rRATIEVE
iRKSTERS
Zijn fietsen
bieden
hen vri
Zij leven van de zon...
Tussen
de wielen
De kracht van
Volvo
veiligheid
en kwaliteit
Volledig nieuwe wagen van Chevrolet
iS I
VTJ3
uit
DOMEINEN
MION, BREDA
Aangeboden
PENSION
ieden
>ewerkers
iepersoneel
nonteurs
zrïts Bode
ossen"
OMEERD
EGSTER
Amsterdamse rijwielhandelaar
Ferd. Beumer maakt fietsen-naar-maat
voor gehandicapten
Vuurproef
Woekerwinst
Opeis „Capri"
heet Manta
Simca 1100
Peugeot
brengt combi
van 304
I^IERDAGBIJLAGE VAN DE STEM/15 AUGUSTUS 1970
:inen Zuid Oost Neden.
;eweg 2c, (Postbus 233)
»1 6, zal op woensdag
i0 v.m. te zijnen kantore
hrijving verkopen:
stukken, meubilair,
vandiktebank, frais-
kb'ank, stofzuigers, verf
:nen, motor handcirkel.
ierslakkeien, schroot,
zijn opgeslagen op de in
fn vermelde plaatsen.
mgustus 1970, van 9.00-.
ter plaatse en op aan.
igbaar.
Moderne
aanbouwkeukens
01600/41445/31881
KJeme Krogt 27
INDUSTRIETERREIN
voor
Turkse gastarbeiders
Tel. 01652-2923
3 WEKEN VAKANTIE
is werken.
MECHANISCHE
BOUWMATERIALEN
*1.V.
Antiloopstraat 75, Breda
Telefoon 23733, na
verktijd 34929.
4 INSTITUUT
eg 50.
geplaatst worden een
met kinderaantekening,
ng op zich kan nemen
de medische en hygië-
rging van de kleuters in
in 4-7 jaar.
als le verplegende vol-
risregeling van het Cen-
i Katholiek Ziekenhuis-
lan de Directrice.
sdinig gevraagd:
iloma en enige kantoor
aanbeveling.
skorting.
ïding.
Afdeling Perso-
0
nge Brugstraat 11-23 0
Postbus 272fi
o0<l^ #0«oooooooo
door JAAP STIGTER
'Van deze fiets bestaat
slechts één exemplaar ter
wereld. Lichamelijk ge
handicapten met zgn. spits-
voeten, die dus krachte
loos van normale pedalen
afglijden, kunnen er uit
stekend mee fietsen. De
constructie was eerst een
uitdaging en toen 'n denk
spel voor me. De opgave
klonk ook een beetje als
algebra: de pedalen mo
gen niet ronddraaien en
toch moet er iets zijn, wat
de ronddraaiende bewe
ging meemaakt, maar niet
onder de voet kan weg
rollen'.
Dat zegt Ferd. Beumer aan
de Stationkade 94 te Amster
dam. In het dagelijkse leven
presenteert hij zich eenvou
dig als rijwielhandelaar en
-hersteller, maar hij was de
eerste in Nederland, die in
'59 (na door een grote instru-
menthande' benaderd te zijn,
die vergeefs bij de industrie
had aangeklopt) een in me
dische vakkringen voor polio-
patiëniten geaccepteerde fiets-
met-stabilisators, (zijwieltjes
naast het achterwiel) ont
wierp.
De specialiteit van de heer
Beumer bleef sindsdien en
zijn 25-jarige zoon-naamge-
noot is hierbij zijn rechter
hand het maken van fiet
sen-naar-maat voor gehandi
capten, waaronder natuurlijk
ook spastici. Zo maakte hij
b.v. voor een patiënt met los
se ruggewervels een fiets met
verend opgehangen wielen en
dito zadel, aangevuld met an
dere vernuftige elastische
construct'es. Daar de berijder
een uniformdragend ambte
naar is, kreeg deze golvend
over de weg gaande fiets bo
vendien nog een 'mannelijk'
en onopvallend karakter mee.
Toen we de heer Beumer ont
moetten, tekende hij juist op
een groot vel papier een
schetsontwerp voor een an
dere wonderlijke schepping,
bedoeld vcor 'n 16-jarig meis
je met onvolgroeide beentjes.
Het kind. dat naar de middel
bare school wil, heeft thuis
een stoeltje van 20 cm hoog
en moet nu een fiets hebben,
waarvan de pedaalcirkel
slechts een doorsnede heeft
van R cm.
Een opdracht van de ouders.
He armen zijn ook vrij kort.
zodat het stuur tevens een
aangepaste vorm moet heb
ben, terwjjl het zadel heel
laag boven de trapas moet
staan. Ik heb een stalen
frame van een fabrikant ge
kregen en dit wordt nauw
keurig op de lassen doorge
zaagd. We maken er een hele
nieuwe montage van. Het
spreekt vanzelf, dat ik al mijn
constructies slechts volgens
medische indicatie maak.
Wat technisch schitterend
lijkt, kon medisch wel eens
helemaal fout zijn. Meestal
werken we met standaard
modellen, die zo van de fa
briek komen. Maar de onder
delen, waar het op aan komt,
maken we zelf. Onze repara
tie-afdeling is vaak vooral
na de normale werkuren
een volledige constructie
werkplaats'.
De fiets voor spitsvoetpatiën-
ten met olonus (d.w.z. onder
een bepaalde hoek tussen
voet en onderbeen treden
zgn. clonische trillingen op)
was een vuurproef voor het
vakmanschap van onze ont
werper. Zijn beschouwing
over holle pedaalassen, extra-
kettingoverbrenging, tand
wielen, enz. zou echt te ver
voeren, maar het geheim van
de smid (en hoeveel smeed
werk is er niet aan te pas
gekomen) bestaat uit een
dubbele trapas (een tandem
principe dus) waardoor de
diverse kettingtransmissies
elkaar niet hinderen. ,De pe
dalen zijn afzonderlijk ver
stelbaar; niet slechts op
schoengrootte, maar ook op
de toelaatbare hoek, die de
trappende voet met het oog
op de clonische trillingen mag
maken.
Hier zit nu de kneep. Deze
patiënten dragen orthope
disch schoenwerk met beu
gel, zodat de voet gefixeerd
wordt. Op mijn pedaal be
weegt de voet binnen de
grenzen van de toelaatbare
hoek; er is dus bewegings
therapie Men heeft deze fiets
onder medische toezicht een
maand lang op de Methyl-
school in Amsterdam ge
bruikt. Er was enthousiasme
en er loopt nu een offerte.
Nee, 't is geen individuele
fiets het is echt een oefen
toestel voor een groep patiën
ten. die er gezien hun toe
stand tocli niet. de straat mee
opmogen'.
Vervolgens kwam ons ge
sprek weer op de poliofiets,
waarj/er men nog wel eens
makelijk denkt, daar een
kleuterfietsje - met-zij wieltjes
'net zoiets' schijnt. Vakbladen
spraken echter van 'juweel
tjes van vakmanschap'. Zo
ligt bijv. de 'ouderwetse' drie
wieler ondanks een grotere
spoorbreedte veel minder sta
biel op de weg. Bij een bocht
naar links steunt de Beumer-
fiets op het redhter-zij-aeh-
terwiel en omgekeerd. Boven
dien is iedere fiets indivi
dueel aangepast volgens de
gedachte: wat kan-mag-moet
de patiënt
Voor de directie van een be
kende Nederlandse bromfiets-
fabriek gaf de heer Beumer
destijds een demonstratie met
zijn stabilobromfiets voor po
liopatiënten ('ik stel ze voor
de veiligheid maar af op 25
km per uur"), waarbij hij zei:
'Achteruit heren, want anders
rijd ik de zoom van uw broek
af.
In totaal heeft de heer Beu
mer nu 225 poliofietsen afge
leverd, die o.a. ook in het
Goois Kinderziekenhuis, De
Johannastichting te Arnhem
en het nieuwe Rheumacen-
trum te Amsterdam gewaar
deerde therapeutische hulp
middelen zijn. Er is echter 'n
groot 'maar' in het spel. De
Beumerfietsen hebben nl.
geen octrooi en zijn dus 'vo
gelvrij'. Een fabrikant zei de
ontwerper droogjes'Het is
mijn goed recht uw fietsen na
te maken'.
De heer Beumer'Zijn goed
recht is dat natuurlijk niet,
mar het gebeurt nu eenmaal.
Een octrooi kost handen vol
geld en ik wil mijn fietsen
voor dit soort patiënten zo
goedkoop mogelijk houden'.
Maar niet iedereen deelt deze
opvattingen. In 't blad 'Ruim
Zicht' van 21 januari 1968
werd reeds een reportage ge
wijd aan de (nagemaakte) in-
validefiets met woekerwinst.
Bij het verhaal stonden sta-
bilofietsen afgebeeld, die de
heer Beumer zonder meer als
zijn geestelijk eigendom her
kende. De in het oog sprin
gende koppen luiddenFred
dy moest een nieuwe fiets
hebben, Gemeentelijke Ge
zondheidsdienst propageert pe
perdure invalidefietsen,, Ruim
240 gulden teveel betaald.
De door een Handelsagent
schap geleverde fiets kostte
maar eventjes 520,20, met
de opmerkingDe Bijstands
wet betialt wel. Overigens
was het eindbedrag hoger,
maar er werd 'grootmoedig'
10% korting gegeven.
'Die dingen zijn natuurlijk
ontzaglijk verdrietig. Vooral,
omdat het steeds opnieuw on
gestraft kan gebeuren. Waar
om heeft de oetrooiwet in het
belang van de gehandicapten
geen >epaelde ontsnappings
clausule Enfin, ik vergeet
mijn ergernis en verdriet wel
weer als ik aan een nieuwe
constructie mag werken. Ieder
geval is opnieuw fascinerend'.
Autorubriek
onder redaktie van
Hen Bollen
o In het eerste halfjaar van
1970 zijn in de Bondsrepu
bliek 1.139.344 nieuwe auto's
verkocht. Volkswagen voert
de lijst aan met 291.267 een
heden, gevolgd door Opel met
227.263, Ford met 170.243 en
Audi-NSU met 80.632. Van de
buitenlandse merken staat
Renault er met 80.010 ver
kochte wagens het beste voor.
DAF verkocht 6202 auto's
(12e plaats) en onderaan de
lijst staat Honda met 473 ver
kochte wagens.
o De Westduitse Minister van
verkeer, Leber, is niet van
plan het voorbeeld van zijn
Franse en Italiaanse collega's
na te volgen wat betreft het
heffen van tol op de autosnel
wegen. De Autobahn blijft
derhalve tolvrij.
o Ford Engeland heeft de
miljoenste Cortina geëxpor
teerd, zeven jaar en tien
maanden sedert de introduc
tie in september 1962. De Cor
tina verdiende 3,5 miljard
gulden voor de Britse schat
kist.
o In Riisselsheim heeft de
9 miljoenste Opel, een Diplo
maat, de fabriek verlaten. De
vraag naar Opel is zo groot,
dat ook in juni en juli, zoals
eerder dit jaar, extra-ploegen
in de fabrieken moesten wor
den ingezet.
Opel zal zoals eerden-
gemeld nog dit najaar een
nieuwe wagen lanceren
waarmede het Duitse doch
terbedrijf van General Mo
tors de concurrentie - strijd
met de zo succesvolle Capri
van Ford wil aangaan. Deze
sportieve limousine in de
middenklasse zal Manta he
ten, evenals de Capri zullen
er verschillende versies van
uitgebracht worden, o.a. een
met 100 pk motor, hetgeen
dan naar verwachting een
2300 GT zal zijn zoals ook
Capri een 2300 GT - versie
heeft met een 108 pk-motor.
Het vlaggeschip van Volvo: de 164
i H
De komst van de onlangs ge<-
introduceerde Simca 1100
Spécial naar Nederland heeft
wat langer op zich laten
wachten dan het plan was,
maar de eerste wagens zul
len eind augustus in ons
land arriveren. De prijzen
zijn inmiddels vastgesteld.
De 1100 Spécial 2-deurs kost
f7795; de prijs van de vier-
deurs is f 8095. Tegen een
meerprijs van f 685 is de Fe-
rodo halfautomatische trans
missie verkrijgbaar. Simca
Nederland N V is nu ook im
porteur geworden van de
Matra 530 LX, die in maart
te Genève werd geïntrodu
ceerd. Veertig Simca-dealers
in Nederland zijn inmiddels
aangesteld als Matra-dealer.
Op die Parijse Autosalon
begin oktober zal Peugeot 'n
Break (combi) versie bren
gen van 304 im super de luxe
uitvoering, alsmede een die
selmotor voor de 504. De 304
Break super die luxe heeft
dezelfde technische specifi
catie als de 304 Berline plus
een vijfde deur. De lengte is
3.99 m, de breedte 1.57 m,
de kofferinhoud in normale
toestand 700 ltr, bij terugge
slagen achterbank 1500 ltr.
Auitarijden in Zweden is zo
wel een genot als een kwel
ling. Een gemot omdat het
uitstekende wegennet in dit
land met zo oneindig veel
ruimte ontspannen autorij
den zonder filevorming mo
gelijk maakt. Een kwelling
omdat je overal geconfron
teerd wordt met snelheidsbe
perkingen. Op die autosnel
wegen mag niet harder gere
den worden dan 110 kim per
uur, voor alle andere buiten
wegen geldt een maximum
van 90 km. Als buitenlandse
toerist begrijp je dat snel
heidsbeperkingen na invoe
ring van de overgang van
links naar-réchts verkeer in
september 1968 pure nood
zaak waren. Een dergelijke
ingrijpende overgang eiste
een periode van aanpassen
en gewennen van die automo
bilisten. Ook in Zweden is
nog niet bewezen dat een ri
goureuze beperking van de
snelheid de verkeersveilig
heid in de hand werkt. Maar
in Zwedten meent het minis
terie van verkeer diat het
een toch nauw verband houdt
met het ander. En derhalve
snelheidsbeperkingen op alle
wegen, tot ergernis van de
automobilisten, tot ergernis
ook van de automohielfabri-
kanten. 't Valt best te begrij
pen dat 'n fabriek als Volvo
die uitsluitend grote mid
denklassers bouwt, wagens
die erom vragen op hun
staart getrapt te worden, in
de clinch ligt met de wetge
ver. Rijd maar eens met een
Volvo 164 over de E-4 van
Göteburg maar Stockholm,
een der grootste verkeers
aders van het land, deels
vierbaans en sukkel dan
maar voort met nu eens 110
dan weer 90 km per uur. „Je
zit je te verbijten achter het
stuur én je moet bliksems
goed oppassen om niet in
slaap te vallen" zegt Thomas
Körding van de Volvo-pers-
diemst. Gezien die miaximium-
snelheden in Zweden zou Vol
vo eigenlijk best een kleine
middenklasser kunnen bou
wen, een 1200 of 1500 cc'er,
maar de fabriiek dénkt er
zelfs niet over. Men staat op
het standpunt dat Volvo nu
eenmaal naiam heeft ge
maakt in de klasse rond
de 2000 cc en dat de klanten
ongunstig zouden kunnen
reageren op een „terugval"
naar kleinere Volvo's. Je zou
Zweden het land kunnen noe
men waar de autogordel is
uitgevonden. Niet alleen
voorzien de Zweedse autofa
brikanten Volvo en Saab hun
wagens standaard met deze
gordels, je ziet praktisch ook
geen automobilist die, al is
het maar voor een stadisrit,
zonder aarageigespte gordel
achter het stuur zit. Zweden
is ook het land dat het verst
gevorderd is met keuringen
van gebruikte wagens. Dat
alles welbewust uit veilig
heidsoverwegingen. In dat
verband moet trouwens ge
zegd worden dat met name
Volvo in Europa een leiden
de positie inneemt wat be
treft het inbouwen van actie
ve en passieve veiligheid in
zijn wagens en in dat opzicht
staat de fabriek in Amerika,
waar de veiligheidseisen veel
stringenter zijn dan ie Euro
pa, goed aangeschreven. An
derzijds staat Volvo nu niet
direct bekend om revolutio
naire ontwerpen wat de lijn
van zijn wagens betreft. Ter
wijl al evenmin gesteld kan
worden dat Volvo's geken
merkt worden door een spor
tief karakter.
Dat is al jaren zo. Denken
we maar aan de B 50 met
zijn „hoge rug", aan de 120-
serie (Amazon, die dit jaar
Het motorblok wordt Intensief gecontroleerd
dlefimitief uit de produktie
wordt genomen), aan de 140-
serie en zelfs aan het vlagge
schip de 164; in technisch op
zicht allemaal wagens die er
mochten en mogen rijden,
maar die wat lijn en sportief
karakter betreft toch be
paald niet opzienbarend bun
nen wordien genoemd.
Volvo doet zulks met op
zet. De directie stelt: „Wij
hebben nu eenmaal overwe
gend conservatief ingestelde
klanten, mensen die behou-
kend zijn ingesteld. Markton
derzoeken hebben bovendien
aangetoond dat onze beste
klanten liggen in de klasse
van de grotere, veilige en
comfortabele auto'fe in de ho
gere prijsklasse. Voor de
sportief ingesteld automobi
list is er altijd nog onze
tweepersoons coupé 1800 S.
Op de 1800 proberen wij mo
menteel de elektronische
benzine-inspuiting uit met de
bedoeling dit systeem te zij
ner tijd ook op onze andere
types toe te passen. Wat het
uiterlijk van onze wagens be
treft mogen wij dian conser
vatief heten, in technisch op
zicht geldt die kwalificatie
beslist niet" Dait Volvo met
zijn concepties meent op
het goede spoor te zitten,
wordt door de verkoopcijfers
ondersteund. In eigen land
heeft Volvo 26,1 pet. van die
maitbt en leidt daarmede op
de ranglijst, waarop Saalb
niet 15,9 pet. als tweedie
prijkt en General Motors (13
pet) en Volkswagen (11,9
pet.) op de derde en vierde
plaatsen. Dit jaar namen de
verkopen op de Europese
markten toe met 62 pet. ver
geleken met 1969 en de uit
voer van Volvo vormt 7,7
pet. van de totale Zweedse
export. In 1975 hoopt de fa
briek 250.000 eenheden per
jaar te produceren welk aan
tal in 1980 tot 350 400.000
moet zijn opgelopen. Om dat
doel te bereiken zal behalve
de moederfabriek in Tonslan-
da, ook het bedrjf te Gent in
België wordien uitgebouwd.
In Gent wordien momenteel
25.000 wagens per jaar ge
maakt, in ,1972 moeten het
er 50.000 zijn en verdubbe
ling van dat aantal acht Vol
vo voor het aanbreken van
de tachtiger jaren een haal
bare kaart. Doelbewust zal
Volvo ook in de toekomst
voortgaan met het bouwen
van een beperkt aantal se
ries. Daarin, én in de kwali
teit, zoekt die Zweedse fa
briek hhar kracht. Een vol
ledig programma, zoals b.v.
Fiat maakt, zullen we van
Volvo wel nimmer te zien
krijgen. Hoewel „nimmer"
een groot woord is. Ook in die
automobielwereld.
De nieuwe, kleine Chevrolet,
de Vega 2300, waarvan Gene
ral Motors dezer dagen de
bijzonderheden heeft vrijge
geven, verschilt van alle tot
nu toe gebouwde Chevrolets.
Er werden geen onderdelen
van bestaande auto's ge
bruikt. Zowel bij de voorve-
ring als de stuurinrichting
wordit een nieuwe geometrie
toegepast die snel bochten
werk en prettige besturing
mogelijk moet maken. Voor
de ophanging worden vier,
via een computer geselec
teerde, schroefveren aange
bracht.
Speciaal kenmerk van de
Vega 2300 is de lichtmetalen
4-cilindermot'or met boven
liggende nokkenas. Deze mo
tor van 2300 cc wordt in
twee versies geleverd, 90 en
110 pk, die beide de nieuwe
loodvrije benzine kunnen ge
bruiken.
Dit is de eerste in serie ge
produceerde motor met een
cilinderblok uit aluminium
met hoog siliciumgehalte
zonder cilindervoeringen. De
Vega heeft een ventilatiesy
steem dat door de contact
sleutel in werking wordt ge
steld, verder zijn de portie
ren van een dwarsbalk voor
zien tér versteviging bij aan
rijdingen in de flank, het
dakgedeelte is dubbelwandig
en de zetels zijn uit één stuk
schuimrubber vervaardigd.
Voor de zelfdragende car
rosserie werden revolutio
naire produktiemethoden ge
bruikt, waaronder een tot 90
pet. geautomatiseerd lospro-
cédé.
De Vega 2300-serie bestaat
uit vier modellen: een 2-
deurs Sedan, een 3-deurs
coupé, een station-wagon en
een lichte bestelwagen. Een
woordvoerder heeft verklaard
dat de Vega vier jaar lang
geen wijziging in de vorm
geving zal ondergaan. Aan
de produktie van de Vega
2300 ging een test-program-
ma vooraf waarbij een af
stand gelijk aan 240 reizen
rond de aarde werd afgelegd.
1
llgl
ar.
irV-'AL'-lvT"
H"ïïif
L_-===ml
Chevrolets „Vega 2300" van voren (boven) en achteren
door ANNELIES
VAN DEN TOL
ROND A SPAN JE—Het
is een onwezenlijk, angstaan
jagend tafereel. Aan de voet
van de 2000 meter hoge Tor-
reciüa blèrt een zwarte geit
zijn monotone klaagzang. De
gouden zon, die als een ab
stracte bol zijn hitte op de
Sierra de Ronda Iaat neer
ploffen, verlamt het uitge
mergelde dier in zijn bewe
gingen. Onze tocht voert naar
Ronda. Vanaf Marbella een
bare, bochtige weg naar de
bakermat Ier stierenvech
ters. Op deze witte hoogvlak
te, waar elk wezen van hitte
en dorst zou omkomen zitten
twee oude mensen, als mum
mies tegen hun hut geplakt.
Ze zijn niet spraakzaam, wél
uitnodigend en belust op wat
menselijk contact. Haar tan
deloze mond spreekt hun na
men slechts moeizaam uit:
Maria en José. "Het is acht
diagen geleden, dat we hier
iemand zagen", zegt José, 'n
verweerd, mager mannetje,
iets jeugdiger van uiterlijk
dan de vrouw. Haar bewe
gingen zijn loom, als van een
kleine, zwarte marionet. Ze
staat op, kruipt haar hut in
en komt terug met een kist
je, waar de meeste plankjes
uit zijn. "Water? Wijn?", in
formeert ze, maar wie zou
het in zijn hoofd halen dit
armoedige Spaanse duo van
zijn wijn te beroven? Water.
Ze wijst met haar knokige
vinger naar een emaille em
mer in de schaduw en geeft
een bekertje. Het wateropper
vlak krioelt van de inisekten,
maar vaardig drijft ze die
opzij. Als je dorst hebt.
Haar leeftijd weet ze niet.
"Jaren geleden vertelde ie
mand me, dat ik 68 jaar was,
maar hem geloofde ik niet,
wamt hij kon ook niet lezen
of schrijven". José weet
evenmin zijn geboorteda
tum; wél heeft hij die plaats
onthouden.
Een gehucht ten oosten van
Ronda. Maria heeft plezier
als ze vreemdelingen ont
moet. Ze lacht duizend rim
peltjes in haar perkamenten
gelaat, waar de dood zijn
schaduw al over heeft ge
worpen. Waarom? vraag je
je af. Waarom zoeken deze
mensen een vroegtijdige dood
in het witte graniet van deze
Sierra? Wat dirjf hen ertoe
zo'n 25 km. van de bewoonde
wereld een kluizenaars
bestaan te gaan leiden? Maar
ik vergis me: dit heeft wei
nig met een kluizenaarsbe
staan te maken. Hier wonen
gewoon twee heel, oude men
sen, van wie je na een kwar
tier al merkt, dat ze nog do
delijk verliefd zijn ook. Zij
aait hem over de knie en
streelt hem met haar half
dichtgeknepen oogjes. José
vertelt: "We zitten hier nu
al jaren. Vraag niet hoeveel.
Ik weet het niet. Elk voor
jaar, als het dal groen wordt,
gaan we hierheen. Een broer
van Maria brengt ons altijd
met drie ezels. We binden
dan oude matrassen, dekens
en doeken op hun rug en be
ginnen de lange weg omhoog.
Maria en ik zijn niet ge
trouwd." José vraagt om een
glas wijn. Hij schijnt wat al
cohol nodig te hebben om
zijn ontboezemingen meer in
houd te geven. "Maria is ei
genlijk nog steeds getrouwd
met een man uit Ronda. Die
man was bezeten van de cor
rida. Hij bracht er al z'n geld
heen. In die tijd huilde Ma
ria vaak. Op een dag zei ik:
kom, dat gaan we anders
doen. Nu gaan we alleen nog
's winters terug". Maria vult
opnieuw zijn glas. Ze veront
schuldigt zich, wijzend op
haar bescheide i voorraad
van drie flessen. Voor vijf
dag nog, beduidt ze met de
vingers van een hand. José:
"Over vijf dagen komen de
jongens uit Ronidia mijn werk
ophalen, meestal brengen ze
dan wat wijn mee". Werk.
Het woord klinkt bevreem
dend. Welk werk zou hier in
deze verstikkende oven mo
gelijk zijn? Maar de zon
blijkt juist José's middelen
van bestaan te produceren:
hij zuigt het water uit het
berggras. Hij toont ons een
bundel verdroogde sprieten,
keurig geordend. "Het is be
stemd voor vlechtwerk, voor
manden en matten. In Ronda
naken ze er van alles van.
Maria vlecht nooit. Waar ik
ook heenga, ze volgt me als
'n schaduw Misschien is ze
bang dat hij haar ooit nog
eens komt halen. Ik vraag
het haar nooit. Ze verzorgt
onze ezel als haar ei
gen kind." José's woorden
vertellen de waarheid: de
ezelshut is zelfs groter dan
het nederig onderkomen van
hun beiden. Als de zon daalt
komen de mummies tot le
ven. Tegen de avond trekken
ze met de ezel de bergen in,
op zoek naar het dorre gras.
Maria op de ezelrug, want
ze is slecht ter been. Eeo
haast bijbels tafereel.