•PEN
WAGENZIEKTE
SLECHTE ADEM
RTHANDEL
I
daarom hondkat of parkiet?
Kunst van
de bakker
rritsen
56
Tendens huwelijksmarkt
4273
LER!
J
ren kennen,
ig met onze
erd worden
nobielen die
ral de gloed-
"1
)e hond in opmars
Paasbest
Belangstelling voor de kinder
kleding is in Nederland pas de
laatste jaren goed op gang geko
men. Voorheen bestond de kleding
voor de jongen uit een zo stevig
mogelijke broek en een bloes of
trui en bij het meisje uit een sime-
pele jurk of een rokje met bloes of
jumper. Het werd toch immers bij
het spelen zo gauw zwart.
Alleen met Pasen wil men dat
men er zelf niet alleen „op zijn
paasbest" bijloopt, maar dat ook de
kinderen er netjes uitzien. Met
schone gewassen kleren is men er
vandaag niet meer. Bovendien: de
kinderen stellen ook zelf eisen. Ze
willen dat hun speelpakjes niet al
leen inderdaad speelpakjes zijn
maar dat die speelpakjes hen ook
de allure geeft die hen toekomt.
Een van de ontwerpsters die deze
kindermodetaal bijzonder goed
verstaat, is de uit Amerika afkom
stige, maar sinds 1962 in Amster
dam woonachtige Barbara Farber,
die stelt: „Mode ontwerpen om de
mode zelf heeft geen enkele zin.
Zeker niet wanneer het om kinder
kleding gaat. Die moet doelgericht
en functioneel zijn, gemakkelijk in
het dragen en eenvoudig om aan en
uit te trekken. Belangrijk is dat
ook de verhoudingen juist zijn. In
de praktijk betekent dit, dat b.v.
voor kinderjurkjes alleen het empi-
re-model of de A-lijn geschikt zijn
omdat er van een taille op deze
leeftijd nog nauwelijks sprake is".
De foto links toont twee modellen
van Barbara Farber: hij en zij in
een blouse in oranje en beige met
drukknoopsluiting en een ring-
ceintuur, die door een drukknoop
op z'n plaats wordt gehouden. Het
meisje draagt bij haar blouson een
rok met twee klepzakken; de jon
gen combineert een effen oranje
bermuda eveneens met twee ronde
opgenaaide klepzakken. De stof: ka
toenen scrubbed denim (sterke soe
pele kleding die luchtig is, prettig
om te dragen en gemakkelijk in
het onderhoud).
De Franse ontwerpers^ van kinder
kleding weerspiegelen 'zich aan de
volwassenen en aangezien de mini-
mode terrein wint, vindt men dat
daar ook terug' in de kinderkleding.
De Franse kindermode is echter
ook gebaseerd op een andere leef
wijze. De kinderen gaan in een be
paald tenue naar school en thuis
gekomen, krijgen ze andere kleren
aan. Dat gebeurt in Nederland niet,
al zullen vooral de meisjes die er
het feit dat steeds meer mensen
Is meer aandacht besteden aan
huisdier, leiden psychiaters af
it steeds meer mensen andere
isen afwijzen.
it is dat het dier en met name
hond veel mensen helpt de een-
amheid te boven te komen. De
liefde van en voor het dier helpt in Het Parool hoe een weduwnaar
iemand het gemis aan liefde van
medemensen te boven te komen.
Dat klinkt allemaal wat sentimen
teel, maar het is nuchtere werke
lijkheid. De schrijver Simon Car-
miggelt beschreef vorige week in
zijn dagelijkse rubriek „Kronkel"
in probleem voor veel honden-
tóbers is de relatie tussen auto
Vooral wanneer die hond
ij gekocht is en nooit in een au-
heeft gezeten.
luimige honden springen die auto
en ondergaan het rijden als de
jrmaalste gang van zaken. Maar
veel honden laten door pie-
te geluiden voelen dat ze zich
taiaal niet op hun gemak voe-
Wanneer ze dan ook nog moe-
overgeven, dient men wel langs
wg snel een parkeerplaatsje te
feil, want het is in de auto
"t om uit te houden". De hond
tel wel dat ellendige gevoel in
maag een beetje kwijt, maar
Wagenziekte is daarmee nog
«szins over. Wanneer hij dan
pr de auto weer in moet, gaat
plat op de grond liggen en de
zal hem op moeten pakken
hem in de auto te zetten.
t djn dierenartsen die tabletjes
[takken tegen deze wagenziek-
-r zijn ook dierenartsen, die
Jiiet doen, maar adviseren, de
langzaam aan het rijden in
auto te wennen. Dat laatste is
20 heel moelijk.
P dient natuurlijk wel de oorza-
van de „wagenziekte" bij hon-
la leren kennen. Die oorzaken
I1' niet zo heel ver te zoeken.
reukzin van een hond is 15
H sterker dan die van een mens.
wat ruikt die hond'wel niet in
F' auto Lichaamsgeuren van de
benzinedampen van de au-
L waarin hij zit en van de autos'
langs razen etc. Is de auto
J)n hij zit ook nog slecht ge
lild6an 's lucht v°or de
om inderdaad „kotsmisselijk"
'e worden.
Maar behalve de reukzin zijn ook
het gehoor en de tastzin van een
hond sterker ontwikkeld dan die
van de mens. Sommige geluiden
zijn voor hem tweemaal zo hard
als voor het menselijke oor. En
voor de mens is het op de weg al
vaak om „stapelgek' 'van te wor
den, laat staan voor de hond, wiens
hele lichaam bovendien het schok
ken van de wagen ondergaat en
voor wie elke scherpe bocht en
slecht geplaveide weg een „hel' 'is.
Men kan de hond daaraan wennen,
door hem langzaam met de auto
vertrouwd te doen geraken. Eerst
zonder motor aan, dan met draai
ende motor, dan eens een stukje
rijden. En als hij eenmaal gewend
is aan de auto, dan blijft het ver
standig vooral wanneer er veel
mensen in de auto zitten, om voor
een goede ventilatie te zorgen en
lange ritten te onderbreken door
tussenpauzes om hem even wat
frisse lucht te doen ademhalen.
s' morgens in zijn bed 'bleef liggen
omdat niemand hem noopte er eens
uit te gaan; 's middags als het
hoogst noodzakelijk was vluchtte
hij even de straat in om een bood
schap te halen en 's avonds keek
hij naar de tv op kroop hij vroeg
het bed in omdat hij anders niets
te doen had. Tot een pesterig hond
je de levensloop van die man dras
tisch wijzigde. De man moet s'
morgens wel met het hondje naar
het park wandelen; „hij kijkt je
dan aan alsof hij wil zeggen: kom,
even een luchtje scheppen". Tussen
mens en dier ontstaat dan een ver
standhouding, waar die man vóór
hij het hondje had tevergeefs naar
hunkerde. Maar er was niemand
die zich om hem bekommerde.
De liefde tot het dier en met na
me tot de hond wint steeds meer
terrein. Het blijkt uit de nuchtere
cijfers van een groeiend aantal
honden (meer dan 750.000 momen
teel in Nederland, omdanks de
hondenbelasting waarde hond als
enige huisdier aan wordt onder
worpen Merkwaardig genoeg
blijft het katten-bestand op zo'n
450.000 staan en gaat gezien de be
volkingsgroei in feite dus achteruit.
Honden spreken veel mensen meer
aan (wie van katten houdt), zal
datzelfde overigens zeer terecht
van katten zeggen) en zijn gemak
kelijker mee te nemen in de auto,
ook al komt bij honden wagenziek
te voor.
Dat de stadsmens zich steeds ster
ker voelt aangetrokken tot het
huisdier dan de mensen op het
platteland, is niet zo verwonder
lijk. En ook nu ondanks het feit,
dat in veel stadswijken nog altijd
bepalingen in huurovereenkomsten
zijn opgenomen, waarbij het de
huurders verboden is bepaalde die
ren te houden. Veel mensen doen
het toch. Ze zorgen eenvoudig dat
hun medebewoners in de flat geen
last hebben van onnodig geblaf.
Het groeiend aantal honden heeft
economisch op de markt een ware
revolutie ontketend. Vervangt de
liefde van en voor een hond vaak
het gemis bij veel mensen aan wat
menselijk begrip; de reactie is dat
men het voedsel voor het dier ook
steeds menselijker maakt. Na Ame
rika en Engeland blijkt Nederland
het willigste land voor de reclame-
K
ean onzer verslaggevers)
[•'Louis Harris Instituut in Lon-
tvra 2,462 mensen in Engeland
ïsd naar hun lievelingen. De
I» sPande daarbij de kroon:
rna volgden de kat (18%),
waet (6%), de vis (1), kanarie
t nen en hamaters (1), ove-
Is W en overi&e dieren
°°k gevraagd naar de re-
n iaar°m men voorkeur gaf aan
|iM.CI>aaW dier. Keden voor de
goede kameraad (44%), fijn
cr (26%), intelligent (17%).
betrouwbaar (5%), goed met kin
deren (4%), en altijd een hond ge
had (4%).
Waarom katten Weinig last
(31%), zindelijk (11%), omdat ik
van katten houd (10%), goede ka
meraad (10%), gemakkelijk te ver
zorgen met vakantie (7%), heeft
geen beweging nodig (7%), doodt
muizen en ratten (6%), huiselijk
heid (5%), houdt ervan gestreeld
te worden (8%), en overige ant
woorden (11%).
Opmerkelijk is in Engeland de op
komst van de parkiet, en dan spe
ciaal de grasparkiet die men enkele
woorden kan leren. Hij heeft in
Engeland de naam budgie, een vo
geltje dat afkomstig is uit Austra
lië. De eigenlijke naam is „budgeri
gar" (budgie is een slang-term). De
Latijnse naam luidt Melopsittacus
Undulatus. Hij behoort tot de fami
lie van de papegaai-achtigen (Psit-
taci). Populair worden ze in Enge
land ook wel „liefdesvogel" (Lo-
verbird) genoemd. In Nederland
zijn ze beter bekend onder de
naam grasparkiet. Er bestaan onge
veer 30 officieel erkende kleurva-
riteiten.
campganes van de voedselfabrikan-
ten voor honden en katten. De om
zet van verkocht voedsel steeg het
afgelopen jaar met liefst 15% en
vergeleken met twee jaar geleden
met 25%. De winkels waar men al
lerlei soorten voer en snoep voor
hond, kat, kanarie, papegaai, vis of
wat ook kan kopen, schieten als
paddestoelen uit de grond. Het af
gelopen jaar werd maar eventjes
voor 50 miljoen gulden aan voedsel
ingeslagen.
Blikvoedsel is inzet van een felle
concurrentiestrijd tussen de drie
grote leveranciers Felix-Bonzp (die
na eerst samenwerking te zijn aan
gegaan met de vogelvoerfabriek
Kon. P. Sluis afgelopen jaar tevens
samenwerking aanging met de
grootste fabrikant van dierenvoed-
sel in de wereld. Ralston Purina,
V.S.), Quakers Oats uit Rotterdam
en Effem uit Amsterdam (hoort
eveneens tot een Amerikaans voe
dingsmiddelenconcern).
FOKKERS
De groeiende belangstelling voor
de hond heeft uiteraard ook gevol
gen voor de kynologie en de ras
hondenfokkers. Er zijn in Neder
land uitstekende en internationaal
bijzonder hoog gekwalificeerde
rashonden te koop. De vraag voor
veel mensen is alleen waar die fok
kers zijn gehuisvest. Want behalve
de erkende fokkers zijn er helaas
ook bijzonder veel niet-erkende de
zgn. broodfokkers die het alleen
maar te doen is om zoveel moge
lijk honden te verkopen en zoveel
mogelijk geld te verdienen. Hèt
adres voor inlichtingen voor wie
een goede hond wil kopen, ver
gedwongen wil worden; wie een
maal gewend is met een hond da
gelijks even een uurtje op stap te
gaan, zal zo'n uurtje wandelen met
een dier alleen maar op prijs stel
len.
Aan de honden-hausse zijn natuur
lijk ook nadelen verbonden. Een
Amerikaanse zangeres vertelde on
langs dat ze Amsterdam een heer
lijke stad vond, maar dat die in
druk alleen verpest was door de
hondenpoep op de stoepen (ze had
kennelijk een keer niet uitgeke
ken). Het is een kleine moeite de
hond wanneer hij zon' behoefte lo
pend op het trottoir krijgt, mee te
lokken naar de goot. Een ander
merkwaardig verschijnsel is de op
mars van dierenboetieks die men
momenteel in Amerika kent en die
hier en daar ook in de Randstad
reeds gevestigd worden. In die die
renboetieks kan men van robijnen
voorziene halsbanden kopen voor
veel geld, kleren, make-up, oog-
winpers etc. Dan gaat men het dier
vermenselijken en voor een rasech
te dierenliefhebber is niets zo ver
schrikkelijks als een vermenselijkt
dier. Misschien wel omdat hij dan
zijn evenbeeld vervolmaakt
een hele garderobe op na houden,
wel graag na schooltijd even iets
anders aantrekken. De moeders
zijn daar echter gezien de omvang
van de was niet zo gelukkig mee.
Een ander bezwaar vindt men in
Nederland wat de midi-mode voor
kinderen betreft de nadelen voor
het spelen.
In de kindermodezaken was de
laatste weken overigens veel vraag
naar jongenspakjes, losse pantalons
met vestjes en tuniekpakjes voor
de meisjes.
Wordt de variatie in de kleding
voor de man en de vrouw steeds
groter; dezelfde' tendens vindt men
vandaag bij de kinderkleding. Zelfs
voor de babys' kan men een hele
linnenkast met alle soorten kleer
tjes vullen
Het langdurige koude weer en de
vroege datum van Pasen zijn er
overigens schuldig aan, dat veel
mensen wachten met het aanschaf
fen van een nieuwe jurk of een
nieuw pak. De Paasaankopen zijn
dit jaar bijzonder matig. Misschien
komt daar komende week nog ver
andering in maar dan moet het
toch snel zacht voorjaarsweer wor
den wil de vraag bij de heren
naar lichtgewicht kostuums wat
opleven. De losse pantalon-koop is
goed momenteel evenals de vraag
naar gebreide colberts, hoofdzake
lijk in groene tinten, en naar spor
tieve ruiten.
Dezelfde tendens treft men bij de
damesmodezaken aan: vraag naar
gebreide japonnen in zachte kleu
ren. De kleur van de schoenen
(rood, wit en blauw) hebben een
wat remmende invloed op de
kleurkeuze van de kleding. Het
weer bepaalt in feite de verkoop
van de kleding momenteel, met na
me in de dames-sector. Geen won
der dat veel modezake hopen op
een voorjaarszonnetje teneinde met
name de dames te verlokken om
vóór Pasen toch nog iets fleurigs
en nieuws te kopen
Denkt u er aan, mannen: uw echt
genote of verloofde stelt wel dat ze
vanwege de lijn niet meer snoept,
maar ze verwacht volgende week
zondag toch minstens een fraai
paasei
Ze zijn er (nog) in overvloed:
prachtige eideren, waar de banket
bakker geweldige creaties van
marsepein op versierd heeft.
Het ie zelf is vaak gevuld met
crème au beurre, waarin canache
wordt gebruikt als smaakgevende
basis. Daarnaast chocoladecrème
au beurre met vanillesmaak, een
rijke garnituur van gesteriliseerde
vruchten, versieringen van marse
pein en een klein laagje licht groe
ne fondant als bewijs dat het voor
jaar is.
Er zijn eieren met strikjes en
kwikjes, met staniol en met geplis-
seerde lintjes; er zijn zelfs bakkers
die een ware corsage maken van
paaseitjes, linten etc. Creaties die
vanwege de schoonheid met Pasen
onaangeroerd blijven, maar na de
Pasen worden stukjes er toch van
afgeknabbeld (en dat is ook de be
doeling).
Behalve de eieren zijn er ook weer
een grote collectie paashazen en
kippetjes en de in opkomst zijnde
paastaarten, waarvan niet alleen
degene die het cadeau krijgt, maar
ook de schenker met de Paasdagen
bij de koffie van kan meegenieten.
Datzelfde geldt voor de Kirschpun-
ten.
De bekendste produkten waarvan
de paashazen gemaakt worden,
zijn zanddeeg of harde Wener
deeg, marsepein en schuim met
crème au beurre. Zon' paashaas
slaat bij de kinderen vaak meer
aan dan een ei. Met alle risico van
het tandbederf, maar ja; het is
maar eenmaal Pasen zoals het ook
maar eenmaal Sinterklaas, Kerst
mis en de verjaardag is
Een onderzoek naar de huwelijk
sadvertenties in de Duitse bladen
heeft uitgewezen dat 61,4 procent
van de verzoeken van trouwlustige
dames komen, die niet zozeer af
gaan op het uiterlijk van het man
spersoon of diens inkomen, maar
wiens karakter, vrolijkheid en in
telligentie bepalend, zijn voor een
definitieve keuze.
De man houdt echter vast aan zijn
eeuwenlange keuze van „een at
tractieve vrouw, goed verzorgd, en
natuurlijk met een mooi figuur".
De socioloog Peter Kraupp uit
Mainz, die het onderzoek leidde,
noemt de overeenstemming van het
vrouwelijk zelfportret met de man
nelijke wensen zoals omgekeerd
het mannelijk zelfportret met de
„marktconform gedrag". De ten
dens op de huwelijksbeurs is overi
gens: wel kennismakingen, maar
gen bindende. Dit is sterker bij de
vrouwen (60%) dan bij de mannen
(30%).
(Van onze redactie-wetenschap)
Slechte adem is een bijzonder
vervelende zaak. Niet alleen vormt
die slechte adem vaak een belem
mering voor een goed sociaal con
tact, maar bovendien is de bezitter
ervan soms helemaal niet op de
hoogte van de lucht die hij of zij
met zich meedraagt. Een slechte
adem bemerkt men namelijk zel
den zelf en er is heel wat moed
en tact voor nodig om iemand op
een dergelijke onplezierige lucht te
attenderen.
De meest voor de hand liggende en
waarschijnlijk ook wel meest voor
komende oorzaak van slechte adem
is de zgn. caries, tand- of kieze-
naantasting. Gaten in tanden en
kiezen zijn verzamelplaatsen van
bacteriën die leven van voedselres-
ten die in dergelijke gaten gemak
kelijk achterblijven en daar dan
rotting veroorzaken. Maar niet al
leen in gaten vindt men deze bac
terién, ook in de kieren van slechl
gelegde vullingen, onder stiftanden
en onder kunstgebitten verzamelen
zich soms deze onplezierige geur-
verwekkers. Bij dat kunstgebit
maar dat doet niets af aan het feit
dat die aanslag vaak onaangename
geuren veroorzaakt. Die aanslag
bestaat namelijk uit eiwitrijk mate
riaal waarin bacteriën weer welig
kunnen tieren met alle gevolgen
van dien. Een slechte 'adem hoeft
echter niet noodzakelijk van bacte
riën te komen, ook uitdrogen of
ontsteken van de slijmvliezen kan
cc„ „w..,. v-cj.wcjvtt.cis. J-'Jj uaj tt-unstgeou
schaft de Raad van Beheer, Emma/ komt daar bovendien nog het risico
loon 14 in Amotflr/iom Uil /lr.4
laan 16 in Amsterdam
(020—722450).
De hond beantwoordt niet alleen
liefde; hij brengt in veel gezinnen
ook de nodige fleur. Kinderen le
ren met een dier omgaan; vader of
moeder wordt gedwongen dagelijks
met hem op stap te gaan, naar het
plantsoen, het bos of de polder,
waar hij even uit wil razen. Wie
geen hond bezit, zal stellen dat hij
of zij door een dier daartoe niet
bij dat de slijmvliezen enigszins
ontsteken waardoor ook een onaan
gename geur kan ontstaan.
E^n hoofdstuk apart vormt onze
tong. Vroeger werd dit orgaan als
een graadmeter voor de gezond
heid beschouwt, maar daar begint
men nu aardig van terug te komen.
De aanslag die soms op de tong
voorkomt. Onbekende oorzaken
gezien als een ziekteverschijnsel,
de oorzaak zijn. Het slijmvlies is
de bedekking van o.a. de mond-,
keel- en neusholte en wordt zo ge
noemd omdat er veel slijmklieren
in voorkomen. Door uitdroging
bijvoorbeeld door s' nachts door de
mond adem te halen ontstaat
prikkeling van deze slijmvliezen
en daardoor kan een slechte adem
bruik en koffie drinken kan tot de
ze uitdroging leiden.
Ontsteking van het slijmvlies kan
ontstaan door gebrek aan vitamine-
C en heeft dan tot gevolg dat er
in de mond pijnlijke blaasjes, zgn.
haften, opkomen die op hun beurt
een onaangename geur verspreiden
en dus weer leiden tot slechte
adem. Eenzelfde ontsteking kan
ook worden veroorzaakt door ver
giftiging van o.a. lood.
Slechte adem hoeft echter niet
hoofdzakelijk uit de mond te ko
men, ook de neus kan de oorzaak
zijn alhoewel dit minder vaak
voorkomt. Inbekende oorzaken
kunnen er toe leiden dat in de
neusholte en de bijholten van die
neus ontstekingen ontstaan, die dan
in goed Nederlands „stinkneus"
worden genoemd. Soms heeft de
erfelijke aanleg er iets mee te ma
ken, maar vaak moet men naar de
oorzaak van een dergelijke stink
neus gissen. Een onaangename
lucht uit zowel de neus als de
mond kan tenslotte ook komen
door maag en darmstoornissen, ook
hier gaat het soms om rotten van
achterblijvend voedsel en ook hier
geldt dat men zelf vaak niet in de
gaten heeft dat men een onprettige
lucht met zich meevoert.
Slechte adem is een ernstige zaak,
niet omdat het erg schakelijk is
maar bijde ontdekking kan deze
adem vooral bij pubers en jonge
vrouwen aanleiding zijn van een
enorm minderwaardigheidscomplex
en depressiegevoelens. In bijna alle
gevallen is er echter iets aan te
doen, raadplegen van arts en tan-
ontstaan. Ook roken, alcoholge- darts brengt meestal uitkomst.
