vrq
Uit
HEBT U SMAAK?
HIER BEGINT DE TEST
PUZZEL
-2\
-&0- -<!!n-
5^
POSTZEGELS
O
3
r
O
O
O
O
O
1
O
O
O
o
p
'3
p
p
O
O
O
O
O
O
3D
O
O
O
Prij swinnaars:
Zo insturen:
Naam:
Adres:
Woonplaats:
Oplossing vorige week:
BRIDGE
DAMMEN
m m m a
i a 2
mm m m m
as mm*
3 m m
P e
ma m m m
SCHAKEN
w
m
'mm
V
WAARDERING
ZATERDAGBIJLAGE VAN DE STEM/10 OKTOBER 1970
Deze tests die wij u wekelijks brengen zijn wel
iswaar populair van aard maar hebben een zui
ver wetenschappelijk uitgangspunt. Voor deze
serie hebben wij van Uitgeverij Het Spectrum
(Prisma) de exclusieve publikatierechten ver-
Vele listige tests zijn door de psychologen ontworpen
om een of ander aspect van' artistieke aanleg op te spo
ren. De meeste van deze tests berusten op hetzelfde
principe:' van de proefpersoon wordt gevraagd een
aantal zorgvuldig geselecteerde schilderijen te bekij-
I ken en daaruit die te kiezen welke men het beste
1 vindt. Wat men met deze tests tracht te bepalen, is
het vermogen om een kunstzinnig oordeel te vormen
met andere woorden, of iemand „gevoel" of
„smaak" heeft voor schoonheid. Het lijdt geen twijfel
dat deze gevoeligheid voor het schone een eigenschap
I is die men bij kunstenaars het meest aantreft.
Vermijding van vooroordeel
De test die u nu gaat maken, benadert het vraagstuk
op de algemeen gebruikelijke wijze. U krijgt de kans
van uw eigen kunstzinnig inzicht blijk te geven bmnen
1 een artistiek bestek dat alleen de grondbeginselen
omvat. Het zijn echter geen schilderijen die u
vergelijken moet, maar schetsmatige tekeningen. De
bedoeling hiervan is te voorkomen dat overwegingen
I ten aanzien van vorm, kleur e.d. gaan meespreken,
waarbij immers kwesties van techniek aan de orde
worden gesteld; verder kan de voorkeur afhankelijk
zijn van hoe men is opgevoed en waaraan men
gewoon is, terwijl tenslotte een algemene norm
ontbreekt. Voorkomen wordt ook dat een persoonlijke
sympathie of antipathie ten aanzien van het afgebeelde
onderwerp het antwoord beïnvloedt.
Volgens de hier toegepaste methode valt de aandacht
volledig op eenheid van vorm, evenwicht, ritme en
andere compositie-aspecten. Want na duizenden jaren
is men het er wel over eens geworden wat een goede,
althans een aanvaardbare compositie is. Terwijl de
loutere compositie een schepping op het niveau van
kunst kan brengen zoals bij veel zogenaamde
„primitieve" kunst kan geen kunst bestaan als er
niet van compositie sprake is.
Aanleg en smaak
Op zichzelf kan deze test geen aanwijzing geven of u
al dan niet artistiek begaafd bent. In de uitslag kunt u
echter wel een aanwijzing vinden of u enigermate
deelt in een eigenschap die van vitaal belang is voor
de kunstenaar en evenzeer van wezenlijk belang voor
zijn publiek. Om kunst in welke vorm ook te kunnen
waarderen, om een oordeel erover te vormen, ze te
kunnen begrijpen of echt ervan te kunnen genieten,
moet u „smaak" hebben gevoel voor het schone en
passende.
Smaak wordt evenwel niet aangeboren. Het
psychologische onderzoek neigt tot de conclusie dat
een gezond, kunstzinnig oordeel grotendeels een zaak
is van beschaving en ervaring.
EERSTE DEEL
AANWIJZINGEN: Zet een kruisje bij die tekening
van iedere rij, die de beste illustratie vormt bij het
woord links van die rij.
TIJD ONBEPERKT
I. Eenheid
-W
2. Schoonheid
3. Ha,-1
4. Evenwicht
5. Ritme
6. beweging
7. Evenwicht
8. Schoonheid
9. Sierlijkheid
«u,
10, Evenwicht
TWEEDE DEEL
AANWIJZINGEN: Onderstreep wat het beste ant
woord is op de vraag, of de beste aanvulling op het
gegeven.
TIJD ONBEPERKT.
1. Jan Janssen is 1.60 meter lang en weegt 90 kilo.
Hoe je het ook bekijkt, hij heeft een plomp postuur.
Welk patroon raad u aan voor zijn kostuum?
A) grote schotse ruit
h) fijn streepje
Het figuur bestaat uit
twee kolommen, waarin
woorden van acht letters
dienen te worden inge
vuld. De lettergrepen van
deze woorden krijgt U in
alfabetische volgorde ge
geven. De twee woorden
die op iedere regel komen
staan, zijn samengesteld
uit dezelfde letters. Het
tweede woord van iedere
regel bevat dus steeds de
zelfde letters als het eer
ste woord.
Wanneer U alles juist hebt
ingevuld, leest U in de cir
keltjes van boven naar
beneden de naam van
een (vrouwelijk) beroep-
1. deel van een boom - fi
guur die de onderlinge ver
wantschappen aangeeft: 2. in
het centrum eetbare pad
destoel: 3. vertellen in 2
gelijke stukken delen: 4. god
geleerde holte waarin het
oog ligt: 5. vrouw die koopt
ophitser: 6. met z'n drieën
deemoedige: 7. hol van een
rat hoteldief: 8. dagwijzer
wederkerig voornaam
woord: 9. iemand die naai
werk verricht tussenge
voegde mededeling: 10. ie
mand die bedelt kunnende
gedeeld worden: 11. onder
wijzer halfjaar: 12. plaats
in Drente onderofficier: 13
god van de zee spitse
neus: 14. de dag voor van
daag niet licht te schatte-
ne: 15. berg in het Heilig
Land galante heer: 16. in
volle bloei boedel aan
roerend goed: 17. café al
gemene kwijtschelding van
straf: 18. schaduwbeeld
plaats in Noord-Brabant: 19.
oordeel (mv.) zich ermee
bemoeien: 20. visgerei vo
gel (mv.): 21. vat om regen
water op te vangen stad
in België: 22. slecht bedeeld
iemand die kunstvoorwer
pen van edel metaal ver
vaardigt.
De te gebruiken lettergre
pen zijn:
am - anit - baar - be - bloei -
boe - boom - boom - ca - cal -
can - een - de - de - deel -
deeld - del - del - der - der -
drie - e - el - en - end - ern -
et - gas - ge - ge - ge - ge -
ge - gen - gen - gen -
gis - ha - hal - ho - hol -
hol - hou - hout - in - in - in
ka - kan - ker - koop -
laar - len - len - lier lies
loog me - mees - men - mes
mi - mis - naai - ne - nee -
nep - nes - net - neus - nin -
nus o - oog op - punt -
raat rat - rat - re - rel -
ren - ren - ren - ren ri - rie
•schep - se - se - ser - sil
smid - spech sta - stam -
stam - ster - ster - sti - sto -
ta - te te - te - te - tel
ten ter - ters - the - tie -
ton ton - traal - va - va -
ve - ver.
Turkije
Ter herdenking van de sterf
dag 'van de Turkse mysticus
Hadski Bektasj Veli 700 jaar
geleden, eerden drie zegels
in omloop gebracht: 30 k.
grafmonument van de had-
sji 100 k. graftombe van
Balim Sultan en 180 k. beel
tenis van Hadsji Bektasj Ve
li. Ze zegels zijn in veelkleu
rige offsetdruk uitgevoerd.
Oostenrijk
Van de serie „beroemde
operettes" is op 2 septem
ber het tweede gedeelte aan
de loketten verkrijgbaar ge
steld: 1.50 Schilling „Die
Fledermaus" van Johann
Strauss, 2 Sch. „Der Vogel-
hanidler" van Carl Zeiler en
3.50 Sch. „Zwei Herzen im
Drlevierteltakt" van Robert
Stolz. De zegels zijn vanaf 11
september voor frankering
geldig.
Frankrijk
In de waarde 20 fr. is op 21
september een nieuwe defi
nitieve luchtpostzegel in om
loop gekomen met de portret
ten van Jean Mermoz en An-
toine de Saint - Exupéry. De
zegel is ontworpen en gegra
veerd door Pheulpin.
U.S.A.
Driehonderd vijftig jaar gele
den landden de Pilgrim Fa
thers in Amerika, hetgeen
zal worden herdacht door de
uitgifte van een zegel van 6
cents. Hierop ziet men de
immigranten met op de ach
tergrond hun schip, de
.Mayflower".
1
3
4
5
6
8
9
'0
13
14
'6
17
18
19
21
?2
C. van Ham,
Mauritsweg 41,
Klundert en
W. Visser,
Sweelinckstraat 41,
Oosterhout.
De oplossing van de nieuwe
puzzel moet uiterlijk maan
dagavond per brief verzonden
worden aan:
Redaktie De Stem
Reigerstraat 16, Breda
In de linkerbovenhoek ver
melden: Weekendpuzzel.
HOÏ AHIAAÏ SEMINARIE
OT ROET. A L SNIP NT
T GENT SNEEK KEPI E
AVOND MODIEUS REDEN
EED LEB S NOR LEO
ETS K SET ESP L MET
DE ARE RENET POS LA
R SPORT LAK KOGEL N
OLM M RA D AR E ERG
E E A KANDELAAR EVA
ZEE S AS L KM N EGO
0 ROTAN RIT PLEIN li D
DO PEL REGEL EEN NE
ELS M DOM LEK T LOR
INE HAM R PAS KÓR
TEELT GASOVEN ROEST
E LIED NOBEL RAMP O
AE TEIL E S RAAM LG
KOPERERTS TANDPASTA
EEN GOEDE ANALYSE
In een parencompetitie opende West met
3 en Noord bood 3 Sans-Atout. Zuid had:
H-V-B-9-3
6-4
OV-10-8-6-5-4
-*•
Nadat Oost paste moest Zuid zich beraden
wat te doen. Met O V 6e in zijn hand leek
het verleidelijk om na 3 Sans-Atout te
passen maar het leek er eerder op dat 3
S.A. een informatief bod was en Zuid bood
daarom 4 West paste en Noord bood 5
en nu zat Zuid voor moeilijkheden. Pas
sen voordat er gedoubleerd werd of uit
nemen met 5 Zuid besloot uit te nemen
en bood 5 maar Noord was' niet te rem
men en bood 6 Oost doubleerde, Zuid
en West pasten en na enig nadenken bood
Noord 6 welke ook door Oost gedou
bleerd werden en waarna verder iedereen
paste. West kwam uit met H en Noord
legde op tafel:
A-10
A-V-7-3
O:
A-H-10-7-5-4-3
Dat was meer dan Zuid had verwacht! Hoe
hij echter het kontrakt moest maken, wist
hij nog niet. In ieder geval moest hij de
O H in Noord troeven en hij deed dat met
het A. Oost bekende O. Het was nu wel
zeker dat West 6 had. Het zou nu ook
goed mogelijk kunnen zijn dat Oost lengte
in de hoge kleuren had en dat was niet zo
best. Uit Noord werd nu A en H ge
speeld en zowel West als Oost bekenden.
Zuid gooide zelf 2 O af. Hij speelde nog
maals uit Noord en in Oost werd de V
gelegd. Zuid troefde af met de 9 en tot
zijn verrassing legde West de B. Van West
waren nu al 2 kleuren bekend nl. 6 en
3 maar gezien zijn 3-opening zou hij wel
in een of andere kleur renonce of een sin
gleton hebben en als dat in was dan zou
Oost 5 4- en 4 C'-kaarten hebben. Zuid nam
in ieder geval aan, vooral veiligheidshalve,
dat Oost 5 troeven zou hebben. Na 4 sla
gen hadden Noord en Zuid over:
10
A-V-7-3
P:
•o
10-7-5-4
N
Z
H-V-B-3
6-4
V-10-8
Zuid zou het kontrakt kunnen maken als
de troeven 4-2 tegen zouden zitten maar
Zuid had reeds besloten er het slechtste
van te denken nl. 5-1. Hij ging dus spelen
op een zitsel van 5-1 en speelde 3 naar de
10 van Noord. West bekende en dat was
een opluchting want 't had ook nog kunnen
zijn dat de troeven 6-0 tegen zaten. Nu
speelde Zuid uit Noord 10 waarop Oost
een P afgooide en West een Weer werd
uit Noord gespeeld en Oost troefde in
maar Zuid troefde niet over. Hij gooide
een af en nu moest Oost uitkomen. Hij
kon niet anders dan óf met P óf met
komen en de rest was voor Zuid. Het hele
spel was:
A-10
P: A-V-7-3
A-H-10-7-5-4-3
N
W
6
P: B-9-5
O A-H-B-9-7-2 O
B-8-2
4 H-V-B-9-3
P: 6-4
O V-10-8-6-5-4
8-7-5-4-2
P: H-10-8-2
3
V-9-6
Van 3 tot 20 augustus 1970
werd in Joermala het kam
pioenschap van de Vak
bonden gespeeld. Aan dit
kampioenschap in de Sow-
j et-Unie namen zeer veel
prominente spelers deel,
waarvan de speelsterkté
ook in ons land genoeg
zaam bekend is. De beide
spelers die de eerste plaats
deelden waren W. Tsjego-
lew en A. Gantwarg die
18 punten uit 12 partijen
scoorden en met kop en
schouder boven de rest van
de deelnemers uitstaken.
Onder de rest waren o.a.
Mogiljanski, Tsipes, Ogo-
rodnjkow, Kaplan, Sjaus
en Beloroes voor ons geen
onbekenden.
De derde plaats innemen
de W. Golosnew verzamel
de 14 punten, wel een be
wijs dat Tsjegolew <en
Gantwarg in een uitsteken
de vorm verkeren.
Hieronder volgen enkele
fragmenten uit partijen
van de winnaar W. Ts.ie-
golew, terwijl in een vol
gende rubriek A. Gant
warg volgt.
Na een zeer mooie positie
partij wist Tsjegolew tegen
Golosuew een winnend eind
spel te formeren, met mede
werking van zijn tegenstan
der zorgde hij ook nog voor
een geestig slot.
Golosuew met wit offerde
hier 'n 2e schijf om naar de
damlijn door te breken door
24-20 (14 x 25) 15 10 (44—
49!) 27 22 (17 21!) 26 x
17 (49 - 35) 22 x 33 (23 -
29) 33 x 24 (35 x 5). Uit.
De rode lantaarndrager
Kasimow was natuurlijk geen
partij voor Tsjegolew die
met wit zijn tegenstander 'n
opgesloten linkervleugel be
zorgde die weinig kans bood
op een gunstig resultaat.
Op de 34e zet meende zwart
'n uitbraakpoging te moeten
wagen en speelde (4 29?)
Verrassend volgde toen 35
30! (Op zowel 29 33 als
20 24 volgt 28 22
met winst voor wit) (8 13)
30 24 (19 x 30) 25 x 23
(18 x 29) 42 38! (20 24
of 39 34 (13 18) 34
x 23 (18 x 29) 43 39 (14
20) 39 34 (20 25) 34
x 23 (24 —30) 27 21 (30
35) 40 34 (25 30) 34 x
25 (35 40) 28 22 (6 11)
22 18 (40 44) 18 x 16
(44 50) en na enkele zet
ten gaf zwart op.
In het duel Tsjegolew -
Ogorodnikow werd na zuiver
positiespel van wit in onder
staand diagram reeds duide
lijk dat zwart alleen maar
op een puntenverdeling mag
hopen.
(6 11) 34 29 (10 15)
29 x 20 (15 x 24) 39 34
(19 23) 33 29! (24 X 33)
38 x 29 (11 17) 29 24
(9 13) 34 30 (23 28)
24 19! (14 x 23) 25 20
(13 19) 30 24 (19 x 30)
35 x 24 (18 22?) (Dit ver
haast de ondergang, veel be
ter is hier 28 33) 43 39
(28 32) 20 14 (23 28)
14 9 (16 21) 9 4 (21
27) 4 10. Zwart geeft op.
Na een gelijk opgaande
strijd tussen Gantwarg en
Tsjegolew kwam na de 41e
zet onderstaande stelling op
het bord.
-• O q "3 -
feit O 3 14
2
-■
M f
IJ I '@'"2
sas
In deze stand achtte zwart 't
ogenblik gekomen om wits
lastige voorpost op veld 17
weg te ruilen door (8 12)
17 x 18 (13 x 2) waarna wit
in actie kwam met 30 25
Gantvang met wit speelde
hier 34 29, zwart hiermede
door 12 13 2 schijven winst
aanbiedend. Toen zwart erop
inging verliep het spel als
volgt: 34 29 (12 - 18) 29 x
20 (18 x 29) 22 15 (25
30) 15 10 (30 34) 31 27
(19 24) 27 21! (16 x 27)
10—4 (24 30) 4 x 36 (29
33) 28 x 39 (34 x 43) 36
27. Remise gegeven.
Jan Edink
Nog een tweetal „kortslui
tingen" uit de voorronden
van de landenwedstrijden
te Siegen. Zoals duidelijk
is, ontmoet hier vaak rijp
en groen want de verte
genwoordigers van uiterst
bescheiden schaaklandjes
als bijvoorbeeld Andorra
of Monaco kunnen natuur
lijk niet optornen tegen de
tot aan de tanden gewa
pende grootmeesters van
pakweg de Sovjet-Unie of
de Verenigde Staten.
De Tunesiër Bouaziz, hier
onder aan het werk, is
wel geen grootmeester
maar toch een meester
met internationale erva
ring en in elk geval een
heel stuk sterker dan zijn
onbekende tegenstander
uit Peru. Dat de West-
duitse grootmeester Unzic-
ker in het tweede partij
tje van de Nieuwzeelander
Sarapu zou winnen, stond
van te voren al in de ster
ren geschreven maar de
manier waarop dit ge
schiedt, is het aanzien
best wel waard. Geen ge
weldige partijen dus maar
afstraffend vakwerk, dat
de overwinnaars waar
schijnlijk weinig tijd en
inspanning zal hebben ge
kost.
Wit: Bouaziz. Zwart:
driguez. Spaanse partij.
Ro-
1. e2-e4, e7-e5: 2. Pgl-f3, P
b8-c63. Lfl-b5, a7-a6: 4.
Lb5-a4, Pg8-f6: 5. 0-0, Lf8-e7:
6. Tfl-el, b7-b57. La4-b3,
0-0: 8. h2-h3 Lc8-b7: 9. c2-c3,
d7-d5: 10. e4xd5, Pf6xd5: 11.
d2-d4 (Wit versmaadt de aan
geboden pion e5, want waar
om de aanvalsbedoelingen
van de zwakkere tegenstan
der in de hand te werken?
Men kan beter wachten op
een fout!) 11. e5xd4: 12.
c3xd4, Le7-f6: 13. Pbl-c3, Pd5
xc3: 14. b2xc3, b5-b4: 15. Lel
-b2, Dd8-d6, 16. Ddl-d3, b4xc3
17. Lb2xc3, Ta8-d8: 18. Tal-
dl, Pc6-b4? (En daar is de
fout reeds. 19. Lc3xb4,
Dd6xb4: 20. Lb3-c2! (Om het
mat te pareren moet zwart
nu g7-g6 spelen en dan be
slist Tbl met winst van Lb7.)
Zwart geeft het op.
Wit: Unzicker Zwart: Sara
pu Siciliaanse verdediging.
1. e2-e4, c7-c5: 2. Pgl-f3,
Pg8-f63. e4-e5, Pf6-d5: 4.
Pbl-c3, e7-e6: 5. Pc3xd5, e6x
d5: 6. d2-d4, Pb8-c6: 7. d4xc5,
Lf8xc58. Ddlxd5, Dd8-b6:
9. Lfl-c4, Lc5xf2+: 10. Kel-
e2, 0-0: 11. Thl-fl, Lf2-c5: 12.
Pf3-g5, Pc6-d4+: 13. Ke3-dl,
Pd4-e6: 14. Pg5-e4, d7-d6: 15.
e5xd6, Lc5xd6? (Tot zover
kende de zwartspeler blijk
baar deze uiterst gecompli
ceerde maar reeds in de
boeken bijgeschreven va
riant. Hier echter haalt hij
de zaken door elkaar en de
gevolgen zijn catastrofaal.
Hij rekent op de pennings
toestand op de d-lijn maar
eerst had Td8 moeten ge
schieden waarna er nog
altijd volgens de boeken!
niet veel aan de hand zou
zijn). 16. Pe4xd6, Tf8-d8:
17. Lcl-f4. Pe6xf4: 18. Dd5x
f7-f Kg8-h8.
1
4 if
w
Ma
1S§
A
19. Df7-g8-fü (Het aloude
"stikmat" was blijkbaar
even uit het geheugen van de
zwartspeler weggewist. Op
Txg8 volgt Pf7 mat!) Zwart
geeft het op.
CONSTANT ORBAAN
c) brede vertikale streep
2. Kies de beste pasvorm voor Jansens kostuum.
a) losvallende, gemakkelijke snit
b) noch losvallend, noch aansluitend
c) aansluitend
3. Kan het van goede smaak getuigen om een modern
bankstel te plaatsen in een vertrek waarin „stijl"-
meubelen staan?
JA - NEE
4. Stel u een kamer .voor met veel kleuren, waarin
overgordijnen hangen met een bloemmotief. Zou u
proberen dit te combineren met een kleurrijk tapijt
met eveneens een bloemmotief, of zou u een tapijt
kiezen van een neutrale kleur en met een onopval
lend dessin?
KLEURRIJK - NEUTRAAL
5. De werkelijke taak van een kunstschilder is niet zo
maar wat te schilderen, maar veeleer: „een spiegel
te zijn van de natuur", d.w.z. een voorwerp zo
getrouw mogelijk weer te geven.
JA - NEE
6. De mensen moeten er steeds op uit zijn zich volgens
de laatste mode te kleden als ze het tenminste
kunnen betalen.
JA - NEE
7. Een gebouw is altijd smaakvol als het is ontworpen
naar een klassiek voorbeeld van bouwkunst,
bijvoorbeeld een Griekse tempel of een gotische
kathedraal.
JA - NEE
8. Grote meubels in een kleine kamer doen de kamer
groter Lijken.
JA - NEE - SOMS
9. Een korte mantel staat kleine vrouwen beter dan
grote vrouwen.
JA - NEE
JA, als het een chinchilla-mantel is
10. Schilderijen van verschillende grootte en vorm
komen in het algemeen beter uit
a) als ze met de bovenkant van de lijsten op
dezelfde hoogte hangen.
b) als ze met de onderkant
dezelfde hoogte hangen
Uitstekend (hoogste 10 pet) 39 - 50
Goed (volgende 25 pet) 33 - 38
Voldoende (volgende 35 pet) 26 - 32
Onvoldoende (laagste 30 pet) 0 - 25
van de lijsten op
Uw resultaat:
Gemiddeld resultaat: 28
3;
Eerste deel
Lezend van links naar rechts:
le rfj: 2; 2e rij: 3; 3e rij: 3; 4e rij: 1; 5e rij:
6e rij: 3; 7e rij: 3; 8e rij: 1; 9e rij: 1; 10e rij: 2.
Tweede deel
ub; (2) b; (3) a; (4) b; (5) b; (6) b; (7) b; (8) b;
v") b» (10)
Ken uzelf 3 punten toe voor ieder juist antwoord in
het eerste deel, en 2 punten voor ieder juist antwoord
in het tweede deel.
