VERK
van de
imaak..
OFNH
STEEDS MEER MENSEN VROEGER INVALIDE
COMPUTERS WAARSCHUWEN VOOR GEVAAR
Luchtalarm" in Rijnmond
Rekenkamer maakte
zelf rekenfout van
100 miljoen gulden
Kantonrechter
70 Turken uit
pension in Rijen
breda
BriiiimJ
■edeplaid 2
DAGBLAD
tandaag
in
STEM
P^inSpanije.rden °Ver"
Eerste nieuwe
aardappelen:
f 1.80 per kilo
STAKING IN
UTRECHT
LOONGRENS
NAAR
16 MILLE
Paus naar Australië en Philippijnen
flristoua
OOK PENSIONHOUDER MOET BIEZEN PAKKEN
ZIEKENFONDS
HAARWERK
18 p|TIE VOOR
eeland
WEERBERICHT
UITBREIDING
ienst)
nst)
TOENAME
BESLISSING OVER STEUN VMF IN WEEKEINDE
AN
BESTUUR DIJKZIGT-ZIEKENHUIS
Onbegrijpelijk
Niet op straat
ft
REGENACHTIG
AFSCHEID VAN
MEIMAAND
Qweigen eretribane
met kleuren tv
10e jaargang - no. 26438
Acteur: Dr. W. A. J. M. Harkx
LfdredacteurL. Leijendekker
tfdkantoor: Breda, Reigerstr. 16
iefoon 22341, Postgiro 1114111
Zaterdag 30 mei 1970
Bewolkt
Veel bewolking. Plaatselijk enkele
regen- of onweersbuien. Ongeveer
normale temperaturen.
1NT0RENROOSENDAAL, MOLENSTRAAT 45,
BERGEN OP ZOOM, ZUIVELSTRAAT 26
OOSTERHOUT, ARENDSTRAAT 14
TERNEUZEN, NIEUWSTRAAT 9
GOES, KLOKSTRAAT 1
HULST, STEENSTRAAT 14
naast het dagblad
114) gericht worden
elijk herkenbaar.
Aan de drankjes
es die hij rookt,
n Hofnar.
s.
ctie-man. Voor u.
SENORITAS SPECIAL
10 STUKS f2,20
100°/o puur tabak
■(Van
een onzer verslaggevers)
(BKEDA De oudere werknemer
Lnt van jaar tot jaar meer kans
hor langdurige ziekten of gedeel-
Eike invaliditeit vroegtijdig uit
(arbeidsproces te verdwijnen.
35 jaar neemt de invalidi
ty steeds toe, waarbij de groep
Ten de 55 en. de 65 jaar voor
La 5 pet. niet meer tot de 65
Krwerkt. Deze cijfers heeft dr. G.
m Norren van Philips gisteren
jkendgemaakt tijdens het congres
o de vereniging voor sociale zorg
B pinder.validen AVO in Breda.
Het aantal werknemers, dat 1
of langer aan een stuk ziek is,
EL snei. Dr. Van Norren bracht
JL. meer de volgende percenta-
V vergeleken tussen 1958 en 1968
steeg het aantal langdurende ziek
tegevallen in de groep 15-24 jaar
van 0,6 promille naar 0,7 promille,
1,2 pet meer; in de groep 25 - 34
jaar stjheg dat van 1,3 promille
naar 1,6 promille; in de groep 35-
44 jaar van 1,9 promille naar 6,5
promille, 3 maal zoveel; in de groep
van 45-54 jaar van 3,9 promille
naar 16,6 promille, 4 maal zoveel,
en in de groep van 55-64 van 9,4
promille naar 49,8 promille, liefst
5 maal zoveel.
Dr. Van Norren: „Deze schrikba
rende cijfers hebben betrekking op
werknemers by Philips, die onder
de weistandsgrens blijven. Uit de
onderzoekingen, die ik bij honder
den werknemers heb gedaan, kom
ik tot de volgende oorzaken: bo
ven de 55 jaar is de helft van de
oorzaken hart- en vaatziekten; in
de groep 45-54 jaar geldt dat voor
30 procent en in de groep van 35-
44 jaar voor 20 proeent. Chronische
bronchitis, rugafwijkingen en gees
tesziekten (o.a. een enorme toena
me van neurosen) zijn eveneens
belangrijke Veroorzakers van dit
beeld".
De stijging van het aantal neu-
rosegevallen moet voor een deel
worden toegeschreven aan de toe
nemende mechanisatie. „De werk
nemer moet zich veel vaker om
schakelen en aanpassen dan vroe
ger. Vooral oudere werknemers
kunnen dat moeilijk opbrengen.
Ook in het leefmilieu treden veel
veranderingen op. Dat zien we voor
al onder de ongeschoolden. Ze wor
den door iedereen voorbijgestreefd.
Ook door hun kinderen. Deze men
sen krijgen een steeds groter min
derwaardigheidscomplex.
Het lawaai waarin wy leven is een
andere oorzaak van neurosen.
Onderzoekingen in Zwitserland lij
ken te gaan aanwijzen, dat een te
veel aan lawaai rechtstreeks organi
sche veranderingen teweegbrengt,
met name in de bloedvaten.
Bij beatmuziek zou het hier om
de 90 decibel-grens gaan".
Dr. Van Norren kwam tot de con
clusie: „De huidige tijd mist twee
essentiele levensvoorwaarden: een
beetje rust en een beetje bewe
ging".
Tevoren had hy o.m. nog gesteld,
dat door de steeds verbeterende
medische behandelingen het aan
tal mensen dat een ernstige ziekte
doorstaat, steeds groter wordt.
„De negatieve kant hiervan is,
dat deze mensen niet meer aan het
werk komen, zeker niet als ze wat
ouder zijn. En zien deze invali
den nog werkmogeiykheden dan
zijn er legio artsen, die hen ver
bieden veel te lopen of te fietsen,
M.a.w. deze mnsen zijn aangewe
zen op een eigen auto of een buur
man met wie ze kunnen meerij
den. Maar de parkeerplaatsen by
de industrieën zijn niet voor ieder
een. Vaak moeten ze nog een kwar
tier lopen vanaf hun auto naar
kantoor. En dat mogen ze niet. Er
worden wel speciale parkeerkaar-
ten afgegeven, maar meestal te
veel voor het aantal beschikbare
plaatsen, enz", aldus dr. Van Nor-
jliskerkse bankrover waar-
ftlijk een insider.
Pagina 3
i Helder Camara, voor twee
HP in ons land, sprak over
ht. Pagina 15
'we Schiphol nu al weer te
Pagina 17
(Van onze red. binnenland)
ROTTERDAM In de Rijnmond stonden gisteren de corn
ers op rood: de luchtverontreiniging is er door de meteo-
logische omstandigheden boven een wenselijk niveau ge
len,
Iwaarschuwing voor het bedrijfsleven berust op een vrijwillige
Sraak. Mocht de luchtverontreiniging nog toenemen, dan moeten
[bedrijven nog verder gaande maatregelen nemen.
■t eerste waarschuwing is bedoeld om afsluiters op de bedröven te con-
/ren en werkzaamheden, die kunnen worden uitgesteld, te beëindigen.
centrale meld- en regelkamer van Rynmond heeft gistermiddag de in-
krieën in het Rotterdamse Waterweggebied gevraagd om verontreiniging
«nakende activiteiten zoveel mogeiyk te beperken.
De computer van Rynmond, die de
gegevens van 31 meetpunten regis
treert, sprong kort voor 10.30 „in de
rooie cyfers". Op byna alle meetpun
ten kwam een luchtverontreiniging
voor boven het niveau dat men wen-
setijk acht. De meld- en regelkamer
van Rynmond gaf per semafoon een*
code door aan het bedrijfsleven, in
houdende dat men de „uitworpen"
van stank- of luchtverontreinigende
stoffen tussen het grondoppervlak en
40 nieter hoogte diende te beperken.
Dit houdt dus niet in, dat op enige
wyze de produktie moet worden be
cindigd.
Om kwart voor twee gistermiddag
deelde Rijnmond mee, dat op dat
moment een lichte verbetering was
opgetreden, ten gevolge van het ver
anderen van de windrichting. De
verontreinigde lucht verplaatste
zich vrijwel over het gehele gebied,
ook over de stad Rotterdam.
De voorlichter van Rijnmond zei,
dat men niet optimistisch over de si
tuatie is, die tegen de avond nog
ernstiger zou worden. Vooral de
meetpunten van de centrale meld
en regelkamer in Maassluis, Vlaar-
dingen, Schiedam en Hoogvliet ga
ven een ongunstig beeld te zien.
In het spitsuur nam de luchtver
ontreiniging op plaatsen met veel
verkeer nog sterk toe. De luchtver-
ontreindgingssituatie in Rijnmond is
niet bepaald uniek, zo zei de woord
voerder van Rijnmond vrijdagavond,
„Dit aoet zich zo'n tien a twintig
maal per jaar voor. Het bijzondere
is alleen, dat we nu tijdig registreren
en de bedrijven vragen een reeks
van tegenmaatregelen te nemen.
Sinds 1 januari is het alarm voor het
bedrijfsleven driemaal in werking
gesteld."
De meld- en regelkamer van Rijn
mond geeft aan luchtverontreinigin
gen van deze grootte, als ze van kor
te duur zijn, geen algemene bekend
heid, omdat men graag wil, dat de
mensen him klachten blijven indie
nen.
Als het alarm bekend is, neemt het
pubüek misschien die moeite niet,
terwijl het voor het werk van de
meld- en regelkamer toch gewenst is
over zoveel mogelijk waarnemingen
van de bevolking te beschikken.
In het begin van de avond om
half zeven was er een iets toe
nemende instabiliteit van de lucht
lagen, een gunstig verschijnsel. Het
KNMI verwachtte omstreeks midder
nacht een toenemende stabiliteit.
Daarom bleef de waarschuwing ook
vrijdagavond van kracht.
Gisteravond laat zyn opnieuw me
tingen verricht. Deze gaven geen
aanleiding het alarm te handhaven.
^international Nico Rijn
f'n Ajax schrijft, exclusief
F 6 Slem, zijn indrukken
I st wereldkampioenschap
Plco' Zijn eerste bijdrage
pginal9.
("twintig jaar vaderlands
lit in Sroeven ge-
Pagina 13
I 'eille Stem op pagina 9.
8e ^tem-bijlage „Vrijuit"
Mt Wort't slecht ver-
F Uzelf.
70; hoogspanning
balling .Gouden Han-
h^raaisel.
(Van onze correspondent)
HANSWEERT De uit Hansweert
afkomstige W. Pouwer heeft gisteren
op de veiling te Goes de eerste nieu
we aardappel van koude bodem ge
leverd. Het waren vyf kistjes eerste
lingen, waarvan de grote aardappe
len werden geveild voor f 1.80 per
kg. Ook de drielingen en kriel waren
behooriyk aan prys f 1.70 per kg.
(Vna onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister-president
De Jong verwacht dat dit weekeinde
de beslissing van de regering over
steun aan het V.M.F.-concern zal
worden meegedeeld. Het is de bedoe
ling nog voor maandag de raad van
bestuur van V.M.F. en de vakbonden
in te lichten over de mate waarin het
rijk het V.M.F.-concern wil bijsprin
gen.
In de vrijdagse ministerraadsverga
dering is de kwestie van steunverle
ning aan de Verenigde Machine Fa
brieken (V.M.F.) wel aan de orde
geweest. Het beraad is nog niet af
gesloten. Zaterdag zal nader overleg
plaats hebben tussen de ministers
Nelissen (Economische Zaken), Rool-
vink (Sociale Zaken), Witteveen
(Financiën) en de staatssecretarissen
De Keyze-r (Verkeer) en Grapper-
haus (Financiën).
Eventueel zullen andere ministers
in het overleg worden betrokken. Er
zal echter geen kabinetsvregadring
meer over deze steunverlening wor
den gehouden. Wat uit de bus komt
is te beschouwen als een kabinets
besluit.
Zoals bekend is, hebben de Ver
enigde Machine Fabrieken gevraagd
om een kredietgarantie van 30 mil
joen, rentesubsidies op exportorders
en een bij Werkspoor in Utrecht te
plaatsen order voor treinstellen ten
behoeve van de N.S. Deze rijsteun
is nodig om de voortgang van de
werkgelegenheid in dit concern te
verzekeren.
Nog enkele feiten rond de affaire
Werkspoor:
Het personeel van Werkspoor
Utrecht heeft gisteren gestaakt.
Maandag gaat het weer werken.
Meer dan 300 man van Werkspoor
Utrecht zijn gisteren naar Den
Haag gegaan. Zij hebben daar ge
demonstreerd (foto) teneinde hun
eis te onderstrepen, dat de werk
gelegenheid bij Werkspoor wordt
gehandhaafd.
Het congres van het Nederlands
Katholiek Vakverbond dat zich in
Den Bosch heeft beziggehouden met
de vraagstukken van de medezeggen
schap, heeft zijn bijzondere zorg ge
uit over de situatie die dreigt te ont
staan voor de werknemers van VMF
Werkspoor in Utrecht. Het congres
heeft unaniem ingestemd met het be
sluit een telegram te sturen aan de
regering.
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM „De rekenkamer heeft zelf de rekenfout van hon
derd miljoen guld^gemaakt".
Aldus directie en bestuur van medische faculteit en academisch zie
kenhuis Dijkzigt te Rotterdam, gisteren tydens een persbyeenkomst. De
rekenkamer stelde vorige week dat de snelle uitbouw en verbouw van het
gemeenteziekenhuis Dijkzigt tot academisch ziekenhuis ai medio vorig jaar
ongeveer 20 procent of honderdmiijoen extra zou hebben gevergd. „Zelfs per
I januari van dit jaar", aldus het bestuur, „liggen de totale bouwkosten niet
hoger dan 70 miljoen".
Het Dykzigt-bestuur, dat gisteren
ijverig alle cyfers van bouw en aan
koop op tafel legde, zei, niet in staat
te zün mee te delen, hoe de reken
kamer aan haar rekenfout gekomen
was. „De rekenkamer heeft een loze
opmerking gmaakt", concludeerde 't
bestuur. Overigens is het volkomen
juist dat de bouw aanmerkelijk meer
gaat kosten dan aanvankeiyk was
geraamd".
Medio 1969 was de totale raming
nog 670 miljoen (tot 1980). Deze ra
ming is inmiddels opgelopen tot 700
miljoen. „Men zal er echter rekening
mee moeten houden dat een bedrag
vain 600 tot 800 miljoen gulden voor
de bouw van een academisch zie
kenhuis normaal is, zoals ook overal
elders in Europa gebleken is".
Vandaar ook de verwondering over
een mededeling van de minister van
onderwijs vorige week in de Kamer,
dat de uitgave voor de achtste me
dische faculteit in Maastricht ge
raamd zou zijn op 400 miljoen. „Met
het noemen van een dergelijk be
drag heeft men zelfs geen rekening
kunnen houden met de stijgende
bouwprijzen, die thans al op tien
procent gesteld worden".
In Rotterdam heeft het rijk tot nu
toe 125 miljoen uitgegeven voor de
aankoop van hef bestaande Dykzigt-
ziekenliuis en een zelfde bedrag voor
bouw en apparatuur. Om aan het
sterk getemporiseerde en uiterst so.
(Vervolg op pag. 3)
(Van een onzer verslaggevers)
RIJEN Ongeveer zeventig Turkse gastarbeiders zullen binnen vier
maanden hun pension De Ponderosa aan de rijksweg te Rijen moeten
verlaten. Ook pensionhouder M. Alter dient in deze periode zijn bie
zen te pakken.
De eigenaren van „De Ponderosa", de gebroeders Gillis in Rijen, hebben
nameiyk in een kort geding geëist dat „De Ponderosa" zou worden ontruimd
omdat de heer Alter volgens hen de bestemming van „De Ponderosa" zou
hebben veranderd. De Tilburgse kantonrechter heeft de eigenaren in het
geiyk gesteld en de 70 Turken en de heer Alter vier maanden de tüd gegeven
om te vertrekken.
Volgens mr. J. Vreijling, advocaat
van de eigenaren, hebben de gebroe
ders Gillis „De Ponderosa" aan de
heer Alter verhuurd als een hotel-ca
fé-restaurant. „De heer Alter heeft er
echter een pension voor gastarbeiders
van gemaakt en dat is in strijd met
de bestemming, die ook in het huur
contract staat vermeld", aldus de heer
Vreyiing.
Dat „De Ponderosa' 'ontruimd moet
worden, staat vast omdat het vonnis
van de kantonrechter uitgevoerd kan
worden, zonder dat op een uitspraak
in hoger beroep gewacht hoeft te
worden. „Mogelijk zullen we wel be
roep aantekenen. Op korte termijn
zullen hierover besprekingen met de
heer Alter plaatsvinden", zegt mr. A.
Jansen, de advocaat van dè heer Al
ter.
Waar de Turken straks naar toe
moeten is nog de vraag, In Rijen zijn
er al wel heel wat besprekingen ge
voerd tussen het Rij ens Industrieel
Contact, de Stichting Bijstand Buiten
landse Werknemers Midden-Brabant
en de heer Alter over het inrichten
van een nieuw pension voor buiten
landse gastarbeiders in Rijen.
Aanvankelijk waren er plannen om
het voormalige klooster in Rijen voor
dit doel te huren. Deze plannen wer
den later (voorlopig) de ijskast in ge
stopt, omdat de huurprijs aan de hoge
kant lag. De heer Alter kocht zelf nog
een leegstaande fabriek, maar kreeg
later te horen dat hiervan op grond
van het bestemmingsplan onmogelijk
een pension gemaakt kan worden.
Vandaar dat nu weer gedacht wordt
aan het huren van het klooster.
„Er moet nu wel iets gebeuren. Nu
moeten we spijkers met koppen slaan.
Er moet een speciale vergadering van
het Rijens Industrieel Contact komen
om te bespreken welke maatregelen
we moeten nemen", zegt de heer Al
ter, wiens vertrouwen in de mens
heid door het vonnis van de Tilburg
se kantonrechter beslist geschokt
blijkt te zijn. „Het is onbegrijpelijk
dat zoiets in een Hollandse democra
tische rechtstaat kan gebeuren. Ik
weet niet meer wat ik ervan denken
moet. Toen ik in dit bedrijf kwam
was het geen dubbeltje waard. Het
was totaal uitgeleefd. Ik heb het he
lemaal opgeknapt en gemoderniseerd'
zegt hij heftig.
Hij voegt eraan toe „Maar de Tur
ken komen beslist niet op straat te
staan. De gebroeders Gillis zouden
het wel prettig vinden, maar het zal
beslist niet gebeuren", roept hij uit
De heer Alter zegt dat hij beslist te
gen het vonnis in beroep zal gaan.
„Dat ben ik verplicht tegenover de
Turken, de gemeente en het bedrijf,
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Ingevolge het ad
vies van de ziekenfondsraad, heeft
de ministerraad besloten de loon
grens in de ziekenfondswet per I
januari 1971 vast te stellen op
f 16.000.—.
Op 1 januari van dit jaar was de
loongrens verhoogd van f 13.800.
tot f 14.850.—.
Na 1 januari zal de hoogte van de
loongrens automatisch worden aan
gepast op basis van de gemiddelde
stijging van de indexcijfers van lo
nen en prijzen.
(Van onze redactie
buitenland)
VATICAANSTAD Het
Vaticaan heeft gisteren
bekendgemaakt dat paus
Paulus VI in de tweede
helft van november een
bezoek zal brengen aan
de Philippynen en Austra
lië. Hij zal daar deelnemen
aan de vergadering der
Philippijnse bisschoppen
conferentie in Manilla en
aan de Australische bis
schoppenconferentie in
Sydney.
De paus zal in Australië
ook deelnemen aan de
feesteiykheden rond het
tweede eeuwfeest van de
ontdekking van Australië
door kapitein Cook. Paulus
VI heeft voor zijn bezoe
ken officiële uitnodigingen
ontvangen van de Austra
lische regering en bis
schoppen van de Philip
pijnse president Marcos en
van het episcopaat daar.
De reis wordt voor paus
Paulus het negende bezoek
aan het buitenland. Hy
heeft dan gedurende zijn
pontificaat alle wereldde
len bezocht. Tot dusver
bezocht hy in januari 1964
het H. Land, in december
1964 India, in oktober 1965
New York en de Ver. Na
ties, in mei 1967 Fatima
in Portugal, in juli 1967
Turkye, in augustus 1968
Bogota in Columbia, in
juni 1969 Genève in Zwit
serland en in augustus
1969 Oeganda.
waarin ik veel geld heb gestoken, al
dus de heer Alter.
Volgens de exploitant van „De
Ponderosa" hebben de gebroeders
Gillis er in feite geen bezwaar tegen
dat hij Turken onderdak verleeent.
„De gebroeders Gillis willen een weg
restaurant gaan beginnen. Op grond
van het contract dat ze met mij heb
ben gesloten, mogen ze echter geen
warme maaltijden verkopen. Het con
tract zit hun dus in de weg. Dat is
het punt waar de schoen wringt", zo
luidt de verklaring van de heer Alter
(Van onze weerkundige
medewerker)
DE BILT Dit weekeinde
nemen wij afscheid van de groei
zame meimaand, hetgeen van
daag op enkele plaatsen met nog
wat regen gepaard kan gaan
maar zondag weer wordt ge
volgd door een verbetering met
opklaringen. Daarby is een mid-
dagtemperatuur tussen 17 en
20 graden te verwachten.
Vrijdag passeerde een zwak
koudfront met hier en daar
buien van betekenis. Op enkele
plaatsen gingen deze buien be
halve van onweer ook van hagel
vergezeld.
Voor belangrijk hogere tempe
raturen moeten wy naar Spanje
waar het kwik tot ruim dertig
graden stijgt. Opvallend is het
in deze meimaand wel geweest
dat niet alleen in ons land, maar
ook elders in West- en Midden-
Europa de middagtemperatuur
niet boven de 25 graden (offi
ciële zomerse dag) is gestegen.
Dit was verleden jaar heel wat
vroeger n.l. begin april reeds het
geval.
(ADVERTENTIES)
De grootste JcolleJclie dames-
en herenhaanverk vindt
U in de showrooms van
PELATTI
Ginnékenweg 43, telefoon 01600-32288
Verkoop ook via Uw kapper, waag
hem een introduktie.
Wereldkampioenschap voetbal
Mexico. Rechtstreekse repor
tage van de openingswedstrijd
Mexico-Rusland. Gevolgd
door Roemenie-Engeland op
2 juni om 23.00 uur (ned.l) en
Tsjechoslowakije-Brazilië op
3 juni om 22.55 uur(ned. 2).
Alles in kleur!
('t Kan nog als u nu naar uw
Aristona dealer gaat!)