Als er spuitwater'
uit de uitlaat komt
is de ellende voorbij
MaCBM)
Fundament van
Wereld Muziek Concours
heet: gastvrijheid
WMC-Amusement
Een redelijk café zet zo'n
80.000 glazen bier om
WMC-Huisvesting
4600 muzikanten moeten
onder de wol
Een schande
Zakcentje
yups 11 II
muiL 1 Éi i ll
Grote beurt
Mooie namen
Profiteren
Nog steeds vuil
Zelf schuld
lllïOfa^eM
Van hoem-pa-pa tot Beethoven
door WIM WENNEKES
Wanneer alles goed is
heeft prins Claus gister
avond zijn honger gestild
met een hap of wat koud
buffet. „Mijn idee is het
niet", zei begin deze week
de bereider, de Kerkraad-
se restaurateur Wiel Mü-
cher. „Nou komt hij het
Wereld Muziek Concours
hier openen en dan krijgt-
ie koud buffet. Zo'n man
krijgt de hele week al niks
anders te eten.
Ik had het bestuur hier
voorgesteld een fijne Lim
burgse koffietafel te ma
ken. Maar nee, het moest
een koud buffet worden.
Nou, dat kunnen ze krij
gen. Ik ga vanmiddag naar
de markt in België voor
wat fijne dingen.
Eens kijken voor avocado-
peren, Afrikaanse meloe
nen en andere exclusieve
zaakjes. Ja, je moet er toch
wat goeds van maken. Of
niet soms?"
Het koud buffet van Claus,
j Het is maar een van de hon
derden problemen en pro
bleempjes, die de organisato
ren van het zesde internatio-
nale Wereld Muziek Con
cours hebben moeten oplos
sen. Tot en met 9 augustus
staat Kerkrade weer bol van
het trompetter- en klaroen
geschal. Tweehonderd korp
sen uit twintig landen strij
den er ruim 3 weken lang
om de allerhoogste eer.
Show-, mars, concertwed
strijden en galaconcerten.
maken samen het evenement
t waar Kerkrade bere-trots op
|is.
Voorzitter Frans Dohmen,
I-.eens de vader der Limburg
se steenkclenhouwers, vindt
het dan ook maar niks, dat
„de jongens" in Den Haag
het hele gebeuren met een
Limburgse - vlaai - mentali
teit bekijken en subsidiëren.
Al eerder heeft hij dat in de
Nederlandse pers uitge-
I schreeuwd, dat het een
schande is. Een schande ja,
dat het WMC iets meer dan
een ton krijgt, terwijl het
Holland Festival de poen
maar voor het oprapen heeft.
Maar het is niet anders.
Voorlopig zullen ze het er in
de Limburgse grensplaats
mee moeten doen.
In ieder geval is Kerkrade
en wijde omgeving flink in
de ban van het WMC. De
plaatselijke middenstanders
besteden er in hun etalages
ruime aandacht aan. Zoals
dat ene warenhuis bijvoor
beeld, waar de verkoopakt'ie
„Bij aankoop van een ma
tras, wekker cadeau" om-
sierd is met allerlei muziek
instrumenten. Het verband
is niet helemaal duidelijk,
maar het tekent wel de
sfeer.
Toch spelen matrassen een
niet onbelangrijke rol in de
totale organisatie. Een van
de hoofdproblemen immers
bij het om de vier jaar ge
houden concours is de huis
vesting. Niet minder dan
4600 muzikanten moeten on
der de wol gestopt worden.
Maar waar?
Hotelbedden zijn er nauwe
lijks en de pensions zijn
hooguit berekend op een
paar honderd man. Vandaar
dat de organisatoren elke
keer weer een beroep doen
op de leegstaande logeerbed
den in de Kerkraadse huizen.
Maar zelfs daarmee is het
probleem nog niet opgelost.
Geen nood. De Zuidlimburg
se fanfares en harmonieën
hebben ontdekt, dat het geen
gek idee is om een compleet
buitenlands gezelschap te
adopteren en bij de leden en
donateurs te slapen te leg
gen.
Een ingewijde: „Dat zit
zo: elk dorp met een béétje
muziekgezelschap brengt het
liefst 'n bekend Duits spre
kend korps onder de pannen,
want je weet nooit wat daar
nog eens uit voortkomt.
Wanneer je die jongens lek
ker in de watten legt, zit er
allicht snel een uitnodiging
in om eens een keer een te
genbezoek te brengen. Maar
wanneer je Amerikanen of
Russen onder de dekens
moet leggenDaar koop
je niet veel voor, want wie
betaalt dan de reis bij een
uitnodiging om eens langs te
komen met je eigen korps?
Voor de fanfares is het ook
uit financieel oogpunt inte
ressant om een heel korps te
adopteren. Wij krijgen na
melijk van het WMC in to
taal f 17,50 per slaper-eter.
Twee dagen lang een gezel
schap van 120 man te sla
pen leggen, begint dan best
interessant te worden voor
de kas van de vereniging".
Aan bedden dus geen ge
brek. Dat illustreert ook een
gesprekje tussen festival-se
cretaris Creusen en ene Piet
Verbeek uit Heerlen, die
waarschijnlijk met de vol
gende zomervakantie in het
achterhoofd vraagt: „Zeg,
als je nog met een paar Ita
lianen of Spanjaarden in je
buik zit: ik heb nog wel wat
bedden. Wel alleen maar
jongens, want m'n vrouw is
nogal voorzichtig".
De Kerkraadse horeca-jon-
gens zijn best in hun sas met
het WMC. Het betekent een
aardig zakcentje voor ze.
Joep, een middelbare gepen
sioneerde mijnwerker die in
deze dagen het vuur uit z'n
sloffen loopt bij een plaatse
lijke drankgrcssier: „Ik zal
je dit vertellen: een normaal
redelijk lopend café zet tij
dens het concours al gauw
zo'n 200 hectoliter bier om.
Dat zijn 400 vaten. En als je
dan weet, dat er vier glazen
OL I MB
KHlUBnUl
in een liter gaan, dan bete
kent dat 80.000 glazen bier.
Noem dat maar niks.
Maar het aUervoornaam-
ste in deze 24 dagen blijft
natuurlijk de muziek. En o-
wee-wie-het-waagt te twijfe
len aan de culturele waarde
van het feest. Zo iemand is
in Kerkrade nog niet jarig.
Kunst wordt daar bedre
ven. De namen van enkele
korpsen zeggen het al.
„Kunst na Arbeid" uit
Scharnerwoude bijvoorbeeld,
of „Dopolavoro Ferroviario
di Milano", wat dat dan ook
moge betekenen. Al die
korpsen spelen alsof hun le
ven ervan afhangt. Een
beeldje van koningin Juliana
en een vaandel van de stad
Kerkrade ,is de hoogste belo
ning voor de moeite. Het
lijkt weinig, maar in Kerkra
de doen 4600 muzikanten er
een muzikale moord voor.
Bij het WMC is het al net
als bij de Tour de France:
over de winnaar bestaat nau
welijks twijfel. Kenners noe
men slechts twee namen: de
Ateneo Musical y De Ense-
nanza Banda Primitiva" en
de „Centro Instructivo Union
Musical". Twee korpsen uit
het kleine Spaanse dorpje
(10.000 inw.) Liria, waar de
bakker en de zoon van de
melkboer meer tijd aan mu
ziek bestelen, dan het hele
concertgebouworkest bij el
kaar.
Toestanden als in het Mid
denlimburgse Thom tussen
de „Bokken" en de „Geiten"
isjijn nog maar bleke volksop
stand j es vergeleken bij de
muzikale strijd in dat vlak
bij Valencia gelegen plaats-
Wie van het hele WMC ge
tuige wil zijn is in totaal
f 155,- kwijt. Hij of zij zit
dan wel op de eerste rang.
Eenvoudiger kan ook voor
f 75,-. Maar enkele actie
groepen van tegenstanders
van het WMC (natuurlijk is
het ook daar niet allemaal
rozegeur en maneschijn)
blijven l*et een hoop geld
vinden. De WMC-organisatie
lacht daarom en wijst op de
tientallen voorstellingen die
ertegenover staan en hei-
budget van bijna een miljoen
gulden, dat er toch ook op de
een of andere manier uit ko
men moet.
Kerkrade is klaar om van
af vandaag de liefhebbers te
ontvangen. Een kwart mil
joen bezoekers worden er
verwacht. Speciaal voor hen
en de onafzienbare rij van
prominenten heeft de Roda-
hal een grote beurt gehad.
De wanden en plafonds zijn
voor het eerst sinds vier jaar
afgezogen. De ramen zijn
gelapt. Deuren kregen een
kwastje. Ruim tweeduizend
stoelen werden in de hal ex
tra bijgeschoven door zeven
potige sjouwers, die na ge
dane arbeid erop attent ge
maakt werden, dat men ver
geten was de vloer te boe
nen. Maar een kniesoor die
daar op let.
door HENRY VAN MEEUWEN
Spuitwater be
hoort uit de uit
laat van een
auto te komen.
Met weinig wa
ter en veel
f „prik". Want als zuivere
I benzine ideaal verbrandt,
I ontstaat water en kool-
I dioxyde (dat opgelost
I in water koolzuur heet)
I Die zuivere benzine is nog
I wel te maken, maar moto-
I ren waarin de benzine
ideaal verbrandt, bestaan
'nog' niet. En daarom spui
en onze auto's voorlopig
roet en koolmonoxyde,
twee uiterst hinderlijke
luchtverontreinigersroet
omdat het vies is en kool
monoxyde omdat het gif
tig is.
Een schuldige is niet aan te
wijzen. Zowel de autofabri
kanten als de benzinemaat
schappijen doen hun best on
ze auto's zo schoon mogelijk
te laten rijden. Niet dat de
luchtverontreiniging hen zo
na aan het hart ligt, maar
eenvoudig omdat een deel
van die vuiligheid in de mo
tor achterblijft, als aanslag.
En het is duidelijk dat een
vervuilde motor slechter
draait dan een schone; ieder
een weet dat instinctief. De
reklame-campagnes over
schone benzine gaan er dan
ook als koek in.
De benzinemaatschappij
en hebben zich de laatste
weken met pagina-grote ad
vertenties ingespannen. Alle
bekende merken worden
daarin verbeterd, met een
paar druppeltjes DMA-44
(Shell), met Polyamide-ami-
ne (Esso), of met F-310
(Chevron). Mooie namen
voor ingewikkelde formules,
die slechts in de research-la-
boratoria van de betreffende
merken bekend zijn.
De reklamejongens van de
fabrieken proberen er natuur
lijk hun slag mee te slaan:
eindelijk hebben ze iets dat
hun benzine beter maakt dan
die van de concurrentie. Het
vervelende daarbij is alleen,
dat ook die concurrentie niet
stil zit. En mochten de re-
search-mensen toch stilgeze
ten hebben, dan zorgen de
"spionage"-jongens ervoor
dat de achterstand snel
wordt ingehaald. Het resul
taat: alle benzines wor
den tegelijk béter.
Voor de fabrikanten is het
effekt van al die verbeterin
gen aan de benzine vrij klein,
maar de automobilist profi
teert er wel van. Want al
zijn de juichkreten in de ad
vertenties fors overdreven,
de benzine wordt inderdaad
steeds beter.
De benzine die we kopen,
zit vol allerlei toevoegingen.
Dat is in de eerste plaats
lood. Lood, dat ervoor moet
zorgen dat de benzine pas
door de bougievonk ont
brandt en niet eerder: door
de hoge druk (compressie)
of door de temperatuur.
Soms doet de benzine dat
trouwens toch. We noemen
dat dan "pingelen" (bij het
optrekken) of "nadieselen"
(als de motor wordt afgezet).
De hoeveelheid lood be
paalt het octaan-gehalte van
de benzine, het verschil tus
sen super en normaal. Super-
benzine met een hoog oc
taangehalte zal minder
spontaan ontbranden dan
normale benzine met een
laag octaangehalte. Aange
zien de inwendige tempera
turen bij de verschillende
motoren vrijwel gelijk zijn,
bepaalt de compressieverhou-
ding welke benzine gebruikt
moet worden.
Daarnaast zitten er aller
lei additieven in de benzine,
die ervoor zorgen dat de mo
tor schoon blijft. Sommige
ervan verhinderen dat het
kleine beetje vuil dat in de
benzine zit, zich als een soort
gelei kan afzetten in benzine
pomp of carburateur. Andere
zorgen ervoor dat de benzine
zo volledig mogelijk ver
brandt, dus zonder kool-aan
slag. Tenslotte zijn er nog
toevoegingen die de koolaan
slag oplossen.
Aan ie benzine ligt het dar,
ook niet dat automotoren nog
steeds vuil produceren. Het
ligt aan de zuigermotor, die
nu eenmaal niet in staat is
om alle benzine te doen ver
branden tot zuiver water en
het schone kooldioxyde. Al
doen de fabrikanten nog zo
hun best. Want volledige ver
branding betekent een scho
ne motor (met minder slijta
ge), een lager benzinever
bruik en hogere prestaties
door het hogere rendement
Het streven naar die volle
dige verbranding dat interes
seert de fabrikanten. Niet de
luchtvervuilnig. Dat heeft
hooguit hun belangstelling
onder dwang van de regerin
gen die de lucht schoon wil
len houden.
De volledige verbranding
is een onbereikbaar ideaal.
Er zijn weliswaar naverbran-
ders uitgevonden, die het
roet en de koolmonoxyde tot
kooldioxyde verbranden,
maar zolang ze niet wette
lijk verplicht zijn gesteld,
zullen er geen naverbranders
op onze auto's zitten. Ze zijn
te duur, verminderen de pres
taties van de auto en slijten
snel vooral door loodaan-
slag. Het lood dat in zo
geringe hoeveelheden uit de
uitlaat komt dat men niet
kan spreken van luchtver
vuiling vernielt in korte
tijd de naverbranders. En
dus werken de benzinemaat
schappijen aan loodvrije ben
zine, die door andere toevoe
gingen klopvast moet wor
den.
Maar hoe schoon de ben
zine ook wordt, als we over
luchtvervuiling praten moe
ten we onszelf met de vinger
nawijzen. Want eigenlijk zijn
de automobilisten zélf de
hoofdschuldigen in het ver
vuilingsproces.
Een verkeerd ontstekings
tijdstip, een slecht afgestelde
carburateur, een choke die
blijft hangen, versleten bou
gies. Het zijn allemaal din
gen waardoor een auto tot
tien maal zoveel vuiligheid
produceert dan "nodig".
