ïad.)
Scholiere (18)
nagelt
godsdienst
leraren aan de schandpaal
HUSAK
ONDER
DRUK
STALINISTEN
Leraren geïsoleerd in schoolgemeenschap
PHILIPS
STEUN VOOR
SURINAME BI]
PRODUKTIE
ALUMINIUM
ONDERZOEK AFFAIRE KOPECHNE HEROPEND
BINNENHOF]
Kom op
Beroering
Niet erg slim
Uittocht
Grote onbekende
f7050,40
80
I Gezwam
I NIJMEGEN De problemen rond
[•et godsdienstonderwijs (catechese)
'ijn voor een groot deel te wijten
'in communicatiestoornissen en
j ™aar tegensprekende verwach
tingspatronen. Ouders begrijpen
Jon kinderen niet meer en omge-
werd. Catecheten staan geïsoleerd
«le schoolgemeenschap. Over ca-
1 tcchese bestaan zoveel meningen als
b mensen zijn, zou je bijna willen
'eggen. De een verwacht ervan dat
Je godsdienstleraar het oude ver-
j ,ou)vde erfgoed van de kerk aan
e J°ngeiui doorgeeft, precies zoals
't twintig, dertig jaar geleden nog
de ander vindt dat catechese
onter de functie heeft van maat-
enappij kritische vorming; een
I "wie wil er een soort cultuurge-
'wedenis van maken.
Deni
ocratiseren
Evangelie
Dialoog
batterijen
diemóétenwelgoedzijn.
■Notltti
Resolutie
Kloof
HAD EEN STAARTJE.
Trap op, trap af
te vermoeiend
voor PTT-er
boven de veertig
DE STEM VAN ZATERDAG 28 MAART 1970
iring.
500 Automatic,
uitgerust met
u toch zelf kunt
schakelen.
n,
rwiel-
u r.
15,20
)0 cc of 2000 cc
en cilinderl,
Itra-moderne
erie, supersnel
MARGRIET FREEMAN
(Van een onzer redacteuren)
VALKENSWAARD „Iemand van de groep „Waarheid en Le-
I ven" heeft over mij een brief gestuurd naar de Osservatore Romano.
I Daarin wordt ik een Jeanne d'Arc van de 20e eeuw genoemd.
Maar met groepen als „Waarheid en Leven" wil ik niets te ma
ken hebben en verder voel ik me geen Jeanne d'Arc, maar gewoon
een leerling van een middelbare school". Zoveel reacties op haar
open brief aan de godsdienstleraren van middelbare scholen had
Margriet Freeman (18) uit Valkenswaard echter niet verwacht.
„Die reacties zijn bijna allemaal positief. Daar waren er een 25-tal
j| bij van Confrontatie-aanhangers, die denken dat ik zó hen.
Nee, hoor".
1.592,-
n Ghia Cabriolet,
bele kap,
■jen kan worden,
dders vóór.
„In zes jaar genoten middelbaar
II onderwijs heb ik tijdens de gods
dienstles evenzoveel godsdienst
leraren gehad en bij al die docenten
j waren de lessen excusez les mots
knap waardeloos."
Zo begint haar brief, waarin ze
II dit „waardeloze" uitvoerig toelicht.
Ze geeft toe, dat deze brief wel de
indruk kan wekken uit welke hoek
|van verontruste katholieken dan
te komen, maar „de brief is
I impulsief geschreven," zegt ze. „Tij-
lens het schrijven van een opstel
Imet de gegeven titel „Verandering
I in het godsdienstonderwijs" maakte
lik me steeds kwader en kwam dit
er ongeveer uit. Ik zat toen bij mijn
i te werken. Thuis wisten ze er
I niets van." Haar eigen „zeer roomse
I vader" (aldus de brief en met een
I knikje bevestigd) vertelde dit voor-
I val later aan een bekende uit de
[krantenwereld. En zo kwamen de
Nederlandse godsdienstleraren aan
J de publieke schandpaal te staan.
„Ik heb wel veel met anderen over
I dit onderwerp gepraat, maar de
brief is zonder welke directe invloed
lan ook ontstaan."
Na wat zoeken in een bungalow
park te Valkenswaard, dat als ge-
I woonlijk met guirlandes als ,pitto-
resk' en riant' versierd zal worden,
is Margriet Freeman na 3 uur 'smid-
,gs thuis te vinden. Veel tijd heeft
niet, want ze staat voor haar
[eindexamen aan een Eindhovense
1 middelbare school, die ze nu enkele
8 jaren bezoekt. Daarvoor was ze in
1 Voorburg en Leiden op school. Aan-
I gevuld met gesprekken met andere
I middelbare scholieren elders uit
I Nederland en discussies thuis zijn,
Izijn dat de gegevens, waaruit ze
paar ervaringen put.
in de eerste klas een pater, die
I voorlas uit het oude testament,
I waarbij hij tekeningen op het bord
I maakte van meisjes met amandel-
Ivormige ogen. In de tweede en der
ide klas een andere pater, die in
leeninteresseloze klas geen orde kon
1 louden en altijd uitkwam bij celi-
l"ït en sex. In de derde klas een
k met stencils over „mystificatie
[van normen" en dergelijke, waarbij
|men „de eigen competentie en in
competentie moest erkennen, voor
dat men goede kritiek kon leveren.
Zulk gezwam heeft niets met gods
dienst te maken," aldus Margriet
Freeman. Daarna, een leraar, die
oosterse godsdiensten en „moderne"
vraagstukken als lsd, tic, marihuana
en hasjiesj behandelde. Vervolgens
een andere pater „die het wel goed
bedoelde" met ellenlange stencils,
waarvan de zin der verhandelingen
totaal ontging.
„Nu in de vijfde klas, hebben wij
een leraar, die ik heb het hem
al herhaaldelijk gezegd," aldus
Margriet, „naar de opvatting van
velen in de klas op een gemene
manier les geeft. Ik gebruik hier het
woord „gemeen" en dat bedoel ik
ook: zijn manier van les geven is
unfair, oneerlijk en misleidend. Er
zijn in elke klas leerlingen, die
geloven in en ook willen vasthouden
aan dingen die hun in vroegere
jaren zijn geleerd. Hun opvattingen
kunnen volgens de leraar wel ouder
wets zijn, maar de man heeft daar
door niet het recht om aan de over
tuiging van zijn leerlingen te tor
nen en daardoor meer twijfel te
zaaien."
„Het moet in de godsdienstlessen
niet gaan om de mening van de
godsdienstleraar," vindt Margriet.
Het gaat er niet om wat hij er van
vindt, maar wat de kerk vindt. Ook
in de maatschappij is veel verwar
ring en met veel veranderingen
daarin ben ik content, maar er lig
gen toch ook bepaalde dingen vast
(de wetten), waaraan je je hebt te
houden. In de katholieke kerk lig
gen toch ook nog wel bepaalde
objectieve gegevens vast. En daar
over wil ik in de lessen geïnfor
meerd worden. Het katholieke ge
loof wordt momenteel toegespitst
op de bijzonderheden en niet op
de kernen. Als je aan een wille
keurig iemand vraagt: wat is het
katholieke geloof, dan vallen woor
den als celibaat en dergelijke. Ik
heb daar niets op tegen, maar dat
zijn niet op de eerste plaats zaken
waarover we geïnformeerd willen
worden, althans niet met de proble
men over deze en andere vraag
stukken, zoals die bij de godsdienst
leraar leven. Om bijvoorbeeld bij
het celibaat te blijven: ik zou dan
wel eens iets willen weten over de
geschiedenis en de achtergronden
van een dergelijk vraagstuk, waar
door je het kunt plaatsen. Maar
daarover heb ik nooit iets gehoord.
Er wordt op het ogenblik veel
opzij gezet. De ouderen weten ech
ter wat ze opzij zetten. De jongeren
hebben te weinig informatie gehad
om te weten wat ze eventueel opzij
willen zetten. De ouderen weten
nog wel wat ze door moeten of kun
nen geven, wij niet. Wat bijvoor
beeld? Nou.... de godsbewijzen.... Die
schijnen te bestaan, maar ik weet
alleen dat ze bestaan, meer niet."
„Begrijp me goed: ik heb niets
tegen de leraren persoonlijk, maar
wel tegen het systeem, of beter: te
gen het ontbreken van een systeem
bij het godsdienstonderwijs. Bij de
andere lessen heb je een leerplan.
Ik heb nu gehoord, dat godsdienst
leraren dat ook hebben, maar die
houden er zich niet aan.
Ja, ik was deze week uitgenodigd
door de landelijke vereniging van
godsdienstleraren. In Utrecht heb
ik een gesprek gehad met de heer
Van Lier. Dat was een prettig ge
sprek. Mijn opvattingen zijn hier
en daar wel wat bijgeschaafd, maar
als geheel blijf ik achter de klacht
in mijn brief staan. Ik heb ook wel
in de gaten, dat het momenteel heel
moeilijk is, maar het kan in ieder
geval beter dan het nu gebeurt."
„Ik ben als .conservatieve' ouder
bij dat gesprek aanwezig geweest,"
zegt haar moeder lachend. Als
ouders zijn we natuurlijk ook op
deze brief aangekeken als een stel
fanatiekelingen in de geest van Con
frontatie. Ik kan u wel vertellen,
dat we een jaar geleden het blad
Confrontatie één keer aangevraagd
hebben om eens te weten, wat er
in staat. Na één nummer wisten we
het al. Het beroerde is, dat je er
na dit ene nummer niet meer uit
komt. Maar ik zet nu, bij aankomst,
er steeds op „retour aan afzender".
Fanatiek.... nee."
En wat moet je doen als een gods
dienstleraar nog wel een priester
zegt: Naar de kerk op zondag?
Van mij hoef je niet, helemaal niet
nodig. Als je je oma helpt met af
wassen, vervul je evengoed je zon
dagsplicht, terwijl je eigen zeer
roomse vader daarop reageert met
een woedend: Zo zegit ie dat? Waar
deloze vent. Is dat jullie leraar?
Niks ervan. Vooruit naar de kerk.
Je mag pas thuis blijven als de paus
het goed vindt." Ja, ga dan maar
naar de kerk; alles beter dan ruzie
thui3."
„De leerlingen worden tussen twee
vuren geplaatst," zegt Margriet.
„Tussen de ouders, die r.k. zijn en
de godsdienstleraar, die zelf twij
felt. Er heet contact te zijn tussen
ouders en school, maar je moet niet
vragen hóe. Ze kunnen de ouders
niet informeren omdat er geen leer
plan is. Ik heb zelfs meegemaakt,
dat een leraar daags voor een
oudercontactavond het had over
„het op de mouw spelden van de
ouders". Nee, de godsdienst van
mijn ouders is mij niet heilig, maar
ik wil het wel kunnen toetsen aan
de hand van objectieve gegevens
(er wordt hier thuis veel gediscus
sieerd) en die krijg ik onvoldoende.
Dat jongeren godsdienstproble
men hebben en met onzekerheden
zitten, vind ik op zich geen ramp,"
zegt ze. „Maar ze moeten wel weten
waarover ze precies problemen heb
ben. Ik kan nu wel zeggen, dat ik
godsdienstproblemen heb, maar ik
weet niet of dat wel zo is, want
ik ben te weinig geïnformeerd. Ja,
ik lees veel, zie tv en volg de kran
ten. Ik probeer zelf mee te groeien
met de ontwikkelingen, maar in de
lessen wordt alleen twijfel gezaaid.
Ik ben voor individuele vrijheid
en verantwoordelijkheid, ik ben me
bewust van de betrekkelijkheid van
een mening, maar dan moet je
eerst weten waarop je die moet
richten, moet je geïnformeerd zijn,
moet je een standpunt opgebouwd
hebben.
De godsdienstlessen verzanden nu
in sex, waarbij je sterk de indruk
krijgt dat de leraar zichzelf com
penseert of projecteert. Ik kreeg een
brief uit Oldenzaal. Een meisje zat
thuis allerlei platen uit Playboy en
dergelijke tijdschriften te knippen.
Haar moeder vroeg zich af, waar
ze nu mee bezig was. Het antwoord:
met de« godsdienstles; daarin zou
den die platen besproken worden."
In de brief staat: „In de lagere
klassen wil men (aldus de nieuwe
katechese-cursus) belangrijke en
boeiende persoonlijkheden, die ook
werkelijk iets te zeggen hebben, de
revue laten passeren. Ik neem aan
dat men hierbij denkt aan zulke
boeiende figuren als Abraham, Je
zus, Mussolini en Hitier?" Haar re
actie nu: „Och, zij doen gemeen, ik
wilde een gemeenheid terugdoen.
Het is in een emotionele bui. ge
schreven."
En verder in de brief: Overigens
is het mij opgevallen, als een toch
wel vrij belangrijk punt, dat de be
handeling van de eigen godsdienst,
het katholicisme, niet op het pro
gramma staat, althans niet in de op
zet wordt genoemd. Is dat om onze
„protestantse medebroeders" te
vriend te houden?" Reactie nu:
„Dat is niet on-oecumenisch be
doeld. Ik vind dat oecumenische
diensten me vaak meer dan dan de
roomse mis. Maar op het ogenblik
bestaat de neiging om op de scholen
alle mogelijke godsdiensten te be
handelen behalve de katholieke,
waarvoor je naar een katholieke
school bent gegaan. Ik heb er niets
op tegen om godsdienstlessen met
elkaar te vergelijken, maar dan wil
ik toch eerst weten waarmee (de
rooms-katholieke godsdienst) ik die
andere godsdiensten kan vergelij
ken."
'Van een onzer redacteuren)
a'cr C. Neven, directeur van het
'ger Catechetisch Instituut te Nij-
2!?! "Wc verseten dat het gods-
«omierwiis deelt in de ontwik- (JoFZclkeil
™og die de hele maatschappij
°r maakt. Ook daar brengen de-
eratisering en kritische vragen
T»i 01"!lciaf nieuwe lijnen aan.
J;". jaar geleden, of korter nog,
het de taak van de catecheet,
vastgestelde leer met voorge-
I"en precies omschreven waarhe-
De jongelui komen niet meer als
een onbeschreven blad op school.
Van alle kanten hebben zij vorming
ondergaan, en ondergaan die tijdens
hun schooltijd nog: van ouders,
vrienden, pers, radio en televisie,
van de zondagspreek en de sport
club. Hun hoofd is vol gestuwd met
visies en meningen. De school heeft
tot taak, daar enige ordening in
aan te brengen.
Het godsdienstonderwijs speelt
daarbij een eigen rol: kritische or
dening vanuit het evangelie. Nu
langzaam maar zeker erkend wordt
dat voor geen enkel onderwijsvak
nog geldt, dat het louter kennis in
pompt (de kennis die vandaag ge
boden wordt, is morgen al weer
achterhaald, ook in de scheikunde
of de biologie), maar de jongelui
een feeling wil bijbrengen, waar
mee zij ook later de allernieuwste
gegevens kunnen plaatsen en ver
werken, komt er ook ruimte vrij
voor de catechese, waarin feeling
voor geloven en gelovig in de sa
menleving staan wordt gekweekt.
De jongelui zoeken dan hun bond
genoot in de catecheet. Die wordt
het zwarte schaap, dat zomaar durft
te beweren dat je zondags niet naar
de kerk hoeft, en dit soort dingen
meer.
De jongelui staan op het kruis
punt van meningen, waaruit ze zelf
moeten kiezen. Hoe de keuze ook
uitvalt, ze zullen altijd in conflict
raken, hetzij met hun ouders, het
zij met de kerk-in-beweging en een
samenleving die eist dat zij soepel
en kritisch in het leven staan.
,W„ af Amersfo^
I cm atln <le 'eerlhigen over te dra-
tech" maar aan de oude ca-
'stnus, die op iedere vraag een
i ®r antwoord had. Nu gaat het
«ntu'ii,(. lt,-lle jongelui in de snelle
niMii g van denken en sa-
coeh geholpen worden bij hun
chrioV?aar een eigen authentieke
levenshouding. Concreet
hem u zeggen, dat de catecheet
nill begeleidt bij de kritische be-
scu g van de samenleving als
"chan ''e kerk ine'uis. De bood-
letow Ian..,1et evangelie is daarbij
er jp z'i het niet exclusief, alsof
hronnn anc'wc zinvolle inspiratie-
'h h .tV® ^nden zouden zijn, zoals
Haar boeddhisme of hindoeïsme,
irv eveng°ed bij humanisten als
en Marcuse."
Vaak wordt dit niet begrepen en
dus niet aanvaard van de catechese.
Daarvoor zijn verschillende oorza
ken aan te wijzen. Voor een aantal
catecheten geldt, dat zij te weinig
geschoold zijn in de onderwijsme
thodiek die bij deze nieuwe aanpak
hoort: samen-zoeken, teamwork
van docent en leerlingen. Van de
andere kant zijn er nogal wat ou
ders, die in een zekere gespleten
heid leven: Zij kunnen in hun ge
wone leven vaak uiterst mo
dern optreden, maar als over gods
dienst en aanverwante zaken ge
sproken moet worden, vallen zij
terug op het oude. Daar hebben ze
vat op, terwijl het nieuwe gelovige
denken, waarin waarheden wel be
loofd maar niet pasklaar aangebo
den worden, hun als los zand uit
de vingers glijdt.
Hun kinderen staan dan voor een
tweespalt die zij goed in de gaten
hebben. De storingen die daardoor
in de verhouding tussen ouders en
kinderen optreden, zijn niet gering.
„De taak van de catecheet", al
dus pater Neven, „is de spanning
tussen oud en nieuw vast te hou
den: Enerzijds zal hij moeten voor
op stellen dat het om het hele evan
gelie gaat, waar je niet buiten kunt
als je je gelovige wilt noemen, an
derzijds zal hij op voorzichtige maar
daarom niet minder kritische ma
nier moeten duidelijk maken, dat
geloven een kwestie van groei is.
Geloven wordt je niet zomaar in
de schoot geworpen. De mens groeit
naar volwassenheid toe; zijn gelo
ven evenzeer. Je kunt „geloven"
niet los maken van „mens". Ten
slotte zal de catecheet dit kritisch
moeten doen, ook ten aanzien van
zijn kerk, namens welke hij voor
de klas staat. Zoiets als de apostel
Paulus tegenover Petrus."
De nlenwe inzichten over cate
chese, als begeleiding naar de groei
naar de volwassen godsdienstige le
venshouding in de maatschappij van
vandaag, wordt in de laatste jaren
experimenterenderwijs in on
derwijsprogramma's vastgelegd. De
vereniging voor catechese-docenten
heeft een ontwerp gemaakt dat in
middels veel gebruikt wordt, de
scholen van ons middelbaar onder
wijs in Noord-Brabant beproeven
een cursus voor de hogere klassen,
samengesteld door moderator H.
Vorstermans te Valkenswaard in
samenwerking met de Nijmeegse
universiteit. Het Hoger Cateche
tisch Instituut stelt les units samen
zoals over geloven, schuld, gods
beeld en godservaring.
Zoals voor docenten van andere
leervakken bijscholingscursussen
worden gegeven (O.M.O.) heeft er
een zesjarenplan voor opgesteld dat
enkele miljoenen gaat kosten. Zo
kunnen ook catecheten zich op de
nieuwste ontwikkelingen van in
houd en methodiek van hun vak
oriënteren. Het Nijmeegse H.K.I.
stelt daartoe zijn staf van deskun
digen ter beschikking. De Katho
lieke Theologische Hogeschool te
Utrecht verzorgt een post-acade-
miale cursus, terwijl momenteel
voor de Limburgse godsdienstleraar
een nascholing gepland wordt in
samenwerking met de Hogeschool
voor Theologie en Pastoraat te
Heerlen.
De onlangs opgerichte nationale
raad voor de catechese inventari
seert en bundelt al deze experi
menten, zodat ze bruikbaar worden
voor het hele land.
Bovendien heeft het H.K.I. zich
tot taak gesteld, rectoren en docen
ten van scholen te informeren over
doel en werkwijze van het gods
dienstonderwijs.
Pater Neven: „De catecheet is
nergens als hij niet integrerend
deel uitmaakt van het lerarencorps,
en zolang zijn vak niet gezien wordt
als evenwaardig naast andere vak
ken. De nieuwe tendens in het on
derwijs is, om het vormingsproces
te benadrukken. In deze lijn ligt
ook de catechese."
Tijdens de opleiding van cateche
ten wordt er met nadruk op gewe
zen, dat de godsdienstleraar in ge
durig en intensief contact dient te
staan met de ouders van zijn leer
lingen. Ouderavonden, incidenteel
of in cyclus, kunnen informatie
verstrekken, terwijl ze tevens ge
schikt zijn om ouders hun vragen
en wensen kenbaar te laten maken.
Pater Neven: „De dialoog is nog
vaak moeilijk. Men weet nog niet
voldoende dat het gaat om samen-
denken en samen-zoeken."
(ADVERTENTIE)
PRAAG De berichten uit Praag, dat de zuiveringscommissies
van de Tsjechoslowaakse partij het uit de partij stoten van de vroegere
partijleider Alexander Dubcek en zijn medestanders aanbevolen heb
ben, maken het duidelijk dat er voor de zwaluwen van de Praagse
lente niet veel consideratie te verwachten is.
GUSTAV HUSAK
Dit ondanks het feit, dat velen van
hen, Dubcek zelf niet in de laatste
plaats, na de Russische inval, ge
probeerd hebben zich aan de om
standigheden aan te passen. De
laatste stap Is evenwel nog niet ge
zet: een proces wegens hoogver
raad. waarop de Stalinisten zeer
hebben aangedrongen.
Het is partijleider Husak tot dus
verre gelukt de Stalinistische extre
misten in toom te houden. Nog op
de laatste bijeenkomst van het cen
trale comité keerde hij zich heftig
tegen de eis van de voormalige mi
nister van economische zaken Mes-
tek, om schoon schip te maken en
Dubcek en zijn aanhangers voor
een bijzonder tribunaal te brengen
wegens „verraad jegens de Sovjet-
Unie".
Mestek vroeg zich bij die gelegen
heid af, wat men er in Moskou wel
van zou zeggen, dat een van de kop
stukken van het „verraad" tot am
bassadeur in een NAVO-land was
benoemd. Nu behoeft Husak zich niet
zeer benauwd te maken over een
eventueel overlopen van Dubcek, want
een van zijn zoons studeert in Mos
kou en de twee anderen zijn in
Tsjechoslowakije gebleven.
De Stalinisten lieten het hier niet
bij zitten en dienden op de bijeen
komst van het Slowaakse Centrale
Comité een resolutie in, waarin zij
vast hielden aan de eis, dat Dubcek
c.s. uit de partij zouden worden ge
stoten. Men heeft nu besloten in zo
verre deze eis in te willigen, dat Dub-
ceks lidmaatschapskaart niet is "ver
lengd. Men kon daar niet zo goed
meer onderuit komen, omdat Dub
cek, tegen de partijraad in, .gewei
gerd heeft zelfkritiek uit te oefenen.
Of dat geholpen zou hebben is een
tweede, want zelfs een Cisar, die ij
lings van kleur verwisseld is, kan
niet op toegevendheid rekenen en
moet de consequenties trekken.
Hoewel de discussies over deze
SCHIPHOL (ANP) Uiterst te
vreden over de „nieuwe ontwikke
lingsstrategie", die hij bij zijn be
sprekingen in Den Haag heeft weten
te hereiken, is dr. ir. F. Essed, mi
nister van mijnbouw, bosbouw en
domeinen, gisterochtend van Schip
hol teruggekeerd naar Suriname.
De Nederlandse regering stelt zich
geheel achter zijn plan tot het cre-
eren van een tweede industriegebied
in West-Suriname. Zoals bekend zal
hier in de komende drie of vier jaar
met gezamenlijke inspanning als
„joint venture" met een buitenland
se onderneming een fabriek voor de
winning van aluinaarde worden ge
bouwd. Een tweede stap zal zijn van
die aluinaarde in het nieuwe indus
triegebied aluminium te maken in
een Surinaamse aluminiumfabriek.
(ADVERTENTIE)
OLIFANT
Hoe het mogelijk is, weet de heer
H. te E. nu nog niet. Maar alles zat
hem gisteren tegen. Te laat op z'n
werk, door zijn bureaustoel gezakt,
thuis gekomen zoonlief een ruit
ingegooid en z'n vrouw met griep op
bed. Gelukkig was er nog een
staartje Olifant Vieux in huis!
aangelegenheden zeer intern gehou
den worden, lekken af en toe toch
wel bijzonderheden naar het buiten
land uit. Deze berichten tonen aan,
hoe groot de kloof is tussen Husak
en de Stalinistische scherpslijpers
die nog steeds niets van het verle
den geleerd hebben en bij voorkeur
de „rebellen" met hun bloed hadden
willen laten betalen.
Husak, die zelf de onaangename
aspecten van het Stalinistische tijd
perk aan den lijve ondervonden
heeft (hij kreeg in 1954 levenslang)
wenst onder geen voorwaarde die pe
riode van terreur terug en is er tot
dusverre in geslaagd meester van
het terrein te blijven. Maar de dag
zal ongetwijfeld komen, dat hij
openlijk met hen in conflict komt.
De afloop is dan in hoge mate van
Moskou afhankelijk. Niemand weet,
welke bedoelingen het Kremlin met
Husak heeft. Het is wel zeker, dat
hij een heel wat minder volgzaam
stedehouder is dan destijds het vroe
gere staatshoofd en partijleider No-
votny.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Trappen klim
men in portiekwijken moet zo
veel mogelijk overgelaten wor
den aan postbestellers beneden
40 jaar. Volgens een rapport van
dr. P. G. M. Schrama is dit voor
bestellers boven 40 jaar veel te
zwaar. Dr. Schrama zou het liefst
zien dat dit zo snel mogelijk in
gevoerd wordt. Bovendien moet
bij de PTT, aldus het rapport,
het overwerk per dag niet langer
dan drie uur duren en per week
niet langer dan negen uur. Het
moet op vrijwillige basis geschie
den. Dit laatste is overigens al
lang een algemeen aanvaard uit
gangspunt bij de PTT.
Volgens het rapport van dr.
Schrama moet in de portiekwij
ken gebruik gemaakt worden
van de zgn. kleine bestelwagen-
tjes. Het is zeker niet de bedoe
ling dat daarbij ook noe een vol
geladen tas wordt meegesjouwd.
Deze bestelwagentjes verschijnen
de laatste tijd overigens steeds
méér in deze wijken. Bovendien
worden in de nieuwbouw op de
begane grond steeds meer grote
cassettes met brievenbussen in
gebouwd, zoals een wetsontwerp
verplicht wil stellen. Voor wat
dit betreft, wordt reeds buiten
de PTT aan de wensen van de
bedrijfsmedische dienst van de
PTT gevolg gegeven.
PTT'ers boven 50 jaar moeten
een noK nauwkeuriger werk
schema krijgen, aldus het medi
sche rapport van de bedrijfsme
dische dienst van de PTT. Dit
geldt vooral voor het (vrijwilli-
ge) overwerk, het sjouw- en til-
werk en de besteldiensten.
Het rapport is de vorige maand
met de vakbonden besproken, al
dus de centrale directie van de
PTT in Den Haag. In een 7-tal
distrieten buiten de randstad
Holland zijn vorig jaar al in
structies uitgegaan, om zoveel
mogelijk met de reeds toen be
staande medische verlangens re
kening te houden.
In de randstad levert dit ech
ter door het tekort aan personeel
de nodige problemen op. Toch
moet, aldus de centrale directie,
zoveel mogelijk gevolg gegeven
worden aan „het wensenpakket"
van de bedrijfsmedische dienst
van de PTT.
BOSTON (AFP) De dood van Mary Jo Kopechne, die op 18 juni jl.
het leven verloor tijdens een auto-ongeluk dat senator Edward Kennedy
overkwam, zal onderwerp uitmaken van een nieuw onderzoek, dat verricht
wordt door de „grand jury" van het graafschap Dukes, die op 6 april in bui
tengewone zitting zal vergaderen.
Mary Jo Kopechne verdronk nadat de auto van de senator van een brug
stortte op het eiland Chappaquiddick, in het graafschap Dukes. De senator
wist zich te bevrijden en poogde vergeefs de voormalige secretaresse van
zijn broer, senator Robert Kennedy, eveneens te bevrijden. Maar Edward
Kennedy meldde het ongeluk pas ongeveer 10 nur later aan de politie.
Tot het onderzoek door de „grand jury" is machtiging gegeven door rechter
Joseph Tauro, president van het Hooggerechtshof van de Amerikaanse staat
Massachusetts nadat de president van de jury, Leslie Leiand, een verzoek
daartoe had ingediend.
In januari werd een geheim onderzoek gehouden in deze zaak, waarvan de
resultaten niet zijn gepubliceerd.
Leslie Leiand heeft het volgende gezegd: „Wij zijn van oordeel, dat het tot
onze verantwoordelijkheid behoort, het publiek een antwoord te geven."
(Van onze parlementaire redactie)
Politiek Nederland is nog maar
nauwelijks bekomen van de koude
douche der Provinciale-Statenverkie-
zingen, of in allerlei zaaltjes en ka
mertjes worden alweer slimme plan-
netjes beraamd voor de gemeente
raadsverkiezingen op 3 juni a.s.
De PvdA is de eerste partij die met
een motto voor deze verkiezingen op
de proppen is gekomen. Dat motto
zal luiden: Kom op". Kort en bon
dig mag men wel zeggen. Tevens zit
er een aardige verwijzing in naar de
geringe opkomst bij de stembusslag
van 18 maart j.l.
De Provinciale-Statenverkiezinger
lijken een stroomversnelling teweeg
te hebben gebracht in het afsplinte-
ringsproces van een aantal politieke
partijen. Voor het ogenglïk, wordt
vooral de PvdA er door geteisterd.
Maandag maakte de heer H. Pors jr.
uit Cappelle aan de IJssel bekend dat
hij bedankt had voor de PvdA en
zich had aangesloten bij de onlangs
opgerichte en uit de PvdA voortge
komen partij Democratische Socialis
ten '70.
De heer Pors was een der voor
mannen van „Democratisch Appèl'
de rechtse stroming in de PvdA dir
steeds met Nieuw Links in de clinch
ligt.
Woensdag kwam er een bedankje
binnen van mr. P. van Bockhove uit
Schiedam, die ruim 22 jaar wethou
der voor de PvdA is geweest. Hij wu
wel terugkomen maar dan moet eerst
het „Nieuw-Links-klimaat" verande
ren. D.S. '70 telt inmiddels meer dan
1000 leden.
Bij de CHU zijn twee leden van de
behoudende „centrum-gespreksgroep"
afgeschilferd. Het zijn de Zwijn-
drechtse fabrikant ir. Oosters (12
jaar lid van de Unieraad geweest) en
mr. Van de Beke Callenfeld uit Den
Haag. Naar verluidt zou een aantal
andere leden van de groep er serieus
over denken om (weer) een nieuwe
partij op te richten. Misschien is dat
voor CHU-minister Beernink een
extra-aansporing om inderdaad met
voorstellen voor een kiesdrempel te
komen.
De VVD zal de socialist Pors uil
Capelle aan de IJssel erg dankbaar
zijn. Want de socialist heeft bekend
bij de laatste verkiezingen... VVD
te hebben gestemd. Goed, zegt hij,
dat binnenlandse program vam de
VVD is een verwerpelijke, nare zaak.
Aan het sociale program heb ik de
schurft. Maar achter de buitenlandse
politiek van de liberalen sta ik hele
maal.
Niet erg slim van meneer Pors, die
uitlatingen. Het doet natuurlijk wat
merkwaardig aan dat een socialist
„met pijn in het hart" opeens de
VVD stemt. En nog merkwaardiger is
het dat hij dit doet bij provinciale
verkiezingen, omdat het buitenland
program van de VVD niet zo be
zwaarlijk is. „Als het ware om een
dam op te werpen tegen al dat linkse
gedram", zegt Pors trots.
Het wordt in de politiek wel een
dolle boel, als dit boompje verwisse
len doorgaat. Straks bekent de grote
liberaal Geertsema nog dat hij in het
geniep de communisten steunt. Of
bekent Marcus Bakker, dat hij in 1971
„met pijn in het hart" op de AR zal
stemmen, omdat de anti's zich inter
nationaal zo breed opstellenIn
ieder geval wordt de keuze op die
manier wel gemakkelijk. Want elke
partij heeft in haar buitenlands pro
gram wel iets dat aanspreekt.
Voor de PvdA is het een pijnlijke
zaak dat de uittocht niet bij meneer
Pors zal ophouden. Enige prominen
ten zijn als het ware in de allerlaat
ste sluis voor het uittreden terecht
gekomen. Onder hen bevindt zich
prof. Mazure, oud-voorzitter van de
Eerste Kamer, aanhanger van De
mocratisch Appèl.
Mazure en zijn medestanders heb
ben nauwelijks nog een greintje hoop
dat het klimaat in de PvdA voor hen
aantrekkelijk zal blijven. Half april
zal Democratisch Appèl andermaal
een gesprek met het partijbestuur
hebben. Dan zal voor de „rechtse"
socialisten klare wijn geschonken
moeten worden en moet duidelijk ge
maakt worden hoe de Nieuw Links-
kaarten liggen. Tot zo lang zullen de
democratische appèllanten hun be
slissing over de overgang naar D.S.
'70 aanhouden. Duidelijk is voor hen
intussen dat partijvoorzitter Vonde
ling helemaal de kant van Nieuw
Links is opgezwaaid. Dat wordt van
Den Uyl niet gezegd. Van hem wordt
aangenomen dat de ontwikkeling
binnen de PvdA hem veel pijn be
zorgt.
D'66 filosoof, ideoloog, caféoloog
drs. Gruyters gaf deze week in een
politiek radiopraatje een originele
verklaring voor de ondanks be
haalde winst toch teleurstellende
uitslag voor de democraten van de
verkiezingen van 18 maart.
Gruyters: „De mensen zijn te wei
nig bekend met onze ideeën". Voor
een partij die nu bijna vier jaar lang
bijna dagelijks zo in het centrum uan
de belangstelling van pers, radio en
televisie staat, moet dit toch wel een
reden tot wanhoop zijn. Gruyters
hief ook een „nostra culpa" aan, toen
hij zei: „Onze fout is geweest dat we
ons programma onvoldoende aan de
man hebben gebracht. Onze hoofd
ideeën zijn niet over het voetlicht
gekomen". Toch heeft D'66 nu al vijf
programcongressen achter de rug, die
de nodige publiciteit hebben gekre
gen. De democraten moeten zichzelf
wel een brevet van onvermogen ge
ven. Want in de top van deze partij
zitten nog al wat journalisten, publt-
citeitsmensen, reclamedeskuvl
