„LOONSTOP BASIS VAN WILDE ACTIES"
UITZICHT OP HERSTEL LOONOVERLEG
Kloos: artikel 8 spoedig weg
Haex: Sabotage in
leger neemt toe
CHRYSAL
LERAREN LOPEN MEESTAL NIET VOOROP
JesrelFa
PALESTIJNEN BEGRAVEN HUN DODEN
NCRV mocht geen
herhaling geven
van VPRÖ-uïtzending
Schut verwacht
stijging
bouwproduktie
Grafici: f 400.-
„GEVECHISWAARDE NIET GESCHAAD"
Verriieuwingsexpert ministerie van onderwijs:
Compromis in
kwestie-Berüjn
mogelijk
Werkloosheid
nam toe in
september
Commentaar
Toerisme
EINDE
Zo hoedzo jas
zei
de koningin
INTERPELLATIE
Pompidou:
Ontvoerders
zwijgen
Over wat mag
met mantels.
DONDERDAG 8 OKTOBER 1970
(Van onze redactie binnenland)
AMSTERDAM NVV-voorzitter A. Kloos heeft gisteren het
„overlijden" van art. 8 van de loonwet van minister Roolvink
voorspeld. Hij heeft aanwijzingen dat het omstreden artikel
zijn langste tijd heeft gehad. Hierdoor zou uitzicht ontstaan op
herstel van het overleg tussen vakbeweging, regering en be
drijfsleven.
De heer Kloos, die sprak op het congres van de Algemene Neder
landse Bond voor de Bouwnijverheid, zei dat dit geen terugtocht van
het NVV zou betekenen. „Wij hebben altijd gesteld dat als artikel 8
zou worden geëlimineerd een basis voor herstel van het overleg zou
zijn gevonden. Dat is nog steeds ons standpunt".
Hij onderkende een neiging tot ge
lijktrekking van de standpunten van
werkgevers en werknemers ten aan
zien van een nieuw loonpolitieksys-
teem. De „uitgestoken hand" van mi
nister Roolvink zag de heer Kloos als
een eerste gebaar van de bewinds
man om ook van art. 8 af te komen.
De door de regering voorgestelde
loonstop vond geen genade in de ogen
van de NVV-voorzitter. Hij noemde
het regeringsplan onuitvoerbaar, om
dat daardoor een ongecontroleerde
loonbeweging zal ontstaan. „Het ef
fect van de loonstop zal een voedings
bodem leveren aan ongecontroleerde
wilde acties om een nieuwe loonex
plosie".
De heer Kloos gelooft dat de rege
ring met de loonstop het effect van
de extra-uitkering van 400 gulden wil
wegnemen en daarmee het akkoord
van de Stichting van de Arbeid af
keurt. Als dat zo is, moet de regering
het zeggen, aldus de heer Kloos. „Dan
weten we waaraan we toe zijn". De
in de Tweede Kamer vertegenwoor
digde partijen waarschuwde de heer
Kloos dat ze zich met goedkeuren van
de loonstop achter de regering en te
gen de vakbeweging zullen opstellen.
Om de conjuncturele rimpels uit de
economische vijver weg te krijgen, is
volgens de NVV-voorzitter geen loon
stop nodig.
Nederland raakt als trekpleister
voor toeristen uit het buitenland
jaarlijks meer uit de gratie. In vier
jaar tijd een daling aan inkomend
vreemdelingenverkeer met 28 pro
cent lijkt ons nogal alarmerend. Des
te interessanter wordt het als we te
gelijkertijd lezen dat Nederland in
middels bij de drie duurste landen
voor toeristen is gaan behoren.
Staatssecretaris van Economische Za
ken, drs. Van Son, die zich ook met
het toerisme bezighoudt, wijt de ge
ringere trek naar ons land aan de
toegenomen concurrentie van de
Middellandse-Zeelanden en aan het
gebrek aan coördinatie bij projecten
voor openluchtrecreatie. Dit zijn na
tuurlijk wel factoren maar die zijn
niet nieuw, evenmin als de onzeker
heid over het zomerweer hier te
lande.
Wij geloven dat de VVV-econoom,
dr. Tideman, minstens evenveel, zo
niet meer gelijk heeft, als hij de ern
stig gestegen prijzen in ons land de
hoofdschuldige noemt. Uiteraard is
het niet mogelijk om terwille van
meer toeristen nu maar drastisch
prijzen te gaan verlagen. Met name
het horeca-wezen is een dure be
drijfstak, alieen al omdat het zo ar
beidsintensief is. Maar daarin berus
ten en de schuld geven aan de zui
delijke landen, zoals drs. Van Son
eigenlijk doet, lijkt ons onvoldoen
de. Als er niet uiteindelijk zoiets
komt als een nationale toeristenpo-
litiek, uiteraard in nauwe samen
werking met VVV's e.d. maar op
economisch verantwoorde basis en
met „industriële allure", dan zien
wij het percentage van 28 nog wel
hoger worden.
De heer Kloos zei met betrekking
tot de loonstop voorts, dat voor de
zoveelste keer blijkt dat de werk
gevers zich achter de brede rug van
de regering proberen te verschuilen.
„Als de vakbeweging eensgezind
blijft, zou de loonstop wel eens een
roemloos einde kunnen vinden in de
SER".
De heer Kloos meent dat men er
mee moet leren leven dat de conjunc-
tuurgolven steeds korter worden en
dat men er daardoor ook sneller
overheen komt.
ABERDEEN (RTR) Het ge
beurde op 7 oktober 1970 in de
Schotse stad Aberdeen toen ko
ningin Elizabeth van Engeland
een bezoek bracht aan een socia
le werkplaats en daar de 24-jari-
ge mejuffrouw Chris Mair ont
moette Zo ongeveer zou de
„koninklijke aanhef" kunnen zijn
van een verhaal over een situa
tie waarin elke vrouw ter wereld
vurig hoopt te geraken.
Want wat was het geval? De
koningin stapt de werkplaats bin
nen en wordt tegemoet getreden
door een meisje, van top tot teen
in de zenuwen uit vrees haar
van-buiten-geleerde-lesje niet
naar behoren te kunnen opzeg
gen. En zie. het noodlot slaat toe:
de koningin draagt een koraal
kleurige pillendoos-hoed. evenzo
mejuffrouw Mair. En, mejuf
frouw Mair draagt een koraal-
en bruinkleurige geruite jas,
evenzo de koningin. Hoe de twee
dames bij het aanschouwen van
hun „evenbeeld" reageerden ver
telt het verhaaltje niet.
Wel gaf mejuffrouw Mair na
afloop van het bezoek te kennen:
„Ik wist niet wat ik moest doen.
Ik dacht erover mijn hoed af te
zetten maar voor ik die gedachte
ko<n uitvoeren was het al te laat.
De koningin had enkele woorden
met me gewisseld, keerde zich
om en liep weg".
A. KLOOS
Naar aanleiding van de arbeidson
rust in het Waterweggebied een
maand geleden en het daarop gevolg
de stichtingsakkoord betreffende de
400 gulden, zei de heer Kloos, dat de
daardoor bereikte bestedingsimpuls
van ruim een miljard gulden inder
daad niet mag worden onderschat. De
heer Kloos heeft er evenwel geen sla
peloze nachten van en hij betreurt
het dat de critici en eomentatoren
van nu zo zeer het accent leggen op
de mogelijke gevolgen voor de natio
nale economie. Hij vond het onjuist,
dat de sociale kant, die een maand
geleden nog zoveel opgeld maakte,
thans wordt vergeten. De heer Kloos
wilde niet stellen dat de nationale
economie onbelangrijk is, maar „men
moet er geen heilige koe van ma
ken". Er kunnen zich omstandigheden
voordoen dat de nationale economie
niet de hoogste prioriteit geniet. Een
alternatief zou een maand geleden
zijn geweest een volkomen ongecon
troleerde loonbeweging.
(Van onze redactie binnenland)
AMSTERDAM. De grafische
werkgevers- en werknemersorgani
saties hebben overeenstemming be
reikt over een extra-uitkering van
400 gulden Aan alle werkgevers zal
worden geadviseerd, voor zover dat
nog niet is geschied, deze uitkering
aan alle werknemers die onder één
van de grafische cao's vallen, te ver
strekken.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Staatssecretaris Haex (Landmacht) heeft gisteren
de uitlating van zijn CHU-geestverwant minister Udink (Ontwikke
lingshulp) bevestigd, dat de laatste t(jd het aantal sabotage-gevallen
in de krijgsmacht belangrijk is toegenomen.
(Van onze radio- en tv-redacteur) j
HILVERSUM. De redactie van;
het informatieve radioprogramma i
„NCRV-en-bloc" was van plan, om|
gisteravond de inhoud te laten ho-;
ren van het omstreden VPRO-pro-:
gramma, over sabotage in het leger.
Maar de uitzending is niet doorge
gaan. Minister Klompé overweegt,
zoals gemeld, maatregelen tegen de
ze omroep.
Om de luisteraars nu te laten oor
delen of deze VPRO-reportage ge
vaar zou kunnen opleveren voor de
veiligheid van de staat wilde de
NCRV-radio deze uitzending in ver
korte vorm herhalen. De redactie
overwoog daarbij, dat normaliter
slechts zo'n slordige 100.000 mensen
naar de VPRO hebben kunnen luis-
ren.
De NCRV vroeg daarom de VPRO-
band op, maar een onderzoek wees
uit, dat bij heruitzending van dit
VPRO-programma, door de overheid
tegen de NCRV dezelfde maatrege
len kunnen worden genomen als
eventueel tegen de VPRO wordt ge
daan.
Daarom gaf men slechts een korte
samenvatting van wat de VPRO
heeft uitgezonden-
Naar verluidt, heeft de heer Peter
Koen, adjunct-directeur van de
NCRV-televisie bij afwezigheid van
drs. Geerink Bakker, adjunct-direc
teur van de NCRV-radio, zich per
soonlijk gemengd in het beleid van
de redactie van „NCRV-en-bloc". Hij
ontraadde op eerder genoemde gron
den, tot een heruitzending van dit
VPRO-programma over te gaan.
Minister Udink lanceerde een der
gelijke uitspraak in een KRO-t.v.-
uitzending. Hij zei: „Het aantal ge
vallen van sabotage in het leger
neemt hand over hand toe". Staats
secretaris Haex sprak gisteren van
„een belangrijke toename", maar
weigerde over de aard en omvang
ervan nadere gegevens te verschaf
fen Wel liet hij weten dat de om
vang niet zodanig is, dat de ge-
vechtswaarde van de krijgsmacht
erdoor geschaad zou worden. De
heer Haex Liet ook nog Los dat er in
enkele gevallen gevaar voor de ge
bruikers van militaire voertuigen
was ontstaan doordat de wielmoeren
losgedraaid bleken te zijn.
„De raadgevingen van de heer
Kater worden redelijkerwijs opge
volgd", aldus staatssecretaris Haex.
Zoals bekend is de heer Kater de
Amsterdamse initiator van de
„Volksuniversiteit voor Sabotage"
en de schrijver van geschriften over
sabotage-technieken Staatssecretaris
Haex zegt te weten dat de meerder
heid van de dienstplichtigen het sa
boteren als laf en immoreel van de
hand wijst. De heer Haex heeft bij
dit alles niet alleen beschuldigend
de vinger uitgestoken naar de
VPRO met zijn sabotage-reportage,
maar tevens te verstaan gegeven dat
ook de VARA „niet helemaal on
schuldig" is.
In politieke kringen, zowel bij
regeringspartijen als oppositie, heeft
een en ander nogal de aandacht
getrokken. Er worden schriftelijke
vragen over deze zaak aan de rege
ring verwacht, terwijl ook de moge
lijkheid van een interpellatie-aan
vrage terdege aanwez.ig is.
Dat binnen de regering deze zaak
hoog wordt opgenomen, kon ook
reeds worden afgeleid uit de bespre
kingen tussen minister Klompé
(CRM) en het VPRO-bestuur over
de sabotage-reportage. Minister
Klompé overweegt maatregelen te
nemen tegen de VPRO.
Een veld met duizenden grafstenen
in de buurt van het Wahdat vluch
telingenkamp in Amman. Nog
steeds moeten de Palestijnen nieu
we graven delven.
(ADVERTENTIE)
vraag naar
de bloemist gebruikt
bet zelf ook
geen water verversen
bloemen gaan langer mee
DE AMSTERDAMSE officier vam
justitie, mr. Hartsuiker, heeft mede
gedeeld, dat er geen termen voor
de justitie aanwezig waren voor in
grijpen tegen de piraat Radio Capi
tol.
HET ALUMINIUM-COMITé, de bond
van wetenschappelijke arbeiders
Sjaloom en de Asva, hebben gepro
testeerd tegen de straf waartoe 35
Surinaamse bezetters van het kabi
net van de gevolmachtigde minister
van Suriname, zijn veroordeeld.
BIJ EEN inbraak in het kledingbe
drijf Society House in Den Haag zijn
100 herenkostuums ter waarde van
30.000,gestolen,
DE 61-jarige J. van Haarlem, opva
rende van de sleepboot „Johan", is
in de Rotterdamse haven verdron
ken.
UIT DE villa van prinses Clara Ag
nelli Fiirstenberg in de buurt van
Venetië is ter waarde van 650.000,
aan zilver en andere kostbaarheden
gestolen.
IN HET kantoor van de ziektekosten-
verzekeringsmaatschappen NEZIFO
in Den Haag is uit een kluis een
bedrag van ruim 20.000 gestolen.
(Van onze parlementaire redactie)
TILBURG „Elke vernieuwing
kan worden tegengehouden als de do
cent de deur van zijn klas sluit. De
leraar is autonoom, wenst geen ver
storing van het bereikte evenwicht.
Vooral in het voortgezet onderwijs
zijn de leraren en dat zijn zij die
de meeste invloed hebben vaak het
minst in vernieuwingen geïnteres
seerd. Kritische leraren en radicale
leerlingen en studenten pogen nu de
barrière te doorbreken".
Dit stelt dr. C. Geerars in een voor
dracht over „veranderingsprocessen
in het onderwijs", die hij woensdag
presenteerde bij de opening van de
nieuwe experimentele lerarenoplei
ding aan de Leergangen in Tilburg.
De heer Geerars is coördinerend in
specteur in algemene dienst van het
ministerie van Onderwijs en Weten
schappen. Hij is onder meer voorzit
ter van de commissie vwo-havo-mavo,
die belast is met de begeleiding van
de experimenten ter invoering van de
nieuwe schooltypen van de mammoet
wet.
Veranderingen in het onderwijs ver
lopen meestal zeer traag, betoogde dr.
Geerars. Het projektonderwijs, dat
thans zo in de belangstelling staat,
zei hij, werd een halve eeuw geleden
al gelanceerd door William Kilpa-
trick. De heer Geerars somde in zijn
opvallende rede een serie weerstan
den tegen veranderingen in het on
derwijs op: ontbreken van een beleid
op lange termijn; vage doelstellingen
van het onderwijs; onvoldoende mid
delen en voorbereiding van experi
menten; verzet van ouders, maat
schappij, onderwijzers en vooral le
raren.
Niet altijd zonder reden beschou
wen docenten vaak de theorieën als
onuitvoerbaar in de praktijk, aldus
dr. Geerars. Van de andere kant zijn
zij vaak knap in de wetenschap, maar
krap toegerust in pedagogiek, didak-
tiek en methodiek, wanneer zij de
school binnenkomen. Is er evenwel
een individuele leraar bereid tot ver
nieuwing, dan ondervindt hij belem
mering van het systeem of van zijn
collega's.
Maar ook de overheid pleitte de
heer Geerars niet vrij. „De centrale
overheid ontbreekt het vaak aan een
totaalvisie, doordat de ministeries
meer bevolkt zijn met ambtenaren
dan met onderwijsdeskundigen. Bo
vendien hebben zij meer aandacht
voor structuren dan voor doelstellin
gen, inhoud en methoden van het on
derwijs".
„Het onderwijs heeft tot op heden
een sterk rationeel karakter. Het
draagt vooral kennis over. Zelden of
nooit ging van het onderwijs een sti
mulans uit tot cultuurvernieuwing.
Onderwijs is niet avant-gardistisch".
„De stoot tot de vernieuwing komt
meestal van buiten. Maar onderwijs
vernieuwing moet, wil zij slagen,
door de gehele schoolgemeenschap
met volledige instemming worden
aanvaard. Bij het invoeren van onder
wijsvernieuwingen zal het aspect van
de onderwijs- en schoolorganisatie
grote aandacht en zorg moeten krij
gen. Een kenmerk van de organisatie
is nu eenmaal een drang naar stabili
teit."
Om de interne organisaties op gang
te brengen in het proces van vernieu
wingen, bepleitte de heer Geerars toe
passing van de techniek van „change
agents", dat zijn personen die ervoor
pleiten vernieuwingen in de praktijk
toe te passen. In hun eigen organisa
tie proberen zij beslissingen te beïn
vloeden in de richting van vernieu
wing.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister Schut
(Volkshuisvesting) verwacht dat de
arbeidsbezetting in de bouw in 1971
met 1,5 percent zal toenemen ten op
zichte van 1970. Nog niet geraamd kan
worden in welke mate de woning
bouw hiervan zal profiteren. Blijkens
het bouwprogramma 1971 verwacht
de minister dat de produktie in dt
bouw volgend jaar met 1,5 percent
zal stijgen. Het aantal produktieve
uren per weeknemer zal met een half
percent afnemen.
Begin juli 1970 vertoonde de ar
beidsbezetting in de woningbouw in
vergelijking met juli 1969 een vermin
dering van twee percent. Hiervan
heeft de bouw buiten de woning
bouwsector geprofiteerd, omdat daar
het aantal bouwvakkers in dezelfde
periode met twee percent was toege
nomen.
Het is de bedoeling van minister
Schut volgend jaar d'e zgn. utiliteits
bouw af te remmen ten gunste van
de woningbouw. Hierdoor zou de toe
neming van het aantal bouwvakkers
met 1,5 percent in 1971 voor een be
langrijk deel ten gunste van de wo
ningbouw kunnen komen. De ver
wachting is dat de woningbouwpro-
duktie hierdoor gunstig wordt beïn
vloed.
Terwijl de bouwsector dit jaar geen
groei in de capaciteit laat zien. is de
verwachting van de minister dat er
volgend jaar weer wat groei in de
capaciteit kan zitten.
MOSKOU (Rtr/AFP) President
Georges Pompidou van Frankrijk
meent dat er reële kansen bestaan
om de hinderpalen uit de weg te rui
men die het beleggen van een Euro
pese veiligheidsconferentie tot nu toe
verhinderd hebben.
De Franse president, die een offi
cieel bezoek van acht dagen aan de
Sovjet-Unie brengt, gaf deze mening
op een persconferentie in Moskou na
besprekingen met de Sovjet-Russi
sche leiders die in hoofdzaak gingen
over de situatie in Europa na de on
dertekening van het niet-aanvalsver-
drag tussen de Sovjet-Unie en West-
Duitsland.
Pompidou onthulde op zijn perscon
ferentie dat de westelijke mogendhe
den -en de Russen natuurlijk niet het
zelfde denken over de kwestie-Ber-
lijn, maar dat hun opvattingen toch
wel zo dicht tot elkaar genaderd zijn
dat compromissen mogelijk zijn.
Op de vraag of de Sovjet-Unie nu
niet meer zo afwijzend staat tegen
over de Europese Economische Ge
meenschap antwoordde Pompidou dat
beide partijen „langzamerhand de
realiteit leren aanvaarden" Hij was
ook van mening dat de Sovjet-Unie
uiteindelijk banden met de zes van
de EEG zal aanknopen.
DEN HAAG (ANP In septem-
bre is het aantal werklozen in ons
land toegenomen. Aan het einde van
die maand waren zonder werk 27.600
mannen en 9.800 vrouwen, tegen eind
augustus 26.500 mannen en 8.800
vrouwen. Een jaar geleden waren
zonder werk: eind september 1969
30.700 mannen en 11.300 vrouwen,
eind augustus 1969 32.500 mannen
en 10.600 vrouwen.
De vraag naar arbeidskrachten
nam in september af. Eind septem
ber waren er bij de gewestelijke ar
beidsbureaus 101.600 vakatures voor
mannen en 36.000 vakatures voor
vrouwen, tegen einid augustus 105.400
vakatures voor mannen en 38.700 va
katures voor vrouwen. De daling met
respectievelijk 3.800 en 2.700 is ge
heel toe te schrijven aan het seizoen,
aldus wordt gezegd in een woensdag
gepubliceerd overzicht van het Mi
nisterie van Sociale Zaken en Volks
gezondheid.
Het aantal vain 27.600 mannen, dat
eind september zonder werk was,
komt overeen met 0,9 procent van
de afhankelijke mannelijke beroeps
bevolking.
Ja, wat moeten we nu, hè? Het
stond gisteren levensgroot in de
krant: Amerika ziet er geen gat in.
Wat moeten wij dan nog, kleine bui
tenlanders?
Leuke kwestie om aan minister
Luns voor te leggen. Het Ameri
kaanse probleem moet Luns uit het
hart gegrepen zijn, zeker na zijn val
door dat hekje in Wassenaar, enkele
weken geleden. Voor mij heeft hij
toen eventjes stiekem naar zijn
broek gekeken en met een gerust
hart vastgesteld: Ik zie er geen gat
in.
Willeke Alberti heeft gezegd: „Zin
gen is voor mij een ziekte. Daar kan
ik niet buiten."
Dan wordt hét een beetje pijnlijk
om het kind beterschap te wensen.
Kijk eens aan, voor het eerst is
aan een Nederlandse automobilist
het predikaat „Kavalier der Stras-
se" toegekend door een Westduitse
vereniging. De uitverkorene is de
heer Meenhuis uit Oldenzaal die vo
rig jaar zomer in de buurt van Ol
denburg, West-Duitsland, technische
hulp bood aan een gestrande Duitse
automobilist. Het kostte hem drie
uur om de auto weer op gang te
krijgen.
Op zee wordt het leven in de toe
komst bruin tot zeer bruin. De zee
man van de toekomst krijgt per man
3,72 tot 4,65 vierkante meter slaap-
ruimie, beschikt over aircondition
ing «n zijn hut en mag af en toe zijn
vrouw meenemen op reis. Deze
voorstellen zullen deze maand be
sproken worden op een internatio
nale scheepvaartconferentie.
Op de wilde vaart.
„Het feit dat er twintig maal
meer voor militaire kracht dan voor
opbouwende vooruitgang wordt uiU
getrokken, lijkt mij het uiterste van
een ongeneeslijke dwaasheid." (Ro
bert McNamara, dir. Wereldbank en
oud-minister van defensie uau. de
(V.S.).
Mar-ga je nou niet te ver?
Bolivia-nee-ia-nee-ia?
Voor niks gaat de zon op, maar
dat is wel ongeveer alles, en boven
dien sehijnt-ie dan nog maar af en
toe. Dat het leven verder een hard
centengevecht is, heeft het Tweede-
Kamerlid Wierda (PvdA) gemerkt.
Hij had eigenlijk in New York moe
ten zitten als lid van de Nederland
se delegatie bij de V.N. Maar hij zit
er niet.
Die V.N.-zitting duurt tot in de
cember en Wierda wilde tussentijds
terug om in Den Haag van 6 tot 11
november het congres van de At
lantische assemblee bij te wonen
Wierda is n.l. defensiespecialist.
Maar dat reisje tussendoor moest hij
van Luns uit eigen zak betalen.
Hij heeft een zuinige bui, onze
Luns. Zou hij dat kapotte hekje in
Wassenaar wel vergoed hebben?
Maar laten we verder niet te
moeilijk doen en vreugde scheppen.
MERIJN.
MONTREAL (AP). Het Ulti
matum dat de ontvoerders van de
Britse diplomaat James Richard
Cross hadden gesteld, is gisteren
verstreken Functionarissen deelden
echter mee dat zij nog niets van de
zijde van het front voor de bevrij
ding van Quebec, dat voor de ont
voering de verantwoordelijkheid
heeft opgeëist, hebben vernomen.
Jerome Choquette, de minister
van justitie van de provincie Que
bec, heeft een beroep gedaan op de
separisten om de diplomaat in
vrijheid te stellen, omdat hij „ab
soluut geen verantwoordelijkheid
draagt voor onze binnenlandse pro
blemen".
(ADVERTENTIE)
Midi en maxi mag. Knielengte mag.
Hoge en lage tailles mag. Met of
zonder bontgarnering mag. Alles wat
nu met mantels mag hebben we.
In machtig mooie stoffen.
Breda - Tilburg - Roosendaal - Middelburg
