VS-aanval op hoofdkwartier communisten
Nixon
vraagt
begrip
Explosie in Alpben eist
een
dode
Met kinderen wordt gesold 1
NIEUWE PUBLICITEIT KAN LEIDEN TOT:
Revisie van doodvonnis
gevluchte sergeant
AAD,
tAAD
Goodyear
trekt bod
in op
Vredestein
OLIEKACHEL ONTPLOFT:
Uitslaande brand in
hart van Utrecht
NASSER DOET
BEROEP
OP NIXON
GEEN EXTRA
VOORSCHOT
AMBTENAREN
m
mC
Landbouw in
moeilijkheden
Kom, zwartkijker
raren,
onze
Escalatie
Subsidie voor
politieke
studiebureaus
Deze weeR in Eva:
een open blad
Bye, bye Vietnam - hello Cambodja
Nieuwe curatoren
Journalistenschool
ga naar
het postkantoor
en geef
uwTV aan
Examenfraude
Haagse HBS'ers
Overhaast
DE STEM VAN ZATERDAG 2 MEI 1970
1-7
)er-
175
BOMMEN OP CAMBODJA
(Van onze redactie buitenland)
SAIGON-WASHINGTON Ruim 5.000 Amerikaanse ge
vechtstroepen en tientallen B52 bommenwerpers en kanon-
neer-helicopters zijn gisteren Cambodja binnengetrokken voor
een massale aanval op het gebied waarin het communistische
opperbevel is gevestigd voor de operaties in Zuid-Vietnam.
Het offensief verwikkelt de V.S. nog dieper in de strijd in Indochina
en heeft al geleid tot een storm van kritiek op president Nixon.
(Van onze redactie buitenland)
WASHINGTON Het besluit
van president Nixon om aktief in
te grijpen in het Cambodjaanse
conflict, is ook in Amerika met
gemengde gevoelens ontvangen.
Ook Nixon zelf is ervan over
tuigd, dat deze maatregel zijn
populariteit niet ten goede zal
komen. Ondanks dat meende hij
echter, dat hij niet anders kon
handelen.
Nixon stelde in zijn radio- en
t.v.-rede dat hij keuze had uit
drie mogelijkheden: niet ingrij
pen, uitgebreide militaire hulp
verschaffen aan Cambodja, of in
grijpen in de kern van de moei
lijkheden. President Nixon ver
klaarde gekozen te hebben voor
de laatste mogelijkheid.
„Wij gaan tot deze aktie over
niet om de oorlog uit te breiden
tot Cambodja, maar om een ein
de te maken aan de oorlog in
Vietnam en de rechtvaardige
vrede te winnen die wij verlan
gen", aldus Nixon. Hij vervolg
de: „Ik zal liever president zijn
voor één ambtstermijn, dan één
die twee termiinen dient ten
koste van een Amerika, dat hij
een tweede-rangs mogendheid
ziet worden".
De president vervolgde zijn
rede, met steun te vragen voor
„de dappere jongens, die een
halve aardbol verder moeten
vechten, niet om grondgebied te
veroveren, maar om er voor te
zorgen dat onze kinderen in vrij
heid kunnen leven. Onze stap
is een waarschuwing aan de Iei-
dêrs van Noord-Vietnam. Wij
zullen blijven streven naar vre
de, maar wij zullen onder geen
voorwaarde langer toestaan, dat
Amerikaanse mannen bij duizen
den worden gedood vanuit be
voorrechte „vrijplaatsen", aldus
prsident Nixon in zijn rede.
Aan een ander front is een Zuid-
vietnamese strijdmacht met slechts
Amerikaanse adviseurs, 50 km langs
de nationale weg no. 1 Cambodja
binnengetrokken. Er werd contact
gemaakt met de Cambodjaanse troe
pen die de provinciale hoofdstad van
Svay Rieng verdedigen.
Vijf Amerikaans-Zuidvietnamese
kolonnes van in totaal meer dan
25.000 militairen en honderden tanks
en pantservoertuigen trekken nu
over een front van 320 km in het oos
ten van Cambodja op. Vier van de
colonnes, welke twee dagen geleden
tot actie zijn overgegaan, hebben
slechts Amerikaanse adviseurs bij
zich, maar worden ondersteund door
Amerikaanse bommenwerpers, ka-
nonneer-helicopters en artillerie. De
colonnes stuiten slechts op lichte te
genstand. De operaties worden ge
voerd in een boog met een straal van
100 tot 150 km ten noordwesten van
Saigon.
Amerikaanse B-52 bommenwerpers
hebben gisteren bombardementen
uitgevoerd op het hoofdkwartier van
de communistische strijdkrachten, 30
km op Cambodjaans grondgebied.
Hierna zijn duizenden Amerikaanse
en Zuid-Vietnamese militairen opge
trokken naar dit hoofdkwartier.
De actie betekent een duidelijke
escalatie in de oorlog in Indochina;
het is voor het eerst dat geregelde
Amerikaanse eenheden en B-52 bom
menwerpers van de luchtmacht ope
reren in Cambodja.
Volgens het Zuidvietnamese hoofd
kwartier zijn de afgelopen twee da
gen 462 Noordvietnamezen en Viet-
congs gesneuveld. 32 Zuidvietnamese
militairen zouden gesneuveld zijn.
Amerikaanse strategen rekenen er
op, dat als het offensief slaagt Hanoi
maandenlang geen grote- aanvallen
in Zuid-Vietnam zullen kunnen on
dernemen.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister Beernink
(Binnenlandse Zaken) zal op zijn
begroting voor dit jaar een half mil
joen gulden vrijmaken om de weten
schappelijke studiebureaus van de
politieke partijen te steunen.
Op het departement van Binnen
landse Zaken wordt de laatste hand
gelegd aan een wetsontwerp dat de
subsidiëring vap de studiebureaus
definitief moet regelen.
(Van onze verslaggevers)
ALPHEN a/d RIJN Bij de ex
plosie van gistermorgen in het win
kelcentrum te Alphen a/d Rijn,
werd de 47-jarige supermarkteige
naar F. A. Zwetsloot onder het puin
van zijn winkel bedolven. Zijn ver
koolde lichaam is geborgen. De 47-
jarige timmerman T. Verduijn is
met zeer ernstige brandwonden in
het Rode-Kruisziekenhuis te Bever
wijk opgenomen.
Ook een politieman en een uit.
voerder werden voor behandeling
naar het ziekenhuis overgebracht.
De schade aan het winkelcentrum,
dat vorig jaar september werd ge
opend, loopt in de tonnen. Alleen
al de bouwkosten bedroegen 4 ton.
De juiste oorzaak is nog in on
derzoek. Vaststaat, dat reeds don
derdagavond een scherpe gaslueht
werd waargenomen: gisterochtend
was deze nog verhevigd. Juist toen
technici van de water- en lichtbe-
drijven poolshoogte wilden komen
nemen, kwam het alarm, dat er een
brand woedde. Of deze veroorzaakt
is door de explosies, of dat deze de
ontploffingen is voorafgegaan,
wordt nog onderzocht. Hierbij is on
der meer het Nederlands Gasinsti-
tuut ingeschakeld. De ravage (foto)
was enorm.
BEIROET, LIBANON (AP) Pre
sident Nasser van Egypte heeft gis
teren een beroep gedaan op presi
dent Nixon, de vrede in het Midden-
Oosten te redden door Israël „te be
velen" zich uit de bezette Arabische
gebieden terug te trekken.
Nasser zei bereid te zijn het be
stand te aanvaarden, op voorwaarde
dat Israël voor de Veiligheidsraad
bekend maakt op welke datum het
zijn troepen uit alle bezette Arabi
sche gebieden zal terugtrekken, niet
alleen uit de Sinaï, maar ook uit
Gaza, de hoogvlakte van Golan, de
westelijke Jordaanoever en Jeruza
lem. „Ik doe hier een beroep op
president Nixon en verklaar dat, on
danks alles wat er gebeurd is, wij de
deur voor de V.S. niet definitief heb
ben gesloten."
DE RECHTBANK in Rome heeft
een man veroordeeld tot 14 jaar ge
vangenisstraf. Hij doodde on ier in
vloed van slaapmiddelen zijn vrien
din.
(ADVERTENTIE)
zegt kinderpsychiater Prof. Dr. DJ. de Levita in een interview dat er niet om liegt.
Intussen vraagt Nel Noordzij zich af: heeft de vrouw wel zin in politiek?
fn Eva-Praktisch o.a.: de lange, moderne zomerblouses, jong Ieren zwemmen,
alles over een eigen huis kopen en ideeën voor een mini-flat.
En wéér nieuwe prijzen in „Een ton voor Eva'sziekenzon"!
Overal
te
koop!
Copyright De Stem/Het Parool
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Het Landbouwschap
heeft een gesprek met het voltallige
kabinet aangevraagd in verband met
de grote moeilijkheden waarin de
landbouw zich bevindt.
Ir. C. Knottnerus, voorzitter van
het Landbouwschap, verklaarde gis
teren, dat de landbouw in de afgelo
pen vijf jaar 20 procent bij de ont
wikkeling van de welvaart is achter
gebleven. Tegenover de sterk_ geste
gen kosten staan onvoldoende inkom
stenstijgingen, aldus de heer Knott
nerus. Volgens hem is voor de land
bouw een geheel nieuwe beleidsaati-
pak nodig.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Het overheidsper
soneel krijgt geen tussentijdse ver
hoging van het voorschot op de to
tale loonsverhoging van 1970.
De algemene loonontwikkeling in
ons land zou daartoe geen aanleiding
geven. Maandag zal worden beslist,
of de zogenaamde nacalculatie dit
jaar wat kan worden vervroegd. Het
jaarlijkse voorschot (per 1 jan.) be
droeg dit jaar 4,5 pet.
Vastgesteld is thans, dat de „vrije"
lonen, die bepalend zijn, met iets
minder dan 5 pet. (4,99 pet.) zijn
verhoogd.
AMSTERDAM (ANP) Het be
stuur van de Nederlandse Vereniging
van Journalisten heeft gisteren beslo
ten twee van de drie vacatures in
het curatorium van de school voor de
journalistiek, waarin door de NVJ
moest worden voorzien, te vervul
len door de benoeming van de heren
J. van Roon en J. Th. M. Bank, on-
derwijzes-redacteuren van Het Vrije
Volk, respectievelijk De Volkskrant.
(ADVERTENTIE)
(dan kijkt u véél prettiger)
DEN HAAG (ANP) De raad van
bestuur van Vredestein deelt mede,
dat na het overleg van gisteren met
Goodyear, deze onderneming ter op
lossing van de gerezen moeilijkheden
bereid is gevonden haar eerder ge
dane bieding van 380 procent in te
trekken en deel te nemen in het aan
delenkapitaal van Vredestein Rubber
tot een bedrag van nominaal 18,3
miljoen, delende in de resultaten
vanaf 1 januari 1970, en wel tegen de
koers van 450%, op voorwaarde dat
tegelijkertijd door de N.V. Conoreum
(een 100% dochter van Vredestein)
een bod zal worden uitgebracht van
450% in contanten (ex-dividend 1969)
op de thans uitstaande aandelen/
certificaten.
De B. F. Goodrich heeft gisteren
gevorderd, dat Vredestein al haar
aandeien in de Nederlands-Ameri
kaanse Autobandenfabriek Vrede
stein tegen een redelijke prijs aan
Goodrich zal aanbieden.
UTRECHT (ANP) De brand in
de Utrechtse binnenstad, die gister
middag twee laat-middeleeuwse win
kelhuizen aan de Lijnmarkt in de as
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Twee leerlingen
van het Haagse Maerlaintlyeeum heb
ben fraude gepleegd bij het schrifte
lijke examen vain de HBS-b. Na het
maker, en inleveren van de opgaven
voor ainalistische meetkunde kwamen
zij tot de ontdekking verschillende
fouten te hebben gemaakt, 's Avonds
braken de scholieren iin bij hun wis
kundeleraar en verwisselden de
werkstukken voor betere, die zij ook
op examenpapier had-den gemaakt.
legde, is volgens de Utrechtse politie
en brandweer vrijwel zeker ontstaan
door een ontploffing in een olieka
chel in het pand van de patronen- en
hobby bladenuitgeverij ESKA.
De schade wordt geraamd op en
kele tonnen.
Alle personeelsleden en bewoners
van de getroffen panden konden tij
dig worden gered. Eén brandweer
man moest met ademhalingsmoeilijk
heden naar het ziekenhuis worden
gebracht. Zes meisjes, die in een wol.
winkel tegenover de brandende hui.
zen werken, raakten op de eerste ver
dieping opgesloten. Zij durfden door
de vuurzee niet meer naar bulten,
maar konden door een brandmeester
worden gered.
De eigenaar van een der uitgebran
de zaken, de 78-jarige heer C. van
Oostrom moest worden belet nog
maals zijn woning in te gaan om nog
iets te halen.
\Z>
Laat ik maar eens ineens en wel zo
direct mogelijk met de deur in huis
vallen. Naast een zeer groot aantal
uiterst nurkse figuren die een totaal
gebrek aan humor demonstreren,
daarenboven de fictie niet van de
werkelijkheid kunnen onderscheiden,
bevat deze wereld ook een leger
sen die zéér hardnekkig diverse za
ken zo fout mogelijk oplossen.
Daarom gaat onze prijs „doordra-
ver-van de week" naar Richard
Nixon, president van de Verenigde
Staten. Maar inmidda's is het wel
een zeer trieste zaak. En helemaal
niets om te lachen.
„Ik heb er geen spijt van dat ik
bevel heb gegeven dat het doodvon
nis tegen sergeant Meijer onmiddel
lijk moest worden voltrokken. Ik was
mij ervan bewust dat ik de wettelijke
voorschriften overtrad, die de ver
oordeelden uitstel van minstens twee
dagen gunnen. Ik had een veroor
deelde nodig, een executie, want de
gevangenisstraf kon ik niet gebrui
ken" (generaal b.d. Harberts, com
mandant tweede legerkorps in 1940).
Overigens heb ik met zeer veel
genoegen de maand mei begroet,
want de zon brak door, de terrassen
waren bevolkt en de winterjassen
zo goed als verdwenen. En: nu de
dagen boyendien lengen, worden de
rokken ook weer korter.
Nix-onbenul.
De tijd 5s niet ver meer dat men
sen olifanten en giraffen als huis
dier kunnen houden, zo heeft het
hoofd van het Britse veterinaire ge
nootschap in Eastbourne verklaard.
Volgens hem zal men binnen afzien
bare tijd olifanten en giraffen ter
grootte van een flinke hond kunnen
fokken. Het is maa even dat u het
weet. Voor de bestelling.
Het Britse leger krijgt als eerste in
de wereld gevechtswagens met alu-
minium-bepantsering. Da's licht ma
teriaal. Makkelijk bij het omduwen!
't Is goed dat het geen zomer is,
want anders waren de Damslapers
opgeschrikt uit hun dromen!
Trouwens, met dat goede weer zijn
ook de humeuren stukken beter en
dat is het plezierigste dat er is.
Een Dam-per op de feestvreugde.
Een prettig bericht ten afscheid
van deze week vrienden: een West
duits paartje eist het wereldrecord
zoenen voor zich op. In Hannover
hielden zij gedurende 105 minuten en
40 seconden de lippen op elkaar,
waarmee het in maart gevestigde re
cord van een Brits paar met tien mi
nuten verbeterd werd.
Hartelijk gefeliciteerd. En voor u
allen: tot dinsdag. Maak er maar wat
moois van.
MERIJN.
VANDAAG WORDT in Londen de
verzetsstrijders-reünie voortgezel.
Gisteren vertrokken van Schiphol 80
Nederlanders, samen met 20 Deense
verzetsstrijders die eerder op Schip
hol waren aangekomen.
DE BRAZILIAANSE president
Garrastazu Medici heeft meegedeeld,
dat het minimumloon vanaf 1 mei m
zijn land met 20 procent zal stijgen.
(Van een onzer verslaggevers)
BREDA Het onlangs verschenen derde deel van dr. L. de Jong's
oorlogsgeschiedenis van het koninkrijk heeft de terdoodveroordeling
wegens desertie van een sergeant in de meidag envan 1940 opnieuw
actueel gemaakt.
Deze zaak was overigens niet onbekend. Zowel de Parlementaire En
quêtecommissie als de militaire gescheidschrijver V. E. Nierstrasz en twee
jaar geleden nog het Nederlands Juristenblad hebben zich met het tragische
lot van sergeant Chris Meyer bezig gehouden.
Deze week is een boek uitgekomen
Van de - nog voor de voltooiing over
leden - Parool-journalist J. F. A.
Boer, die een groot aantal gesprek
ken heeft gevoerd met direct betrok
kenen bij en ooggetuigen van de vor
ming en behandeling door de krijgs
raad en de executie van het dood
vonnis.
Dr. De Jong onthoudt zich van een
oordeel over de gedragingen van de
sergeant, maar schildert des te meer
de sfeer van verwarring en paniek,
waaraan niet alleen delen van het de
Grebbeline verdedigende Nederland
se leger, maar vooral ook de com
manderende officieren en hogere le.
gerleiding ten prooi waren. Een
hoofdrol daarin speelde de thans van
de televisie bekende generaal-majoor
J. Herberts, die zich als een buiten
gewoon onevenwichtige man liet
kennen, die op de laatste dag van
de oorlog dan ook van zijn taak werd
ontheven. Het is deze generaal-ma
joor Harberts die het nodig vond
„dat er een voorbeeld moest worden
gesteld", waarvoor het geval van de
op eigen boutje op de waterlinie te
ruggetrokken sergeant Meijer moest
dienen.
Uit het boek van de heer Boer
blijkt echter dat deze zaak veel meer
naar de letter dan naar de geest van
het militaire recht is behandeld. De
MEUER
ij. ar., wc*.,.
in m m*
De grafsteen vau de geëxecuteer
de sergeant Chris Meijer.
overhaasting waartoe de krijgsraad
werd gedwongen bij het vormen van
zijn oordeel is hiervan de belang
rijkste oorzaak. Bovendien verkreeg
de verdachte op een aantal punten -
alweer als gevolg van de omstandig
heden - niet die rechtsbescherming
waarop hij had mogen rekenen.
Vrienden, kennissen maar vooral
ook ondergeschikten e'n collega's uit
de militaire dienst hebben zich lo
vend uitgelaten over karakter en
persoonlijkheid van de ongelukkige
sergeant, die veeleer als moedig dan
als bang of zelfs laf bekend stond.
Daarvan getuigt ook zijn koel
bloedig einde voor het vuurpeloton:
„Hij had de houding van: schiet
maar, hier sta ik!", herinnert de ma
rechaussee Van Oordt zich.
Het jongste lid van de krijgsraad
was de huidige burgemeester van
Eindhoven, de toen 30-jarige reserve
luitenant bij de infanterie ir. Herman
Beranrd Jan Witte, in het burgerle
ven directeur van de dienst Gemeen
tewerken te Bergen op Zoom.
De heer Witte heeft het niet wen
selijk geoordeeld onze vraag te be.
antwoorden naar zijn standpunt van
nu, dertig jaar na de fatale gebeur
tenissen rond de Grebbeberg. Hij
acht de kans niet uitgesloten dat de
hernieuwde publiciteit tot een ad
viesaanvraag omtrent een mogelijke
revisie van het vonnis zal leiden.
„Daarmee is de zaak voor mij al sub
judice („bij de rechter") en' dan is
Sergeant Chris Meijer, die voor
een vuurpeloton aan zijn einde
kwam.
hef niet juist nu al een beïnvloe
dende uitspraak te doen".
Ook de sectie krijgsgeschiedenis
van het^ ministerie van Defensie
houdt zich weer met deze affaire
bezig.
Intussen blijkt de terdoodveroor
deling van sergeant Meijer niet de
enige te zijn geweest, zoals men uit
het boek van De Jong zou kunnen
afleiden. Op de voorpagina maken
wij immers melding van een dubbele
executie in de meidagen te Breda.
