Rellen hebben niets meer met godsdienst te make]
Bedrijvigheid
industrieterrein
komt overeen met
die van Europoort
„Moerdijk is Rotterdam geworden
1.59
Reg'
oper
NEI
ROI
SOLDATEN EN KATHOLIEKEN DAGEN ELKAAR UIT IN NOORD-IERLAND
Abortusteam
alleen voor
noodgevallen
Dakpannen
Roode Vaart Oost
Sari Dewi mocht
Indonesië uit
IN ROTTERDAM
Eiffeltoren drei$
in verval te raket
AARDBEIEN
CONFITURE
van1.65
tijdelijk voor
ONVERWACHT
11
VRIJDAG 7 AUGUSTUS 1970
BELFAST Op de muren van
flatgebouwen aan de Davis Street in
Belfast hebben militante katholieken
in letters van een meter twintig een
slogan geschilderd, die momenteel
alle katholieken van de provincie
Noord-Ierland schijnt te bezielen.
„Britse moordenaars, eruit!"
De soldaten, die er voorbij komen,
klemmen de tanden op elkaar en
versterken de greep om hun wapens
wanneer ze het tweede opschrift
zien dat een eindje verder aange
bracht is. „IRA-heerschappij" heet
het daar, om te bewijzen dat in deze
buurt beslist aanhangers van het
ondergrondse Ierse republikeinse le
ger wonen.
Volgens de militaire overheid
worden de rellen in de katholieke
wijken van Belfast, die nu al bijna
een week duren, op touw gezet door
leden of sympathisanten van de
IRA. De katholieken noemen deze
geheimzinnige clandestiene organisa
tie, die via Ierland aan wapens komt
uit Engeland, België en andere Eu
ropese naties, vol ontzag „het leger".
De Britse troepen daarentegen zijn
„de militairen", een benaming die
steeds met de nodige verachting uit
gesproken wordt.
De huidige rellen in Belfast zijn
botsingen tussen katholieken en sol
daten. Godsdienst en politiek heb
ben er niets mee te maken. De
protestanten - op het incident van
maandagmiddag tijdens de begrafe
nis van de doodgeschoten Daniel
o'Hagan na - blijven er buiten. Iede
re avond dagen de militairen en de
katholieke burgers elkaar uit. Mili
tante katholieken zijn ervan over
tuigd, dat de aanwezigheid van deze
troepen een uiting is van Brits Im
perialisme. Een jaar geleden werden
die zelfde soldaten door de katholie
ken toegejuicht, omdat zij toen de
roomse burgers kwamen beschermen
tegen Ulsters brutale koninklijke
politie.
Vorig jaar en tijdens de winter
maanden kregen de Britse soldaten
in de katholieke buurten kopjes
thee en koekjes aangeboden. Nu
krijgen ze stenen, dakpannen en
molotov-cocktails naar het hoofd.
Volgens de katholieken zijn de mili
tairen net zo gevaarlijk en hardhan
dig als de politie geworden. Katho
lieke politici beweren, dat de hou
ding van het leger sterk veranderd
is sinds Groot-Brittannië in juni een
conservatieve regering kreeg. Gene
raal Sir Ian Freeland, commandant
van de troepen in Ulster, werd door
Labour voortdurend ingetoomd,
maar de Tory's laten hem zijn gang
gaan.
De bezetting van de Lower Falls
Road-buurt was daar begin juli een
treffend bewijs van. De troepen ge
droegen zich toen slechter dan een
bezettingsleger. Ze plunderden, ver
nielden en terroriseerden de bevol
king. De haat, die de katholieken
vooral ten aanzien van de Schotse
militairen koesterden, is grotendeels
een gevolg van die wandaden.
De soldaten doen nu zelf ook geen
moeite meer, om de afkeer voor de
Noord-Ierse katholieken te verber
gen. „Er is maar één goede katho
liek, en dat is een dode katholiek",
zeggen vele militairen hardop. Als
ze achter hun schilden op katholieke
betogers afstormen, merk je direct
dat ze niet van plan zijn die maar
even te aaien. Tijdens dergelijke
operaties slaan de soldaten niet zel
den hun knuppels stuk, op de rug
gen, hoofden, armen en benen van
hun belagers. De bloedbaden, die
aldus aangericht worden, tarten ie
dere beschrijving.
Maar het Britse leger mag dan
nog zo gehaat en zijn soldaten de
situatie nog zo zat zijn (vele militai
ren wensen niets liever dan onmid
dellijk weggeroepen te worden), het
blijft een feit dat de troepen nu een
onafscheidbaar onderdeel van de-si
tuatie in Noord-Ierland vormen. Het
zal vermoedelijk nog geruime tijd
en zelfs jaren duren, eer Londen
deze strijdkrachten kan terugtrek
ken. Zolang kunnen de katholieken
van Belfast hun onlusten, die kenne
lijk tot doel hebben de soldaten uit
te putten, beslist niet volhouden.
In gematigde katholieke kringen
wordt trouwens gezegd, dat de hui
dige rellen niet het werk zijn van
de IRA, maar wel van straatvlegels,
die tijdens de lange, warme zomera
vonden „ontspanning" zoeken om de
tijd te doden. Zo gezien, zijn de
huidige gebeurtenissen in Belfast
een Noordierse versie van een inter
nationaal verschijnsel, met dit ver
schil dat de relschoppers in Ulsters
hoofdstad permanent over een (mili
tair) doelwit beschikken.
In Londen vraagt men zich af hoe
Belfast en andere belangrijke
Noordierse steden er zouden uitzien
als het leger niet reeds een jaar dag
en nacht op post was geweest. De
taak van de militairen is bijzonder
ondankbaar. Als zij hun geduld ver
liezen of moe getergd zijn, treden
zij vaak zeer baldadig op. Soms
wordt er te vlug gevuurd en te goed
gemikt. De dood van de 18-jarige
James o'Hagan was daar yt
weer een bewijs van.
„De Britse troepen gedragen g
nu als een overwinningsleger dj
middeleeuwen", zegt Paddy Dev!
Labourafgevaardigde van 'de fi
wijk. „Generaal Freeland wordt,
generaal van het soort waarover i
Ierse volk in geschiedenis!»
leest".
Maar zelfs terwijl het leger
in Belfast bevindt, wordt daar fo,
gesticht, geplunderd, vernield
voor vele miljoenen guldens stb,
aangericht. Zullen de katholieken
de protestanten Ulster met de g,
gelijk maken als de troepen ti
trekken? Deze en andere vu»
kwellen de politici in Londen
meer dan ooit. Er is niemand
met Noord-Ierland raad weet.
ROGER SIMONS
Moerdijk gezien vanaf het „mini"-industrieterrein Roode Vaart Oost (40 ha)
KLUNDERT/MOERDIJK Wie per boot vanaf het Hollandsch Diep, of met baggerlaar
zen aa n vanaf de wallekant, het in aanleg zijnde super regionale industrieterrein Moerdijk
gaat bekijken zal zich nauwelijks voor kunnen stellen, dat het bruto 2500 ha. omvattende in
dustrieplan eerst op 30 juni van vorig jaar werd aanvaard door de gemeenteraden van Zeven
bergen en Klundert en op 25 maart 1970 werd goedgekeurd door Gedeputeerde Staten
van Brabant.
Nu de belangrijkste werkzaamheden zowat een jaar aan de gang zijn blijkt bij het opmaken van een
tussentijdse balans, dat Gemeentewerken Rotterdam, welke voor het Industrieschap Moerdijk de directie
voeren over het gigantische project, niet stil gezeten hebben.
De bedrijvigheid in Moerdijk stemt
overeen met die van Europoort en
Maasvlakte, de westelijke expansiege
bieden van Rjnmond, die zich uit
strekken tot ver in de Noordzee.
„Moerdijk is Rotterdam geworden"
zei een uitvoerder van één van de
talrijke ondernemingen uit de Rand
stad die in het Moerdijkgebied wer-
kaam zijn, terwijl hij met ons een
tocht maakte over de zandwoestijnen
aan de zuidelijke oever van het
Hollandsch Diep.
De man heeft gelijk Rotterdam
heeft in één jaar tijd vaste voet ge
kregen op het bruggehoofd Moerdijk
Gemeente Werken Rotterdam heeft
er de sokken ingezet, tot op de dag
van vandaag anticiperend op de
goedkeuringen van het lokale en
provinciale Brabantse bestuur.
Een recerut voorbeeld hiervan is
de aanleg van de glooiing voor een
400 meter lange steiger voor Shell
die voor f 257.000 (exclusief BTW)
aanbesteed werd aan de N.V. Am
sterdamse Ballast Mij (onderaanne
mer Dekker uit Papendrecht). Een
Aan de zijde van het Hollandsch
Diep worden de industrieterreinen
van Moerdijk afgedamd met duizen
den tonnen Duitse mijnsteen.
werk dat in volle gang ia alhoewel
G.S. de betreffende begrotingswijzi
ging van het Industrieschap nog niet
hebben goedgekeurd.
Maar Shell moet haast maken met
de aanlegsteiger wil straks de aan
voer van materialen voor de bouw
van de eerste chemische fabrieken,
die in 1973 in bedrijf moeten zijn,
niet stagneren.
Momenteel is de stand van de
overige belangrijke werkzaamheden
als volgt. De fa. Dekker uit Papen
drecht is gereedgekomen met het
maken van perskaden en het oprui
men van grienden op een deel van
het industrieterrein, dat het eerst in
gebruik zal worden genomen. De
aamneemsom bedroeg f 857.900. Drie
aanvullende bestekken werden ge
gund voor respectievelijk f 197.000.
f 238.340 en f 184.000.
Tegen het eind van dit jaar zal de
N.V. Ondernemingen Jan de Nul
uit Hofstade-Aalst (B) gereedko
men met het opspuiten van 175 ha
industrieterrein. Hiervan is momen
teel ca 90 ha voltooid. Het zand - in
totaal 10 miljoen kubieke meter -
wordt gewonnen uit het Hollandsch
Diep. Het zand wordt door de cut
terzuigers Mercator en Orthelius via
een drie km lange persleiding op
'n doorbuigende jukkenstelling naar
de vestigingsplaats van Shell Che
mie gevoerd in de noordwesthoek
van het indutrieterrein (benoorden
Buitendijk Oost).
Jan de Nul, die destijds met zijn
lage inschrijving van f 7.660.000 (de
hoogste inschrijving bedroeg
f 13.630.000 paniek zaaide onder
de clan van Nederlandse bagger-
maatsehappijen, ligt thans vóór op 't
geplande tijdsschema. Andere onder
nemingen zullen daar wel blij om
zijn, aangezien de pijpleidingen op
de lange jukkenstelling in het water
het manoeuvreren met schepen be
moeilijkt.
Ook aan de oostzijde van het in
dustrieterrein verlopen de werk
zaamheden vlot. In november zal de
fa. A. Goedhart en Zn. uit Dordrecht
gereedkomen met het opspuiten van
het bruto 40 ha grote industrieter
rein Roode Vaart Oost, nabij de
Appelzak. Het zand voor dit indus
trieterrein, dat bestemd is voor toe
leveringsbedrijven, wordt gewonnen
in het Hollandsch Diep, nabij Nu-
rpansdorp.
De perszuiger „M. C. Vaarwater"
van de onderaannemer Zanen en
Verstoep spuit het zand, dat de fa.
Goedhart aanvoert, op het toekom
stige industrieterrein. Van de ander
half miljoen aan te voeren kubieke
meters zand is al 900.000 kubieke
meter opgespoten. De aanneemsom
bedraagt f 5.520.000.
Voor de kaden van het industrie
terrein Roode Vaart Oost leverde de
Handels- en Transportonderneming
W. de Beijer uit Arnhem 44.000 ton
Duitse mijnsteen voor een bedrag
van f 230.648. Dit in opdracht van
het Industrieschap Moerdijk.
De Beijer is thans bezig met de
levering van nog eens 280.000 tor,
mijnsteen (voor f 1.453.200) t.b.v.
Breejenbout N.V., die het noordoos
telijk deel van het grote industrie
terrein in september gaat opspuiten.
De N.V. Aannemersbedrijf „Bree
jenbout" voorheen firma T. den
Breejen van den Bout uit Overveen
i .HQtttunm
levert 23 miljoen kubieke meter
zand, dat afkomstig is uit de Bies-
bosch waterbekkens „St.-Petrus-
plaat" en „Honderd en Dertig" voor
een bedrag van f 31.358.000 aan het
Industrieschap Moerdijk.
Het zand zal met veertig bakken
van 1200 ton elk worden aangevoerd
en door twee perszuigers vanaf het
Hollandsch Diep op het industrieter
rein worden gespoten.
Verder is de N.V. Schapers en Zn.
uit Raamsdonk in opdracht van de
gemeente Zevenbergen bezig met de
sloop van 27 boerderijen en wonin
gen in het Moerdijkgebied, die vóór
het eind van dit jaar tegen de grond
moeten. Met de sloop is een bedrag
van bijna twee ton gemoeid.
Visser en Smit uit Papendrecht
bouwt voor ongeveer twee miljoen
De in aanleg zijnde industrie
terreinen van het Industrieschap
Moerdijk (op de kaart gearceerd) en
de daar omheen geplande groenzones
worden begrensd door het Hol
landsch Diep, de Rijksweg 17 en de
dorpskernen van Moerdijk en Klun
dert.
gulden in opdracht van het Heem
raadschap van de Mark en Dintel te
Oud-Gastel een nieuwe sluis met
aanpassingswerken aan de monding
van de Roode Vaart.
CEES DE BEKKER
(Van onze redactie buitenland)
DJAKARTA De weduwe van
oud-president Soekarno, mevrouw
Ratna Sari Dewi, is gistermorgen
per vliegtuig uit Djakarta naar
Hongkong vertrokken. Zij is van
plan omstreeks het midden van de
volgende maand naar Indonesië te
rug te keren. Zij werd woensdag op
last van de immigratiedienst tegenge
houden. Maar na een bezoek aan de
minister van buitenlandse zaken,
Adam Malik, kreeg zij toestemming
het land te verlaten.
(Van een onzer verslaggevers!
ROTTERDAM De afdeling p
chiatrie van het Academisch Zieke
huis Dijkzigt heeft een aantal ivi
gingen doorgevoerd wat betrelt
behandeling van abortusgevallen,
Het ziekenhuis hanteerde een
genaamd abortusteam, dat alle s
vragen onderzocht. De praktijk he
aangetoond, dat dit bepaald
noodzakelijk is. Integendeel, don
vrij omslachtige en tijdrovende p
cedure, die het abortusteam nu
zakelijkerwijs volgde, kwam stal
een 150-tal gevallen in behandel»)
Dat is veel minder dan het aaoti
aanvragen.
De veranderde procedure kom!
in het kort op neer, dat het atom
team alleen nog maar zal wordei
geschakeld in die twijfelgeval!
waarbij de verwijzende arts niet ia
een indicatiestelling kan komen,
Daarmee heeft het Dijkzigtziekei
zich geconformeerd aan het
punt van de Nederlandse verenip
voor psychiatrie en neurologie
tenzij....") over abortus.
Men gaat er vanuit, dat dit Ji
tenzij..."-standpunt het beste de po
sitieve geestelijke volksgezondkeiii
zorg dient. In een rondsclirijra
de huisartsen, gynaecologen en itJ
nuwartsen in de regio Eoteta
schrijft prof. dr. G. Ladee, leider vai
het abortusteam dat de huisarts, di
gevallen waarin hij zelf reeds li
noodzaak van abortus heeft gecor
stateerd rechtstreeks naar een gymi
coloog verwijst.
Verder blijft dan 't abortusteam vt-
noodgevallen beschikbaar, terwijl oo
de mogelijkheid wordt opengeta
om ieden van het team afzonder!
in te schakelen, wanneer de huisad
daartoe behoefte voelt.
Prof. Ladee wijst er overigens n
voor de eerste keer op, dat er
zijn kant grote bezwaren zijn t
zogenaamde arbortusklinieken. D<
zouden naar zijn mening de nil®
deringspositie van abortus prow
tus alleen maar benadrukken, ten
het streven er juist op gericht is
deze vorm van medische hulpve
ning als normaal onderdeel van
medische voorzieningenpakket te
schouwen. Prof. Ladee erkent eft»
dat het wellicht ondanks de be»
ren zijn tegen zogenaamde aborln
klinieken. Deze zouden naar zijn
ning de uitzonderingspositie
abortus provocatus alleen maar hen
drukken, terwijl het streven er f
op gericht is om deze vorm van
dische hulpverlening als normaal
derdeel van het medische voorzie®
genpakket te beschouwen. Prof-1
dee erkent echter, dat het wel»
ondanks de bezwaren toch nodig
zijn om een dergelijke kliniek
stichten. Al was het alleen maar
het grote aantal abortusgevallen
(Van onze correspondent)
PARIJS De Pari.jse Prefect W
zich pessimistisch uitgelaten over
voortbestaan van de Eiffeltoren.
zou hoogstens nog een kwart t
mee kunnen en daarna wegens
val moeten worden afgebroken,
Het exploitatiebestuur heeft
echter op geantwoord dat er S
sprake van is. Het bestuur heen
voor de 320 meter hoge toren
reorganisatieplan opgesteld dat i»
komende 6 jaar zal worden
voerd.
De kosten zullen gedeeltelijk
den bestreden uit de ontvangsten
de 2,5 miljoen bezoekers, een
deel zal worden geleend. De "L
toren die aanvankelijk voor eeni
van 20 jaar was gebouwd zal ëe
keljjk de 100ste en 200ste ven
dag kunnen vieren, aldus riet
stuur.
(ADVERTENTIE)
nieuwe
(Van onze speciale ve
LEICESTER De ope
wereldkampioenschappen
nen is voor organisator
en publiek op een grott
üng uitgelopen. Alle klei
nv Foster met zijn assi:
aangebracht een hou
uiteenlopend van bonder
„en in de lucht tot het
premier Edward Heath),
onder een grauw grijze b
uit het water onafgebroki
get meest dramatische
openluchtevenement kan
droeg de ceremonie in I
later ook het wielerprog
de eerste dag.
Alles bij elkaar, kon
van Leicester toch me:
worden dan het zich al
liet aanzien, want tot kc!
opening van twee uur s
het. De druppels vielen
parels en maakten van
opgetrokken vlaggen gro
Het personeel dat de la
moest leggen aan het fee,
toon, ploeterden in grote
doorweekte grasstroken ei
door plassen over het grot,
waar de loper voor Edw;
tot het laatste binnenblei
(Van oï
LEICESTER
puttelijke bron van
reldkainpioenschap v<j
cussie over de pouli hi
deren langdurig bezi'
Er werd, in het N
beslissing ten voordel
teil nadele van de do»
De technische com|
onverwacht dat de rc
plaats van 70 cin.
de Nederlandse stay<
zekerheid. „Nu heeft
het gaat langzamer,
deel. De specifieke sti
ben, zitten in het schip
Er werd geprotesteerd d
aerland en dat resulteerde
stemming onder de chef's
Op Spanje, Frankrijk en N<
is was iedereen voor de
"egel. De rol dus op 80 cm.
'ij1", mopperde Martin
a s ze de Nederlanders
.ukken zullen ze het niet
feest verantwoordelijke
wste instantie, voor de vei
epaiing was de Belgische
,3S Fabri en het feit dat hi
e nationaliteit heeft als Th
"hueren, werkte de gerucht<
and. Wierstra: „Guus Me
e gangmaker van Theo V
en, heeft in het Grand H
uurlijk zitten smoesen met
os Fabri echter ontkende
'lilf'gste. „Nonsens. Het is
jische commissie die beslis
as algemeen van mening
™P° te hoog zou komen t
een rolafstand van 70
te veel gevaar zou ge
vers U16J al te piste-
■era het voorschrift verande
u?men§ing van een gan
Vi t geen sprake. Tr
beste bewijs dat we eer
;e5®ng namen bewijst i
emmmg onder de chef's d
Pfker kon het niet".
•mwi T,he° Verschueren ov
dat de Nederlandei
•Sm^ven: „Flauwe kul.
mpioenschappen in Rome s1
.en ik won er d
n"}ee ik in de finale kwa
ird een bewijs dat ik oi
.kan als het moet. Nee,
'et in
iu ij. Waarom ik speciaal ge
lat n/r"1met die nieuwe re
ehari U,®man er de hand ii
raati'p uV10, ik een bela
ver hebben er geen
helijk „Tfeld' Mij maakt h
ip óp Plets uit of die rol oï
lie bp- faat en dan erbij, v
was }S iginff? Door te st
zaak". een volkomen
j^Mi,
die knM°ntl ook Arie Zwarte
'ussenoni„J°0r de vergaderh
ro!-afs!?,„, lnS voorstelde d
Jlan S »P 75 cm te b
"Pêedceid" de "leningen