Politieke aardverschuiving blijft uit
KLAP VOOR KVP IN Z.-VLAANDEREN
1
WMsnmiï
BREDA
wker lui Sw Treffer
Dokter Mol
stuurt
pauselijke
onder
scheidingen terug
Gemoedelijk en Gastvrij
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
AG!!
CES
Vermoedelijke bankrover niet voor rechter?
Feijenoord in
halve finales
li ziet hem op TV
Fijn om over
de vloer te hebben
jo Lie voor
(Van onze parlementaire redactie)
IEN HAAG - De grootste verrassing van de
rovinciale verkiezingen was gisteren het massa-
wegblijven van de stemmers31,1 procent.
OPSTERS
infectie
1140-3546
Commentaar
btest
ï.ca
Zetelverdeling Tweede Kamer
4»
JUSTITIE: OVERKOMST VANUIT AMERIKA TE DUUR
Bier kan overal vandaan komen, maar als we nou
een bierstad hebben, mensen... wat zullen we
dan nog langer praten? Bier uit Breda!...
zo is het al bijna drie-en-een-halve eeuw.
Bier dat al net zo is als Breda zelf: gemoedelijk en
gastvrij. Breda Bier... proef het zelf!
Joe jaargang
no. 26380
(ELAND
iecteur: Dr. W. A. J. M. Harkx
Medacteur: L. Leijendekker
fdkaritoor: Breda, Reigerstr. 16
efoon 22341. Postgiro 1114111
donderdag 19 maart 1970
WEERBERICHT
Hagelbuien
Wisselend bewolkt met nu en dan
buien, waarvan sommige met ha
gel. Matige tot harde wind. La
gere temperaturen.
LfoRENROOSENDAAL, MOLENSTRAAT 45, TEL. 37150
BERGEN OP ZOOM, ZUIVELSTRAAT 26, TEL. 6850
OOSTERHOUT, ARENDSTRAAT 14, TEL. 4957
GOES, KLOKSTRAAT 1, TEL. 8030
HULST, STEENSTRAAT 14, TEL. 3751
kiezers boycotten stembus
De tweede verrassing was dat de politieke verschuivin
^11 lang niet zo groot waren, als algemeen werd veron
trsteld.
iond dertig procent van de kie-
I zers is gisteren thuis geble-
i, Daardoor is de krachtmeting
ien de regeringspartijen en de
jsitie - als zodanig hebben de
tieke partijen zelf deze stafen-
fkiezingen gezien in feite on-
flist geëindigd. De politiek ge
trasseerde kiezer heeft wel voor
ige wijzigingen gezorgd maar de
lilieke aardverschuiving, die Nl-
kinderzoekingen hadden voor-
>ld, is uitgebleven. Voor ver
egde kamerverkiezingen bestaat
ook geen enkele aanleiding.
)ertig procent thuisblijvers. Als
reel mensen geen gebruik ma-
i van een van hun belangrijkste
nocratische rechten, zit er iets
id mis- Laten we het ronduit er-
inen: de politieke malaise in Ne
land begint hoogst gevaarlijk te
(den. De politieke partijen heb-
l het vertrouwen van een groot
tl van de kiezers verloren. Er is
(iduidelijk manco aan politiek lei-
Ischap en daardoor een belang-
lling voor zaken, die toch iedere
fger aangaan.
Schmelzer c.s. zullen wel opge-
w ademgehaald hebben. De ver-
|en van de K.V.P. en de andere
lessionele partijen zijn veel ge
ler dan werd verwacht. Reke-
houdend met het feit dat re-
igspartijen altijd de rekening
esenteerd krijgen voor onpopu-
regeringsmaatregelen mogen
Irie christelijke partijen niet kla-
Alleen: de winst van de V.V.D.
it voor hen wel een probleem.
Witteveen nu nog meer de ster-
ian worden van het kabinet?
ok de P.v.d.A. mag niet mop-
in. Ondanks allerlei interne te-
stellingen is het verlies klein. Er
dis sprake van winst als de
■cijfers worden meegeteld. D'66
I belangrijke winst geboekt,
toch aanzienlijk veel minder
"erd verwacht. Is hier van In-
te geweest de verklaring van
Mierlo, dat hij, als hij werke-
Nwongen zou worden te kie-
de voorkeur zou geven aan de
(U. boven de V.V.D.? Als dat
8-en het lijkt ons waarschijn-
- dan wordt de vraag naar de
'kelijke politieke kleur van D'66
I actueler.
"'eressant is ook de (bescheiden)
6' van de C.P.N. en het verlies
1 de P.S.p, Dit duidt op een radi
oing van de linkervleugel in
Nederlandse politiek. Ook ter
«rzijde is in de winst van de
een accentverzwaring merk-
grote verlies van de Boe-
f "artij duidt er overigens op dat
^stemmers nu ook weer niet
bereid zijn.
jeienvattend deze verkiezingen
en-nationaal gezien niets op.
"nalaise blijft. Scherper dan ooit
Politieke leiders geconfron-
L mel hun falen. Zal het stil-
protest der wegblijvers nu
p ik iets uithalen. Iedere partij
ft| en'9 zelfrespect moet het als
P uitdaging ervaren dat zoveel
t|)e's n'ef kunnen, niet willen kie-
r"1 de politieke partijen de taak
t °°r fe zorgen dat er straks, bij
PMleemeraads- en kamerverkie-
kj^wel gekozen wordt.
STATEN 1966
perc. stemmen
KAMER 1967
perc. stemmen
STATEN 1970
perc.stemmen
De grote confessionele partijen
hebben het er in ieder gieval niet
slecht afgebracht. De grote par
tijen hebben overigens allemaal
van de wel opgekomen kiezers
een tik op hun vingers gekregen.
De versnippering over de kleine
partijen is zowel naar links
als rechts groter geworden,
Voor de oppositie in het parle
ment geeft de uitslag geen aan
leiding om daaruit een duidelijke
motie van wantrouwen tegen het
kabinetsbeleid te concluderen,
meent men in politiek Den Haag.
In Zeeuwsch-Vlaanderen zijn de
verkiezingen zeer grillig verlopen.
De uitslagen wijken belangrijk af
van de landelijke. Zeer opvallend is
hier de enorme klap, die de KVP te
incasseren heeft gekregen. Stemmen
verlies van 20 tot 30 procent vormt
geen uitzondering. Deze stemmen zijn
vooral gegaan naar de PPR. Oor
zaak is ongetwijfeld de veelbespro
ken breuk tussen KVP en NKV-
voorman J. van de Voorde.
„Ik wil er geen doekjes om win
den, ons verlies van 5,4 procent valt
me zwaar tegen", aldus drs. W. R. V.
Dusarduijn van de KVP-fractie in de
Zeeuwse Staten. „We moeten onze
hand in eigen boezem steken. Er is
binnen de Zeeuwse KVP de laatste
tijd al te veel narigheid geweest over
onze kandidaatstellingen. Er zal een
nieuwe frisse wind in de Zeeuwse
KVP moeten waaien, daar wil ik me
graag volledig voor inzetten", aldus
een duidelijk teleurgestelde drs. Du
sarduijn.
18 maart 1970: de eerste verkiezin
gen in Nederland waarop geen wette
lijke opkomstplicht meer geldt. De
verwachting was dat zo'n kleine twin
tig percent van de kiezers het zou
laten afweten. Tot aller verrassing
lieten veel meer mensen het rode
potlood in de stemhokjes onberoerd.
Duizenden en duizenden kiezers haal
den hun schouders op en concludeer
den: voor mij hoeft het niet.
Op vele plaatsen bleef meer dan
40 percent van de kiezers weg. Een
percentage, waarover de politieke lei
ders zich algemeen zeer teleurgesteld
en bezorgd hebben getoond.
Naar de redenen van het massale
wegblijven worden de volgende ver
onderstellingen gemaakt:
de provinciale staten spreken de
mensen niet aan
het niet-stemmen is een demon
stratie van onbehagen
De politiek blijft voor de mensen
zo onduidelijk dat ze het maar
langs hun kouwe kleren laten
heengaan.
De uitslag geeft voor de grote par
tijen een vrij stabiel beeld te zien.
De grote verschuivingen vooral
door de oppositie voorspeld zijn
uitgebleven.
Er is wat verlies voor KVP en AR,
maar daar staat winst voor de VVD
en een lichte winst voor de CHU te
genover. De vier regeringspartijen te
zamen KVP, AR, CHU en WD
komen er als geheel zonder kleer
scheuren af.
De oppositie in het parlement kan
de verkiezingsuitslag dus niet hante
ren als een demonstratie van afkeer
tegen het kabinetsbeleid. Premier De
Jong zal op het Catshuis in Den Haag,
na de uitzending van de voetbalwed
strijd, tevreden naar de uitslag van
de provinciale verkiezingen hebben
gekeken.
De winst voor D'66 is niet zo groot
gebleken als de democraten hadden
gehoopt. Voor anderen is dit een aan
wijzing dat het nieuwtje van D'66
eraf is en deze partij zich gaat stabi
liseren. Het is voor vele politieke des
kundigen dan ook zeer twijfelachtig,
dat de Democraten bij de kamerver
kiezingen in 1971 met hun opmars
zullen voortgaan.
Opkomst kiezers
Geldige stemmen
K.V.P.
A.R.P.
C.H.U.
C.C.P.
P.v.d.A.
P.S.P.
P.P.R.
P.A.K.
V.V.D.
D'66
C.P.N.
S.G.P.
G.P.V.
B.P. (Koekoek)
Boeren (afgescheiden)
B.R.
Overigen
Specificatie overige lijsten:
C.D.U.
F.N.P.
V.V.P.
Lijst Leferink
Lijst Volleman
94.6
97.0
24.58
7.37
8.64
7.98
48.57
16.64
4.25
0.00
7.51
28.40
10.02
0.00
2.72
2.08
0.77
6.73
0.00
0.00
0.71
0.25
0.10
0.00
0.00
0.00
6962651
6750690
1659177
497787
583231
538960
3279155
1123386
286819
0
507276
1917481
676092
0
183571
140148
52049
454072
0
0
48122
17321
6647
0
0
0
94.9
97.2
21.66
8.31
7.13
7.45
44.55
16.92
2.41
0.00
7.09
26.42
10.73
4.47
3.61
2.01
0.86
4.77
0.00
0.00
2.58
0.66
0.00
0.00
0.00
0.00
7076328
6878030
1490192
571283
490101
512421
68.9
98.71
19.79
7.69
7.32
6.89
5446856
5377332
1064240
413727
393795
370675
3063997 41.69
1164010
165581
0
487727
16.75
1.56
1.66
7.58
2242437
900474
83733
89439
407305
1817318 27.55
738202
307810
248318
138069
59156
327953
0
0
177207
45335
0
0
0
0
12.09
7.69
4.40
2.55
1.15
031
0.66
0.31
1480951
650100
413480
236602
137243
61973
85798
16553
35333
16862
Voor C.C.P. en P.A.K. zijn voor 1966 en 1967 percentages en stemtotalen genomen, waarvan men op grond van computer
berekeningen kon voorspellen dat ze zo dicht mogelijk <le reë'f cÜf®rs zouden benaderen. Daardoor is het mogelijk een zui
verder vergelijking te maken dan wanneer deze, overigens ficl*eve c'jfers, die aan de totalen van de betreffende partijen zijn
onttrokken, achterwege waren gebleven.
(ADVERTENTIE)
pyjama s en
nachtmode
zoals deze zou worden, wanneer de voor de verkiezing van de Provin
ciale Staten uitgebrachte stemmen zouden zijn uitgebracht voor de
verkiezing van de Tweede Kamer.
Off. zetel
Correctie 1)
na herreke- 2)
verdeling
zetels PPR
ning zetels
Partijen
1967
en BP
CCP en PAK
Prognose
KVP
42
39
31
31
ARP
15
15
13
12
CHU
12
12
11
11
CCP
11
10
Totaal
69
66
66
64
PvdA
37
37
27
26
PSP
4
4
3
2
PPR
3
3
2
PAK
11
12
Totaal
41
44
44
42
VVD
17
17
17
19
D'66
7
7
7
12
CPN
5
5
5
6
SGP
3
3
3
4
GPV
1
1
1
1
BP (Koekoek)
7
3
3
2
Boer. (afgesch)
1
1
BR
3
3
Totaal
150
150
150
150
1) Bij deze zetelverdeling zijn de 3 zetels van de Groep Aarden afgeschei
den van de KVP) onder de PPR opgenomen.
De 3 zetels van de Groep Harmsen (afgescheiden van de Boerenpartij) zijn
vermeld achter Binding Rechts en de zetel van de heer Kronenburg (even
eens afgescheiden van de BP) is opgenomen onder Boeren (afgescheiden).
2) Teneinde een reële vergelijking met 1970 te verkrijgen, is er bij deze
zetelverdeling van uitgegaan, dat de samenwerking tussen diverse partijen
in 1967 reeds bestond.
V V
jdh**
K,
(Van onze speciale verslaggever)
ROME De Nederlandse eme
ritus-arts C. J. M. Mol sr. uit Et-
ten-Leur, oud-voorzitter van het
Wit-Gele Kruis en oud-Tweede
Kamerlid, heeft de hoge pause
lijke onderscheidingen die hij in
1947 en 1958 ontving, teruggezon
den naar Rome. In een brief, die
in het Frans gesteld is en die
gedateerd is op 2 februari van dit
jaar, zegt hij de onderscheidingen
terug te sturen uit protest tegen
de wijze waarop het Nederlandse
episcopaat door ,,Rome" wordt
veronachtzaamd (désavouér). De
De 77-jarige arts werd in 1947
ridder en in 1958 commandeur in
de orde van Sint-Gregorius de
Grote.
(VERVOLG OP PAGINA 2)
(Van een onzei
verslaggevers)
GOES Het ziet er
voorlopig naar uit dat de
derde vermoedelijke dader
van de bankoverval die op
19 december van het vorig
jaar op de Nederlandse
Credietbank in Goes werd
gepleegd, zijn gerechte
straf zal ontgaan.
Ondanks het feit dat de
politie op de hoogte is van
de verblijfplaats van deze
man, de 25-jarige H. D. uit
Yerseke, die met vrouw en
kind de wijk heeft geno
men naar Californië, heeft
de justitie nog reen stap
pen ondernomen om D.
naar Nederland te halen.
De voornaamste reden
hiervan zou zijn, aldus de
Goese hoofdinspecteur J. L.
de Rave, dat Nederland
geen uitleveringsverdrag
heeft met Amerika en dat
de kosten die een uitleve
ringsprocedure (het inscha
kelen van advocaten) met
zich meebrengt, aan de
hoge kant liggen.
De heer De Rave: „Met
deze uitlevering zou zeker
ien bedrag van 25 tot 30.001)
gulden gemoeid zijn, en het
ministerie van Justitie acht
dit bedrag te hoog om D.
naar Nederland te halen.
Ik ben het hier helemaal
niet mee eens, want ik ge
loof nu niet dat een derge
lijk bedrag een onoverko
melijke belasting op de be
groting zal betekenen. Bo
vendien acht ik de redene
ring van de justitie niet
juist. Iedereen zou bij Wij
ze van spreken een overval
kunnen plegen. Als de da
der dan maar zorgt om weg
te komen, dan hoeft hij
nergens meer bang voor te
zijn.
„Ik vind toch echt wei
lat D. naar Nederland moet
worden gehaald, omdat de
manier waarop de overval
gepleegd is, niet bepaald
sympathiek aandoet. Voor
al die inspuiting vind ik
beneden alle peil".
De officier van justitie
van de arrondissements
rechtbank in Middelburg,
mr. J. L. Andreae, was
niet bereikbaar voor com
mentaar.
(Van onze sportredactie)
ROTTERDAM Feijenoord heeft
zich gisteren op vrij gemakkelijke
wijze geplaatst voor de halve finales
van het toernooi om de Europese be
ker voor landskampioenen. De Rot
terdammers, die de uitwedstrijd te
gen Vorwarts Berlin met 1-0 verlo
ren revancheerden zich in de „kuip"
met een 2-0 zege op de Oostduitsers.
Feijenoord oefende constant druk
uit op de Oostduitse verdediging.
Treffers van Ove Kindvall (48e mi
nuut) en Henk Wery (67) beslisten
de strijd. Kindvall miste een straf
schop, toegekend wegens een over
treding tegen Coen Moulijn, toen
Feijenoord reeds met 2-0 leidde.
(Zie ook sportpagina)
(ADVERTENTIES)
metS jaar
slijtage-garantie
(Wyers staat erachter)
