1
Over MARX valt
nog best te praten
Stakingsleider Fré Meis:
REIZIGER IN REVOLUTIE'
Het leefmilieu en Shell
Bon
atrices
hij belegt
in unifonds
Tito kreeg ongebonden landen weer,
aan het pratenmaar daar blijft t bij
GESLOTEN
v. cl. Berg Co.
n Ond.
reboom
oekdrukkerij
graaf
cmonteur
ifdeling
Congres in
Tilburg
trekt
belangrijke
figuren
Team
Boekwerk
Vil lil-
liCT FFFMII IFil
ISfita i ÜsimlftS SWilwftlfcW
ÜCT'itillSlÜflIS 'IESB
Iff i 1 I» li»
De mens maakt zich de laatste tijd in
toenemende mate zorg over de kwaliteit
van zijn leefmilieu. Terecht, want het J
zelfregulerend vermogen van de natuur
wordt in vele gebieden van de wereld - ook:
in ons land - zwaar op de proef gesteld.
De Koninklijke/Shell Groep is zich van
haar verantwoordelijkheid in dit opzicht
bewust. Zij stelt het op prijs 11 in te lichten
over haar zienswijze op dit vraagstuk door
middel van eén brochure die de volgende
inhoud heeft:
Europese zorgen in een industrieel
perspektief - het Europese
Natuurbeschermingsjaar - industrie zoekt
mee - achtergrond van de Nederlandse
problemen - welzijn en welvaart - „wie
vervuilt, betaalt" - de verplichtingen van een
wereldconcern - Shell en het Nederlandse
leefmilieu - binnen de fabriekspoort - met
de hulp van CONCAWE - buiten het
fabrieksterrein - uitlaatgassen - milieubeheer
en chemie - bestrijdingsmiddelen - zaken doen.
Stuur mij (kosteloos) de
brochure "Shell en het leefmilieu
het leefmilieu en Shell'.'
Naam:
Straat:
Plaats:
8
irlopig kosteloos.
vonnis van de Arron-
;ements-Rechtbank te
ianus Petrus van Meel,
eider, wonende te Etten-
r aan de De Bruyn-
iat nr. 23 in staat van
.lissement verklaard,
benoeming van Mr. H,
van den Haak te Breda
Rechter-Commissaris en
lergetekende tot Cura-
en-Leur, 7 september '70
Mr. A. H. Stoffels,
rkt 21, Etten-Leur.
(curator)
steloos.
28 augustus 1970 is het
lissement van. G. Hee-
Boterbloemstraat 29,
•Willebrord, van beroep
luffeur opgeheven we
ns gebrek aan baten.
3e curator,
Mr. J. van AalSï,
Burg. Vogelstraat 8,
Zevenbergen.
•steloos.
Curator in het faillisse-
nt van Adrianus Petrus
Meel, wonende aan de
Bruijnstraat nr. 23 te
en-Leur, deelt mede dat
beschikking van de
Heer Rechter-Commis-
is is bepaald dat:
de indiening der schuld
vorderingen moet plaats-
plaatshebben uiterlijk 19
oktober 1970 en
ie verificatievergade-
•ing gehouden zal wor
den op woensdag 4 no
vember 1970 te 9.45 uur
n het Gerechtsgebouw
aan de Kloosterlaan nr.
46 te Breda.
Mr. A. H. Stoffels,
■kt nr. 21, Etten-Leur
(Curator).
vonnis der Arrondisse-
ntsrechtbank te Breda
31 juli 1970 is onder
■atele gesteld Catharina
mphena van Disseldorp,
nende te Dongen, thans
■blijvende te Diessen aan
Beekseweg 13, met be
aming tot haar curator
Adrianus Jacobus
els, wonende te Diessen
de Beekseweg 13.
Mr. A. A. A. van Rooij
Advocaat en Procureur
lem II-straat 14, Tilburg
verdienste. Wij zoeken
•sonen, die zich zouden
len belasten met het
•zamelen van clubbla-
verenigingsorganen of
dere periodieke uitgaven
et advertenties. Interes-
nte beloning,
lichtingen: Bureau Drie-
an N.V., Pascalstraat 4,
.erhugowaard tel. (02267)
82, b.g.g. (02286) 1769.
maf 1 sept, is onze zaak
migs deze weg danken
j al omee cliënten harte-
k, voor het vertrouwen
ons gesteld.
'h. F. Glesen-van Gurp
Kapper
Lddellaan 165 - Breda
DIRECT VRIJ
HOEKPAND
GR. HENDRIK IH-
LAAN, BREDA
aard-c.v., mogelijkheid
voor garage.
68.500,—
(Anno 1 896)
Nw. Ginnekenstraat 43
Tel. 24421* - Breda*
T
to
IAAL EN OMSTR.
part-time werk.
'ER UUR.
EIDING
01653 - 2280.
jk Doornbos)
I
prima loon sociale
winstdeling, studie-
gratis werkkleding en
ratis koffie en thee.
pensioenvergoeding,
n, binnen afzienbare
oede 1-gezinswoning
n Breda of een der
srijke omgeving, dus
cht.
sollicitaties richten
leer G. van Dongen
DONDERDAG 10 SEPTEMBER 1970
Drs W. Boerboom
„Marx ook voor
deze tijd heel be
langrijk
(Van onze onderwijsredacteur)
TILBURG „Ons congres
kapitalisme in de zeventiger ja
ren gaat zich verdiepen in de
actualiteit van Karl Marx' theo
rieën. Er wordt sinds een aantal
jaren veel geschreven en ge
praat over de betekenis van het
marxisme voor deze tijd. Welnu,
wij willen op ons congres prohe
ren dat alles wetenschappelijk
meer gestalte te geven, uit te
diepen. Maar dan vanuit de
situatie waarin wij leven en
werken. Kijk, Marx was natuur
lijk een man van zijn tijd. Hij
had zijn theoretisch ontwikkel
de invalshoek (wetenschappe
lijk tegenover utopisch socialis
me) waarmee hij het eigentijdse
maatschappelijk gebeuren waar
nam en interpreteerde. Die in
valshoek bestaat nu nog. Wij ho
pen dat het congres, de inleiders
ójn met grote zorg uitgezocht, de
toiieën van Marx toetst aan
déze tijd, met de kennis die we
mi hebben. Daarbij worden die
jprattingen geprojecteerd in de
industriële samenleving van de
zeventiger jaren en in de onder
ontwikkelde gebieden."
Drs. W. Boerboom, wetenschap
pelijk medewerker van de Til-
burgse hogeschool algemene
leer en geschiedenis der economie
vertelt dat eigenlijk niet goed
meer is te achterhalen, hoe het
allemaal met dat congres is begon
nen. Er is eens over gepraat. Ge
dachten over mogelijkheden zijn
ontwikkeld door sommige mensen
die met de „algemene economie"
te maken hebben in de hogeschool.
..Via de kritische economie en de
belangstelling voor politieke en so-
ciaie economie ziet men ontwikke
lingen die gaan in de richting van
marxistische modellen, ook bij ons.
In Engeland en de V.S. is dat zelfs
geïnstitutionaliseerd. Toen we dat
onderkenden en hier en daar eens
polsten, begrepen we dat een con
gres dat zich zou bezighouden met
het doorlichten van Marx' theorie-
en, toegepast op deze tijd, weten
schappelijk uitermate interessant
zou kunnen zijn".
De organisatie van het congres,
een kolossaal werk, is verricht
door een team. „We hebben het
met zijn allen gedaan. Natuurlijk
wel onderling het werk verdeeld,
maar er is geen voorzitter of wat
dies meer zij. U praat nu met mij,
maar ieder ander van onze groep
had u hetzelfde kunnen vertellen".
In ieder geval staat wel vast dat
men met dit congres in de roos
heeft geschoten. Het aantal deelne
mers loopt tegen de duizend- Er is
naar buiten niet zo heel veel
ruchtbaarheid aan gegeven. Wel
stuurde men de meeste universitei
ten in West-Europa een poster.
„En we kregen reacties vanuit de
meest onverwachte delen van de
wereld". Ernst Mandel, de Belgi
sche marxist die donderdagmiddag
de eerste lezing houdt, was en
thousiast en zei dat hij deze studie
bijeenkomst „uniek" vond.
Geen wonder! De organisatoren
zijn er in geslaagd de belangrijk
ste figuren uit verschillende mar
xistische stromingen als inleiders
aan te trekken. Zij zullen onge
twijfeld in hun lezingen hun op
vattingen onderstrepen. Men mag
dus aannemen dat op dit congres
van 4 dagen van vandaag 10 tot
en met zondag 13 september
verschillen in opvatting contouren
zullen krijgen. Dat die aan de
oppervlakte komen in gesprekken
over, bijvoorbeeld, het klassieke
marxisme, het neo-marxisme, het
trotzkisme.
„Dat kan vooral in plenaire dis
cussies interessant worden. Het is
ons bekend, dat diverse groeperin
gen zich op het congres hebben
voorbereid en dat deze aan de
besprekingen kleur en spanning
zullen geven. Wij hopen dat dam
juist de spontaniteit aan de dag zal
treden". Mensen als Mandel (Bel
gië), Altvater (Duitsland), Dobb
de emeritus hoogleraar in Cam
bridge Gooz en Valier uit Frank
rijk, staan daarvoor eigenlijk wel
borg.
Het congres kost zo'n f 50.000.
Het is vrijwel zeker dat „men er
uitkomt". Uitgever Van Gennep
hecht zoveel waarde aan dit Til-
burgse initiatief dat hij heeft be
sloten het verslag, met alle inlei
dingen, in boekvorm te publiceren.
Voor de organisatoren een finan
ciële meevaller!
Zij hebben politici uitgenodigd,
en economen, alsmede mensen van
de vakbeweging. Zij rekenen op
zo'n 150 deelnemers uit het buiten
land- 'Er zullen heel wat hooglera
ren, wetenschappelijke medewer
kers en studenten uit Nederland
zijn. De Tilburgse sporthal is voor
die dagen als slaapzaal ingericht.
Ook hebben de deelnemers die on
derdak moeten hebben, nog de be
schikking over een internaat in
Goirle.
„Ja, wij stellen ons van det we
tenschappelijke congres veel voor.
Wij hopen dat allerlei begrippen
voor deze tijd door de besprekin-
uit de marxistische denkwereld
gen meer diepte, meer eigentijdse
inhoud, meer betekenis gaan krij
gen. Het zal, om een voorbeeld t
noemen, boeiend zijn hoe Marx'
begrip „uitbuiting" door hen wordt
actueel gemaakt. Marx gaf voor
beelden uit zijn tijd.
Wij moeten die actuele begrip
pen toepassen op onze tijd. U kunt
stellen dat Marx' begrippen een
andere inhoud hebben gekregen,
maar dat zijn theorieën aardig ac
tueel zijn gebleven. Om dat te
onderstrepen wordt dit congres ge
houden. En om uit te maken, hoe
vanuit dat marxisme de aanhan
gers van die gemoderniseerde,
voor deze tijd vertaalde, theorieën
moeten handelen in hun wereld,
die van de zeventiger jaren".
JACQUES LEVIJ
(Van onze correspondent)
GENèVE President Tito van Joegoslavië heeft het
weer eens gepresteerd: tegen de onverschilligheid, weer
om en totale oppositie van sommige mede-oprichters in,
's de club van niet-gebonden landen niet alleen over-
gehaald weer eens een topconferentie te houden, maar
zjjn er bovendien rond de dertig staatshoofden en rege
ringsleiders aanwezig.
Alles bij elkaar züin er meer dan 50 landen op de
conferentie, die dinsdag in Loesaka (Zambia) is begon
nen, vertegenwoordigd.
Het is de derde topconferentie sinds maarschalk Tito
somen met de vroegere Indiase premier Nehroe, het
plan kreeg al die landen bij elkaar te brengen, die zich
Puiten de grote machtsblokken opstelden. Zij hadden
geen belangstelling voor de neutrale landen die elke
binding wilden vermijden maar alleen voor hen die
"ereid waren in het openbaar hun standpunt over be
paalde politieke hangijzers weer te geven.
De eerste bijeenkomst werd negen jaar geleden in
nelgrado gehouden. Slechts 25 landen verwierven het
predikaat „niet-gebonden", maar daarbij waren alle figu
ren die de na-oorlogse beweging voor onafhankelijkheid
hadden geleid.
In 1960 werd in Caïro de tweede topconferentie gehou
den. 47 Landen namen er aan deel, maar veel enthou
siasme viel er niet te bespeuren. Niet-gebonden scheen
met erg meer terzake of erg in de mode te zijn. Nu
heeft president Tito een jaar lang zijn best gedaan om
het instituut van de niet-gebonden topconferentie weer
meuw leven in te blazen. India toonde weinig enthou
siasme, Cambodja, ook een van de oprichters, bevindt
tich in een tweeslachtige positie. Cuba neemt al helemaal
niet meer deel en de Verenigde Arabische Republiek
langzamerhand verdacht dicht bij het Sovjetblok.
Toch is Tito Afrika en Azië afgereisd en heeft de nood
zaak van een topconferentie proberen aan te tonen. De
De Indiase premier Ghandi is uiteindelijk toch gekomen,
j^fi ent Nasser zal misschien een kort bezoek aan de
conferentie brengen. Mevrouw Bandaranaike uit Ceylon
is aanwezig evenals keizer Haile Selassi Maar Cuba is
r niet en de vertegenwoordiging van tenminste twee
landen, Zuid-Vietnam en Cambodja, zal een belangrijk
geschilpunt vormen.
Al met al bestond er weinig animo voor de derde top
conferentie, te meer daar bij verschillende landen de
indruk bestond dat noch de Verenigde Staten, noch Rus
land erg van zo'n bijeenkomst onder de indruk zou ko
men. De behoefte van beide landen om de politieagenten
van de wereld te spelen, is aanzienlijk geslonken. De
twee grootmachten maken zich nu veel meer zorgen over
de toekomstige rol van China dan die van de niet ge
bonden landen.
Toch heeft Tito deze Mieenkomst gewild en niet louter
om redenen van persoonlijk prestige. Hfj gelooft oprecht
dat de positieve argumenten zwaarder wegen dan de
negatieve. Volgens hem moet worden voorkomen dat
de grootmachten, de Sovjet-Unie, de Verenigde Staten
en ook China, proberen hun hegemonie over de hele
wereld te vestigen.
Daarom moeten de niet gebonden landen, aldus Tito,
proberen hun rol en hun bestaansrecht opnieuw te bezien
in het licht van de grote veranderingen die zich in de
verhoudingen tussen de grote mogendheden hebben vol
trokken.
Of de driedaagse topconferentie in Loesaka aan deze
fundamentele zaken toekomt, is twijfelachtig. Gebleken
is al dat de deelnemers zich laten verleiden tot einde
loze debatten over actuele vraagstukken, zoals het Midden-
Oosten en de wapenleveranties aan Zuid-Afrika.
Daarachter ligt echter een veel verder reikende uit'
daging aa de niet gebonden club. President Nyerere
heeft gezegd dat politieke onafhankelijkheid, het grond'
principe van niet-gebondenheid, alleen betekenis heeft,
als de leden van de club economisch onafhankelijk zijn.
Toch zijn bijna alle leden arm en onderontwikkeld en
zitten om hulp van buitenaf verlegen.
Er bestaat maar één weg dit dilemma op te lossen
en een politieke onafhankelijkheid te verwerven, die
respect afdwingt, omdat zij o.m. op macht berust. Die
weg is dat de niet gebonden landen gaan samenwerken
om een grote economische welvaart op te bouwen en een
gezamenlijke politiek te volgen ten opzichte van de
donor-landen.
tVan onze correspondent)
ROTTERDAM/GRONINGEN Fré
Meis ijlings teruggekeerd (of terug
geroepen?) naar Rotterdam, is als
stakingsleider in de Randstad geen
onbekende. In 1951 werd hij lande
lijk bestuurder van de toenmalige
Eenheids Vak Centrale, wat hem bij
tal van stakingen, zowel in Hotter-
dam als in Amsterdam in actie
bracht.
Toen het EVC in 1958 werd opge
heven, ging Fré Meis een grote rol
spelen in het Centrum voor de Een
heid in de Vakbeweging.
De laatste paar jaren was deze
49-jarige CPN'er vooral in het nieuws
door zijn activiteiten in oost-Gronin-
gen. Fré Meis was de man die het
breekijzer zette in de CAO voor de
Groninger Strokarton Industrie. Hij
opereerde met zoveel succes, dat de
CPN in de provincie Groningen, zo
wel bij de laatste Staten- als bij de
laatste raadsverkiezingen een enor
me winst boekte.
Dat de CPN nu een gedeputeerde
plaats bezet in het College van G.S.
is zijn werk, evenals de stemmen
winst die de communisten in de stad
Groningen een wethouderszetel op
leverde.
Zowel in de Groninger Statenzaal
als in de raadzaal is Fré Meis steeds
een der gretig beluisterde sprekers.
Dit niet zozeer door wat hij zegt,
maar door de manier waarop. Fré
Meis is de man van de eenvoudige
waarheden. Vooral tijdens stakings-
vergaderingen blijkt zij rethoriek het
uitstekend te doen.
Dat gaat dan ongeveer zo: „Ka
meraden, hoe kunnen de heren
werkgevers zich nu afvragen waar
het geld voor de loonsverhogingen
vandaan moet komen? Zolang de
heer Verolme nog verjaardagsfeest
jes kan organiseren die tienduizend
gulden kosten, is dat toch helemaal
geen vraag?".
Fré Meis heeft zich niet alleen
met de situatie in de strokarton be
ziggehouden, hij roerde zich ook in
de aardappelmeelindustrie, was de
(ADVERTENTIES)
man achter de schermen bij een taxi
staking in Groningen en is de laat
ste tijd speciaal actief in bouwvak
en kleinmetaal, met overigens nog
niet zo heel veel succes. Zélf noemde
hij zich eens „een reiziger in revo
lutie".
De rol van stakingsleider vervult
hij met de grootste terughoudend
heid. Tijdens zijn speeches stelt hij
steeds nadrukkelijk dat de arbeiders
zelf moeten weten wat zij doen. „De
mensen beslissen zelf. Ik kan alleen
maar zeggen hoe ze het moeten
doen", aldus Fré Meis.
Er is in ieder geval in Groningen
goed naar zijn adviezen geluisterd de
Fré Meis achter de microfoon in
Rotterdam, naast hem Wouter ter
Braak.
laatste tijd. Een hele reeks stakin
gen was er het gevolg van.
Oost-Groningen is ook de geboor
testreek van deze CPN'er. Zijn wieg
stond in Oude-Pekela en hij werkte
er o.a. bij een firma in bouwmate
rialen. Sinds 1951 gaat hij volledig
op in het vakbondswerk en zijn po
litieke activiteiten.
Dat hij in Groningen de vertrou
wensman van velen is, kan blijken
uit de enorme belangstelling voor
zijn wekelijks spreekuur.
Daardoor heeft hij zich met
weinig geld verzekerd van
deelname in vrijwel alle be
langrijke, dynamische Duit
se wereldconcerns.
Dat kunt u ook!
Vraagt u eens inlichtingen.
UNIFONDS
TESSELSCHADESTRAAT 12
AMSTERDAM
TEL. 020-16 00 tl tlt. 241
Shell en het
leefmilieu
ipOKIJL i»ill I
APR-470 A
Deze bon verzenden in een ongetrankeerde envelop met adressering: Antwoordnummer 200, Rotterdam.