NIEUW MODE - IMPERIUM Vrede in het M.-Oosten ruwer dan oorlogspad Botterdam-. wereldhaven vooralle luchtvertewt.. Ikkomdekindetkamer Bij Eurc Zieltogend leven en smadelijk sterven in donker Afrika Gornelis M. de Ruiter bouwt (met vele miljoenen) aan: KSSÖ»? Dagtoerisme brengt bijna twee miljard gulden op Superieur lm barrage Zege van Benjamins STORTREGENS LEIDEN TOT BESTAND "3k ^rwarmen* Heinkenszand eerste in eigen toernooi „OUD" FUSIEREGELS Vooruitzichten Acuut Ms fsrael gaat lenen in het buitenland DINSDAG 18 AUGUSTUS 1970 (Van een onzer verslaggevers). DEN HAAG Wie is Cornelis M. de Ruiter (46), de man die links en rechts voor vele miljoenen textielza ken opkoopt? Is hij een nieuwe Verolme, een nieuwe Zwolsman, een Caransa? Een handig, gewiekst za kenman die kans ziet om in korte tijd multimiljonair te worden? Zeker is, dat hij het liefst in stilte opereert. Hij heeft een geheim tele foonnummer en heeft zich zoveel mogelijk verborgen gehouden voor journalisten van kranten, radio en televisie. Binnen een half jaar kocht hij vier modemagazijnen met tientallen filialen via zijn eigen bank (de Cen trum-Bank, die uitsluitend bankza ken behartigt voor hemzelf en zijn vele nv's). De eerste was Schroder met drie filialen, waarvan er twee werden afgestoten, omdat ze niet rendabel waren. Daarna kwam de overname van het Lingeriehuis (60 zaken), van Gerzon (12 vestigingen) en van de Zaandamse handelmaat schappij Bischoff (14 filialen). Binnenkort volgt zo zegt Cor nelis M. de Ruiter de aankoop van een vijfde mode-concern. De Hagenaar van Brabantse afkomst zegt, dat hij zijn (vele) geld heeft verdiend met aan- en verkoop en exploitatie van onroerende goederen. Daarom heerst bij de 2100 werkne mers van de overgenomen bedrijven de vrees, dat het De Ruiter alleen maar is te doen om de panden van de negentig filialen. Maar zelf zegt De Ruiter, die onlangs het textiel- brevet haalde, dat hij een modern, dynamisch mode-concern wil opbou wen. Hij denkt daarmee te kunnen concurreren met de gevestigde con cerns als C. en A., Hollenkamp en Beek-Lampe. Daarbij mikt hij op de jonge mo de, op de kleding zoals die in de boetieks wordt verkocht. Hij wil vooral de afdelingen inkoop van de aangekochte zaken na samenvoeging drastisch verjongen. „Een hippe Inkoopster van zeven tien kan beter zijn dan een man die al Jaren in het vak zit", meent hij. „Alleen jongens en meisjes van zo'n Jaar of zeventien weten wat de mo de van vandaag is. Als ze tegen woordig 29 Jaar zijn, zijn ze al te oud". Die uitspraak duidt er op, dat De Ruiter een aantal inkopers van zijn fonkelnieuwe concern zal laten af vloeien. Ook onder de hogere functi onarissen zullen koppen vallen. „De functionarissen van hoog tot laag zullen tegen elkaar moeten opbok sen", zegt hij. „Vijf staven voor een bedrijf is te veel een aantal moet er uit". Ook erkent hij, dat hij bij de bouw van een net van textielbedrij ven in Nederland enkele onrendabe le vestigingen zal moeten afstoten. Maar hij beweert: „Wanneer er mensen zullen worden ontslagen dan zullen er gbede ontslagregelingen volgen. Daarbij zal ik kijken naar leder van de mensen en hun gezin nen persoonlijk. Ik wil doen wat nodig is niet met de cao in de hand om me te beperken tot wat wettelijk moet". Hoe komt Cornelis M. de Ruiter aan de miljoenen, die nodig waren en zijn voor de bouw van zijn hip mode-imperium? Hij is aandeelhou der van: City plan I, een handelmaatschap pij in onroerend goed; City plan II, een beleggingsmaat schappij ter exploitatie van onroe rend goed; City plan beheer, een maatschap pij die het beheer heeft van activa, die assurantiën verzorgt en die voor derden verkoopt; Handelmaatschappij C. M. de Rui ter n.v., een exploitatiemaatschappij in onroerend goed, die vooral in Den Haag veel bezittingen heeft. Boos wijst hij de veronderstelling van de hand, dat een deel van zijii vele geld uit de onderwereld afkom stig is. „Belachelijk en beledigend", noemt hij dat. De vakbonden volgden de opera ties van „admiraal" De Ruiter met argusogen. Ze vinden, dat hij zich bij de overname van Bischoff en van het Lingeriehuis niet heeft ge houden aan de fusie-gedragsregels, die bepalen, dat de vakbonden tijdig moeten worden ingelicht. Veel zal het De Ruiter waarschijnlijk niet deren: op niet-naleving van de fusiecode kunnen moeilijk straffen volgen. Nederlands nieuwe modekoning gaat door. In de textielwereld volgt men zijn doen en laten met span ning. (Van onze correspondent) CAIRO-TEL AVIV De deur naar vrede in liet Middenoosten is op een kier gezet. Maar de vooruitzichten op vrede dragen implica ties in zich die verontrustend moeten zqn voor naties die al meer dan een kwart eetlw met elkaar op vijandige voet leven. Een vreedzame regeling zou voor Israël en de onmiddellijke buurlanden be tekenen dat er minder mankracht en minder materiaal verknoeid behoefde te worden en dat men zich zou kunnen gaan concentreren op de ontwikke ling van de economie en harmonie in het Midden-Oosten. Maar uit het leven van de Arabieren en Israëli's zou het de factor wegnemen die gebruikt is zowel als een aansporing tot saamhorigheid en ontwikkeling als een excuus voor tekortkomingen. Tussen de Suez-kwestie van 1956 en juni 1967 had de vijandigheid tus sen de Arabieren en Israëli's Wat aan kracht ingeboet. Beide partijen wa ren blootgesteld aan de problemen van lange vrede. De meest opmerke lijke symptomen in de Arabische we reld werden het best geïllustreerd door de economie van Egypte groeiende tekorten op de betalings- en handelsbalans en dalende indus triële produktie. De politieke apa thie vond haar weerspiegeling in het mislukken van de Arabische socialis tische unie die door Nasser opge richt werd als de enige politieke par tij die een geïnteresseerd gevolg kon stimuleren. Israël had voor de juni-oorlog te maken met een economische terug gang, grote werkloosheid, een daling van het aantal immigranten en bij dragen uit het «buitenland. Met enige angst werden fundamentele vragen gesteld over de toekomst van Israël. De onbewuste behoefte aan een sti mulans li)as aan beide kanten aan wezig. Hij kwam in de vorm vari een oorlog. De meer spectaculaire resultaten dagelijks verlies van mensenle vens aan drie fronten, de vernieti ging van bronnen van inkomst, Egyp te met een schuld aan Rusland dié ruw geschat 2000 miljoen dollar be draagt en niet voor de volgende eeuw afbetaald zal zijn en het verschrik- kelijK grote handelstekort van Israël met weinig reserves aan buitenland se valuta waarop men terug kan val len spreken elke suggestie tegen dat oorlog het weloverwogen doel was#van de manipulaties die daaraan voorafgingen. Maar omdat deze on bewuste factor deel van de crisis gaat uitmaken, werd de oorlog onvermij delijk. Maar op korte termijn en in sec toren die niet direct getroffen wer den door de gevechten, heeft de juni- oorlog een weldadige invloed gehad. Egypte heeft nu een klein overschot op de betalings- en handelsbalans, in dustriële produktie is sterk omhoog- gegaan en er zijn enige pogingen ge daan op de Arabische Socialistische Unie weer tot leven te brengen. De industriële produktie van Israël is nog sterker omhoog gegaan dan die van Egypte. Immigratie en bijdragen uit het buitenland zijn groter dan in de dagen voor de oorlog, en totdat er een positief antwoord op vredesvoor stellen nodig was, heeft een coalitie regering waarin alle partijen ver enigd waren, het land bestuurd. Wat zijn de vooruitzichten als er vrede komt? Veilige, erkende gren zen zouden Israël de kans geven om zich tot een staat te ontwikkelen in het Midden-Oosten. Maar het zou de spanningen wegnemen van de drei gende Arabische numerieke over macht en de dreigende taal die de slachtingen uit het verleden in her innering brachten. Israël zou de po litiek moeten opgeven waarvan de strijd om het voortbestaan het hoofd bestanddeel was. Deze was op korte termijn effectief, maar was afhanke lijk van vijandigheid. Een vreedzame regeling zou be tekenen dat Israël in sociaal, econo- nomisch en politiek opzicht met de De stortregens die in het weekeinde Noord-Ierland hebben getroffen hebben in Belfast ge leid tot een „bestand" tussen ka tholieken, protestanten en Britse militairen. Broederlijk zijn zij gisteren tegen de middag begon nen met het reinigen van de straten, nadat daar tot laat 's nachts bijna een meter water had gestaan. Deze foto laat dui delijk zien wat dat betekende. De katholieke wijken werden het zwaarst getroffen. Volgens een eerste schatting loopt de schade in de miljoenen guldens. (ADVERTENTIE) OVER ZWITSERLAND GAATHETALTIJD OVER ZWITSER LAND GAAT HETALTIJD i- 3 O O Z 5 g I— LU X O O X 5 AO Q\A/i^sair doet dat w "7iïnch nasr alle tater den uw nwjA"" J „isplannen. Wes' Of IJ.1V13H IWO C1NV-1U3S1IMZ Ü3AO arinvisHiWD qnvih3Sj.iaazu3ao (Van een onzer verslaggevers) ARNHEM Het dagtoerisme in Nederland brengt dit jaar in l taal 1,8 miljard gulden op. Dit blijkt uit cijfers, die de Gelderse Maai schappij voor Landbouw heeft gepubliceerd ter gelegenheid van I tentoonstelling GG 125, die van 8 tot 12 sept. te Arnhem wordt g; houden. De maatschappij komt tot deze berekening op basis van volgende punten: dagbezoek aan vrienden en ken nissen: 300 miljoen maal, met een gemiddelde besteding van twee kwartjes per persoon; totale beste ding 150 miljoen; openluchtrecreatie: 100 miljoen maal met een gemiddelde besteding van 5,p.p., totaal 500 miljoen; recreatie binnenshuis: 100 mil joen maal met een gemiddelde van 7,50, totaal 750 miljoen; combinaties van. bovenstaande vormen van recreaties: 50 miljoen maal, gemiddelde besteding 2,50 p. p., totaal 125 miljoen gulden. Alles bij elkaar gerekend een to tale omzet van het dagtoerisme der halve van ruim 1% miljard gulden. Telt men daarbij nog de ongeveer 20 miljoen dagbezoeken uit het_ bul- 12 tenland den "komt men óp een totale besteding van 1,8 miljard gulden. Dr. N. C. Tideman, de samenstel ler van het rapport van de Gelderse Maatschappij van Landbouw,- komt voorts tot de conclusie, dat toeristen dit jaar alleen al in Gelderland in totaal een half miljard zullen uit geven. van benzine en voedingsmiddelen, Volgend jaar zal voor de defém ongeveer 30 procent van het bruto n tionaal produkt worden besteed. Amerika is dit percentage 9,5, terw het in de landen van West-Euro; niet hoger is dan 3 tot zes procet Vóór 1966 beliepen de defensie-ui gaven in Israël circa tien procei van het bruto nationaal produkt. is nu opgelopen tot 25 procent. Arabieren zou moeten omgaan. Hier door zouden de banden met het Wes ten minder nauw worden. Als de positie van Israël veiliger wordt, zullen de bijdragen van jood se gemeenschappen in het buitenland wegvallen en de immigratie afne men. De periode van heroïsche ex perimenten zal dan voorbij zijn. De nieuwe grenzen zullen vastgesteld zijn en de verdeling zaaiende plan ning voor een zekere toekomst kan beginnen. Voor .de Arabieren zullen de pro blemen al even acuut zijn. Zij zijn zich bewust van een verleden waarin zij een leidende positie innamen in de handel, visserij en kunst. Dat zij nu achterlopen bij het Westen heeft bij hen een gevoel van zelf-verach- ting en inferioriteit teweeggebracht. De juni-oorlog heeft de toestand gekristalliseerd en verergerd. De Europese erfenis die nationalis me heet is een stimulans gfeweest tot regeneratie, maar dit nationalisme is veelvuldig verdeeld. President Nas- ger is geneigcLEgyptisch te zijn als de zaken goed'gaan, maar in tijden van Spanning roept hij de hulp van de Arabische natie in. Het Arabische nationalisme ïs meestal gebaseerd op een „staat van beleg"-mentaliteit. De koloniale machten zijn verdreven, maar het idee van een Israël, wat voor de Ara bieren alle kenmerken van een heb zuchtig westers imperialisme be lichaamt, wordt nu gezien als de macht die de Arabische gemeenschap dreigt te vernietigen. Het conflict is president Nasser ongetwijfeld van pas gekomen bij zijn pogingen om. de 33 milojen inwoners van Egypte om te buigen naar een moderne gemeen schap. Maar hoe zal hij dit kunnen doen zonder de boeman Israël? Het risico dat de vrede met zich mee brengt is dat de rivaliteit tussen de Arabieren onderling en de apathie binnen elk land afzonderlijk wijd verbreid zal worden. Het is geen toeval dat de rechtse Gahal-partij juist uit de Israëlische regering is getreden en dat Irak en Syrië een Arabische eenheid versto ren die op zijn best nog altijd onbe duidend is. Dit zijn de symptomen van de nieuwe schikkingen die alle staten in het gebied zullen moeten treffen als resultaat van de vrede. (ADVERTENTIE) Met DRUgasar gasverwattnlng.op de buitenlucht aangesloten door een opening in de buitenmuur. Meer dan 60 verschillende uitvoeringen... van klein tot groot! Prijzen vanaf f299,-. Vraag ongefrankeerd de gratis brochure aan hij Koninklijke Fabrieken DiepenbrockSt ,i Reigers N.V., Antwoordnummer 17, XJlft. DRUgasar lekker stoken -zonder schoorsteen JAN HET OP (Van onze s KWADENDAMME De 16-; plaatsje Puurs, is individueel jeugdkampioenschappen handbo Kwadendamme werden gehoudl naar Frankrijk, dat 46 punten bé Nederland met 31 punten. De beste Nederlandse schutte^ gen, die zes punten scoorde. Een rige Zeeuw. De Belg Luc Janssen bleek bij schutter te zijn. Hij haalde vier af. Omdat zijn andere landgenot toch naar Frankrijk, dat diverse ren had. Bij het individuele kampioenscha] dongen tien man naar de hoogst j eer, namelijk de Belgen Janssen Christiaan, Gerards, Vermeissen Van Heurek, Van Hoyeweger ei Soete, de Fransen Van Acker er Fenet en de Nederlander De Jonge De eerste ronde bleef onbeslist maar na de barrage bleek Luc Jans sen duidelijk superieur. De nieuwe kampioen stamt uit een echte hand boogschuttersfamilie. Zijn vader Gustaaf Janssen is namelijk twee maal kampioen van België geweest en behaalde in 1963 ook de Europe se titel. De belangstelling voor dit kampi- JERUZALEM (AFP) De isn' iische regering heeft haar goedte ring gehecht aan een verhoging de begroting met 1.175 miljoen por teneinde het hoofd te kunnen bitdi aan de toenemende uitgaven vu de veiligheid in het lopende jaar. 0 dit geld bijeen te krijgen zal in I buitenland een lening van 220 rt joen dollar worden geplaatst, M KaJ?pi" de rest moet komen uit de opbren; J*!sportter- van een nieuwe belasting van 20 pt t J Sehou- cent op alle invoer, met uitzondert gahè bleek cerfMt satie bleek perfect. Burgemeester G. H. E. M. van Vaes van Borsele, tot welke ge- (Van een onzer voetbalmedewer kers). HEINKENSZAND De organise rende vereniging Heinkenszand is winnaar geworden van het sterk be zette voetbaltoernooi, dat voor de vijfde maal werd gehouden. De poule-winnaars Heinkenszand en Wolphaartsdijk speelden een pit tige en op goed peil staande finale. In de eerste speelhelft (15 minuten) nam Wolphaartsdijk een 10 voor sprong door Blok, maar na de her vatting bracht De Mol met een fraaie kopbal de partijen op gelijke voet 11, in de slotfase profiteerde Meulpolder van een fout in de de fensie der gasten 21. De beide zaterdagclubs Heinkens zand en Wolphaartsdijk eindigden nus respectievelijk als eerste en tweede, gevolgd door Luctor (Hein kenszand) dat in het zondagvoetbal uitkomt. Yerseke (zat) bezette de vierde plaats, Oostkapelle (zat) Weid vijfde, Kruiningen (zondag) bezette de zesde plaats, gevolgd door de zaterdagvoetballers van yeere (zevende) en Jong Ambon (achtste). ■pWEE boeken waarin Afrika de hoofdrol speelt, lokken alleen al door dat gegeven een onder linge vergelijking uit, hoe ver schillend ze verder van herkomst en opzet ook mogen zijn. Het ene is van een jongie Nederlandse schrijver, Leyn Leijnse, en heet „Afrika sterft"; het andere is van een Franstalige Malinees, Yambo Ouologuem en draagt in de Ne derlandse vertaling de titel „Het recht van geweld", een iets vrij ere interpretatie van het oor spronkelijke „Le devoir de vio lence". Het ligt in de rede dat Leijnse zijn onderwerp van buiten uit benaderde, bij Ouologuem gebeurt juist het te genovergestelde en hoe! Verder kan men nog stellen dat de Nederlander het Engelstalige, blanke Afrika uit koos, terwijl de Malinees zijn aan dacht richt op het donkere wereld deel dat door de Fransen werd over heerst. Desondanks zijn er belang rijke overeenkomsten. Beide auteurs bijvoorbeeld wekken de suggestie van een sleutelroman. Wie, zoals Leyn Leijnse, een internationaal con cern aanduidt als „Shemm interna tional", kan zijn lezers moeilijk ver wijten dat ze aan een zekere wereld wijde oliemaatschappij denken. De Malinees past een oud schrijvers trucje toe. Hij laat zijn boek de waar schuwing voorafgaan dat „elke even tuele gelijkenis met bestaande per sonen louter toeval" is. Een derge lijke waarschuwing verleidt juist tot de gedachte aan het tegendeel. Bij Leijnse wordt het sleutelroman motief trouwens niet verder doorge voerd, althans niet herkenbaar. Zijn intrige van elkaar beconcurrerende, dan weer met elkaar samenwerkende economische wereldmachten wordt weinig overtuigend uitgewerkt: Hij weet de klepels niet te hangen van het ingewikkelde economische klok kenspel. De waarde van „Afrika sterft" schuilt in de ongemeen ster ke beschrijvingen van de wreedheid van natuur en samenleving. Deze vin den hun hoogtepunt aan het slot van het boek, waar de moord op de Ibo's ten tijde van Gowons staatsgreep wordt beschreven. Deze episode ver leent het boek ook zijn actualiteit, want het is deze militaire putsch welke de Ibo's dwong tot het stich ten van hun eigen Biafraanse staat. Eindigt Leijnse zijn werk met het gruwelijke beeld van de uitéénge- reten lichamen van door een volks massa in de straten van Lagos ver moorde jonge Ibo's, Yambo Ouolo guem bespaart zijn publiek derge lijke taferelen niet van de eerste tot de laatste bladzijde. Bij hem sterft Afrixa altijd en voortdurend en steeds op de afschuwelijkste manie ren. En dan niet in de eerste plaats door de invloed van uitheemse in dringers, joden, Arabieren of Euro pese christenen, maar door de gena deloosheid van de Afrikaanse samen leving, welke elke dag opnieuw haar bestaan moet veroveren op een even almachtige als gierige natuur, zelf. Verdedigers van het koloniale tijd perk zullen in dit werk van Ouolo guem eerder argumenten voor hun standpunt vinden dan de derde-we reld-adepten voor het hunne. Want de neger de gewone man onder de negers was en is het meest slacht offer van zijn eigen heersende klasse. En dat niet alleen maatschappelijk dan zou het onderscheid met blanken niet zo groot zijn maar lijfelijk. Leven en dood van het Afrikaanse volk worden beheerst door de rivali teiten en de komplotten van een heer sersklasse. Die ontziet zich niet desnoods door listen waarin giftige adders het moordenaarswerk ver richten vandaag te doden en te vernietigen met wie ze gisteren nog collaboreerden en conspireerden. En of het nu om de kerstening, om de slavenhandel of om de opleiding van progressieve intellectuelen gaat: steeds weer zien de nabobs van Afri ka kans de weerloze massa voorop te laten gaan. Waarbij er tussen de dui zenden verlorenen enige tientallen (voorlopig) worden gespaard om als horige, lokvink of stroman dienst te doen. De roman van Leyn Leijnse is al weinig opwekkend, in „Het recht van geweld" (uitstekende vertaling van Jenny Tuin) wordt van de eerste tot de laatste bladzijde gemarteld en ver kracht, gemoord en vernietigd. Le- vensnonger en seksuele drift zijn bij Ouologuem dwangmatig met elkaar verbonden; zijn bijna Bijbelse schrijf trant leent zich voortreffelijk voor de magische uitbeelding voor dit rijk van de duisternis. De dichterlijke be schrijvingen van een paar zeer ge slaagde volvoeringen van de ge slachtsdaad brengen weinig licht; zelfs de twee nobelste figuren uit het boek gaan ten gronde aan tovenarij en misdaad, evenals hun nakome lingschap. Dat hun oudste zoon op groeit tot een verfranste intellectu eel, die geroepen wordt zijn landW| de zelfstandigheid te leiden, i evenmin reden tot rozegeur en Oj schijn. Want deze slavenzoon een gevangene van de heersende, I dale machten in de jonge staat. Afrika sterft en Het recht van' weid zijn geen documentaire of politieke werken. Dat ze niet" gelezen dienen te worden door een die meer van Afrika wil dan wat encyclopedische fe^ten w cijfers, danken ze aan de stek" heersing en de levende verbeeld1 kracht van hun schrijvers. JOOP (Leyn Leijnse: Afrika sterft,1 Brand, Bussum9,90. Ouologuem: Het recht van Meulenhoff/De bezige bij, 1 dam, f 16,50) VAASSEN (ANP) Henk Ben- uit Hollandsche Veld heeft «terdag zijn eerste overwinning als "«oepsrenner behaald. De rijzige rona4 nam met zeven anderen een v°orsprong tijdens het criteri- ten voor profs te Vaassen (Gld). I'tMden voor het einde ontsnap- enjamins opnieuw en veroverde twintigtal seconden winst op vl Wh t makkers, uitslag van het criterium te 97 ronden, afstand 100 ki- Jhïte: 1 Benjamins (Holland- Sfl, Veld) 2 uur 27 minuten en 21 onden, op 22 seconden: 2 Jan uarmgg (Sibbe), 3 Gerrits (Oploo), m,rt?ontjes (Tilhurel. 5 Sementi (Wki t]es (Tilburg), 5 Serpenti \.3.k aan Zee), 6 Wouters (Zun- 1 Marien (Belg), 8 Holsl Wj;"0;erdam)op »»n ronde: 9 De A c (Wi iert), (Ani'. Marien (Belg), 8 taj Jefdarn); op °»n ronde: 'lam) rmer), 10 Koel (Amster-

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1970 | | pagina 12