PETER VAN SAANE
VOELT NIETS VOOR
BOORDEKNOOPJES
EN
SCHOONMOEDERS
Speelgoed
kan
gevaarlijk
zijn
Hippies
Boom
t
Ossewei
ta ba ta raaaaaaa-
fj^tikudpósi
hl
JOSEPHINE
OJOSEPHINI
Josephine
Isolement
Smoelschuiver
LUKE
LUCKY
de
daltons
op vrije
voeten
SUSKE
EN WISKE
twee
toffe
totems
DE STEM VAN DONDERDAG 8 OKTOBER 1970
MAUP OVERWEEGT EEN EIGEN
PLATENMIJ. TE STICHTEN.
Peter van Saane kijkt bijna
even beduusd tegen het leven
aan als zijn mannetjes op de car
toons, die hij tekent. Deze ver
tellen met een meewarige humor
over knelpunten in ons maat
schappelijk leven, waarin velen
zichzelf zullen herkennen. Peter
van Saane kijkt ook nog een
beetje beduusd aan tegen de eer
ste mogelijkheid, die hem in De
Beyerd te Breda geboden wordt
om een flinke collectie van zijn
cartoons te exposeren. Van 10
oktober tot en met 8 november
kan iedereen deze daar gaan be
kijken. Het is zes jaar geleden,
dat zijn eerste cartoons in Ne
derlandse kranten verschenen.
Nu zijn ze te zien in vele inter
nationale bladen en tijdschrif
ten. Het is echter niet zo'n van
zelfsprekende zaak als hier in
enkele regels verteld wordt.
Daar hoort het verhaal bij van
een man, die oorspronkelijk dia
mantslijper was en nu tien jaar
vecht om zijn autodidictische te
kenbegaafdheid een milde glim
lach te plaatsen tussen het harde
en zakelijke nieuws in de publi-
citeitsorganen.
„Ik wist niet hoe het moest",
vertelt hij. „Totdat ik een tentoon
stelling zag met cartoons van Yrah.
Toen dacht ik, dat kan ik ook.
Thuis maakte ik er daarna tien en
merkte wel dat het niet zo gemak
kelijk was, als ik dacht. Met deze
tien onder de arm gingen mijn
vrouw en ik naar kranten in Am
sterdam; naar De Tijd, De Volks
krant, De Nieuwe Linie, Het Vrije
Volk etc. Mijn familie zei: je bent
gek; dat wordt niets. Ik verkocht
er zeven en dacht toen: Ik ben een
geweldenaar. Dat was in 1964. La
ter heb ik pas gemerkt hoe moei
lijk het is..
Aan 1964 waren vier Jaar van
tekenen en proberen vooraf ge
gaan, zonder dat daarvan iets naar
buiten bekend werd. Hij was in
'59 in Breda, Piet Avontuurstraat
74, komen wonen, omdat hij als
diamantslijper werkzaam was in
Rucphen. Maar dat bedrijf ging in
'60 over de kop. Daarvoor beoefen
de hij dit vak in Cuyck, miaar
stamt bijna uiteraard uit
Amsterdam, het Europese bolwerk
der diamantslijperij. Zijn lichte
Amsterdamse accent onderstreept
nog eens zijn afkomst Nu is zijn
vak: het leven een beetje bijslij
pen door het tekenen van prenten,
die ons gewichtige bestaan wat
relativeren.
„Waarom juist cartoons?" Hij
laat een tekening zien van schil
ders, die steenti es-behang plakken
over een gemetselde muur. „Kijk.
Ik zie kritisch tegen deze maat
schappij aan; ik voel me er niet zo
happy in. Ja, ik teken deze een
beetje van mij af; het werkt be
vrijdend. Bij mijn tekeningen stel
ik echter nooit de humor voorop
en daarom geloof ik. dat tenslotte
maar een klein gedeelte van het
publiek het eruit haalt. Ik voel er
niets voor om tekeningen over
boordeknoopjes en schoonmoeders
te maken. Er is mij om een strip
gevraagd voor een damesblad a la
Josephine, maar daarvoor kan ik
geen animo opbrengen. Ik heb
geen interesse voor de huis-tuin-
en-keuken-vrouwtjes, ook al wil
de grote massa niet anders.
Ja, het wordt daardoor wel
moeilijk. Het publiek is te lui om
het te willen snappen en als ze het
niet snappen hebben ze de pest in.
Daar komt nog bij, dat de Neder
landse dagbladen over steeds min
der geld beschikken om zich car
toons te veroorloven. Ik maak nog
wel zo af en toe wat voor De
Stem, Het Brabants Nieuwsblad,
Sjaloom, de PPR e.a.. maar ik heb
mijn aandacnt vooral gericht op
het buitenland. Daar is een andere
mentaliteit, ook al zei men mij bij
een blad als Paris Soir waar de
redactie enthousiast was het
zei je niet meevallen om dit te
verkopen aan het tè gemakkelijke
publiek". Toch volgt er dan een
lange lijst van bladen in Duitsland,
Frankrijk en Zwitserland, waarin
de cartoons van Peter van Saane
verschijnen: Plexus, Public, Pu-
blik, Hör Zu, Das Parlement, Ne-
belspalter, Schweizer Illustrierte,
Zu Hause, Für Sie, Temoignage
Chrétienne, Noir et Blanc etc".
Momenteel onderneem ik pogingen
in Engeland en Amerika, terwijl
het agentschap Inter-Monde-Press
me in geheel Zuid-Europa op de
markt gaat brengen"
Maar met zijn vrouw (die zelf
ook verdienstelijk tekent) als een
door hem gewaardeerde „eerste
crititus" op de achtergrond, met
een toenemende belangstelling
voor zijn werk in het buitenland
en nu een eerste expositie heeft
Peter van Saane terecht vertrou-
-wen in zijn werk. Verder moet je
...over cartoons niet teveel praten en
uitleggen. Je moet ervoor gaan
staan of zitten. Dat kan nu in De
Beyerd. En wanneer er dan een
milde glimlach ontstaat of een
stuk zelfherkenning, isP eter van
Saane tevreden. Copy's van zijn
tekeningen zijn daarna voor een
even milde prijs mee naar huis te
nemen.
HENK EGBERS
„Ja, ik stel me maatschappij
kritisch op. Ik erger me evenzeer
aan het zaterdagse autopoetsen als
aan het militaire gedoe" (vanuit
zijn kamer kijkt hij op een kazer
ne), „de kerk is een interessant
onderwerp, de onleefbaarheid, de
ontwikkelingshulp etc. Maar als je
je kritisch opstelt, raak je wel
geïsoleerd in deze maatschappij".
Het tekenen zelf heeft inderdaad
een ontwikkeling doorgemaakt. Ik
voel me autodidact, al tekende ik
als kind. Ik moet hard vechten om
tot een eigen stijl te komen, maar
ik ben al minder bang. Teken nu
voor de vuist weg en wordt een-
voudiger; laat steeds meer weg.
Heb bijvoorbeeld bewondering
voor een figuur als Opland, die het
toch maar lukt om drie maal in de
week een gecompliceerd gegeven
in symbolen te vatten. Ik zoek wel
naar eigen herkenbare figuren,
maar ben er nog niet helemaal uit.
Sarcasme ligt me niet, wel milde
humor. Het gevaar zit er inderdaat
in, dat het te liefelijk is".
CHARLES SPRANKL1N, producer
van Amerikaanse t.v.-commercials
en gewezen beroepsmondorgelspe-
ler, zegt dat „de kids" de ziel van
de mondharmonica gevonden heb
ben, Waar dat maar even kan pro
beert hij harmonicamuziek in zijn
commercials te verwerken. De Rol
ling Stones, de Paul Butterfield
Blues Band en Led Zeppelin.
De verkoop van mondorgels liep
op in de Verenigde Staten, van
1.600.000 in 1968 naar 1.800 000 in
1969. Er zijn 750.000 beoefenaren
van het mondorgel, 90 procent
mannen. M. Hohner Co., de groot
ste fabrikant van mondharmonica's
heeft onlangs de prijzen verlaagd
en president Frank Hohner voor
spelt voor 1970 een verkoopstijging
van 20 procent.
De fabriek van Hohner ligt in
West-Duitsla»d. Het instrument
werd daar in 1832 geboren. De
prijs van een gewoon mondorgel is
nog geen vijf dollar.
Spranklin wilde musicus worden
en de mondharmonica was het eni
ge instrument dat hij kon betalen
Hij begon als jongen van 15 jaar
te spelen en was bijna tien jaar
beroeps In de tijd van de vaude
ville beleefde de mondharmonica
zijn hoogtepunt en zijn bespelers
werden erkend en toegelaten tot
de vakbond van musici. De jonge
lui van tegenwoordig hebben het
mondorgel herontdekt en gebrui
ken het voor primitieve geluidsef
fecten.
De mondharmonica staat ook ge
noteerd in de Amerikaanse politie
ke geschiedenis want volgens Hoh
ner had Abraham Lincoln er een
in zijn zak tijdens zijn campagne
voor het presidentschap. Ook is de
mondharmonica het eerste instru
ment dat in de ruimte werd be
speeld, toen Walter Schirra in de
cember 1965 tijdens een ruimte-
vlucht Jingle Bells liet horen.
DE NEPALESE regering heeft be
sloten de visa van de ongeveer 500
hippies in Nepal niet meer te ver
lengen. Hippies, of zij die als zo
danig beschouwd worden, zullen
worden uitgewezen als hun visum
verlopen is.
Doordat Antoine Boerman de 30-
jarige leeftijd bereikte als vrijgezel
was de IJzendijkse jeugd weer m
grote getale aanwezig, om traditio
neel Antoine de sleutel van de
„Ossewei" te overhandigen. De ja
rige mam de sleutel en de bijbeho
rende pop spontaan in ontvangst
en traeteerde de jeugd met gulle
hand op lekkernijen.
Peter van Saane
ONLANGS is opgericht de „Bo-
menstichting", die zich ten doel
stelt het in stand houden van de
boom als individu. Vooral alleen
staande bomen en bomen met een
geschiedenis, maar ook bijzondere
vormen van bomen, zoals snoeilin-
den, wil de bomenstichting helpen
behouden Voorts wil de stichting
de mensen overtuigen van de
waarde die de boom als individu
in stad en land heeft. De stichting
wil tonen hoe kwaad kan worden
voorkomen, hoe zieke bomen her
steld en hoe oude bomen bewaard
kunnen worden. Bij voldoende
geld zullen subsidies worden gege
ven aan boomeigenaren. De ge
broeders Copijn uit Groenekan,
boomchirurgen, zijn adviseurs varn
de stichting- In het bestuur heeft
o.a. Bert Garthoff zitting. De bo
menstichting verzamelt gegevens
over bijzondere homen in N eder-
land en verstrekt adviezen voor
hun behoud. Hiervoor kan men
terecht bij de voorzitter, jhr. mr.
H. G. A. Hooft in Zeist.
TIJDIG heeft de Consumen
tengids dit jaar aandacht be
steed aan gevaarlijk speelgoed.
We staan nog wel niet aan de
vooravond van het Sinterklaas
feest, maar vele ouders beginnen
in oktober al financieel reke
ning te houden met de dure
maand december. In het okto
bernummer van Consumenten
gids is aan de hand van klach
ten nagegaan welk speelgoed
gevaar kan opleveren voor het
kind. Er is een goede greep ge
daan en waar nodig nage
gaan, of speelgoed, dat reeds on
gelukjes heeft veroorzaakt, uit
de roulatie is genomen. Dit
bleek veelal het geval. Kreeg
de speelgoedwinkelier gegronde
klachten binnen over een be
paald artikel, dan verkochten de
meesten dit niet meer.
Weinig verandering blijkt er te
zijm gekomen in het vastzetten van
rompen, ledematen en ogen van
speelgoedbeesten en poppen.
Scherpe ijzerdraadpinnen kunnen
het spelende kind gemakkelijk
verwonden. Kogeltjes, die uit een
rammelaar zijn losgeraakt, steekt
het kind bij voorkeur in zijn
mond. Zijn handjes kunnen ook
gemakkelijk verstrikt raken in het
elastieken koordje boven de kin-
djeirwagen waaraan allerlei figuur
tjes zijn bevestigd. Prachtige ram
melaars met dromerige tingel-tan-
gelgeluiden bleken van binnen
„uitgerust" te zijn met scherpe ij-
zerdraadpunten. De draden van
telramen bleken scherpe uiteinden
te hebben, waaraan een kind zich
gemakkelijk bezeert. Het hamer
tje-tik spel kam de jeugd urenlang
bezighouden, maar gebleken is. dat
de kop van het hamertje meestal
veel te los zit, zodat een kind. dat
kracht zet, dit gemakkelijk tegen
het hoofd kan krijgen.
Ook werd er een rornulsje uitge
probeerd. Toen het Esbitblokje een
minuut of vijf brandde, was de
wasemkap al gedeeltelijk gesmol
ten. Het zou even later beslist in
vlammen zijn opgegaan als het
vlammetje niet was gedoofd.
Over blokjes voor fornuisjes ge-
Wat hiermede gebeuren kan, is
zonder meer duidelijk; de pluim
pjes hebben verraderlijke scherpe
punten. Typisch speelgoed, dat
naar de mening van de consumen
tengids het geheel niet zou mogen
worden verkocht.
Sen tik-tak-tok-spel, houten fi
guurtjes die met spijkertjes op een
stuk hardboard moeten worden
bevestigd. De kop van het hamer
tje waarmee dat gebeuren moet,
zit nogal los. De kleuter had die
kop ook tegen het hoofdje kunnen
krijgen.
-or~*l
9 Toen dit fornuisje een minuut
of vijf aan stond was de wasemkap
al gedeeltelijk gesmolten. Als het
Esbitblokje niet meteen was uit
geblazen, zou de kap helemaal in
vlamen zijn opgegaan.
sproken: de alarmerende berichten
blokjes lijken veel op suikerklont
jes....
van vorig jaar over kinderen, die
deze in de mond staken, moeten
voor iedere ouder genoeg zijn! De
Luchtdrukpistolen. Een ondier-
werp op zich. Niet gevaarlijk als
projectiel, maar wel als de handle
wordt overgehaald. Dan schiet de
houder waar het rolletje in
moet - met een klap naar achte
ren, waardoor de vingers bekneld
kunnen raken. De pluimpjes heb
ben bovendien gevaarlijk scherpe
punten. De Consumentengids oor
deelt: „Typisch speelgoed, dat naar
onze mening in het geheel niet zou
mogen worden verkocht.
roog
2j tomattn
verwijder het zaad
en snijd ze in kleine stukken
1 kookze\ m
mmuw
1 giek het water erf en laat
de champignons koud worden
'SCHEP ALLES"
DOOR ELKAN?U
snijd 8 broodjes even boven
h&t midden door
neem er een ded van hei?
kruim uit
leg in de>
broodjes
kleine stukkeng
gedroogde slablaadi
verdeel hetchaml
pignonslaatje
over do broodjes
zetdekapjes er
presenteerde brood/es meteen
(Aanvallen)
a-
