Elke dag minder vrijheid in Zuid-Amerika
VROUWEN KIEZENEIGEN AUTO VAN HET JAAR'
Aantal misdrijven blijft stijgen
STUDENTEN DEDEN
NIET
MEE IN NIJMEGEN
Dublet
VAKBONDSLEIDER EMILIO MASPERO: MASSA MOBILISEREN
ongevallen
GRAVIN VON SPRETI AAN BAAR
Democratisering universiteit
Onderzoek
naar
REVOLUTIONAIR
COCA-COLA
DE KERK
ONTWIKKELING
Hartinfarct
Paradepaardjes
Wedstrijd
Nieuw van Edet.
15
DE STEM VAN WOENSDAG 8 APRIL 1970
15
(Van een onzer verslaggevers)
EGMOND AAN ZEE „Elke
twee van de drie arbeiders in
Zuid-Amerika leven onder een
regime, dat sterke pressie uit
oefent op de vakbonden. In La-
tijns-Amerika bestaat een sterk
militair-fascistische tendens om
de vakbeweging de kop in te
drukken. Elke dag is er minder
vrijheid voor de arbeidersbewe
ging, elke dag zijn er meer vor
men van fysiek geweld. Met
moord, gevangenisstraf en ver
banning wordt getracht de
macht van de bonden te breken.
Zuid-Amerika heeft de meest
aristocratische maatschappijen,
die je je kunt voorstellen. Een
regerende minderheid contro
leert heel het politieke, econo
mische en culturele leven."
Emilio Maspero beschrijft de feo
dale situatie op het continent vol
strekt zakelijk. Hij zwijgt over de
terreur van het structurele geweld,
hij noemt de martelingen in de fol
terkamers van de geheime diensten
niet. Hij stelt slechts vast dat zijn
CLASC al jarenlang tracht de V.N.
en andere internationale organen
zo ver te krijgen, dat er eindelijk
eens een officieel onderzoek wordt
ingesteld naar de voortdurende
schending van de rechten van de
mens. Tot nu toe is elke reactie
uitgebleven.
Zuid-Amerika is pas in de publie
ke belangstelling gekomen na het
slagen van de machtsovername door
Castro op Cuba. De marxistische
richting, die de Cubaanse revolutie
vrij plotseling insloeg, bezorgde de
heersende elite in heel Zuid-Ame
rika bijna een hartverlamming. De
Verenigde Stalten trachtten in 1961
de dreigende ontwikkelingen in hun
winigewest te keren door de „allian
tie voor de vooruitgang", een idee
dat inmiddels door de Nixon-rege-
ring is getorpedeerd. Vooruitgang
is dan ook uitgebleven, al zijn er
sinds 1961 wel 17 militaire staats
grepen gepleegd.
De Cubaanse uitdadiging is met
geweld beantwoord. Emilio Maspe
ro: „De CLASC doet moeite om de
blokkade van Cuba opgeheven te
krijgen. Cuba moet in staat zijn ge
wone relaties aan te knopen met de
rest van Latijns-Amerika. Wij heb
ben altijd de Cubaanse revolutie
ondersteund en hebben goede con
tacten met de vakbond op het ei
land, maar ik weet niet of Cu
ba een exemplarisch model biedt.
De Cubaanse revolutie zit nog mid
den in een overgangsfase, maar het
JTMILIO Maspero (37) is sedert
1965 secretaris-generaal van
de CLASC, de confederatie van
christelijke arbeiders in Latijns-
Amerika. De in Argentinië ge
boren ex-machinebankwerker
begon zijn loopbaan in de vak
beweging bij het Argentijnse
CGT, waarvan een aantal pro
minenten op dit moment door
het regime in dat land worden
vastgehouden. In 1959 kreeg
Maspero opdracht de vakbewe
ging in het Caraïbisch gebied en
in Midden-Amerika te organise
ren en hij werd toen overge
plaatst naar Caracas, waar hij
sindsdien woont. Maspero ver
bleef deze week een paar dagen
in Egmond aan Zee, waar hij
een internationaal congres van
actiegroepen bijwoonde. Cen
traal thema op dit congres, ge
organiseerd door de gToep X-Y:
„Wat moeten de rijke landen
doen om de derde wereld een
reële kans te geven?"
is zeker zo dat je op Cuba positieve
symptomen kunt waarnemen.
Het eiland kan misschien best een
model worden als de overgangspe
riode achter de rug is. In het alge
meen geloof ik overigen® niet dat
het model van het ene land ook ge
schikt is voor een ander. Waar
schijnlijk is het maximaal een prik
kel om te zoeken naar een nieuw
model van verandering dat betrok
ken kan worden op de eigen situa
tie."
Maspero noemt zijn organisatie
uitdrukkelijk revolutionair. De
CLASC wenst principieel bij te dra
gen aan de revolutionaire hervor
ming vain de maatschappelijke
structuren in Zuid-Amerika. Op
welke wijze moet dait
Maspero: „Punt één is het mobi
liseren van een massa en daarbij
moeten we drie basis-aspecten on
derscheidienhet organiseren, het
bewust maken en het politiseren.
Samen met andere organisaties zijn
we bezig te proberen het volk, de
massa, te organiseren. Dat is ont
zettend moeilijk, te meer daar er
maar een paar landen zijn waar
vrijheid van vereniging voor de ar
beiders bestaat.
Het gaat ons om de stadsarbei-
ders, de boeren, de werkende jeugd
en vooral om de „marginale bevol
kingsgroepen", waartoe 25 procent
van de hele Zuidamerikaanse popu
latie behoort. Dat zijn dus de men
sen die aan de rand van de steden
in onafzienbare krottenwijken wo
nen. Hun percentage stijgt met het
jaar. Behalve deze organiserende
taak ontwikkelen we actie-, vor-
mings- en organisatiemodellen."
De secretaris-generaal van het
overkoepelende christelijke vakver
bond in Latijns-Amerika heeft niet
de illusie concreet aan te kunnen
geven hoe de nieuwe Zuidameri
kaanse maatschappij er uit zou moe
ten zien. Zijn betoog sluit ongeveer
aan bij Rosa Luxemburg, die ruim
vijftig jaar geleden al zei dat
„slechts het negatieve kan worden
gedecreteerd, het positieve niet."
Maspero zegt dat het basis-pers
pectief voor de CLASC een authen
tieke vorm van politieke, sociale en
culturele democratie is: „Voor ons
staat in de nieuwe maatschappij
centraal, dat de verandering tot
stand moet komen door een dyna
misch, creatief proces. Ons doel is
daarom voorlopig het creëren van
nieuwe centra van volksmacht, die
zelf in staat zijn de bestaande
machtsconcentraties en mechanis
men, die de grondslag vormen van
de bestaande Zuidamerikaanse sa
menleving, te doorbreken."
politiek van de kerk in dit gebied,
waar Camillo Torres en dona Helder
Camera een duidelijk alternatief
beleid hebben gesteld.
Het oordeel van de christelijke
vakbeweging: „We zijn een leken
organisatie en we hebben eigenlijk
niets te maken met de kerk. Uiter
aard hebben we sympathie voor de
progressdef-revolutionaire priesters.
Camillo Torres heeft enom veel
steun van de CLASC-vertegenwoor-
diger in Argentinië gehad. Kijk
eens, tot voor kort hoorde de rooms-
katholieke keik tot de zwakke re
actie, maar er is verandering. In
ieder geval gaat het met de kerk
sneller in de goede richting dan
met de legers en de nationale olig
archieën", aldus Maspero, die daar
aan toevoegt dat er een duidelijk
onderscheid gemaakt moet worden
tussen „christelijk" in de ziin van
strikt religieus en „christelijk" in
de zin van een filosofie als ideolo
gie. „Christelijk heeft voor ons uit
sluitend betekenis als filosofie. Het
mensbeeld, dat daarin centraal
betekent iets voor ons."
Onlosmakelijk verbonden aan het
idee van fundamentele structurele
veranderingen is het vraagstuk van
het geweld. In hoeverre is geweld
aanvaardbaar als middel in een ge
vecht tegen de bestaande structu
ren
De guerrilla-bewegingen in Zuid-
Amerika rechtvaardigen hun ge
welddadig optreden met de oude
leer van „oog om oog, tand om
tand". Zij constateren in geheel
Latijns-Amerika het bestaan van
structureel geweld: de oorzaak van
de onvoorstelbare ellende, waarin
miljoenen mensen verkeren, is de
maatschappelijke structuur. Die el
lende is een gewelddadige situatie
en daarop mag en moet in deze vi
sie met geweld worden beantwoord.
Maspero vertelt dat zijn CLASC
weigert een oordeel te vellen over
geweld als expliciet filosofisch idee.
Hij pleit voor een pragmatisch
standpunt: „Geweld is een taktisch
en strategisch instrument. Het is
geen dogma, waarvoor reclame
moet worden gemaakt als voor co
ca-cola. We moeten flexibel reage
ren op de omstandigheden. We wij
zen het geweld niet principieel af,
maar het volk zal zelf op een ge
geven moment moeten antwoorden
op de vraag welke middelen aan
vaardbaar zijn."
EMILIO MASPERO
Volk zal zelf moeten antwoorden
Een vam de grootste grondbezit
ters is in Latijns-Amerika ongetwij
feld de rooms-katholieke kerk. Lang
niet aille religieuzen aanvaarden de
Het boeiende van de Zuidameri-
kaainse ontwikkeling is de diversi
teit van oplossingen, die men han
teert als antwoord op de Cubaanse
uitdaging. Behalve de algemeen be
kende guerrilla-bewegingen en het
domweg gewelddadig onderdruk
ken van verzet door militair-fascis
tische regimes, biedt bijvoorbeeld
Bolivia sinds een half jaar een der
de oplossing. Daar hebben jonge
nationalistische officieren het be
wind overgenomen en zij begonnen
met de nationalisatie van de Ameri
kaanse olie-industrie.
Emilio Maspero wenst vooralsnog
een afwachtende houding aan te ne
men: „Dat regime heeft een kapita
listische modernisering op het oog.
Voor ons is bepalend de mate, waar
in de georganiseerde bevolkings
groepen deel kunnen hebben aan
die processen van verandering."
De CLASC is bijvoorbeeld in Bar-
zilië een organisatie, waarvan de
leden fel worden vervolgd. De vak
beweging is principieel tegen het
doen en laten van het fascistische
generaals regime en dragen die op
vatting op.
Emilio Masperio tenslotte: „De
geschiedenis heeft bewezen dat het
volk altijd een antwoord heeft op
het optreden van een dergelijk be
wind. Het optreden werkt in ons
voordeel. Het historisch proces is
moeilijk te beïnvloeden. Kapitalis
tische structuren domineren op dit
ogenblik. Het gaat ons er pin, de.
massa in de kortste keren te orga
niseren in een volksbeweging, die
strijdt voor structurele veranderin
gen."
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM Dat vrouwen
i,toch beter rijden" en niet alleen
achter de kinderwagen, gaat het ak-
tiecopiité „Vrouwen achter het
stuur" dit jaar voor de derde maal
bewijzen tijdens de autosportweek
Noordwijk, die in de week van 22
tot 27 juni wordt gehouden. Daarbij
wordt tevens een „Lady Automo
biel" gekozen.
In liet Amsterdamse Esso Motor
Hotel waren gisteren tien van deze
handidaat.ladies aanwezig, die on.
der leiding van de organisatrice, de
Haagse Patricia Moolenbel alvast
een negental auto's in de goedkope
klasse gingen testen, omdat ook de
auto van het jaar voor de vrouw
tal worden gekozen. Na het weg
vallen van Noorwijk als eindpunt
van de TulpenraUy heeft men zich
in deze badplaats met alle energie
op de Autosportweek gegooid; een
week die minder met sport, maar
vooral met auto's te maken heeft.
De bijzonderheid dit jaar is, dat
men, gekoppeld aan deze week, een
actie voor de Nederlandse Hart
stichting op touw heeft gezet.
„Door te weinig beweging, teveel
in de auto zitten en zich haasten en
ergeren in het verkeer, krijgen
veel mannen een hartinfarct", aldus
Patricia Moolenbel. Het is een van
de oorzaken van de veel voorko
mende hart. en vaatziekten.
Vandaar dat men in Noordwijk
gaat starten met de leuze „Ren
hard voor een har„t"renwagen"
Deze leus is vooral tot de mannen
gericht: „Reageer eens snel zonder
auto en steun de Hartstichting".
Een dergelijke „har"t„renwagen"
die sinds kort hier en daar in het
land is aangeschaft, drie ton kost
en uitgerust is met speciale ambu-
lance-apparatuur, zal tijdens de
Autosportweek in Noordwijk te be
zichtigen zijn.
De activiteiten van de vrouw in
Noordwijk gaan naast uiteraard
het verbeteren van hun image als
autobestuurders om het kiezen
van een eigen merk; een wellicht
door de automobielindustrie inge
fluisterd idee. Patricia Moolenbel
„De vrouw heeft zich langzamer
hand een plaats in de kuipstoel ver
worven en raakt steeds meer prak
tisch ingesteld. In tegenstelling tot
de man ziet zij de auto alleen als
een gebruiksvoorwerp, handig om
boodschappen mee te doen. De
vrouw is ook wat zuiniger, gezien
haar belangstelling voor de lagere
prijsklasse",
Gistermiddag gingen tien dames
een auto in de prijsklasse van
f 4.800,tot f 5.500,proberen. Het
waren Ria Bremer van Televizier,
voormalig tv-omroepster Elisabeth
Hilhorst-Mooy, Jenny van Lennnep
(echtgenote van autocoureur Gijs),
de Zwitserse mevrouw L. Wuerz,
radioverslaggeefster Inge Kortlang,
de autocoureurs Liane Engeman en
Mabel 't Hooft, Ineke Sirach, me
vrouw W. Tesselaar (zo maar een
huisvrouw uit Oostvoorne) en mej.
Westerveld van de felicitatiedienst.
De gelukkige onder die automo
bieltjes zal gevonden worden tus
sen Austin Seven (de bekende mi-
nicar), DAF 33, Fiat 850, de Eend,
R 4, Honda, Simca 1000, NSU Prinz
en VW 1200. Ze worden vooral op
het gebruik In de stad beoordeeld.
Naast de autoslalom, waaraan ook
een speciaal politiekorps deelneemt
en de Concours d'EIegance zullen
vooral de autorijdende vrouwen de
trekpleister moeten worden van de
ze Noordwijkse week.
Behalve de verkiezing van „La-
dycar '70" en „Lady Automobiel"
(de een is als prijs voor de ander
bestemd) zullen de dames deelne
men aan een verkeersquiz. Dat is
niet alleen een zaak van de tien
genoemde paradepaardjes; alle Ne
derlandse vrouwen kunnen deelne
men aan deze wedstrijden en ver.
kiezingen.
De quiz, samengesteld door het
verbond van veilig verkeer, bevat
vragen op verkeersgebeid, geïllus
treerd met situatiefoto's, die moeten
worden beantwoord als bij het mon
delinge rij-examen. De opbrengst
van deze quiz zal aan de Hartstich
ting worden afgedragen.
De Lady Automobiel, die tijdens
een Grand Gala in een van Noord-
wijks gerenommeerde hotels wordt
uitgeroepen, wordt niet gekozen op
grond van uiterlijke bekoorlijkhe
den, maar louter door haar omgang
met de automobiel. Het karakter
van een miss.verkiezing heeft men
duidelijk willen vermijden.
(Van onze pari. redactie)
DEN HAAG Het veilig
heidsinstituut in Amsterdam
Saat een onderzoek instellen
"aar het mogelijke verhand dat
er bestaat tussen ongevallen in
de privé-sector en leeftijd, ge
slacht en sociale status. Door
dit onderzoek zou aangetoond
bunnen worden of bepaalde be
volkingsgroepen een hogere
kwetsbaarheidsgraad bezitten,
staatssecretaris Kruisinga (So
ciale Zaken en Volksgezond
heid) heeft zijn medewerking
aan het veiligheidsinstituut toe
gezegd.
Het onderzoek zal zich over
een jaar uitstrekken, tegelijk
,S! worden gekeken naar moge-
Jke samenhang tussen het aan-
en de aard van de ongeluk-
en de graad van verstede-
«king en het seizoen. Ook wordt
voorlichting op veiligheidsas-
onflerzocht naar zijn uit-
ll,?i,M s' Vooral de groepsvoor-
hJa op Seb'ed van gezond
en „g' .huishoudelijke zaken
°Pv°eding zal onder de loep
SS®" worden. De stichting
VAP(i* doorlichting en -op-
meewerkén! h6t 0nder20ek
De vrouw van de vermoorde Westduitse ambassadeur, gravin Helena Sabina von Spreti, bij de kist met het
stoffelijk overschot van haar man. Het lichaam is gisteren vanuit Guatemala naar West-Duitsland overge
bracht.
DEN HAAG (ANP)
Volgens voorlopige gege
vens van het centraal bu
reau voor de statistiek be
droeg het aantal ter kennis
van de politie (incl. ko
ninklijke marechaussee)
gekomen misdrijven in het
afgelopen jaar 240.000 te
gen 216.000 in 1968, dit is
een toeneming van 11 per
cent.
Het aantal opgehelderde
misdrijven bedroeg bijna
105.000 of 44 percent (v.j.
46 percent).
Per 100.000 inwoners
kwamen 1.880 misdrijven
ter kennis van de politie
(v.j. 1.713). De grootste
toeneming vertonen de
vermogensmisdrijven
1.314 per 100.000 inwoners
tegen 1.167 13 percent).
De agressieve misdrijven
stegen tot 199 per 100.000
inwoners (v.j. 185), terwijl
de seksuele misdrijven een
geringe daling te zien ga
ven: 70 tegen 73.
Voor de verkeersmisdrij-
ven werd een stijging tot
268 per 100.000 inwoners
3 percent) geconsta.
teerd.
In totaal werden 109.000
verdachten hij de politie
bekend tegen ruim 104.000
in 1968. Daarbij waren
74.500 mannen van 18 jaar
of onder (vj. 71.000), 9.300
vrouwen (8.700), 23.300
jongens beneden 18 jaar
(22.700) en 2.100 meisjes
(1.900).
Et werden 1.910.000 over
tredingen door de poli
tie geconstateerd tegen
1.982.000 in het voorafge
gane jaar 4 percent).
In 1.110.000 gevallen werd
proces-verbaal opgemaakt
(vj. 1.125.000) en 800.000
overtredingen werden met
transactie door de politie
afgedaan (857.000). De po
litie inde bij deze transac
ties 7,2 miljoen gulden
(v.j. 7,6 miljoen).
(Van onze correspondent)
NIJMEGEN Democratisering van de Katholieke Universiteit te
Nijmegen is een feit. Reglementen van een nieuwe bestuursstruktuur
zijn vastgesteld. Op 26 mei zullen verkiezingen worden gehouden.
Van dat ogenblik af zal het hoogste orgaan van de universiteit de
universiteitsraad zqn.
In de praktijk zal dan moeten blij
ken hoe 3e nieuwe struktuur fun
geert. Prof. A. van Melsen, presi
dent-curator, heeft een redelijk ver
trouwen „dat het allemaal wel zal
lukken". Twee en een half jaar zal
men met deze struktuur experimen
teren, dan heeft een evaluatie plaats
Rond deze bestuursstruktuur is
veel gepraat Begin september publi
ceerden de curatoren het „bruine
boekje" waarin een nieuwe demo
cratische struktuur werd voorge
steld. Op 20 december verscheen het
„grijze boekje", met een reeks
amendementen op het „bruine" er in
verwerkt. De struktuur lag toen in
grote lijnen vast Er moest nog al
leen een vertaling komen in regle
menten. Dit is nu gebeurd. De uni
versiteitsraad bestaat uit 52 leden.
In de raad heeft men vastgehouden
aan oen gelijke vertegenwoordiging
van alle geledingen.
De belangrijkste grondslagen voor
de nieuwe struktuur zijn:
Medebeslissingsrecht op alle ni
veaus;
Openbaarheid van het beleid;
Verantwoordingsplicht van alle
bestuurscolleges;
Eenheid van besturen ten aanzien
van onderwijs en een onderzoek naar
het algemeen financieel beleid;
Eenheid van het wetenschappelijk
corps: hoogleraren en wetenschappe
lijke staf stemmen in de nieuwe
struktuur mee over eikaars kandi
daten.
Op 26 mei zullen de verkiezingen
voor de universiteitraad plaatsvin
den. Kiesregisters liggen ter inzage
en over ongeveer een maand dienen
de kandidaatstellingen te hebben
plaats gevonden. De studenten heb
ben de laaitste maanden niet meer
deelgenomen aan het overleg over de
nieuwe struktuur. Veel zal afhangen
over hun deelname aan de verkiezin
gen. Als maar de helft van een grote
faculteit zou opkomen, komt er maar
een studentenvertegenwoordiger in
de raad. Komen er minder, dan
komt er helemaal geen. De vraag is
of de studenten zullen meedoen aan
de verkiezingen en zodoende de nieu
we bestuursstruktuur zullen accepte
ren.
(ADVERTENTIE)
Wat
neet
mooi
Dubletisdenaam.
Zes rollen dubbel toilet
papier in handige
plastic draagtas.
Dubbel tissuepapier,
dus dubbel zacht,
dubbel absorberend.
Inderdaad, erg mooi.
dubbel toiletpapier I
