iuijts
Honderd
jaar na
ia J
Dickens'
dood
feurs
BIJ DE FOTO'S:
opzichter
:racht
e
POSTMA
sdekking
ERLANDSE
KER m
HAPPIJ W
SCH
Kende Kent goed
Bobbelig
ENGELAND
HERDENKT
ZIJN
GROTE ZOON
Vermoeiende reis
ITECTENBUREAU
jot bouwproject te
lekwame
j in het houden van
van beton- en staal-
<eur.
se taal in woord en
ogelijk te richten aan
ken van ons bureau
189, telefoon (010)
vanaf
^eren I 25.—
ek 9 mm f 29,——
|n 22 mm f 42,—
per m 2
ok 's zaterdags geopend.
Haren Nil.
Breda <IHH» 37168»
DE STEM
'.975) 345r TELEX 14225.
tn ons tankautovervoer
geplaatst enige gerouti-
BREDA en BERGEN
in het besturen van grote
oodzakeiijk.
nen worden gericht aan
aken NWM, postbus 14
foon (02975) 3451.
IRAMENFABRIEK
liaan 301, Den Haag
- 834503
ensttreding
etalen rameh.
mondeling aan bo-
I 's avonds na 7 uur
85.
JW
:retariaat
'ij voorkeur mid-
worden gaarne
in woningtextiel
el 01650-35034
lel 01184-4077
rv it jaar herdenkt Engeland het feit dat Charles Dickens
honderd jaar geleden overleed. Er is veel gebeurd
in die eeuw sinds zijn dood in Kent op 9 juni 1870. De
auto heeft de koets verdreven, grote gebouwen beheer
sen nu het straatbeeld, de mode is veranderd, technologie
is een belangrijk begrip geworden en er zijn twee grote
oorlogen geweest.
Toch is het mogelijk terwijl je rondreist in Engeland
de sfeer aan te treffen, die de beroemde Victoriaanse
romanschrijver zo briljant heeft vastgelegd. Als verslag
gever, romanschrijver en pleiter voor sociale verbete
ringen trok hij geregeld door het hele land. Een aantal
van de talloze steden, die hij bezocht en de herbergen,
waarin hij verbleef, zien er nog precies zo uit als in ziji»
tijd. Veel van de plaatsen waar hij rondkeek, luisterde en
praatte zijn opmerkelijk weinig veranderd sinds hij ze
onder hun eigen of gefingeerde naam in zijn romans ver
werkte.
De meeste herinneringen zijn te
vinden in Kent, het vriendelijke, over
het algemeen landelijke graafschap,
zuid-oost van Londen. Dickens en
zijn familie brachten veel tijd door
in Broadstairs, een klein kustplaats-
je, dat op 122 kilometer van Londen
ligt. Ze woonden in een huis dat op
de haven uit zag; Bleak House heet
het nu. Dickens schreef er de gelijk
namige reman en David Copperfield.
Het huis is voor het publiek toegan
kelijk. Bezoekers kunnen zijn stu
deerkamer en de eetkamer bekijken,
wear Dickens, die "een bijzonder
energiek man was, schreef over „het
naar binnen werken van een stevige
lunch na een wandeling van rond de
tien kilometer". Broadstairs was zijn
favoriete kustplaatsje.
In het stadje wordt ieder jaar een
Dickens-festival gehouden. Dit jaar
wordt het gehouden van 13 tot 20 ju
ni. Op het programma staan: een to
neelbewerking van Great Expecta
tions, concertavonden met Victori
aanse muziek, modeshows, toverlan
taarnvoorstellingen en een tuinfeest
in Bleak House met een défilé van
personen uit Dickens' boeken.
Dickens kende Kent goed en vrij
wel geen van de vele plaatsen die
hij er bezocht zal meer veranderd
zijn dan Pegwell Bay bij Ramsgate.
De rustige baai die hij kende, doet nu
dienst als de eerste, speciaal voor
luchtkussenvoertuigen bestemde ha
ven ter wereld.
In Folkestone, een andere haven
stadje aan het Kanaal, schreef Dic
kens een deel van Little Dorit, ter
wijl hij over het strand uit keek. De
laatste tien jaar van zijn leven woon
de hij in Gad's Hill Place in Higham,
Dij de oude stad Rochester met zijn
kathedraal, Normandisch kasteel en
vele Dickens-associaties. Een van de
ze associaties is de herberg The Buil,
die hij vaak bezocht en waar de
Pickwick's op de eerste dag van hun
reis stopten. De herberg stond ook
model voor De Blue Boar in „Great
Expectations" en voor Winglebury
Arms in „Sketches by Boz".
Dickens had te kennen gegeven,
dat hij in de schaduw van Rochester
Castle begraven wilde worden, maar
uiteindelijk bevindt zijn graf zich in
de Londense Westminster Abbey,
waar op 9 juni een speciale dienst
zal worden gehouden. De mooie, his
torische stad Canterbury (waar dit
jaar herdacht wordt dat Thomas
Becket 800 jaar geleden de martel
dood stierf) werd vaak door Dickens
bezocht. David Copperfield ging er
naar school en de Micawbers verble
ven er, waarschijnlijk in de Sun Inn.
Dickens werd geboren in Ports
mouth, in een klein huis dat geres
taureerd is en op 12 juni geopend zal
worden als het Dickens Birthplace
Museum. Deze opening zal het hoog
tepunt vormen van een feestweek in
de stad Toen de schrijver nog klein
was verhuisden zijn ouders naar
Chatham. Dickens en zijn vrouw
Catharina gingen na hun huwelijk in
1836 (twee dagen na het verschijnen
van het eerste nummer van PicK-
wick Papers) in het huis aan de Lon
dense Doughty Street 48 wonen. Dit
huis is nu voor het publiek toegan
kelijk. Hier is ook het Dickens Ge
nootschap gevestigd, dat van 1 juni
tot 12 september een speciale ten
toonstelling zal houden. Twee van de
grootste Lcndense musea, de Victoria
and Albert en het British Museum
gaan ook belangrijke tentoonstellin
gen inrichten. Zijn liefde voor Lon
den bewees Dickens door de passa
ges over Londen in vele van zijn ro
mans. Men kan nog steeds een be
zoek brengen aan de Old Curiosity
Shop bij Lincoln's Inn Fields en aan
de George at Southwark, een van
Dickens' meest favoriete plaatsen
voor een verversing. Dickens kende
de Theems en zijn omgeving erg
goed. Een van de plaatsen, vanwaar
hij de komende en gaande schepen
gadesloeg, was de Prospect of Whit
by, een oude herberg, waarvan ver
ondersteld wordt dat hij model heeft
gestaan voor de Six Jolly Fellowship
Porters in „Our Mutual Friend". De
ze zelfde roman noemt de Trafalgar
Tavern in Greenwich, waar Dickens
de terugkeer van zijn eerste reis
naar Amerika vierde. Buiten Londen
bezocht Dickens zoveel plaatsen, dat
het moeilijk is te weten waar je moet
beginnen en hoewel dit jammer
is wat je moet weglaten. De
graafschappen ten noorden en ten
oosten van Londen worden het meest
in zijn boeken behandeld. In 1835 lo
geerde hij in de Great White Horse te
Ipswich in Suffolk, waar hij verkie
zingstoespraken versloeg. Hij vergat
de herberg niet: een jaar later al
was het een van de plaatsen waar
Pickwick het vaakst stopte.
Dickens kwam op zijn reizen in
heel wat door hun historie of archi
tectuur interessante Britse steden.
Bill Sikes nam zijn toevlucht tot het
kleme en goed bewaard gebleven
;;,:i
Eight Bells in Hatfield, dat 29 kilo
meter ten noorden van Londen ligt.
Dickens bracht een bezoek aan
Shrewsbury dat aan de rivier Se
vern ligt, niet ver van de grens met
Wales en logeerde er in het Lion Ho
tel. Over dit hotel schreef Dickens
aan zijn dochter: „De ruiten zijn zo
bobbelig als een patrijspoort van een
schip". Verder naar het zuiden ging
hij net als Pickwick naar Tew
kesbury, een klein stadje dat dicht
bij de mooie Cotswold heuvels ligt.
Dickens kwam ook vaak in het oude
Bath. Er wordt gezegd dat Dickens
hier het idee kreeg voor The Old Cu
riosity Shop toen hij met W.S. Lan-
dor in St. James's Square logeerde.
En in de Turk's Head in de bisschops
stad Exeter zou hij aan Pickwick
Papers begonnen zijn. In 1838 kocht
hij een huisje voor zijn ouders in de
buitenwijken van Exeter.
In 1838 ging Dickens naar het
noord-oosten van Engeland. Het was
een vermoeiende reis van ongeveer
360 kilometer per postkoets, die tot
een van zijn beste romans leidde:
Nicholas Nickleby. Op deze reis on
derzocht Dickens de toestanden op
kostscholen en sloeg zijn hoofdkwar
tier op in King's Head Hotel in Bar
nard Castle aan de voet van de Pen-
nice heuvels. Zes kilometer verderop
in Bowes, is een stenen huis te zien,
dat nu een café is. In Dickens' da
gen was dit een school, waarop de
schrijver het beroemde Dotheboys
Hall baseerde. De school stond onder
leiding van William Shaw, die in de
roman Wackford Squeers werd. Tij
dens zijn onderzoek maakte Dickens
vaak een praatje met de waard van
de Unicorn Inn, die hem het kerkhof
liet zien met de zerken van jongens
die „plotseling waren gestorven".
Ook de Unicorn Inn is vandaag de
dag nog te bezoeken.
Voor iedereen, die Dickens'
boeken met plezier gelezen heeft,
zal het bezoeken van de plaatsen
waar de schrijver leefde en werk
te, een welbestede vakantie zijn.
De Old Curiosity Shop in Londen, waar Dickens graag kwam. De zaak
bestaat nog steeds en men kan er een schat van antiquiteiten en raritei
ten kopen. Op de foto staat het Blackheath-mannenkoor voor de winkel,
gekleed in 19e eeuwse kostuums (links boven).
Dit is Dickens huis in Doughty Street in Londen, het eerste huis van
de schrijver na zijn huwelijk in 1836. Het huis is voor het publiek open
gesteld en bevat veel herinneringen aan de schrijver (rechts boven).
De Leather Bottle was een van de vele herbergen in Kent, die Dickens
tot hun klanten mochten rekenen. Op de foto staat de Pickwick-eet-
kamer van de herberg afgebeeld, (daaronder)
In het stadje Bowes in Yorkshire staat een stenen huis, dat nu een
café is. Toen Dickens er in de buurt was om materiaal te verzamelen
voor zijn roman Nicholas Nickleby was het een kostschool. Het huis
stond model voor Dotheboys Hall, een van de bekendste, alleen in
Diekens' verbeelding bestaande scholen, (links onderaan)
Dickens bracht de laatste jaren van zijn leven door in Gad's Hill Place
te Higham bij de oude stad Rochester (Kent). Rochester heeft een
kathedraal, een Normandisch kasteel en veel Dickens-associaties. Dic
kens wilde in de schaduw van het kasteel begraven worden, maar zijn
graf staat in de Londense Westminster Abbey. De foto toont hoe het
kasteel er vandaag de dag uit ziet, (rechts onderaan)
