ILBURG
IEL
KUNDIGE:
MISSIONARISSEN VIJF MAANDEN IN NEDERLAND
Het verlof is
een probleem"
ES! leveren waarschijnlijk
]een vliegtuigen aan Israël
PARIS
Aparte dag
Dubcek verraden
door Fransen?
afdeling
trsoneei
c'est
DR. CORN. VERHOEVEN
batterijen
In 1980 een
Rus op Mars?
PHILIPS
spot HAZELDONK
Ziekenhuis
p Zoom
Begroting
HETZELFDE
ARM
GESPAARD
ALTIJD TEKORT
slotzitting
|»an AK'T
1 I gadering-
Reisdoel Apollo-14
ook Era Mauro
diemóétenwelgoedzijn.
DE STEM VAN ZATERDAG 16 MEI 1970
19
EN TELEVISIE
functie van-.
het gebied
ten behoeve
waaraan
maris zal
eiten moeten beschikken
in galvanotechniek.
is gewenst.
ie met een daarmee
ingen.
huiskosten en mede
fan woonruimte.
studie.
roerig schrijven te richten
>urg.
.C.B. g.a.
inbouwmechanisatie
igen.
(aties aan bedrijfslei-
te Langeweg bij Ze-
3870 na 18.30 uur
rg
ng werken samen aan de
v en modern ingericht zie-
tember en per 1 maart een
17 jaar en 7 maanden zijn
rsus en mulo of gelijkwaar
Kunnen aan de kursus dee
aar en 6 maanden.
|men werkzaam op de ver-
ngen, maar ook op de ops
liniek.
de opleiding ontvangt men
ar maand
ar maand
ar maand
bruto per maand en hst
ameerd verpleegkundigs s-
maand.
apleiding vrij.
ruime ontspanningsmogs'|i
lektuur, radio en t.v., ta
■ras.
itrekt door de verpleegkon
opleiding. Boerhaaveplein
0.
(Van een onzer verslaggevers)
OUD-GASTEL - HOOFDPLAAT - BREDA „Niet te lang pra
len hoor, vijf minuutjes, want de zuster moet hier bij ons zijn". Vijf
korte minuten om met een missiezuster op verlof te praten. Dan
moet ze terug bij de ouden van dagen zijn, om te vertellen en wat
vrolijkheid te brengen. Na vele jaren missiearbeid is ze nu voor en
kele maanden vakantie bij haar moeder ergens in een klein dorpje
in Zeeuwsch-Vlaanderen. Je kunt het eigenlijk nauwelijks een dorp
noemen. Eerder een rij huizen tegen een dijk aangebouwd.
In het laatste huisje van de rij, het kleinste, één deur, één venster daar
woont ze. Toen ik aanklopte deed niemand open, maar een buurvrouw
merkte op dat het dinsdag was, „en elke dinsdag gaat ze met haar moeder
naar de bijeenkomst van de ouden van dagen. Anders is ze altijd thuis."
Altijd thuis, in dat kleine huisje,
in een vergeten dorp in Zeeuwsch-
Vlaanderen. Een missiezuster met
verlof.
Wat anders dan onze „geplande"
vakantie. Met gereserveerde hotels,
fijn uitgekozen toeristische plekjes,
een luie strandstoel. Royaal gooien
wij er enkele guldens tegen aan.
Het is toch onze jaarlijkse vakantie.
Wij hebben er een extra salaris voor
uitgetrokken.
Zondag, pinksteren, houdt Neder
land een missiezondag. Een missio-
naris-dag. Speciaal bedoeld om via
een collecte deze mensen wat zak
geld te bezorgen voor hun verlof in
Nederland. Vorige week publiceerde
het Centraal Missionair Beraad Reli
gieuzen een rapport waarin vrij
somber werd geschreven over de
financiële moeilijkheden van missio
narissen met verlof. Wij spraken
met een paar missionarissen en zus
ters (tijdelijk met verlof in Neder
land). Over hun verlof, en natuur
lijk ook over hun werk.
Uitgaande van ervaringsgege
vens en minimale voorzieningen
ziet de begroting voor een mis
sionaris, die hier vijf maanden
met verlof is, er gemiddeld zo
uit:
kleding 300.-
4 maanden verblijfkosten
700.-
5 maanden zakgeld 750.-
5 maal ziekenfondspremie f
200.-
6 weken studiecursus 600,-
studieboeken 150.-
aankopen voor missiepost
750.-
totaal 3450.-.
Wie het allemaal betaalt? Heel
veel families van missionarissen
stellen er een eer in de ver
blijfkosten te betalen. Natuur
lijk wordt ook veel gedaan door
de orde of de congregatie. Het
Solidariteitsfonds voor missio
narissen in nood springt bij
«aar nodig. Toch is het. alles
bijeen, helaas niet voldoende...
„Ik heb nog nooit onze eigen Ne
derlandse bloembollenvelden gezien.
Dolgraag zou ik er eens naar toe
willen, maar dat is onmogelijk". We
praten met broeder Louis Bartels in
Breda. „Of wijzelf, maar naar boven
wilden gaan" vroeg zijn moeder,
„want broeder Louis kan zo moeilijk
de trap af, heeft reuma."
„Het is hier momenteel een echt
missionaris-huis. Wat je hier aan de
muur ziet zijn zaken die mijn broer
heeft meegebracht uit de missie van
India. Ja, op het ogenblik logeren
we hier met drie missionarissen".
De drie broers Bartels zijn na 19
jaar nog eens samen thuis. Negen
tien jaar was het geleden dat zij
elkaar hadden gezien. Eén komt uit
India, één uit Ethiopië en broeder
Louis uit Senegal. „U weet wel dat
land in de neus van Afrika". Hij
pakt potlood en papier en tekent.
„Hier ligt Marokko, daaronder Sene
gal. En hier de uiterste punt is
Dakar, een havenstad, de grootse
van Senegal, 400.000 inwoners. On
geveer 130.000 hiervan wonen in de
buitenwijken, in krotten. Twaalf
rassen door elkaar. Ik leid daar een
sociaal jeugdcentrum. Dat betekent:
zorgen voor vrijetijdsbesteding voor
studerenden, organiseren van ver-
volmakingscursussen voor werken
den, en een vak leren aan diegenen
die nog geen werk hebben". Op
onze vraag of hij dan een grote
school runt antwoordt hij ontken
nend. „Een school is een pest", zegt
hij, „daar kun je eenvoudig niet
mee beginnen. Die zit onmiddellijk
barstens vol. Scholen zijn helemaal
geen zegen voor deze gebieden. Wat
moet je later beginnen met al die
afgestudeerden waar geen aangepast
werk voor is?"
„Duizend gulden. Maar die zijn zo
op. De eerste maanden van je verlof
moet je werkelijk opnieuw op
krachten komen. Je doet niet veel
meer dan eten en slapen. In Senegal
eet ik zoals de mensen daar, een
handvol rijst, om de veertien dagen
wat vlees of vis. En dan de hele tijd
een brandende zon boven je hoofd.
Na vier jaar moet je werkelijk li
chamelijk opnieuw bij komen. Je
wilt dan ook niet veel meer dan een
stuk vlees en je bed. En na die twee
maanden, dan „zit" je hier. Kijk ik
schrijf nu een brief naar Senegal
Veel liever had broeder Louis die
dag, een mooie meidag, lopen kuie
ren tussen de bloembollenvelden.
Nu schrijft hij een brief, eerder uit
verveling dan uit noodzaak
„Met bijvoorbeeld enkele honder
den guldens zouden wij al heel wat
kunnen doen. Nu zijn wij volledig
afhankelijk van de good-will van
anderen. In het begin van het verlof
ga je eens even op bezoek bij vrien
den of kennissen Later wacht je
tot iemand langs komt en vraagt of
je niet meerijdt".
En na een korte stilte: „Neen, het
verlof is een echt probleem. Vraag
dat maar aan andere missionarissen.
Ze zullen je allemaal hetzelfde ver
tellen".
En inderdaad vertelden ze hetzelf
de. Zuster Adria Kerstens uit Oud-
Gastel en zuster Constantina Sijse
naal uit Hoofdplaat. Zuster Adria
Kerstens, van de zusters van Breda,
is voor amper veertien dagen met
verlof bij haar jubilerende ouders.
Ze zijn dit jaar 55 jaar getrouwd.
Meer dan drieëntwintig jaar werkt
ze reeds op Curasao. „Vijf jaar gele
den was ik ook graag gekomen. Wij
Zuster Adria Kerstens
hebben toen brieven geschreven
naar de bisschop en naar moeder
overste, maar toen ging dat nog
niet". „Er is dan gelukkig toch wat
veranderd, zuster". „Gelukkig, ja,
we zijn ook vijf jaar ouder gewor
den". Haar koffer staat nog onuitge
pakt in de kamer. Ze vindt het fijn
dat ze dat korte verlof bij haar
ouders kan doorbrengen. „Want als
je geen ouders meer hebt, waar ga
je dan naar toe? Bij broers of zus
ters Maar die mensen hebben ook
hun werk". Zij spreekt niet over
geld, maar je voelt aan dat ze er
wel aan denkt. „En ze hebben kin
deren En dan is er ook nog de
kleding". Zij merkt het heel voor
zichtig op. „Op de missie lopen wij
nog gewoon in het witte religieuze
kleed, maar hier Je moet toch een
beetje van de tijd zijn".
Broeder Louis vergeet voor een
ogenblik het verre Senegal. „Voor
ons verlof hier heeft moeder ge
zorgd. Zij heeft huurders opgezegd.
Nu hebben we het hier behoorlijk
ruim. Moeder heeft voor dat verlof
van ons ook gespaard". Hij maakt
een schatting.
Katholiek Nederland heeft
3.300 missionarissen „in het
veld" staan. 8.300 idealistische
en ijverige mannen en vrouwen
in dienst van Christus en de
mensen. Op iedere zeveu missi
onarissen komt er ieder jaar
één met verlof. Ieder jaar zijn
er dus 1.200 verlofgangers in
ons land.
In hun missie werken ze zon
der salaris, soms zonder sociale
voorzieningen, altijd met een ir
riterend tekort aan middelen en
meestal ten koste van hun ge
zondheid. Eén keer in de vijf
tot zeven jaar komen ze met
verlof de portemonnee onbe
kommerd leeg, het hart vol ver
wachtingen. Vier of vijf maan
den thuis: wat gaat het worden?
Zuster Constantina Sijnesaal
Zuster Constantina Sijnesaal
werkt in een ziekenhuis in Oeganda.
Negen jaar reeds. Tevoren was ze
22 jaar werkzaam op Curasao. „Daar
was alles hypermodern", zegt ze, „in
Oeganda zijn de mensen nog zo
verschrikkelijk arm". Ze vertelt
over haar ziekenhuis.
Honderd bedden, maar binnenkort
komen er vijftig bij. Steun krijgen
ze niet. De staat zou wel willen dat
ze met een verpleegstersschool be
gonnen, maar van subsidie geen
sprake. Zij spreekt liever over haar
missie dan over haar verlof. „Je zou
natuurlijk kunnen vragen of de con
gregatie of de orde niet meer kan
doen voor missionarissen met verlof.
Maar die hebben al zoveel te doen,
en straks als we oud zijn moeten zij
ook nog voor onze oude dag in
staan".
En zo spraken de apostelen van de
twintigste eeuw terloops over hun
moeilijkheden tijdens hun verlof.
Neen, het was niet hun grootste
probleem, niet hun hoofdbekommer
nis. „Als ze ons duizend gulden
gaven....daar zouden we al zoveel
mee kunnen doen. Driehonderd gul
den als verlofgeld, dan hielden we
er nog zevenhonderd over voor de
missies.... En daar maken we er
zevenduizend van...."
Misschien hebben ze tijdens het
gesprek toch wel even gedacht aan
de woorden van Christus, dat een
arbeider zijn loon waard is. Ook dat
reisje naar de bloembollenvelden, na
jaren hard zwoegen in een missiege
bied. Maar als hun dat niet gegeven
wordtZe treuren er niet om.
„Het is dat beetje suiker dat je in je
thee moet missen. Kun je daar nu
om gaan huilen?", menen zij.
(Van onze correspondent)
WASHINGTON Abba Eban, de
Israëlische minister van buitenland-
|o zaken, zal waarschijnlijk geen
['""'keuring te horen krijgen over
f levering van 25 F4 Phantoms en
j McDonell A4 Skyhawk gc-
l'eratshommenwerpers, als hij vol-
Itwde week naar Washington komt.
e regering Nixon bestudeert nu
'"5 steeds de verandering in het
■wchtsevenwicht in de lucht nu
I "'Jet-piloten voor de Egyptische
'minacht zouden vliegen. Men is
I"08 "iet zeker van, dat de veilig-
Ittr, ,uVan 'srae' zo ernstig bedreigd
li» i da' men Wet risico van een
1 fierende wapenwedloop in het
™ra-Oosten moet nemen.
■i e laatste gegevens van de Is-
lon j geheime dienst wijzen er
Iniw ■er meer dan 100 Sovjet-
I ten m de Verenigde Arabische
sPec'ale verslaggever)
■kerk,'. „De algemene
liZ5ade.ril,g <AKV), die met
IbeWfi"?11 Waar plenaire slotzitting
ItieiiBir 'S een brainstorming en opi-
|ttt, '"s van wat er aan ideeën en
liellenrï1 ,ln de drie miljoen leden
I Dat crvormde kerk leeft".
■"etaric dr' R- J- Mo°'. se
ll; «WW algemene zaken voor
Iterbimnü1 Hervormde Kerk en
■synode eifd"™ t!lssen de generale
WtenmJI ,w'erkeommissie van de
™°t denii op het eerste gezicht
cji; 1 aan een soort pastoraal
18 sinds het najaar van 1969
'en regfonale bijeenkomsten
ia vdgg®stles gedaan voor de
rinn J e, bomende slotzitting.
P"">ten w Jr'eWenderd belangrijke
Van hntw aan de orde gesteld.
pvCe,t af aan is er kritiek
PW: j/r5 AKVDr. Mooi daar-
Gerefnpmnamf uit de krin® van
F iS""eerde Bond heeft men
tan i &ec*istantieerd. De laatste
drmi- e°n n'euwe groep zich
4aEinSmeeS en leken' die in de
"lolieko P samenwerken met
|®itcn voor 6pSterS en leken' Z"
F118 !temeemen". ng van kriti'
Republiek in de afgelopen weken
zijn aangekomen. Zij vliegen de
nieuwste Mig-21 J straaljagers. Men
hoopt dat dit nieuws het besluit van
Nixon zal versnellen. Van de Mig
21-j, die supersonischesnelheden
kan behalen op zeeniveau, wordt
door de Isreaeli's gezegd, dat, als hij
door de Russen wordt gevlogen,
makkelijk in staat is om de Franse
Mirage 111 te verslaan. Deze Mirage
vormt de ruggegraat van de Israëli
sche luchtmacht.
Zelfs de oudere Mig 21-c, waarvan
een exemplaar intakt door de Israe
li's werd bemachtigd, bleek in staat
toen hij door Israëlische piloten be
stuurd werd, om zowel de Mirage
als de McDonnell Douglas P.E. te
verslaan. Een ander aspect van be
lang voor het besluit is, dat van de
superioriteit in de lucht. Zullen de
Russische piloten proberen om ge
vechten aan te gaan met Israëlische
vliegtuigen? Tot nu toe is dat niet
gebeurd, wat er op zou kunnen dui
den, dat de orders van de Russische
piloten zijn, slechts hun Sam-3 ra
ketbases te verdedigen.
(Copyright De Stem - Teh Guardi
an)
Deze week is in Parijs de Bateau-
lavoir" afgebrand.
De Baeau-lavoirwas een hon
derdjarig, vervallen ateliercomplex
in het hoge gedeelte van Montmar-
tre. Het dankte zijn naam aan de
treffende gelijkenis met een drijvend
washuis, waar de armen van een
eeuw geleden zich collectief konden
baden bij gebrek aan een eigen dou
che of zelfs maar een lampetkan.
In het begin van de twintiger jaren
woonden er de schilders met de mo
dellen die een reeks stromingen in
de eigentijdse kunst hun naam zou
den schenken. Ze heetten Picasso, die
hier de lieftallige Fernande Ollivier
ontmoette, Kees van Dongen, die
voor de Fransen een komeet van een
andere planeet moet zijn geweest,
Modigliani, geobsedeerd door het hier
overvloedig aanwezige naakt, Juan
Gris, de dichters Max Jacob en Apol-
linaire.
Het is hun tijdelijk verblijf ge
weest dat het stadsbestuur van Pa
rijs eind vorig jaar achthonderddui
zend franken voor het houten geval
deed neertellen toen het door bouw-
speculanten werd bedreigd. Die zul
len nu wel in hun vuistje lachen.
De door het yuur verdreven laat
ste bewoners staan nu in de kou. Ze
hielden nog een vleugje artiestend om
in stand. Twee acteurs, een paar
schilders, een oude beeldhouwer, een
vroeger model, blind en half ver
lamd, maar waarin de buurtbewo
ners de vroegere schoonheid bleven
herkennen, en dan de huisbewaarster
met haar zeventien katten die er met
een verzameling vogels in vrede
leefden.
De bussen voor toeristen behoeven
hun route er na de brand niet voor
te wijzigen. Die kwamen er toch
nooit langs.
JOOP BARTMAN.
WASHINGTON (ANP) De di
recteur van de Nasa, dr. Thomas O.
Paine, heeft bepaald dat de Apollo-
14 moet landen in het gebied Fra
Mauro, het aanvankelijke reisdoel
van ApolIo-13. Het ziet er naar uit
dat Apollo-14 niet vóór 3 december
dit jaar kan worden gelanceerd.
De wijzigingen aan de zuurstof
tanks in het dienstencompartiment
zullen namelijk verscheidene maan
den in beslag nemen. „Wij zullen
alle tijd nemen die nodig is en geen
definitieve lanceer-datum vaststellen
voordat de commissie van onderzoek
naar de gebeurtenissen bij de Apol-
lo-13 gereed is met haar werk en
aanbevelingen heeft gedaan", aldus
Paine.
De Apollo-14 zal worden bemand
door gezagvoerder kapitein Alan B.
Shepard, majoor bij de luchtmacht
Stuart A. Roosa, bestuurder van het
moederschip, en kapitein-luitenant
ter-zee Edger D. Mitchell, bestuur
der van de maanlander.
De commandant van een groep
officieren van het ROTC (Reserve
Officer Training Corps) groet, ter
wijl hij over een stel demonstranten
heenstapt. De demonstranten waren
voor de groep gaan liggen teneinde
een parade te verhinderen, die ge
houden werd aan de universiteit van
Santa Clara in Californië. De foto
graaf van deze foto overleed korte
tijd. nadat hij deze plaat had ge-
Een beschouwing over moeder
dag ten beste geven een week na
de viering van het feest zelf is
natuurlijk mosterd na de maaltijd.
Dat is altijd al een beetje vreemd,
maar het lijkt helemaal onzinnig
wanneer het opdienen van die
mosterd tot doel heeft het plezier
in de maaltijd te bederven. En
dat is nu juist wat ik graag had
willen bereiken. Want ik heb iets
tegen moederdag, vaderdag, die
rendag, jeugddag en vrijwel alle
andere aparte dagen. Dat ik die
bezwaren na moederdag kenbaar
maak, betekent dus, hoop ik niet,
dat ze nu hun geldigheid definitief
verloren hebben. Dat zou overi
gens één van de bezwaren tegen
die aparte dagen kunnen zijn: zij
zijn zo ingericht dat iemand die
daags daarna nog praat over het
blijkbaar toch uiterst belangrijke
onderwerp waaraan die hele dag
met huid en haar gewijd is, uit
een andere wereld lijkt te komen
en praat over dingen die helemaal
niet aan de orde zijn. E°n kerst
boodschap in mei, dat gaat ook
niet. In mei doen we onze mei-
boodschap en met Kerstmis onze
kerstboodschap, zo is dat geregeld.
Daags na het feest is de bood
schap niet meer vers en smaakt
zij duf. Het zeer merkwaardige
feit dat bij aparte dagen aparte
boodschappen horen betekent dus,
dat die boodschappen en overwe
gingen al-leen maar de liturgische
of ceremoniële begeleiding van
die aparte dag zijn en daarbuiten
geen eigen inhoud hebben. Het is
heel onjuist in mei over de vrede
band houden met de omstandig
heid dat mei vanouds de Maria
maand is en zich daarom alleen al
leent voor moedercultus.
Het groeien en bloeien van het
leven zal er ook wel mee te ma
ken hebben. Maar die collectieve
uitbarsting van moedercultus
is niet spontaan van onder af op
gekomen; zij is zo collectief omdat
zij zo willekeurig is. Het staat
niemand vrij moederdag te hou
den in oktober. De datum is vast
gelegd van „boven" af, omdat er
anders niets van komt. Moederdag
is een van de vele dingen die vrij
wel niemand wil on waaraan toch
vrijwel iedereen meedoet. Er moet
dus een sterke organisatie achter
zitten en die organisatie moet van
sterke motieven gebruik weten te
maken.
Nu is het gemakkelijk genoeg
te doorzien dat dit de commercie
is, die oude zondebok van al-les
wat zich voor spiritueel houdt.
Want zij bombardeert ons met
voorstellen en met wat men bij
zo'n gelegenheid „ideeën" noemt.
Daaronder verstaat de commercie
suggesties omtrent cadeaus. Die
suggesties worden verondersteld
nodig te zijn omdat niemand weet
wat hij eigenlijk moet geven. En
wat beweegt iemand „iets" te ge
ven ondanks het feit dat hij niet
weet wat te geven en van zich zelf
uit weinig behoefte heeft om te
geven? Hier vindt de commercie
gemakkelijk aansluiting bij een
sluimerend schuldbesef. En hier
wordt ze slecht, wa'nt ze zet schuld
om in geld. De dubbele betekenis
te praten. Dat doen we met Kerst
mis en we doen het dan om alle
andere dagen de oorlog iets heel
gewoons te kunnen vinden. Die
aparte dag hebben we gereser
veerd om ons te buiten te gaan
aan het onpraktische en onrea
listische geleuter over vrede.
Iets dergelijks is er ook met
moederdag aan de hand. Hij regu
leert ons schuldgevoel. De inrich
ting van deze aparte dag betekent
dat wij ons ervan bewust zijn te
kort te schieten. Dat bewustzijn
is toe te juichen, maar het is ver
werpelijk het te-kort op deze ma
nier te willen aanvullen en er een
snel af te doen agendapunt van te
maken. Moederdag moet driehon
derd vierenzestig dagen van ver
waarlozing compenseren en geeft
daardoor aan die verwaarlozing
iets van de allerslechtste vanzelf
sprekendheid. Dat is geen toeval
lig neveneffect van zo'n aparte
dag, maar de reden van zijn be
staan. Die kan weer zo uitgelegd
worden, dat het toch altijd nog
beter is „iets" te doen dan hele
maal niets. En dat is natuurlijk
zoals alle smoesjes, wel een beetje
waar, maar de keuze gaat niet
over „iets" of „helemaal niets",
maar over „genoeg" of „niet ge
noeg". Bovendien is er van alles
in te brengen te-gen de aard van
het hier georganiseerde „iets" en
dat wilde ik doen.
Het is al moeilijk te verwerken
dat alle moeders tegelijk tot het
stralend middelpunt van zo'n
aparte dag gemaakt worden. De
keuze van de datum zal wel ver
van het woord „schuld" is een ef
fect van de commercie; zij stelt
morele en economische zaken
schaamteloos aan elkaar gelijk en
leeft van die gelijkstelling. De
commercie rond moederdag en
de hele dag is louter commercie
werkt aan de illusie dat een zo
elementaire schuld als een mens
heeft tegenover zijn moeder met
een cadeau is af te kopen. Zij is
uitbuiting van het schuldgevoel.
Wie niet aan deze dag meedoet,
geeft te kennen dat hij een on
dankbare hond is die niets voor
zijn moeder over heeft, zelfs niet
op één dag in het jaar. Zo wordt
er gesuggereerd en het is begrij
pelijk dat we dan zwichten. Want
het is een soort van aflatenhandel
en wij leven wat ons schuldgevoel
betreft nog in de middeleeuwen.
Maar wij zouden in opstand moe
ten komen tegen deze uitbuiting
van morele gevoelens, niet in de
overtuiging dat die gevoelens mis
plaatst zijn, maar dat ze op de al
lerslechtste manier tot uitdruk
king worden gebracht door deze
onder collectieve pressie gevierde
cultus van één dag. Het is een
complete vervalsing, niet omdat
er „vuil" geld aan te pas komt,
maar omdat er een schijn mee ge
cultiveerd wordt. Schulden die
niet afgekocht kunnen worden,
moeten buiten de commercie blij
ven. Het is mij een raadsel dat de
dolle Minafs, zo tuk op alles wat
maar discriminerend is voor de
vrouw, niet tegen moederdag ge
ageerd hebben. Hebben ze eerst
afgewacht hoe groot het cadeau
was?
(Van onze correspondent)
PARIJS In het Franse dagblad
Le Monde is onthuld dat Franse
communisten een rol hebben ge
speeld in de val van de Tsjechoslo-
waakse partijleider Alexander Dub
cek. Franse communisten hebben de
tegenstanders van Dubcek een ste
nografisch verslag van zijn uitlatin
gen tegenover de Franse communis
ten-leider Waldeck Rochet overhan
digd.
De affaire werd onthuld door
Dubceks tegenstander Alois Indra
tijdens een bijeenkomst van plaatse
lijke partij-afgevaardigden op 14 ja
nuari j.L te Praag. Deze verklaarde
dat een delegatie van de Franse
communistische partij op 26 novem
ber 1969 in Praag arriveerde, geleid
door Fajon. Fajon overhandigde
daarbij een stenografisch verslag
van het onderhoud dat Dubcek op
19 juli 1968 had met Waldeck Ro
chet, in het bijzijn van Jean Kanapa
die de aantekeningen maakte.
Op de tegenwerpingen van Wal
deck Rochet, die het vreemd vond
dat de Tsjechoslowaken stilzwijgend
een herleving van de sociaal-demo
cratische partij toestonden, ant
woordde Dubcek: „Welke sociaal-de
mocratische partij? Het is niet meer
dan een enkele boekhouder en een
gepensioneerde die probeert terug te
keren in het politieke leven. Ik heb
me ertegen verzet en nu denkt nie
mand er meer aan". En dat, aldus
Indra, terwijl over het hele land
voorbereidende provinciale en regio
nale comités van de sociaal-demo
cratische partij bestonden.
Over het manifest van 2000 woor
den verklaarde Dubcek: „Dat is
niets verschrikkelijks. Zij hebben in
wezen ons actie-programma overge
nomen, met uitzondering van de be
roemde veertig woorden (de „veer
tig woorden" waren de zinnen waar
in de intellectuelen verklaarden de
zaak in eigen hand te willen nemen
als er geen andere mogelijkheid be
stond). Wij hebben een officieel
standpunt gepubliceerd.
(ADVERTENTIE)
OLIFANT A LA CARTE.
In een duur restaurant te New York
kunt u een portie olifant bestellen.
Peperduur en... je moet er van
houden. In Nederland kunt u volop
Olifant krijgen. Oude en Jonge.
Niet duur en héérlijk!
TOKIO (AFP) De Sovjet-Unie
zal in 1980 in staat zijn een man op
Mars te laten landen en dat dan ook
doen, heeft de Sovjet-Russische
ruimtevaarder Alexei Leonov in To
kio verklaard. Leonov was de eerste
mens, die zich, in 1965, buiten een
ruimtevaartuig in de kosmische
ruimte heeft begeven.
Zouden de Russen er in slagen in
1980 op Mars te landen, dan zouden
zij daarmee zes jaar eerder zijn dan
de Amerikanen. Leonov zei te me
nen dat het bemande ruimteschip
naar Mars zal vertrekken van een
om de aarde draaiend ruimtestation.
Hij stelde verder voor gezamenlij
ke vluchten met Amerikanen te
gaan ondernemen. „Dat zou niet al
leen meer begrip kweken tussen
onze beide landen, maar tevens hel
pen de spanning in de wereld te
verminderen. De Sovjet-Unie is be
reid met elk land op het gebied van
ruimtevaart samen te werken".
(ADVERTENTIE)