ifzwaat
ihag-
FARMACEUTISCHE INDUSTRIE:
Geneesmiddelen nooit perfect
NEDERLANDS
MOEILIJKE
TAAL VOOR
FRANSMAN
WEES'
MAAR
BLIJ
PRUS-SLAG
SOEP
PRUS-SLAG
L
KWATIERTJE WACHTEN....
Nyerere dreigt
Gemenebest
te verlaten
zo
HARING
KOEKJES
ZUURKOOL
'1
hü
irkelijk proeft,
prettig draaien.
[dus I
jrste shag!«s
1SI
(Van onze redacteur wetenschappen)
BREDA - Wat ook de ontwikkeling zal zijn van de geneeskunde in de
komende tientallen jaren, nooit zal het mogelijk zijn een perfect genees
middel te maken, dat vrijwel niets kost, geen bijwerkingen heeft, steeds
effectief is en niet gebonden aan strenge doseringen.
Internationale Yo-Yo shows
Twintig internationale Yo-Yo kampioenen
uit Japan, Mexico, Argentinië en Bolivia
trekken tien weken lang kris-kras door
Nederland en geven overal sprankelende
Yo-Yo demonstraties.
Y)Yb wedstrijden met mooie prijzen
Let op de aankondigingen bij je
Coca-Cola-winkelier. Binnenkort komen
ze ook bij jou in de buurt. En dan gaat
het beginnen. Zorg dat jij óók een Yo-Yo
hebt, doe mee aan de wedstrijden en win
prachtige prijzen.
Kijkuit naar defilm
op deTV-reclame
Doe mee! Doe mee! Doe mee!
met JAC.HERMANS
IN DE BUURT
WEES MAAR BLIJ
Dat het goed zit.
Goed zit met de prijs, goed zit met de kwaliteit
Dat je geen vraagteken behoeft te zetten.
Dat het onze eer is, dat U tevreden bent.
Kortweg: dat wij er achter staan.
FRITUURVET]
zure
„HOLLANDSE'
6AKNIEEL
„NOISETTE"
CORN!
1 jsusy"
TOILET
RtPIER
LOO?"
CWMtiGMON
VRIES-VERS-VLEES
VARKENS WM', SOEP-
I VLEES
JAC. HERMANS
N.Vl
Kiesraad onderzoekt wenselijkheid
legitimatiebewijs voor stemmers
worden
korrosie
bert onze
haterialen
onze pro-
/laassluis
Inst. (Dag-
pchldienst
|.A.O„ die
voorzie-
gunstige
lp donder-
ds tussen
stelijk Ar-
m. Engel-
llefonische
afdeling
[f.v.d. Veen
Ijraag alle
WOENSDAG 14 OKTOBER 1970
De farmaceutische industrie beschikt niet over de bovenna
tuurlijke gaven, die hiervoor nodig zouden zijn. Ook het ver
vaardigen van gei eesmiddelen is en blijft mensenwerk en er
zullen dus gebreken aan blijven kleven. Met deze uitspraak
eindigt de brochure „Geneesmiddelen voor de wereld van mor
gen". Deze brochure is iutgegeven ter gelegenheid van de
openbare vergadering van de stichting voorlichtingscentrum
farmaceutische industrie, die woensdag 28 oktober in Utrecht
wordt gehouden.
In het boekje wordt een aantal
voorspellingen gedaan en ver
wachtingen uitgesproken over de
ontwikkelingen van de genees
kunde in een periode tot voorbij
het magische jaar 2000. Zeer voor
zichtige voorspellingen, zoals het
wetenschappers betaamt. Ze zijn
gehaald uit de activiteiten van de
zogenaamde Delphi-groep, die
zich bezig houdt met wat genoemd
wordt „verantwoord fantaseren".
Om duidelijk te maken, dat de
voorspellingen dikwijls doen denken
aan de ongelofelijke uitspraken van
het Griekse orakel met dezelfde
naam, maar dat ze wel degelijk
verantwoord zijn is het nuttig iets
over de Delphi-methode te zeggen.
Een aantal experts op verschillen
de gebieden ontvangt het verzoek
om een lijst op te stellen van de
nieuwe ontwikkelingen en ontdek
kingen op hun terrein, die naar hun
mening binnen een periode van zeg
maar 50 jaar mogelijk zijn. Uit de
antwoorden wordt een gecombineer
de lijst opgesteld, die weer terug
wordt gestuurd aan alle deelnemers
met het verzoek aan te geven wan
neer deze ontwikkelingen en ont
dekkingen met 50, 75 of 90 procent
kans zouden worden gerealiseerd.
Door het aanbrengen achteraf van
bepaalde statistische verfijningen
ontstaat dan een toekomstbeeld, dat
zo waarschijnlijk k mogelijk is.
Zonder dat dit overigens ook maar
iets zegt van de juistheid van de
termijnen.
Uitgaande van deze methode wor
den in de publikatie van de farma
ceutische industrie over een aantal
aspecten van de geneeskunst uit
spraken gedaan.
Geboortenbeperking: over de
noodzaak bestaat in wetenschappe
lijke kring geen enkele twijfel. Om
streeks 1975 zal er een „pil" voor de
man beschikbaar komen. Tegen die
tijd zullen ook de „morning-after-
pil", een langwerkende pil voor de
vrouw en een eenvoudige techniek
om de vrouw immuun voor zwan
gerschap te maken in ruime mate
beschikbaar zijn.
Neurosen: Het aantal neurosen zal
in de loop van deze eeuw sterk
toenemen. Zo sterk, dat tegen 1990
bijna ieder mens voortdurend of met
onderbreking middelen moeten ge-
(ADVERTENTIE)
.de
nieuwe
rage:
bruiken, die veranderingen in de
geestesgesteldheid teweegbrengen
(zenuwstiliers bijvoorbeeld).
Chirurgie: tegen het eind van deze
eeuw zullen vele organen door pro
thesen of transplantaten kunnen
worden vervangen met uitzondering
van het centrale zenuwstelstel. La
serstralen zullen in veel gevallen
het lancet kunnen vei-vangen.
Psychiatrie: er is een schrijnend
tekort aan fundamentele kennis.
Wat niet wegneemt, dat er binnen
tien jaar zeker vooruitgang geboekt
zal zijn bij de behandeling en voor
koming van achterlijkheid en ouder-
domsdementie.
Kanker: Nu en in de toekomst
zal het onmogelijk zijn om over één
oorzaak van kanker te spreken. De
optimistisch gestemde onderzoekers
verwachten, dat er tussen 1980 en
1990 medicamenten zullen zijn, die
het mogelijk maken de verschillen
de oorzaken van kanker weg te
nemen. Ook verwachten zij, dat het
in 1980 mogelijk is om (voortre
denerend op het gegeven van de
afstoting van nieuw ingeplande or
ganen - momenteel het grootste pro
bleem bij transplantaties) middelen
toe te passen, die in plaats van b.v.
het hart, het kankergezwel afstoten.
Volgens de conservatieve groep zal
het vraagstuk van de kanker zeker
in deze eeuw niet worden opgelost.
Zij verwacht, dat het aantal kanker
gevallen nog aanzienlijk zal toene
men.
Orgaantransplantatie: tussen 1985
en 1990 zal het probleem van het
afstoten van vreemde weefsels zijn
opgelost. In dezelfde tijd zal het
mogelijk en zinvol zijn om organen
buiten het lichaam voldoende lang
in leven te houden. Tegen het einde
van deze eeuw zal het wellicht mo
gelijk zijn om organen te laten
groeien uit weefselcultures van de
patiënt zelf. Nog verder weg ligt de
mogelijkheid ook bij hogere dieren
uit een enkele lichaamscel een heel
individu te kweken.
Hart- en vaatziekten: het duurt
nog vijftien jaar voor de precieze
werking van hartslag en bloeddruk
werkelijk duidelijk zijn. Er is te
weinig bekend van de factoren, die
bloedstolling, trombose en afzetting
vanvetachtige stoffen in de wanden
van de kransslagaderen veroorzaken.
In ieder geval kan voor 1980 niet
worden verwacht, dat een definitief
antwoord wordt gegeven op de mo
gelijke waarde van veranderingen in
de voedingsgewoonten. Misschien
gebeurt dat zelfs nooit. Algemeen
heerst de overtuiging, dat de waarde
van een dieet bij de verlaging van
het vetafzettingsgehalte in het bloed
zeer beperkt zal blijken te zijn.
Omstreeks 1980 zullen veilige en
effectieve bloeddrukverlagende mid
delen te krijgen zijn. Aan het einde
van deze eeuw zal de consumptie
van sigaretten gehalveerd zijn.
Daarvoor in de plaats komen andere
„rust-gevende" middelen. Rond 1990
zal het mogelijk zijn enige dagen
van tevoren te voorspellen of een
aanval van trombose in de krans
slagaders (een inforct) zal optreden.
Angina pectoris (zuurstofgebrek
van de hartspier, dikwijls ten gevol
ge van trombose) zal over ongeveer
vijf jaar beter zijn te behandelen
dan thans, onder andere door de
introductie van langwerkende pre
paraten, die de bloedvoorziening van
de hartspier verbeteren. Hersenlet
sel (dikwijls een gevolg van vaat
ziekten) zal ook aan het einde van
de eeuw niet te herstellen zijn, wel
ke revolutionaire technieken er dan
ook zullen zijn. Men zal het veel
eerder moeten zoeken in een snel
herkennen van de tekenen, die er op
wijzen, dat een hart- of vaatziekte
zich zal voordoen.
(Van onze correspondent)
Londen President Nyerere van
Tanzania heeft meegedeeld dat zijn
land serieus overweegt het Gemene
best te verlaten, als Groot-Brittannië
wapens naar Zuid-Afrika zou sturen.
Niettemin was de president er dui
delijk van overtuigd dat de Britse
regering voorlopig nog geen defini
tieve beslissing zal nemen. Nyerere
gaf in Londen ;en persconferentie
voor hij naar New Vork vertrok.
Hij heeft in Engeland de wapenle
veranties aan Zuid-Afrika met de
Britse pemier Heath en de ministers
van buitenlandse zaken en defensie
besproken. Nyerere hoopte dat pre
mier Heath na de besprekingen met
de leiders van de landen van het
Gemenebest overgehaald zou zijn
geen wapens te sturen.
Nou ja bij zulk weer moet die afspraak van een kwartiertje
wachten. Tenminste in Boedapest.
(Van onze Parijse correspondent)
PARIJS Nu in Frankrijk officieel het Nederlands op de
middelbare scholen is toegelaten als tweede verplichte facul
tatieve taal, is het voor Nederland en Vlaanderen wel
licht van belang te weten hoe dat Nederlands wordt onder
wezen en met wat voor resultaten.
Daarover hebben wij een on
derhoud gehad met onze landge
noot J. van der Stap, een vijfti
ger, die in Parijs aan een middel
bare school Nederlands doceert
en het zelfde doet aan de facul
teit van letteren in de universi
teit van Nanterre bij Parijs. De
tweede verplichte facultatieve
taal betekent, dat als de de mid
delbare scholieren Nederlands
kiezen, zij voor Nederlands ook
verplicht eindexamen moeten
doen.
Op het Parijse lyceum geeft de
heer Van der Stap het eerste jaar
twee uur per week les in Neder
lands, het tweede jaar tweemaal
twee en het derde jaar drie maal
twee uur. Het eerste jaar is ele
mentair onderwijs, dat begint
met het alfabet en de spelling.
Wat bereikt hij in dat eerste
jaar? Dat de leerlingen een een
voudige Nederlandse tekst kun
nen lezen, b.v. een kinderboek
met een paar gedichten. Les
wordt gegeven in het Frans. Ne
derlands spreken gaat nog moei
lijk na dat eerste jaar. Op een
eenvoudige vraag in het Neder
lands kunnen zij in het Neder
lands antwoord geven. Bij voor
beeld: vraag: „wat is een huis".
De leerling kan, in het Neder
lands, antwoorden: „een huis is
een gebouw om in te wonen".
Het accent is voor de Fransen
moeilijk. Zij zeggen al gauw:
„wonèn" met de klemtoon op de
laatste lettergreep. Het goede ac
cent komt geleidelijk. Sommigen
hebben het gauw door.
De leeraar moet langzaam spre
ken, „als u vlug spreekt - zei
heel terecht een leerling
spreekt u als een Nederlander,
als u langzaam spreekt dan
spreekt u zoals een Nederlander
het schrijft". Zo is het inderdaad.
Spreken wij Nederlanders vlug,
dan zeggen wij „lope" doen wij
het langzaam, dan hoort de
Fransman „lopen" met een n op
het eind. Met andere woorden
hebben zij veel last, b.v. met het
woord „markt". De Fransman
hoort het als „marrukt". Maar
moet leren schrijven „markt".
Het tweede en derde jaar
wordt hetzelfde systeem gevolgd
met thema's, uitlegteksten en dic
tees in het Nederlands is moed -
van Frans in Nederlands is moei
lijker dan omgekeerd.
Waarom leren Fransen Neder
lands? De redenen lopen sterk
uiteen. De een wil later wat gaan
doen bij de gemeenschappelijke
markt en daarvoor wil hij notie
hebben van Nederlands. Een
tweede wil tolk of vertaler wor
den. Een derde heeft familierela
ties in Nederland. Er was een
leerling, wiens overgrootvader
Nederlander was en een biblio
theek had. De erfgenaam vond
die boeken en is voor zijn plezier
Nederlands gaan studeren om de
boeken te kunnen lezen.
Nederlands leren op een mid
delbare school brengt typische
moeilijkheden mee. De leeftijden
lopen uit elkaar, van 13 tot 23.
De heer Van der Stap heeft in
zijn klas een lerares Engels ge
had, die op hetzelfde lyceum En
gels doceerde. Zij was voor haar
plezier met Nederlands begonnen.
Maar zat in de klas van de heer
Van der Stap, in de bank, naast
een jongen van dertien, die ook
aan Nederlands was begonnen.
Gaat het te langzaam, dan zegt de
jongen: ik kan het niet bijsloffen.
Gat het te langzaam, dan zegt de
lerares: schiet op, dat weet ik al
lang. Is de Nederlandse les afge
lopen dan staan beiden op, de
jongen van dertien gaat naar zijn
klas en voor die klas staat de
zelfde Engelse lerares, met wie
hij een paar minuten geleden in
dezelfde bank zat om Nederlands
te leren.
(ADVERTENTIES)
awarns
233 gram
.FRITESSE
normale prysjgH
normale prijs J
pondspak
normale prijst"
groot pak
„var Weizen"
grote baal
normale prijst i
ponctepak
normale 'prijs 4$ i
-VSOCJ"
V\oo9
BUK „UNOX"
normale prijs MZ
5C0 6#\M I2506RAMSPAK
DEN HAAG De kiesraad is momenteel bezig de wenselijkheid te onder
zoeken van het vervangen van oproepingskaarten door een kiezers-legiti -
matiekaart. Het is de bedoeling dat iedere kiezer zo'n kaart ontvangt zodat hij
ermee kan stemmen op het stembureau van zijn keuze en dat de kaart ge -
bruikt kan worden voor het laten stemmen bij volmacht. De gemachtigde
zou dan deze kaart bij het stembureau moeten overleggen. De kiesraad heeft
dit onderzoek aangekondigd in een advies over het initiatief-wetsontwerp
van mej. Haars (CHU) tot verruiming van de mogelijkheid voor het stemmen
hij volmacht.
Let op de leeuw op het
pakje. Dan pas bent u
zeker van echte
Ceylon thee -
de fijnste thee
ter wereld..
THUERE
GO-OP
TEN HAVE
ALBERT HEIJN
SIMON DE WIT
K&G
FOUR FINE CEYLON TEAS
TIKTAK
SPAR
0
