S.H.V. neemt
De
Gruyter over
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
AMMAN WACHT OP EINDE VERSCHRIKKINGEN
rijzen van
ppelen
n peren
auwelijks
inlaag
De Boon dirigeerde loonactie
REUZEPREI
lapeloze nachten voor slachthuisdirecteuren
DE STEM
lekker lui Sw Treffer ssz';
Tandartsen
mogen
tarieven
verhogen
WENDE MAAND WEER AMERIKAANSE INSPECTIE NED. ABATTOIRS
Demonstratie
tegen apart
heid in
Middelburg
Britse stoor
zenders op
„piraten"
andaag
in
een
vertrouwd
adres
Vrij zonnig
jUIAN - In Amman, een stad met
100 inwoners wachten de men-
liggend in hun kelders op het
ind van de verschrikkingen. Die
jrschrikkingen duren nog steeds
oort omdat het Jordaanse leger
steeds meedogenloos optreedt
,gen de sluipschutters. Overal
inft in deze stad, waar anders de
itfst een feest is, rook en stank.
Als korte gewelddadige één-ak-
ifs volgen de gevechtsscènes pijl-
iel op elkaar.
WERKGEVERS: IN STRIJD MET STICHTINGSAKKOORD
Goed recht
Acht procent
Vertrouwen
Terug
Sir
lOe jaargang no. 16538
jlTIE VOOR
eland
lecteur: Dr. W. A. J. M. Harkx
0fdredacteur: L. Leijendekker
lofdkantoor: Breda, Reigerstr. 16
lefoon 22341, Postgiro 1114111
DE STEM
Donderdag 24 sept. 1970
WEERBERICHT
Aanvankelijk wolkenvelden, later
vrij zonnig. Matige wind, vooral in
binnenland lagere temperaturen
als gisteren.
INTORENS GOES, KLOKSTRAAT 1
HULST, STEENSTRAAT 14
TERNEUZEN, NIEUWSTRAAT 9
BERGEN OP ZOOM, ZUIVELSTRAAT 26
OOSTERHOUT, ARENDSTRAAT 14
ROOSENDAAL, MOLENSTRAAT 45
poor AP-correspondent Elias An-
i die zes dagen opgesloten heeft
,j'eten in het Intercontinental Ho
tel in Amman)
Een soldaat met een 106 terug-
agloze vuurmond op zijn jeep
jurt door de rook om te richten.
Een heldere vuurgloed, een klap,
een geweldige ontploffing en dan
hoort men glasscherven rinkelen.
Waar de granaat is ingeslagen zijn
zeker slachtoffers gevallen. De maat
van deze kanonnier kruipt achter
een lage stenen muur langs een kant
van de straat. Hij laadt zijn bazoo
ka, haalt de trekker over. Er ge
beurt niets. Hij morrelt aan het me
chanisme en krijgt het weer op
gang. Richt, vuur vlammen en grij
ze rook spuiten uit de loop en de
granaat begint aan zijn genadeloze
opdracht. Waarschijnlijk is weer
iemand gedood.
In het holst van de nacht beweegt
er iets op een dak. Een commando,
een nieuwsgierige huurder of een
kat? Maar de Bedoeien achter zijn
mitrailleur is al aan het schieten.
Het ene salvo na het andere volgt,
ondanks de instructies zuinig met
de munitie te zijn. De zware kogels
slaan tegen het huis, lichtspoormu
nitie vermengt zich met gele vlam
men todat de muren als door paars
strijklicht verlicht worden.
Aan de donkere horizon beginnen
de vuurmonden op te lichten. De
granaten slaan in een wijk van Am
man waar Palestijnen wonen die
reeds een etmaal in de weer zijn
om een geweldige brand te blussen.
Een wolk rook stijgt op, terwijl al
weer de volgende granaat huilend
over de verduisterde stad suist.
De maan gaat op en geeft een on
gelooflijke rust aan de belegerde
stad. Zonder enig zichtbare reden
verscheurt een mitrailleurschutter
de rust. Onlogisch stijgt de rode
lichtspoormunitie vrijwel loodrecht
de lucht in.
Helder geel ontbrandt een licht-
fakkel aan een parachute boven de
stad. De mitrailleurschutter gaat er
op schieten. Hij mist, tenslotte
dooft de fakkel nadat hij achter een
rij huizen is terechtgekomen.
Een nieuwe dag, de zon is scherp
en de stijve bries heeft tijdelijk de
rook verdreven. Twee mannen in
khaki maar zonder de stalen hei-
men welke door de soldaten van ko
ning Hoessein worden gedragen
gluren rond een muur.
Ergens ziet een militair hen en
lost twee of drie salvo's met zijn
automatische machinepistool. Hij
mist en de knallen weerkaatsen
veelvuldig tegen de zeven heuvelen
van Amman.
In de verte vechten de twee par
tijen fel tegen elkaar. Artillerie, ra-,
ketten, mortieren, tankkanonnen en
mitrailleurs zorgen voor een voort
durende donder.
Het is plotseling even rustig, een
Palestijnse vrouw komt hollend uit
haar huis, valt voor de voeten van
Jordaanse militairen en kust hun
laarzen, steeds smekend of zij niet
meer op haar huis willen schieten.
„Mijn kinderen, mijn vader, mijn
broers" steunt zij, terwijl zij grijpt
naar de broekspijpen van een mili
tair met een machinepistool. De mi
litair stapt onbewogen opzij en de
vrouw valt neer op het trottoir,
snikkend van ellende.
(Van een onzer verslaggevers)
KAPELLE/DEN HAAG Hoe-
[I veel peren- en appeltelers
in produkten aan de straatste-
n uiet kwijtraken zal de con
sent nauwelijks lagere prijzen
au betalen.
De handel zegt: Wij hoeven niet te
Jeu onder de moeilijke positie van
telers", aldus een woordvoerder
liet produktschap groenten en
lit. „Het is wel mogelijk dat groot-
ielbedrijven scherp concurreren-
prijzen zullen rekenen, maar voor-
je kleinere winkels in de wijken
i de duurdere zaken zullen de ge
ne marge aanhouden. Natuurlijk
eelt de kwaliteit van de vruchten
en die is gemiddeld heel goed
irbij de normale rol",
te invloed van de overproduktie
e prijzen van conserven is even-
te verwaarlozen.
iet produktschap: „Het voornaam-
produkt, appelmoes, is al lang een
i- en 'smijt-artikel, waarvan de
nauwelijks nog kan worden ver-
id, De verwerking van peren is in
industrie kwantitatief vrijwel
stekenend en de consument zal
i enige invloed van de ov.cerpro-
itie ook nauwelijks iets merken".
De Nederlandse consument is vol-
s het produktschap zeer tevreden
het binnenlandse fruit. Neder-
levert heel goede kwaliteiten
de rassen die er in trek zijn. De
isen hebben hier liever een wat
Klere appel bijvoorbeeld, liever
de wat zoetere Italiaanse. De
ie Golden Delicious is in som-
ïe periodes vain het jaar wel wat
frdan de Nederlandse, maar soms
wel minder".
(ADVERTENTIE)
Waag onze nieuwe bontfolder)
jjnarkt 25, Breda. Tel. 01600- 30650
REL OM N.y.V.-BRIEF
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Het NVY heeft begin september aan alle aan
gesloten vakbonden opgedragen in de bedrijfstakken en on
dernemingen een uitkering ineens van 400 gulden te eisen.
A. de Boon, vice-voorzitter van het NVV, heeft die opdracht neer
gelegd in een brief aan de aangesloten vakbonden. Hij liet daarin uit
komen, dat de bonden zich hard moesten opstellen en over afwijkin
gen van de eis van 400 gulden contact met de vakcentrale zouden
moeten opnemen.
Uitgangspunt voor dat akkoord was de onrust in bedrijfstakken, waar per
soneel via koppelbazen tewerk is gesteld. Met een uitkering ineens zou de
onrust weggewerkt moeten worden. Zou in andere bedrijfstakken eveneens
spanning ontstaan, dan zou ook daar de mogelijkheid tot het geven van een
uitkering tot ten hoogste 400 gulden bestaan.
De brief van het NW is echter
niet geschreven, nadat zich al overal
onrust had geopenbaard, maar is aan
het stellen van looneisen in onderne
mingen en bedrijfstakken voorafge
gaan. NVV's vice-voorzitter De Boon
heeft door de opdrachten aan de aan
gesloten bonden tot het stellen van
eisen de actie in niet geringe mate
gedirigeerd.
Het Verbond van Nederlandse On
dernemingen vindt die brief niet al
leen in strijd met het Stichtings
akkoord, maar ook met de opvatting,
die NVV-voorzitter Kloos van dit
akkoord had, wat o.m. uit een tele
visie-uitzending was gebleken.
Tegenover V.N.O.-voorzitter Bak
kenist had NVV-voorzitter Kloos ont-
kend dat er een dergelijke brief bij
het NW was uitgegaan. Een woord
voerder van het VNO noemde het
hoogst bedenkelijk, dat het NVV zo
in strijd met het Stichtingsakkoord
heeft gehandeld. Dat zal de sfeer om
opnieuw tot centraal loonoverleg te
geraken, niet ten goede komen,
meende hij. Dat vanuit de vakcen
trale wordt gecoördineerd, is be
grijpelijk. Maar dat de opdracht was
in alle bedrijfstakken de volle 400
gulden te eisen, dat kan niemand
met het Stichtingsakkoord overeen
brengen. Laten we maar nuchter
stellen dat de werkgevers de strijd
hebben verloren, aldus deze woord
voerder.
NW-voorlichter Harry Amerika
kon niet begrijpen waar men zich
druk over maakt. De brief van vice-
voorzitter De Boon is „een kwestie
van coördinatie", het goede recht van
de vakcentrale. Die brief was het
resultaat van een bespreking waarin
vertegenwoordigers van alle aange
sloten vakbonden aanwezig waren.
In die bespreking werd besloten
om te bekijken welke mogelijkheden
voor een uitkering ineens er waren,
aldus de woordvoerder van het NW.
Hij kon niet inzien dat he dirigisme
van vice-voorzitter De Boon tegen
de achtergrond van het Stichtings
akkoord vreemd aandoet. Bij NKV
en CNV is een dergelijke loonactie
niet op gang gebracht.
DEN HAAG (ANP) Tandartsen
mogen de tarieven, die zij in ID70
berekenen aan particuliere patiën
ten, met 8 procent verhogen, uit
gaande van de tarieven, die zij in het
tweede halfjaar van vorig jaar
vroegen. Minister mr R. H. Nelissen
van Economische Zaken heeft tegen
de tariefaanpassing geen bezwaar uit
een oogpunt van algemene inkom
stenontwikkeling.
Uit het overleg met de Neder
landse Maatschappij tot bevordering
der tandheelkunde is gebleken, al
dus een mededeling van de zijde van
het ministerie van Economische Za
ken, dat de maatschappij bereid is
bij haar leden erop aan te dringen,
de aanpassing voor 1970 tot ten
hoogste het percentage van acht te
beperken en voor de toekomst de
toetsingscriteria, die thans in het
kader van het prijsbeleid worden ge
hanteerd, bij de prijsvorming in acht
te nemen.
(ADVERTENTIE)
De tweede winnaar van
1000 gulden
in het grote kolenspel is
0 ,Morre,Vuchtstraat 75, Breda.
Doet u dit najaar ook mee?
Tijdens het rooien van prei kwam
tuinder Konings uit de Bovenstraat
in Hoeven reusachtige exemplaren
van deze groentesoort tegen. Nor
maal varieert het gewicht van een
prei tussen de zeven en acht ons.
Maar deze exemplaren haalden een
gewicht van 2 kilo en vier ons en 1
kilo en 8 ons.
Hansje Konings, hét zoontje van de
tuinder (foto) toont de zeldzame
preiprodukten.
(Van
een onzer verslaggevers)
®1EDA Volgende maand is het
T zover.
e Nederlandse slachthuizen, die
•es leveren aan fabrieken, die
j de Amerikaanse markt wer-
"i moeten zich dan weer onder-
"TO aan een strenge keuring.
de iptslag van deze keuring,
door een arts van de Ameri-
fflse Veterinaire Dienst in op-
von de Amerikaanse Consu-
ponbond wordt verricht, hangt
aL of de slachthuizen aan de
svciorzieriing Van de V.S. mo-
"'■Jven meewerken of niet.
'jj de keuring in juli van dit jaar
der meer uitgevoerd door de
gevreesde Amerikaanse dierenarts
Anderson raakten ritsen Neder
landse slachthuizen hun „licence"
kwijt. In Brabant voldeden Den
Bosch (spiksplinternieuw abattoir),
Eindhoven en Breda niet aan de
zeer strenge Amerikaanse eisen. In
het Bredase slachthuis werd de run
derhal afgekeurd, de varkenshal
niet. De wijze waarop in de runder
hal het water werd aangevoerd in
de sterilisatiebakken, vond geen
genade bij de alles ziende Ameri
kaans delegatie. Nu is het systeem
in deze moderne slachthal aange
past aan de Amerikaanse eisen.
Men is er heel gerust op de komst
van de keurmeesters.
De abattoirs van Roosendaal en
Tilburg waren de enige in Brabant,
die in juli niet te licht bevonden
werden. De inspecterende Amerika
nen vonden er geen smetje. De di
recteur van het Roosendaalse
slachthuis wil niet praten over het
op handen zijnde bezoek uit de
V.S. „Helemaal niet nodig", vindt
hij. Zijn collega in Tilburg is mede
deelzamer.
„Ja, inderdaad. Ik heb ook ge
hoord dat de Amerikanen weer ko
men kijken. We hopen natuurlijk
dat we er ook nu weer goed afko
men. We doen ons best. Meer kun
nen we niet doen."
Heel veel directeuren van slacht
huizen dat is ons gisteren wel
gebleken zien met schrik de
komst van de Amerikanen tege
moet.
Een van hen: „Vooral op hygië
nisch gebied stellen de Amerikanen
krankzinnige eisen. Als ze om
maar iets te noemen een stofje
op een deurstijl vinden, kun je wel
dag met het handje zeggen. Bij een
vorig bezoek had één van onze
mensen heel even een mes met
bloed eraan op tafel laten liggen.
De man kreeg er een geweldige uit
brander voor. Natuurlijk: ik ben
met die Amerikanen van mening,
dat we zeer strenge normen moe
ten aanleggen, maar wat er nu ge
beurt is wel een beetje bar. Ais ik
weet dat die Amerikanen komen,
doe ik geen oog dicht. Slapeloze
nachten, meneer."
(Van onze correspondente
MIDDELBURG Woensdag heb
ben tegenstanders van de apartheids
politiek in Zuid-Afrika gedemon
streerd voor de schouwburg in Mid
delburg, waar de ambassadeur van
Zuid-Afrika in Nederland, de heer
T. J. Endeman, recipieerde.
Er werden leuzen aangeheven als:
„Discriminatie, nee, schaamt u,
schaamt u. Dit is het begin, wij gaan
door met de strijd". Terwijl genodig
den werden toegezongen met „O Sa-
rie Marijs", 'n Zuidafrikaans volks
liedje. Twee betogers die mee naar
binnen waren gegaan, en die de am
bassadeur persoonlijk enkele pam
fletten wilden overhandigen, werden
op verzoek van de Zuidafrikaanse
autoriteiten verwijderd. Onder de
demonstranten bevonden zich lera
ren en scholieren van alle middel
bare scholen op Walcheren, het co
mité Zuid-Afrika, afgevaardigden
van de politieke jongerengroeperin-
gen, terwijl ook individuele burgers
zelfvervaardigde pamfletten uitdeel
den. De demonstratie verliep zonder
ernstige incidenten.
(Van onze verslaggever)
DEN BOSCH/UTRECHT Het staat zo goed als vast, dat het
grootwinkelbedrijf P. de Gruyter en Zn. binnenkort opgekocht zal
worden door de S.H.V., de Steenkolen Handels Vereniging te Utrecht.
De onderhandelingen, die daarover worden gevoerd, geven aanlei
ding te veronderstellen, dat overeenstemming kan worden bereikt
tussen S.H.V. en de houders van gewone aandelen De Gruyter.
Voor de consument houdt dit voor
lopig weinig verandering in de gang
van zaken in. De herziening van het
winkelbestand, die bij De Gruyter
zowel ais bij andere ondernemers in
de levensmiddelenbranche gaande is,
gaat door: Pas op langere termijn wil
de S.H.V. bezien of er veranderingen
moeten worden .aangebracht in de
manier waarop en het tempo waarin
dat herstructureringsprogramma
wordt uitgevoerd.
Al vóór de onderhandelingen tus
sen de S.H.V. en De Gruyter begon
nen zijn, hadden externe bedrijfsad
viseurs van De Gruyter de opdracht
een onderzoek naar de gang van za
ken in het bedrijf in te stellen. S.H.V.
wil ook het oordeel van deze deskun
digen afwachten eer zij zich op even-
tule maatregelen bezint.
De Gruyter had eind 1969 iin Ne
derland in totaal 380 winkels, waar
van 86 supermarkten, 43 superettes,
244 zelfbedieningszaken en 7 bedie
ningswinkels. De totale personeels
bezetting in Nederland bedroeg 7309
man, van wie 1816 part-timers. ïn
Duitsland had De Gruyter eind vorig
jaar 116 winkels, waarvan 58 super
markten met éen totale personeels
bezetting van 2840 personen.
Een eerste overleg met de Vakbon
den is gevoerd. Volgens de S.H.V.
hebben zij zich positief tegenover de
plannen in deze fase opgesteld. Een
tweede gesprek met de vakbonden
zal binnenkort plaatshebben.
Volgens vice-voorzitter G. van Ba
bel van de Katholieke Bond van Per
soneel in Agrarische, Voedings- en
Genotmiddelenbedrijven, staan de
vakbonden niet negatief tegenover
deze concentratie. Maar zij zullen na
tuurlijk wel als eis stellen, dat de be
langen van het De Gruyter-personeel
zeker worden gesteld. Hij voegde
daaraan toe, dat de positie van De
Gruyter de laatste jaren ernstig ver
zwakt is en dat „elke versteviging"
welkom is.
De drie in de DECOM samenwer
kende honden van winkelpersoneel
zien de toekomst van De Gruyter na
de overname door de S.H.V. met ver
trouwen tegemoet. „We hebben de
indruk dat het duidelijk de bedoeling
is van De Gruyter weer een bloeiend
bedrijf te maken", aldus de heer P.
Maltha van de Katholieke Bond van
Personeel in de Hamdel, die sprak na
mens de DECOM. Hij tilt er niet
zwaar aan, dat De Gruyter nu in een
gesloten n.v. terechtkomt, want: ,,De
S.H.V. handelt als een open vennoot
schap".
Een woordvoerder van de S.H.V.
verklaarde dat de fusiegedragsregels
„volgens het (S.E.R.)boekje" worden
nageleefd.
Het ging De Gruyter de laatste ja
ren niet voor de wind; de bedrijfsre
sultaten liepen terug. Op een verlies
van 1,4 miljoen in 1968 volgde in
1969 een verlies van 8,7 miljoen gul
den, ondanks de goede resultaten van
de vestigingen van het grootwinkel
bedrijf in Duitsland.
(VERVOLG OP PAGINA 13)
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Er wordt in Den
Haag ernstig gedacht aan een „zinde
lijke" oplossing om van de piraten
zenders „Veronica", „Nordsee Inter
national" en „Capitol af te komen.
Deskundigen op radioigebied heb
ben geadviseerd om de Britse PTT
te vragen enkele stoorzenders, waar
mee zij Radio Nordsee van de Engel
se kust heeft verjaagd, te richten op
de golflengten van de Nederlandse
„piraten'. Deze uiterst precieze, ster
ke stoorzenders zouden binnen de
kortst mogelijke tijd de uitzendingen
van de popstations volledig onver
staanbaar kunnen maken.
Als de Britse PTT de Engelsen
hebben zeer sterk op maatregelen
aangedrongen inderdaad iets zou
gaan doen tegen de Nederlandse pi
raten, zou de regering in Den Haag
van elke blaam gezuiverd blijven, zo
vlak voor de nieuwe kamerverkiezin
gen
De Nederlandse PTT beschikt in
Leidschendam ook over zenders die
met enige technische wijzigingen
zouden kunnen gaan fungeren als
stoorzenders. In dit geval echter zou
de Nederlandse regering een op
dracht moeten geven en de volle ver
antwoordelijkheid gaan dragen.
Centrum voor varensgezellen
in Terneuzen Pagina 3
De vrouw ook al aan de sigaar?
Pagina 9
Geen bewijs van goed gedrag
en daarom geen baan voor Ton
Regtien Pagina 13
Twee bestuursleden van Theo
Middelkamp de laan uitge
stuurd Pagina 18
Toon Hermans slaat munt uit
Feijenoord Pagina 21
We blijven „voorlichten". Tus
sen Haakjes. Pagina 23
(ADVERTENTIES)
v