SSIEK
SPITS
GISPEN CULEMBORG IN DE AS
Schade geschat op
vijftien miljoen
DAGBLAD
Vorig jaar: meer dan 3000 doden op de weg
ffi: MEUBELEN
en
ien
irandsfeelen
Mr finale
nam»
woensilaoavind
22.55 aar
Ir Alf Ramsey moet op het matje komen
'lanbureau: opvoering woningbouw vraagt te zware offers
Charles van
Spaendonck
weggewerkt
door
vakbonden
>agina 16
Kerkelijke inzegening
liomofieie vriendschap
voorlopig afgelast
Dwarsgebakken
lekker!
editie voor
zeeland
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - De kans dat het woningbouwprogram in de komende
waren wordt opgevoerd, is uiterst klein.
'RIJZEN.
onovertroffen
kwaliteit
N
BESPARINGEN
I.
bekijk liet vanaf uw
eigen eretribune met
kleuren tv
Water afgesloten
Brandkast te
sterk: inbrekers
op de vlucht
Afgrond
Loon
Omvallende zerk
doodt dochtertje
van grafdelver
110e jaargang no. 26452
Directeur: Dr. W. A. J. M. Harkx
Hoofdredacteur: L. Leendekker
JHoofdkantoor: Breda, Reigerstr. 16
Telefoon 22341, Postgiro 1114111
TERNEUZEN, NIEUWSTRAAT 9
Dinsdag 16 juni 1970
weerbericht
Droog weer
Droog met wolkenvelden, maar
ook zon. Weinig wind en onge
veer dezelfde temperaturen als
gisteren.
BERGEN OP ZOOM, ZUIVELSTRAAT 26
OOSTERHOUT, ARENDSTRAAT 14
ROOSENDAAL, MOLENSTRAAT 45
i van de ruim 3000.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Het aantal ver
keersdoden stijgt nog steeds. Dit
blijkt Hit cijfers van het Centraal
Bureau voor de Statistiek. In het
afgelopen jaar kwamen 3042 men
sen bij verkeersongevallen om het
leven. In het jaar 1968 bedroeg dit
aantal 2907. Dit betekent dat het
absolute dodencijfers met 4,6 pro
cent omhoog is gegaan. Men had
dit niet verwacht. In het onlangs
uitgekomen jaarverslag van het
Verbond voor Veilig Verkeer werd
nog voorspeld, dat het absolute do
dencijfer onder de 2900 zou blij
ven.
Volgens het verbond zou men
daaruit kunnen concluderen, dat
gedurende twee jaar achter elkaar
het absolute dodencijfer lager is
dan op grond van de stijgingsten
dens over een reeks van voorgaan
de jaren verwacht kon worden.
Deze prognose was gebaseerd op
cijfers van het CBS over de eerste
tien maanden van 1969. Wel meen
de het verbond in zijn verslag dat
het nog te vroeg was om er opti
mistische conclusies voor de toe
komst aan te verbinden.
Dat de conclusie niet is uitgeko
men, moet volgens het CBS gewijd
worden aan de ongunstige ontwik
keling in het tweede halfjaar. In
het eerste halfjaar van 1969 was
het aantal doden nauwelijks hoger
dan in de eerste helft van 1968. In
het tweede halfjaar van 1969 be
droeg dit aantal echter 132 meer
dan in dezelfde periode van 1968.
Juli, augustus en november waren
de uitschieters. Het dodental kwam
toen zelfs boven de 300 per maand.
Het gemiddelde bedroeg in 1969 254
doden per maand.
-EEN KANS.OP MEER HUIZEN
Opvoering van hét aantal woningen boven 125.000 per jaar vergt namelijk
Iware offers. Dat blijkt uit een nota van het Centraal Planbureau, waarin de sociaal-
economische gevolgen van een grotere woningbouw worden geschilderd. Minister
Schut (Volkshuisvesting) heeft deze nota aan de Tweede Kamer toegezonden. Aan
de volksvertegenwoordiging is nu het woord om de politieke keuze te maken.
De regering zal haar standpunt bepalen in de rijksbegroting 1971.
smperi
en de 1
lüd-gemeentesecretaris
Clinge wordt specialist in ge
meentelijke liquidaties.
Pagina 2
Vlugger naar Zeeland: Bergen
op Zoom bestaat niet meer.
Pagina 3
elte uit het Kanaal: warm
brk in Sluiskil. Pagina 5
(flde voor Vlissings zilveren
aris. Pagina 7
laziliaanse gevangenen op
ag naar de vrijheid.
Pagina 13
De vijf gouden sleutels om arme
linden rijk te maken.
Pagina 15
Schilderende pianist Eddy Doo-
rjnbos gaat door het vuur voor
de broer van koningin Fabiola.
Pagina 18
Peter Schroder bouwde zelf een
studio in Houston voor nog geen
zes dollar. Pagina 19
[emperit - Palma - Freetime
en de lichtgewicht.
ins enz.
liefhebber. T
sits HAMERS - ZAGEN
HLS enz. enz.
(Van onze redactie binnenland)
^^ptECHT De kerkelijke inzege-
van de vriendschapsrelatie tus-
1. Thomas en Alex Verhoeven is
opig afgelast. Het bestuur van
Nederlandse Homofielen Partij
waarvan Thomas en Verhoe-
venpespeetievelijk voorzitter en vice-
jMfzitler zijn, heeft dit besluit ge
nomen, ofschoon de meerderheid van
net fces'uur van de NHP de dienst
van.de kerkelijke inzegening, die op
28 Juni zou worden gehouden, toch
wilde laten doorgaan.
^fcomas en Verhoeven willen nu
^Bt de mening peilen van alle NHP-
Die meningen zullen dan wor-
'oorgelegd aan het partijbestuur,
e beslissing ook dan positief dan
ie dienst doorgaan op zondag 19
De betrokken pastores hebben
ms het communiqué van de NHP
i_ laten weten dat zij hun mede-
ang blijven verlenen.
De nota van het planbureau is samengesteld op aandrang van KVP-
fractieleider Schmelzer in de Tweede Kamer. Deze had vorig najaar
bij de bespreking van de rijksbegroting-1970 gevraagd te laten uitre
kenen wat de economische consequenties zouden zijn, als meer wo
ningen dan 125.000 per jaar zouden worden gebouwd.
Het planbureau concludeert dat opvoering van het bouwprogram met 15.000
woningen een bedrag van één miljard gulden vergt. Om er zeker van te zijn
dat inderdaad na een paar jaar geen 125.000 maar 140.000 huizen per jaar
zouden worden gebouwd, zou de uitbreiding van de woningbouw geheel in de
woningwetsector moeten plaatshebben. De gevolgen voor de rijksbegroting
zijn dan echter het grootst. Maar zou een deel van de meer te bouwen huizen
in de vrije sector tot stand moeten komen, dan is succes bij voorbaat niet ver
zekerd. omdat de overheid dan van het particulier initiatief afhankelijk is.
Niet alle gevolgen van de grotere woningbouw zijn even gunstig, aldus het
planbureau. Er kan zelfs van bijzonder onplezierige gevolgen worden gespro
ken. Deze zouden dan moeten worden opgevangen door op andere terreinen
te bezuinigen, wil men tenminste de economische toestand van het land niet
al te veel bedreigen. Financiering van de grotere woningbouw zou kunnen
gebeuren door:
Verhoging van de direkte belastingen, waardoor de particuliere consumptie
en de bedrijfsinvesteringen worden afgeremd.
Verhoging van de indirekte belastingen, met_als risico grotere loon- en
prijsstijgingen.
Beperking van de overheidsuitgaven in andere sectoren.
Naast het grote probleem van de financiering, staat dat de schaarste aan
arbeidskrachten, vooral in het westen van het land, een belemmering kan
betekenen voor een grotere woningbouw. Een mogelijkheid is om via een
strakker rijksgoedkeuringenbeleid de investeringen buiten de woningbouw af
te remmen, waardoor meer bouwcapaciteit voor de huizenbouw beschikbaar
komt. Wat betreft de financiering bestaat de mogelijkheid om via een beroep
op de kapitaalmarkt meer geld voor de woningbouw aan te wenden, met als
gevolg dat dit gaat ten koste van de bedrijfsinvesteringen. Een onprettige
consequentie hiervan kan zijn, dat de werkgelegenheid vermindert.
Het planbureau geeft een aardige becijfering van de wijze waarop het rijk
meerfinanciering in de woningbouw zou kunnen compenseren. Uitgangspunt
is dat de stijging van de uitgaven in enkele bouwsectoren voor vijf jaar wordt
stopgezet, om 15.000 huizen per jaar meer te kunnen bouwen. Voor de woning,
bouw wordt dan bespaard 1.35 miljard.
Deze besparingen zouden verkregen kunnen worden door flink op de weg
en waterbouw te besnoeien, de nieuwbouw voor het onderwijs te verminde
ren, de bouw van ziekenhuizen en zwembaden te vertragen.
FRITZ TEUFEL, een vooraanstaand
lid van de buitenparlementaire op
positie in West-Duitsland is in Mün-
chen gearresteerd op beschuldiging
van brandstichting.
(ADVERTENTIE)
Globaal laat onderstaand staatje zien, wat 100 miljoen besparing in een
bepaalde sector „kost".
100 miljoen minder voor rijkswegen:
voor dat bedrag wordt jaarlijks 40 km rijbaan aangelegd, het wegenpro
gram omvat 200 km per jaar.
100 miljoen minder voor lager en middelbaar onderwijs:
800 klaslokalen van het jaarprogram (totaal 4.000) minder.
100 miljoen minder voor hoger onderwijs:
voor 800 studenten minder aan universitaire voorzieningen.
100 miljoen minder voor recreatie:
voor dit bedrag wordt jaarlijks 1.000 ha recreatiegebied gereed gemaakt.
100 miljoen minder voor ruilverkavelingen:
voor zo'n bedrag kan 10.000 ha worden herverkaveld.
Het planbureau heeft alleen berekeningen gemaakt. De keuze is aan rege
ring en parlement. Deze keuze meer belastingen, direct of indirect, of be
zuinigen elders is er een van zwaar politiek gewicht. De keuze is nauwe
lijks te maken, want zij is een haast onmogelijke opgave. Aan verzwaring van
de belastingen is al niet te ontkomen om meer geld voor collectieve voorzie
ningen beschikbaar te krijgen, en bezuinigingen in de wegenbouw zijn politiek
ook niet te verkopen.
Zijn de sociaal-economische mogelijkheden tot opvoering van de woning
bouw dus zeer beperkt, de vraag is of een feitelijke opvoering van het aantal
huizen wel haalbaar zal kunnen zijn.
In een jaar is het aantal bouwvakkers met drie procent verminderd. De
hoop dat dit jaar 125.000 huizen worden gebouwd, lijkt alleen nog bij minister
Schut te leven. Ook de mei-cijfers van de woningbouw geven een teleurstel
lende uitkomst te zien.
WEST-DUITSLAND
ITALIë
Direct gevolgd door de re
portage van de wedstrijd
Brazilië-Uruguay ook uit
de halve finale. Nederland
1 00.45 uur.
Alles in kleur
('t Kan nog als u naar uw
Aristona-dealer gaat!)
staten weten dat zij hun mede- (Zie ook elders in dit blad).
ting blijven verlenen.
l <V spe?ale ficial van de Britse voetbal- geheel niet slecht hebben ge- De boodschap van Harold sen met deze zwaar bevoch-
versalggever) bond meegedeeld. daan zeker wanneer men Wilson was tamelijk kort-
(Van onze speciale
versalggever)
iONDEN „Zeer waar-
pijnlijk zal er, wanneer de
ïngelse ploeg in Engeland
1 teruggekeerd, een d'
!*and onderzoek, met
T Ramsey erbij, v.„.
:n ingesteld naar de reden
de 23 nederlaag van
jeland tegen West-Duits
ld in de kwartfinales van
Et wereldkampioenschap
itbal". Dit heeft een of
diep-
sir
wor-
ficial van de Britse voetbal
bond meegedeeld.
De heer Len Shipman,
voorzitter van de „Football
League", voegde er aan toe:
„Ik ben zeer, zeer teleur
gesteld dat Engeland ver
loor. Wat ik vooral onver
geeflijk vind is dat de En
gelsen, hoe goed ze af en toe
ook speelden, niet in staat
waren om een voorsprong
van 20 vast te houden. Nu
is het natuurlijk wel zo dat
de Engelse spelers het als
geheel niet slecht hebben ge
daan zeker wanneer men
de hoogte en de temperatuur
in aanmerking neemt, maar
dat neemt niet weg dat er
een levensgroot verschil was
tussen de strategie van de
Westduitsers en die van ons"
De beide leiders van de
twee grote politieke partijen
in Engeland Harold Wilson
(Labour) en Ted Heath (To
ries), hebben elk een tele
gram gestuurd naar sir Alf
Ramsey en de Engelse ploeg.
De boodschap van Harold
Wilson was tamelijk kort:
„Pech gehad. Goed gespeeld"
Edward Heath was iets uit
voeriger: „Ik weet hoe te
leurgesteld jullie moeten
zijn. Wij hebben kunnen zien
dat jullie je uiterste best
deden voor Engeland".
Ook Willy Brandt heeft
zich vanzelfsprekend niet
onbetuigd gelaten. Hij tele
grafeerde naar Helmut
Schön en de Westduitse
voetballers: „Mijn gelukwen
sen met deze zwaar bevoch
ten zege. Ga zo door".
De president van de
Bondsrepubliek, Gustav Hei-
nemann, keek zondagavond
naar twee televisietoestellen
tegelijk. Het ene leverde
beelden van de verkiezingen
in Rijnland-Westfalen, Ne-
dersaksen en Saarland en
het andere van de voetbal
wedstrijd West-Duitsland—
Engeland. Maar alleen bij
de verkiezingen was het
commentaar ingeschakeld.
(Van een onzer verslaggevers)
CULEMBORG. Een omvangrijke brand bjj N.V. Gispen's fabriek
voor metaalbewerking in Culemborg heeft gistermiddag het grootste
deel van het bedrijf in de as gelegd (foto boven). Van de vijf hallen
de totale oppervlakte van het fabriekscomplex bedraagt ruim
11.000 vierkante meter bleef alleen de lakkerij gespaard (plus
minus 2000 vierkante meter), waar ook bijzonder brandbare stoffen,
zoals cellulose, waren opgeslagen. Ook de perserij bleef behouden.
De eerste schattingen meldden een schade van ruim vijftien miljoen
gulden.
De montage- en produktiehallen,
een gloednieuwe showroom (1800
vierkante meter, kosten ruim 1 mil
joen gulden), de magazijnen, de gal
vanische afdeling en stoffeerderij en
het laboratorium gingen geheel ver
loren. De kantoren en het adminis
tratieve gedeelte van het bedrijf lie
pen geen gevaar, omdat dit gedeelte
op een halve kilometer afstand van
de eigenlijke fabriek ligt. Bij Gispen
werken ruim 500 mensen, waarvan
de helft tot het administratieve per
soneel behoort. De metaalwarenfa-
briek is een van de grootste fabrie
ken in Nederland op het gebied van
staalmeubelen (buis-, kantoor- en
woningmeubelen, kasten en bu
reaus).
De brand werd om even over half
een ontdekt door een Italiaanse gast
arbeider die in de afdeling export
verpakking bezig was. Hij sloeg di-
rekt alarm en waarschuwde ook on
geveer 30 employés die in de kan
tine op de eerste verdieping aan hun
twaalfuurtje bezig waren. Zij konden
zich ternauwernood in veiligheid
stellen. De brandweer van Culem
borg was na enkele minuten ter
plaatse.
De N.V. Gispen (een volledige
dochtermaatschappij van de Lips-
fabrieken) is het grootste bedrijf in
Culemborg. De fabriek had veel or
ders lopen. Voor bepaalde onder
delen bestonden zelfs levertijden van
zeven tot acht maanden.
De bevolking van Culemborg werd
gistermiddag (ongewild) geconfron
teerd met de moeilijkheden als ge
volg van de brand. De Culemborgse
wethouder van Openbare Werken
liet n 1. om één uur het leidingwater
voor alle bewoners (uitgezonderd
twee plaatselijke ziekenhuizen)
sluiten om te voorkomen dat
brandweer een tekort zou krijgen.
Nu de lakkerij en plaatwerkerij be-
af
de
houden bleven zou in feite vandaag
al weer kunnen worden geprodu
ceerd, „maar we moeten dan in de
open ruimte werken," zo zei de di
rectie van Gispen.
Voor de werknemers is er geen
reden tot ongerustheid. Vijftig van
de 250 man kunnen op het kantoor
worden geplaatst. De overige 200
hebben we naar huis gestuurd met de
mededeling zich beschikbaar te hou
den," zo zei directeur Kernkamp, die
nog aanvulde dat het bedrijf zowel
tegen brand als bedrijfsschade is
verzekerd.
(Van onze correspondent)
TERNEUZEN. In de nacht van
zondag op maandag hebben inbre
kers getracht in te breken in het
kantoor van de Middenstandsbank
aan de Nieuwstraat te Terneuzen.
Het «s hun echter niet gelukt de ste
vige kluisdeur te openen. Nadat zij
de achterdeur van het gebouw en de
toegangsdeur tot de kluiskelder had
den geforceerd, gingen de daders hun
snijapparaat gebruiken. Zij kwamen
spoedig tot de ontdekking, dat het
een vrijwel onmogelijke zaak was.
Zij kwamen niet verder dan een
brandsnede van 2,5 centimeter diep
en 14 centimeter lang. Het bleek hun
niet mogelijk door de eerste staal
plaat heen te komen. Zonder iets weg
te nemen zijn ze vertrokken. Wel na
men ze hun snijapparatuur mee. Be
houdens de brandsnede in de deur,
vond de politie geen enkel spoor.
(Van een onzer verslaggevers)
TILBURG/DEN HAAG Direc
teur Charles van Spaendonck van de
Wollenstoffenfabrieken N.V. André
van Spaendonck en Zn. in Tilburg,
is voor de vakbonden niet aanvaard
baar. Vertegenwoordigers van die
bonden hebben maandag geëist, dat
hij niet zal optreden als manager
van de samenwerkingscombinatie,
die Spandon gaat vormen met Van
Dooren en Dams Textielfabrieken
N.V., eveneens in Tilburg. Een eis
die is ingewilligd.
Ook de kredietgever van Spandon,
de AMRO-Bank, zou namelijk reeds
hebben geëist, dat de heer Charles
van Spaendonck in de combinatie
geen leidende functie gaat bekleden.
De vertegenwoordigers van de drie
textiel vakbond en, St.-Lambertus, De
Eendracht en Unitas, van de beamb-
tenbond en van de KLP, de bond
van werkmeesters, hebben tevens
gesteld, dat de heer Ed van Spaen
donck voor hen als manager onaan
vaardbaar is. De heer Ed van Spaen
donck is onlangs door de heer Char
les van Spaendonck in die functie
benoemd.
De vakbondsvertegenwoordigers
stellen, dat hij nauw betrokken is ge
weest bij de sluitingen van Tilkam-
wol N.V. in Goirle en de Verenigde
Tilburgse Wollenstoffenfabrieken
VETEWE in Tilburg. Voorts wijzen
ze erop dat hij daarna zakelijk con
tact heeft gezocht met de Italiaanse
Prato-industrieën, wier concurrentie
zoveel Nederlandse, maar vooral Til
burgse, wollenstoffenindustrieën
naar de afgrond heeft gebracht.
Er is door de vakbondvertegen
woordigers maandag uitvoerig met
de Spandon-directie van gedachten
gewisseld over een afvloeiingsrege
ling voor het personeel, dat zal wor
den ontslagen. Nog steeds zijn daar
over nog geen concrete gevallen ge
noemd. Zeker 400 van de 600 werk
nemers van Spandon zullen binnen
een halfjaar de straat op gaan. De
ontwerp-afvloeiingsregeling, zoals
die door de vakbonden is voorge
steld, wordt nader uitgewerkt. Zij
zal daarna door de Spandon-directie
ter goedkeuring van de AMRO-Bank
moeten worden voorgelegd. Er is 'n
bedrag van ongeveer 116 miljoen
gulden met die afvloeiingsregeling
gemoeid. De vakbonden hebben ge-
eist dat in ieder geval de 20 werk
nemers, die 62% jaar of ouder zijn,
tot hun 65e jaar een uitkering zullen
krijgen die gelijk is aan het loon,
dat ze nu verdienen. De pensioen
rechten van de af te vloeien werk
nemers zijn vermoedelijk veilig.
De oudere werknemers van Span
don evenals die van Beckers,
Becking en Bongers vallen onder
een landelijke regeling waarbij het
ministerie van Sociale Zaken een
subsidie in de loonkosten gedurende
het eerste jaar geeft. Die subsidie
bedraagt 35 pet. Op die manier hoopt
men de boven-vijftigjarigen gemak
kelijker elders te plaatsen. Omtrent
een definitieve regeling is een ad
viesaanvraag onderweg naar de Na
tionale Raad voor de Arbeidsmarkt.
ABCOUDE (ANP) De 3-jarige
M. C. W. Wiegmans uit Abcoude is
op de rooms-katholieke begraafplaats
in Abcoude getroffen door een om
vallende grafzerk. Zij werd daarbij
zo ernstig gewond dat ze enkele
uren later in het Onze-Lieve-Vrou-
wegasthuis te Amsterdam overleed.
Het meisje was op de begraafplaats
aan het spelen, omdat haar vader
die van beroep grafdelver is daar
bezig was met onderhoudswerkzaam
heden.
(ADVERTENTIE)
>AA44.
