vr§a
ix
ie week
Verongelijkt
Die
ene man
Intellect
Internationaal
Afkoelen
Omklemming
Verlamming
mensen die niet
eloven dat ras-
de gevaarlijke
jn die ze zijn.
kan voor hen
t uit de Verenig-
n verhelderend
Het huis van af-
den van de staat
heeft een ver
wezen van een
ïvaardigde om
e maken aan de
- en "blank"
op de voorraden
e hospitalen. Af-
de Archie Davis
liever zou ik
e familie zien
n de eeuwigheid
an toelaten dat
ippel negerbloed
lichaam zouden
Het is allemaal
nunistisch com-
proberen ons
:d te geven en de
olank bloed. Er
s van in." Aldus
er die het tot af-
de van de staat
heeft geschopt.
meneer, wat U
mote zou moeten
ls al haar dien-
klinkende munt
moeten worden
„Jasmin" heeft
rekend, en daar
n de gulden even
n en de lonen in
landen niet al te
nlopen, gaan de
t voor Nederland
>ns J asmin ver
huisvrouw per
r 477,90 werk,
veertig gulden
uur schoonmaak-
16,40 voor zeven
en, 40 voor tien
15 voor vijf
teukenhulp, 22
uur als kellnerin,
roor 44 uur als
is je, 62 voor 4
onderwijzeres,
>r t.wee uur als
f 77,70 voor 3
ijkwerk, 0,80
uur als naaister
>r één uur ver
werk, 18,60
uur als secreta-
17,25 voor drie
hauffeuse, 7,50
üur tuinwerk,
voor één uur
werk. Gaat U er
istaan.
SCHAP
gen der weten-
niet altijd dui-
Amerika hebben,
yboy, drie mede-
zan de openbare
dszorg, de we-
kond gedaan va»
at zij er in zïjh
gonorrhea over
n van mensen op
ees.
rENTIE
zelfde tijdschrift
re episode in de
de roklente. In
raukee Journal
volgende adver-
ndertekend door
Jarvin Glasspie-
ben niet verant-
r voor midi-lan-
nen of rokken,
ior mijn vrouw
ekocht".
ZATERDAGBIJLAGE VAN DE STEM/10 OKTOBER
eigen beurs vele
>p het bioscoop-
loterig laat doen,
it elf buiten schot
bij deze de wind
teilen genomen.
cele dagen loopt
s Duitse biosco-
n Kind, das un-
Wesen", met in
rollen een vol-
ite familie Kolle,
echtgenote Mar-
zijn twee zoon-
ijn dochter. De
'emaakt op het
nudisten-) ei-
waar de inmid-
ionair geworden
t vrouw en kin-
at over uiteraard
hetzelfde waar-
eerdere films
iassa kassa.
Toon in de mistige
avond van Amsterdam.
Wat bitter gestemd,
want de vraag wordt
gesteld of Toon Hermans
op z'n retour is.
„Dit is een verrekt
eigenaardig landje",
zegt hij over Feijenoord,
sex, critici en zichzelf.
FOTO GUUS DE JONG
Mi
MBH
ploeg, dat is een opgedron
gen verlamming Iedereen
bemoeit zich ermee. De pers,
de supporters, iedereen. Re
sultaat: afbraak. Het vereist
een speciale training om.
daar doorheen te komen".
„Zo is het ook met de kritici.
Ze schrijven zo gemakkelijk
zonder te weten wat er alle
maal speelt. Ze. matigen zich
oordelen aan zonder achter
de coulissen te kijken. Ze zien
de magie niet. Achter die
Feyenoord-affaire zitten ook
hele grote psychologische
beelden. Maar kom, wat kan
het me schelen wat ze schrij
ven. Ze hebben me die hele
Amerika-zaak ook vèrknald.
Ze r.iogen alles van me zeg
gen zolang de mensen maar
naar het theater komen en
lachen. Het is dit jaar zo
druk als nimmer tevoren.
Van overal aanvragen en
overal weken tevoren uitver
kocht. Moet je nagaan. Ik
zou eerst vijf weken in Bel
gië spelen, het werden 100Ó
voorstellingen." De toon is
verongelijkt, de stem wat bit
ter.
Tijd voor de show. Op het
toneel komt het rumoer van
de zaal over. Een kijkje door
het doek. In de theatertem
pel: mini, maxi, bont, avond
kleding. Allemaal wachtend
op die ene man. De blik ge
richt op het doek. Je vraagt
je af hoe hij na die >ittere
woorden zo meteen weer de
clown kan zijn. Is het niet be
klemmend, elke avond dat
moment als het doek open
gaat en er 2000 recht in je
ogen kijken? „Ik denk er
nooit over na" zegt Toon,
„anders wordt het een af
schuwelijke geestelijke belas
ting". Dan gaat hij op. Don
derend applaus. 2000 paar
handen op elkaar. Zijn ogen
gaan omhcog. Hoewel ver
blind zoeken ze de balcons
af. Wat moet er in de man
omgaan? In '39 verkocht hij
in hetzelfde theater program
ma's. Vijf cent per boekje
kreeg hij. En dan nu dit. Die
ene man, spelend met wat
woorden, een ballon, een
stoel'en twee vleugels. Dat is
het. Daarom verlaten in de
wereldstad Amsterdam elke
avond 2000 door tv verwende
mensen door weer en wind
hun huis. Toon op retour....
Anderhalf uur later, pauze.
Nat van het zweet loopt hij
naar de kleedkamer. „Als ik
hiler zonder longontsteking
vandaan kom heb ik geluk
gehad" zegt hij, „het is op
t.heel ijskoud en het tocht".
Tijd om te relaxen is er
weinig. Een camerateam van
de t.v. wacht.
Een nieuwe t.v.-show met
Kerstmis? „Nee, het is maar
een kort item voor een trim-
aktie. Televisie is immers
zelfmoord. Daar komt nooit
iemand levend uit. Het is de
weg naar het einde. Ze heb
ben het altijd over de vlucht
van t.v.-artiesfen naar Duits-
lu-.d. Slim, heel slim- om je
een tijd niet te laten zien".
Wat later:
„Ik sterf van de honger. De
hele dag niets gegeten. Als
ik ert kom ik niet uit de
startblokken. En toch zijn er
artiesten die voor hun optre
den nog een hele maaltijd
naar binnen verken met pud
ding toe. Die hebben geen
verantwoordelijkheidsbesef.
Je hoeft geen slaaf van'je
vak te zijn, maar je moet
wel eruit halen wat mogelijk
is". Hij steekt een blokje
druivensuiker in de mond.
„Weet je" zegt hij naden
kend, „toen ik begon waren
artiesten nooit' mensen uit
evste klas families. Maar
sinds de studenten in het ca
baret gekomen zijn en de
grammofoonplaten opgang
maakten is dat ande.s. 'Je
kunt er nu meer mee ver
dienen dan met een acade
mische graad. Aan deze kant
van het voetlicht is het intel
lect gestegen, allemaal jon
gens die goede teksten schrij
ven. Maar ze hebben geen
smoelen en handen'voor het
theater .Zijn er clowns bijge
komen? Nee, niemand. Wat
wij doen, abstracte humor, is
niet gemakkelijk. Cabaret-
tiers hébben het minder
moeilijk. Die hangen hun hu-,
mor aan aktuele gebeur
tenissen op. Wij grijpen de
humor uit de lucht. Dat is
het moeilijkst, daarom zijn er
ook zo weinig'.'
Voor de tweede .keer tem
pert hst licht. -Achterin het
theater staat producer en ar-
t:r "ten-manager Hans Bos
kamp. Hij fluistert: „Ben net
terug uit Amerika, heb in
Las Vegas de show van
Frank Sinatra gezien. Weet
je wat het verschil ïs tussen
Toorr cn Sinatra? Sinatra
slaat Hooguit 35 min. op to
neel. Toon drie uur; Hij is
nog' steeds de enige Neder
lander die echt internatio
naal is." Evenals voor de
pauze, lachen, ademloze stil
te, applaus. Toon op retour?
Je kijkt kritisch de rijen af.
Geen spoor van terughou
dendheid. Het theater geeft
zich over, lacht, ontspant.
Na drie v.ut valt het doek.
In de kleedkamer blijft het
geruime tijd stil. Hij steekt
een sigaret op en hult zich
weer in de badjas die eens
v. it was. „Vroeger was ik-
eerder weg dan het publiek"
zegt hij, „maar dat doe ik
niet meer. Je moet afkoelen
voer je de straat, opga-at".
Weer die stilte. „We hadden
het over d.e kritici, niet? Er
zijn mensen die over Ameri
ka schrijven en er nooit ge
weest zijn. De contracten lig-
gen. er nog steeds, de zaak
l=eft, maar ik geef er geen -
gram publiciteit meej- aan.
Ze hebben het verknald".
Is het. publiek vandaag de'
dag niet kritischer? „Integen
deel, het- is door de televisie
misleid en immuun gekeken.
Ik zie op het scherm mensen
die -niet goed zijn en toch he
lemaal aanvaard worden".
Hij gaat zich af-schminken.
53 nu vertoont het gezicht
hier en daar een groefje
meer* maar als hij zijn re
genjas aantrekt is Toon erg
vitaal. „Elke ochtend als de
dag er is ben ik'er'ook", ver
klaart hij, „da" ga ik hard
lopen aan de "osbaan". Het
theater is verlaten, de 2000
hebben zich opgelost in de
stad..De lichten zijn gedoofd.
„Je vraagt jë misschien af
waarom ik zo gek van sport
ben? Wel, ik zie daar de
mens spelend. Buiten, in het
gras. Spelend is de mens het
mooist en gelukkigst, niet in
gemetseld, niet zo verbonden
met arbeid, fabrieken en
ge'd' maken. Jn het theater
•speel-ik o^k met de mensen,
ik maak her. voor een. avond
los v-u die omklemming.
Lijkt me voor de kritici iets
om over te denken". De ach
terdeur van Carré slaat
dicht. Toon verdwijnt in de
mistige avond.
door JEAN NELISSEN
Toon op retour? In
Carré moest je ten
slotte je schouders
er voor ophalen. Zater
dagavond, lachen, adem
loze stilte, applaus. Het
is zoals vroeger. Elke
avond 2000 mensen
voor die ene man. De
chef-suppoost"Als
muggen zitten ze tegen
het plafond." De jour
nalist mag bij de gratie
van de direktie op het
stoeltje van de brand
weerman plaatsnemen.
Toon op retour? Men miste
het laatste jaar in de kritie
ken de uitbundige lof zoals
tijdens de eerste tien one-
man-marathon-lach-feesten.
Hier en daar vloeide er zelfs
een wanklank uit de pen van
een kritikus. En' dat laatste
heeft Toon wat verbitterd ge
maakt. Hij zegt wel: „Het
kan me niet schelen en ik
lees het niet", maar gevoe
lig als hij is moet er toch
iets van zijn blijven hangen.
Je bespeurt het in zijn kleed
kamer waar Toon in een met
schmink bekladde witte bad
mantel iin een stoel ligt en
met afwezige blik naar het
plafond staart. „Dit is een
verrekt eigenaardig landje",
mompelt hij.
„We hebben twee eeuwen
met het Calvinisme gewor
steld en dan opeens gaat al
les in tien jaar op de hel
ling. Ik liep vanavond nog
even door de stad. Je ziet
niets dan bloot, allemaal
seksboetieks. Zelfs de boek
handel doet mee. Ik stond
voor zo'n zaak en dacht dat
het een slagerij was. En wat
denk je van ons voetbal? We
hebben nooit iets betekend
in de wereld. Plotseling zijn
we van wereldniveau en wat
gebeurt? Ajax wordt al »e-
kenland door het eigen pu
bliek uitgefloten en Feijen-
oord-uit-de-cupstrijd stelt ook
al ineits voor. Daar heb je 't
weer. Niets is goed genoeg.
Wat met Feyenoord gebeurd
is komt van buiter.. Die
hele coma-toestand van de