FEÜR
r
Haarlak
Kreeft
Protest VII
Protest VIII
Rover
'RIJSJES
orting
prijs
ants- en
'ekantoor
met collega
I.V.
m utiliteitsbouw
'een
JOSEPHINE^
X
JOSEPHINE
kantie-adres
rullen)
luke
lucky
prikkel
draad
over de
prairie
SUSKE
en WISKE
twee
toffe
totems
font, Jerom-
mek'Het
DE STEM VAN WOENSDAG 8 JULI 1970
MW GEWEER! MUM GEWEER^ IN DE TWEEDE LA VAN DE COMMODE DE
ANNABEL, WAAR HEB JE I PATRONEN ZITTEN IN HET ZOLTTBARJE. HET
M'JN GEWEER GELEGD? ZOLTBAKJE ZIT IN DE KEUKENKAST. DE
rTV KEUKENKAST STAAT...
;reda
een maatschap of n.v.
voort te zetten.
|38 bureau van dit blad.
Jjdelijk dienstverband
liauto t.b.v. de bedrijfs-
|ig zo spoedig mogelijk.
inlichtingen: 01828-
|s 01693-425.
O
X
ty>
CL
m
LU
■O
L/O
O
WONEN
IN KUDDEN
BIJ
KOPENHAGEN
[iterlijk 14 dagen van
aan onze afdeling
■opgaven kunnen niet
iNederland en België
Jcht. Buiten Nederland
rekening gebracht,
■okaart. Wij verzoeken
girokaart gebruik te
kei ijk van de postbe-
Zuideuropese landen
maand/per week
sing is.
t/m
ding vermelden.
MEN ZEGT, dat twee meer
■weten dan een, maar weten 66
Imeer dan twee? Daar zullen ze
■binnenkort in Denemarken wel
■achter komen met het experi
ment van de „Megafamilie".
Twee jaar geleden besloten
leen paar families hun huizen te
I bouwen op hetzelfde stuk grond.
I Thans hebben 33 families zich
I verenigd om vlak buiten Ko-
jpenhagen een kommune op te
I zetten, waarin elk gezin zijn
i eigen huis zal hebben, maar de
I tuinen, buitenshuis gelegen keu-
I ken en werkplaatsen, een zwem-
I bad, speelterreinen, een kinder-
I bewaarplaats en zelfs een kleine
i dierentuin door allen zullen
i worden gedeeld.
Op korte afstand, in een andere
voorstad, hopen 30 of 40 families
een nog grotere stap in het onbe
kende te doen. Zij willen een „me-
gahuis" laten bouwen, groot ge
noeg voor op zijn minst 100 men
sen. De meeste van deze gezinnen
hebben kennis met elkaar gemaakt
toen hun kinderen dezelfde parti
culiere school bezochten. Ze zijn
het nu allemaal eens geworden
over de opzet van het huis een
wonder van samenwerking en
allen zullen gelijkelijk tot de kos
ten van de bouw bijdragen.
Waarom willen 100 mensen bij
elkaar gaan hokken? „Ik heb 15
jaar in mijn buurt gewoond en ik
ken mijn buren nog altijd nauwe
lijks. We zijn van elkaar geschei
den door straten en omheiningen
en tuinen. Het is heel moeilijk,
met andere mensen in contact te
komen, om een hartelijk gevoel
voor hen te krijgeneen zekere
intimiteit", zei de 36-jarige Else-
Marie. Zij en haar man hebben
drie kinderen in de tienerleeftijd.
Peter, een architect vervolgt:
„Wij zouden allemaal graag een
zwembad hebben, een sauna en
andere belangrijke dingen. Met ei
gen middelen kunnen slechts wei
nigen van ons zich die veroorlo
ven, maar gezamenlijk kunnen we
ze allemaal hebben. Wij zien er
verlangend naar uit, vele dingen te
delenboeken, grammofoonpla
ten, misschien huisdieren".
„Wij hebben er genoeg van in
onze kleine wereld geisoleerd te
zijn", klaagt een ander. De ouders
zijn tussen de 26 en 40 jaar oud,
behoren tot de middenstand en
hebben vaste betrekkingen en ver
scheidene kinderen. De gebouwen
zelf zijn zo ontworpen, dat ze
maximale communicatie mogelijk
maken en beslotenheid waar die
noodzakelijk is. „Megafamilie" no.
1, die besloot eigen huizen te bou
wen, gegroepeerd rondom gemeen
schappelijke gerieflijkheden, ge
niet de meeste beslotenheid.
Hun huizen zijn ultra-modern
Deens, verschillende lagen, waarin
de kinderen beneden en de ouders
boven van elkaar gescheiden door
een tussenlaag van gezinskamers.
Aan het ene eind van de commune
bevinden zich het zwembad, de
buitenshuis gelegen Keukens en
werkplaatsen, de speelkamers en
een zonneterras. In het midden ligt
een clubhuis voor tieners compleet
met alles wat erbij hoort van een
discotheek tot een broeikas. Aan
het open einde bevinden zich de
kimderbewaarplaats, de speelweide
en eventueel de dierentuin.
Krachtens gemeenschappelijke
overeenkomst zullen auto's worden
geparkeerd aan de zoom van de
commune. Bij een bedrag van
45.000 dollar per huis met inbegrip
van grond, bouwkosten en alle ge
meenschappelijke gerieven kan
men niet zeggen, dat de behuizing
goedkoop is, maar de kosten zijn
ook niet exhorbitant voor een huis
in de nabijheid van Kopenhagen.
Het „megahuis" is minder duur
en radikaler van opzet. Het is
tweeeneenhalve verdieping hoog,
zo lang als een voetbalveld en
beslaat 0,8 hectare grond. Jan
Gudman-Hoyer, de architekt van
beide projecten noemt het inte
rieur „zoiets als een klooster" De
afzonderlijke slaapkamers voor ou
ders en kinderen zijn smal en
nogal klein. Iedere bewoner heeft
zijn eigen „mini-keuken", maar de
afmetingen van deze vertrekken
zullen de gezinnen aanmoedigen,
gezamenlijk gebruik te maken van
de grótere gemeenschappelijke
vertrekken.
Kamers voor een gezin van vier
personen kosten in dit huis 16.000
dollar. Aanvankelijk wilde velen
iets meer betalen voor grotere ka
mers, die zij niet met andere ge
zinnen in het huis zouden hoeven
delen, maar bij de bespreking van
de ontwerpen op de geregeld
maandelijkse bijeenkomsten beslo
ten verscheidene van deze „priva-
tisten" de sprong te wagen en zich
aan te sluiten bij de „collectivis-
ten".
De weinige kleine Deense com
munes hebben wat moeite gehad
niet alleen met de opinies van de
buren, maar ook met het voortdu
rend met elkaar leven. Psycholo
gen en architekten zijn het erover
eens. dat een der oorzaken hiervan
is gelegen in het huis zelf. Een
huis voor een „megafamilie" is
zelden aangepast aan de behoeften
van een aantal niet met elkaar
verwante mensen.
Maar zij, die een methode heb
ben gevonden voor collektief wo
nen zijn vol geestdrift om het aan
anderen uit te leggen. In de woon
wijk Lingby wonen negen jonge
Skandinaviërs studenten, lera
ren, fotografen al sinds augus
tus 1968 collektief. „De proble
men,waarmee wij naar de mening
van andere mensen te kampen
hebben bestaan niet", zegt Hanne.
„We staan bijvoorbeeld allemaal
op verschillende tijden op en be
hoeven dus niet in een rij voor de
badkamer te wachten. We kijken
ook niet erg vaak naar de t.v„ en
ACEND
GEEN STOK - DIE -
VUUR - SPUWT
NODIG, BLEEKGE -
ZICHT GEVREESDE
AREND IS GOEDE
INDIAAN.
PRECIES DE KLEUR DiE
IK WOU HEBBEN.
MENEER LUKE
wat dat betreft bestaat dus ook
geen aanleiding tot onenigheid".
Op de vraag hoe problemen wor
den opgelost, antwoordde Peter:
„We bespreken ze. We bespreken
alles". Maar de psycholoog Per
Rindon, die zich heeft gespeciali
seerd op tiet leven in groepen,
vindt, dat ze teveel bespreken. „Ze
beschouwen praktische problemen
als het voornaamste en besteden al
hun tijd aan het bepraten van
dingen zoals wie het huis moet
schoonhouden en wie de levens
middelen zal inkopen. Als ze ein
delijk een systeem hebben uitge
dokterd en alles is geregeld, ont
staat er een zekere malaise".
„Ze denken misschien, dat hun
nieuwe ideaal al hun problemen
zal oplossen, een eind zal maken
aan hun eenzaamheid of afzonde
ring en als dat dan niet het geval
blijkt te zijn, willen ze de schuld
niet geven aan het systeem, maar
aan hun huisgenoten".
De „megafamilies" zijn het hier
niet mee eens. „We verwachten
heus niet teveel. Het enige dat wij
willen vinden, is een gemakkelijke
manier voor volwassenen om con
tact met elkaar te houden en voor
kinderen om met elkaar om te
gaan".
Ofschoon de „megafamilies"
denken, dat het systeem voor hen
aan het doel zal beantwoorden, is
de gemiddelde Deen geneigd er
anders over te denken.
„Ik woon met een vrouw en
onze kinderen in één huis, ik heb
een tuin, een paar vrienden en wij
zijn' gelukkig. Je weet nooit waar
op die „saamhorigheids-experimen
ten" zullen uitdraaien. Nee, ik ge
loof, dat ons oude systeem het
beste is". Jorden Bang, een zeer
beken?! publicist, vertegenwoordigt
met zijn afkeuring een groot deel
van Kopenhagen.
Een lid van een collectiviteit
zegt evenwel ter verdediging
van het systeem:
„Er zijn het vorige jaar heel
wat wilde verhalen gepubli
ceerd, maar ondanks ons libera
le imago in het buitenland is
het grootste gedeelte van ons
volk nogal conservatief".
Een ander lid, hoopt zelfs, dat
ook ouderen zich bij de groep
izullen aansluiten. „Het vorige
jaar zijn hier in Kopenhagen
zelfs twee bejaarde mensen al
leen in hun woningen gestorven.
Toen ze eindelijk werden gevon
den, waren nog slechts hun
beenderen over. Zo iets zou in
ons land niet kunnen gebeuren",
zei hij.
VROUWEN die bang zijn dat hun
haar in de war raakt, gebruiken
vaak een spuitbus met haarlak om
op die manier het haar te verstevi
gen. Toch moeten zij daarbij voor
zichtig zijn. Onderzoekingen in
Amerika hebben aangetoond, dat
gezichtshuid en ogen door dit nut
tige verstuivingsmiddel ontstoken
kunnen raken. Aanvankelijk werd
er geen enkel verband gelegd tussen
ontstekingen van huid en ogen en
die spuitbussen. Toen men wat die
per op de zaken inging bleken, door
de kracht waarmee de lak uit de
bus de lucht wordt ingeslingerd,
iakpartikeltjes door gezichtshuid en
hoornvlies te worden geperst. Deze
Iakpartikeltjes veroorzaken na eni
ge tijd onderhuidse ontstekingen.
Daarom is het van belang bij het
gebruik van dergelijke spuitbussen
gezicht en ogen goed te bedekken.
WELKE fijnproever krijgt tegen
woordig twee of drie maal per
Week bij de maaltijd kreeft op ta
fel? Dat zou een duur grapje zijn.
In de toekomst wordt dat anders.
Normaal heeft kreeft voor zijn ont
wikkeling van eitje tot verhandel
baar produkt in zee tien of meer
jaren nodig. Proeven op Helgoland
om kreeften in plastic bakken te
kweken hebben opzienbarende re
sultaten gehad. Door de gunstige
klimatologische omstandigheden te
scheppen en te zorgen voor vol
doende voedsel, bleek het mogelijk
in drie jaar voor de handel ge
schikte kreeften te kweken. Boven
dien zjjn methoden voor het mas
saal kweken van kreeft ontwik
keld. Het zal er vermoedelijk net
mee gaan als met kip. Voor de oor
log werd kip uitsluitend gegeten op
hoogtijdagen en was kip belangrijk
duurder dan andere vleessoorten.
Na de tweede wereldoorlog is dat
door moderne en massale fokmetho-
den volkomen veranderd. Kip be
hoort tegenwoordig tot ons dage
lijks menu. Zo zal het over enkele
jaren ook met kreeft zijn en niet
alleen met kreeft. Massale kweek
van zalm, forel, kaviaar, truffels en
oesters liggen binnen menselijk be
reik. Blijft alleen de vraag over,
wat in de toekomst als luxe-gerech
ten zullen worden beschouwd.
AFSCHAFFING damesbladen
Werkelijke integratie van homo
seksuelen in de maatschappij
Betere woningen voor gastarbei
ders Steun aan het Griekse
verzet Lege woningen gebrui
ken Snelle sanering Jordaan
Geen invloed van bedrijfsleven op
onderwijs Binnen -vijf jaar klas
sen met vijfentwintig leerlingen
Openheid over de wapenlevering
aan andere landen Binnenstad
zonder auto's Geen verplichte
aanschaf van studiegidsen Be
vrijdingsviering zonder reclame
voor bedrijfsleven Amerikanen
uit Vietnam G'een industrieel
imperialisme Progressief con-
eertbeleid Een omroep in han
den van de nieuwe nog niet gema
nipuleerde generatie, in plaats van
in die van een aantal advocaten
van middelbare leeftijd, die het
nieuws zodanig filteren dat de ge
middelde burger niet beter weet
dan dat alles koek en ei is
Welvaartsvaste uitkering voor oor
logsslachtoffers (wordt ver
volgd).
COMITê van der Lubbe Co
mité Vrij Heemskerk Cormallen
Cosmic Demokrater Derde
Wereld Winkel Dolle Mina
Dolle Tinus Eduardo Mondlane
Stichting Erotisch Panorama
Erotisch Syndicaat FAMOS
Federatie van Studenten Werk
groepen Homoseksualiteit Fe
deratie Vrije Socialisten Fizz
De Gooise Matras Griekenland
Bulletin Groep Trapman He-
morisme Holland Hapt Huis
vestingsnood Haarlem Hulp
Griekenland Indonesië Informa
tie Informatiebulletin Cuba
Insekten Sekte De Internationa
le Jong Nederland Kabouter-
br/.nt Dj Kapitalist De Karga-
door Kasieno Komité Indone
sië r.ova Te mliel Kosmoplot
Kosmos De Kraker De
Kriüese C' •"asldsi. -■ Du Kritiese
School Kunstenaars helpen
Vietnam Kurdistan Een
Krantje Landelijk Onderwijs-
front Landelijke Werkgroep Kri
tiese Leraren De Lastige Am
sterdammer Lemuria Link
De Loze Kreet Ludiek Kreatief
Sabotaasjesentrum Man, Vrouw,
Maatschappij Medisch Comité
Nederland-Vietnam (wordt ver
volgd).
BRITISH LEYLAND Motor Cor
poration heeft een nieuwe versie
van de Landrover uitgebracht. Het
is de Range Rover, uitgerust met
een V8 aluminium motor van 3,5
liter. Aandrijving op alle vier de
wielen, topsnelheid 153 km per uur.
De Range Rover heeft twee deuren
en een achterklep. Op de twee stoe
len en de achterbank is plaats voor
in totaal vijf volwassenen. Boven
dien is er achter de achterbank nog
een flinke bagageruimte. De Range
Rover is uitermate geschikt in het
terrein. Verder kan de wagen goed
worden gebruikt voor allerlei
sleepwerk van bijv. caravans en
boten tot een gewicht van 1800 kg.
Volgend jaar zal de Range Rover
in West-Europa te koop zijn.