Kers m BEJAARDEN SPELEN TE WEINIG Suenens hekelt beleid paus inzake celibaat DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND im /■delger! Na 10 jaar „LUCHTIGE" FINSE CHARME malaise opleving in scheeps bouw J andaag in DE STEM APARTHEID ZORGT VOOR BERLIJNSE MUUR Man boven veertig: levenskansen als in 1900 Filmpaar in toog en mini Drs. Den Uyl: Nota over Indo-China teleurstellend GEEN MAATREGELEN BREDASE AGENTEN Watersnood in ^•-Duitsland editie voor zeeland RWIINGSTECHNICUS TRAETEN EN ZOON STEUN VOOR NEDERLANDS EPISCOPAAT Jeugdelftal Baronie kampioen; doel- gemiddelde 251-6 Andere strandkerk in Kortgene? Geen Bantoes in straat Z.-Ahïkaans stadje UW bont vaktpunduf verztnrgd enverseleerd bewaard IlOe jaargang no. 26423 DirecteurDr. W. A. J. M. Harkx HoofdredacteurL. Leijendekker Hoofdkantoor: Breda, Reigerstr. 16 Telefoon 22341, Postgiro 1114111 dinsdag 12 mei 1970 WEERBERICHT Frisser Op meeste plaatsen droog. Vooral aan zee zonnig. Iets lagere tem peraturen. KANTORENROOSENDAAL, MOLENSTRAAT 45, BERGEN OP ZOOM, ZUIVELSTRAAT 26 OOSTERHOUT, ARENDSTRAAT 14 TERNEUZEN, NIEUWSTRAAT 9 GOES, KLOKSTRAAT 1 HULST, STEENSTRAAT 14 edmgmagazijnen gegarandeerd* laltijd een stap voor ia (Van onze correspondent) AMSTERDAM „Spelen wordt als verboden of minstens als kin derachtig beschouwd. Speelgoed is in onze cultuur alleen bestemd voor het kind. Ten onrechte. Vooral voor gepensioneerden en bejaarden die een zinvolle besteding van de vrije tijd zoeken, kan het spel een zeer goede ontspanning bieden". Dit is de mening van de geron- toloog dr. J. Michels, wetenschap pelijk medewerker voor sociale geneeskunde aan de universiteit van Nijmegen, die een inleiding hield op het in Amsterdam gehou den congres van het Europese speelgoed instituut. „In wezen spe len ook volwassenen en zelfs oude ren graag - denk aan de mopjes over vaders, die de spoortrein van hun zoon misbruiken", constateer de dr. Michels. „Ma^r er gebeurt weinig. Bij een onderzoek in en kele bejaardentehuizen is mij ge bleken, dat daar vrijwel geen speelmiddelen waren en dat ook weinig bejaarden op hun aparte- menten over speelgoed beschikken. Voor zover mij bekend wordt ook thuis onder ouderen bijzonder wei nig gespeeld met uitzondering van kaarten Spelen is voor alle volwas senen een zinvolle vrijetijdsbeste ding maar de grootste behoefte aan speelgoed heerst voorlopig vooral bij gepensioneerden en bejaarden. Zij beschikken over veel vrije tijd, waaraan zij vaak geen zinvolle be steding weten te geven. Bovendien nemen de andere mogelijkheden van vrijetijdsbesteding voor hen af op grond van lichamelijke en soms ook geestelijk verminderde vermo gens. Zij dreigen zich te gaan ver velen. De bejaarde wordt dan prikkelbaar en lastig voor zichzelf en zijn omgeving. Hij ervaart zich als nutteloos en' een last voor an deren. Bij het ontwikkelen van goed speelgoed voor ouderen moet men rekening houden met het verlan gen naar kontakt met leeftijdgeno ten maar ook met de kleinkinde ren. Het moet dus gaan om gezelschaps spelen, maar ook om spelen, die kinderen weten te boeien. Het moe ten bovendien creatieve spelen zijn bejaarden kuntselen graag en los sen graag problemen op. Bouwdo zen zouden aan deze verlangens kunnen voldoen. Zeker als zij een aanvulling kunnen betekenen voor creativiteit van hun kleinkinderen. Bovendien leveren bejaarden graag prestaties. Zij winnen graag en zijn anderen graag te slim af. Het wedstrijdelement is belangrijk en zeker als er iets mee te verdienen valt. Het kaartspel verliest veel van zijn attractie wanneer er niet om geld wordt gespeeld. Al zijn de bedragen nog zo klein. Er zullen spelen ontwikkeld moeten worden, die vooral een beroep doen op de ervaring van de bejaarden, op hun vaardigheden, maar minder op hun vertraagd reactievermogen en af nemende handigheid. Het spel mag vooral niet te lang duren. Monopo lie bijvoorbeeld vergt veel te veel tijd. Men speelt lieyer een spel eni ge malen achtereen dan dat men aan het spel geen eind ziet komen. Men moet zich tenslotte hoeden voor kinderachtig speelgoed. Men moet oma's geen poppen geven. De grote vrees van de bejaarden is, dat zij als kinds worden gezien'. Er moet gestreefd worden naar speelgoed dat is afgestemd op de verminderde en meer onzuivere motoriek van de bejaarden, zijn ge zichtsvermogen of zijn afgenomen gehoorscherpte". (Van onze redactie binnenland) ROTTERDAM „De wereld- stlieepsbouw maakt op het ogenblik de grootste opleving van de afgelo pen tien jaar". Dit verklaarde direc teur J. W. A. Langenberg van de Rijn-Schelde Machinefabrieken en Scheepswerven N.V. gisteren tijdens de jaarvergadering in Rotterdam. Hij deelde mee, dat de orderpor tefeuille van de Rijn-Schelde inmid dels - inclusief reparatieopdrachten - gestegen is tot f 2 miljard. Deze or ders konden, aldus de directie op aantrekkelijke voorwaarden worden afgesloten. Directeur Langenberg sprak ook over de goede vorderingen van de commissie, die mogelijkheden tot sa menwerking tussen de concerns van Rijn-Schelde en Verolme onderzoekt. De raad van bestuur van Rijn- Schelde verwacht dat de eindcijfers over 1970 zeker niet minder zullen rijn dan die over 1969. De concern- omzet zal dit jaar - naar de directie verwacht - hoger zijn dan die van 1969 en de omzet per man blijft stij gen. Vorig jaar konden de activitei ten van het concern worden verdeeld I a 20 procent scheepsbouw, 20 pro cent reparatie en 60 procent overige activiteiten. De Rijn-Schelde heeft er j nog steeds geen spijt van niet te zijn begonnen met de bouw van super tankers. •Van een onzer verslaggevers) BREDA Commissaris H. van ooethem van de gemeentepolitie te weda heeft laten weten geen aanlei- te zien tot maatregelen tegen agenten, die vorige week voensdagnacht op het Nonnenveld «rokken raakten bij een vechtpar- tussen burgers en de politie. Onzerzijds was gesignaleerd dat en van de agenten dreigde zijn pis- o°l te zullen gebruiken en daarmee j tate de vonk gaf tot het ontbran den van de vechtpartij, en dat een ■>r spoedige indiensttreding i ®izijn het zelfstandig ontwe!^. erekenen van centrale ve Lies in een jong, snel gro ■rijf- _g tfi I of mondelinge sollicitatie Inderstaand adres: I Terneuzen. Tel. OU3®" ■3 - 615. weede agent een op de grond liggen- o man geschokt had. Na getuigen- toj°r en.reconstructie is de politie t de bevinding gekomen dat de iiu dreigde te schieten ernstig het nauw was gebracht en daarom «echt met zijn pistool dreigde. Vol- 5ns de politie is niet gebleken dat andere agent geschopt heeft. del^ANKF0RT <D-P-A.) - In grote I jk van Zuidwest-Duitsland zijn ontrf zware regenval overstromingen snn„ n' Talrijke wegen en enkele hoorwegen staan Wank Hifir m rest °P de Neckar en de Saar scheepvaart worden gestaakt. Achttien Finnhostesses zijn gister morgen op Schiphol aangekomen. Ze werden uit een groep van 90 gewone stewardessen geselecteerd. Deze nieuwe gastvrouwen-in-de- lucht beschikken over tenminste vijf jaar vliegervaring. Daarnaast hebben zij nog een spe ciale opleiding genoten, waarbü zij ondermeer werden onderwezen in politieke en toeristische aspec ten van landen en volken. Flinke prijs voor late aardappel. Pagina 5 Koudijs Mengvoeders: voor één dag terug naar .geboortegrond' Pagina 9 Nazi-massamoordenaar Franz Stangl morgen voor zijn rech ters. Pagina 13. Bredanaars dertig jaar geleden op de vlucht voor het naderen de oorlogsgeweld. Pagina 15 Nederland verslindt vier mil joen kranten per dag. Pagina 15 Amateur-psychologen boeken succes in Olympia's Tour. Pagina 17 VARA-voorzitter: minister Klom- pé wil optreden als een soort directeur-generaal van de om roep. RTV-pagina BRUSSEL (KNP) Kardinaal Suenens van Mechelen-Brussel heeft zich achter het verlangen der Nederlandse bisschoppen ge plaatst om de kwestie van het ce libaat met paus en wereldkerk te bespreken. De Belgische primaat constateert dat de celibaatskwes- tie in het slop is geraakt. Hij wijst als oorzaak daarvoor aan dat de paus tijdens het concilie de bis schoppen verboden heeft erover te discussiëren en dit verbod na derhand heeft gehandhaafd door herhaalde duidelijke uitspraken, zodat een normale collegiale dis cussie uitgesloten wordt. Kardinaal Suenens legde zijn verklaringen af in een interview met het Franse dagblad Le Mon de. De kardinaal sprak zich niet uit over de celibaatskwestie zelf. Het is de tweede maal dat kar dinaal Suenens zich in een inter view principieel uitlaat over de verhouding paus en wereldepisco paat. Vorig jaar deed hij dit in „Informations Catholiques Inter nationales", toen hij in scherpe bewoordingen aan de topleiding der kerk verweet, dat de door het Vaticaans concilie uitgewerkte opvatting over de kerk nog maar zeer weinig in Rome is doorge drongen. Kardinaal Suenens verklaart in zijn jongste interview met Le Monde niet gelukkig te zijn met het beleid, dat de pans inzake de celibaatskwestie voert. Maar ook met de houding van veel bisschop pen is de kardinaal het niet eens. Suenens kritiseerde de centra- Ie kerkleiding voor het feit dat zij van de bisschoppen in de we reldkerk eenvoudigweg verlangt dat zij volledige instemming be tuigen met een beslissing zonder dat de kwestie zelf bestudeerd mag worden. Kardinaal Suenens erkende hierbij dat veel bisschop pen dezelfde vrees koesteren als het centraal bestuur der kerk over de konsekwenties van de in gewikkelde toestand, die zou voortvloeien uit een herziening van de celibaatswet. Maar hij ver klaarde ook, dat al die bisschoppe lijke instemmingen met de paus gegeven worden zonder rugge spraak met eigen priesters die toch de eerstbetrokkenen zijn. De bisschoppen staan voor een dilemma, zo vervolgde de Belgi sche kardinaal. Ofwel geven zij de indruk ontrouw te zijn aan Rome, ofwel lijken zij hun ver antwoordelijkheid jegens hun lo kale kerken te ontvluchten. En over de Nederlandse bis schoppen: „De Nederlandse bis schoppen hebben gekozen voor hun lokale kerk in de vaste hoop dat Rome hun houding zou begrij pen en met evidente bekommer nis het in geen geval tot een breuk te laten komen. Het lijkt SUENENS „..verbod intrekken..» hen ondenkbaar dat 'n dergelijk probleem in de kerk, zoals die door Christus is ingesteld, zou kunnen beslecht worden zonder een waarachtig gesprek met de lo kale kerkenzonder een echt collegiaal of synodaal debat ter zake. Dit alles is paradoxaal en deze verwarde toestand moet kunnen worden opgehelderd". In dit verband verlangt kardi naal Suenens van Rome dat het de spelregels der collegialiteit eerbiedigt en de medeverantwoor delijkheid ernstig neemt. Rome dient de uitzonderingstoestand op te heffen en de bestudering van de celibaatskwestie toe te laten. Kardinaal Suenens uitte voorts zijn grote waardering voor de wij ze waarop de Nederlandse bis schoppen hun ambt uitoefenen. „Zij staan werkelijk temidden van hun kerk. Men kan niet loo chenen dat zij een voorbeeld ge ven hoe medeverantwoordelijk heid in hun gemeenschap werke lijk beleefd wordt. Zij hebben dan ook het recht te vragen, dat an dere kerken hun probleem be studeren". De eerstvolgende bisschoppen synode in 1971 zou de ideale plaats zijn om de celibaatskwes tie aan te pakken, maar dan moet deze synode - aldus kardinaal Suenens - wel in alle openheid en binnen alle lokale kerken grondig worden voorbereid. (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG Drs. 3. den Uyl, voorzitter PvdA-fractie in de Twee de Kamer, heeft gisteren de nota van de Nederlandse regering over recen te ontwikkelingen in Indo-China een „teleurstellend stuk" genoemd. Ze geeft een verklaring vain het Amerikaans optreden in Indo-China en ze herhaalt dat de regering be grip heeft kunnen opbrengen voor de door president Nixon opgesomde motieven voor de invasie-Cambodja, aldus de heer Den Uyl. (Zie ook elders in dit blad) (Van een onzer verslaggevers) BREDA Gisteravond speel de het jeugdelftal van Baronie 17 zijn 20e wedstrijd van deze competitie tegen EW uit Rijen. Nadat de jonge Baronnem zater dag in Dongen tegen DVC het kampioenschap hadden binnen gehaald door met 8-0 te winnen kwamen zij tegen EW tot een score van 16-0. Die uitslagen be vestigden het schutterstalent van deze 13- en 14-jarigen, die in hun competitie (B 9 van de Afdeling Noord-Brabant van de KNVB) tot de formidabele score kwamen van 251 voor en 6 te gen. Als beloning mogen zij nu vier dagen naar Hannover waar zij met de pinksterdagen deelne men aan een toernooi van Han nover '96. (Van onze correspondent) GOES Het bestuur van de Goe- se Maria Magdalenaparochie is in onderhandeling met het bestuur van de Nederlands Hervormde Kerk van Kortgene om op zaterdagavond in deze kerk een avondmis te verzor gen voor de watersportliefhebbers, die gedurende het zomerseizoen in Kortgene verblijven. Het overleg hierover is nog gaande. Sophia Loren in mini en haar tegenspeler Marcello Mastroianni in toog in een scène tijdens de opnamen voor de film „De vrouw van de priester". De film, die in Venetië draait, wordt gemaakt naar een verhaal van Ruggero Marcari en Bernardino Zarponi. Regisseur is Dino Risi. (Van onze correspondente) KAAPSTAD Een stadje in Transvaal, Elandsfontein, zal de eerste stad worden in Zuid-Afrika, waarin een straat gesloten wordt voor de Afrikaners. Dit is een verbazingwekkende nieuwe ontwikkeling in de geschiedenis van de apartheid. De apartheid zal binnenkort voor haar eigen „Berlijnse muur" zorgen, tenzij ontevreden handelaren van 15 winkelpanden die te zamen het be langrijkste winkelcentrum van de stad vormen, hun eis ingewilligd zien, dat de muur niet gemetseld wordt. De oprichting van de ruim 17 me ter hoge muur is bepleit door dr. Piet Koornhof. vice-minister voor de Ban toe-regering onderwijs en emigratie, tijdens de kort geleden gehouden al gemene verkiezingscampagne, om het mengen van niet-blanken met blan ken te voorkomen. Het verkiezingspamflet schreeuw de: „Het is zijn doel om een einde te maken van het wandelen van Ban toes in de straten van Elandsfontein. Hij is er zeker van dat hij dit zal be reiken". De eerste stap om zijn belofte/waar heid te doen worden, was het bouwen van een brug van het perron van het station van Elandsfontein over de straat, waar de blanke eigenaars van de winkels handel drijven. Men schat dat er zo'n 17.000 pendelaars van de brug gebruik maken om in de fabrie ken van Elandsfontein te gaan wer ken. Nu lopen de Afrikaners, nadat ze de brug over zijn, terug en gaan win kelen. De voorgestelde muur zou dat praktisch onmogelijk maken. Ze zou den dan nog naar de winkels kunnen kijken als ze over de brug lopen. Ze zouden nl. een omweg moeten maken van een mijl, om er te komen, en de- GUATEMALA, Nicaragua en Costa Rica hebben El Salvador laten we ten, dat zij hun grenzen voor pro- dukten uit dat land zullen sluiten, als El Salvador niet onverwijld een voor hen onmisbare brug herstelt, die enige weken geleden bij een dy- namietaanslag werd vernield. zelfde weg terug om de brug weer te bereiken. Boze winkeliers van de straten zeg gen, dat de muur er voor zou zorgen, dat zowel de winkels als de gebou wen „witte olifanten" worden, daar de winkeliers het meeste verkopen aan de Afrikaanse zwarte pendelaars. Volgende week houdt men een pro testbijeenkomst. Als hun oproep geen goed gevolg heeft, dan dreigen de meesten, om „de koffers te pakken en te vertrekken". (ADVERTENTIE) Grote markt 25,Breda,Tel.01600-30650 HOENDERLOO (ANP) De levenskansen van een man van veertig jaar zijn op het ogenblik nauwelijks be ter dan in 1900. Deze uitspraak deed dr. J. W. Gerritsen, cardioloog te Apeldoorn en verbonden aan de „hartstichting", gisteren tijdens een persbijeenkomst in het jachtslot „St.-Huber- tus" in het nationale park „De Hoge Veluwe" te Hoen- derloo. Hjj illustreerde zijn op merking met enige cijfers: in 1903 stierf 5.8 procent van het totale aantal mannen aan een ziekte van het hart en de bloedvaten; een per centage dat in 1967 was op gelopen tot 32,2 procent. De toename van de sterfte van mannen tussen de 35 en 39 jaar was in 1950 tot 1967 447 procent. In de leeftijdsgroep 40 tot 44 jaar was er een toe name van 379 procent. Van 45 tot 49 jaar 202 procent. Daarna loopt het weer wat af. Het percentage mannen boven de 35 dat een hart aanval heeft gehad, bedraagt op het ogenblik twee pro cent. Dr. Gerritsen ging de oor zaken na, die aan hartafwij kingen ten grondslag liggen en naast factoren waaraan niets of met medicamenten iets te doen is, noemde hij vier oorzaken, waaraan we wel iets kunnen doen: eten, roken, bewegen en ons le venspatroon. Hij wees er daarbij op, dat de grondslag voor een gezond vaatstelsel al op de kleuterleeftijd wordt gelegd. Rookt iemand twintig si garetten per dag, dan heeft zo iemand bijna tweemaal zoveel kans om te sterven als een niet-roker. Meer dan twintig sigaretten per dag verhogen de kansen tot te gen de drie maal.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1970 | | pagina 1