EREN ERK0PEH TOKIO mengeling van Oost en West MILIEU PROSTITUEE IS BETER GEWORDEN LANDELIJKE PARTIJ VOOR BEJAARDEN 3 „De rijstwijndrinker van de drie bruggen Arts in proefschrift over Walletjes: Sovjct-geleerden willen u ekendmaking 6. elefoon 01640-4221 2-403. 30-33768. 9. 04160 - 2443 - 4541 )urnooiveld, Den Haagj i Verbeten Revanche Inkomen Grillen 's Weer arrestatie van Belgische douaniers Esso vindt aardgas in Pyreneeën .35 DE STEM VAN WOENSDAG 3 JUNI -1970- 15 aders der gemeente Breda kennis, dat zij voornemens verlenen aan: 5 te Breda, Cimburgalaan ;n en uitbreiden van een ieel Moretensbos 63, kada- sente Breda, sectie E no. tonende te Breda, Ulven- het bouwen van een keu- ande woning op het per- an 84, kadastraal bekend i, sectie D, no. 2460. bouwplannen niet in over- de ter plaatse geldende ïllen de vergunningen ver- passing van artikle 20 der nen tot 10 juni 1970 inzage mvragen met bijbehorende aeentesecretarie, afdeling ïarinastraat 16, en tot ge- oezwaren schriftelijk ken- emeentebestuur van Breda. ithouders voornoemd, burgemeester. N DAM, secretaris. e portieren. Voor de BMW inzelfsprekendheden. Maar de service, die wordt waar- raar bekwame handen vak- verklaart volledig waarom 3 zich geen zorgen maken km/u. 13,0 sec., topsnelheid 0 km/u, 12,4 sec., topsnel- 55 peze week in Tokio, heet het geschriftje waarin 's werelds grootste stad de bezoeker op merkzaam maakt op de vele mo- eindeloze waslijst, dat is duide lijk, voor een stad van meer dan tien miljoen inwoners. Hoog vertier en laag vertier, antiek vertier en modern vertier, Ka- gelijkheden tot vertier, die zij hem te bieden heeft. Het is een boeki-spelen, die eeuwen oud zijn naast monsterachtige naakt- shows, die modern zijn of nog ouder dan de Kaboeki-spelen, want de mens in zijn bescha vingsgeschiedenis ise nu een maal niet begonnen met een overvloed aan textiel. Het ligt niet in mijn bedoeling I je inhoud van zo'n wekelijkse uit neem u zo maar mee in Tokio, {ave voor u op te sommen. Ik deze week, niet op de manier waarop de toerist de stad doet, maar op mijn manier, dat is van de hak op dc tak. Het is een week, lithtrose, de laatste kersenbomen bloeien, de keizer van Japan is II jarig en een linkse student zit n sedert een week zonder eten en llrinken op zevenenzestig meter llugte op het linkeroog van de Janegod, het gigantische beeld op li Expo, maar dat is niet in Tokio I naar in Osaka. In Tokio doen de studenten ech- te ook van zich spreken, zij gaan bij tienduizenden de straat op, I linkse zowel als rechtse, omdat zij vinden dat het eiland Okinawa on middellijk door de Amerikanen verlaten moet worden. Zij zijn grimmig gehelmd en hebben hun I gezichten bedekt met doeken, zij vechten tegen elkaar of tegen de oproerpolitie en men moet er niet tussen gaan staan, want de klap pen die vallen zijn raak. Japanners doen alles verbeten, ook demon streren, men ziet hele legerscharen met leuzen oprukken het tafe reel verschilt nauwelijks van een gevecht tussen Samoerai op een I oude prent. Ja, een Japanner doet alles ver beten. Zo lijkt het ons althans. Men zou beter kunnen zeggen: hij doet alles met een totale inzet van zijn persoonlijkheid. Zijn denken is zijn doen. In Europa praten de studenten: daar heet doen denken. Zij mogen dan eens een keer de brrikade opgaan, daarna debatte- I tel en discussiere zij een jaarlang over het lot van degene, die zo ongelukkig geweest zijn tegen de lamp te lopen. In Japan echter bandelen de studenten onafgebro ken ai js het dan een minder- Mid die met maximaal effect de agitatie voert. Worden er een aan tal door de oproerpolitie gegrepen I ra verdwijnen zij in de gevange ns. dan worden zij door hun me destudenten nagenoeg aan hun lot overgelaten en vergeten. kdere Japanner doet wat hij I doet goed en, naar de letter. Den- I ken is moeilijker voor hem. Dat 'JJ' hij liever aan anderen over. Zelf een besluit te nemen ligt hem ""et Hij wil zijn beslissing liefst ®et zoveel mogelijk anderen de- I len. 's die beslissing echter eenmaal senomen dan bestaat er nauwelijks ,en Probleem meer. Men ziet daar e vermakelijkste staaltjes van in I kalt dsbeeld. Op het spitsuur, als "toren en warenhuizen leeglo- veranderen de wegen in stin- i-i,. loeiende riolen van gemech- J ,Je™ verkeer. Maar er zijn be- I v/pnc de metro blijkbaar niet I harfi nemen, zij hebben een 1 kam uk gevormd en als de klm?ren Entten ziet men hen bet ,lSje,n sP°rtief en bloc door gaiii, beeld rennen met een I himK,,. als koersten zij door de 1 bikrmIFse heuvels. Kilometer na met l, beroeren zij rythmisch voor i-ÏÏ voetzolen de plaveisels, "oliswa. st°Plicbten stoppen zij op maar blijven niettemin nj«welüu ?s ïn de looppas, en Bspron». ls„ het llcht OP groen I b het i- de meute stort zich auto', „'in van de stilstaande steek 'en "neert; kwiek de over- Plaveisoi 1 verder over een ander onveratA een andere straat, I ti!kaa„^vaar en met een Fran- 1 heet JInoedigbeid die hier De toenemende aantallen auto's in Japan, doen de milieuvervuiling snel toenemen. Om hiertegen te waarschuwen, heeft het stadsbestuur van Tokio in de stad elektronisch verlichte borden laten plaatsen. De getallen geven (van boven naar beneden) aan: het zwaveldioxide- en kool- monoxidegehalte van de lucht en de sterkte van het lawaai. Gierend stopt een taxi. Een ou dere heer steekt over en overste kende over de oversteek doet hij zijn ochtendgymnastiek. Armen omhoog, armen opzij, klaarover, waar gewoon. Vanmiddag liep ik in de buurt van het parlement, het was er ongewoon stil. Een stoplicht sprong op rood en een eenzame heer met paraplu moest geheel al leen enige seconden voor de over steek wachten. Als een bezetene begon hij met zijn regenscherm oefeningen te doen, in alle standen probeerde hij een onzichtbare golf- bal door het stadsbeeld te slaan. Maar onmiddellijk toen het licht op groen sprong veranderde deze homo ludens aan de voet van de gigantische grote stadsgebouwen weer in een correcte heer met paraplu en stak over. Misschien was het de heer Sato zelf wel, de premier van Japan. In Nederland zou iedereen bij het zijn van zulk een tafereel opkijken en den ken: wat een zonderling. Hier niet. Hier zou alleen een zonderling op kijken en denken. Want voor een japanner is zulk een daad de ge woonste zaak van de wereld. En de bezoeker komt tot de paradoxa le conclusie dat een mens vaak meer kan doen als hij maar wat minder denkt. Toen ik hier, na de oorlog voor het eerst kwam, voelde de Japan ner zich nog een verslagen man: men werd door hem begroet als een overwinnaar, dus een meerde re. Toen ik hier zes jaar geleden weer kwam was er iets in de atmosfeer veranderd. De Japainner was er niet langer de verliezer. Hij had zich van de schok van de nederlaag hersteld en had zijn mo rele evenwicht hervonden. Hij was er zich van bewust dat zich, op moreel niveau, weer met ieder an der kon meten. Glimlachend hield hij de Olympiade op eigen grond gebied en mocht de Japanse judo kampioen dan lichamelijk van Geesink verliezen, op geestelijk vlak bleek deze Olympiade een morele overwinning van Japan. Dit keer anno 70 is de ommekeer in de ziel van de Ja panner nog verbluffender. Er is niets meer over van de man die 25 jaar geleden de nederlaag leed. Integendeel. Iedere Japanner is er zich volkomen van bewust dat hij zich gerevancheerd heeft, ja dat hij een overwinning heeft geboekt op mondiaal niveau en dat hij op het industriële vlak bezig is de top van de ladder te bestijgen en alle andere naties achter zich te laten. Iedere passant man en vrouw in Tokio weet dit en de bezoeker voelt het. Het is nn niet de spor tief wedijverende geest van de Olympiade die overal als het ware tastbaar is, het is de trotse en zelfbewuste geest van de Expo. Er hangt een duidelijk fluïdum in de stad van wereldsnprematie. We- reldsuprematie van vredelievende aard weliswaar, op oosterse wijze zorgvuldig onder een glimlach ver borgen en nooit brutaal geëtaleerd maar daarom niet minder dui delijk voelbaar, overal, en zicht baar van de „captain of industry" tot de schoenpoetser. Hoe snel verandert de wereld, zeker de wereld van Japan en hoe snel verandert men daarin zelf. De vrolijke sakédrinkers onder de bloeiende kersenbomen van voor heen zoek ik nu tevergeefs in de parken van Tokio, anno 1970. En zij vormden zo'n kostelijk schilde rij onder de roze bloesemwolken, de mannen en vrouwen, nog in kimono terwijl de kommetjes saké onafgebroken werden bijge vuld tot iedereen dronken was van rijstwijn of lentelucht. Ook nu kom ik, in de buitenwijken van Tokio nog wel eens een aangescho ten sakédrinker tegen, die het feest van de kersenbloesems met een kruikje saké teveel gevierd heeft. Hij heeft de bloesem gezien, zeggen de buurtbewoners dan. Tokio is niet alleen 's werelds grootste stad, zij is ook een van 's werelds wonderlijkste steden, waar oost en west elkaar inten siever ontmoeten dan overal el ders. De gigantische stad met een doorsnede van vijftig kilo meter en een inwoneraantal van meer dan tien miljoen mensen lijkt op een volgebouwde bui tenplaneet, ontsproten aan de fantasie van een science-fiction schrijver. Het ene ogenblik waant de bezoeker zich ver plaatst in een situatie die meer van een toekomstvisioen heeft dan van een bestaande werke lijkheid, het volgende ogenblik dwaalt hij 'in een verleden rond, waarin sproken en legenden van eeuwen geleden tot werke lijkheid worden. 3ertus Aafjes J geeft een vaste indruk over de ze zonderlinge buitenplaneet in onderstaand artikel. Mam de echte kersenbloesemdrin ker wordt steeds zeldzamer, hij drinkt niet meer onder de kersen bomen maar in het neon-verlichte rijstwijnlokaal en groot is de kans dat zijn saké whiskey heet. In het water zal hij ook niet vallen zoals de rijstwijndrinker van de drie bruggen. Nog niet zo lang geleden kon men de straatverteller dit ver haal horen vertellen op een hoek van de straat, maar ook hij is verhuisd naar het Kaboeki-theater of het Boemrakoe-poppentheater. Laat mij daarom zijn geschiedenis vertellen, want zij is het waard aan de vergetelheid ontrukt te worden. Eertijds woonde er in Japan een jongeman die niets liever deed dan een kommetje rijstwijn drinken. Hij dronk het vroeg en hij dronk het laat, hij dronk het in het voorjaar als de kersenbomen bloei den, hij dronk het in het najaar als de esdoornkijkers de bergen in trokken om te gaan zien hoe diep rood de bladeren van de esdoorn wel verkleurden en hij dronk het des winters als de ware sneeuw- kijkers een nachtlang opbleven om te kijken hoe de sneeuw in hun witbesneeuwde tuin het winter- maanlicht in duizend schitterende sneeuwkristallen weerkaatste. Nu had deze jongeman een oom, die zijn voogd was en die hem dagelijks onderhield over zijn drinkgewoonte. Het mocht niet ba ten. De Japanse jongeling bleef een regelmatig bezoeker van het theehuis, waar men saké dronk. Op een donkere nacht keerde de oom van een avondwandeling huis waarts. Hij wilde juist de rivier passeren over de zevende brug, die naar het dorp leidde, toen hij kre ten hoorde, die opklonken uit het water, dat driftig onder de brug doorstroomde. Snel repte hij zich op zijn sandalen omlaag langs de rivieroever en kon nog juist een drenkeling op het droge trekken. Tot zijn verbazing bemerkte hij dat zijn eigen neef gered had, die even nat was van het rivierwater als dronken van de rijstwijn. „On waardige", riep hij uit. „Wat een geluk dat ik hier vanavond langs kwam. Anders was je nu een le venloos lichaam". „Mijn nederigste dank, eerbied waardige onbekende", antwoordde de jongeman. „Maar het was niet mijn schuld dat ik in de rivier terechtkwam. Het was de schuld van mijn oom, al neem ik aan dat de brave man het goed bedoeld heeft". „Wat", tierde de ander, „ik ben je oom en je spreekt tegen hem. Hoe durf je je eigen tekort komingen op zijn schouders te schuiven". De neef, zijn natte haren uit zijn ogen wrijvend, antwoordde: „Ver heven bloedverwant, ik zie U in derdaad, gij zijt het. Herinnert ge U niet hoe ge er vanmorgen op aangedrongen hebt dat ik wat min der rijstwijn zou drinken dan ge woonlijk". „Inderdaad", antwoordde de oom. „En wil je soms zeggen dat mijn goede raad zulke slechte ge volgen gehad heeft?" „Inderdaad", antwoordde de neef, „dat wilde ik zeggen, het is namelijk mijn vaste gewoonte ie dere avond zes kruikjes rijstwijn te drinken in ginds theehuis, voor ik hier de brug oversteek. Als ik dan op deze plek kom, zie ik drie bruggen naast elkaar, ik kies de middelste en bereik veilig de over kant. Vanavond echter heb ik uw goede raad opgevolgd en mij ge matigd. In plaats vain zes kruikjes rijstwijn dronk ik er drie en toen ik hier aankwam ontdekte ik slechts twee eerbiedwaardige bruggen. Ik koos de linkerbrug, maar die bleek er niet te zijn, zodat ik hals over kop in de rivier terechtkwam". Toen de oom dit hoorde liep hij zonder een woord te zeggen huis waarts. En neef liep zonder een woord te zeggen terug naar het theehuis, om drie kruikjes rijst wijn te drinken, die hij had laten staan. De straatverteller die dit verhaal vertelde zit niet langer in Tokio op de hoek van de straat. En de Japanse neef ziet de wankelende brug over de rivier niet langer voor drie bruggen aan. Hij is veel te druk bezig om een onwankelbare brug te slaan naar een toekomst, waarin hij hoopt dat zijn volk nummer één is op de ranglijst der volkeren. (Van onze correspondent) AMSTERDAM Aan het aantal proefschriften over prostitutie is een nieuw werkstuk toegevoegd en wel van uiterst bevoegde zijde. De 47- jarige arts J. W. Groothuyse name lijk, die de auteur is, oefent al 15 jaar zijn praktijk uit op het Oude Kersplein no. 50 in Amsterdam het hart van de Walletjes. Het proef schrift, waarop dr. Groothuyse gis termiddag aan de Utrechtse universi teit is gepromoveerd, heeft de titel „De arbeidsstructuur van de prosti tutie". Om het te kunnen schrijven heeft hij zich eerst gedurende jaren georiënteerd over het gedrags- en taalpatroon van de hoofdstedelijke rosse buurt. Met name het verstaan van het jargon bleek een eerste voorwaarde voor een soepel contact met dc dames van plezier. Dr. Groothuyse concludeert o.m. „De vrouw is heden ten dage er zelf de oorzaak van, dat zij in de prosti tutie zit. Het is een actieve, emotio nele, maar onbewuste zelfrealisatie." 80 Proeent van het aantal gevallen, dat nij dank zij zijn huisartsenprak tijk kon observeren, bleek te bestaan uit meisjes en vrouwen, die geestelijk goed waren aangepast bij hun leef wijze hoe abnormaal die in de ogen van de maatschappij ook mag zijn. Slechts 10 procent van de vrou wen verdiende de kwalificatie psy chisch gestoord, crimineel, verslaafd aan alcohol, dan wel andere verdo vende middelen. Men zou kunnen stellen, dat het milieu er niet ongunstiger op wordt. Dit blijkt ook uit het door dr. Groot huyse voorzichtig aangevoerde punt, dat het aantal berovingen in Amster dams rosse buurt momenteel gering is dit door het verdwijnen van besloten huizen, de grotere vrijheid van de individuele prostituée en de verschuiving van het actieve naar het passieve souteneurstype. Vroeger werden voor het werk ook wel kinderen aangetrokken, vermeldt het proefschrift elders. Vooral pleeg en stiefkinderen en ook de kinderen van alleenstaande prostituées stonden bloot aan dit misbruik, waarvoor be paalde klanten duur wilden betalen. Hier is door de strenge politiecon trole een einde aan gekomen. De buurt tolereert het ook niet meer en doet aangifte bij de politie. Overigen^ blijkt uit dë studie vén dr. Groothuyse, dat prostituées be paald niet de fabelachtige bedragen verdienen, die hun wel worden toe gedicht. De verdiensten variëren van 55.000 tot 50.000 gulden per jaar, be cijfert hij. Per dag loopt het inkomen uiteen van 80 gulden minimaal (waarvan 40 gulden afmoet voor de huur van een kamertje) tot 200 gul den netto bij de meer vlotte types. De gemiddelde prostituée ontvangt 8 klanten per dag, maar er zijn er ook, die per avond 40 gastarbeiders bedienen a raison van een tientje per stuk. Dit is echter een uitzondering en de meisjes staan in het milieu in laag aanzien. Het geld komt lang niet altijd even gemakkelijk binnen. Dr. Groothuyse citeert het geval van een hoogzwangere vrouw, die bij 14 gra den onder nul in een tochtige steeg stond te werken, totdat haar weeën aanbraken. Vakantie is er evenmin bij de prostituées vrezen, dat zij dan hun vast klanten zouden kwijt raken. In feite is vrijwel geen enkele prostituée in staat, om 'n bedrag van 500 gulden contant te laten zien, is een van de conclusies van dr. Groot huyse. Geld is voor haar alleen maar een roesmiddel. Ze smijt het over de balk, zodra zij het verdiend heeft niet aan primaire levensbehoef ten, maar aan grilleneen dure auto bijvoorbeeld voor een man, die zij nauwelijks kent of overbodige kleren. Ze maakt onnodige schulden in de onbewuste wetenschap, dat ze daardoor gedwongen zal zijn, haar vak te blijven uitoefenen. Het eigenlijke bezit van geld laat de prostituée vrij onverschillig. Geld is voor haar een element waarmee ze macht kan uitoefenen en waaraan ze sensatie beleeft. Niet in het minst de sensatie om in het milieu te kunnen blij ven verkeren, stelt dr. Groot huyse vast. Een citaat: „Voor ons is de con clusie gewettigd dat de vrouw het eigenlijke werk, dat zij in de pros titutie moet doen, als regel op de koop toe neemt en dat zij de sfeer van de prostitutie en wat er omheen gaande is ervaart als liggende in het verlengde van haar eigen aard. Zij beleeft het milieu en de daarbij be horende randverschijnselen als po sitief. We horen in de praktijk veel minder negatief commentaar over pooiers en verhuurders van kasten dan men zou verwachten. De klach tenfrequentie komt stellig niet uit boven wat in andere arbeidssectoren wel optreedt." a" Dr. Groothuyse op het Oude Kerkplein, het hart van Amsterdams rosse buurt. Een van de dingen, die de prosti tuée sterk binden aan hun werk, is volgens het proefschrift hun vrij heidsdrang. Ze kunnen zich in de rosse buurt vrijmaken van o.a. een te strenge moraal, van een verou derde milieubinding, van burgerlijke conventies of van schuldgevoelens tegenover hun kind, waarvoor zij de zorg niet op zich konden of wilden nemen. „Deze levenshouding is afgezien van de morele indicaties goed verenigbaar met de arbeidsop- vattin-gen van het jonge vrouwtje, eventueel ook het getrouwde vrouw tje zonder kinderen, dat een interes sante werkkring zoekt waarbij zij nog niet gebonden is door een uit gesproken moederlijke zorg tegen over man en kinderen." De vrijheid van het prostitutie milieu is volgens de auteur geen idealisering van de werkelijkheid, maar wordt reëel ervaren. De vrou wen voelen zich in het'ongeordende en ongedisciplineerde, vaak nogal gezellige en losse leventje op de Wallen werkelijk thuis dit uiter aard mede vanwege hun karakter structuur, waarin gemakzucht, sen satiezucht, een gering moreel zelf bewustzijn en een losse binding met de maatschappij vaak samengaan. Los van deze wetenschappelijkhe den bevat het proefschrift vain dr. Groothuyse tussen de regels door tal van waarschuwingen aan het adres van wie zich op vrijersvoeten naar de Amsterdamse Wallen wil bege ven. Bijvoorbeeld deze: Wie zich in een nachtclub een fles laat aanpra ten door een animeermeisje (overi gens eerder een gelegenheids- dan een beroepsprostiuée) betaalt in een concreet genoemd geval 80 gulden. De inkoopsprijs van die fles bedraagt 3 gulden. Een winst van 77 gulden dus, waarvan het animeermeisje 12,5 gulden opstrijkt. Netto-winst voor de uitbater 64,5 gulden. Het is maar, dat men weet waar het blijft wan neer men in Amsterdam zijn plezier zoekt. UTRECHT (ANP) In Utrecht is dë „Landelijke Partij voor Bejaar den" opgericht. „Sinds men in ons land het bejaardenprobleem is gaan onderkennen, zijn plaatselijke bejaar- denpartijtjes als paddestoelen uit de grond gekomen, waardoor de krach ten onnodig worden versnipperd. Een landelijke aanpak is daarom dringend gewenst. Het is te hopen dat de klei ne partijtjes zich bij ons aan zullen sluiten," zo zei de initiatiefnemer en voorzitter van de nieuwe partij, de 71-jarige heer P. van Vaalen uit Vaassen (Gld.). De bestaande grote politieke par tijen bieden volgens hem weinig soe laas. „Wij zijn de zieltjeswinnerij en het politieke geknoei beu. De volks vertegenwoordigers roepen om het hardst om de bijstandwetlopers te helpen, maar in feite komt er weinig uit de bus," aldus de heer Van Vaa len. De nieuwe partij, die openstaat voor gepensioneerden vanaf 55 jaar „van alle gezindten" wil aan de Tweede-Kamerverkiezingen in 1971 gaan deelnemen. De partij streeft onder meer naar een pensioen voor alle bejaarden dat 70 procent moet bedragen van het laatst genoten salaris of minimum loon en behalve in noodgevallen afschaffing van de algemene bij standswet. Tijdens de drukbezochte vergade ring werd een dertienkoppig hoofd bestuur gekozen. Het partijsecreta riaat wordt in Bussum gevestigd. MOSKOU (Reuter) Vooraan staande Russische kerngeleerden hebben gepleit voor de vrijlating van de gewezen generaal-majoor Pjotr Grigorcnko, die in een psychiatrische inrichting zou worden vastgehouden. De ex-generaal heeft herhaaldelijk blijk gegeven van opvattingen die van het Sovjetbeleid afwijken. Volgens een petitie waarvan af schriften in Moskou circuleren, is het beroep o.a. gedaan door Andrei Sacharov en Michail Leonotvitsj, twéé kerngeleerden, begiftigd met de Leninprijs en beide lid van de Academie van Wetenschappen. Gngorenko werd vorig jaar aan gehouden toen hij op weg was naar Taskent om als getuige a décharge op te treden in een proces tegen Krim-tartaren. Een rechtbank heeft hem in het begin van dit jaar ontoe rekenbaar verklaard. Hij zou zich in een kliniek te Tsjernyachovsk, nabij de Oostzeestad Kaliningrad, bevin den. (Van onze correspondent) ANTWERPEN Opnieuw zijn ii Antwerpen drie douanebeambten ge arresteerd, beschuldigd van omkoperij en smokkel. De drie mannen hielpen een reeds vroeger aangehouden man, om in België allerlei elektrische apparaten binnen te smokkelen. PARIJS (Reuter) Societé Nati onale des Petroles d'Aquitaine en Esso hebben aardgas aangeboord in een gezamenlijk concessiegebied in het district Cardesse in de Pyreneë- en. De put, Ucha genaamd, levert per dag 800.000 kubieke meter aard gas met een zeer lage zwavelgehal- te. (ADVERTENTIE) SiSi Sinas bekertjes of driekantjes voor 99 f

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1970 | | pagina 15