LE DRAMONTonderwatermuseiini
Reportage
van
Cor J. de Boer
IN vierentwintig lange uren, vrijwel nonstop, met een bus van Arn
hem naar Le Dramont aan de zuidkust van Frankrijk. De passagiers
zijn leden van de duikclubs Merou, De Kaaiman uit Nijmegen en
vier leden van Triton uit Rotterdam. Uit Haarlem kwam één duiker
mee. De reis was vermoeiend, een bijna doorwaakte nacht, slapend
in de meest vreemde houdingen, zelfs liggend in het gangpad op de
harde vloer van de bus. Halverwege de rit was de pils op en er werd
geknabbeld op meegebracht brood dat 15 uur geleden vers was en nu
niet meer smaakte. De touringcar zeulde voort in zijn monotone gang
van niet langzamer dan 50 km en niet sneller dan 80 km per uur.
ANP-be
overzicht
DUIKSPORT:
PADVINDERIJ
ZONDER
HOPMANSFLUIT
irork 17 te Durban, Alt
cjairta Marta nr Bueno
CP Sa"" Manta, Ca
rc£& nr New York
1^,= Turbo, Gaasterland p 1
1' cantos, Gorredijk 16 vn 1
lnr ®nr Houston, Golf Swec
;anf bav nr Rotterdam, He
"Georgetown,Medon 16 te
fain Solon 16 vn Param;
5p i'nah Stad Delft 17 te
£lteo 15 'vn Los Angeles n
rllta. 16 vn Buenos Aires
Waardrecht 16 te I
amnion 15 vn New Orleans
^aibo, Ancospray 16 te Sant
I vn Buenaventura nr Calla
t«4es 17 te Guaaquil, Diog
Santo Domingo, Eemstroo
filhurv. Grotedijk 16 te Wi
[ohannes Krans 15 vn La Si
Franc ico, Memnon 14
nr Aruba, Mijdrecht 15
nïk nr Aruba, Poeldijk 16
Spans Pooldrecht 15 vn
,;"rtha 'nr Pto Sucre, Tjinega
Ldney, Straat Honshu 17 te
faneiro, Straat Lemaire 17
'„ton Tanamo 13 vn Hono
i'lfito' Dahomeykust 15 vn
C-, nr Antwerpen, Katelysi
larburg, Kryptos 15 te Le
fnprdiik 15 vn Panamakai
ntwerpen, Neder Rijn 16 te
larthenon 16 te Famagusta,
ratein 15 vn Hamburg nr
„en Zwijndrecht 15 te Ank
tanulonix 16 te Durban, C
Lrnhem 15 vn Boston nr B
'hevron Leiden 16 te Band
hahr, Crania 16 te Curasao,
5 vn Port de Boucnr Tuetin
■own 15 vn Bony nr New Yoi
„les 15 te Le Havre, Kampe
5 Flores nr Christobal, K(
5 vn Hul nr LLonden, Madiso
5 te Antwerpen, Missippi
6 te Bandar Shapour, Polyj
5 vn Belawan nr Port Swett
iiliwong 15 vn Mombasa nr
alaam, Utrecht 15 vn Calci
halna, Walcheren 15 te Emd
ra 15 vn Singapore nr Pet
cila 14 vn Kaapstad nr Angc
mstelveen 15 te Moji, Baw
Beira nr Antwerpen, Gooi
Madeira nr Amsterdam, Gu
v Milazzo r Tobroek, Po
u v Semarang nr Djakarta, S
ust 15 vn Duinkerken nr I
imonskerk 17 Ten Anker ree
Sinoutskerk p 15 Ouest
gapore, Straat Agulhas
itos nr Montevideo, Wonoi
Manila nr Semarang, Acm
Teesport, Algorab p 15 Oi
"r Rotterdam, Alkes p 15 T
Santos, Area 15 vn Geeh
elong nr Auckland, Barei
vn Madras nr Kharg, Cin'
Liverpool nr Willemstac
irsum 15 te Antwerpen, KI
irk 16 te Nagoya, Kopionell:
lea, Kryptos 15 te Le Havre
„.sum 15 vn Le Havre nr Ha
[usi Lloyd 15 te Bandar
less Courier 16 te Hongkon;
enkerk 15 vn Barcelona n:
erpen, Phillidora 15 te T
iven, Queen of Sheeba 15 vn
Assab, Rotterdam 15 te Bei
dielpwijk 15 vn Thameshat
amburg, Straat Bali 17 te Sh;
traat Florida 16 te Nagoya, 1
ok 15 vn Dar es Salaam nr
[itarum p 15 Straat Taiwan m
ing
cmaea 17 vn Teesport nr I
rain, Bawean 17 vn Beira n
erpen, Dosina 18 te Zuetina
uertes 17 vn Liverpool nr A
AMSTERDAM, 17 auj
Op de Amsterdamse
tenbeurs mocht var
niet worden gehandel
de aandelen EENA-Daa
op en DRU. In ver,
met een persbericht
morgen zal worden j
bliceerd was de not1
geschorst. Op de
wordt algemeen aan;
men dat beide con
morgen een een of ar
vorm van samenwe:
zullen bekendmaken. 1
lopen vrijdag werder
aandelen DRU verhai
tegen 483,5 en Etna noti
ƒ57,80 per aandeel var
minaal 20.
De internationale aan»
gaven een enigszins
deelde stemming te
Kon. Olie boekte 1
beurs de grootste winst
gevolg van de kqerson
keling in Wall Street
de aandelen Royal Dj
ging de koers
1,50 naar boven
141,Aandelen PI
lagen 30 cent hoger i
markt op ƒ65,30. en A
werd verhandeld
ƒ80,50 een winst van
veer ƒ1,Morgenmidc
uur komen de kwarts
suit aten van AKZO en
spanning kijkt de 1
naar die gegevens uit.
Aandelen Hoogovéns
teerden vrijwel onv
derd ƒ91,50 en UNI-
opende op ƒ95,20 een
die ook vrijwel gelijk
aan de slotkoers van
dag.
Op de scheepvaartmar
de notering van de K
met ƒ2,50 gestegen
Aandelen Holland-Ami
Lijn noteerden 113, wa
winst betekende van 1
Nederlandsche Scheepvi
unie en V. Ommeren b
ten een geringe winst j
79,70 en 266.5
Heineken bier liep circj
op tot ƒ214,40 en aam
KLM lagen bijna ƒ6,—
ger ingezet op ƒ83,60 c
bankaandelen boekten
"winst. De obligatier
was enigszins verdeeld.
Kapper Hans Elsenaar toont de
geweldige spinkrab, die hij mee
nam van de bodeih van de'lfrid-
dellandse Zee. (links boven)..
Daarnaast: Stoeipartij onder wa
ter met een inktvis.
Schijnbaar gewichtloos zwevend
tussen de rotsen (links onder)
De onderwaterfilmer liet z'n
decor staan, nu is het een extra
attractie van het duikwater bij
Le Dramont (daarnaast).
Op de kleine foto's hiernaast,
van boven naar onder:
Fons Winckers bezig met het
prepareren van de meegebrach
te spullen;
Aankleden voor onderwater
Met een rubberboot worden de
duikers naar de duikplaatsen
gebracht.
LE DRAMONT. Het feest
begint al vroeg in de ochtend.
Nauwlettend stelt duikleider
Bas van Schelt het diuikpro-
gnamma op. Doorgaans neemt
een al ervaren duiker een min
der geroutineerde als duikmaat
mee. Er volgt controle op de ap
paratuur: de inhoud van de pers-
iuchtcilinders wordt gemeten en
de reservehandle beproefd. Zon
der een opblaasbaar reddings
vest gaat geen duiker naar be
neden. Tot de normale acces
soires bij de onderwatersport
behoren een onderwaterhorlo
ge; een kompas; een dieptemeter
en een mes.
Het wordt 'warm in het rubber
duikpak. De cylinder op de rug,
een cap die nauw om het hoofd
sluit en een gordel* ballastlood
om het middel maakt, dat het
Rivièra-zonnetje in deze om
standigheid minder wordt ge
waardeerd.
Het schitterende landschap van
de Provence valt in het niet bij
de eerste aanblik onder water.
Door het buitengewoon heldere
water zie je wuivende wiervel-
den, blauwe diepten, soms
vuurrode rotsen en scholen vis
sen in de meest fascinerende
kleuren. Een enkele solist, een
kanjer van pakweg zeventig
centimeter, blijft, nieuwsgierig
in -de buurt. In de spleten van
de rotsen huizen inktvissen.
Angstig grote springkrabben
scharrelen rond op een strandje
op vijfentwintig meter diepte.
De soms angstwekkende stilte
wordt alleen onderbroken door
het gepiep van de automaten op
de perslucht-cylinders en de op
borrelende uitgeademde lucht.
Het is allemaal zo overwel
digend en vreemd, dat de nieuw
komer, die dit voor het eerst
gaat beleven, zich gemakkelijk
in paniek laat brengen en met
behulp van de vlugge vliezen
naar de oppervlakte sprint. Zich
daarbij nauwelijks de tijd gun
nend voor een opstijgingsstop
voor de decompressie. Onder
tussen hebben andere duikers
mijn onderwatercamera overge
nomen en ze maken „op aanwij
zing van bovenaf" foto's van de
brandweerman Hemmy Strik,
die een knaap van een inktvis
plaagt door hem telkens bij een
andere tentakel te grijpen, zodat
de octopus fraaie cirkels rond
de duiker maakt. Het spelletje
is afgelopen en met een verbij s-
terende snelheid is het beest
verdwenen.
De bodem van de Middellandse
Zee bij Le Dramont heeft naast
de prachtige flora en fauna nog
andere attracties. Door de Fran
se regering beschermd en door
de kustwacht vanaf hoge rotsen
voortdurend in de gaten gehou
den, ligt op precies 3:7 meter
diepte een grote hoeveelheid
amfora's. Deze grote vazen uit
de tijd van de Romeinen dienen
als museum. Duikers kunnen ze
bekijken zonder een kaartje te
kopen maar men mag het ten
toongestelde, zoals in ieder an
der museum, liever niet aanra
ken en er mag uiteraard niets
worden meegenomen. Op een
andere plaats heeft de ver
maarde onderwaterfilmer Jean
Cocteau een miniatuur dorpje
op de bodem gezet. Dit Maduro-
dam-onderwater was het decor
voor een van zijn films. Hij
heeft de huisjes naderhand laten
staan en nu is het een dankbaar
object voor duikende amateur
fotografen.
In het kamp heerst na afloop
van de duik een padvinderach
tige bedrijvigheid. Ieder heeft
zijn taak. Meegebrachte zee
egels en zeesterren worden ge
prepareerd. Fons Winckers spuit
een niet ongevaarlijk steenvïsje
vol met een „geheime" substan
tie zodat het dier in lengte van
jaren in tact zal blijven. Kapper
Hans Elsenaar meet zijn gewel
dige snor aan een schaar van
een spinkrab. Hij komt er zon
der beschadiging af. De beman
ning van de compressor vult de
cylinders met nieuwe adem
tocht. Er heerst een sfeer van
vriendelijke organisatie zonder
hopmansfluit en vaderlandse
liederen. Men helpt elkaar zo
veel mogelijk en de maatschap
pelijke verschillen van buiten
de sport komen nu niet aan het
licht.
De sportduikerij hoeft niet bij
voorbaat een dure sport te zijn.
Een uitrusting is niet zo kost
baar, dat hij niet na wat sparen
aangekocht kan worden. En om
dat ieder dezelfde harde trai
ning ondergaat en ook ieder zijn
eigen vrees bij de eerste buiten-
duik moet overwinnen, ontstaat
een kameraadschappelijke at
mosfeer zonder overdreven be
leefdheidsvormen. De ideale
sport voor de bakker, de ban
kier, brandweerman, technicus,
tandarts, installateurvoor
iedereen.
