ken
vrii
uit
a
s m .oh
ZATERDAGBIJLAGE VAN DE STEM/12 DEEMBER 1970
rste afleve-
telwerk De
;r een abon-
ten 1.50 per
ement ver-
akingsnum-
;ld voor de
bon is vol
et een kost-
elijk en be-
BENT U KUNSTZINNIG?
HIER BEGINT DE TEST
OPLOSSING
WAARDERING
EINDE
PUZZEL
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
OPLOSSING
VORIGE PUZZEL
Prijswinnaars:
Zo insturen:
Naam:
Ad
res:
BRIDGE
SCHAKEN
POSTZEGELS
DAMMEN
0 0
a t
ff
a caravans
>1 nèt zo goed
alle duurdere
vering 1 van
ismakingsprijs van
rkoper (Margriet)
[Libelïe)
(Eva)*
sturen naar Antwoord-
Dit is de laatste test uit een lange serie die wij
u wekelijks op deze plaats brachten. Een serie,
waarvan wij de exclusieve publikatierechten had
den verworven van uitgeverij Het Spectrum
(Prisma). We sluiten vandaag deze serie af. Bent
u er wijzer van geworden
I Bestaat er eigenlijk wel een meetbaar gegeven dat
i een aanwijzing kan vormen voor het al of niet aan-
I wezig zijn van artistieke begaafdheid? Het is duidelijk
I dat de kunstenaar zich alleen kan uitdrukken als hij
I over een zekere mate van techniek beschikt. Misschien
I is het mogelijk om uit te maken of iemand zich vol-
I doende technische kennis eigen kan maken om te teke-
1 nen, te schilderen, of andere beeldende kunsten te be
oefenen. Die technieken kan men aanleren, maar de
I man of vrouw met artistieke begaafdheid doet dat
I sneller, gemakkelijker en dikwijls met minder onder-
I richt. Zo is het dus de technische vaardigheid die
I meestal de artistiek begaafde onderscheidt van ande-
I ren.
I Bij de moderne artistieke-begaafdheidstests vindt men
I daarom steeds meer de neiging om meer waarde te
I hechten aan de onderdelen die de technische vaardig-
I heid meten, dan aan de voorkeurtests. De nu volgende
I test is een duidelijk voorbeeld van de eerstgenoemde.
I De bedoeling ervan is vast te stellen of u die beheer-
I sing van de techniek kunt ontwikkelen die bij de beel-
I dende kunsten van wezenlijk belang is. Hiermee wordt
I niet de motorische vaardigheid of handvaardigheid be-
1 doeld, want uit onderzoekingen is wel gebleken, dat er
I geen direct verband behoeft te bestaan tussen déze en
I artistieke begaafdheid. Waar het op aankomt, is veel-
I eer het vermogen om beelden te onthouden, te ontle-
I den en weer te geven. Dit vermogen is een speciale
Ivorm van ruimtelijke aanpassing die wel het funda-
I ment schijnt te zijn van alle beeldende techniek.
AANWIJZINGEN. Bekijk iedere figuur afzonderlijk.
I Onderstreep JA of NEE naargelang dit toepasselijk is.
I Werk langzaam en zorgvuldig. Denk eraan dat iedere
I tekening volkomen op zichzelf staat en geen enkel ver-
1 hand heeft met enige andere tekening.
TIJD ONBEPERKT
11. Dit is een groep gebouwen, gezien vanuit een vlieg-
I tuig. Is het mogelijk dat deze gebouwen parallel
I staan?
JA-NEE
11 De ellips boven op dit voorwerp is een weergave in
I perspectief van een cirkel van ongeveer dezelfde groot-
te als de cirkel op de voorzijde van dit voorwerp.
|J. Het glas rechtsboven is in het juiste perspectief ge-
I'etend. Is dat ruwweg ook met de twee andere gla-
Izen het geval?
JA-NEE
3i Do figuur is in min of meer juist perspectief
getekend.
b JA—NEE
De zichtbare oppervlakken kunnen uitwendige
oppervlakken zijn.
P n JA—NEE
De zichtbare oppervlakken kunnen inwendige op
pervlakken zijn.
JA—NEE
iKe/y' ^a' (3) Ja, (4) a - Nee, b - Ja, c - Ja.
Ikunt I00r. elli juist antwoord 1 punt toe. Bij vraag 4
maximaal 3 punten verdienen.
fekend: l
|H°.ed: 4—5
e: 0-2.
Het figuur bestaat uit twee helften. In het rechter ge
deelte van iedere helft moeten woorden van zeven let
ters worden ingevuld. De eerste en laatste letter van
ieder woord is reeds gegeven. Uit de andere vijf letters
van het woord is een nieuw woord gevormd, dat links
staat aangegeven. Met behulp van deze letters en de om
schrijvingen kunt U de woorden van zeven letters vin
den. Wanneer U de zevenletterige woorden hebt gevon
den, leest U in de middelste kolommen van boven
naar beneden een oud-Nederlands spreekwoord.
1.
ploegbaas (I)
19.
2.
wilddief
20.
3.
tussenpersoon
21.
4.
kleine steur
22.
5.
smet
23.
6.
echtgenote
24.
7.
werkplaats
25.
8.
geordend geheel
26.
9.
een der boeken van
27.
Mozes
28.
10.
deel van een plant
29.
11.
zeurig
30.
12.
eigenaar van een
plantage
31.
13.
van stro gemaakte pop
32.
14.
slang
33.
15.
schoonmaakartikel
34.
16.
boerenvoertuig
35.
17.
zakelijke kennis
36.
18.
voorzien van kruit of
kogels
A
N
O
D
E
M
R
D
O
L
E
N
IS
V
R
T
R
O
E
P
2
s
R
P
O
L
E
N
20
s
K
M
A
R
O
T
3
s
N
P
R
E
E
K
21
s
R
T
E
L
E
R
4
s
T
V
E
T
E
R
s
N
V
L
E
E
T
5
V
K
G
E
N
E
T
23
1
R
E
M
A
1
L
6
G
N
N
E
D
E
R
24
G
L
E
L
1
T
E
7
A
R
K
R
A
A
N
25
M
T
S
T
E
E
L.
8
s
L
T
1
T
E
L
26
s
E
S
E
1
N
E
9
G
s
K
O
R
E
N
27
K
L
T
E
G
E
N
10
S
L
R
O
E
D
E
2D
O
L
E
M
1
E
R
it
T
G
T
O
R
E
N
29
G
E
L
A
T
E
N
12
P
R
A
R
E
N
A
30
H
T
P
O
O
R
T
13
s
P
T
R
E
1
N
31
T
S
P
E
R
E
N
14
s
T
R
O
T
A
N
32
K
N
R
O
E
S
T
15
B
L
G
R
O
E
N
33
L
T
K
A
S
T
E
16
M
R
N
A
G
E
L
34
M
E
L
A
T
E
1
17
R
E
O
E
R
A
L
35
K
N
A
D
E
L
E
18
G
N
J
A
R
E
N
36
F
S
Eerste prijs
A. G. van Reijen
Van Goorstraat 42
Breda
Tweede prijs
M. C. vaii Ast
Boszicht 43
Goes
De oplossing van de nieuwe
puzzel moet uiterlijk maan
dagavond per briet verzonden
worden aan:
De Stem
Keigerstraat 16
Breda
Vergeet vooral niet in de lin
kerbovenhoek van de enve
loppe de vermelding „Week
endpuzzel" te plaatsen. De
enveloppe moet gefrankeerd
zijn met een postzegel van 25
cent.
De eerste prijswinnaar ont- V^/oOnpIsStS
vangt een postcheque van 25
gulden, de tweede een van 15
gulden.
Noord-Zuid kwetsbaar. Zuid gaf. Met:
Schoppen: A-H-2
Harten: B-10-5
Ruiten: A-H-V-9-3
Klaveren: A-10
ipende hij met 2 Sans-Atout in plaats
van met 2 Ruiten. Noord maakte er 3
3ans-Atout van en West kwam uit met
Klaveren 7. Noord legde op tafel:
Schoppen: B-9-8-7-4
Harten: 9-6
Ruiten: 7-6-2
Klaveren: V-B-9
Zolang de tegenstanders niet zouden ont
dekken hoe de Harten zaten, leek het
sen gemakkelijk contract. Noord legde
in Noord Klaveren V, welke hield. Daar
na Ruiten 2, Oost Ruiten 10 en Zuid won
met het A en speelde Ruiten H na. Oost
bekende echter niet en speelde Klaveren
3 bij. Nu was het contract niet meer zo
gemakkelijk! Zuid speelde ook nog Rui
ten V om eens te zien wat Oost daarop
zou afgooien. Nu legde Oost Harten 3 bij.
Zuid had nu nog de kans om de lange
Schoppen van Noord produktief te ma
ken en zou dat kunnen doen door Schop
pen A en H te spelen in de hoop dat de
V zou vallen. Hij kon natuurlijk ook een
Ruiten weggeven en hopen dat West dan
weer Klaveren zou spelen. Het was ech
ter niet aannemelijk dat West met Kla
veren zou nakomen want Oost had in
middels Harten aangeseind. Het ontwik
kelen van een Ruitenslag leek echter
toch het beste want Oost zou dan toch
weer iets moeten afgooien. Zuid speelde
dus Ruiten 3 en West won met de B.
tn Noord werd een Schoppentje afge
gooid. Oost Legde Harten 5 bij. Zoals
Zuid hoopte vervolgde West met Klave
ren 5. In Noord werd de 9 gelegd en Zuid
won met het A. De positie van Noord en
Zuid was nu:
N
Schoppen: B-9-8-7
Harten: 9-6
Ruiten:
Klaveren: B
Schoppen: A-H-2
Harten: B-10-5
Ruiten: 9
Klaveren:
Thans speelde Zuid Ruiten 9 waarbij
West Harten 8 liep. In Noord werd Har-
:en 6 bijgelopen en Oost liep ook een
Harten bij. Nog steeds had geen der te
genstanders een Schoppen afgegooid,
waarop Zuid gehoopt had. De laatste
seer dat Oost Harten wegdeed deed hij
lat na enig aarzelen. Als hij de Harten-
Kaart zo moeilijk kon missen, zou hij die
iaart wel vastgehouden hebben als hij
iog een paar kleine Schoppen had ge-
lad. Buiten de 4 Hartenkaarten die
NoordZuid nog hebben, hebben de te
genstanders er ook nog 4 waarvan, ge
zien de aarzeling van Oost, er een en
waarschijnlijk een hoge honneur, bij
Dost zou zitten. Naast die honneur Har-
:en zou Oost dan nog hebben Schoppen V
met 2 kleine Schoppen en 2 Klaveren-
Kaarten. Als Oost nu Harten A zou heb-
oen eh Zuids overige taxatie zou juist
zijn dan zou Zuid Oost een placing kun
nen geven. Zelfs zou daarop kans zijn als
Oost Harten H of Harten V sec zou heb-
aen want het zou niet te verwachten zijn
lat West als 2e hand het A zou zetten.
Zuid vond het spelen van A en H van
Schoppen, in de hoop dat de V zou val-
en, te onzeker en speelde daarom Har-
;en 5 en niet de B om West de kans te
geven als 2e hand laag bij te spelen.
West deed dit inderdaad ook en in Noord
werd de 9 gelegd en Oost kwam met
Harten H aan slag. Hij haalde nog 2
slagen in de Klaveren waarop Zuid Har-
;en B en 10 afgooide en Oost vervolg
de met Schoppen 5. Zuid legde de 2 en
Noord won. Het contract was gemaakt.
Een contract van 4 Schoppen zou beter
en gemakkelijker geweest zijn. De hele
verdeling was:
N
Schoppen: B-9-8-7-4
Harten: 9-6
Ruiten: 7-6-2
Klaveren: V-B-9
O
W
Schoppen: 6-3
Harten: A-V-8-2
Ruiten: B-8-5-4
Klaveren: 7-5-2
Schoppen: V-10-5
Harten: H-7-5-3
Ruiten: 10
Klaveren: H-8-6-4-3
Z
Schoppen: A-H-2
Harten: B-10-5
Ruiten: A-H-V-9-3
Klaveren: A-10
Men kan in dit spel West niet verwijten
dat hij niet met Harten 2 was uitgeko
men. Wie komt er nu graag onder zo'n
vork uit? Oost had echter anders moe
ten afgooien. Goed, hij kon lx Harten
aanseinen maar daarna had hij Klave
ren in plaats van Harten moeten af
gooien. Hij wilde echter te veel. Hij wil
le èn Schoppen èn Klaveren vasthouden.
GEDWONGEN DOOR DE PARTNER
[n een clubcompetitie waren Noord
Zuid kwetsbaar en Noord opende met 3
Schoppen. Oost met:
Schoppen: 8-3
Harten: B-5
Ruiten: A-V-B-6
Klaveren: A-H-V-B-2
bood 4 Klaveren, Zuid 4 Harten en West
5 Klaveren waarna Noord en Oost pas
ten. Zuid bood echter nog 5 Harten en
na enig aarzelen bood West 6 Klaveren
waarna iedereen paste. Zuid kwam uit
met een kleine Schoppen en West legde
neer:
Schoppen: A-B
Harten: A-4-3-2
Ruiten: 6-4
Klaveren: 10-8-7-5-4
Oost vond het helemaal niet leuk want
zo te zien moest hij niet alleen een
Harten- en een Schoppenslag verliezen
maar ook nog ontdekken hoe de Ruiten
zaten. Hij nam in West met Schoppen A
en speelde 2 maal hoog troef waardoor
le troeven van de tegenstanders verwij
derd waren. Hij had nu in West nog 2
rentrees nl. Harten A en troef. Dus speel
de hij troef 2 en West nam met troef
10 waarna Ruiten 6 werd gespeeld en
gesneden op Ruiten B en dat lukte. Daar-
aa Harten 5 naar Harten A van West en
Ruiten 4 na, gesneden op de V en de kou
was van de lucht. Toen Ruiten A en in
West Schoppen B weg en hij verloor
roen alleen nog maar een Hartenslag.
Een mooi contract maar wel riskant,
imdat er voor NoordZuid geen hoog
contract in zat. De hele verdeling was:
N
SchoppenH-V-10-9-7-5-4
Harten: 6
Ruiten: H,8-7-2
Klaveren: 6
W O
Schoppen: A-B Schoppen: 8-3
Harten: A-4-3-2 Harten: B-5
Ruiten: 6-4 Ruiten: A-V-B-5
Klaveren: 10-8-7-5-4KlaverenA-H-V-B-2
Z
Schoppen: 6-2
Harten: H-V-10-9-8-7
Ruiten: 10-9-3
Klaveren: 9-3
Het Interzonale toernooi
dat dit weekeinde af
loopt bracht in de eerste
ronde de verrassing, dat de
grote favoriet Bobby Fi
scher tegen de Westduit
ser Hübner niet verder
kwam dan remise. Nu is
Robert Hübner' weliswaar
slechts 22 jaar oud maar
hij won al eens een sterk-
bezet grootmeestertoernooi.
Zijn F.I.D.E.-meestertitel
dateert van het vorige jaar
en in zijn vaderland hoopt
en gelooft men. dat Hüb
ner het heel ver zal kun
nen brengen. Hieronder de
ene Robert tegen de andere
aan het werk in een
boeiend gevecht.
Wit: R. J. Fischer - Zwart:
R. Hübner
Caro-Kann verdediging
1. e2-e4, c7-c6 (Goede tac
tiek: Fischer heeft in het
verleden tegen de Caro-
Kann nogal eens minder goe
de ervaringen opgedaan. Met
zijn volgende zet bedrijft de
Amerikaan van zijn kant
eveneens enige „psycholo
gie"); 2. d2-d3, d7-d53.
Pbl-d2, g7-g64. Pgl-f3,
Lf8-g7r 5. g2-g3, e7-e5; 6.
Lfl-g2, Pg8-e77. 0-0, 0-0; 8.
Tfl-el, d5-d4; 9. a2-a4, c6-c5;
10. Pd2-c4, Pb8-c6; 11. c2-c3,
Lc8-e6; 12. c3xd4, Le6xc4;
13. d3xc4, e5xd4; 14. e4-e5
(Anders speelt zwart f6 met
een zeer hechte positie). 14.
Dd8-d715. h2-h4 (Voor
bereiding tot Kh2 gevolgd
door Lh3, maar de tekstzet
blijkt tempoverlies te zijn.
Beter was Lf4, waarna
zwarts antwoord niet zo goed
zou zijn.) 15d4-d3; 16.
Lcl-d2, Ta8-d8; 17. Ld2-c3,
Pc6-b4; 18. Pf3-d4 (Ziet er
aardig uit met het oog op de
nu volgende actie, maar
sterker was waarschijnlijk
toch wel Lxb4.) 18. Tf8-e8:
19. e5-e6, f7xe6; 20. Pd4xe6,
Lg7xc3; 21. b2xc3, Pb4-c2;
22. Pe6xd8, Te8xd8; 23.
Ddl-d2, Pc2xal; 24. Telxal,
Kg8-g725. Tal-el, Pe7-g8;
26. Lg2-d5, Dd7xa4; 27.
Dd2xd3, Td8-e8; 28. Telxe8,
Da4xe8; 29. Ld5xb7 (Deze
pion heeft zwart welbewust
geofferd omdat wits dubbel
spion slechts voor één telt en
de stellingen door de alge
mene opruiming nu volko
men in evenwicht zijn.) 29.
Pg8-f6; 30. Dd3-d6,
De8-d731. Dd6-a6, Dd7-f7;
32. Da6xa7 (Komt neer op
het offer van de loper, maar
Fischer heeft geen enkel
voordeel en daarom „pro
beert" hij nog wat, mede
met het oog op de steeds
groter wordende tijdnood
van zijn tegenstander.) 32.
Pf6-e4; 33. f2-f3, Pe4-d6
(Niet Pxg3 wegens Dxc5,
Dxb7, De5+ en Dxg3.) 34.
Da7xc5, Pd6xb7; 35.
Dc5-d4+ (De5+ levert ge
forceerd remise op, zoals
kan worden nagerekend,
maar dat is niet de bedoe
ling.) 34Kg7-g8 (Of Df6,
Kf2! Zwart moet niet de da
mes ruilen.) 36. K|l-f2,
Df7-e737. Dd4-d5+, Kg8-f8;
38. h4-h5, g6xh5 (Gevaarlijk
is Pc5 wegens h6!) 39.
Dd5xh5, Pb7-c5; 40. Dh5-d5,
Kf8-g741. Dd5-d4 Kg7-f7;
42. Dd4-d5+, (Hübner heeft
alle valstrikken omzeild en
zijn tijdnood is voorbij.)
Remise.
CONSTANT ORBAAN
Indonesia
Het 25-jarig jubileum van
de Verenigde Naties werd
herdacht door de uitgifte van
een zegel van 40 Rp. met het
UNO-embleem en twee vre
desduiven. De zegel werd
door Soeripto ontworpen.
Oostenrijk
Op 23 november zag een
kerstzegel van 2 Sch. het
licht, ontworpen door Otto
Zeiller, met de voorstelling
van een kleine plastiek „De
Aanbidding door de Herders"
uit de pastorie van Garsten.
Liechtenstein
Op 3 december is een ze
gel van 30rp. verschenen in
verband met het kerstfeest.
Afgebeeld wordt een boom
houtsnijwerk van Rudolf
Schadler, „Moeder met
Kind", in veelkleurendruk
uitgevoerd door Courvoisier
S.A.
Nieuw-Zeeland
Gewijd aan de Chatham-Ei-
landen zijn op 2 december
twee zegels uitgegeven in de
waarden 1 c. (Chatham-Le-
lie, Myosotidium hortensia)
en 2 c. (Schuwe albatros, Dio
medea cauta cremita). Zij
werden door Miss E. Mayo
ontworpen.
Finland
Ter herdenking van de ge
boorte van de Finse staats
man Paasikivi (1870 - 1956)
een eeuw geleden werd op 27
november een zegel van 150
mk. in omloop gebracht met
zijn beeltenis.
De op 22 november 1970 jl.
gespeelde interland Neder
land BBelgië is met een
duidelijke 15—5-overwin-
ning door Nederland B ge
wonnen. Deze wedstrijd
waarvan de organisatie in
handen was van D. C. Phi
lips te Eindhoven toonde
wederom aan dat onze zui
derburen in speltechnisch
opzicht zeer weinig vooruit
zijn gegaan.
Van de tot nu toe gespeelde
Interlands won Nederland er
dertien, drie werden er gelijk
gespeeld, en slechts twee ver
loren. Hierbij moet men
vooral niet vergeten dat Ne
derland meestal niet op zijn
sterkst uitkwam, zeven maal
een Clubkampioen en vier
maal de Provinciale kampi
oenen of een jeugdteam op
stelde. Ook dit B-team -was
voor het Belgisch tiental veel
te sterk wat U in een viertal
fragmenten die hieronder
volgen zelf kunt constateren.
Aan het 9e bord wist H. Kolk
met wit zijn tegenstander P.
Deguée reeds op de 21e zet
tot opgeven te dwingen. We
laten deze korte partij in zijn
geheel volgen.
1. 33-29, 19-23; 2. 35-30,
14-19; 3. 30-25, 10-14; 4. 39-33,
17-22; 5. 44-39, 11-17; 6. 50-44,
6-11; 7. 32-28, 23-32; 8. 37-28,
4-10; 9. 29-23! 18-29; 10. 34-23,
20-24? 11 41-37, 16-21; 12. 37-
32, 21-26? 13. 40-35, 26-37; 14.
42-31. 11-16; 15. 47-41. 15-20;
16. 41-37, 10-15; 17. 48-42, 7-11;
18. 46-41, 2-7; 19. 44-40, 1-6;
20. 49-44, 5-10; 21. 32-27.
s s mm
M
m m ip gp
èl'.-'-D
m
w
m
w
m
O
re es f
"O
g o H
8
8
c 'C S c
m m mm
S
Zoals u ziet is er voor zwart
geen redden meer aan en
moet hij minstens twee schij
ven offeren. Wijselijk gaf hij
op. Na zeer goed positiespel
wist P. Lacroix aan het 10e
bord in een gunstige stand
door een eenvoudige doch
leuke combinatie te winnen
van de Belg L.P. Lafourcade.
La fourcade speelde hier 47-
-42 waarna Lacroix er een
eind aan maakte door (21-27)
32x21 (Op 31x22 volgt (14-20)
25x12 (7x47 uit). (23x41) 42-37
(41x32) 40-34? (24^29) 33x11
(6x37) Wit geeft op.
Reeds op de 12e zet plaatste
M.L. Vos met wit een voor
post op 24 in zijn partij tegen
A. Siaby die door zijn tegen
stander met 14-20 aangeval
len werd, waardoor na de 17e
zet van wit de navolgende
stand ontstond.
Wederom speelde zwart hier
14-20 en nu is 31-27 (20x29(
28-22 (17x28) 32x34 zeer kans
rijk voor wit. Hij speelde ech
ter 39-33? (20x29) 33x24
(17-22!) 28x17 (11x22) 31-27?
(22x31) 36x27 (18-22?) Hier
komt wit goed weg, na 18-23!
kan wit m.i. schijfverlies
niet meer ontgaan. Later
won wit bekwaam de partij.
De partij aan het 8e bord tus
sen J. Demesmacker en H.
Kleinrensink was het aankij
ken ten volle aard. Door
zijn tegenstander wat rand-
schijven te bezorgen ver
kreeg Kleinrensink met
zwart de betere stand en ont
stond na de 45e zet de navol
gende stand.
r! 1
B Q~Q a
m m m i
a b m s
Wit probeerde als volgt remi
se te bereiken. 24-19 (14x23)
38-33 (27-32) 39-34? (Veel be
ter is hier 31-27) (28x30) (18-
23) 19x 28 (22x33) 25x34 (33-
38) 34-29 (38x43) 29-23 (43-49)
23-19 (49-35) 19-14 (15-20) 14x
25 (17-21!) 25-20 (35-19) 20-15
(19-28) 31.26 (28-17!) Wit
geeft op.
JAN EDINK
ïf,
