Boerderij
plaatje
GELIJKE SCHOOLKANSEN WERKENDE JEUGD
UFFEUR
0 000 0
Een kapitein als een
Soldaten
uur later
naar bed
LIFTER RIJDT
MET AUTO WEG
Chagall mag niet
gratis schilderen
Nieuwe hoofdredacteur
Rechter bestolen
voor Deventer Dagblad
Vuicana gashaarden.,
vdgloed raspaarden
Tekst: Gé van Berkel
Foto's: Cor de Boer
Milieuachtersta
nd inlopen
door onderwijst
vernieuwing
JOLE
laakster
laakster
aakster
Ideale vloerbedekking
Geen snelle scheiding
meer in Mexico
Dr. CORN. VERHOEVEN:
Stierenvechter
aan lager wal
- Scheidslijn
KOOMAN
UMENTEN
i Reijns
RLAND N.V.
in één en dezelfde gashaard een altijd gezellig brandend houtvuur
en een steeds behaaglijke stralfngswarmte.
nerswaal
ZATERDAG 15 AUGUSTUS 1970
ll 111
•Wiiiiiiiiiiuiiiitiiiiiij
C\\)//} i nvlo'eren 25,—
mozaïek 9 mm I 29,—
stroken 22 mm f 42,—
PARKET per jri2
Vraagt gratis prospectus-
Bezoekt onze showroom, öok .'s zaterdags geopend.
HAVEN 17 BREDA
alma parket (01600) 371 60*
UTRECHT (ANP) Vanaf maan
dag 17 augustus mogen de dienst
plichtige soldaten en korporaals bij
de Koninklijke Landmacht 's avonds
om twaalf uur binnen de kazerne
muren zijn in plaats van elf uur.
Dit heeft het hoofdbestuur van de
Vereniging van Dienstplichtige Mili
tairen (VVDM) meegedeeld. De Le-
gervoorliohtinigsdienst bevestigde des
gevraagd, dat een dergelijke ver
schuiving van het avondappel zal
worden ingevoerd.
Alleen voor de dienstplichtigen bij
de opleidingsonderdelen (de eerste
twee maanden van de diensttijd) blijft
alles nog bij het oude: zij moeten ook
na 17 augustus 's avonidls om tien uur
onder de wol liggen.
APELDOORN (ANP) De 24-
jarige Utrechtenaar T. O. Feenstra zal
geen lifters meer kunnen meenemen.
Zijn auto is donderdag door een lifter
gekaapt.
De heer Feenstra pikte de man even
buiten Utrecht op. Tijdens de rit
kwam het gesprek op de auto, een 11
jaar oude Porsche. De lifter zei het
vehikel te willen kopen en kwam met
de heer Feenstra een koopprijs van
80# overeen.
Toen de twee in Apeldoorn wa
ren gearriveerd wilde de aspirant
koper de wagen direct meenemen,
maar de autobezitter zei met de afle
vering nog twee weken te willen
wachten, daar hij het voertuig nog
even nodig had.
Tijdiens de heftige discussie sprong
de lifter plotseling in de Porsche en
reed er mee weg. De heer Feenstra
bleef achter, zonder auto en zonder
800,—.
MEXICO STAD (RTR) Presi
dent Gustavo Diaz Ordaz van Mexico
is een actie begonnen tegen de moge
lijkheid voor buitenlanders om in 48
uur in Mexico een echtscheiding te
verkrijgen.
Hij diende een wetsvoorstel in, om
ambtenaren die een aanvrage tot
echtscheiding vain buitenlanders-niet-
ingezetenen in behandeling nemen, op
staande voet te ontslaan en een boete
van 10.000 peso (ongeveer 5.000 gul-
dien) op te leggen.
RIO DE JANEIRO (KNP)
Een aanbod van Chagall, om in
de in aanbouw zijnde kathedraal
van kardinaal aartsbisschop van
Rio gratis fresco's te schilderen,
is van de hand gewezen. Cha
gall, een der meest beroemde
schilders van deze tijd, had kar
dinaal Barros Cmara aangebo
den op eigen kosten naar Bra
zilië te komen en daar gratis
fresco's in de kerk aan te bren
gen. De reden van de beslissing
van de kardinaal heeft men niet
willen geven.
In het jaar 1778 was Nederland
nog de verenigde republiek,
Frankrijk was nog elf jaar van
de revolutie en Amerika nog drie
jaar van zijn onafhankelijkheid
verwijderd. In dat jaar stierf
Rousseau op 66-jarige en Voltaire
op 84-jarige leeftijd. Kant was 54
en werkte aan zijn Kritik, Hegel
was 8, Schelling 3, Herbart 2 en
Gauss 1 jaar oud. Napoleon was
9, Beethoven 8, Mozart 22, Les
sing 49, Goethe 29, Schiller 19;
Betje Wolff was 40, Hieronymus
van Alphen was 32 en publiceerde
zijn Proeve van Kleine Gedichten
voor Kinderen („Jantje zag eens
pruimen hangen"), Bilderdijk was
22, Staring 11. De Verlichting was
in volle gang.
De vader van mijn betover
grootvader droeg daar weinig toe
bij. Hij was in 1778 zesentwintig
jaar en had trouwplannen ten op
zichte van Annemarie Klaas van
Iersel, 26, eveneens geboren en
wonende te Udenhout. Hij keek
uit naar een boerderij en zal er
wel een gevonden hebben in het
dorp zelf.
In datzelfde jaar werd 20 kilo
meter daarvandaan een boerderij
gebouwd, voor iemand die ook
trouwplannen had. Een trotse ho
ge kap werd geconstrueerd boven
lage muren; in de gevel die van
de weg afgewend lag, werd een
jaartal aangebracht met stevige
muurankers. Er werd een diepe
put gegraven voor water en een
hoge schouw opgetrokken voor
vuur. Zes generaties hebben er
sindsdien gewoond; zij hebben
hammen gerookt in de schouw,
spek gepekeld in de kelder, koei
en gemolken in de lage stal en
geslapen in de opkamer en de
bedstee bij de haard. Vanaf de
Franse revolutie zijn alle beroe
ringen aan deze boerderij voorbij
getrokken en ze hebben haar vrij
wel onberoerd gelaten. De laatste
bewoner is onlangs gestorven.
Toen al groeide het gras tussen
de stenen rond de put en werd de
geur van gerookte ham die in het
woonhuis hangt door muffe kel
derluchtjes bedreigd. De boerderij
stond leeg toen ik kwam, zag en
overwonnen werd.
Een dag later al begon het
handje klappen met de erfgena
men van dit stukje antiek. Het is
een enerverend ritueel spel, waar
bij een niet-ingewijde weinig kans
maakt tegen ervaren rotten. Mijn
vrouw vooral kon haar enthou
siasme te weinig verborgen hou
den en sloeg gretig toe. Zo is de
boerderij uit 1778 in ons bezit ge
komen en scharen wij ons in de
rijen van maniakken die op jacht
zijn naar gebrek aan comfort en
zoals Rousseau terug willen naar
de natuur. Of eigenlijk moet ik
zeggen: al die anderen zijn snobs;
ik die in een bedstee geboren ben,
ik heb oudere rechten. Ik word
een beetje lyrisch en gek als ik
haar zo zie liggen. Ze is een pron
te madam en mag dus eisen dat
ik voor haar krom lig en alle»
bijeen schraap om op net luisxe
moment de penningen op de nota
riële tafel te kunnen leggen.
Ik weet natuurlijk ook wel dat
dan de ellende pas begint. Ken
ners waarschuwen al jaren; en
toch zjjn wij gezwicht, ik denk
voor de rust die er uitgaat van
de kleur die de buitenmuren in
de loop van de, ik mag wel zeg
gen eeuwen hebben aangenomen.
Oude, vergrijsde en wat uitgesla
gen muren kunnen onvoorstelbaar
mooi zijn. Zij zitten vol verwering
en littekens van allerlei verbou
wingen. Wij hebben ze, samen
met put, pomp, fornuis, haard,
kelder en opkamer „heilig" ver
klaard. Er mag niets aan gebeu
ren.
We naderen ons bezit met res
pect en gaan op de halve hectare
grond om onze madam heen in
eens een beetje anders lopen, be
wuster en veerkrachtiger, niet al
leen vanwege de mollen die de
bodem ondermijnd hebben, maar
ook vanwege het idee, dat je
grond al tredende en schrijnende
in bezit moet nemen. Hij moet
aan onze voeten wennen en we
moeten er via dat zintuig dus
voorzichtig mee in dialoog treden.
Zoiets zal dat wel zijn.
Dat is natuurlijk een beetje
gekkenwerk. Maar ik zal het nog
sterker vertellen. Ik heb iemand
die veel verstandiger is dan ik en
even oud tot de ergste vormen
van kinderachtigheid zien verval
len, toen hij bezig was de stal
van zijn boerderij in te richten
tot een geweldige huiskamer.
Hier zou dit komen, daar zou
dat komen. Alles werd geoefend,
ook de plaats van mijnheer z'n
bureau en de manier waarop hij
daaraan zou zitten.
Twee grote kerels waren elk
aar compleet gek aan het makefl
door om beurten op een denk
beeldige deur te kloppen, waarna
de ander, aan een denkbeeldig
bureau gezeten, dan na een def
tige aarzeling heel hard „ja" riep.
•De kunst was om lang genoeg te
aarzelen, eerst met roepen en
daarna met het opkijken van
boek of blad. Het is een fijn ge
voel in een ruimte te zitten waar
in een bezoeker heel wat stap
pen moet zetten voordat men
verplicht is hem zelfs maar op te
merken.
Ik weet niet of iemand zich aan
zo'n dwaasheid kan onttrekken. Ik
weet wel dat wij het niet kunnen.
De ontdekking dat er zeven no
tenbomen op onze grond staan,
om maar iets te noemen, vervult
ons met zo'n onredelijke geest
drift, dat we ook die bomen on
middellijk heilig verklaren. Elk
detail bezorgt ons de illusie dat
de boerderij zelf een toegift is bij
dat detail. De hoofdzaak hebben
we cadeau gekregen bij de aan
koop van een groot aantal bij
zaken. In werkelijkheid betekent
dit dat de koop en het bezit vol
komen onzakelijke en onredelijke
aangelegenheden zijn geworden.
Verstandige mensen zullen dat
dom vinden en weer andere ver
standige mensen maken van die
domheid gebruik om rijk te wor
den. Maar ik persoonlijk vind dat
de enige nette en menselijke ma
nier van bezitten. De relatie tus
sen de prijs die we voor iets be
talen en het genoegen dat we er
aan beleven is niet te berekenen.
Hieruit volgt niet dat die prijs dan
maar hoog moet zijn. Het is pre
cies zoals de erfgenamen mij zei
den: het is waard wat een gek er
voor geeft. Zij hebben hun gek
gevonden, zoals overal in het land
erfgenamen van oude boerderijen
hun gekken vinden. Nu hoop ik
toch maar dat Chesterton ongelijk
had toen hij schreef: „Een gek is
niet iemand die zijn verstand ver
loren heeft; een gek is iemand
die alles verloren heeft behalve
zijn verstand."
(ADVERTENTIE)
afdelingen in ons
jezit zijn van een
of HAVO- en een
>r deze funktie in
lebben voor deze
iigd een sollicitatie
g Personeelszaken,
srentienummer A 9-
I.V., Postbus 49.
In 1951 slaagde de ondernemen
de Poolse voor haai' examen zee
vaartschool. Na op verscheidene
kleine en grotere schepen te heb
ben gevaren, volgde in 1963 haar
bevordering tot gezagvoerder. An
derhalf jaar geleden werd haar het
commando over de Bieszcady van
de rederij Polsteam toevertrouwd.
„In het begin merkte ik heus
wel dat mijn bemanning het een
beetje gek vond, een vrouw als
kapitein. Maar moeilijkheden heb
ik nooit gehad. Mijn werk is tege
lijk mijn hobby. Ik probeer alles
beter te doen dan een man. Als
kapitein neem je een grote verant
woordelijkheid op je. Vooral bij
zwaar weer op zee wordt lichame
lijk en geestelijk veel van je ge
vraagd. Gelukkig ben ik kernge
zond en dan kom je gauw over je
vermoeidheid heen. Ik houd van
dit beroep. Ik zou niet weten wat
ik aan de wal zou moeten doen.
Tussen de reizen door ben ik maar
een paar dagen thuis in Stettin.
We hebben een zoon van zestien,
Konrad heet hij. Hij wil ook al
zeeman worden. Voorlopig studeert
hij nog en houdt het bij een zeil
jacht".
De kapitein verdwijnt in het
keukentje om verse koffie te zet
ten, maar niet voordat zij snel een
blik in de spiegel werpt om een
weerbarstige haarlok tot de orde te
roepen. Weer tegenover ons zit
tend, klopt ze met de wijsvinger
tegen de onderkant van de tafel en
zegt: „Ik ben er een beetje trots
op dat ik nog nooit een beman
ningslid heb behoeven te ontslaan.
Ook heb ik zolang ik als kapitein
vaar nog nooit een aanvaring ge
had. Ik heb zelfs nog nooit met
een verzekering te maken gehad
over schade aan de vracht".
In haar geboorteland worden de
kapitein en haar schip als een
soort paradepaard jes beschouwd.
„Als ik terug ben in Stettin, ko
men er altijd wel relaties van mijn
maatschappij aan boord om alles te
bekijken".
Dat in dat „alles" ook de welge
schapen gezagvoerdster is begre
pen, ligt voor de hand. In elke
havenplaats die de even vrouwelij
ke als kordate Poolse commandant
aandoet, trekt zij vele ogen tot
zich en vormt zij een dankbaar
object voor fotografen. De talrijke
bewijzen van deze belangstelling
bewaart kapitein Kobylinska in
zorgvuldig bijgehouden plakboeken
met teksten in vele talen.
„Even later kijkt zij vanaf de
brug omlaag in de ruimen van
haar schip. Kijkend in de richting
van de stad zegt zij: „Een plezieri
ge plaats. We zijn er gezellig uit
geweest". Kapitein Danuta Koby
linska heeft intussen de steven van
haar grote schip alweer Schelde-
waarts gekeerd. Over vier dagen
zal zij afmeren in haar thuishaven
Stettin. Misschien heeft zij dan
even tijd over om haar andere
hobby te beoefenen: de motor-
crosssport.
LONDEN (RTR) Fernando
Seggara, die eens als beroemd
stierenvechter in Spanje en Por
tugal meer dan 850.000 gulden
per jaar placht te verdienen, is
donderdag In Londen tot een
boete van 170 gulden veroor
deeld, omdat hij als parkeer
wachter vijftig gulden uit een
auto zou hebben gestolen.
Seggara die op het hoogtepunt
van zijn loopbaan in zijn ge
boorteland Portugal over een
luxueuze villa, een jacht, drie
grote auto's en een particulier
vliegtuig beschikte, werd in de
jaren '50 tweemaal door een
stier op de horens genomen en
ernstig gewond.
(ADVERTENTIE)
DEVENTER (ANP) De directie
van Kluwer's Courantenbedrijf N.V.
heeft, in overleg met de raad van
commissarissen, de heer L. Kraaijcn-
zank met ingang van 1 september
a.s. tot hoofdredacteur van Het De
venter Dagblad benoemd. Hjj nam
het hoofdredacteurschap al enige tijd
waar.
Tr?ï onze ontlerwijsredacteur)
liit i G De maatschappe-
Me kanten voor werkende jonge-
knnnen alleen maar verbeteren
erin het onderwijs fundamen-
'e vernieuwingen worden door-
M Die overtuiging heeft het
Jongerencontact er toe ge
ler? ''j" visie daarover neer te
oniu Cen ..stootplan voor beter
'rwijs". Het onderwijs moet ook
pro'r emensen die in het arbeids-
„ijv? ziin opgenomen, goede ont-
n'^kanscn bieden.
V-jongeren willen dat men
homcT® °°s saat krijgen voor de
veruit 'e waarin ons onderwijs
Wik stellen dat het onder-
wlk»* het nu reilt en zeilt een
ta* is, evenals de woning,
van Win.' Nederlandse onderwijs
social 's een afbeelding van de
is n 'e «rhoudingen van 1870". Het
ie ill s gebaseerd, zo stellen
ie °P het beginsel van
appelijke klassen.
Arbeiderskinderen hebben niet
de onderwijskansen die kinderen
uit niet-arbeidersmilieus hebben.
De huidige lagere school vergroot
de kloof die er tussen de kinderen
uit de verschillende milieus be
staat. Die kloof is er door de milieu
achterstand. Ze wordt door het hui
dige onderwijssysteem verdiept en
verbreed. In dit verband wijst het
stootplan, bij wijze van voorbeeld,
op de taalachterstand van kinderen
uit arbeidersgezinnen. Die achter
stand zou voor een groot deel kun
nen worden weggewerkt, indien
daarvoor in het kleuteronderwijs
reeds voorzieningen worden getrof
fen.
De scheidslijn die het basisonder
wijs trekt tussen de kinderen wordt
in het vervolgonderwijs voortgezet,
aldus het stootplan. De cijfers wij
zen uit dat ongeveer vijfentwintig
procent van de jongemensen een
schoolopleiding krijgt tot het acht.
tiende jaar, vaak gevolgd door een
aansluitende studie.
Vijfenzeventig procent van de
jongemensen gaat tot het zestiende
jaar naar school. Twintig procent
Het Nederlandse onderwijs is een
fuik, waarin meer dan de helft van
de kinderen is verstrikt geraakt.
Het Nederlandse onderwijssysteem
biedt het grootste deel van de kin
deren geen uitzicht op werkelijke
deelname aan. en invloed op het
van deze groep volgt daarna een
beroepsopleiding. De rest gaat wer
ken. Dus zestig procent van de jon
geren in Nederland tussen de "ijf-
tien en negentien jaar krijgt niet
de onderwijskansen die de overige
veertig procent heeft.
sociale en culturele leven in ons
land, aldus de NW-jongeren
Ze geven een blauwdruk van een
onderwijssysteem dat, zo menen zij,
aan hun verlangens tegemoet komt
Aan de voet van de onderwijspira-
mide zien ze het peuteronderwijs
TEL.: 01157-303 of 203
or direkt
tijds modern ingerichte
lat u op het gebied van
rengen wat u zeker vol-
- Vrijblijvend wordt u
eerde catalogus toege-
omen wij ook bij u aan
UWERIJ
LST. TEL. 01140 - 2908
umfabriek aan de
Oost
AMERSFOORT (ANP) Aan de
Utrechtseweg in Amersfoort zijn uit
de woning van de rechter mr. A. E.
Th. Kooien drie schilderijen en een
aquarel ter waarde van zeker 5000
en diverse sieraden met een totale
waarde van ongeveer 600 gestolen.
De inbraak heeft plaats gevonden
tijdens afwezigheid wegens vakantie
van de bewoners.
(drie- en vierjarigen), gevolgd door
kleuteronderwijs (vijf-, zes- en ze
venjarigen). en de basisschool (ze
ven- tot twaalfjarigen). Daarna
volgt de middenschool. Die wordt
bekroond door de bovenschool, die
drie geledingen moet hebben, na
melijk voorbereidend-wetenschap
pelijk onderwijs, beroepsonderwijs,
algemeen en beroeps voorbereidend
onderwijs.
De NW-jongeren willen leer
plicht tot minimaal het achttiende
jaar. De beroepskeuze kan dan wor
den verschoven van het twaalfde
jaar (voor zestig procent) der kin
deren) naar het zestiende jaar. In
het stootplan wordt uitvoerig aan
dacht besteed aan de inhoud van
het beginonderwijs en vervolgon
derwijs. Het kleuteronderwijs dient
verplicht te worden. Dat onderwijs
zal de kinderen spelend moeten le
ren rekenen, schrijven en lezen. Er
moeten onderwijsvoorzieningen ko-
Vraag de uitvoerige
kleurenbrochure aan bij
Vuicana
Apparaten industrie N.V.,
i Waldorgstraat 146,
Dsn Haag, Tel. 070-83 79 14.
men om de kinderen met milieu
achterstanden te helpen.
Uiteraard scharen de NW-jonge
ren zich in de rij van hen die het
zittenblijven willen afschaffen. Zij
willen ook de middenschool vier
jaar verplichten. In die school
zal individuele ontplooiing sterk
bevorderd moeten worden. Na de
middenschool volgt de keuze: be
roepsonderwijs, voorbereidend-we
tenschappelijk onderwijs, of prak
tisch onderwijs.
Hierboven, als top van de onder-
wijspiramide, staat het hoger on
derwijs (beroepsonderwijs, univer
sitair onderwijs, en de leerkrach
tenopleiding).
De NW-jongeren bepleiten een
gedeeltelijke onderwijsplicht die
voor vijftien-, zestien, en zeven
tienjarigen vooraf moet gaan aan
het veranderen van het onderwijs
systeem, omdat die verandering ge
ruime tijd in beslag zal nemen.
(Zie ook commentaar.)
(ADVERTENTIE)
VOOR
AFOND.
verwerken
de t.v.
N 2a
ANDE
148) 475
F WW WW VVvfV9f||
iroepen voor de vol-
loolgebouw „De Berg",
rgemeester Vogelaar-
ngen, in vaste dienst,
uto per maamid.
hoolgebouw „Klimop",
tantes soristraat 2, te
vaste dienst. Salaris
maand.
ieklokaal D. J. Blom-
ingen, in vaste dienst,
iruto per maand.
>n in meer dan één be-
orden.
lagen na het verschij-
gemeester en wethou-
-ruiningen.
(Van een onzer verslaggevers)
TEHNEUZEN Haar kastanje
bruine kapsel zit alsof zij zo van
de kapster vandaan komt. Haar
lichtgroene ogen staan nu eens
\raakzaam-onderzoekend, dan weer
twinkelend-lachend. Het smettelo
ze, roomwitte uniform met de
epauletten, waarop vier gouden
jtrepen, past haar als een hand
schoen. Haar korte rok laat het
grootste deel van haar gebruinde
benen zien. De witte schoentjes
hebben een modieuze goudkleurige
hak. Een aantrekkelijk plaatje uit
een modeblad? Mis! Het is ten
voeten uit Danuta Kobylinska-Wa-
las, de nauwelijks 1,60 meter grote
„big boss" van het 16.000 ton me-
tende Poolse vrachtschip Bieszcza-
dy, dat fosfaat lost in de Terneu-
zense Zevenaarhaven.
Al 22 jaar bevaart de niets, maar
dan ook niets van een stoere zee
bonk hebbende Poolse gezagvoerd
ster de zeeën en trekt zij van
haven tot haven. Haar schip is
letterlijk haar thuis en dat is dui
delijk te merken aan de kapiteins
kajuit, die meer wegheeft van een
knus ingericht flatje op de wal
dan van een verblijf op een-
vrachtschip. Klimplanten slingeren
zich langs wanden en plafond,
schilderijen, kunstsmeed- en
houtsnijwerk, dierenhuiden, bloe
men en gemakkelijke stoelen dra
gen bij tot het gezellige interieur,
dat onmiskenbaar een vrouwelijke
toets verraadt. Op het salontafeltje
staan porseleinen kopjes met kof
fie en schaaltjes met (Poolse) bon
bons en koekjes klaar. Het geraas
van de hijskranen buiten dringt
slechts vaag in de comfortabele
hut door. Kapitein Kobylinska is
niet alleen de meest gezaghebben
de figuur op haar schip, er is ook
geen onderhoudender gastvrouw
aan boord dan zij. In rap Engels
(„Ik spreek wel Duits, maar dat
doe ik als het even kan liever
niet") is ze graag bereid het hoe
en waarom van haar voor een
vrouw unieke beroep uit de doe
ken te doen.
Zij vertelt dat zij de enige vrou
welijke kapitein ter wereld is die
bevoegd is de oceanen te bevaren.
„Weliswaar heb ik enkele Russi
sche en Duitse vrouwelijke colle
ga's; maar die zijn bij de kustvaart
of kleine zeevaart. Voor het extra-
master diploma moet je een zwaar
examen doen. Het was de mooiste
dag van mijn leven toen ik dat
examen als enige van de acht kan-
Een kapitein met make-up, leuk gekleed en vrouwelijk, achter een kop
koffie.
didaten, de andere waren allemaal
mannen, gunstig aflegde.
Haar rechterhand en hoogste on
dergeschikte op de Bieszczady is
eerste stuurman Kobylinska, geen
toevallige naainovereenkomst maar
haar eigen man. Die echtelijke
band heeft, zegt de charmante
Poolse, overigens nog nooit tot een
gezagscrisis aan boord geleid. La
chend en knipogend voegt zij er
aan toe: „Dat wil natuurlijk niet
zeggen dat we in de privésfeer
nooit eens van mening verschillen.
Tja, dan liggen de verhoudingen
anders".
Als meisje van 15 begon Danuta
Walas („Ik was een echt enfant
terrible en ik zat altijd vol builen
en schrammen") die oorspronke
lijk in Warschau woonde, maar
later naar Stettin verhuisde, als
dekmaatje op een zeesleper aan
haar zeemansloopbaan. „Iedereen
vond dat ik op een schip als meis
je niks waard was. Zodoende heb
ik acht maanden zonder een cent
gage gewerkt".