Nederland slaat goed figuur bij toekenning klassieke Edisons Je moet m vóelen... luister naar Baron von Münchhausen nu reeds over zijn 33 toeren Nieuwe Fiësta Gitana kiik I Wat te doen als men alle liederen van Schubert cadeau krijgt en alle symfonieën van Mozart 25 boeken per gezin Vier inzendingen voor „Sportfilmtage" De nieuwe Philishave 90 Super Voelbaar veel beted MAANDAG 12 OKTOBER 1970 Karl Böhm, dirigent van alle symfonieën van Mozart. Dietrich Fischer-Dieskau en zijn begeleider Gerald Moore. '(Van onze muziekredacteur) Men heeft het reeds vernomen: 'de Edisons 1970 voor platen in het 'klassieke genre worden op 16 Ok tober in het Amsterdamse Con certgebouw aan vierentwintig be kroonden uitgereikt. De Neder landers slaan hierbij een opval lend goed figuur: we vinden on der hen Elly Ameling met Canta tes van Bach en liederen van Mo zart, Anner Bijlsma in kamermu ziekconcerten van Hindemith en celloconcerten van Boccherini Vivaldi en Geminiani, Marinus 'Voorberg met de opvallend fraai gereproduceerde Madrigali res- pondorri van Gesualdo. Ook Ber nard Haitink zal uit handen van Voorzitter André Jurres een Edi son ontvangen: niet de eerste ove- tigens. De jury, onder presidiaat van Klaas Posthuma, was unaniem van mening, dat diens plaatopnamen van Mahlers Negende en Bruckners sym fonieën 2 en 8 ..niet alleen een sprekende getuigenis vormen van de grote, absoluut unie ke, Mahler- en Brucknertradities van het Concertgebouworkest, maar Ber nard Haitink ook tonen als een or kestleider, die de structuur van deze werken volledig doorschouwt". Waarmede wij even het artistieke klimaat trachten aan te duiden, dat het feest het tiende in successie van de „Edison Klassiek" op 16 oktober aanstaande ztrl gaan beheer sen. Er zijn echter ook nog andere in vloeden bepalend voor het weer op die dag. Opvallend is voor ons de bekroning van de resultaten, die het gevolg zijn van wat men twee mam moetondernemingen zou kunnen noemen: we doelen hier natuurlijk op de uitgaven door de Deutsche Grammophon Gesellschaft van al le liederen van Fra'nz Schubert nu ja, alle? in twee cassettes geannonceerd en het complete sym fonische oeuvre van Wolfgang Ama- deus Mozart.*) Met enige ongeruste nieuwsgierie- heid hebben we ons, toen deze ju welen ons waren thuisbezorgd, afge vraagd, wie hiervan de consumenten zouden kunnen zijn, of er voldoende gegadigden waren een dergelijk ini tiatief financieel te rechtvaardigen een visitekaartje kan op een be paald moment te duur worden! en, last but not least, hoe die consu menten met deze nieuw verworven rijkdommen zouden gaan omsprin gen- Nu hebben we ons laten vertellen, dat uitgaven als deze veelal worden gebruikt als een soort gelegenheids cadeaus, aangeboden aan een hoge functionaris, ter gelegenheid van zijn vijfentwintigjarig ambtsjubi leum, of van zijn afscheid. En waar er, over de hele wereld althans, vele van dit soort lieden bestaan, zijn daden als hier gesignaleerd, minder riskant dan het ogenschijnlijk l'ijkt Hoe dan ook: rest het probleem, hoe je met zo'n nieuwe verworven heid omspringt... daar zaten we zeil ook een moment mee te kijken. Om ons even tot Schubert te bepalen, bij het eerste lied beginnen en bij het laatste, laten we zeggen het vier honderdste eindigen? Dat was een fysieke en psychische onmogelijkheid, zelfs bij een pre sentatie door niemand minder dan de bariton Dietrich Fischer-Dieskau en de pianist Gerald Moore. Men zou even goed. of even slecht een volledige spijskaart uit een exquis restaurant kunnen afwerken. Om deze vergelijking vol te hou den: we zijn dus gaan selecteren Doch hoe We namen eerst de inleiding, door Fischer-Dieskau onder handen Franz Schubert, der Lie- derkomponist, waaruit ons bleek, dat deze niet alleen een voortreffe lijk zanger, doch bovendien een pro minent musicoloog is. Die maakte ons met het wezen en de gestalte(n) van Schuberts vele liederen volledig vertrouwd, daarbij wijzend op zijn talrijke librettisten, door de componist steeds weer op nieuw uitermate kritisch en met de nodige reserves benaderd. Van spontaniteiten in de keuzen, die men zou kunnen verwachten, bleek allerminst sprake te zijn. Waarna het volgend stadium van benadering volgde: hier ging de mu ziek een speciale rol spelen: we zochten ons eerst enkele strofische, of bijna strofische liederen uit, waarbij dus voor alle coupletten van het gedicht dezelfde melodie en begeleiding gebruikt wordt. Dezelfde melodie, dezelfde bege leiding...? We kwamen wel tot een andere conclusie, toen we het illustere tweetal, Dietrich Fischer-Dieskau en Gerald Moore aan de gang hoorden: men kreeg dezelfde noten, ze klon ken echter telkens anders! Misschien klinkt het vreemd: wat de pianist deed, was primair voor ons een openbaring; was hij 't eigen lijk, die de reproduktie maakte, was hij de man. die twee dezelfde stro fen toch anders deed klinken, was hij de man, die de lakens uitdeelde? Was hij in deze tweeëenheid God de Vader, terwijl de vocalist God de Zoon was? Dat was de indruk bij eerste con frontatie: die heeft ons, verder luis terend, niet meer verlaten, die bleef ons beheersen- Maar geïntrigeerd, geboeid voel den we ons door dit steekspel wel, waarin ons bij Dieskau met zijn wondergeluid speciaal opviel, dat hij met een sterk gevoel voor ritme, steeds in de maat zong, steeds zijn aangenomen tempo vasthield: uni cum bij een vocalist...! Maar hoe hebben we ons verder gedragen, boe hebben we ons door dit liederenla- byrint bewogen? Toen namen we weer, zelf een soortement cyclus construerend een dichter bij de kop, op wie we echt gesteld waren. Dus geen Schiller met zijn retoriek, mam- de man, die prachtige godsdienstige, mystiek ge tinte verzen heeft geschreven: we bedoelen hier Novalis oftewel Frie- drich von Hardenberg (1772-1801), de schepper van die huiveringwek kend schone „Hymnen an die Nacht". Daarin zijn we ons gaan verdie pen en...daar verdiepen we ons nog steeds in! Want ons werd door No valis, door Schubert, door Fischer- Dieskau, door Moore een wereld blootgelegd, waarin we ons bewust werden, dat alle- wa'arlijk religieus besef gebaseerd is op een gesubli meerde erotiek. Voer voor psychologen, voor theo logen ook, wanneer ze zich gaan verdiepen over de aanwezigheid van Christus, in welke gedaante dan ook, in de Eucharistie. Van die Schubert -— hij was 22 jaar, toen hij deze Novalisliederen schreef! kunnen al deze lieden nog een hoop leren Ze kunnen er wijs door worden... Zo benaderden wij de inhoud van deze Schubertplaten: we kunnen, zo mogelijk, er nog jaren mee doende zijn. Waarmede we u de importan. tie van deze mammoetonderneming trachtten te suggereren. (Van onze showredacteur) HILVERSUM Baron van Münch hausen is nu reeds over zijn 33 toe ren geraakt. Een Polydor-langspeel- plaat met veertien liedjes uit de zes voudige musical monsterserie „De Fantastische Avonturen van de Ba ron van Münchhausen" is al ten doop gehouden en daarmee heeft de Po- lydor in elk geval gehandeld in de geest van de geniale leugenaar, die 250 jaar geleden in Bodenwerder aan he Weser geboren werd. Ook deze licht verknipte telg uit een verarmd Germaans geslacht van dubbelbege- aadigde edellieden was een begena digde dwarsligger, die zijn handel en wandel bepaalde aan de hand van te gendraadse beslissingen, die hem pas na zijn leven het fel begeerde aureool van onsterfelijkheid zouden verschaf fen. Het had wel voor de hand gelegen, dat men met het uitbrengen van de plaat gewacht zou hebben, totdat de eerste afleveringen van de musical over de vaderlandse buis waren ge sneld. Op die manier hadmen dan kunnen mee-profiteren van de popu lariteit van de serie en de herken baarheid van de figuren. Een liedje, dat men het eerst heeft gehoord in de weelderige entourage van een pe perduur kostuumstuk, heeft nu een maal aanwijsbaar meer kansen om in het hersenschors te blijven han gen dan dezelfde deun, die deze ex tra-dimensies mist. Een logische zaak overigens, want de mens wordt voortdurend bedrogen door zijn zin tuigen, die waarheid en leugen door elkaar haspelen en tenslotte met een volkomen uniek eigen resultaat uit de bus komen. Het kan dus best zijn, dat de waar dering van de veertien liedjes uit de nieuwe KRO-musical gunstiger wordt, als straks de bepruikte Wil van Seist, Trudy Laby en René Frank zich televisionair meer hebben waar gemaakt. Maar vooralsnog kan alleen maar worden vastgesteld, dat de kwaliteit en de uitvoering van de teksten een zelfstandig leven niet of nauwelijks verdragen. Schrijver Nico Hiltrop is een nijver baasje, d^t in hoog tempo verantwoorde vulsels voor onze schermen maakt, maar hij is helaas geen Annie Schmidt, geen Miche-l van der Plas, geen Guus Vleu gel, zelfs geen Eli Asser. Zijn kloeke, rondborstige zinnen gaan het ene oor in, het andere uit en aan het einde van het lied herinnert men zich geen syllabe meer Daar komt nog bij, dat het gebrek aan vocaal talent pijnlijk wordt, nu de executanten geen visu ele hulpmiddelen hadden om de klei ne tekortkomingen van hun huig te verdoezelen. Dat de plaat desondanks geen complete flop is geworden, is te danken aan de ijzersterke melodieën, die Hiltrop gretig geleend heeft van muzikale genieën als Owen, Johnson en Bell. Swinging Jacky Bilterman heeft op zijn beurt no-g voor een handvol gave arrangementen ge zorgd, die de veertien liedjes de il lusie meegeven, dat het wel snor zit met de baron. (Van onze showredactie) DEN HAAG „Fiësta Gitana", (het feest der zigeuners, een jaar lijks cultureel en folkloristisch evenement zal voor de veertiende maal zijn voorstellingen in Ne derland komen geven onder aus piciën van Theater Productions te Den Haag, een organisatie waarvan de heer H. J. Da Silva de leiding heeft. „Op 15 oktober zal in het Haagse congresgebouw de première plaats vinden van het nieuwe programma waarin deze keer het accent is komen 'e liggen op de individuele vertol- AMSTERDAM In Nederland werd act afgelopen jaar 400 miljoen uitge- Bcven voor de aankoop van boeken. Er werd meer geld besteed voor ove rige lectuurde abonnementsgelden van dagbladen, nieuwsbladen en pe riodieken bedragen tezamen circa 700 miljoen gulden per jaar, aldus een Publikatie van de stichting Speur werk Betreffende het Boek. Jaarlijks worden er bijna 70 mil joen boeken gekocht, terwijl door de openbare bibliotheken ongeveer 40 miljoen boeken worden uitgeleend. Omgerekend per huishouden betekent dit dat er per jaar gemiddeld 25 boe ken worden gekocht en dat er uit openbare bibliotheken vijftien boeken "orden geleend. kingen van een groot deel van de le den van dit gezelschap. Het is name lijk gebleken dat het merendeel van de Nederlandse „aficionados" lief hebbers van de Fiesta Gitana toch de individuele dans prefereert boven het theater-kijk-spel. De heer Da Silva noemt dit een verheugend ver schijnsel omdat de Nederlandse toe schouwers hierdoor bewijzen dat zij de kunst der flamenco begrijpen. Want deze is in feite niet bestemd voor net theater en er moest steeds een compromis gesloten worden met deze kunst en de manier waarop zij buiten Spanje gebracht wordt. Om het Fiesta zo veel mogelijk tot zfjn recht te laten komèn, wordt in Den Haag een proef genomen: er wordt een café-cantante nagebouwd waarin het publiek gewoon aan tafeltjes kan zitten met een drankje, ook tijdens de voorstelling. Jammer genoeg zal dit niet overal mogelijk zijn. Maar ook zonder deze entourage zal Fiesta Gi tana. dat in de Nederlandse theater wereld een grote bekendheid heeft verworven, de originele sfeer zo dicht mogelijk trachten te benaderen. Het gezelschap blijft tot en met de 24ste in Den Haag, daarna volgt de gebruikelijke tournee door het land: 24 (nacht-voorstelling) en 25 okt. in Amsterdam. 26 oktober in Venray. dan volgen voorstellingen in Rotter dam en op de 31ste danst men in Winterswijk. Leiden volgt op 2 en 6 november, Hengelo staat voor 14 november genoteerd. Delft komt 20 november aan de beurt, Maastricht 22 november Helmond de 24ste, Heer len de 28ste en de tournee wordt be sloten te Roosendaal op 1 december. (Van onze omroepcorrespondent) HILVERSUM De NOS zendt voor de „Sportfilmtage 1970 Ober- hausen". een concours voor sport films dat van 8 tot 11 november wordt gehouden vier programma's in. „Van duivelstuig tot racemachi ne". een filmdocumentaire over de ijszeilsport, welke od 8 februari van dit jaar door de NOS werd uitgezon den. Samensteller en regisseur van dit programma was Frans van Dus- schoten. „Fierljeppen" een NCRV-program- ma over het polsstokverspringen in Friesland, dat op 15 augustus van het vorig jaar werd uitgezonden. De regie had Bruin Noordam. de nieu we perschef van de NCRV. „De Laatste Man", eveneens een door de NCRV vervaardigde film over Jan van Beveren. de voormali ge doelverdediger van Sparta die nu bij PSV onder de lat staat. Maandag 12 oktober HILVERSUM 1 402 M EN FM NCRV: 12.00 Los-Vast: gev. progr. (12.21 Voor boer en tuinder: 12.26 Med. t.b.v. land- en tuinbouw; 12.30 Nws. 12.41 Hier en Nu: Act.) 14.05 Schoolradio 14.30 (Gedeelte! S): Moderne kamermuz. <.gr.) 15.00 Christelijk gereformeerde middag- dienst NOS: 15.30 Zoeklicht op Ne derland: reportages en commentaren uit alle delen van het land en veel muziek (16.00-16.02 Nws.). Over heidsvoorlichting: 17.20 Hindoe- staiairnse muziek in Suriname. Spre ker: S. Biharie. NCRV: 17.30 NCRV en Bloc: act. kroniek (Politieke Par tijen: 18.19 Uitzending van de Chris telijke Historische Unie; 18.30-18.4! Nws.) E.O.: 19.00 Wij hebben een woord voor de wereld: veelgevraag de geestelijke muz. 19.20 Reformatie en Reveil, lez. 19.35 Muzikaal inter mezzo 19.45 Geloven vandaag, ïez. NCRV: 20.00 Bij de tijd: radiopait- ket met actuele informatie over om wikkelingen in de samenleving 20.20 (S) Radio Kamerorkest en sonst: klassieke muz. 21.15 (S) Pianoreci tal: moderne muz. 21.30 Eldoret - Plateau - Turkana: klankbeeld over het zendingswerk in Kenya 22.01) (S) Meisjeskoor met instrumentaal sextet 22.20 Avondoverdenking 22.30 Nws. 22.40 Med. 22.45 Wat moet ut met een boek, meneer?: documentai re over de controverse tussen lite rair boek en lezer 23.30 (S): Plano recital moderne muz. 23.55-24.00 Nws. HILVERSUM 2 298 M EN FM VPRO: 12.00 VPRO-Maandag: klassieke muz. met tussen 12.00 en 14.00 Nws. en informatie over mu ziek 14.30 Schoolradio. NOS: 14.50 Tobben met tape: wedstrijd tussen Belgische en Nederlandse teams van geluidsjagers 15.20 Eurojazz: Mon- treux Jazzconcours 1970 16.00 Nws. AVRO: 16.03 Braziliana: lichte muz. uit Latijns Amerika 16.30 Mikadoo kinderprogramma 17.30 Brabant Journaal 17.55 Med. 18.00 Nws. 18.10 Radiojournaal 18.25 Ik verbind u door, praatje 18.30 Parade: strijd krachtenprogramma 19.30 Nws. 19.35 R.V.U. Zin en functie van het Grand Gala du Disque. Spreker: Klaas A Posthuma. NOS: 20.05 Gamma van alpha en bèta: een programma over recente vorderingen in de weten schap 20.30 Weer es wat anders: buitenlands muziekprogramma 21.15 Laura, hoorspel 22.10 NVSH: 22.10 Sextant, radiomagazine van de NVSH 22.30 Nws. AVRO: 22.40 Ra diojournaal NOS: 22.55 Stereo: Me tro's Midnight Musci: licht muziek- progr. 23.55-24.00 Nws. HILVERSUM 3 240 M EN FM TROS: 12.00 Nws. 12.03 Jam on radio. KRO: 13.00 Nws. 13.02-18.00 KRO-op-drie: pop-mixture (14.00 17.02 Nws.). BRUSSEL NEDERLANDS 324 M 12.00 Nws. 12.03 Muziekprogr. (12.08 Landbouwkroniek 12.40 Weerber., med. en SOS-berichten voor de schippers) 12.55 Buitenlands persoverzicht 13.00 Nws., weerber., act., dagklapper en beursberichten 13.20 Tafelmuz. 14.00 Nws. 14.03 Schoolradio (15.00-15.03 Nws.) 16.00 Nws. 16.03 Beurster. 16.09 Voor de zieken 17 00 Nws.. weerber. en med. 17.15 Blues, negrospirituals en gos pelsongs 17.55 Weegschaal 18.00 Nws. 18.03 Verzoekplaten voor sol daten 18.28 Paardesportuitslagen 18.30 Prot. Godsdienstige uitzending 18.45 Sport 18.52 Taalwenken 18.55 Lichte muz. 19.00 Nws.. weerber. en act. 19.40 Promenadeconcert 20.00 Operakroniek 22.U0 Nws., ber„ lote rij berichten en De Zeven Kunsten 22.30 Lichte muz. 23.00 -Nws. 23.10 Vocale muz. 23.40 Nws. 23.45-0.15 Voor de zeelieden. Dinsdag 13 oktober HILVERSUM 1 402 M EN FM NCRV: 7.00 Nws. 7.11 Het ievende woord 7.16 Op het eerste gehoor: klassieke muz. in stereo (7.25 Horen en zien 7.30 Nws. 7.32-7.50 Hier en NU; act.) 8.00 Nws. 8.11 Te Deüm Laudamus: gewijde muz. 8.30 Nws. 8.32 (S) voor de huisvrouw (9.00- 9.10 Gymnastiek voor de huis vrouw) 9.35 Waterstanden 9.40 Schoolradio 10.00 Bijbelse verken ningen 10.15 (S) Opera-aria's (gr.) 11.00 Nws. 11.03 Het wassende wa ter, vervolghoorspel (1) 11.28 Voor de zieken 11.55 Med. HILVERSUM 2 298 M EN FM AVRO: 7.00 Nws. 7.11 Ochtend gymnastiek 7.20 Stereo: Lichte grammofoonmuz. 8.00 Nws. 8.11 Ra- diojoum. 8.20 Stereo: Lichte gtr.-muz. (vervolg) (8.30-8.33 De groenteman) 8.50 Morgenwijding NOS: 9.00 Uit gebreide reportage of herhaling NOS-programma 9.40 Muziek uit de Middeleeuwen en Renaissance (opn.) AVRO: 10.00 Voor de kleu ters 10.10 Arbeidsvitaminen: popu lair verzoekplaitemprogr. (11.00 Nws.) 11.30 Rondom 12: progr. voor de vrouw (11.55 Beursber.). HILVERSUM 3 240 M EN FM VARA: 9.00 Nws. 9.02 Plaatjes voor de pep (10.00 Nws.) 11.00 Nws. 11.03 Een opvallend vrolijke gev. visite: lichte platenprogr. 12.00 Nws. NEDERLAND I: NOS 10.45 SUHOOLTELEVISIE 11.35 SLUITING NOS 18.45 DE WOEFS EN DE LAMAARS 18.55 (kleur) JOURNAAL VARA 19.04 CORONATION STREET Problemen rond een missie huis- 20.00 (kleur) JOURNAAL NOS 20.20 (kleur) VICTOR BORGE IN MUSIC-HALL Afwisselende show, gepresen teerd door de zangers Tony Randier en Ralph Young. De voornaamste gast is Victor Borge. 21.10 ACHTER HET NIEUWS 21.35 DE GOUDDIEVEN Jacht op gouddieven door commissaris Cradock. 22.25 STICHTING SOCUTERA 22.40 (kleur) JOURNAAL NEDERLAND II: NOS DE WOEFS EN DE LAMAARS (kleur) JOURNAAL KIJKEN NAAR KINDEREN Serie waarin kinderen worden geobserveerd im hum streven zelfstandig te worden. Vana vond het tweede dieei. NCRV (kleur) DE AVONTUREN VAN TOM SAWYER Deel 2 van de serie films naar de gelijknamige roman van de Amerikaanse schrijver Mark Twain. (kleur) JOURNAAL NOS MEMORANDUM VAN EEN DOKTER Verhalen uit „Dr. Finlay's Ca sebook" door de Schotse schrij ver A. J. Cironin. Vanavond de aflevering: „Verleden en toe komst. (kleur) VACANTIE IN DE WINTER Eerste van drie programma's oiver vacamtie in de winter en wel achtereenvolgens in Oos tenrijk, Noorwegen en Spanje. HIER EN NU IN HET VOORBIJGAAN (kleur) JOURNAAL NOS 18.45 18.55 19.04 19.30 20.00 20.20 21.10 22.00 22.25 22.35 BELGIë (Nederlands) 14.00 SCHOOLTELEVISIE 15.55 SLUITING 18.15 BTW Les 2 (herh.) „Egalisatietelas- ting". 18.55 ZANDMANNETJE 19.00 SPORTTRIBUNE 19.20 RINALDO RINALDINI Televisieserie naar de roman van Christian A. Vulpius. 19.45 HIER SPREEKT MEN NEDERLANDS 19.55 MEDEDELINGEN EN DE WEERMAN 20.00 JOURNAAL 20.25 ZIET U ER WAT IN? Overzicht van de tv-program- ma's voor de komende dagen. 20.30 BEROEPSORIëNTERING 21.15 LE CORBEAU Speelfilm van Henri Clouzot. 22.45 JOURNAAL BELGIë (Frans) 14.00 SCHOOLTELEVISIE 15.30 SLUITING 18.00 JOURNAAL 18.05 CERISE Voor de kinderen. 18.20 SPORTKRONIEK 18.50 PLUM-PLUM Voor de kleuters 18.55 KATHOLIEKE GODSDIEN STIGE UITZENDING 19.25 WEERBERICHT 19.30 JOURNAAL 20.00 DéPARTEMENT S 21.00 SITUATION 79 21.40 BEETHO VENJAAR De pianist Eduardo del Pueyo speelt de sonate no. 11. 22.15 JOURNAAL DUITSLAND I: 20.00 (kleur) JOURNAAL 20.15 (kleur) MONITOR 21.00 (kleur) VERLIEFD OP MUZIEK 21.45 (kleur) TELEVISIEDEBAT 22.30 (kleur) JOURNAAL 22.50 (kleur) BERLINER BILDER- BOGEN Vanavond wordt aandacht ge schonken aan de 20ste Berliner Festwoche. 23.35 (kleur) JOURNAAL DUITSLAND II: 19.45 (kleur) HEUTE 20.15 (kleur) UIT ONDERZOEK EN TECHNIEK In dit programma komen drde onderwerpen aan de orde. We maken kennis met dr. Wankel, uitvinder van de naar hem ge noemde Wankelmotor. De tweede bijdrage komt van Heinrich Schiemanm die een bezoek heeft gebracht aam het ruimtevaartcentrum van de NASA. Het sluitstuk vormt een reportage over fotografie op zeeT grote afstanden. 21.00 MEMORIAS DEL SUBDE- sarrollo Cubaanse speelfilm uit 1968. 22.35 (kleur) JOURNAAL 22.45 (kleur) DE INTERNATIONA LE KORTE FILM Viêr Amerikanen hebben films gemaakt over het ras-sen-vraag- stuk. (ADVERTENTIE)

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1970 | | pagina 5