„Fotograferen in het weekend?
Ik héb al een foto''
F. B.
DR. F. B. VENEMA (BIO-REVALIDATIECENTRUM)
Revalidatie
is een
filosofie
pen geschilderd
textielfabriek
i deefn'adding houdt verband met
I "hl-Ten van de N.V. Nijver-
ONTVOERDERS VAN
MURIEL McKAY
VOOR RECHTBANK
Artsen zeggen vertrouwen
in NVSH-hoofdbestuur op
Moord-zonder-lij k
MAARSCHALK
TIMOSJENKO
OVERLEDEN
Akkoord over
oefenterrein
La Courtine
Samenspel
Belangrijk
ISalarisverhoging
bij PTT in
Maak in't weekend géén foto's
U mocht er eens plezier in krijgen.
Weken
APELDOORN (ANP) De medische raad, waarin ongeveer 150 artsen,
werkzaam bij de 57 Dr. .1. Rutgersliuizen en Aietta Jacobshuizen (de consul
tatiebureaus van de NVSH), verenigd zijn heeft het vertrouwen in het hoofd
bestuur van de NVSH opgezegd, omdat het hoofdbestuur weigert het prin
cipe van overleg en overeenstemming te aanvaarden, aldus de medische raad
in een communique.
De artsen zeggen niet langer de verantwoordelijkheid te kunnen dragen
voor een beleid, waarin z(j niet voldoende inspraak hebben Zij wensen
hun adviezen voor geboortenregeling en seksualiteit steeds verantwoord en
aangepast aan do wensen van een ieder te geven.
Het hoofdbestuur heeft, aldus de medische raad, zonder overleg en overeen-
stemming willeningrijpen in de hulpverlening aan de Amsterdamse Aletta
Jacobshuizen. Dit is door de 18 Amsterdamse artsen niet aanvaard. Hierop
werd de medisch leider van de Amsterdamse bureaus door het hoofdbe
stuur ontslagen.
De gehele medische raad heeft nu ultimatief geëist dat dit ontslag voor 11
april zal worden ingetrokken. Indien dit niet gebeurt dan zal men zijn me
dewerking aan de stichting consultatiebureaus beëindigen. De artsen die
de hulpverlening waarvoor zij thans jaarlijks reeds meer dan honderdduizend
consulten geven door de handelwijze van het hoofdbestuur ernstig bedreigd
zien, zeggen vast besloten te zijn de hulpverlening in stand te houden.
Dit streven zou volgens de medische raad in de toekomstige Paitge'r"'
ting veilig gesteld worden.
(Van onze correspondent)
UTRECHT. Kortgeleden werd Nederland opgeschrikt door het
bericht dat er een groot tekort zou zijn aan revalidatieartsen. Op een
ran de voordrachten, die tijdens de tentoonstelling Medica in
Utrecht waren gehouden, kwamen de volgende getallen naar voren:
meer dan een miljoen mensen wordt in Nederland per jaar in een
ziekenhuis opgenomen. Drie tot vijf procent daarvan heeft revalida
tie nodig, dus zo'n 40.000 mensen. Aangenomen dat de gemiddelde
kehandelingsduur een halfjaar is, zou dit betekenen dat zo'n 20.000
mensen tegelijkertijd behandeld moeten worden. Voor 20.000 patiën
ten zijn 250 revalidatieartsen nodigt. Nederland heeft er maar 80.
Beweging is leven.
functieverbetering. Deze noemt hij de
eenvoudige vorm van revalidatie. Het
is de vraag of daar per se een revali-
datiehuis voor nodig is. Er is een
tweede groep mensen die veel meer
nodig heeft. Die moeten niet alleen
zuiver fysiek-motorisch herstellen
maar krijgen daarbij aanpassingspro
blemen op maatschappelijk gebied en
op hun werk. Een psychologische pro
blematiek dus. Dat zou je de revali
datie in zijn volledige vorm moeten
noemen."
Zo nuchter achter elkaar gesteld
llijkt het een wiskundesommetje en
Ivan een wiskundesom is de uitkomst
I te bepalen. Het gaat hier om mensen
en daarmee wordt het een ander pro-
I bleem. In hoeverre komen deze cij
fers overeen met de werkelijkheid?
|Wjj meenden dit niet beter te kunnen
■vragen dan aan de pionier in Neder-
liand op het gebied van revalidatie,
lnu voorzitter van de Nederlandse
«Vereniging van Revalidatieartsen,
Idokter F. B. Venema, geneesheer-
Idirecteur van het BIO-revalidatie-
|ccntrum in Schaarsbergen. Zijn me-
|ning is wat minder cijfermatig.
In de wijde bossen rond Arnhem
Idezon schraalt nog door kale takken,
|maar uit de grond stijgen lentegeuren
ligt het BIO-revalidatiecen-
Itrum, Helle kinderstemmen klinken
lussen de paviljoens. In zijn lichte
(werkkamer zit dokter F. B. Venema,
rustige vijftiger. Revalidatie is
|voor hem een filosofie.
„Ik ben niet iemand voor slogans,
i ben geen zendeling. Belangrijk
3 vind ik de benadering van de gehan
dicapten door de maatschappij. Hoe
I prachtig je ook de revalidatie zou op-
ietten, zelfs al zou je vijfhonderd re
validatieartsen hebben, wanneer de
maatschappij de gehandicapten niet
|eanvaardt als een van de hunnen dan
revalidatie praktisch zinloos. De
gehandicapten niet zien als de ander
|toar als een van ons, dat is het be-
rijke punt. Maar als bet over die
gepubliceerde cijfers gaat: over dat
entage drie tot vijf kun je
i twisten, dat hangt er vanaf wat
je onder revalidatie verstaat. Wat dat
I oetreft zijn er nog niet zo vreselijk
veel onderzoekingen gepleegd. Een
aantal jaren geleden is er een onder
zoek gedaan in Denemarken door dr.
K. H. Backer naar revalidatiebehoef-
ten in een algemeen ziekenhuis. Hij
onderscheidt de revalidatie allereerst
in voorzieningen die voornamelijk
liggen op puur fysieke verbetering,
„Het is voor mij heel erg de vraag,
wanneer je over drie tot vijf procent
spreekt en je bedoelt daarmee reva
lidatie in zijn volledige vorm, dus het
samenspel van medische, maatschap
pelijke, psychologische maatregelen
om een patiënt weer tot een zo opti-
DR. VENEMA
maal mogelijke aanpassing te bren
gen, of je wel aan die drie tot vijf
procent komt. Dat zal dan stukken
lager liggen.
En ik heb daar veel mee te maken
gehad, wamt voor ik hier kwam ben
ik ruim vijftien jaar werkzaam ge
weest in Enschede waar ik directeur
vain het revalidatiecentrum was.
Daar werd'en wij juist met deze pro
blemen geconfronteerd. Voor de
nieuwbouw van een centrum daar
moesten we natuurlijk een behoefte
peiling doen. Toen kwamen wij aan
een behoefte tot volledige revalidatie
van nauwelijks één procent. Het is
heel erg de vraag of voor al deze
vormen van revalidatie ook per se
revalidatieartsen noodzakelijk zijn.
Dam dïe vijfhonderd revalidatieart
sen die nodig zouden zijn. Dat is dui
delijk aanvechtbaar. Ik dacht dat het
daarop terug te voeren was dat men
de revalidatie te veel uitsluitend als
een techniek ziet. Terwijl revalidatie
in de eerste plaats eigenlijk een in
stelling is. Veel meer een filosofie,
en die hoeft niet gebonden te zijn aan
een bepaald specialisme. Een filoso
fie, die in wezen iedere arts zich eigen
zou kunnen gaan maken. Natuurlijk,
die kan zeggen, nou lukt het me toch
echt niet meer, nou heb ik toch be
hoefte aan een gespecialiseerde lei
ding. Goed, dan is er een revalidatie-
arts. Het is echt een misvatting te
menen dat revalidatie alleen gebeurt
in revalidatiecentra. Want die reva
lidatie moet in wezen overal kunnen
gebeuren. Een huisarts moet als hij
daar de juiste feeling voor heeft, ook
kunnen revalideren. Dat doet een
goede huisarts ook. Bovendien heeft
hij eigenlijk ook een heel team tot
zijn beschikking. Een fysiotherapeut,
een wijkverpleegster, een maatschap
pelijk werker. Hetzelfde geldt voor
het ziekenhuis, voor de specialist. In
die ziekenhuizen waar een revalida
tiearts aan het ziekenhuis verbonden
is, zijn de mogelijkheden uiteraard al
weer veel groter. Revalidatie behoort
dus eigenlijk overal geïntegreerd te
zijn. Te beginnen met de huisarts,
verder in het ziekenhuis en je zou
dan kunnen zeggen voor de zeer bij
zondere gevallen, gevallen die veel
tijd en begeleiding vragen, zijn de
centra. Het is dus duidelijk dat je
geen vijfhonderd gespecialiseerde re
validatieartsen nodig hebt.
In Nederland beginnen we langza
merhand dicht bij het optimale te ko
men, wat bezetting en mogelijkheden
van revalidatiecentra betreft. Er zul
len er heus nog wel wat bijkomen en
dat zal dan ook zeker kunnen, maar
de behoefte is niet zo vreselijk groot
meer. Wel nodig is dat de revallidatde
in de ziekenhuizen verder tot ont
wikkeling wordt gebracht. Je zou
kunnen zeggen dat de behoefte aan
revaiidatieafdelingen in ziekenhuizen
groter is dan aan werkelijke revali
datiecentra. Juist die revalidatie in
het ziekenhuis is in wezen vreselijk
belangrijk. Dat je daar optimale be
geleiding en voorzieningen krijgt
voor de patiënten. En dat je daar
wordt beoordeeld of een patiënt in
het ziekenhuis zelf gerevalideerd kan
worden of dat het nodig is hem door
te sturen. De groep mensen die door
gestuurd wordt is klein in verhou
ding met die groep die in het zieken
huis zelf behandeld kan worden.
Als je in de ziekenhuizen een opti
male verzorging wilt geven dan heb
je nog wel een tachtig revalidatie
artsen nodig.
Voor deze ontwikkeling de reva
lidatie al bij de huisarts te laten be
ginnen en voort te zetten in .de zie
kenhuizen behoeven de 'revalida
tieartsen zich echt niet bezorgd te
maken. Hij zal er beslist niet brode
loos door worden. Eerder het omge
keerde, men gaat dan meer begrip
krijgen voor zijn plaats en functie.
En elke revalidatiearts weet dat re
validatie in zijn eenvoudige vorm zo
vroeg mogelijk, al bij de huisarts
moet beginnen.
In ieder organisme dat te lang ver
plicht ongebruikt wordt gelaten, tre
den veranderingen ten kwade op,
Gedwongen rust is voor het lichaam
in alle opzichten niet goed noch voor
de circulatie, noch voor het spierstel
sel, noch voor de gewrichten, noch
voor het beenderenstel. Beweging is
de basis van ons leven, kun je wel
zeggen. Dat is eigenlijk iets wat
iedere arts in zijn bagage behoort te
hebben."
(Van onze redactie buitenland)
WASHINGTON De Amerikaan-
S! regering is akkoord gegaan met
W verhoging van zes procent voor
Jl'e postambtenaren. Deze verhoging
(»t met terugwerkende kracht in op
'januari van dit jaar. De regering
toeft aangeboden de salarissen op een
["tor tijdstip met nog eens zes pro
pt te verhogen.
Volgens de vakbonden gaat het
voorstel van de regering gepaard met
(en hervorming van de Amerikaanse
Posterijen en bevat het voor de eerste
Oaal het recht op collectieve over
komsten.
vakbonden hadden een salaris-
vorhoging van 12 procent gevraagd,
™met terugwerkende kracht in ok-
,er v°rig jaar had moeten ingaan,
I trec^' °P collectief onderhandelen
®s' bindende arbitrage en nog
"I salarisverhoging waarover later
onderhandeld zou moeten wor-
(ADVERTENTIE)
Bent precies zo? Heeft u ook uw
laatste foto gemaakt op een zonnige
julidag in 1959?
O nee zult u zeggen ik niet.
Ik schiet iedere vakantie filmpjes vol.
Kijk maarEn u toont vol trots de envelop
vol negatieven plus kleurenfoto's. Of nóg
beter: u heeft ze zelfs, voorzien van
onderschriften, keurig in een album
geplakt.
Bravo! Alleen krijgen u, uw vrouw en
uw kinderen over een paar jaar wel een
vreemd vertekend beeld van het verleden.
Altijd zomer, altijd in het buitenland
of op de Nederlandse camping.
U vergeet blijkbaar, dat de 50 andere
weekends van het jaar ook boordevol
zitten met onvergetelijke momenten. Of
onvergetelijk? Wie van ons heeft een
fotografisch geheugen?
Zo'n moeite is 't toch niet om de
camera mee te nemen in het weekend.
Hij neemt maar zo'n bescheiden plaatsje
in uw auto in. Natuurlijk, u moet even
op 'n knopje drukken op de momenten
dai u mi alleen nog vertederd, schaterend
of verbaasd toekijkt. Teveel moeite?
Toch niet, als u bedenkt, dat u ook over
IS» (ANP) Nadat in de
1 t.,5 ,van maandag °P dinsdag in Nij-
J fabriek van de N.V. Nij-
I (p i. n Cate beschilderd was met
®e;,"Deze fabriek steunt Grieks
I to I keeG de afgelopen nacht
|il "7«vestiging van de firma in
een beurt gekregen.
I de kantoormuren van het be-
Merd- t met letters geschil -
I ciw, Gate steunt Grieks fas-
Izev po"tie heeft ter plaatse
'ouden e2-ien^arige jongeman aange-
I s 5ewt,'JWaarschijnlijk betrokken
Verden -8 de beschildering,
de stjd ZIJn op enkele plaatsen in
Wop ramen en deuren stickers
len Cat n n?et de leuze: „Ilios-
verft stoffen met Grieks
I land". "Griekenland Ten Cate
''ks-xèn catg in de Griekse N-v
een paar jaar nog kunt zien, hoe blij
Marijke was met haar luchtballon. Hoe
verdrietig Piet om z'n gevallen ijsje.
En hoe gelukkig opa en oma tijdens het
onverwachte bezoek.
Te duur? Ach, over 'n paar jaar zijn
de foto's die u iiu neemt onbetaalbaar.
En dat is pure winst.
Haal 'n filmpje in huis. Zorg voor
een geladen fototoestel. Want eigenlijk
is filmen uw enige
excuus om in 't
weekend geen foto's
te maken.
(Van onze correspondent)
LONDEN Het voor-proces in de zaak van de kidnapping van mevrouw
Muriel McKay, die sinds 29 december jl. vermist wordt uit haar woning
in de Londense gemeente Wimbledon, zal vermoedelijk pas over vier weken
beginnen. Dit werd meegedeeld door twee Indiase broers, de 33-jarige Arthur
Hosein en de 21-jarige Nizamodeen Hosein, voor de achtste maal m Wim
bledon voor de politierechter verschenen, onder beschuldiging van moord
op mevrouw McKay en pogingen om haar echtgenoot, de Australiër Ahck
McKay een miljoen pond af te persen als losgeld.
overschot van mevrouw McKay ooit
gevonden zal worden. Geheel de boer
derij van de gebroeders Hosein, als
mede de omliggende gronden, wer
den door de politie zonder succes uit
gekamd. Het bewijs dat de misdaad
wel degelijk gepleegd werd, ont
breekt nog steedis.
Er zijn wel mogelijkheden, die een
moord-proces zonder lijk mogelijk
maken. Voor de politie komt het er
blijkbaar slechts op aan, voldoende
andere bewijzen te hebben. Toch zal
het proces-McKay geschiedenis ma
ken, want het zal het eerste moord-
geding zijn, volgend op de kidnap
ping van een volwassene.
Er vonden in Groot-Britiannië we'
enkele moord-processen-zonder-lijk
plaats, waarin men de verdachte tei
dood veroordeelde. Onlangs werden
in een dergelijke zaak drie beklaag
den vrij gesproken bij gebrek aain
voldoende rechtstreekse bewijzen. Het
waren drie beruchte Londense gang
sters, Ronald, Charles, Reginald
Kray, beschuldigd vain moord op
Frank Mitchell, de z.g. „man met de
bijl", die zij uit de gevangenis van
Dartmoor hielpen ontsnappen. Hoe
wel het vaststaat dat Mitchell nadien
op brute wijze vermoord werd en dit
vermoedelijk door of in opdracht van
de gebroeders Kray gebeurde, slaag
de de politie er niet in enig spoor van
een lijk te vinden.
De politie meent te weten, dat bel
de broers mevrouw McKay, die 56
jaar was, tussen 29 december en 7
februari ontvoerd hebben. Deze kid
napping blijft echter een zeer raad
selachtige zaak, want tot op heden
werd nog geen lijk gevonden. Het
dossier over de verdwijning van me
vrouw McKay, wier echtgenoot een
belangrijke functie heeft bij d'e Lon
dense krant „News of the World",
telt ruim 4000 pagina's. Het werd op
gesteld door meer dan 20 politieman
nen uit Zuid-Londen, die zich sinds
29 december haast zonder onderbre
king met deze vreemde zaak hebben
beziggehouden.
Nog nooit tevoren heeft in Groot-
Brittanmië de verdwijning van een
persoon aanleiding gegeven tt 'n der
gelijke hoeveelheid processtukken.
Het omvat onder meer verklaringen
van 800 persnen. De belangrijkste van
de duizenden, die in verband met de
ze zaak ondervraagd werden. Het ar
chief gaat bovendien vergezeld van
meer dan 100 bewijsstukken en tal
rijke foto's.
Als de twee verdachten aan het
einde van het voor-proces naar een
hoger gerechtshof verwezen worden,
zal het daarna vermoedelijk nog ver
scheidene weken duren eer deze zaak
in Londen voor de rechtbank komt.
De gebroeders Hosein bewoonden sa
men een eenzame 17e-eeuwse boer
derij, de z.g. „Rooks Farm", in Stock
ing Pedham in Hertfordshire. De
oudste van het tweetal is kleermaker,
gespecialiseerd in broeken, maar mo
menteel meer geïnteresseerd in var-
kenstieelt en landbouw. Zijn jongere
broer werkt mee op de boerderij, die
zij zich twee jaar geleden aange
schaft hadden voor 16.000 pond.
De zaak-McKay heeft tot nu toe al
meer dan 100.000 pond gekost. In ge
rechtelijke kringen wordt de vraag
gesteld of een moord-proces mogelijk
is zonder lijk. Scotland Yard, die het
dossier ter inzage heeft gekregen,
twijfelt er stierk aan dat het stoffelijk
DE STEM VAN VRIJDAG 3 APRIL 1970
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister Den Toom
(Defensie) zou met zijn Franse col
lega Debré tot een akkoord zijn ge
komen over oefengelegenheden voor
het Nederlandse leger in Frankrijk.
Daardoor zou het Nederlandse le
ger nog deze zomer kunnen beschik
ken over het terrein van La Cour
tine, dat 1000 hectare groot is. Offi
cieel is echter op het ministerie van
Defensie in Den Haag nog niets be
kend over resultaten van de bespre
kingen tussen de ministers Den Toom
en Debré.
Oefenmogelijkheden in Frankrijk,
zo heeft minister Den Toom eerder
laten weten, zullen echter niets af
doen aan de noodzaak van vier be-
taljons-oefenterreinen (rond 3000 ha
elk) in Nederland. Het terrein van
La Courtine is door zijn beperkte
omvang slechts geschikt voor oefe
ningen op compagnie-niveau. Minis
ter Den Toom zou daarom de voor
keur hebben gegeven aan een ter
rein in Frankrijk van minstens 2500
ha. Het huidige terrein van La Cour
tine echter zou voor uitbreiding vat
baar zijn.
Oefenen in Frankrijk brengt voor
het Nederlandse leger hoge huur- en
vervoerskosten met zich mee. Boven
dien zouden in La Courtine slechts op
beperkte schaal tanks ingezet kun
nen worden omdat het terrein wordt
doorsneden met asfaltwegen.
MOSKOU (RTR/DPA) Maar
schalk Simion Timosjenko, een van
de vooraanstaande Russische bevel
hebbers uit de tweede wereldoorlog,
is na een langdurige ziekte op 75-
jarige leeftijd overleden.
Maarschalk Timosjenko was van
1925-1940 volkscommissaris vain de
fensie. In het begin van de oorlog
tussen Duitsland voerde hij het op
perbevel aan het westelijk front. In
de herfst van 1941 werd hij overge
plaatst naar het zuidwestelijk front
en in 1943 kreeg hij het bevel over
het noordwestelijk front. Hij heeft
tweemaal de titel „held van de Sov
jet-Unie" ontvangen en vijfmaal de
orde van Lenin, de laatste maal in
februari van dit jaar ter gelegenheid
van zijn 75e verjaardag.