Meneer, we willen 'n
partij oprichten-
hoe moet dat nou?
T\
tttt
t
II' 111
ttrrta
99
99
vrij
uit
IR/
rVf+
Test nr. 10:
Hebt u een vooruitziende
blik?
EN
We spraken met mr- dr.
W. van Ommen Kloeke,
de secretaris van de Kiesraad.
In zijn kantoor op het
Haagse Binnenhof krijgt
hij mensen op bezoek die
zich in de politiek willen
storten. Op al hun vragen
weet raad.
V.
:N'
>n jonge
erpleegtehuis
Carnavalsklucht
Bijsmaak
Te hulp
orgsters,
elkom
ster willen
echt.
EN'
ZEELAND)
Aanwijzingen
Hier begint de test
A r
I I l
ssxn
iiiir
t-H
1)11 --
I I I I I 4- H
111
Waardering
Uw resultaat
Volgende week:
Beschikt u over voorstellings
vermogen?
Jassausingel 7) worden
e Heer dr. B. J. de Jonge,
ie die o.a. organometaal.
Iileinden.
n ter aanvulling van onze
door PIM GAANDERSE
oud en controle van de
een totaal geïnstalleerd
liciën die naast een ruime
ima V.E.V. sterkstroom-
p het verhelpen van tech-
reparaties aan produktie-
.T.S.-opleiding en met er-
■citaties te richten aan bo-
ior een persoonlijk onder-
11
Noord-Brabant,
de geriatrie in ons land.
jeving vlakbij plezierig en
een kamer aan liet
ïenhof met uitzicht
H de Haagse hofvijver
feit een momenteel
veel geplaagde hoge
Wibtenaar: Mr. dr. W.
K. J. J. van Ommen
Hoeke, secretaris van
H Kiesraad en maker
van de huidige kieswet.
Hij kan als geen ander
jgjatcii over hoe raar er
is met de democratie
federland wordt om-
>r ongeil. Om een
te geven: Ruim an-
talve maand na de
gemeenteraadsverkiezin
gen krijgt liij nog elke
dag tien tot vijftien tele
foontjes van furieuze
gleden, die menen dat er
vóór, na of tijdens de
'Wemming is gemalver
seerd.
pat blijken de appellan-
j tegen hun persoonlijke
jrachtingen in niet in de
geenteraad te zijn terecht
Van honderd van
tort klachten blijken er
Ingegro 1 te zijn. Voor
lelijke mensen geldt zo-
f als democratie nauwe-
zoveel te meer hun ei-
vermogen ronduit hun
t'e aanvaarden. Deze
invade met de secretaris
van de Kiesraad, die al vèr
voor de 3e juni is begonnen,
is echter wel symptomatisch
voor een heleboel gemeente-
(raads)zaken.
"De verkiezing van ge
meenteraden, zo blijkt uit de
praktijk, wordt vaak hele
maal niet ernst'ig genomen.
Hier en daarvooral in het
zuiden lijkt het meer met
de opvoering van een carna
valsklucht, of met een folklo
ristisch gebeuren te maken
te hebben dan met het kie
zen van een democratisch
bestuurscollege. Jammer ge
noeg, zien de mensen het niet
zo serieus. Zeg maar op het
niveau van een geitenfok-
vereniginig.
En toch moet de raad de
gemeentebelangen tegenover
de rijksoverheid, die steeds
lastiger wordt, verdedigen.
Dat is heel moeilijk; je moet
er capabele mensen, die kun
nen vechten, voor in de raad
hebben", aldus de heer Van
Ommen Kloeke.
Naar r'jn mening zijn er
maar al te veel figuren die
ter meerdere glorie van zich
zelf; voor de lol; uit puur ei
genbelang; omdat ze het
'prachtig' vinden of om meer
van dergelijke kortzichtige,
eigenzinnige, maar in ieder
geval uiterst lichtvaardige
redenen in de raad proberen
terecht t'e komen.
Bovendien blijkt dat niet
alleen kiezers en gekozenen
hun best doen de ruiten van
de democratie in te keilen,
ook ambtenaren doen er
naarstig aan mee. We heb
ben geruchten gehoord over
ambtenaren die op de ge
meentelijke secretarieën de
afdeling 'Verkiezingen' be
mannen en die niet voor hun
taak berekend zouden zijn.
Het blijkt geen fabel te zijn.
Mr. dr. Van Ommen Kloeke
zegt zich .ernstig bezorgd' te
maken over deze zaak ('dat
mag u gerust weten'). "Men
is bij de gemeenten slecht op
de hoogte met de kieswet. In
één bepaalde gemeente zit 'n
ambtenaar, hoofd Verkiezin
gen, die ik elke dag aan de
telefoon heb! Verschrikkelijk.
Die man zegt: „Ik ben verant
woordelijk voor de gang van
zaken, maar ik weet gewoon
niets van verkiezingstoestan
den af'. In den lande is op
de afdeling Verkiezingen
kennelijk een groot verloop.
Ik geloof dat ze vaak slecht
geëquipeerd zijn. Het gevaar
is dat er foute beslissingen
worden genomen", zegt de
heer Van Ommen Kloeke.
"Zonder het zelf te willen,
doet men de democratie ge
weld aan. Ik ben er zeker
van dat er dingen gebeuren
die niet door de beugel kun
nen. Pas weer bleek iemand
ergens in de raad benoemd
te zijn, terwijl er twee per
sonen boven hem war en over
geslagen. Het kan niet', maar
het gebeurt". De kieswet
wordt op tal van gemeente
huizen te vrij geïnterpre
teerd. "Dat mag en kan niet.
De kieswet is zeer scherp in
zijn onderdelen", zegt de se
cretaris van de Kiesraad.
Er worden méér fouten ge
maakt: Bij het tellen van
stemmen; en nog vaker bij
het uitmaken of een stem al
dan niet geldig moet worden
verklaard. "U weet dat niet
zelden één of enkele stem
men een kandidaat in de
raad kunnen brengen of hem
er net uithouden. Dat is een
probleem, hoor".
Het is mede om die reden
één van de ijzeren principes
van dr. Van Ommen Kloeke
elke, enigszins gefundeerde
klacht te onderzoeken. "Dan
kan er geen nare bijsmaak
blijven hangen." Een andere
aangelegenheid vormt de
reeks zo nu en dan aan hyste
rie grenzende klachten we
gens 'malversatie'. "Bij va
ge klachten kun je niets doen.
Als er werkelijk stem
men weg zijn, kun je dat een
voudig gaan nazoeken; je
moet echter concrete feiten
hebben. Nazoeken is dan in
belang van de democratie."
"Maar als ik denk aan zo'n
man in Den Haag die zegt
100.000 biljetten te hebben
rondgestuurd en zoveel be
loften te hebben gekregen dat
het onmogelijk is dat hij niet
is gekozen. Zulke mensen ver
geten dat vele personen te
beleefd zijn nee te zeggen als
een kandidaat hen vraagt op
hem te stemmen.
Dan hebben we die Breda-
naar nog die telegrammen
aan de koningin en de minis
ter van Binnenlandse Zaken
gaat sturen. Als je hem moet
geloven is het in Breda een
complete chaos geweeist. Be
lachelijk natuurlijk. We krij
gen wel vaker telegrammen.
Bij de vorige verkiezingen
één van 45 bladzijden. Die
man uit het centrum van 't
land, had er zijn hele fami
liekapitaal ingestoken", zegt
dr. Van Ommen Kloeke.
Er zijn in Nederland ken
nelijk nogal wat vreemde vo
gels die zich tot het lidmaat
schap van een vertegenwoor
digend lichaam voelen aange
trokken. "Onlangs kreeg ik
nog een telefoontje van- 'me
neer, we willen een politieke
partij oprichten, hoe moet
dat nou? Van zulke telefoon
tjes heb ik mijn bulk vol.
Zulke mensen willen in de po
litiek, maar hebben nog nooit
van de kieswet gehoord".
Of hij wil of niet, dr. Van
Ommen Kloeke wordt regel
matig als scheidsrechter te
hulp geroepen bij vaak plat
vloerse ruzies en geschillen.
Hij noemt er enkele: "In tal
van plaatsen is grote concur
rentie om de naam 'Gemeen
tebelangen'; hij zegt niets,
maar is heel attractief. Wie
het eerst die naam bij de ge
meentesecretarie claimt, die
het eerst maalt. Maar het ge
beurt dat twee vertegenwoor
digers van groeperingen uren
van tevoren bij het raad
huis staan te dringen om
als eerste die naam te krij
gen", vertelt de Kiesraad-se
cretaris.
"Je maakt de gekste din
gen mee; zaken waarvan je
niet denken zou dat ze be
staan. Zoals: één man die
een naam voor een groepe
ring aanvraagt. Dat kan niet,
want voor een groepering
moet je met meer man zijn.
Zo iemand zie je niet meer
terug, hij wil namelijk hele
maal niet dat er een num
mer twee van zijn lijst in de
raad zou komen. Hij wil er
alléén in en is bang dat an
deren hem de loef zullen af
steken. Bij veel figuren
speelt eigenbelang en ijdel-
heid toch zo'n grote rol".
En nu (ïebben we nog niet
eens gesproken over de na
tionale politieke sport, het
alom bekende afsplitsen.
Wanneer je een poosje naar
dr. Van Ommen Kloeke hebt
zitten luisteren, leer je be
grijpen dat er niet helemaal
voor niets cursussen voor ge
meenteraadsleden worden
georganiseerd.
De gemeenteraadsverkie
zingen weten veel aberraties
op te roepen, maar zo moge
lijk gaan de secretaris van
de Kiesraad en zijn ambtena
ren een nog onrustiger tijd
tegemoet in het gezicht van
de verkiezing van de Tweede
Kamer. "Ook op dit niveau
maak je van alles mee. Men
denkt nog steeds dat je zo
maar de Tweede Kamer in
rolt".
Momenteel zijn bij de Kies
raad 30 groeperingen inge
schreven. "We hebben nu
weer drie nieuwe aanvragen
onder handen en de ervaring
heeft geleerd dat er in het
laatste half jaar voor de ver
kiezingen per 14 dagen één
groepering bij komt. De
meeste clubs blijken al met
een onvoldoende geld te heb
ben. Voor die eendagsvliegen
is er in het parlement geluk
kig geen schijn van kans".
De heer Van Ommen Kloe
ke voorspelt dat er met de
lagere kiesdeler (drie jaar
geleden 45.853 en in '71 naar
verwachting rond de 25.000
stemmen) veel spinterpartij
en zullen kelderen. ,„Dat wil
bijna niemand van me aan
nemen, maar dat gebeurt.
Let maar op. Ook voor D'66
zal het erg moeilijk worden.
Die wilde stemmers komen
niet meer".
Voordat zijn uitspraak kan
worden gecontroleerd, zal hij
zelf juist in verband met
die splinters bergen wer
ken moeten verzetten. "Eind
september begint het weer.
Dan moeten we zo'n twintig
uur per dag werken. Gaan
we weer aan de peppillen,
want er mogen geen fouten
worden gemaakt".
Alleen 'doping' schijnt de
democratie nog te kunnen
redden.
s voor 133 bejaarden-
>rs chillende afdelingen.
it onderwijs na hun lagere
cursus beginnen (en -
cursus duurt 2 jaar.
jt een rijksdiploma,
en terecht kunt.
dienen met kost en
agen vrij reizen naar huis.
ijk gehuisvest in
stekende verzorging en
rigen busdienst - vlotte
onlijke afspraak,
'.van Mourik.
1135)451.
Deze tests die wij u wekelijks brengen zijn wel
iswaar populair van aard maar hebben een zui
ver wetenschappelijk uitgangspunt. Voor deze
serie hebben wij van Uitgeverij Het Spectrum
(Prisma) de exclusieve publikatierechten ver
worven.
I Begin telkens bij de letter In de linkerbovenhoek en trek
I door de doolhof een potloodlijn naar de uitgang. De lijn
I die u trekt, mag niet kruisen met zichzelf of met een
bestaande lijn. Als dat toch gebeurt of als u in een dood-
I lopend stuk belaindt, mag u terugkeren naar de ingang
j en opnieuw beginnen óf u mag verder gaan op het
punt waar u de doodlopende weg bent ingeslagen. Door-
I loop de doolhoven in de gegeven volgorde: begint niet
I aan B, voordat u A hebt „gedaan", begin niet aan C,
I voordat u B hebt verlaten, enz. Tijd: 5 minuten.
Tiiir
t-
Hh HH
II|-
- ■-
J.
I I I I41
Ken uzelf 1 punt toe voor ieder juist antwoord.
De doolhof of het labyrint is een van de oudste puzzels
die die mens heeft uitgevonden, en tevens een van de
meest bruikbare testmiddelen. Hij wordt zeer veel toe
gepast in psychologische laboratoria, met alleen voor het
onderzoek van mensen, maar ook vain lager ontwikkelde
dieren, bijvoorbeeld witte ratten. De doolhof lijkt een
bruikbaar middel voor het meten vam het vermogen om
iets te voorzien en tevens van de snelheid waarmee men
iets leert. Een rat die er na vijftien pogingen in slaagt
zijn weg door een doolhof te vinden, „leert" vlugger dan
een rat die er bijvoorbeeld dertig keer over doet. Toch
moet men zich afvragen of dit „leren" van de rat niet
veeleer een zaak is van geconditioneerde motorische
reflexen dan van denken. Iedere keer dat onze rat de
verkeerde wetg kiest, botst hij tegen een wand, althans
hij loopt na korte tijd vast en ondergaat dan een aantal
gewaarwordingen. Wanneer dan de proeven worden
voortgezet, komt hij ertoe de verkeerde wegen te vermij
den, niet door het maken van een keuze zoals de met
verstand begiftigde mens doet, maar automatisch, dioor
middel van een reflex.
Daarom wordt de doolhof hier niet gébruikt voor het
meten vain de aainleersraelheid of van het denkvermogen.
Als echter de rat - of de mens - vermijdt zijn neus te
stoten, dan spreidt hij een zekere voorzichtigheid ten
toon. En als, zoals bij een getekende doolhof, de wanden
of obstakels alle tegelijk zichtbaar zijn, dan legt de
proefpersoon bij het kiezen van een pad een grotere of
geringere bekwaamheid aan de dag in het kiezen aan
de hand van wat hij vóór zich ziet - met andere woorden
hij bewijst over een vooruitziende blik te beschikken.
De rat moet het aanvankelijk van willekeurige pogingen
hebben om uit de doolhof te kamen. Maar noch wille
keurige pogingen, noch zuiver geluk zullen u in staat
stellen in de toegestane tijd deze doolhoven te ontwar
ren: daarvoor zijn de keuzemogelijkheden te talrijk. U
moet verder kijken dan „uw potlood lang is", en al
van tevoren in gedachten onbruikbare paden overslaan.
Uitstekend (hoogste 10%) 5.
Goed (volgende 20%) 4.
Voldoende (volgende 40%) 3.
Onvoldoende (laagste 30%) 02.
Gemiddeld resultaat: 3.
