stelt op
rvice....
ISO scheldt kaf van koren
Behoorlijk
Apollo
„Fotograferen in het weekend?
Kom kom, ik heb wel andere hobbies/'
Nieuwe staatssecretaris
RUSSEN VERSTERKEN LEGER
LANGS CHINESE GRENS
ENZN
Instituten voor schriftelijk onderwijs
vooral na de oorlog opgekomen
I
Voorzichtig
Richtlijnen voor
dodenherdenking
Hogere subsidie voor
schippersinternaten
Volgens Instituut voor strategie in Londen:
Zenuwoorlog
Maak inl weekend géén foiré~
U mocht er eens plezier in krijgen.
Niet stil
u j T7
DE STEM VAN VRIJDAG 17 APRIL 1970
19
lein 20, Uulst,
tel. OH48-413
fulcaniseer- en Coverbedrijf
1st. Tel. (01140) 2461
|tuurl?jk ook de unieke
Soodrich, met
ten en uitlijnen. Poenige in
I
in onze moderne bedrijven it
gelezen collectie piano's, vleugels.,
netten, clavecimbelsen hi-fi vindt,
i profiteert u van een groot aan-
M V pluspunten:
ede piano- en orgelleraren staan
Beschikking. VOOR U!
ben de aileen-verkoop van del»
jjierken in alle prijsklassen,
pntie en service worden doorons-
End.
ruime keuzekunnenwijuvoor®
van een instrument objectieve
ng en advies geven,
gen laboratoria en pianower"-
ijn een begrip.
iatencursus voor orgel veriw
Ieren. Wel kuntu nadrie maanden
en dan u ooit gedacht had.
deling bladmuziek, zowej klavar-
normale notatie, is uniek in assor
ts verkregen door inruil worden
ledige garantie verkocht,
len dat muziek niet erg veel ine
taken heeft. Daarom hebben wij
ssend eenvoudige betalingsmoge'
en u altijd graag een demonstratie,
onds bij u thuis, als u eerst eve
meteen onze uitgebreide kie
lire.
Als men schriftelijk wil gaan stu
deren doet men er verstandig aan
zich goed te bezinnen voor het
begint. Er zijn vele instituten en
het aantal verlokkelijke aanbie
dingen is zo groot dat men dreigt
te verdwalen. Als regel zal een
goed instituut zijn erkend door de
„Stichting Inspectie van het
Schriftelijk Onderwijs". Zulk een
erkend instituut vermeldt „er
kend door de ISO met medewer
king van de minister van Onder
wijs en Wetenschappen". Die er
kenning is een grote waarborg
voor ieder, die via dat instituut
studeert.
Wil men in zee gaan met een insti
tuut dat niet erkend is, schrijf of
telefoneer dan even: ISO, Achter
de Dom 5, Utrecht, tel. 030-19530.
Er zijn, dat moet men ook weten,
zo'n 42 schriftelijke cursussen die
niet zijn erkend, maar die oplei
den voor examens waarop het
ministerie van economische zaken
toezicht houdt, de examens voor
vestigingsdiploma's. Maar ISO
vertelt dat beslist.
Wordt meteen wantrouwig, als men
cursussen aanbiedt voor opleiding
tot examens waarvoor normaal
een bepaalde vooropleiding nodig
is zonder dat duidelijk wordt ge
zegd, dat li alleen met zulk een
vooropleiding wordt toegelaten.
Dan zit er zonder meer een lucht
je aan.
Hecht niet al te veel geloof aan het
gebruik van vertrouwenverwek-
kende namen en statussymbolen
in die advertenties. Een bank die
bereid is een studiefinanciering te
geven, zegt daarmee niet dat zij
achter de cursus staat. Klinkende
namen van mensen die optreden
als curatoren van een instituut
zijn indrukwekkend, maar be
hoeven bepaald niet de prachtige
vlaggen te zijn die een mooie la
ding dekken.
Slechts de ISO-erkenning dekt die
lading. U kunt van dat Utrechtse
bureau ook een opgave krijgen
van de namen en adressen van
alle erkende schriftelijke oplei
dingen.
UTRECHT Honderdduizenden volgen in ons land
schriftelijk onderwijs. Zij proberen een diploma middelbare
school te halen, bekwamen zich voor vakdiploma's, of zien
aan het eind van de studie-via-de-brievenbus het midden
standsdiploma binnen bereik komen.
Ook zijn er tallozen die „voor hun plezier" schriftelijk iets leren,
zich zo een hobby aanmeten. Ook voor hen is er letterlijk van alles
te koop. Kijkt u er de advertenties maar op na. Hoe vaak vindt u
tussen uw post geen verlokkende aanbiedingen op dit gebied?
AI met al is dat schriftelijk on
derwijs, ook in Nederland, een mil
joenen affaire geworden. Deskundi
gen geloven dat het een nog groter
vlucht zal nemen naarmate er meer
vrije tijd komt. Het is dan ook een
merkwaardige zaak, om het voor
zichtig te zeggen, dat dat schrifte
lijk onderwijs officieel ongecontro
leerd zijn gang kan gaan. De over
heid bemoeit er zich niet mee.
Iedereen kan zonder meer zo'n
schriftelijke cursus gaan beginnen.
Geen wonder, dat er heel wat kaf
is onder het koren. Geen wonder,
dat er heel wat mensen in ons land
rondlopen die er zeer trieste erva
ringen mee hebben opgedaan. Het
schrifteüjïr .onderwijs begon in Ne
derland omvtreeks de eeuwwisse
ling. Met een, later beroemd gewor
den. voortreffelijke hoofdakte-op
leiding. Die stopte pas in 1963. Dui
zenden hebben er van geprofiteerd.
Zeer oud en eerbiedwaardig is
ook de cursusserie vain het instituut
dat voor ambtelijke diploma's op
leidt, begonnen i-n 1908 en nog
steeds in leven. Zeer bekend is ook
het instituut in Arnhem dat nog
niet zo heel lang geleden de eretitel
„koninklijk" miocht gaan voeren.
Tienduizenden kregen er' hun
schriftelijke opleiding. Vast staalt
lat zij geboft hebben. Zij kregen
mar voor hun geld.
Vooral na de oorlog werd de
vraag naar schriftelijk onderwijs
steeds groter. Jongere mensen,
veelal tussen de 20 en 30 jaar, gin
gen in steeds groter getalen schrif
telijk studeren. De instituten rezen
als paddestoelen uit de grond, rijp
en heel veel groen. Er was immers
goed, soms zelfs grof, geld mee te
verdienen. Voor die duizenden con
sumenten was bijna niet meer uit
te maken wat goed was en wat niet.
De toenmalige voorzitter van de
Maatschappij tot Nut van 't Alge
meen, professor Kohnstam, heeft
geprobeerd een rijksinspectie voor
het schriftelijk onderwijs te krijgen.
Hij ging er met de minister over
praten.
Het bleek dat hij naar het oordeel
vam juristen een van de heiligste
koeien vam ons staatsbestel om zeep
wilde helpen, de grondwettelijk ge
waarborgde vrijheid van onderwijs.
En dus kwaim er geen rijksinspectie.
En dus tierde het kaf onder 'het
koren welig voort. En dus maakt
dat kaf dagelijks heel wat slacht
offers.
Want die „vrijheid van onder
wijs" moet het gewoon iedereen
mogelijk blijven maken onderwijs
te geven. En dat die bepaling des
tijds op grond van heel andere oor
zaken in onze grondwet is gekomen,
een kniesoor die daarop let. Van
schriftelijk onderwijs was toen geen
sprake.
Er is toch een inspectie gekomen.
Omdat enkele goede instituten, ver
tegenwoordigers van vakbonden en
jeugdorganisaties, de koppen bij
elkaar staken. Zij stichtten, in 1947,
de Inspectie van het Schriftelijk
Onderwijs, een particuliere instel
ling. Ook de overheid is, met een
waarnemer, in het stichtingsbestuur
vertegenwoordigd. De stichting
heeft normen opgesteld voor het
schriftelijk onderwijs.
In 1951 kreeg de stichting het
recht de instituten voor schriftelijk
onderwijs die zich bij haar melden,
als zij aan de normen voldoen, te
erkennen. Instituten die door ISO
zijn erkend mogen gebruik maken
van de mededeling „erkend door de
ISO met medewerking van de mi
nister van Onderwijs en Weten
schappen".
Maar dwingende normen opleg
gen kan de stichting natuurlijk niet.
Er zijn op het ogenblik 42 schrifte-
lijk-onderwijsinstituten door de ISO
erkend. Er werken in ons land ech
ter zo'n 200 van zulke instituten!
De erkenning geeft de cursist de
zekerheid dat hij geen kat in de
zak koopt. De inspectie licht elk
jaar de door de stichting erkende
instituten grondig door. De studie
programma's worden door deskun
digen uitgeplozen. De advertenties
worden kritisch bekeken. Er wordt
gewaakt tegen het wekken van on
vervulbare verwachtingen bij as
pirant-cursisten. De erkennings-
oommissie bekijkt voor de ISO alle
aanvragen voor erkenning. Leden
van die commissie zijn, onder ande
ren, een inspecteur VHMO en een
inspecteur NO. Vele aanvragen
worden afgewezen.
Ook komt het voor dat een er
kenning wordt ingetrokken. Dat is
nog niet zo lang geleden gebeurd,
toen een heel groot instituut een
economisch aantrekkelijk balletje
opgegooid en in een universiteits
stad een zuster-,.academie" op
richtte. Er werden in de adverten
ties koeien met gouden horens be
loofd. Er werden pertinent onware
mededelingen gedaan. De ISO trok
de erkenning van het moederinsti-
tuut in.
Maar de curatoren van dat insti
tuut bleven rustig zitten. Mannen
met een grote naam in ons land dek
ten daardoor de aktie van dat insti
tuut en incasseerden rustig hun
jaarlijkse toelage. Zij dekken dat
instituut nog steeds met hun namen.
Maar hoevel'en hebben door die
kwalijke manipulatie voorgoed ge
noeg van alle studie?
Heel kwalijk is, op het ogenblik,
dat de schriftelijke cursussen in de
computer-technieken als paddestoe
len uit de grond verrijzen. Meestal
hele dure cursussen, meestal niet-
erkend. Tallozen lopen erin.
Een schandaal op dit gebied was
het faillissement, enkele jaren ge
leden, van het Rotterdamse „Com
puter Programming College". Het
had ruim 4000 cursisten. Die waren
jaren studie en al hun geld kwijt.
Het heeft nog veel moeite gekost
gedaan te krijgen dat de slachtof
fers niet gedwongen werden het
volledige cursusgeld te betalen. Ze
hadden immers voor de hele cursus
getekend! Elke dag weer verbaast
men zich bij de ISO over de goed
gelovigheid van vele mensen. Ze
geloven allerlei fraaie beloften in
advertenties op slag.
„Een psychotechnische test? Dan
moet het toch wel goed zijn!" Maar
als nu zo'n testbureau met gouden
banden gebonden is aan zo'n insti
tuut? Grote banken lenen zich er
toe voor het betalen van cursusgel
den een fioamoieritnigsregeling te
treffen. Dat staat fraai als mede
deling in een advertentie. De ban
ken vragen niet of die cursus erkend
is. Ze lenen alleen geld en willen
dat, met rente, terug hebben, ook
als de cursus stopt.
Er zijn schriftelijke cursussen die
dapper gebruik maken van de me
dedeling, vaak zijn ze in het buiten
land gevestigd, dat „de regering
van X de cursus subsidieert". Ver
geet het als regel maar. Maar dui
zenden tippelen erin!
Er zijn ook cursussen die met
verouderd materiaal werken. Bij
een erkend instituut ontdekt de ISO
dat snel. Maar bij de niet-erken-
denEn hun studenten zak
ken voor hun examens.
Natuurlijk voelt iedereen die in
tensief met onderwijszaken bezig is,
dat er iets zou moeten gebeuren. In
1962 is een staatscommissie zich
gaan buigen over het probleem. In
1964 kwam haar rapport. Conclusie:
erkenningenstelsel door de staat.
Dat betekent gewoon dat er aan de
niet-erkende instituten niets in de
weg zal worden gelegd. Vanwege
die „vrijheid-van-onderwijs"! Ster
ker nog: de erkende instituten zou
den daardoor gewoon in een ongun
stiger positie komen te verkeren
dan de niet-erkende. Die hoeven
immers aan geen enkele, vaak in
uitvoering dure, norm te voldoen.
Enfin, het is allemaal voor de ju
risten. Er is tweestrijd over de
vraag of dat erkenningenstelsel via
een algemene maatregel van be
stuur of via een wet moet. En maar
wachten. Op het ministerie is men
nu bezig een wetsontwerp voor te
bereiden, regelend het toezicht op
het schriftelijk onderwijs. In de
troonrede is reeds twee keer aan
gekondigd dat die wet er gaat ko
men.
Men stare er zich niet blind op.
Want ook een rijksinspectie zal vrij
wel machteloos staan als zij niet
dwingend kan optreden tegen in
stituten die geen erkenning komen
vragen, de grote meerderheid dus.
En daarom zal het nog wel ge
ruime tijd goud blijven dat er
blinkt voor de handige jongens die
zich met een glans in hun ogen op
het schriftelijk onderwijs in ons
land hebben geworpen of gaan wer
pen. Zij hebben een mdljoenenbron
aangeboord. En daarom zal bij de
ISO nog wel dragelijks het aantal
telefoontjes om inlichtingen op peil
blijven. Gelukkig maar, want de
mensen die die weg weten te vin
den, zijn er zeker van dat zij ob
jectief en eerlijk worden voorge
licht. Dat zij weg-wijs worden ge
maakt in het bos van de schrifte
lijke cursussen in ons land, een bos
dat zo ontstellend veel onkruid her
bergt. En waarin ook zo zoveel wer
kende jongeren verdwalen of om
komen.
JACQUES LEVIJ.
(Van onze redactie buitenland)
HOUSTON De drie astronauten
van de Apollo 13, moe en bang en
meer dan 160.000 kilometer van huis,
leiden een „behoorlijk ongemakke
lijk" leven aan boord van hun ruim
teschip, dat 95 miljoen dollar heeft
gekost. Zij leven in een van de meest
gecompliceerde voertuigen ooit door
de mens gebouwd, maar de ontplof
fing van maandag heeft alle comfort
weggenomen.
De „tweede verdieping" is voor Ja
mes Loveil, Frefl Haise en John Swi-
gert het moederschip. Om er te ko
men vanuit de maanlander Aquarius,
moeten zij door een tunnel zweven.
Als zij in het moederschip aanko
men, moeten zij alles op de tast doen,
omdat de lichten ziin uitgeschakeld
om elektriciteit uit te sparen.
Meestal gebruiken zij zaklantaarns
om iets te kunnen zien en soms
sch'üit de zon door een va,n de ra
men.
Het moederschip Odyssey is niet
langer de kern van de derde poging
van de mens Op de maan te landen.
Het fungeert nu slechts als slaapka
mer. De astronauten kunnen er rus
ten, en nemen af en toe foto's door
de ramen. Het belangrijkste onder
deel van de Apollo is de maanlander
geworden. Daar brandt het licht, be
wegen de instrumenten en wordt het
contact met de aarde onderhouden.
Aquarius is ontworpen om twee
personen te vervoeren. Er is geen
plaats om te liggen of te slapen. De
drie astronauten kwamen daar dins
dag samen om voor de tweede maai
de motor van de maanlander te ont
steken. „Ik ben waarschijnlijk de eni
ge piloot van het moederschip die
ooit de motor van de maanlander
heeft zien branden vanuit de maan
lander zelf", aldus Swigert.
De lucht in het ruimteschip is al
Ianff niet vers meer, maar er kan
weinig aan gedaan worden. De zuur-
stofvoorraad is klein en de astronau
ten kunnen niet zo vaak de zuurstof
vervangen zoals voor het ongeluk
met de ontplofte tank. In plaats daar
van proberen zij met behulp van che
mische buizen de lucht schoon te
„vegen". Als een buis op is, dan moet
deze worden vervangen. Spoedig zul
len meerdere buizen moeten worden
gebruikt om de lucht schoon genoeg
te houden om te kunnen ademen.
„Hoe zou je het vinden om een
week op een vliegdekschip te zitten
om naar huis te gaan", vroeg de
vluchtleiding over de plannen voor
na de landing. „Als ik maar een
vliegdekschip haal, dan kan het mij
niets schelen hoelang ik erop moet
zitten", aldus Haise.
Zij moeten voorzichtig zijn met het
water, dat het schaarst is van alle
levensbelangrijke middelen. Loveil
heeft voorgesteld: „Misschien kunnen
jullie beginnen ons te rantsoeneren.
Ik bedoel, alleen om er zeker van te
zijn dat we genoeg hebben. Ik zou
niet graag op de laatste dag geen
water meer hebben."
Hij denkt ineens aan het voedsel
in Apollo, dat met water moet wor
den vermengd: „We kunnen het beste
nu snoep en broodbeleg eten. Het ge
droogde spul zal een beetje moeilijk
gaan".
Nu de elektriciteit niet meer func
tioneert in het moederschip is het er
koud, waardoor het slapen nog meer
wordt bemoeilijkt. En voor alles heb
ben de astronauten nog altijd in hun
achterhoofd het feit dat hun ruimte
reis is mislukt en hun maanlanding
is afgelast.
LEIDEN Prof. jmr. K. Wiersma, die op voorstel van de minister van
Justitie, mr. C. H. F. Polak, door de minister-president aan de koningin
is voorgedragen voor de benoeming tot staatssecretaris van Justitie.
(Van onze rqdactie buitenland)
DEN HAAG De commissie natio
nale herdenking heeft enkele richt
lijnen opgesteld voor de dodenher
denking, op 4 mei. Zo zullen op die
avond van kwart voor acht tot acht
uur alle klokken luiden. Van acht
uur af zullen twee minuten stilte in
acht worden genomen.
Aan de horecabedrijven verzoekt
de commissie hun zaken weliswaar
niet te sluiten, maar er tussen zes en
negen uur zong voor te dragen dat
de exploitatie zo is, dat hieraan elk
vermakelijkheidsaspect ontbreekt.
Tijdens die uren moet de buiten
verlichting gedoofd zijn en mag geen
andere muziek ten gehore worden
gebracht dan die van de officiële Ne
derlandse radioprogramma's.
De burgemeesters hebben het ver
zoet 'gekregen er voor te zorgen dat
op de avond van 4 mei geen open
bare vermakelijkheden worden gebo
den. De bioscopen is verzocht op pas
sende wijze met de dodenherdenking
rekening te houden. Dat houdt in dat
deze liever geen lichtreclame voeren.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG. Staatssecretaris
Grosheide (onderwijs) heeft besloten
de maximum-subsidie per kind per
week voor internaten van scholen
voor schipperskinderen te verhogen
van 18 tot 23 gulden. De verhoging
gaat in met terugwerkende kracht
vanaf 1 januari 1969.
De schippersinternaten zitten fi
nancieel in een moeilijke positie. Met
spoed wordt gewerkt aan een nieuwe
subsidieregeling voor de internaten.
Vandaag vindt daarover weer een ge
sprek plaats tussen de schippersorga-
nisatdes en het onderwijsmindsterie.
(ADVERTENTIE)
Bent u óók zo, meneer? Gaat u ook
breiend het weekend door?
Wel nee - roept u zeer mannelijk - ik
roei. Of: ik mag graag klaverjassen, ik
wijd me aan mijn gezin, ik ben kleiduif
schieter. Mogelijkheden zat. Fotograferen?
Nee, dat doe ik alleen in de vakantie.
Kijk maar! En u toont ons al uw vakantie
kiekjes van de afgelopen jaren.
Keurig ineenalbumgeplakt.Voorzien
tan typerende onderschriften.
Geweldig! Alleen, waarom kiekt u
alleen in uw gróte vakanties? Waarom
vergeet u die 50 mini-vakanties, de
weekends? Want ook die zitten tjokvol
kostelijke gebeurtenissen.
Tja, u zult natuurlijk even op 't knopje
moeten drukken op die momenten dat
u nu alleen nog vertederd, verbaasd of
schaterend toekijkt.
^Toegegeven, u zult wat vaker naar
uw fotohandelaar moeten
lopen. Ook een hele tippel.
Maar daar staat veel tegenover. Een
onbetaalbaar overzicht van alle koddige en
ontroerende wederwaardigheden van uw
hele gezin.
Voor eeuwig vastgelegd.
Haal 'n filmpje in huis. Zorg voor "n
geladen fototoestel. Want filmen is eigen
lijk uw enige excuus om
in'tweekendgeen foto's
te nemen.
(Van onze correspondent)
L°NDEN. In het afgelopen
!aar heeft het Russische leger
aar sterkte langs de Chinees
ussische grens fors opgevoerd,
eze gegevens zijn ontleend uit
n ®hlangs verschenen rapport
n. het Instituut voor Strategie
m Londen.
te"h? totale Russ'sche troepensterk-
aitL„ss de Russisch-Chinese grens is
tot 62 divisies <658.000
voo7b, "ndigen van het Instituut
tie ri-„„ e.sJe z'in van mening, dat
CViL, n"(,enten tussen Russen en
4e (ven <Ie Ussurie rivier door
Chinezen zijn uitgelokt.
dthntcl6™0^' c*ain nn'h dat deze in-
fnüeMn, VO0I- de Russische leiders
I tr°eDens+LiJyn. geweest om haar
Wed ^.,m h©t omstreden ge-
We om?» 1J te vergroten. De to-
WMotiJ?" van de Russische legers
Mangohe en het Verre OosteS is
thans opgelopen tot 28 divisies, on
geveer het zelfde aantal dat de Rus
sen in Europa hebben gelegerd, al
dus vermeldt het rapport.
Men vermoedt in Londen dat de
door de Chinezen uitgelokte grens
incidenten zijn bedoeld om een soort
zenuwoorlog uit te lokken. Men is
namelijk van mening, dat de Chinese
leiders een gewapend conflict op gro
te schaal met de Russen op dit mo
ment niet wensen.
Want wel is het zo dat de Chinese
troepensterkte numeriek groter is
dan dat van de Russen (814.000
658.000), maar dat hun bewapening
en geoefendheid kwalitatief minder
zijn. Volgens gegevens van het Insti
tuut voor Strategie hebben beide lan
den de beschikking over een om
vangrijk nucleair wapenarsenaal.
Men schat het aantal met atoom
koppen uitgeruste raketten op 6115.
De Verenigde Staten beschikken over
De RussischChinese grens
4235 met atoomkoppen uitgeruste ra
ketten. Een vergelijking im deze gaat
echter niet op, daair het bekend is
dat de Amerikaanse atoomraketten
sneller en zwaarder zijn. Bovendien
is het bekend dat de Amerikanen
hun produktie van raketten met
atoomkoppen opvoeren. In 1975 ver
wacht men 11.000 van deze raketten
beschikbaar te hebben.
Ook de Russen zitten niet stil. Zij
zijn van plan in de eerstkomende ja
ren hun produktie van raketten
eveneens opvoeren. Op dit moment
heeft Rusland reeds de beschikking
over 270 SS9S raketten. De explosie
ve kracht van zo'n raket is 2025
megaton en is vergelijkbaar met de
Amerikaanse Minuteman, aldus de
gegevens die het rapport van het In
stituut voor Strategie zijn verleend.
Copyright The Guardian/
De Stem.
