MEER FRUIT DOORGEDRAAID DAN VERKOCHT
Robot trekt stenen uit de maan
Alarm
'yoor
.S.-
troepen
DEI STEM
NKV: REGERINGS
PLANNEN RAMP
VOOR ECONOMIE
morgen
pittige
slavinken
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
LOENA-16 KEERT TERUG NAAR DE AARDE
1
Vier
serie
mensen bekennen
misdrijven
andaag
in
President Tito
komt 20 okt.
VULKAANUITBARSTING OP NOORS EILANDJE
Siienens tot paus: uw taak is onmogelijk
Rampzalig jaar voor appel- en perentelers
]lOe jaargang no. 16536
EDITIE voor
Dinsdag 22 sept. 1970
weerbericht
Vrij zonnig
LANDING
fillips vindt olie
ui de Noordzee
Jumbo's veroorzaken
gevaarlijke
luchtwervelingen
Ook felle taal van werkgevers
ft
Zivartste bladzijde
Landbouwer (27)
overleden
na wespesteek
Wasserijen in
Bergen op
Zoom maken
van de
400 gulden'
loonsverhoging
Hoechst
KRO telt 87.000
zwartkijkers
Een goed stuk vlees hoort erbij
tuinboontjes uit blik, fles of diepvries met
vergeet 't bonekruid niet!
■r
ZEELAND
Directeur: Dr. W. A. J. M. Harkx
Hoofdredacteur: L. Leijendekker
Hoofdkantoor: Breda, Reigerstr. 'l 6
fe|efoon 22341, Postgiro 1114111
Aanvankelijk wolkenvelden, later
vrij zonnig. Matige wind, vooral in
binnenland lagere temperaturen
als gisteren.
KANTOREN: GOES, KLOKSTRAAT 1
HULST, STEENSTRAAT 14
TERNEUZEN, NIEUWSTRAAT 9
BERGEN OP ZOOM, ZUIVELSTRAAT 26
OOSTERHOUT, ARENDSTRAAT 14
ROOSENDAAL, MOLENSTRAAT 45
(Van onze correspondent)
KAPELLE Er dreigt een ge
weldige ramp in de Nederlandse
fruitteelt. Ondanks het feit dat de
Nederlander steeds meer appelen
én peren gaat eten, ondanks de ge
weldige koelhuizen die het moge
lijk maken om het hele jaar door
fruit te eten, gaat het heel slecht.
De telers ontvangen voor hun
oogst zo'n 30 tot 40 procent van de
kosten die zij hebben gemaakt. En
I gat al drie jaar lang. De aanvoer
van appelen en peren is zo groot
dat op het ogenblik alleen in Zee
land al per week gemiddeld 1 mil-
I joen kilo wordt doorgedraaid.
In het hele land moeten het er
de laatste weken bergen en ber-
I gen zijn geweest. Sinds vorige
I week is de situatie zodanig dat er
I meer fruit wordt vernietigd of voor
veevoeder gebruikt dan verkocht.
De stemming onder de telers is
somber en verbitterd, De oogst is
nog nooit zo groot geweest, de prij
zen nog nooit zo laag Dag en nacht
zijn ze in de weer om het fruit
van de bomen te krijgen. Vrouw
en kinderen moeten meehelpen,
want plukkers als ze al beschik
baar waren zijn voor de telers
op het ogenblik onbetaalbaar.
De laatste jaren wordt heel vaak
de vrees uitgesproken dat het ge
daan is met de Nederlandse fruit
teelt. Nooit is die vrees zo dicht
bij de werkelijkheid gekomen. Geen
enkele teler kan voor deze prijzen
fruit blijven kweken. Iedere inge
wijde weet dat de kwekers er met
bosjes mee zullen stoppen. De oor
zaak van dit alles is niet de con
sument, niet de handelaar, noch de
teler zelf. De markt in binnen- en
buitenland wordt overstroomd en
de grote boosdoener daarbij is
Fraskrijk. Jaren achtereen is daar
de fruitteelt met subsidies en alle
andere mogelijke steun gestimu
leerd en uitgebreid.
Er is nog één geluk: de telers
krijgen voor hun frui' in ieder ge
val een garantieprijs die door de
EEG is vastgesteld. Voor een be
kend ras als James Grieve, krijgt
de kweker variërend naar de
grootte van de appel een bo
demprijs van 11,70 tot 15,20 per
100 kg. Volgens de kosten die de
teler heeft gemaakt, zou hij ech
ter zo'n 35 tot 40 per 100 kg
moeten hebben. Met de peren is
het van het zelfde laken een pak.
Het water staat de kwekers tot
aan de lippen en de nabij toe
komst ziet er beslist niet hoopvol
uit. Tot eind oktober worden nog
zeer grote aanvoeren bij de veilin
gen verwacht. Veel telers zijn niet.
ingesteld om de appels zelf te be
waren, tot de prijzen wat gunstiger
worden. De slechte voorgaande ja
ren stellen hen trouwens ook niet
in staat om die voorzieningen te
betalen. En dan is het met deze
kolossale aanbod nog maar de vraag
-unS Sou pccpjaput uazfud ap jo
stiger zullen worden.
De enige hoop die de kwekers
nu nog hebben, is een aantal bete
re rassen zoals de Cox'Orange Pip
pin bij de appels en Conference en
Doyenné du Comice bij de peren.
De eerste aanvoer is al begonnen
en ook hier liggen de opbrengsten
ver beneden de kostprijzen, maar
de telers hopen op verbetering,
want het zijn rassen met buitenge
wone kwaliteiten, die ook nog eens
lang bewaard kunnen blijven.
(Van onze redactie buitenland)
MOSKOU Minder spectaculair, maar op een veel goed
kopere manier dan de Amerikanen komen de Russen donder-
ig in het bezit van de eerste maanstenen.
Op die dag moet het Russische maanvoertuig „Loena-16", dat giste
ren van het maanoppervlak is opgestegen voor de terugreis naar de
aarde, in de Sovjet-Unie landen.
Het is de Sovjet-Unie, voor het eerst in de geschiedenis van de ruimte
vaart, gelukt een automatisch ruimtestation van de maan naar de aarde te
laten terugkeren.
(Van onze redactie buitenland)
it
IÏASHINGTON/AMMAN De Ver
blijde Staten hebben gisteren in-
mterie- en parachutisteneenheden
]i binnen- en buitenland in staat
dn paraatheid gebracht voor een
oogelijke evacueringsactie in Jorda-
In Amerika gebeurde dat met
Ik 82e luchtlandingsdivisie in Fort
terwijl in West-Duitsland
idiedcn van de achtste infanterie-
ifisie en nog een infanteriebrigade
Waat werden gemaakt. Er zijn al-
ast transportvliegtuigen naar de
'Jiulsrepubliek gezonden. Voorts
«ft het Pentagon meer schepen
®et 1.500 mariniers aan boord) en
jisftuigen naar de Middellandse
«e gedirigeerd. Zij zijn onttrokken
"n de Atlantische vloot. Er behoort
'a. een vliegdekschip toe.
Oorlogsschepen van de Amerikaanse
«de Vloot die geschaduwd wor
st door een vistreiler voeren gis
pen in de Middellandse Zee op nog
rat 145 km ten westen van de Isra-
™he kust.
Inmiddels heeft koning Hoessein
J® Jordanië zijn troepen in Amman
Wracht gegeven onmiddellijk het
te staken.
(ZIE OOK PAGINA 13)
De Loena-16 brengt maanmonsters
mee naar de aarde, zo heeft het Rus
sische persbureau Tass meegedeeld.
Deze monsters van maangesteente
zijn door de Loena-16 getrokken uit
de Zee der Vruchtbaarheid op een
diepte van 350 millimeter. Dit ge
schiedde met een elektrische boor.
Het opgehoorde gesteente werd later
in een houder gedaan.
Volgens Tass 'heeft de Loena-16
haar programma volledig uitgevoerd.
Het automatische transport van
maangesteente naar de aarde stond
in het middelpunt van het experi
ment.
De maansonde vertrok maandag
om 10.43 uur Moskouse tijd naar de
aarde.
De „werkzaamheden" van de Loe
na-16 op de maan hebben een dag
geduurd. Tass heeft laten uitkomen,
dat niet de gehele Loena-16, die
zondag een zachte landing op de
maan maakte, naar de aarde terug
keert.
Een ruimteraket heeft de Loena
van de maan doen vertrekken.
..BARLESVILLE (Reuter) De
bulips Petroleum Company heeft
m het Britse deel van de Noord-
jj® °lie aangeboord. De vondst
ft op een afstand van ongeveer
kilometer van het Ekofish-
in het Noorse deel van de
Wanneer de raket de aarde nadert,
zal het voor de terugkeer, naar de
aarde bestemde mechanisme met de
maanmonsters van de raket geschei
den worden, de dichte lagen van de
dampkring binnengaan en later aëro
dynamisch afremmen en daarna met
een valscherm landen, aldus Tass.
Het landingsgestel van de Loena-
16 heeft gediend als lanceerbasis
voor de ruimteraket, die naar de
aarde onderweg is. Het op de maan
achtergebleven landingsgestel gaat
door met het verrichten van tempe
ratuur- en stralingsmetingen.
Reuter tekent bij de jongste Rus
sische ruimtevaartprestatie aan, dat
hoewel de Sovjet-Unie de Ameri
kaanse prestaties van een maanlan
ding niet geëvenaard heeft, zij wel
de voornaamste taak van de Ameri
kaanse Apollo-astronauten, namelijk
het verzamelen van maanmonsters,
heeft volbracht zonder mensenle
vens op het spel te zetten.
Dr. William Rubey, hoofd van het
Amerikaanse instituut voor maanwe-
tenschap, heeft naar aanleiding van
de jongste Russische ruimteprestatie
verklaard, dat de Sovjet-Unie snelle
vorderingen maakt naar een peil, dat
op gelijke hoogte ligt als het Ameri
kaanse.
De ESRO de Europese organi
satie voor onderzoek van de ruimte
heeft een consortium van Westeuro-
pese ondernemingen opdracht gege
ven een satelliet van 280 kilo te
bouwen die de gammastralen in de
buitenste lagen van de atmosfeer
van de aarde moet meten.
(Van onze correspondent)
GEERTRUIDENBERG De rijkspolitie te Geertruidenberg heeft
met de arrestatie van vier mensen een grote serie gevallen van dief
stal, oplichting en verduistering opgelost. Over de totale omvang van
de huit is nog weinig bekend: het onderzoek is in volle gang.
WASHINGTON (AP) Het fede
raai bureau voor de burgerluchtvaart
te Washington heeft ontdekt dat de
vleugeltips van de nieuwe generatie
„Jumbo Jets" gevaarlijke luchtwer
velingen veroorzaken.
Deze tornado-achtige wervelingen
zijn volgens het bureau krachtig ge
noeg om lichte vliegtuigen in de
lucht uiteen te scheuren en kleinere
straal-passagiersvliegtuigen naar de
grond te drukken.
Uit proeven met de Boeing-747 en
het militaire transportvliegtuig C5 is
men tot de conclusie gekomen dat
het gevaar van de luchtturbulenties
van deze vliegreuzen steeds onder
schat is.
Rome (knp> iiet
Xiaaase dagblad „II Mes
,Jero" heeft eerst nu be-
ia™t over een vertrouwc
hit K?esPrek> dat volgent
led» twee maanden ge
Ian Dsevoerd is tussen
Cn us en kardinaal
d, d s vai> België, toen
M«he Primaat in
J^ntie ontvangen werd
lilt l'e audiëntie eigen-
was afgelopen en dp
kardinaal op het punt
stond weg te gaan, hield
volgens II Messagero
de paus de Belgische kar
dinaal nog tegen met de
vraag„Wilt u voor mi.i
bidden, want mijn taak is
erg zwaar". De kardinaal
«ou toen geantwoord heb
ben „Uw taak is niet al
leen zwaar, hij is onmoge
lijk".
De paus wilde weten wat
kardinaal Suenens bedoel
de met onmogelijk. „Ziet
u", aldus Suenens, „u moet
veel te veel dingen alleen
doen. U bent bisschop van
Rome. hoofd van Vaticaan
stad, patriarch van het
westen en hoofd van de
wereldkerk. U staat voor
een hele reeks van politie
ke, bestuurstechnische, bu
reaucratische, pastorale en
theologische taken. Dat
kan nieumand klaar spe
len". De paus vroeg daar
op: „Ja, maar wat moet ik
dan doen?"
Kardinaal Suenens zou
toen geantwoord hebben
„Maar wij hebben toch de
collegialiteit, de decentra
lisatie, de verdeling van
taken".
II Messagaro meldt niet
wat de reactie van de paus
is geweest.
De 22-jarige W. C. O. uit Raams-
donksveer wordt verdacht van spec
taculaire serie oplichtingen. Met ge
fingeerde verhalen verdiende hij vol
gens de politie in Breda, Bavel, Don
gen, Roosendaal, Made, Domburg en
Rotterdam een compleet inkomen. In
Domburg zou hij zich hebben uitge
geven als directeur van het theater
bureau Internationaal. Hij sloot con
tracten af met eigenaren van zalen
en inde zelf de gages voor de aange
kondigde atrtiesten. In Bavel zou hij
zich hebben voorgedaan als NSF-
sportleraar. Hij richtte een judoclub
op, streek inschrijfgelden en contri
buties op en verdween met de noor
derzon.
De 22-jarige mevrouw W. van è.-
van Z. uit Raamsdonksveer zou een
vijftiental kleding- en levensmidde
lenzaken in Geertruidenberg, Breda,
Made en Oosterhout hebben opge
licht. Ze nam een aantal artikelen
mee en gaf tegelijkertijd een bestel
ling op. Bij aflevering zou alles be
taald worden. De adressen, die zij op
gaf, waren gefingeerd, aldus de po
litie.
Verder werd een 33-jarige Tilbur-
ger, J. M. H. aangehouden. Hij wordt
ervan verdacht een hoeveelheid las-
kabel en koperen pijp te hebben ont
vreemd van verschillende bouwwer
ken. In hetzelfde vlak ligt het delict,
waarvan de 37-jarige Tilburger P. v.
d. L. wordt verdacht. Hij zou voor
ongeveer 150 gulden aan koperen
pijp, dito scharnieren en deurknop
pen van een bouwwerk in Geertrui
denberg hebben weggehaald.
De 39 bewoners van het Noorse
eiland Jan Mayen, in de Noordelijke
IJszee tussen Noorwegen en Groen
land, zijn na een vulkaanuitbarsting
geëvacueerd. De bewoners, die een
meteorologisch station en een radio
station op Jan Mayen bemannen, zijn
per vliegtuig naar het Noorse vaste
land overgebracht. Via de radio
moesten zij het nieuws van de uit
barsting (foto) vernemen, want zelf
hadden ze alleen lichte aardschok
ken en een dichter wordende mist
waargenomen. Als de wind van rich
ting i- veranderd, zouden de bewo
ners in een gevaarlijke situatie heb
ben verkeerd, want dan zou de hete
as op hun nederzetting terecht zijn
gekomen. Voor de evacuatie overwo
gen sommige mannen nog een zwem-
partijtje in de Noordelijke IJszee,
waar het water plotseling de aange
name temperatuur van 19 graden had
gekregen.
Etalageruiten van Goese sex-
shop in diggelen. Pagina 7
De culturele guerilla van het
straattoneel. Pagina 9
Een wereldrecord in Roelof-
arendsveen: dat staat als een
paal boven water. Pagina 13
Vliegtuigkapingen
doorgelicht.
juridisch
Pagina 15
Tussen haakjes: knie fini, been
heen, kuit uit. Pagina 19
Nederlands hockeyteam lootte
tegen Polen in de kwartfinale
om de Europacup. Pagina 17
(Van een onzer verslaggevers)
UTRECHT/DEN HAAG „Het vasthouden aan het onrechtvaar
dige en onevenwichtige pakket van maatregelen van het kabinet be
tekent welhaast zeker tot een afglijden naar sociale en economische
toestanden die voor ons land als geheel niet minder dan een ramp
moeten worden genoemd.
Aldus een commentaar op de troonrede en miljoenennota in „Ruim Zicht"
van het Nederlands Katholiek Vakverbond.
Het NKV noemt de voorgestelde loonstop een sociaal-politieke blunder
van ongekende omvang, vooral omdat het kabinet met deze maatregel blijk
baar de extra-inkomensverbetering van 400,ongedaan wil maken.
„In feite doet men dus een po-ging
om werkgevers en werknemers te la
ten verklaren dat het loonakkoord
van 1 september onjuist is geweest."
Het NKV stelt, dat het akkoord in de
Stichting van de Arbeid juist de
enig? mogelijkheid vormde om een
werkelijk zeer ernstige beschadiging
van de nationale economie te voorko
men. Met haar opzet om de extra-in
komensverbetering terug te draaien
toont de regering volgens het NKV
opnieuw een opvallend gebrek aan
wijsheid en aan gevoel voor sociale
en maatschappelijke verhoudingen.
Wie op deze manier de werking van
het gezonde verstand belemmert, al
dus het verbond, moet het hele geor
ganiseerde bedrijfsleven wel tegen
zich in het harnas jagen.
Het NKV meent, dat de regering
ook bij de opstelling van andere on
derdelen van het beleid voor 1971
geen gelukkige hand heeft gehad. Zo
zal de voorgenomen verhoging van
het b.t.w.-tarief van 12 tot 14 procent
vo-lgehs het NKV in het huidige eco
nomische klimaat tot prijsstijgingen
leiden die vele malen hoger zijn dan
die welke in de miljoenennota wor
den berekend.
Ook de werkgevers zijn overigens
allerminst gelukkig met de maatre
gelen van de regèring. Bevreesder
zijn ze echter nog voor de golf van
uitkeringen van 400. „De Werkge
ver", het 14-daagse blad van het Ne
derlands Christelijk Werkgeversver
bond zegt er een paar harde woorden
over: „Wat begon als een ordinaire
koppelbazenrel is bezig uit te groei
en tot de zwartste bladzijde in het
logboek van de Nederlandse loon
vorming. Hierbij denken wij niet in
de eerste plaats aan dé kwalijke ge
volgen voor onze economie. Evenmin
aan ongetwijfeld aanwijsbare fouten,
die beleidsinstanties in de opeenvol
gende fasen van hoogspanning heb
ben gemaakt. Overheersender is onze
zorg over de1 aarzelingen die over
wonnen moesten worden alvorens
verzet te bieden aan intimiderende
krachten die zelfs terreur niet schu
wen om georganiseerd overleg en
rechtsgeldig afgesloten contracten in
de grond te boren."
(Van onze redactie binnenland)
DEN HAAG President Tito en
zijn vrouw, mevrouw Jovenka Broz,
zullen vam 20 tot 23 oktober een
staatsbezoek aan Nederland brengen.
EINDHOVEN (ANP) De 27-
jarige landbouwer W. van Lippen is
op zijn boerderij te Castelre tijdens
zijn werkzaamheden door een wesp
in de hals gestoken. De man over
leed korte tijd later aan de gevolgen
van de steek.
9?
(Van onze verslaggevers)
BERGEN OP ZOOM/VLISSINGEN/
RIJEN De wasserijen „De Zoom"
en „De Lelie" in Bergen op Zoom
hebben van de eenmalige uitkering
van 400 gulden tegelijk een loons
verhoging gemaakt.
Dit jaar wo-rdt eenmalig uitge
keerd: 400 gulden aan de mensen bo
ven 23 jaar, 200 gulden aan mensen
beneden de 23 jaar die voor hele da
gen werken en 100 gulden aan werk
nemers beneden de 23 jaar die voor
halve dagen werken.
Diezelfde 400 gulden word volgend
jaar ook uitgekeerd, maar dan
wordt dat bedrag doorberekend in
het loon.
Bij Hoechst Vlissingen zal van
morgen een gesprek tussen directie
en vakbonden worden gevoerd over
een uitkering van 400 gulden. Woens
dag wordt bij de Polymeerfabrieken
in Breda gepraat over die kwestie.
Inmiddels heeft het bestuur van
het gewest Noord-Brabant van de
P. v. d. A„ Provinciale Staten, ge
meenteraden en de waterschapsbe
sturen in Noord-Brabant en de direc
tie van de PNEM schriftelijk ge
vraagd zo snel mogelijk een besluit
te nemen over een uitkering aan de
ambtenaren.
(ZIE OOK PAGINA 13)
(Van onze radio- en t.v.-redactie)
HILVERSUM De KRO telt min
stens 87.000 zwartkijkers. Dit heeft
een in opdracht van het ministerie
van Cultuur, Recreatie en Maat
schappelijk Werk gehouden steek
proef uitgewezen.
De voorzitter van de KRO, de heer
H. W. van Doorn, die dit gisteren
bekendmaakte, vond dit cijfer niet
verontrustend, ofschoon de 87.000
16,9 procent uitmaken van de 542.081
begunstigers. Het betekent dat het
effectieve ledenbestand bij de KRO
nu rond de 450.000 ligt.
G. J. JONGEJANS, momenteel am
bassadeur te Praag, wordt ambassa
deur te Jeruzalem.
(ADVERTENTIE)
Publicatie van de Stichting Voorlichtingsbureau Vlees, Vleeswaren en Vieesconserven