ImIN. SCHUT WIL IN NIET GELIBERALISEERDE GEBIEDEN: Vlogelijkheid grotere huurverhoging I Je^elHd Veel vergissingen met nieuwe nikkelen riks Bij KVP verandert veel, maar nog niet de mentaliteit Studio bomalarm Bejaarden overgeleverd aan eigenaars P.v.d.A. wil praten over samenwerking J Commentaar Bakker I [Nikkelen riks Moeizaam begin Pools-Westcluitse besprekingen AANPASSING VRIJ LATEN „RUN" PvdA-VOORZITTER VONDELING ALLENDE BEëDIGD BONT Utrechtse gedeputeerde over bejaardentehuizen Indonesië stuurt geen afgezant voor overleg met Ambonezen Wees maar blij met Jac. Hermans Prijsslag in de buurt biedt meer.«veel meer! WOENSDAG 4 NOVEMBER 1970 13 H" ET wordt onderhand, inderdaad moeilijk om in het bos van de milieuverontreiniging de bomen Jnog te onderscheiden. Men loopt Let risico achter iedere fabrieks- muur, in elke schoorsteen en in lelke plas water een bedreiging van L» volksgezondheid te zien. Toch ]|ijkt het beter om uiterst, en des- Inoods overdreven, oplettend 1e i dan het andere risico te lopen |de vervuilingsgevaren te bagatelli seren. Nu zal minister Bakker de Ivervuilingsgevaren wel serieus rie den, maar, zijn wij bang, niet se- Jrieus genoeg. Vooral lijkt hij de on lust onder steeds bredere lagen van bevolking niet voldoende ernstig |te nemen. Deze onrust zonder meer |en vaag afdoen met „modieus" kan ■men dan nog verwachten van een Itechnocraat die met mensen niets meer van doen heeft, maar niet van |een minister in een democratisch ■land. Een land waar de bevolking bovendien geheel terecht veront- Irust is geworden. Want het milieu lis tofnutoe alleen maar vuiler ge- Iworden tijdens de bijna vier jaar |dat de heer Bakker aan het be wind is. RUIM een week is de nikkelen rijksdaalder nu in roulatie. Het Kis een week geweest van ergernis, [vergissingen, extra goed opletten voor hoevelen misschien al? |- van financieel nadeel. Het minieme verschil in grootte Itussen de nikkelen riks en gulden brengt menigeen bij het innen van ■geld of bij terugbetalen in ver legenheid. Dat er op het zilver als betaal middel moet worden bezuinigd, zal ■niemand verbazen, maar dat bij het lsiaan van de nikkelen rijksdaalder lock nog uiterst zuinig is omgespron gen met het formaat, lijkt op zijn (minst ondoordacht. Mensen, die niet meer zo best ■kunnen zien, moeten bij het op doeken van het nieuwe geldstuk Izelfs de bril opzetten. Zou het mi- ■nisterie van Financiën bij de kosten- Ivergende voorbereidingen en aan- Imaak van de nikkelen rijksdaalder, I hier nu echt geen moment bij heb- Iben stilgestaan? Of, mijnheer Witte- Iveen, is dit weer een typisch staaltje ■van Nederlandse zuinigheid? I WARSCHAU (AFP/DPA) De I torste dag; van de besprekingen in [Warschau tussen West-Duitsland en [Polen zijn moeizaam verlopen. On- I danks de verklarende uiteenzettin- Sen die beide partijen sinds februari van dit jaar hebben gegeven, zijn him standpunten niet nader tot elkaar Stkomen. Beide delegaties hebben 1 daarom besloten de afgelegde begin selverklaringen nader te bestuderen I «n vandaag het overleg te hervatten. Bij het begin van de besprekingen |van dinsdag legde de Westduitse mi- laster van buitenlandse zaken, Wal- l'ter Scheel, een verklaring af, waarin Wij onder meer zei dat de voorgeno- I Ben overeenkomsten niet in de plaats ™en mogen komen van een toe- komatig vredesverdrag. Een regeling [van de grenskwestie mag volgens «>nn nooit worden opgevat als een I ischtsgrond vclor de maatregelen, I waardoor na de tweede wereldoorlog ""boenen Duitsers Polen moesten [verlaten. Pp zijn beurt verlangde de Poolse sinister van buitenlandse zaken, Ste- I /?."?drychowski, erkenning van het I Jömitieve karakter van de Oder- sse-grens. (Vervolg van pagina 1) Bode-portier A. van Gurp kan n'e' herinneren dat er een Uende figuur met een zwarte kem 's Binnengestapt. „Ik net me trouwens niet meer Men herinneren, want er ko- 70 gemiddeld duizend mensen dra binnenvallen. Bovendien a' etze landmeters en veel «n»°#z? e'Wen mensen zwarte tas- zei hij. val a olspecteur mr- F- Jacobs tw Bredase recherche liet gis- zaat weten> dat hij er vanuit een a de ""bekende inderdaad sia- eze'' dagen een belastingaan- moLfn,,ï !>us heeft gehad. „Het liji.. de onbekende uitsprak te van '1 Waarachtig, maar de hoog- 'rokfcan 1beflrag ban sterk over- veorsteiiZ1Jn' 115 kan 'let me goed hoOShPi,! n' da1 70 iemand in zijn tiocmt 1, Cen vea! hoger bedrag sldiiv meer '"druk te maken", us «if- Jacobs. (Van onze redactie binnenland) DEN HAAG De huren van bestaande woningen moe ten regelmatig worden aangepast aan de waardering van het woongenot dat die woningen verschaffen. Dat vindt minister ir. W. F. Schut (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening) die gisteren bij de Tweede Kamer een wetsontwerp heeft ingediend dat beoogt te komen tot harmoni satie van de huurprijzen van woningen en bedrijfspanden. De minister wil de mogelijkheid openen dat in de nog niet gelibera liseerde gebieden (waar de jaarlijkse niet-verplichte huurverhoging van toepassing is) de huren worden verhoogd met een hoger percen tage dan thans als maximum is gesteld. Dat maximum is voor 1971 zeven procent en voor de volgende jaren zes procent. De aanpassing van de huren aan het woongenot moet volgens het wetsontwerp gebeuren door een ver gelijking te maken met de woningen die in de laatste vijf jaren met rijks- steun zijn gebouwd. De nieuwe voor schriften moeten op 1 april a.s. van kracht worden, tegelijk met de jaar lijkse huurverhoging. Het wetsontwerp schrijft voor dat voor een hoger percentage van de niet-verplichte huurverhoging de goedkeuring van de minister vereist is. Die góed-keuring kan slechts wor den verleend bij overeenstemming tussen huurder en verhuurder over het voorgestelde hogere percentage of bij een gunstig advies van de huur adviescommissie. De voorgestelde maatregel geldt voor al het gebouwd onroerend goed, dus ook voor woningen van woning bouwcorporaties en gemeenten. De gemeentebesturen en de besturen van woningbouwverenigingen worden verplicht bij de minister van Volks huisvesting periodiek een plan in te dienen om de huurprijzen van hun woningen aan te passen, zowel onder ling als ten opzichte van de huurprij zen van woningen, die in de laatste vijf jaar met rijkssteun zijn gebouwd. De minister kan aanwijzingen met SCHUT betrekking tot die aanpassing geven. Als deze besturen er niet in slagen met de huurders tot overeenstem ming te komen dan kan de huurprijs door de minister bindend worden vastgesteld. Deze bevoegdheid, welke dus alleen corporatie- en gemeente woningen betreft, zal de minister ook hebben in het reeds geliberaliseerde gebied. Ook daar moeten de besturen periodiek met huuraanpassingsplan- nen komen. Minister Schut schrijft in zijn toe lichting dat hij niet een maximum- peTcentage heeft willen noemen om het misverstand te vermijden dat een algemene norm voor huurverhogin gen wordt gegeven. „De leidende ge dachte zal moeten zijn, dat het abso lute bedrag van de huurverhoging niet uitgaat boven dat van de ver plichte huurverhoging voor nieuwe woningen", aldus minister Schut. In het wetsontwerp wordt ook de mogelijkheid geopend om in de nog niet geliberaliseerde gebieden de huurprijzen vrij te laten voor bepaal de groepen particuliere woningen, die leeg komen. Deze groepen moe ten nog nader worden aangewezen, maar de minister denkt aan „de wo ningen met een relatief woongenot" die tussen 1920 en 1940 zijn gebouwd en aan de zogenaamde herenbuizen. Voor bedrijfspanden die leeg ko men wordt een soortgelijke regeling voorgesteld, maar dan alleen voor panden boven een door de minister vast te stellen minimum-huurgrens. Voor de woningen die nog door de staat worden gesubsidieerd zal het proces van huurharmonisatie zich af spelen binnen het kader van de wet telijke jaarlijkse huurverhogingen. Dit geldt voor het gehele land. Wat de overige huurwoningen be treft hant het ervan af, of deze in geliberaliseerd of in nog niet gelibe raliseerd gebied staan. In het eerste geval zijn de huurprijzen niet aan een maximum gebonden, verhuurder en huurder kunnen in geliberaliseerd gebied in vrij overleg met elkaar tot een geharmoniseerde huur komen, bijvoorbeeld op basis van de ver plichte jaarlijkse huurverhoging voor nog gesubsidieerde woningen. Anders is het gesteld in het nog niet geliberaliseerde gebied. Hier kan in het belang van de harmonisatie het wettelijke percentage met mede werking van de minister worden doorbroken. Dit geldt voor alle wo ningen die niet (meer) door de staat worden gesubsidieerd. Voor woningwetwoningen kan de minister zowel in geliberaliseerd als in nog niet geliberaliseerd gebied de huurprijs bindend voorschrijven, als verhuurder en huurder het samen niet eens kunnen worden. De raad voor de Volkshuisvesting heeft zich met de voorgestelde maat regelen verenigd. De minister acht echter de voorgestelde maatregelen niet zo ingrijpend, dat de nationale economie er merkbaar door zal wor den beïnvloed. Het gaat niet om een algemene huurverhoging voor grote groepen woningen, schrijft hij. Slechts de mo gelijkheid wordt geopend om in ge vallen, waarin de huurprijs kennelijk niet in overeenstemming is met het woongenot, een hogere huur overeen te komen dan nu ten hoogste is toe gelaten. Daar de nikkelen rijksdaalder slechts 4 millimeter rondom van de gulden verschilt, ziet men hem in veel gevallen aan voor een gulden. „Maar er is geen kans op, dat hij bit de roulatie wordt gehaald", deel de de voorlichtingsdienst van het ministerie van Financiën mee. „Er zijn er zojuist 32 miljoen van gesla gen en ze zijn nu ruim een week in omloop. Het is begrijpelijk, dat het eerst wat wennen is". Vooral mensen, van wie het ge zichtsvermogen niet meer zo best is, hebben moeitte met de nikkelen riks. „Het gebeurt wel, dat de mensen hier aan het loket zeggen: ik moet ze niet, geef me maar twee gulden en twee kwartjes", vertelt de chef kasafdeling van een Bredase bank. „Ze zijn bang, dat ze ze, ongemerkt uitgeven voor een gulden, net ais men die nieuwe tientjes een poosje geleden aanzag voor flinke rijks daalders". De baliemeisjes houden ai bewust rekening met voor de hand liggende vergissingen en be kijken het nikkel wel twee keer, voordat ze innen of uitbetalen. (Van een onzer verslaggeefsters) BREDA/TERNEUZEN „Op de markt is je rijksdaalder nu een gul den waard". Bedoeld wordt de nieu we nikkeien rijksdaalder, want de vergissingen, die dit nieuwe betaal middel in de hand werkt, zijn legio. Overigens valt het met de hoe veelheid riksen, die op het ogenblik in omloop zijn, nog wel mee. Op het postkantoor in Breda heeft men nog nauwelijks aanbod van het nieuwe nikkel gehad. „Wel is er een run op de oude, zilveren rijksdaal der merkbaar", constateert de heer 3. Mouwen, „vooral van de Duitse kant". De zilveren rijksdaalder, die flink in formaat verschilt met de nikkelen, is sinds augustus 1966 niet meer geslagen en zal hoewel hij nog naast de nikkelen zat blijven rouleren langzaam maar zeker verdwijnen. Vishandelaar J. Beekhuizen uit Scheveningen, die zijn „maatjes" op de markt aan de man brengt: „Het is geen doen. Laten ze die dingen maar gauw eruit halen. Je kunt je wisselgeld nu niet meer gewoon in een grote bak gooien. Je moet met vakjes gaan werken, anders vergis je je onherroepelijk. Meer van dat vakwerk hè!" De lokettistes van de N.S. zouden de nikkelen riks nog liever vandaag zien verdwijnen dan morgen. „Ont zettend oppassen" en „herhaaldelijk misverstanden", is daar een veelge hoorde kreet. „Dat is logisch, als je weet, dat ze zelf de tekorten moe ten bijbetalen", verduidelijkt een cheffin. In het horecawezen, waar het geld meestal na een snelle blik, uit de hand in het colbertzakje glijdt, is het ook uitkijken geblazen. Ieder een waarschuwt iedereen. „Ik heb al een paar keer meege maakt, dat mensen staan wachten, op geld, wat ze terug moeten krij gen. Dan heb je gewoon niet in de gaten, dat ze met die nieuwe riks hebben betaald. De indruk wordt dan wel eens gewekt, dat je de rest als fooi beschouwt en dat is een kwalijke zaak natuurlijk", lacht een barkeeper achter zijn kleintje pils. Hij heft het glas: „Op het nikkel!" Degenen onder ons die vinden dat het Avondland spoedig geheel onder gaat in de grauwe loon- en prijsgol- ven van een kalfsnuchtere EEG, zul len het wel vreselijk vinden dat de toeristenbonzen ons Concertgebouw orkest maandag j.l. zo boos hebben gemaakt. Ai, ai, wat was Haitink nij dig. Maar waarom? Ze hebben het nauwelijks gemerkt. Zei nota bene een deelnemer aan dat ASTA-congreseen Amerikaan: Keurig concertje, hoorgoed ge speeld én lekker kort." Modieuze Ba(k)kerpraat. Op dit moment weet ik nog niet hoe het Nixon en de zijnen in de Amerikaanse stembussen vergaan is. U kem dat probleem, nietwaar: wat ik vandaag schrijf is morgen voor u gisteren. In ieder geval schijnt Nixon in de tweede wereldoorlog als mari ne-officier een briljant pokerspeler te zijn geweest, die elke nacht 40 tot 50 dollar (dat is rond de 150 gulden) won. Dit weet het blad „Life" te melden. De nog. „face" heeft-ie in ieder geval (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG. „Wij slaan de uitgestoken hand niet af, zeker niet nu het gaat om de hand van jongeren," zo heeft dr. A. Vondeling, voorzitter van de Partij van de Arbeid, gisteren tijdens een radio toespraak gezegd naar aanleiding van de uitspraak van de KVP- jongeren, dat zij het lieist een regeringscoalitie van de K.V.P. met de P.v.d.A. tot stand zouden zien komen. „Iedereen in Nederland kan zien," aldus dr. Vondeling, „dat het K.V.P.- bestuar en het kader van de K.V.P. een andere koers willen. De K.V-P. is een beetje in de rui, zij is bezig met een ander program, andere leiders VONDELING SANTIAGO (RTR) Dr. Salva dor Allende, het eerste links-socia listische staatshoofd in Latijns-Ame- rika is gisteren geanstalleerd als president van Chili. De 62-jarige Allende werd in een verenigde zitting van beide huizen van het congres beëdigd voor een ambtstermijn van zes jaar. Nadat de nieuwe president de eed op de grondwet had afgelegd, zei hij dat zijn regering socialistisch noch communistisch zal zijn. Toch zal zij de basis leggen voor een socialisti sche staatsvorm in Chili. worden naar voren geschoven, als je daarvoor de minister-president en de fractievoorzitter vervangt, dan is er natuurlijk veel aan de hand." Dr. Vondeling zei voorts, dat om deze redenen de partijraad van de PvdA heeft verklaard: Als over re geringsvorming wordt gepraat willen wij een zakelijke benadering, we wil len het program vergelijken, we wil len de mensen bekijken en we willen vooraf afspraken maken. „Maar het is ook een kwestie van mentaliteit," zo voegde dr. Vondeling eraan toe. „Onze grote moeilijkheid is het ge drag van de KVP-Kamerfractie. Die heeft in de afgelopen maanden her haaldelijk geen blijk gegeven van een gewijzigde mentaliteit. Dat geeft nu juist die onduidelijkheid, waar wij tegen vechten." In dit verband noemde dr. Vonde ling het optreden van de KVP-frac- tie bij de bestrijding van de woning nood en bij de regeling van het mi nimumloon. „Vondeling maakt het weer eens bont," zo reageerde K.V.P.-fraetielei- der Schmelzer gisteravond bijtend op het radiopraatje van de heer Vonde ling. „Het suggereren van een tegen stelling tussen een behoudende frac tie en een veranderende partij bij de K.V.P., is een al te doorzichtige tac tiek. Vondeling kan zich de moeite besparen om een wig te drijven tus sen fractie en partij." Drs- Schmelzer verweet de P.v.d.A.- leider een onwaarachtige houding. De P.v.d.A. vraagt de K.V.P. om met de V.V.D. te breken en blindelings in zee te gaan met de socialisten. Maar de anti-K.V.P.-resolutie wordt even zeer verzwegen als gehandhaafd. „Ik kan me nauwelijks voorstellen dat iemand bij het horen van dit radio praatje getroffen wordt door de ook door de heer Vondeling zo volprezen duidelijkheid," zo vond de duidelijk kissebissende heer Schmelzer. (Van onze redactie binnenland) UTRECHT Op een persconfe rentie in Utrecht heeft mevrouw Tei legen-Veldstra, gedeputeerde van de provincie Utrecht en belast met het toezicht op de bejaardenoorden, ge zegd dat de toestanden in de bejaar dentehuizen nog steels veel te wen sen over laat. „Bij de niet door besturen geëx ploiteerde huizen kunnen de bejaar den er zo worden uitgezet als ze de eigenaars niet bevallen. De bejaar den houden hun mond omdat ze ner gens anders naar toe kunnen". Zij had kritiek op de rijksoverheid die te weinig geld beschikbaar stelt voor de bouw van bejaardentehui zen. Mevrouw Teilegen vond het on juist van de rijksoverheid dat de bouw van bejaardencentra wordt af geremd en wordt gepleit voor de bouw van bejaardenwoningen, die niet voorzien zijn van gezinsverzorg sters en bejaardenhelpsters. Harde woorden sprak mevrouw Tellegen over het nog steeds bestaande „pa ternalisme, dat zich uit in de behan deling van bejaarden". DE 6 MAANDEN oude I. C. Schreve uit Den Haag is in de ouderlijke wo ning in eigen braaksel gestikt. De ouders van de baby waren niet thuis. EEN FELLE uitslaande brand heeft in korte tijd de gehele fabriek van de n.v. Cinerec Supraphoon in Bun schoten in as gelegd. DE NEDERLANDSE kustvaarder „Agnes" is gisteren aan de Ierse westkust bij de ingang van de baai van Westport op de rotsen gelopen De bemanning is van boord gegaan. EEN WEERSTATION op het eiland Man in de Ierse zee heeft gisteren een windstoot met de snelheid van 67 m per sec. gemeten. Als record van Groot-Brittannië stond 64.5 per sec. genoteerd. DE IN Tsjechoslowakije geboren schrijver Johannes Urzidil is op 74- jarige leeftijd in Rome overleden. Hij was een intiem vriend vit» Franz Kafka. DE SOVJET-UNIE zal binnenkort ongeveer 1400 intercontinentale ra ketten hebben die vanaf de grond worden gelanceerd, aldus de Ame rikaanse minister van Defensie Laird. DE ACTEUR Fernand Gravey is in Parijs overleden. Hij maakte zijn de buut in de stomme film en had gro te bekendheid door zijn toneel-rollen. BIJ HET ministerie van Onderwijs en Wetenschappen is per 1 november een afzonderlijke directie „onder wijs en vorming werkende jonge ren" opgericht. HET AANTAL slachtoffers van de overstromingen in Zuid-Vietnam is gestegen tot 211. DE BRAND in het bejaardentehuis in Goselies bij Charleroi heeft een vijfde slachtoffer geëist. DE HEER C. van der Waerden (PvdA) is gisteren geïinstalleerd als lid van de Eerste Kamer. (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG De PvdA hoopt zo gauw mogelijk een gesprek met de besturen van D'66, P.P.R. en P.S.P. te beginnen over de mogelijkheid van samenwerking bij de komende Twee de-Kamerverkiezingen. Partijvoorzitter Vondeling wil hier over nog deze week een uitnodiging naar de betrokken partijen sturen Tijdens de onderhandelingen wil de P.v.d A. proberen om tot een geza menlijk minimum-program en even tueel de aanwijzing van gezamenlijke kandidaten te komen. De kansen van een vergaande sa menwerking van de betrokken par tijen bij de komende verkiezingen zijn bijzonder klein. Bij D'66 bestaan bezwaren tegen al te veel aanpappen met de P.v.d.A- en bij de P.S.P. zal men vermoedelijk liever een geheel eigen geluid tijdens de verkiezings strijd willen laten horen. (Van een onzer verslaggevers) DEN HAAG De Indonesische regering heeft voorlopig afgezien van liaar voornemen een afgezant naar Nederland te sturen om hier te onderhandelen met en voor de Am bonezen, die terug willen keren naar: Ambon. De reden is niet bekend- j gemaakt. Een van de mensen, die voor deze missie in aanmerking zou zijn geko men, is de heer Manohoetoe. Deze kent een groot deel van de Zuidmo- lukse leiders in Nederland. Hij was namelijk de eerste president van de republiek der Zuid-Molukken. In zijn kabinet zat o.a. ir. J. Manusa- ma, de huidige president. Ir. Manu- sama kijkt nu wat sceptisch tegen zijn voorganger op. „Wanneer hij nog eens komt zal het erop neerko men, dat hij ons moet bekeren. Maar wij van onze kant zullen er alles aan doen om hem te bekeren. We zullen hem erop wijzen, voor welke idealen hij vroeger gestreden heeft. Misschien ontwaakt er dan weer iets in hem van wat ons nu nog bezielt". Ir. Manusama acht het overigens onwaarschijnlijk, dat een Indonesi sche onderhandelaar veel succes zal hebben en wil daaraan dan ook het uitstel van de Indonesische missie toeschrijven. „Onder de huidige om standigheden zijn er maar weinig onder ons, die terug willen naar Ambon. En daarvan blijft een nog kleiner deel over, wanneer ze echt voor de beslissing komen te staan terug te keren of niet". „Ik heb eens gezien," vertelde een ex-mede-officier, „dat hij een officier een inzet van 1500 dollar afblufte, terwijl hij slechts twee tweeën in zijn hand hield." Nu bluft hij een heel land af, ter wijl hij slechts één Spiro aan de hand houdt. Als Biesheuvel premier wordt, zal het wel een Biesberg worden. Weer een stelling, van de heer K. W. Jager: „Ja-knikkers vervullen een belangrijke functie' in de oliemaat schappij." En m Pernis en omgeving weten ze wat dat is. Ja, ja. Witteveen: nikkelen nelis. Nelissen: Laten we de dag niet prijzen voordat we de rekening ge zien hebben. Je zult als dienstdoend politieagent op een internationale luchthaven een koffertje in je handen krijgen, waar uit een voortdurend venijnig getik opklinkt. Dat overkwam dezer dagen een agent in Toronto. Hij wierp het koffertje ontzet ver van zich af en sloeg alarm. Prompt werden er dui zenden liters water over het koffertje gespoten, maar wat er ook gebeurde, HET TIKKEN HIELD AAN! Er werd ten einde raad een bom- deskundige in de arm genomen om het projectiel te demonteren. Toen de man met ware doodsverachting het koffertje opende bleek er een metro noom in te zitten. Tja, tja. Gegroet. MERIJN. (ADVERTENTIES) Want wij hebben zoveel klanten, die het de moeite waard vinden om er minstens 30 kilometer voor te rijden; meestal nemen zij dan de buren mee. 't Komt er dik uit I Ieder week biedt het radio/tv-magazine Studio 14 volledige pagina's over de buitenlandse radio en tv. ]a, Studio biedt meer! Elke aflevering zit boordevol boeiende reportages en informaties over de sterren van beeld en geluid. Voor elf stuivers per weekkijkt en luistert u met meer plezier! Ook kunt niet zonder Studio. Stuur daarom nü een kaart zonder postzegel met uw naam en adres aan ons antwoordnummer te Amsterdam. het dynamische radio/tv-magazine van de KRG f

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1970 | | pagina 11