(S)LIMMERICK
7.000.000.000 kg Nederlands
suikergoed bederft
jaarlijks miljoenen kiezen
Dertig buitenlanders monnik in Thailand
Relikwieën
JOSEPHINE g
O
O JOSEPHINE
LUKE
LUCKY
de
daltons
°p vrije
voeten
SUSKE
EN WISKE
twee
toffe
totems
DE STEM VAN VRIJDAG 16 OCTOBER 1970
m
UJ
I
Q.
UJ
i/o
I
CL
UJ
1/1
SNOEP VERSTANDIG - EET
EEN APPEL! luidt de wijze raad
van hen die het goed met ons
gebit en speciaal met dat van
de kinderen voor hebben. De
leuze is al te overtrokken. Jam
mer! Want het kind dat even
grote voldoening vindt in een
appel als in een snoepje, is een
zeldzaam kind.
Veder land is wereldvermaard om
zijn suikergoed en voert het uit
naar 72 landen: van Koeweit tot
Zuid-Airika, van Hongkong tot
Amerika is het produkt van de Ne
derlandse suikerwerkindustrie ge
liefd.
In 1958 werd er voor 30 miljoen
gulden uitgevoerd, maar tien jaar
later, in 1968, ging er voor 164 mil
joen naar het buitenland! In totaal
wordt er 70.000 ton suikerwerk aan
gemaakt.
De vakmensen onderscheiden
hard gekookt en laag gekookt sui
kerwerk; onder het eerste vallen
drop, trekwerk, toffees, caramels,
en onder het tweede fondant en
vruchtenartikelen. Dan heb je nog
dragees; een kern van noot, choco
lade of likeur en daarom heen een
suikerhuidje. En tenslotte gestoken
gecomprimeerde tabletten en dat is
voornamelijk pepermunt. Van de
ca. 300 Nederlandse suikerwerkfa-
brieken maakt maar een honderd
tal het hele assortiment, de ande
re zijn op een paar artikelen ge
specialiseerd.
Men neemt aan dat de Egyptena-
ren al een soort suikerwerk ken
den; maar dat de Romeinen ervan
lustten, staat vast. Er zijn zelfs ver
bodsbepalingen voor Romeinse sui
kerbakkers bekend omdat de klan
ten zich te buiten gingen aan het
verorberen van suikersierstukken!
De Romeinen brachten het suiker
werk op hun veldtochten mee naar
het noorden- Tijdens de grote volks
verhuizing zullen zeker kinderen
zoet gehouden zijn met snoepjes,
want lastige kinderen zijn bij een
gewone verhuizing al niet te genie
ten, laat staan bij zo'n massale.
Maar het suikerwerk zoals wij
dat kennen is pas gemaakt na de
17e eeuw, toen de raffinaderijen
ontstonden.
Suiker is een conserveringsmid
del en dat is de reden waarom het
destijds in apotheken werd ver
kocht. Rozeblaadjes in suiker ge
conserveerd, waren geneeskrachtig
(dacht de apotheker) en hij ver
strekte ze als een allerheerlijkste
medicijn. De rozeblaadjes zijn er
nog steeds, maar nu als garnering
voor fijne patisserie en wel hele
maal van suiker! Zo goed als er
koks hebben bestaan met onver
gankelijk beroemde namen, zo zijn
er ook zulke befaamde suikerbak
kers geweest. Verschillende tegen
woordige fabrieken zijn regelrecht
uit hun bakkerij voortgekomen.
Stekebakkers (die de vormpjes uit
een suikerdeeg staken) waren meer
gespecialiseerd, bijvoorbeeld in pe
permuntsteek en kaneelsteek, voor
al door de boeren gebruikt bij het
koffiedrinken. Ze deden geen suiker
in kopje of kom, maar namen de
pruim uit de mond, stopten een
„steek" erin en dronken er de kof
fie overheen.
Ofschoon er omstreeks 1800 een
nu verdwenen suikerwerkfabriek
in Schiedam heeft gestaan en een
iets latere, die in Dokkum nóg be
staat, is de grote ontwikkeling pas
na de eerste wereldoorlog in ons
land begonnen. Van boterbabbels
tot mechanisch gemaakte en ver
pakte zuurtjes in een fleurige rol
is een groter stap dan oppervlakkig
doet vermoeden.
Tot aan het hegin van deze eeuw
werd uit Engeland pepermunt in
gevoerd (in blauwe zakken) en tof
fees zelfs tot aan de eerste wereld
oorlog.
Maar nu is de Nederlandse ge
stoken pepermunt werkelijk we
reldvermaard. De „rollentechniek"
van de laatste 30 jaar heeft daar
toe veel bijgedragen.
Probeert u dat zoete kind maar
eens af te schepen met een appel
TWEE LEDEN van de Nederland
se popgroep Obsession zijn in het
Belgische Kortrijk veroordeeld tot
twee maanden gevangenisstraf en
een boete van 3000 frank omdat zij
op 5 september naakt optraden tij
dens een popfeest.
De twee jongelui Johan B. en
Petrus van den K., verdedigden
zich met de opmerking dat zij niet
opzettelijk naakt op het toneel wa
ren verschenen. De popgroep ver
zorgde een licht- en klankshow op
een festival te Wevelgem. Tijdens
hun optreden liepen zij, gehuld in
lange capes, heen en weer tussen
potten bengaals vuur, waarboven
papieren slingers hingen. De jon
gens droegen fluorescerende mas
kers en beulskappen. Op een be
paald ogenblik raakten de papieren
slingers in brand, waardoor ook de
kapmantels vlamden. Bang om zich
te verbranden gooiden ze de man
tels weg, en liepen gedurende en
kele seconden naakt over het to
neel, zo vertelden ze voor de recht
bank.
Na het festival werden ze aange
houden, en beschuldigd van open
bare zedenschennis. Tijdens het on
derzoek werden er bij hen ook pil
letjes gevonden: zij werden be
schuldigd van het bezit van drugs,
maar die beschuldiging verviel la
ter, toen de jongens konden bewij
zen dat het ging om gewone kal
merende middelen.
De veroordeling voor openbare
zedenschennis in aanwezigheid van
minderjarigen werd niet ingehou
den.
Raffinement onder midilange rokken: nylon stretch
benen (die ook door hoge splitten mogen gezien worden
want de kousen maken deel uit van een panty) in de
kleuren zwart, grijs, aubergine of marron en gebor
duurd zijn met een enkelbandje plus medaillon. DIOR
ontwierp ze.
ALS het maar over liegen gaat,
blijken zeer veel mensen geïnspi
reerd te raken. Het aantal inzen
dingen was deze week althans over
stelpend. Weliswaar was er niet zo
eenvoudig te rijmen op „Rijen" met
correcte woorden, maar de meesten
wisten dermate onopvallend woor
den te verbasteren dat het resultaat
opvallend was.
J. Roks uit Breda dichtte:
Een leugendetector in Rijen
bespiedde een stel bij het vrijen.
Liep toen zelf in de val,
een te hoog toerental
bekortte voortijdig zijn Jijen".
Er waren veel mensen die deze
keer een leuke limmerick gemaakt
hebben. De ideeën waren echter
over het algemeen nogal vrijblij
vend. Er was welgeteld een per
soon die een algemene boodschap
'in zijn vers stopte. Nu is dat niet
altijd nodig, maar deze keer ge
beurde het op een dermate origi
nele manier dat we hem (haar?) de
prijs wel moeten geven. Het is C.
van Suijlekom, Pastoor Pottersplein
49, Breda.
Een leugendetector in Rijen
moest waarheid en leugen van
elkaar scheien.
Maar 't bleek alras
dat er geen waarheid was
in alles wat de mensen hem zelen.
Voor de duidelijkheid willen wij
nog eens vermelden dat de inzen
dingen voor onze limmerickrubriek
woensdag op ons bureau moeten
liggen, willen ze tenminste meedin
gen naar de prijs. Het adres is Tus-
sen-Haakjes-redactie De Stem, Rei
gerstraat 16, Breda. De beginregel
voor de volgende week luidt:
Een softdruggebruiker uit Lingen
OP een veiling te New York,
waarvan de opbrengsten worden
besteed om propaganda te maken
voor politieke kandidaten die te
gen de oorlog in Vietnam zijn,
brachten eigentijdse relikwieën een
aardig centje op.
Iemand betaalde 5600 gulden
voor een vier jaar oude Cadillac
waarin eens popgroepen als de
Cream, de Jefferson Airplane en de
Beatles zouden hebben gezeten.
Een oude trui van Paul McCart
ney bracht 380 gulden op- Een oude
trompet van Miles Davis ging weg
voor 1040 gulden. Een foto met
handtekening van Bob Dylan
bracht 320 gulden in het laatje en
een aanplakbiljet, het optreden
verkondigend van de onlangs over
leden gitarist Jimi Hendrix, 290
gulden.
De veiling was georganiseerd
door de commissie .Metamorphosis"
waarin prominente anti-oorlogslei-
ders zitten als ds. William Sloan
Coffin en de politicus Julian Bond,
uit Georgia.
ELKE morgen om vijf uur trek
ken een Zweedse diepzeeduiker en
twee Engelsen, van wie de een een
journalist is en de ander een lifter
die er mee op is gehouden, het saf-
fraankleurige gewaad der boeddhis
tische monniken aan en nemen hun
bedelnappen om de straten van
Bangkok „te doen".
Gevolgd door een vriendelijke
door vlooien geplaagde hond uit de
boeddhistische tempel waar zij le
ven wandelen zij barrevoets langs
het paleis van de koning van Thai
land Bhoemidol, en door de straten
en stegen van de stad.
Voor vele huizen, zowel rijke als
nederige, hebben Thaise gezinnen
kleine tafels geplaatst, beladen met
rijst, kerrie, vis en noedels. De drie
monniken wier hoofden en wenk
brauwen zijn geschoren, blijven
staan en houden hun bedelnappen
voor zich uit en deze worden tot
de rand toe gevuld.
Soms geven de bewoners van het
huis hun geschenken, gewikkeld in
geel cellofaan en bestaand uit
tandpasta, toiletpapier, zoete lek
kernijen, zeeppoeder en soms een
enveloppe met geld.
Het gebruik wil dat de monniken
voor de geschenken niet bedanken,
zelfs niet met een glimlach. De daad
van het geven door de vrome,' dat
volgens het geloof der boeddhisten
de gever verdiensten doet verwer
ven, is voldoende beloning.
„Dit is het enige ware leven,"
zegt Kitti Subho, voorheen bekend
als de 26-jarige Chris Timuss uit
Londen-
Chris, wiens boeddhistische naam
„roemruchte faam" betekent, heeft
vijf jaar gewerkt voor „The Uni
verse", een katholieke krant. Hij
deelde mee voornemens te zijn de
rest van zijn leven te slijten als een
boeddhistische monnik met stude
ren en mediteren.
Dat is eveneens het plan van zijn
medemonniken, de 27-jarige Rolf
Petersson uit Bofors in Zweden en
de 24-jarige Christopher Cook uit
Ilford in Engeland. Petersson, die
thans „Pitti Santo" (Kalme Vreug
de) heet, is een gewezen zeeman
van de koopvaardij.
„Toen ik zeeman was maakte ik
op een schip kennis met een Ame
rikaan, die mij inleidde in de filo
sofie," zei Petersson, die als pro
testant is grootgebracht. „In Au
stralië zette ik mijn studie voort en
deze boezemde mij steeds meer be
lang in. In februari besloot ik naar
Thailand te komen. Ik had geluk.
Ik maakte de eerste dag kennis met
een Indische monnik die de ant
woorden op de levensvragen scheen
te bezitten. Na drie weken werd ik
gewijd."
Christopher Cook thans
„Dhamma Ghutto" of „Beschermer
van de Dhamma" zoals hij door de
boeddhisten wordt genoemd, komt
uit een Anglicaans gezin te Ilford
in Engeland. Hij heeft het grootste
gedeelte van de zeven jaar sinds
hij de school verliet doorgebracht
met door de wereld te liften. Toen
hij drie jaar geleden langs de veel
bereisde weg van Europa naar Af
ghanistan en Nepal afzakte kwam
hij in Indië waar hij in Dharmha
Sama, het ballingsoord van de Da
lai Lama, het boeddhisme begon te
bestuderen.
Mijn belangstelling groeide en ik
begon te lezen. Vervolgens ging ik
terug naar Engeland en sloot mij
als lekebroeder aan bij de Thaise
tempel te Londen, vertelde hij.
„Ik keerde het vorig jaar terug
naar Indië om bij enkele Tibetaan
se monniken te studeren. Daarna
ging ik in maart naar Thailand met
de bedoeling monnik te worden.
Zolang als ik ervan overtuigd ben
dat ik wijzer word zal ik blijven."
De drie mannen maken deel uit
van ongeveer 30 buitenlandse mon
niken, hoofdzakelijk Engelsen,
maar ook enkele Amerikanen, Au
straliërs, een Duitser en een Frans
man die zich hebben aangesloten
bij de boeddhistische priesterschap,
welke in Thailand 200.000 monni
ken telt, verdeeld over 23.000 tem
pels.
De Thailanders zien de buiten
landers graag komen en zij zijn be
reid uitzonderingen te maken op de
gewone gang van zaken om hen
te helpen. Zo wordt op de
terreinen van Wat Benjamapopit,
beter bekend als de Marmeren
Tempel, een speciaal huis voor hen
gebouwd. Evenals alle boeddhisti
sche monniken rijden zij in de wa
gens van het openbaar vervoer, het
zij gratis hetzij tegen half tarief en
vaak krijgen zij een vrije rit in een
taxi, omdat de chauffeur verdien
sten wil vergaren.
Voor de drie jongemannen, die
nog novicen onder de boeddhisti
sche priesters zijn, is het leven een
dagelijkse regelmaat van persoon
lijke discipline en meditatie.
„Om monnik te worden moeten
zij in staat zijn tien hoofdvoor
schriften op te sommen en ernaar
te teven," zei Titmuss. Deze komen
in grote trekken overeen met de
tien geboden uit de bijbel en en
kele regels van christelijke monni
kenorden. De strengste regel is, dat
de monniken geen contact mogen
hebben met vrouwen. Dit betekent
dat een monnik zelfs in een over
volle bus of trein nooit op een
zitplaats naast een vrouw mag zit
ten. Als hij een vrouw ontmoet mag
hij haar geen hand geven en moet
hij vermijden haar aan te zien. Dit
gaat uit van de overweging, dat
zelfs het zich bevinden in de tegen
woordigheid van een vrouw de con
centratie op verhevene gedachten
belemmert.
Verwacht wordt dat boeddhisti
sche monniken tijdens het streven
naar de volmaaktheid zich onthou
den van het doden, stelen, seksueel
verkeer, liegen, het drinken van be
dwelmende dranken, eten na het
middaguur, het bijwonen van ver
makelijkheden, het gebruik van li
chaamsversierselen en het slapea
of liggen op een comfortabele ma
tras.
In het geheel zijn er 227 regels
die de jongemannen moeten leren.
Om de werken van Boeddha doel
treffender te bestuderen zullen de
drie monniken het regenseizoen
doorbrengen in afzonderlijke in het
binnenland gelegen kloosters, ver
wijderd van de verstrooiingen van
de stad. Daar zullen zij onder lei
ding van beroemde leraren een le
ven leiden van strenge discipline,
vasten en telkens uren lang alleen
zitten in een kale kamer om te me
diteren over boeddhistische ge
schriften. Het doel van deze medi
tatie is, te komen tot het Nirwana,
het laatste stadium van tevreden
heid. Dit betekent het erkennen van
de vier edele waarheden en het vol
gen van het achtvoudige pad van
het boeddhisme.
De vier edele waarheden zijn dat
alle leven lijden is en lijden het ge
volg van verlangen, ophouden te
verlangen betekent ophouden te
lijden en overwinning van het ver
langen bereikt men door het acht
voudige pad van het boeddhisme te
volgen of een middenweg. Dit pad
omvat een juist begrip, het juiste
doel, het juiste woord, de juiste
daad, het juiste levensonderhoud,
de juiste inspanning, de juiste aan
dacht en de juiste concentratie
(A.P.)
ES/Wflffff SU5KE fïï UiSKE EiMLiM poor
HET WTCEBRBRPE WOUP TREMtt,BEREiK£(f
toon en imin beeps pe eerste berber