ïm
>rs
Holland-SF en twee congressen
SCIENCE
FICTION
filosofie
van de
kouwe grond
REL IN FRANSE
UITGEVERSWERELD
Jus d'orange
139^29
Tomatensap
Veto s torpederen
Rhodesië-
resolutie
SiSi
Sinas
of
SiSi
Cassis
allebei
natuur
lijk!
Een ex-gevangene vertelt.
wat neemt u?
I ten31!3 moehen eindelijk eer.s
tv
T
IG
75
13.75
[Verbroedering
Analyse van SF
Definitie
LT599
sinas
DE STEM VAN DONDERDAG 19 MAART 1970
19
35
irm
zo'n
voerde
-kt en op
rucks
Daarom
illende
iotor en het
ïr is een
inoeuvreren,
leeltelijk
importeurs.
jendienst;
'werkers
tel" is.
nindert
rerzekerd,
legonnen
9
12 en tussen
als je wilt,
'•modern in rui-
itrepen. Button
oord. Polyester/
zelfstrijkend.
aaten 110-164.
I in onze „Shirt-
V.a. 5.75
n. Zo is de
d mèrkshirts
dan andere
Shirt-o-theek o.a.
•streep, boord me'
00% Katoen, ze"
116"164V.a. 13.75
Ook in ons land is Science Fiction geen onbekende meer. Enkele
I uitgeverijen, o.a. Bruna, Born, Meulenhoff, hebben in deze litera-
tuurderige, kwasi-wetenschappelijke fantasterijen een goede markt
I gezien. Bekende science-fiction auteurs als Aldiss, Ballard, Clarke,
I Hoyle Elliot, zijn door hen in vertaling uitgegeven. Een tijd-
I schrift,Holland-SF", houdt al een jaar of drie de stand van zaken
I op het gebied van SF literatuur bij. Eindredakteur: Hein Jansen.
I Het is een gestencilde uitgave van het N.C.S.F., het Nederlands
Contactcentrum voor Science Fiction. Secretaris: F Schoonhoven,
I adres secretariaat: Wolvenlaan 11, Hilversum.
We kennen hem minstens van
Inaam, die fantast uit de negentien
de eeuw, Jules Verne, die in boe-
I ken ruimteschpen naar de maan
[afvuurde of twintigduizend mijlen,
onderwater dook. Hij, of beter: zijn
(fantasie, werd nog werkelijkheid
Iook: vorig jaar zagen we de eerste
(mensen uit zijn projectiel stappen
len de maanbodem betreden.
(Voorgoed is Jules Verne de vader
een literair geesteskind, dat
|in deze eeuw onder de naam SF,
hcience fiction, voortleeft. En voor-
lal in de angelsaksische landen En-
d en Amerika groeit het voor-
ig. Vandaaruit is het naar het
(vasteland van Europa, waar het
|ontstond, teruggekeerd, zoals de ra-
en de computer, die in Europa
'den uitgevonden, in Amerika tot
holle ontplooiing kwamen en als
testbare produkten naar moeder
Europa werden teruggevoerd. De
[overeenkomst is niet toevallig. Li
neaire verbeelding en fabelachtige
[snelheid van een door computers
pstuurd ruimteschip vormen de
pbbelnaam van het soort litera
tor, dat Science Fiction wordt ge-
|mmd.
De verbeelding van Jules Verne
[bracht ons op de maan. Maar de
fantasie zit reeds „oneindig" veel
[vorder: geheimzinnige wezens van
[buiten de dampkring bedreigen onze
[planeet, computers worden zo ge-
[jiaal dat zij de mens gaan over-
Kersen, de aarde wordt met ont-
[volking bedreigd. Wie durft be
teen dat dit onmogelijk is t
.Onze organisatie", zegt de heer
jkhoonhoven, „heeft ten loei de le
en liefhebbers van science l'ic-
r® in Nederland en Vlaanderen
!,t' elkaar in contact te brengen
81 het in het Nederlandstalige ge
tal nog altijd ongunstige klimaat
voor SF te verbeteren",
'wee belangrijke doelstellingen
llnt deze organisatie dus: een sci-
poe-fictjon verbroedering tussen
'telleren en Nederland, in woord
daad, én de verbetering van het
(tier
nog altijd ongunstige klimaat
I .,"r ST literatuur. Op de verbroe-
lnS in woord wees ik zojuist,
l"« lie
p» ik
verbroedering metterdaad
berichten dat 19 april 1970
11 Antwerpen een science-fiction
|l 'Ingres wordt gehouden. Adres van
«i'ganisatoren: Paul Torfs,
I tearkt 33, Antwerpen.
(fthtf 2i'n"tlaal' science-fiction-heil
l'l si y^dwjjder zoekt, kan van
IJ0'24 augustus 1970 in Heidel-
IsAfftelnncl) terecht, waar het
jres SF voor het eerst
•«opese bodem wordt gehou-
|v0„. ilekort heet dit buitenkansje
In bF liefhebbers „Heicon '70".
ttinn'""""uren rekenen op 800
deelnemers, maar Heicon-
(h:iin,,iVoor Nederland, Leo Kindt,
llgg,„!at 206, 's-Gravenhage, te-
llt; '-686177, hoorde in Oxford
Posten fluisteren. „Daar
[lisje-, LÏfdelijk eens wat Neder-
t&ik® zii.n"' zeSh hij. „Voorzo-
lnjer,veet zÜo er nog nooit Neder-
£s,°P een World Con geweest.
.Wzün maar toe: het zou al te
- .a's we op de komende Hei-
ontbreken. De Neder-
rj: IJ
«:.e? dat ze er óók zijn, en dat
te en' verstandige woorden kun-
"eo over SF en al wat er
U wilt- van de
partij zijn? Schrijf of bel naar Hei-
con-agent Leo Kindt.
„Holland-SF", jrg. 2, nr. 5, drukt
de vijf beste science-fiction verna-
len af die na de uitschrijving van
een wereld in dit genre uit de bus
war-en gekomen. In de „Ter inlei
ding" schrijft de redactie van Hol-
land-SF: „Vele tientallen auteurs
hebben deelgenomen aan een
opmerkelijke wedstrijd - een niet
zonder reden gebruikt cliché. Im
mers, het komt niet zo vaak voor
dat een dergelijk literair evenement
pla'ats vindt en zeker niet in een
genre, waarin zich slechts een
wat vreemde minderheid kon thuis
voelen; een misplaatste gedachte,
die maar al te veel opgeld deed en
nog wel doet". En verderop in de
inleiding: het is „overtuigend be
wezen dat SF niet louter en alleen
een aangelegenheid voor een „hao-
py few" is".
De citaten zijn merkwaardige ont
boezemingen die ondanks alles il
lustreren dat er iets ongunstigs
aan de hand moet zijn. Maar wat?
Uit Engeland en Amerika overge
waaid, bereikte deze literatuur
aanvankelijk maar een kleine groep
lezers, Jic de Engelse taal beheers
te. Meestal waren die lezers halve
of hele academici die puur voor
hun ontspanning in de SF liefheb
berden. Om deze weinig serieuze
vorm van Ieesontspanning te recht
vaardigen tegenover sceptische col
lega's hadden zij vaak de neiging
SF te verdedigen als een vorm van
échte literatuur, omdat er naar hun
zeggen veelvuldig filosofische uit
spraken over de mens en zijn we
reld in voorkwamen. Dat maakte
het genre volwassen.
Ook nu nog, al wordt het wel
minder, zijn er SF liefhebbers die
deze leesc .tspanning filosofisch me
nen te moeten goedpraten, alsof
zij er zich voor schamen en niet dur
ven te bekennen dat zij dit soort
technische (Libelle)-verhalen graag
mogen lezen en meer niks. Nee,
dit vermaak moet en zal verant
woord en dan krijgen we quasi
wijsgerige kreten als „de handvaar
digheid had de achterstand op het
denken verkleind". Of: vanuit SF
literatuur beschouwd, is een tocht
je naar de maan toch niet meer dan
„pootjebaden" in de ruimte. Echte
science-fiction is „authentieke anti
cipatie op toekomstige ontwikkelin
gen van wetenschap en samenle
ving".
We kunnen deze bloedserieuze, fi
losofische rechtvaardigingen en al
die te ernstig bedoelde wereldcon
gressen, voortgekomen uit een soort
minderwaardigheidscomplex lijkt 't
wel, beter laten vallen en dan ,..o-
beren vast te stelllen wat SF litera
tuur is.
SF is gewoon 'teratuur, Lztie.
Vaak een slecht geschreven litera
tuur, die stijf staat van de cliché's,
zodat de vergelijking met het Libel-
le-verhaal zich nogmaals opdringt.
Met echte wetenschap heeft zij
niets te maken. Hooguit speelt zij
op een wetenschappelijk onverant
woorde manier met technisch-we-
tenschappelijke verworvenheden.
Dat mag. Literatuur heeft altijd
Angstige blik in de toekomst.
al gebruik gemaakt van gegevens
uit de werkelijkheid, méér dan dat
zij op een werkelijkheid vooruitliep.
Ook de filosofie van SF is er een
van de kouwe grond. Zaak is door
allerlei geflirt met technische vak
taal heen te kijken, door de vaak
simpele thematiek - eindeloze vari
aties op het gegeven: vernietiging
van de aarde - heen te prikken en
dan te zien wat er is overgebleven:
een slecht damesbladverhaal. Lees
maar mee.
De professor: „Het was een vita
le man va>n even in de zestig die er
zeer verzorgd uit zag. Zijn keu
rig gepoetste schoenen- .enz".
De geheimagente: „Ze was het ty
pe vrouw dat eerder verstandig dan
aantrekkelijk wordt genoemd, met
een fris voorkomen, intelligent ge
zicht en een zeer doortastende ma
nier van optreden".
De geniale assistent van de pro
fessor: „Zijn blik ontmoette even
die van haar".
Voor een lezer die wat steviger
kost wil, is dit de saaiheid 'zelf.
Slechts wanneer er met deze cli
chés de draak wordt gestoken, is
het nog wel te pruimen. Zoals wordt
gedaan in het SF verhaal „Duvels
oranje moeren" (uitgever Meu
lenhoff) of in het ultrakorte SF ver
haal „Tussen de ruines" van Ro
nald Dahl, opgenomen in een SF
omnibus (Bruna, 1967). Dit verhaal
begint zo: „Ergens tussen de steen
massa's stuitte ik op een man die
in zijn onderbroek op de grond zat
en bezig was zijn linkerbeen af te
zagen". Kijk, dit is pas schrijven.
Literatuur. En veel SF is hier nog
nog niet aan toe.
Vinden daarom veel SF liefheb
bers dat er nog altijd een ongunstig
klimaat voor dit genre heerst? La
ten ze ophouden er gewichtig over
te doen. Voor wie er van houdt, is
SF gewoon plezierige ontspannings
lectuur. En meer niet.
WIM HUYSKENS Apenplaneetterug in de oertijd na de nucleaire vernietiging.
(ADVERTENTIE)
Let op de leeuw op het
pakje. Dan pas bent u
zeker van echte
Ceylon thee -
de fijnste thee
ter wereld. iceyloni
THUERÉ
C0-0P
TEN HAVE
ALBERT HEIJN
SIMON DE WIT
K&G
FOUR FINE CEYLON TEAS
TIKTAK
(ADVERTENTIE)
(Van onze Parijse
correspondent)
PARIJS Zoals ieder
een heeft ook de Fransman
goede en minder goede
eigenschappen. Tot deze
laatste behoren dat de
Fransen weinig sportief
zijn en de Engelse uitdruk
king „fair play" niet ken
nen. Zij kunnen die twee
woorden niet eens uitspre
ken. Spelen de Fransen
een voetbal- of een rugby
wedstrijd, en verliezen zij,
dan kan men er van op
aan, dat de radioreporter
zijn verslag zal beginnen
met de woorden: „Wij heb
ben het weliswaar verlo
ren, maar de Franse ploeg
speelde veel en veel be
ter".
Diezelfde ondeugd is de
ze week om de hoek ko
men kijken bij een pers
conferentie over het be
kende boek van Papillon.
Papilion is de man die ja
renlang in het verban
ningsoord op Guyana heeft
gezeten. Veroordeeld we
gens moord, die hij altijd
heeft ontkend. Na veel
mislukte ontsnappingspo
gingen wist hij op vrije
voeten te komen en over
al zijn heldendaden heeft
hij een boek geschreven,
dat de grootste oplage be
reikt heeft in de geschiede
nis van de Franse uitge
verij.
Er zijn, zoals de uitgever
Laffont in de persconfe
rentie vertelde, tot dusver
negenhonderdduizend
exemplaren verkocht. De
laatste honderdduizend
zijn zo pas van de pers ge
komen. Dus een miljoen
exemplaren bij elkaar, een
getal dat nog geen enkele
auteur heeft gehaald.
Na het boek van Papil-
ion, verschenen bij twee
andere uitgevers nog twee
boeken, niet over, maar te
gen Papillon. Het ene on
der de titel van „De Vier
Waarheden" en het andere
met als titel „Papillon Op
geprikt". De twee schrij
vers beweerden alle feiten,
door Papillon in zijn boek
vermeld, te hebben onder
zocht. En zij kwamen tot
de conclusie dat Papillon
een doodgewone schurk en
leugenaar is. Die wel een
goede roman, maar geen
waar verhaal heeft ge
schreven.
In de zeer druk bezochte
persconferentie beschul
digden uitgever Laffont en
schrijver Papillon er hun
tegenstanders van dat zij
in hun twee boeken niets
anders hadden gedaan dan
de akte van beschuldiging
tegen Papillon overschrij
ven. Hoe zijn jullie aan dat
materiaal gekomen, had
Papillon gevraagd, want
archiefstukken van de jus
titie zijn geheim. Die heb
ben wij, aldus het ant
woord van de twee schrij
vers, van uw eigen advo
caten gekregen. Waarop
Papillon een brief voorlas
van zijn advocaten, waar
op deze zwart op wit ver
klaren, nooit enig mate
riaal te hebben verstrekt
aan de schrijvers van de
twee genoemde boeken
„De Vier Waarheden" en
„Papillon opgeprikt". Er
go, was de conclusie van
Laffont en Papillon: het
materiaal is jullie in han
den gespeeld door de poli
tie, die er alle belang bij
heeft Papillon in de ge
schiedenis van het Franse
strafrecht te laten voortle
ven ais een moordenaar.
De persconferentie was
zeer rumoerig. De tegen
standers van Papillon wil
den een paar bagnards
(gestraften uit Guyana)
binnen laten komen, om
tegen Papillon te getuigen.
Maar daar wilde heel be
grijpelijk, Laffont niets
van weten. „Wij zijn hier",
zei hij, „op een persconfe
rentie en niet bij een boks
wedstrijd".
De conclusie van de pers
conferentie was: men gunt
in Frankrijk elkaar het
licht niet in de ogen. De
twee uitgevers zijn op Laf
font zo dodelijk jaloers,
dat zij meenden ook ieder
met een Papillon op de
markt te moeten komen in
de hoop even goede zaken
te maken als Laffont zelf,
waar intussen geen sprake
van is".
■puur uitgeperst fruit-
nu vooreen proefprijs
kGeniet van alle B3 fruitsappen -
puur geperst uit appels,
k tomaten, druiven, sinaasappelen,
abrikozen, peren en perziken.
NEW YORK (RTR/AFP/DPA) Tijdens een zeer sensationele
bijeenkomst heeft de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties in de
nacht van dinsdag op woensdag een Afro-Aziatische resolutie ver
worpen, waarin Engeland werd veroordeeld omdat het tot nu toe
geweigerd heeft tegen Rhodesië geweld te gebruiken. De stemming-
verliep zeer spannend omdat al zeer spoedig de voor aanname van
de resolutie vereiste negen stemmen vóór waren uitgebracht
Na enig geharrewar over een tijde
lijke schorsing van de vergadering
besloten de vertegenwoordigers van
zowel Engeland als Amerika gebruik
te maken van het veto-recht. Het was
de eerste keer in de geschiedenis van
de Veiligheidsraad dat Amerika een
veto uitsprak, voor Engeland was het
de vierde keer.
Tevens werd een iets mildere Brit
se resolutie verworpen, waarin de lid
staten van de Verenigde Naties werd
verzocht het uitroepen van de onaf
hankelijkheid van Rhodesië te ver
oordelen en het bewind van premier
Ian Smith niet te erkennen. Vóór
de resolutie stemden slechts vijf lan
den terwijl de zes anderen zich van
stemming onthielden, omdat ze von
den dat de voorgestelde maatregelen
niet ver genoeg gingen.
Enige uren reeds voordat Amerika
en Engeland de Afro-Aziatische re
solutie met hun veto torpedeerden
bleek gisteravond dat er „bitter om
de punten zou worden gevochten".
Er was al sprake van enige spanning
toen Spanje verzocht een afzonder
lijke stemming te houden over enkele
paragrafen van de resolutie waarin
sancties werden voorgesteld tegen
Portugal en Zuid-Afrika vanwege de
hulp die deze landen aan het bewind
van premier Smith verlenen. Het ver
zoek werd ingewilligd doch de stem
ming (zeven voor en acht onthoudin
gen) leverde Spanje niet het beoogde
doel op.
De stemming over de gehele resolu
tie leidde daarna naar het hoogtepunt
van de vergadering. In de resolutie
stelden de landen die ze hadden in
gediend (Boeroendi, Nepal, Sierra
Leone, Zambia en Syrië) voor alle
betrekkingen en verbindingen waar
onder lucht- en postverbindingen met
het regiem van Ian Smith te verbre
ken. Daarnaast zouden alle lidstaten
van de Verenigde Naties zich van een
erkenning van Rhodesië moeten ont
houden. De Afro-Aziatische landen
kregen bij hun voorstel steun van
Rusland, Polen, Nationalistisch China
en Spanje. Columbia, Frankrijk, Fin
land en Nicaragua onthielden zich
van stemming. Omdat het vereiste
aantal stemmen was gehaald grepen
Engeland en Amerika toen nog naar
het laatste redmiddel, het veto-recht.
Dat dit niet met veel genoegen ge
beurde bleek na de stemming toen
de Britse ambassadeur lord Caradon
bittere kritiek uitte op de indieners
van de resolutie.
Hij beschuldigde hen ervan „een
daad van obstructie" te hebben ge
pleegd. De minister van buitenlandse
zaken van Zambia bracht hier tegen
in dat de Afro-Aziatische landen En
geland er toe gedwongen hadden „nu
eindelijk zijn wai'e aard" te tonen.
Ook de Amerikaanse ambassadeur
Charles Yost toonde zich niet bijster
ingenomen met het feit dat hij van
het veto-recht gebruik had moeten
maken. Hij zei dat hij voornamelijk
bezwaren had gehad tegen een para
graaf in de resolutie waarin „de
voortdurende weigering van de rege
ring van het Verenigd Koninkrijk ge
weld te gebruiken om een eind te
maken aan de rebellie in Zuid-Rho-
desië" werd veroordeeld.
Yost bracht ook naar voren dat er
in Rhodesië nog veel Amerikaanse
burgers wonen, voornamelijk missio
narissen die een grote hulp zijn voor
de Afrikanen. En aangezien Amerika
reeds zijn consulaat in Salisbury had
gesloten kon het nu, volgens Yost,
niet nog eens instemmen met een
verbreken van alle verbindingen van
het land, zodat de betreffende bur
gers geen enkele bescherming meer
zouden genieten.
(ADVERTENTIE)
mm
Want ze zijn
allebei even goed. Allebei
zo fris als fruit! Lekker!