AKKOORD VER STATEN EN SOVJET-UNIE:
Wapenembargo op M.-Oosten?
DRUK OVERLEG OVER LAOS
Home vertraagt
dispensatiebeleid
voor priesters
[(ard. Alfrink: kerk moet cultus van nationale staat veroordelen
I )e^e|Hd
Franse verkiezingen40 kwam niet
Politiek asiel
voor muiters
m
jVö moord
op oud-
minister:
angst voor
oodog
op Cyprus
J
Nederlands-Duitse
aanpak van lucht
en watervervuiling
I (Van onze redactie buitenland)
Commentaar
iet
consequent
REEDS 200 AANVRAGEN UIT
NEDERLAND NIET BEHANDELD
Meisjes
Hearts of Soul:
geen problemen
PAK protesteert
tegen hockey
met Rhodesië
Praatte prins
Bernhard
mond voorbij
Ontploffing bij Shell:
1 dode, 2 gewonden
DE STEM VAN' DINSDAG 17 MAART 1970
11
4ff
»418t
uiig (KNP-ANP) De ver-
I line van de kerk tot de politiek
F„'. tiid moet en wordt in vele
t Hen hierdoor gekenmerkt
V den dat zij zich steeds minder
'jn de binnenlandse, natio.
Vnolitiek en dat zij de grote be-
>n van de mensheid in haar ge-
isteeds duidelijk naar voren
t. pe kerk moet de cultus van
nationale staat veroordelen,
tdurend wijzen op de noodzaak
beperking der nationale souve-
niteit en de internationale organi-
versterken. Aldus kardinaal
Irink als internationaal president
de katholieke vredesbeweging
I Christï in de lezingencyclus,
fte hij gisteravond in België be
nnen is.
Op uitnodiging van de christelijke
vredesbeweging en de katholieke
Pax Cliristi in België spreekt hij
op openbare bijeenkomsten in Luik,
Namen en Bergen en in priesterver
gaderingen.
Kardinaal Alfrink gaf een uit
voerige uiteenzetting over de taak
van de mensheid ten aanzien van de
vrede in de wereld en in het bij
zonder over de christelijke opdracht
daartoe. In verband hiermee ci
teerde kardinaal Alfrink de Cana
dese socioloog Laulicht, wiens on
derzoek heeft uitgewezen, dat de
godsdienst en de bestaansopvatting
van een individu voor een groot
deel zijn houding ten aanzien van
oorlog en vrede verklaren.
Laulicht kwam daarbij tot de con
clusie, dat gelovigen van een kerk,
waarvan het dogmatische aspect
sterk ontwikkeld is, geneigd zijn het
bestaan van grote strijdkrachten te
aanvaarden. Zij keuren de versprei
ding van atoomwapenen goed, of
betreuren ze in ieder geval niet.
Zij tonen zich wantrouwend of zelfs
vierkant vijandelijk tegenover een
vreedzame coëxistentie-politiek.
De grote voorstanders van de ont
wapening vindt men eerder bij de
ongelovigen en de naam-christenen
dan bij de praktiserende christe
nen.
Dit Canadese onderzoek dateert
dan voor 1963. Kardinaal, Alfrink
vroeg zich af of de situatie nu nog
zo is. Volgens hem is er een krach
tige ontwikkeling binnen de chris-
tenheid gaande. Voor wat betreft de
katholieken wees hij op de inspan
ningen in dit opzicht van paus Joan
nes (Pacem in Xerris) en paus Pau-
lus (Populorum Progressio).
Maar hij acht het een vraag of men
op het ogenblik werkelijk kan spre
ken van een persoonlijke en geza
menlijke inzet voor de vrede bij de
meerderheid der christenen.
Het christendom aldus kardi
naal Alfrink heeft ongetwijfeld
een stuk dynamiek, heilzame onrust
en ontevredenheid met het bestaan
de in de geschiedenis ingebracht,
maar het heeft dikwijls ook bijge
dragen tot de stabilisering van ge
vestigde orde alsof een stuk van het
heil daarin blijvend belichaamd zou
zijn.
De bedreiging met totale vernie
tiging in een atoomoorlog heeft een
nieuwe situatie geschapen, die dui
delijke consequenties heeft voor
de moraalverkondiging, zo vervolg
de kardinaal Alfrink. De moraal
hield zich bij voorkeur bezig met
het zedelijk handelen in de sfeer
der persoonlijke betrekkingen.
De moraalverkondiging zal zich nu
daarentegen veel meer bezig moe
ten houden met de problematiek,
die wordt opgeroepen door het han
delen van groepen tegenover ande
re groenen, met politieke en inter»
nationale vragen enz.
Wij zullen vooral hv het oog moe
ten houden, zo verklaarde de kardi
naal, dat de toekomst van het men
selijk bestaan afhangt van onze be
reidheid daadwerkelijk een aandeel
te willen leveren in de bevordering
van de voorwaarden tot een betere
toekomst. Dit is geen vrijblijvende
zaak. Bespiegelingen zijn niet vol
doende.
Als voorbeeld voor het gevaar van
een dergelijk tendentie wees de kar
dinaal op de mogelijkheid tot ver.
dere verspreiding van kernwapens.
Men kan zich terecht verheugen
over het non-proliferatie-verdrag
van nucleaire wapens, dat thans of
ficieel in werking is getreden, maar
zo waarschuwde kardinaal Al
frink het zal van de praktische
politieke gedragslijn van de volke
ren en naties afhangen of dit gevaar
thans werkelijk bezworen is.
NICOSIA Op Cyprus is de
[lemming er een van angst, na
ft moord zondagnacht op de
Tiid-minister van binnenlandse
iken, Polyearpos Georgadjis, 39
je vcrAicht werd een aandeel
|t hebben gehad in de aanslag
L aartsbisschop Makarios acht
lagen geleden.
I Vele Cyprioten zijn bang, dat
It dood van Georgadjis een oor-
fc zal ontketenen tussen de
éangers van de vermoorde
nister en zijn moordenaars.
De ex-minister zou zich met
'ito politieman in zijn auto naar
i afgelegen plaats op zes km
i oosten van Nicosia hebben
legeven, nadat hem beloofd
las, dat hij belangrijke gege-
MS zou krijgen over de misluk-
i moordaanslag op Makarios.
bals bekend was de naam Ge-
jrjhadjis herhaaldelijk genoemd
t verband met deze aanslag. Hij
tocht daarom Cyprus niet ver
film. Zaterdag was hij uit een
(liegtuig gehaald, dat naar Li-
inon zou vertrekken.
lOp de afgesproken plaats ver-
ict de politieman de auto over-
jfflkomstig de regeling, die de
U-minister had getroffen met
Ie twee mannen die hem de be-
Joofde inlichtingen zouden ge
ien. Eén van deze twee mannen
wot Georgadjis zes kogels in
Ie borst.
De politieagent, Kyriacos Pa
tas, die als lijfwacht voor de
lid-minister optrad, toen deze
il was van de ondergrondse be-
legbi? „Eoka" schoot terug. Hij
Heef ongedeerd.
f grootste twee werkgeversver
bonden hebben dezer dagen
verontrusting uitgesproken
'bet door de mjnister van Eco-
bsche Zaken gevoerde prijsbe-
Hoewel er nog onlangs enige
fcffingsmogelijkheden van de
pop zijn bijgekomen, worden
zenog niet voldoende geacht. Het
isle waarnaar gestreefd dient te
'tan is het verzekeren van een
rendement over de in de
«'nemingen geïnvesteerde kapi-
m.
re werkgeversorganisaties zullen
f gelijk hebben als ze menen dat
N:ge bedrijfstakken als gevolg
("deprijsstop wat moeilijk komen
r ben. Maar het moment van hun
Jarschuwing lijkt ons wat ongeluk-
e 9ekozen. Want het is nog pas
Pear weken geleden dat de
pliers van de beide werkge-
perbonden kosten noch moeiten
n om het Nederlandse volk
geadverteerde Open Brief te
""enen de tering naar de nering
I eken teneinde de inflatie te be-
|J en. Ze waren daarbij zo objec-
oen sermoen tot èlIe bij het
P ornisch leven betrokkenen te
pen.
I - bans geleverde pleidooi
Ik r[er Pr'isbeleid, hoe begrijpe-
I 0K' zou minder subtiel
voor
•ijpe-
den-
Ind M ""ncK
Ir"*; derlanders ertoe kunnen
P en de brandbrief van de
°orziLtt<ers als niet ernstig
Is'di 5 ,esc'10uwen. Zo one
jn Politieke partijen die ivo
L an 0111 belastingverlaging
Pentiernaar c'aaraan n'et de conse-
F'bindeVan rninc'er overheidszorg
de he-
ge-
i ongeveer
Ivoor-
te
conse-
Laotiaanse regeringssoldaten wachten hier op een vliegtuig dat hen naar
het front op de Vlakte der Kruiken zal brengen.
DEN HAAG (KNP) Bij het dispensatiebureau voor priesters van de
congregatie voor de geloofsleer te Kome liggen momenteel 200 aanvragen
van Nederlandse priesters om laïcisatie. Sedert vorig jaar echter is er een
aanzienlijke vertraging in de afhandeling opgetreden. Met name sedert sep
tember van het vorige jaar heeft geen enkele Nederlandse priester, die wil
uittreden, daarvoor de vereiste inwilliging uit Rome ontvangen. Aldus wordt
vernomen uit bevoegde kringen.
De vertraging in de afwerking der
duizenden aanvragen uit de hele
wereld ligt volgens dezelfde kringen
echter niet zozeer in een verharding
van het Romeinse standpunt, maar
in de verandering in de soort van
aanvragen. Daartegenover staat wel
een verklaring van kardinaal Danie-
lou in het Parijse dagblad La Croix,
die een hardere politiek bepleit.
Volgens welingelichte kringen ech
ter zou de vertraging toegeschreven
moeten worden aan een principiële
wijziging in de aanvragen.
Sinds 1964 werd aan priesters in
moeilijkheden de mogelijkheid gege
ven tot dispensatie. Dit gebeurde op
verzoek van de bisschoppen in het
concilie. Een lawine van aanvragen
volgde, voornamelijk van oude ge
vallen. Rome was in de afhandeling
hiervan zeer soepel.
Die soepelheid werd ook betracht
ten aanzien van jongere priesters,
die moeilijkheden hadden als gevolg
van de celibaatsverplichting. Maar
sedert 1968-1969 is er een derde ca
tegorie van aanvragen, namelijk van
priesters, die het celibaat afwijzen
maar geen moeilijkheden hebben met
het priesterschap en in feite in het
ambt willen blijven. Dit staat Rome
in geen geval toe.
In bevoegde Nederlandse kringen
is men ervan overtuigd, dat Rome
een bewuste vertragingspolitiek voert
DE DUITSE SCHRIJVER Josef Mar
tin Bauer is zondag op 69-jarige
leeftijd in zijn woonplaats Dorfen
(Beieren) overleden.
om daarmee de priesters, die willen
uittreden, een extra bedenktijd op te
leggen. Rome ziet het verzet tegen
de celibaatsverplichting slechts ais
een tijdelijke crisis.
Bij de opleiding van priesters moe
ten geheel nieuwe wegen worden in
geslagen. Zo zegt een 66 pagina's tel
lend document over de „beginselen
van de priesteropleiding", dat curie
kardinaal Garrone gisteren in het
Vaticaan bekend gemaakt heeft. Het
stuk moet beschouwd worden als een
raamwet, waarbinnen de plaatselijke
bischoppen hun richtlijnen voor de
priesteropleiding kunnen opstellen,
In ons land heeft men reeds lang de
nu door Rome voorgeschreven we
gen gekozen.
Het document staat uitvoerig stil
bij het celibaat. Hierover wordt ge
zegd, dat de seminaristen ingeleid
moeten worden in het celibaat. „Het
celibaat moet in volkomen vrijheid
gekozen worden in duidelijk besef
van de daarmee verbonden zware
verplichtingen. Vandaar wordt een
overeenkomstige rijpheid van geest
en gevoelsleven verondersteld even
als de toepassing van bovennatuur
lijke en natuurlijke middelen om ge
varen af te weren, waaraan de pries
ter normaliter bloot staat".
De omgang met meisjes wordt se
minaristen dan ook afgeraden, al
moet hun wel duidelijk worden wat
ze opigeven. In tegenstelling tot vroe
gere bepalingen van Rome wordt de
psychoanalyse niet bij voorbaat uit
gesloten als het erom gaat toekom
stige priesters op hun geschiktheid te
testen.
(Van onze redactie buitenland)
MOSKOU/NEW YORK/LONDEN
De Sovjet-Unie heeft gisteren gerea
geerd op (bemiddelings?) voorstellen
van de Britse regering over de kwes-
tie-Laos. Zondag had de Russische
premier Kosygin al een brief geschre
ven aan president Nixon over dezelf
de kwestie.
De tekst van het Russische ant
woord is niet bekend. Maar Kosygin
heeft zich al in de brief aan 'Nixon
over diens voorstel, de deelnemers
aan de Geneefse conferentie te raad
plegen, uitgesproken. Hij noemde dit
voorstel „onrealistisch". De Ver. Sta
ten moeten eerst hun „gewapende in
terventie in Laos" en alle bombarde
menten op Laotiaans gebied staken,
aldus Kosygin.
Deze Russische eis heeft de Ameri
kaanse vice-president, Spiro Agnew,
inmiddels afgewezen.
(Van onze radio- en t.v.-redacteur)
HILVERSUM Willem Duys heeft
in een radioprogramma gezegd dat
de drie Hearts of Soul niet tegelijker
tijd mogen zingen in het Eurovisie
Songfestival dat zaterdag a.s. in Am
sterdam wordt gehouden. Dit zou in
strijd zijn met de internationale re
glementen. Er zou voor het lied „De
waterman" een nieuw arrangement
moeten worden geschreven.
De NOS-woordvoerder verklaarde
dat er niets aan de hand is. Patricia,
Stella en Bianca Maesen uit Harder
wijk hebben alleen een nieuw arran
gement gekregen, dat meer is aange
past aan de allures van zo'n finale.
Patricia zet het liedje in en net als
de vorige keer wordt zij daarna ge
assisteerd door haar belde zusjes.
(Van onze redactie buitenland)
TOKIO/NEW YORK De Verenigde Staten en de Sovjet-Unie
zouden zijn overeengekomen, voorlopig een embargo op wapenleve
ranties aan Israël en de Arabische landen in acht te nemen. Dit meldt
het Japanse persbureau Kyodo uit de Libanese hoofdstad Beiroet.
In het westen kon het bericht over een dergelijke leverantiestop ech
ter niet bevestigd worden.
Kyodo zegt het nieuws van welingelichte zijde vernomen te hebben. De
twee grote mogendheden zouden hiermee willen voorkomen dat het con
flict in dit gebied weer oplaait, voordat V.N.-gezant Gunnar Jarring zijn
vredesmissie kan hervatten. Ook schijnen zij hiermee gevolg te hebben ge
geven aan de oproep van V.N.-secretaris-generaal Thant, om voor de duur
van Jarrings missie de wapenleveranties aan Israël en de Arabische landen
te staken.
Amerikaanse regeringsfunctionaris
sen in Washington toonden zich zeer
verbaasd over het bericht. De woord
voerder van het Witte Huis, Ziegler
wilde er geen commentaar op geven
In westelijke kringen in de Verenigde
Naties werd verklaard dat men geen
grondslag voor het bericht kon vin
den.
Volgens twee Amerikaanse com
mentatoren zal president Nixon Is
raël niet alle vliegtuigen verschaf
fen waarom het heeft gevraagd, om
dat hij van mening is, dat Tel Aviv
reeds voldoende overwicht in de
lucht heeft op de Arabische landen
rond Israël. In een artikel in de
Washington Post zeggen de schrijvers
dat Nixon enkele dagen geleden be
sloten heeft, Israël niet de 25 F-4
Phantoms en de 80 a 100 A-4 Sky-
hawks te verkopen die Israël ver
langt (Israël zou het aantal aanvan
kelijk verlangde Phantoms van 50
tot 25 teruggebracht hebben).
ROSMALEN Het PAK-Brabant
(P.v.d.A. en PPR) heeft in een schrij
ven aan de Kon. Ned. Hockey Bond
zijn verbazing uitgesproken over het
voornemen eifi hockeymatch te or
ganiseren tussen de clubs van Rho
desië A en Nederland Heren A.
Er zijn wedstrijden vastgesteld op
9 mei in fthdhoven en de dag daarna
in Amstelveen.
„Het zal u toch bekend zijn, dat u
uitkomt tegen een vertegenwoordi
ging van een land, dat elementaire
mensenrechten schendt", aldus het
PAK-Brabant. „Zoals u bekend zal
zijn, misbruiken landen als Rhodesië
deze sportevenementen op de indruk
naar buiten te wekken, dat zij ook als
politiek regime worden geaccep
teerd".
Het PAK-Brabant geeft de KNHB
in,overweging beide wedstrijden af te
gelasten.
(ADVERTENTIE)
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG Het ministerie
van Buitenlandse Zaken in Den
Haag schijnt enigszins overval
len te zijn door de uitlating van
prins Bernhard in Indonesië, dat
koningin Juliana en hij in 1971
een officieel bezoek aan Indone
sië zullen brengen.
Deze positieve mededeling van
de prins werd door Buitenlandse
Zaken gisteren niet bevestigd.
Een woordvoerder zei dat nage
gaan wordt of de Indonesië pre
sident Soeharto dit jaar een of
ficieel bezoek aan ons land zal
kunnen brengen. Afhankelijk
daarvan is of koningin en priiis
dan volgend jaar een tegenbe
zoek in Indonesië zullen afleg
gen.
WASHINGTON Twee van de
„Columbia Eagle" gehaalde muiters
hebben de Cambodjaanse regering
om politiek asiel verzocht, zo maakte
het State Departement gisteravond
bekend. Cambodja heeft de Ameri
kaanse regering laten weten, dat zij
voornemens is dit verzoek in te wil
ligen.
De Columbia Eagle moet zijn la
ding bommen en ander oorlogstuig
in Thailand afleveren.
De woordvoerder van het Pentagon
wild-e niet ingaan op de door journa
listen geuite veronderstelling, dat
een Amerikaanse vredesbeweging de
hand in de muiterij zou hebben.
ROTTERDAM (ANP) Bij een
ontploffing op de Shell-raffinaderij
in Pernis is gistermorgen een 51-ja-
rige schilder om het leven gekomen
en zijn er twee gewond. De gewonden
zijn in een Rotterdams ziekenhuis op
genomen.
De explosie deed zich voor bij het
in gebruik stellen van het platina-re-
former, die wegens revisiewerkzaam
heden enige tijd buiten bedrijf was.
BIJ EEN VLIEGTUIGONGELUK op
de luchtmachtbasis Danang in Zuid-
Vietnam zijn gisteren 22 Amerikanen
verongelukt. Het toestel, een Super
Constellation van de Amerikaanse
marine, had moeilijkheden bij het
landen.
Nou ja mensen, er valt inmiddels
van de politiek in ons knusse landje,
dat siddert van de spanning voor de
dag van morgen, toch weinig meer
te begrijpen. Neem nu bijvoorbeeld
Vondeling eens. De man van de
PvdA, een uiterst vriendelijk heer
schap, die al vaak zijn gal heeft uit
gespuwd over de KVP wat desal
niettemin nog steeds de grootste par
tij van Nederland is.
En wat doet deze Vondeling nu;
hij geeft de KVP een gratis advies
over de te volgen tactiek in de toe
komst. Een zeer merkwaardige zaak
als je bedenkt dat Vondeling de KVP
natuurlijk zo snel mogelijk zo klein
mogelijk wil hebben.
Maar nee: „Als zij voor de Kamer
verkiezingen met de VVD zou bre
ken, zou de KVP eerst goed in de
vernieling gaan," aldus Vondeling.
Dus doet de KVP dat niet, ten
minste, voorlopig niet. Maar dan!?
U merkt het wel, ik laat me hele
maal meeslepen door het fascinerende
spel met de kiezers. De PPR bijvoor
beeld, dat is toch die partij, die zo
veel duidelijkheid in zijn propaganda
stopt? Je zou het niet zeggen wan
neer je het affiche ziet, waarmee de
Politieke Partij Radikalen de Staten
verkiezingen is ingegaan.
Het affiche toornt een steenrood
veld met daarop een blauw label
waarin op het eerste gezicht een
hiëroglief staat afgebeeld. Radikale
collega's wisten te verzekeren dat dit
een .gestileerde samenvoeging is van
de letters PPR.
Maar als je goed kijkt kun je er
net zo goed D.D.R. in lezen....
en zelfs, maar dan moet je wel
van kwade wil zijn, KVP!
Voor sommigen een PAK van het
hart, dat ze het oude vaderhuis toch
niet vergeten zijn.
Overigens: Mevrouw Maria Fer-
reira Go-ncalves, een 38-jarige Bra
ziliaan-se heeft haar vijfentwintigste
kiitd ter wereld gebracht. Bij de kin
derschaar van het echtpaar, dat 24
jaar getrouwd is, is één tweéling. De
vader verklaarde het heerlijk te vin
den elk jaar weer een baby in huis
te hebben. Hoor je dat, Pieter?
Gefeliciteerd.
Maar laten we even eerlijk zijn,
dat wordt me morgenavond natuur
lijk wel een gevecht. Tussen de tv-
uitzendingen van Feijenoord én die
van d-e verkiezingen. Volgens mij
komt Feijenoord als overwinnaar uit
de bus op deze verkiezingsdag. Vor-
warts mars.
Wat stemt u? Ik stem af op
Feijenoord.
Dag KVP, WD, PvdA, D'66, PPR,
Koekoek, BP, Binding Rechts, AR,
CHU, SGP, en al die anderen. Veel
succes, sterkte en de groeten van:
MERIJN,
(Van onze redactie binnenland)
DEN HAAG Tussen de ministe
ries van Volksgezondheid van Neder
land en West-Duitsland ij overeen
stemming bereikt over samenwerking
op het gebied van lucht- en water
verontreiniging.
De besprekingen, welke de afgelo
pen maanden gevoerd zijn tussen de
staatssecretarissen prof. dr. L. van
Manger Koning (Duitsland) en dr. J,
Kruizinga ONéd.) leidden tot instel
ling van een commissie, die de vol
gende onderwerpen gaat bestuderen.
het verband tussen specifieke
milieuverontreiniging en het optre
den van ziekten;
het ontwikkeien van methodieken
en procedures voor het schoonhouden
van de atmosfeer in grote geïndustri
aliseerde gebieden;
een planning op langer termijn ten
behoeve van de drinkwatervoorzie
ning;
ontwikkeling van chemisch/psy
chische en biologische onderzoeks
procedures t.a.v. de verontreiniging
van oppervlaktewater.
(Van onze Parjjse correspondent)
PARIJS De uitslag van de ver
kiezingen voor de Franse provincia
le staten heeft zondag bij 40 pro
cent onthouding van stemmen een
grote winst opgeleverd voor twee
partijen; voor de gaullisten rechts
en voor de communisten links. De
gaullisten wonnen 33 en de commu
nisten 19 zetels. De verliezers zijn
de socialisten (min 12), en de di
verse liberalen (min 31). Tot deze
vier groepen zal men zich in hoofd
zaak moeten beperken want de rest
noemt zich gematigd rechts of ge
matigd links. De Fransen zelf heb
ben daar al moeite mee, zodat er
voor buitenlanders helemaal geen
touw aan vast te knopen is.
De hoofdlijn in deze uitslag is
dat het in Frankrijk hoe langer hoe
meer in de richting gaat van een
grote partij rechts en een grote par
tij links, namelijk de gaullisten en
de communisten. De gaullisten pro
fiteren ervan dat zij als partij twaalf
jaar lang bestaan, regeringspartij
zijn en in het land hoe langer hoe
dieper wortel beginnen te schieten.
Aan de overkant profiteren de
communisten van de verdeeldheid
bij centrum-links. De nieuwe socia
listische party van Savary kan haar
draai niet vinden en neemt geen
duideiyk standpunt in tegenover de
communisten. De houding van de
communisten over Tsjechoslowakye
en Israël keurt de socialistische par
ty af maar tegeiykertyd wil zij met
de communisten onderhandelen
over een eenheidsactie. Dit eten
van twee wallen gaat er by de kie
zers niet in
De liberalen Iqden onder dezelfde
verdeeldheid. Tot dusver is nog niet
aangetoond dat het nieuwe program
van vooruitstrevende liberaal Ser-
van Schreiber invloed op het volk
heeft gehad.
Tussen de twee uitersten gaullis
ten en communisten staat een grote
kiezersmassa die noch de ene noch
de andere extremiteit wil, maar die
uit wanhoop over de verdeeldheid
by centrum-links geen raad «Mt.
