Vrouwen van stakers cynisch: „Wie zal dat betalen?"ft]
Koortsachtig overleg
Commentaar
Irak contra
Hoessein
HULP BIJ ABORTUSPROBLEEM
MOET NORMAAL WORDEN
CHRYSAL
e^elH
Gratis reizen
2 septemberdagen
voor 65+ers
voordelig uit met NS
Bij zorg voor ongehuwde moeders:
Handen vol
Welke gevolgen
Onaangename
verrassing
Kort geding
Verkeer ontwricht
In Athene:
TWEE DODEN
BIJ EXPLOSIE
Bonden alleen
achter stakingen
met betrekking
tot koppelbazen-
kwestie
Maatregelen
vraag naar
de bloemist gebruikt
het zelf ook
13
DONDERDAG 3 SEPTEMBER 1970
17
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM De stencils vol
hoofdbestuurlijke vakbondstaai
werden dinsdagavond al achteloos
op straat gegooid. Daar hadden ze
niet voor gestaakt. Natuurlijk moes
ten de koppelbazen de haven uit en
natuurlijk moest er gepraat wor
den over de ploegensterkte. maar
om het meteen maar een havenar
beider te laten zeggen: „Met de
centen zit het niet goed". En dat
kwamen ze met duizenden tegelijk
gistermorgen even duidelijk maken
in het nog altijd vrolijk opgetuigde
centrum van Rotterdam.
„Op uitstekende wijze is door u
aan het onbehagen over de situatie
in de haven uiting gegeven", aldus
het gestencilde schouderklopje van
de drie hoofdbesturen van de bon
den van vervoerspersoneel„Op
dezelfde wijze dienen wij aan onze
actie een einde te maken. Rest ons
allen te danken voor het vele werk
dat in de afgelopen dagen verzet is
geworden". Dat waren de vakbon
den. Van toen af waren de stakin
gen „wild". Die naam loog er gis
termorgen niet om.
Maar wild of niet. de protestbij
eenkomst van de duizenden op het
Schouwburgplein, de tocht langs de
bedrijven, de „begrafenis" (voor
de zoveelste keer overigens) van
de NVV-Vervoerdersbond. de groot
ste van de drie in Rotterdam, het
verliep allemaal heel ordelijk en
tegen de middag begon de gemoe
delijkheid het steeds meer te win
nen van de verontwaardiging.
Om twaalf uur kreeg iedereen
honger en een voedselstaking was
er kennelijk niet bij. De bedrijven
kondigden aan. dat iedereen die
tussen één en twee uur 's middags
weer aan het werk zou gaan. de
hele dag zou krijgen uitbetaald
STAKINGSGOLF
KABBELT WEG
(Van onze correspondent)
ROTTERDAM. Nu de bonden hun handen van de stakers hebben
afgetrokken, ziet het er naar uit, dat er langzaam maar zeker een
einde aan de stakingen zal komen. Op tal van bedrijven is het werk
gistermiddag reeds hervat, zowel in Rotterdam, Dordrecht als in Vlis-
singen.
De Scheepvaartvereniging Zuid, onderhandelaar voor het per
neel in de Rotterdamse haven, heeft de stakers gistermorgen meege
deeld, dat gisteren registratie van het personeel zou plaatsv -.»•
Iedereen moest hiertoe naar zijn eigen baas terug gaan. Wanneer on
middellijk aan het werk zou worden gegaan, zou het loon over de hele
dag worden uitbetaald. De opkomst is verrassend geweest: het over
grote deel van het werf- en machinefabriekspersoneel althans heeft
het werk hervat.
Woensdagmorgen al werd de staking bij Piet Smit en bij de machine
fabriek Braat opgeheven, waarna ook de reparatiewerf Niehtlis en
Van de Berg, de machinefabriek A. de Jong en het Havenbedrijf Vlaar
dingen Oost volgden. Inmiddels heeft ook vrijwel het voltallige perso
neel van de Rotterdamse Droogdok Maatschappij het werk weer her
vat.
Alleen bij Wilton-Fijenoord, Guste
en enkele andere grote bedrijver
wordt nog doorgestaakt, zij het niel
overal van harte. Met name bij Wil
ton schijnt het slechts een betrekke
lijk kleine groep hardnekkige staker-
te zijn die de werkwilligen van he
werk houdt. Het is echter niet waar
schijnlijk dat de stakingen nog vee
langer zullen aanhouden. Ook de Rot
terdamse Havensleepdienst zal nie'
lang meer stilliggen, mits men er ten
minste verzekerd van kan zijn, dat
voor de sleepdienst dezelfde loon
maatregelen worden genomen als
voor het overige havenpersoneel.
De slepers zullen overigens hun
handen meer dan vol hebben wan
neer ze weer aan het werk gaan, want
voor Hoek van Holland laig gister
avond een vloot van ruim 100 sche
pen te wachten. Ernstige problemen
deden zich hier - wat bevoor
rading betreft nog niet voor. Alleen
de schepen met bederfelijke waar za
ten zich genoodzaakt uit te wijken
laar elders. Officir.le berichten hier-
>ver waren nauwelijks bij de haven-
tnstanties los te krijgen, omdat de in
ternationale transportfederatie zich
solidair heeft verklaard met de Rot
terdamse stakers.
De aanvoer van de ruwe olie in
Europoort gaat normaal door, want
de Europoortslepers doen niet aam de
staking mee. Mocht de staking onver
hoopt toch langer gaan duren, dan
gaat men zich bij de raffinaderijen
echter wel zorgen maken over de af
voer van de produkten, zodra de
blij-
of
tijd
De uitkering ineens van vierhoi
derd gulden, waarmee het ge
organiseerde bedrijfsleven de sta
kingsgolf in de havens probeert te
breken zal, als de regering er mee
akkoord gaat, hoogstwaarschijnlijk
leiden tot een nieuwe loongolf. Bij
de huidige krappe arbeidsmarkt
kan een extra loonsverhoging van
deze omvang niet tot één sector
van het bedrijfsleven beperkt
ven. De rest zal moeten volgen
ze wil of niet.
De regering heeft de laatste
bij herhaling gewaarschuwd, dat de
loon- (en prijs-) ontwikkeling uit de
hand dreigt te lopen. Van EEG-zijde
zijn soortgelijke geluiden vernomen:
de Nederlandse export wordt te
duur; de gulden wordt steeds min
der waard; arbeidsintensieve bedrij
ven raken in een onhoudbare posi
tie; straks komt ook de werkgele
genheid in gevaar.
Is, tegen die achtergrond gezier
een nieuwe loongolf verantwoordt
Van werkgevers- en werknemerszij
de is verklaard dat de gevolgen var
een en ander niet overzien kunnen
worden. Dat is nogal een uitspraak
Mag men dan wel een beslissing
nemen, waarvan de gevolgen nie'
te overzien zijn?
Voor de vakcentrales is het loon
overleg een zaak, die op de eerste
plaats het bedrijfsleven aangaat. In
dit geval lijkt het er echter op, dat
men de eigen verantwoordelijkheid
(en dat geldt evenzeer voor de werk
gevers) probeert af te schuiven op
de regering. Als de regering meent
dat een nieuwe loongolf te grote
risico s met zich brengt, moet zij
maar ingrijpen.
En zo zit het kabinet-De Jong dan
met de zwartepietkaart. Als het
een veto uitspreekt over de nieuwe
loongolf, die bij elkaar ruim 1,6
miljard gulden zou kosten, komt
waarschijnlijk heel het arbeidsfront
in beweging. Wordt het overeenge-
komene echter goedgekeurd dan
dreigen er, zie eerdere waarschu
wingen, grote gevaren voor onze
economie-
Het huidige loonconflict is niet los
te zien van de algehele malai
se in Nederland, van de on
rust en onvrede, die op zovele plaat
sen merkbaar zijn.
De heftige reacties van de Rotter
damse stakers heeft het georgani
seerde bedrijfsleven verrast. Men
bleek niet te weten wat er onder de
mensen leefde. Dat wisten we ook
niet ten aanzien van de Ambonezen,
ten aanzien van Amsterdam. En
daarom worden regering, bedrijfs
leven, politie etc. keer op keer ver
rast door conflicten, die dan ook
orompt uit de hand lopen.
Vertrouwenscrisis in gezagscrisis,
bij de regering, het parlement en de
politieke partijen, in de vakbewe
ging en op de universiteiten, in de
kerken en gewoon op straat en in
de huisgezinnen, overal hebben de
genen cfie leiding geven, grote
moeite hun leiding aanvaard te
krijgen.
Dit hangt samen met de omvor
ming van soms verouderde gezags
structuren naar nieuwe. Op zichzelf
een goede zaak. Maar intussen
dreigt hier en daar een gezagsva
cuüm te ontstaan en dat is gevaar
lijk.
Van die gevaren zijn velen zich
nog onvoldoende bewust. Hoogst
onaangename verrassingen blijven
daardoor mogelijk.
tankcapaciteit van de verschillend
raffinaderijen overbelast dreigt te ra
ken. Enkele dagen kan men het hiei
echter nog wel uitzinigen.
Van werkgeverszijde doet men i
de staking van de sleepboten intus
sen wat men kan om de toestand niet
nog gespannener te maken dan ze al
is. Enkele boten gingen gistermorgen
de rivier al weer op, maar ze werden
door de directies teruggeroepen uit
vrees voor ongeregeldheden.
Ook het kort gedinig, dat de werk
gevers tegen de stakers hadden aan
gespannen omdat zij naar hun mening
wederrechtelijk aan het staken waren
gegaan, hebben de werkgevers inge
trokken om vooral geen olie op het
vuur te gooien.
De stakende havenarbeiders heb
ben Rotterdam gisteren overduidelijk
laten voelen dat zij het niet eens zijn
met het besluit van de vakbonden
om zich niet langer achter de staking
te stellen nu het zaterdag bereikte
akkoord tussen vakbonden en werk
gevers door een groot deei van de
stakers niet wordt geaccepteerd.
Duizenden stakers hebben gisteren
in een demonstratieve optocht het
verkeer in de morgenspits volkomen
lam gelegd, door zowel de noord-
zuid-buis van de Maastunnel te be
zetten alsook de Maasbruggen, waar
door het verkeer tussen de beide
stadshelften alleen nog maar moge
lijk was via de Van Brienenoordbrug
of via de Beneluxtunnel bij VJaar-
diingen.
De protestdemonstratie was geor
ganiseerd door de actiegroep „Ar
beidsmacht Rotterdamse Haven", met
steun van de overigens niet erkende
Federatieve Haven Vakverenigingen
Doel van de mars was het kantoo1
van de Nederlandse Bond van Ver
voerspersoneel, eveneens aan eer
van de drukste verkeersaders var
Rotterdam, de Westzeedijk.
Tevoren was de hele stoet, bege
leid door patrouillewagens van de
Rotterdamse politie, al door het
stadscentrum getrokken over Cool-
singel en Hofplein, ook hier het ver
keer volledig ontwrichtend.
ATHENE (Reuter) Bij een bon
ontploffing voor de Amerikaanse am
bassade in het centrum van Athen
zijn gisteren twee Zweedse mensen
een man en een vrouw - om het leven
gekomen en verscheidene auto's be
schadigd.
De bom ontplofte toen het ambassa
depersoneel na afloop van zijn dag
taak het gebouw verliet.
Er zouden circa tien gewonden zijn.
„Daar trappen we niet in", werd er
geschreeuwd en: „Smerige intimi
datie". Maar verder hadden de ba
zen heel wat minder last van de
stakers dan de bonden. Bij het NVV
had men 's morgens voor alle ze
kerheid de zaak geh"~ ieerd,
maar de demonstranten kwamen
hun bond niet opblazen. Alleen
maar begraven, zeiden ze. „Je bent
immers niks zonder de bond", wil
den ze dan wel als een „terzijde"
kwijt aan een verslaggever.
Na één uur begon de spanning
weer te stijgen. Op het Schouw
burgplein verzamelden zich weer
groepen stakers. Bij de havens bleef
het stil. Een groot bord naast een
van de drie vierkante vijvertjes op
het plein verkondigde dat staken
arbeidersmacht is. In de vijvers be
gon jeugd-in-zwembroek zich ijs
koud te vermaken in het Rotter
damse chloorwater. Vanuit de gon
dels die nog altijd door Rotter
dams centrum zweven, keken toe
risten blijmoedig neer op de zo op
het oog erg zonnige drukte.
Een man op z'n zondags, een
staker, heeft zijn zoontje meege
nomen. „En wat gaan we nou
doen?", vraagt-ie van groep tot
groep. In elke groep is het ant
woord eensluidend: „Staken". Een
paar vrouwen tussen de stakers be
ginnen cynisch te worden: „En wie
zal dat betalen?", vragen ze. Want
de bond betaalt wel voor elke sta
kingsdag 35 gulden uit, maar niet
bij een wilde staking, Een niet-sta-
kende ijscoman probeert bellend de
aandacht te trekken. Maar de sta
kers hebben blijkbaar weinig be
hoefte aan afkoeling. Het zoontje
van de stakende pa kennelijk wel.
Hij krijgt zijn zin. „Waar betaal
je het van?", vragen ze plagerig.
„Uit de stakingskas", zegt ie met
een grijns.
Ongeveer 9000 stakende Rotterdammers trokken gisteren in een demonstratieve stoet door de stad. Hier de
stakers op de Maasbrug.
(Van onze redactie binnenland)
DEN HAAG De samenwer
kende vakorganisaties in de me
taalindustrie hebben gisteren
aan hun ruim vijftigduizend le
den in het gebied in en Om Rot
terdam, Dordrecht en Vlissingen
per brief een uiteenzetting gege
ven over de houding van de
vakorganisaties.
„Welke eisen vinden zij recht
vaardig en welke stakingen zul
len zij steunen"? Uit een aantal
berichten zou op te maken zijn,
aldus de brief, dat de bonden
hun handen van alle stakingen
af zouden willen trekken. „Met
nadruk verklaren wij dat dit
beslist niet het geval is. De bon
den steunen de stakingen die
zijn bedoeld om de onredelijke
verschillen in de beloning tus
sen het vaste personeel en de
koppelbaasmensen uit de weg te
ruimen. Zij hebben daarover
voor de Rijn-Scheide-bedrijven
met de werkgevers een akkoord
bereikt. Zij menen dat dit ak
koord ook voor andere bedrijven
met koppelbazen moet gelden.
Een staking die met dat doel
wordt gevoerd, steunen ze."
De vakorganisaties geven in
hun brief aan de leden dan de
belangrijkste punten uit dat ak
koord aan: een verschil in belo
ning tussen vast personeel en
koppelbaasmensen van ten
hoogste tien procent. Betaling
van 400,aan alle werkne
mers in vaste dienst om de pe
riode tot 1 januari a.s. te over
bruggen. Per 1 januari a.s. op-
trekking van liet loonniveau tot
ten hoogste tien procent bene
den dat van de koppelbaasmen
sen. Dit loonniveau zal in de ko
mende weken moeten worden
vastgesteld.
>E STAKING in de mijn te Zolder
België) die gisternacht begon, is gis-
eren overgeslagen naar Waterschei,
vaar tweederde van de kompels niet
ifdaalde.
(Van onze redactie buitenland)
AMMAN/BEIROET/TEL AVIV. „Irak zal niet werkeloos toezien
bij de pogingen het Palestijnse verzet neer te slaan". Dit heeft de
vice-president van Irak, generaal Ghaffar gisteren op doorreis naar
Loesaka in Beiroet verklaard. Hiermee heeft Irak zich officieel tegen
Hoessein gekeerd. Hij zei, dat het Iraakse leger nooit zijn stellingen in
Jordanië zal verlaten.
„Wij blijven er om de Palestijnen
te steunen. Onze strijdkrachten zijn
paraat om een onvergetelijke les te
geven aan allen, die het Palestijnse
verzet willen vernietigen", garan
deerde hij.
Uit Amman, waar gisteren de toe
stand de gehete dag zeer gespannen
was, heeft de Jordaanse regering ge
meld, dat zij niet kan ingaan op het
dreigement met een militaire inter
ventie. Dit antwoord is overhandigd
aan de Iraakse ambassadeur in Am
man na een spoedvergadering van
het Jordaanse kabinet.
Irak zegt in het dreigement, dat de
12.000 man Iraakse troepen in Jor
danië zullen ingrijpen, als koning
Hoesseins eenheden blijven schieten
op de Palestijnse commandostrijders.
Het Jordaanse kabinet heeft gisteren
besloten effectieve maatregelen te
nemen om een hervatting van de
gevechten tussen Palestijnse guer
rilla's en Jordaanse legereenheden te
voorkomen Welke dit zijn werd niet
bekendgemaakt.
Het kabinet is vier uur lang bij
een geweest nadat de twee partijen
voor de vijfde achtereenvolgende
maal slaags waren geraakt. De bot
sing werd aangewakkerd door een
mislukte aanslag op het teven van
koning Hoessein
Van officiële zijde is meegedeeld,
dat er bij de gevechten 17 mensen
gewond zijn geraakt. De Palestijnen
lieten weten, dat onder de Palestijn-
se vluchtelingen 23 doden waren ge
vallen en 80 gewonden. EI Fatah
sprak van tien doden en 40 gewon
den. De Palestijnse Bevrijdingsorga
nisatie heeft om een spoedzitting ge
vraagd van de Arabische Liga. Egyp-
steunt dit verzoek.
(Van onze verslaggever)
DEN HAAG Hulpver
lening bij de abortuspro
blematiek van ongehuwde
zwangere vrouwen zal tot
het normale takenpakket
moeten gaan behoren var
instellingen, die zich bezig
houden inet de zorg voo
ongehuwde moeders.
Dit is een van de be
langrijkste conclusies, die
zijn neergelegd in een rap
port van een commissie
van de federatie instellin
gen voor de ongehuwde
moeders en haar kind.
Nog een belangrijke con
clusie te, dat de ongehuw
de zwangere vrouw zelf
moet beslissen of zij a! dai
niet het voortbestaan van
de vrucht wenst. De com
missie die het rapport heef
opgesteld, is echter wel var
mening, dat bii het nemer
van een dergelijk beslui'
overleg nodig is met andc
ren. Genoemd worden d
huisarts, de maatschappe
lijk werker en de psychia
ter. De combinatie van de
ze mensen is tot dusver be
ter bekend als het zgc
abortusteam.
De commissie stelt zich
nadrukkelijk op het stand,
punt dat de abortusproble
matiek niet zozeer medisch
van aard is. maar dat he:
in zeer belangrijke mate
een sociaal psychisch ka
rakter heeft. De rapporteur
van de commissie, drs. R
G. Deibei (38). tevens di
recteur van de federate
FIOM), die is gevestigd in
Oen Haag, verklaarde een-
'er gistermiddag nadruk
kelijk dat het standpun'
van de commissie niet ge
den moet worden als Jiet
landpunt inzake de zorg
voor ongehuwde moeders.
Hij meende dat het rapport
meer moet worden gezien
als een praatpapier, dat de
discussie bij de aangesloten
instellingen op gang moet
brengen. Wel wilde hij tij
dens een Dersconferentie
die over het rapnort werd
gehouden zeggen, dat hij
het nodig vond dat ieder
een die met deze orobie-
natiek zat. zich zo spoe
dig mogelijk tot een ol an
dere instelling zou moeten
venüen.
Naast de problematiek
van de abortus is nog een
uidere besproken namelijk
liet afstand doen van het
kind na de geboorte.
De leden van de com
missie zijn van mening, dat
echter in beide gevallen de
vrouw na rijp beraad moet
beslissen.
(ADVERTENTIE)
geen water verversen
bloemen gaan langer mee
H. P. BENDIEN N.V. - NAARDEN
Vandaag zal ik mij beperken tot
enkele interessante mededelingen,
waarover u zich bij en/of na lezing
niet hoeft op te winden. Zo u dot
toch mocht doen, zoekt u spijkers op
laag water
Op de eerste plaats ben ik u nog
steeds het bericht schuldig dat de
Indonesische ambassadeur in ons
land, mijnheer Natadiningrat, jongst
leden maandag, toen zijn woning op
zo brute wijze 's morgens in alle
vroegte werd bezet, jarig waal
Voorts dient vermelding het feit
dat het Vaticaan een forse prijsver
hoging heeft doorgevoerd op benzine,
drank, vlees en andere artikelen, die
in de winkels en bedrijven van en
in Vaticaanstad verkocht worden aan
de ongeveer 3000 werknemers van
het Vaticaan. Nou. dat piel natuurlijk
niet lekker bij de dienstdoende gelo
vigen
Maar ja, ook het Vaticaan gaat mee
in de economische vaart der volkeren.
Het opmerkelijke is met het Vaticaan
op die manier: hoe harder ze meegaat,
des te meer raakt ze achterop. Hééé.
denkertje!
Ik heb het niet op zulke wereldse
besognes. Het wordt zo: onze huis
moeder de H. Kerk.
Voorts geef ik u kennis van het
weer-bericht. volgens welke de naar
stig aflopende zomer 1970 een elf
jaar oud record heeft gebroken. Sinds
de roemruchte zomer van '59 is het
aantal uren zonneschijn niet zo groot
geweest en nu zélfs iets groter. In de
drie maanden juni, juli en augustus
hebben we 655 uur zon gehad, terwijl
607 het gemiddelde is. Juli heeft daar,
zoals men zich zal herinneren, uiterst
weinig toe bijgedragen, hoewel ge
zegd moet worden dat het aan (tie
maand te danken is dat het geen
droge zomer is geworden.
Afijn we weten het weer. Met dank
aan De Bilt. Edoch, nü de winter,
en daar weet u inmiddels alles vanll
En Soeharto kamt vandaag hele
maal het huis niet uit. Maar hopen
dat het regent, dan valt het niet zo
op. Maar premier De Jong had het
maandag jl. al gezegd (léés deze
fraaie formulering): „D-e veiligheids
maatregelen van het bezoek waren
al scherp en ze zullen nu zeker niet
stomper worden."
De oude stompl
Als laatste een schrijven van de
heer M. van Son uit Terhejjden. Hij
beantwoordde mijn vraag waarom
mensen nooit schrijven of ze manne
lijk of vrouwelijk zijn, als volgt: „Al
leen -anneer een dame schrijft, zal
zij als afzender vermelden mej. of
mevr. Met andere woorden, als vóór
de naam niet staat mej. of mevT. kan
men aannemen dat men met een
mannelijk persoon te doen heeft"
Daar houd ik het voortaan op. Je
kunt hieruit wel twee conclusies trek
ken. Ofwel: wat zijn mannen inge
beelde kwasten, ofwel: wat zijn vrou
wen attent. In beide zit wel iets.
Overigens meldt de heer Van Son
(die de hartelijke groeten van mevr.
Merijn verdiend heeft) ook: ,J?.S. Een
zonnebloem heb ik niet; ik kan u
eventueel wel een erg lange tv-
antenne laten zien."
Hiervan echter een soort wedstrijd
maken lijkt me moeilijk, want veel
mensen, zoals ik, hebben geen eigen
antenne meer, maar huren collectief
een centrale antenne.
Hiermee besluit ik. (Hopelijk hebt
u zich toch opgewonden.)
MERIJN
(ADVERTENTIE)
In september kunt u
met NS op uw 65kaart
twee dagen gratis en
onbeperkt reizen.
Welke dagen?
Kiest u er maar twee
uit: elke dinsdag,
woensdag, donderdag of
zaterdag in september
is er goed voor.
Hoe?
Door simpelweg uw
65+kaart aan het loket
te laten afstempelen.
Hebt u nog geen 65+
kaart?
Koop er dan een aan
het loket. Verkrijgbaar
voor iedere 65-plusser.
Uw vrouw mag jonger
zijn. Legitimatie en
pasfoto meebrengen.
De 65+reductiekaart
geeft recht op reizen
tegen de halve enkele
reisprijs.
Een driemaandskaari
kost f 20.-, voor echt
paren f 30.-. Jaar kaar
f 50.-, voor echtparen
f75.-.
Vraagt u gelijk een
september kalendertje.
