ent
i
De nieuwe revolutionairen
HET GEVECHT VAN VADER VERSLUIS
MACHTELOOSHEID
CHT EN PLICHT
M ONS EIGEN GEBIED
DR. CORN. VERHOEVEN
ratieve
/r.)
4 DE STEM'
IS KRACHTIG
VBI
5000
75
pk
4000
60
pk
3000
46
pk
2000
38
pk
115
pk
oes
ERKERS
HRUVERS
(gedipl.)
/ERKER
,DE COMMUNISTISCHE WERELD IS NIET COMMUNISTISCH EN DE VRIJE MENS IS NIET VRIJ'
ONTROEREND
OORZAAK
VERSLAGEN
20
DE STEM VAN ZATERDAG 14 MAART 1970
van ons snel groeiend
e termijn een
rervaring.
job voor iemand die
■kkring en een goede
js stelt.
vilt u meer weten over
neem dan kontakt op
ief t.a.v. de heer Van
AAT 1 - GOES
lijnen) - 6995 lijnen)
PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGFN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PE'L!NGjjN .Mr^M^PFILI
JNGEN .PEILINGEN ^PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILIIGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN .PEILINGEN PEILINGEN PEIUNGEN PE'UNGEN PEILI
■N fJLy,NGIM11 „PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEIL NGEN PEILINGEN PtlUNG
,C|LINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILLINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEIL
irZijn mensen, die gehuild hebben, toen Russische tanks Praag binnen
rolden, toen de vlam van de vrijheid door soldatenlaarzen werd uit
trapt. Er zijn mensen, die nu hun vakantie niet in Griekenland willen
jrbrengen. Zij kunnen niet genieten van zon en kleuren en licht in een
d( waar hef fluiten van een verboden liedje concentratiekamp kan be
lenen.
•rzijn ook in een vrij land als Nederland mensen die van plan zijn
jjgebruik te maken van hun democratisch recht deel te nemen aan vrije
diezingen. De opkomstplicht is immers afgeschaft, zeggen zij.
De dwang is verdwenen. Gelukkig. Maar de plicht is gebleven. Want
van het kostbaar recht om vrij te mogen en vrij te kunnen kiezen geen
jvuik maakt is die vrijheid niet waard. De kiezer, die hef allemaal geen
(5fkan schelen, maakt de weg vrij voor tanks en soldatenlaarzen, zij het
Russische, zij het van Griekse makelij.
REN
ïaler
Vlaanderen
n de honderdduizenden STEM-lezers in Brabant en Zeeland zouden
wij voor de Statenverkiezingen van woensdag aanstaande het vol
de willen voorhouden: het gaat bij deze verkiezingen niet om het wo-
iuw-, A.O.W.- of loonbeleid van het kabinet-De Jong. Het gaat niet
Schmelzer of Vondeling, om Biesheuvel, Van Mierlo of Annie Kessel.
>r het regeringsbeleid kan het volgend jaar bij de kamerverkiezingen
len gestemd.
/oensdag gaat het om Zeeland, woensdag gaat het om Brabant.
/oensdag beslist Zuidwest-Nederland over de mannen en vrouwen, die
tomende vier jaar op provinciaal niveau de belangen van dit gebied
in gaan behartigen. Woensdag kunnen wij de mensen kiezen, wier
nen laten van grote invloed zal zijn op het wonen, op het werken, op
leven in deze gewesten.
e gemiddelde Nederlander weet weinig of van de Provinciale Staten
van de mannen en vrouwen, die er deel van uitmaken. DE STEM heeft
Ie afgelopen weken geprobeerd aan het werk en aan die mensen gro-
bekendheid te geven. De volgende week, vóór woensdag uiteraard,
en wij de kandidaten en hun programma's nogmaals in een samenvat-
overzicht plaatsen.
ts
ktie
bzette tijd Kastanje-
4LSTROOIER
k, met sttooitabel, met
:ware aftakas en neder-
je
AK
1500x1000 mm. met
!5 kg. met hoog draag-
met kippende laadbak
met grote laadhoogte
trme hefkracht 380 kg.
cht 115 kg.
JJachteloosheid" is een veel ge-
l' bruikt woord. Meestal wordt
I iet wat klagelijk gebruikt, soms
^tok een beetje beschuldigend en
J al die gevallen duidt het op
ie afwezigheid van een macht die
ten eigenlijk wel zou wensen,
lachteloosheid is een doem, een
«treurenswaardige begrenzing
van macht. Ook dat woord wordt
teel gebruikt en dikwijls in het-
alfde verband. Hoe meer de mens
macht ontdekt, des te meer
Óijnt hem zijn machteloosheid te
"geren. Misschien is het wel zo,
è't machteloosheid genuanceerder
nagevoeld kan worden, naarge-
toig de macht zich verder uit
lekt en meer gebieden aan zich
nderwerpt. Hoe meer gebieden
«grensd blijken te zijn, des te
Mer tentakels krijgt het gevoel
'ffl onmacht. Precies zo gaat het
de kennis: hoe meer iemand
Wet, des te duidelijker wordt het
'em, hoeveel er nog is dat hij niet
Wet. Het probleem van de mach
teloosheid schijnt te liggen in de
gelijktijdigheid van macht en on
echt en in hun evenredige toe-
Jarne. Wie het probleem zo stelt,
'ett tegelijk de halve oplossing
w handen, namelijk de toename
ÏJn de macht, die hij zo graag wil.
Misschien is dit een woorden
kei. Het woord „macht" betekent
"fastens twee dingen. Op de eer-
!te Plaats wordt het gebruikt om
RMATIEBON
mij per omgaande fordérmaten33'
le
jon:.-.
sinten envelop zonder postzegelI vd
en aan: H. J. Hoegen Dijkhot Hi
j N.V., Antwoord™. 95. Doe!"*'-!!
Daarin zijn geweldige vorderingen
gemaakt en het resultaat van die
vorderingen kunnen we beschou
wen als een toename van mense
lijke macht en onafhankelijkheid.
Op dit gebied zijn gevoelens van
onmacht nogal misplaatst, lijkt het.
Maar toch sluipt hier de antieke
betekenis van het woord „macht"
weer binnen, nu zonder ons een
kans te geven een oplossing te
zoeken in vrome afhankelijkheid.
Het is absurd een computer vroom
te benaderen, al zou ik niet graag
beweren dat het nooit gebeurt.
£Je menselijke macht is zo gecom
pliceerd geworden, dat zij bij
na de zelfstandigheid van antieke
kosmische machten dreigt te krij
gen. Zij blijft volop menselijk,
maar beantwoordt niet meer aan
het vermogen van individuele
mensen. „De" mens is machtig,
maar elke individuele mens is
machteloos. En deze gelijktijdig
heid van macht en onmacht is het
waarschijnlijk die van de machte
loosheid zo'n groot probleem
maakt. Het is niet erg machteloos
te zijn tegenover goden of de na
tuur: dat kan zelfs een diepe ge
dachte of een lyrisch gevoel zijn.
Maar machteloosheid van mensen
tegenover mensen is problematisch
of zelfs tragisch. Een aspect daar
van, het meest lyrische en minst
tragische, sluit bij een antieke tra-
jachten buiten de mens aan te
jjjPden, die zijn bestaan beïnvloe-
De goden van de antieke vol-
n zijn zo'n macht, het noodlot
M een, de natuurwet etc.
"Senover deze machten is de
®ens machteloos. Het is alleen zijn
aajt de eigen beperkingen te leren
"aen (ken u zelf) en zich aan
"Passen: overeenkomstig de na-
ij 'even. Dat zijn meteen twee
langrijke verworvenheden van
antieke denken. Machteloos-
is een inspiratie tot een
i.™om denken. Pascal en Kant
enden deze manier van denken
volop en waren er gelukkig
Machteloosheid, nietigheid is
'fagisch wanneer de mens niet
concurreren met de machten.
Maai' het woord „macht" bete-
kent ook: het menselijke ver-
J* met eigen middelen iets
kan 'e brengen. Deze macht
Va®6' de machten concurreren,
lew t oudheid hebben mensen
Sea dat een groot deel van
toS°ddelijk« macht aan hen zelf
kom 3m' z'in rn opstand ge-
ie teSen de goden en tegen
lot j r- Mensen hebben hun
»eip j'^en hand genomen en ge-
mJ®™ aan het fatum of aan
natuurwetten te gehoor-
ferzn i, hebben die wetten on-
Haakt en er ëebruik van Se"
vo"r hun eigen doeleinden.
ditie aan: het is ons onvermogen
tegenover wat ons aan noodlot
gebleven is, de dood en allerlei
ellende in het leven. Wij kunnen
elkaar nauwelijks troosten, wij
kunnen onze kinderen niet be
hoeden voor de vergissingen die
wij zelf ook begaan hebben. Wij
zijn machteloos tegenover „het
leven"; wij berusten daarin.
gen ander aspect is dat wij ook
machteloos zijn tegenover de
machthebbers. Wij worden, zegt
men, gemanipuleerd door een
handjevol machtige mensen; wij
zijn machteloos omdat zij alle
macht in handen houden. Is deze
veronderstelling juist of is zij een
moderne versie van de antieke
mythen over de goddelijke mach
ten? Ik ben er volstrekt niet zeker
van dat dit laatste niet het geval
is en dat de hypothese van de
manipulerende machthebbers al
leen maar bedacht is om de mach
teloosheid niet te hoeven aanvaar
den en de gedachte daaraan te
verbieden uit naam van de god
Actie. Voorstanders van die hypo
these zullen zeggen dat deze kri
tiek bedacht is om de machteloos
heid te kunnen aanvaarden en
niets te hoeven doen. De mogelijk
heid van zo'n misverstand bewijst
al dat de machteloosheid groot is,
zo groot dat ze niet langer „ver
boden" mag worden.
FRITZ TEUFEL
FIDEL CASTRO
CHE GUEVARA
REGIS DEBRAY
TARQ ALI
TILBURG „Van de Berlijnse muur tot de Vietnamese
rijstvelden worden de „democratieën" door mensen als Ul-
bricht en Johnson met het geweer afgedwongen.
Deze barbaarse regimes, die bezig zijn met de systematische
vernietiging van het menselijk leven, rechtvaardigen hun han
delen in naam van de vrijheid. Als er één politiek feit gecon
stateerd moet worden is het, dat de communistische wereld
niet communistisch is en dat de vrije wereld niet vrij is".
Vrijheid heeft nauwelijks iets te maken met het feit, of burgers om
de vier of vijf jaren een parlement kiezen. Ze staat of valt niet met
het aantal supermarkten, gokmaehines, casino's of spoetniks dat een
land bezit. In onze wereld is het begrip vrijheid geïnfiltreerd door
financiële waarden. Het is een stuk comfort geworden dat te koop is
voor hen die er geld voor hebben.
„De vrijheid die vandaag nage
jaagd wordt in de oude maatschap
pijen is een aanfluiting voor de mens
die in deze maatschappijen niets an
ders is geworden dan het instrument
van zijn eigen scheppingen en die
overschaduwd wordt door de techno
logie".
Dat schrijft Tom Fawthrop in zijn
opstel over buitenparlementaire op
positie, een stuk opgenomen in de
studie „Niéuwe revolutionairen,
linkse oppositie" X) Een bloemlezing
die door de in Groot-Brittaemdë wer
kende links-radicaal, de Pakistani
Tariq Ali is samengesteld. Aandach
tig lezen van dit boek, geen gemak
kelijke opgave door de vaak onge
nietbare in linkse kringen gebruikte
ideologische vaktaal, opent vele deu
ren naar achtergronden en beweeg
redenen van de nieuwe revolutionai
ren.
Misschien, bijvoorbeeld, vindt men
nergens een zo duidelijke uiteenzet
ting over het hoe en waarom van het
streven naar een buitenparlementai
re oppositie als bij de Britse studen
tenleider Fawthrop. In zijn stuk ook
vindt u de verklaring, waarom juist
studenten zich zo fel en zonder pauze
verzetten tegen het onderwijssys
teem. Die studenten ervaren het als
een feit dat dat systeem, evenals de
technologie, een instrument is gewor
den van de kapitalistische staat.
Fawthrop wil naar een maatschap
pij, in zijn opvatting slechts door re
volutie te bereiken, die zelfbeheer
van alle werkers garandeert. De po
litieke democratie die werkt via par
lementen kan dat niet tot stand bren
gen. En dan verklaart hij de politie
ke malaise die op het ogenblik in ve
le parlementair geregeerde heerst.
„Apathie is een kwaal die voortge
bracht wordt door tijdelijk politiek
falen. Het is de normale uitdrukking
van het gevoel van machteloosheid
dat gewone mensen ervaren, het is
hun berusting tegenover de werke
lijkheid. De realiteit van de revolu
tie is afhankelijk van de massa der
arbeiders en studenten die hun „lot"
weigeren te accepteren, en de bour
geoisie verwerpen. Studenten en ar
beiders moeten zich verenigen en de
doelmatigheid van collectieve actie
erkennen om eens en voor altijd een
eind te maken aan de onderworpen
heid van de mens aan de machine en
aan de klasse die deze machine bezit
en hanteert. Nog nooit zijn Sovjets
(arbeidersraden) te gronde gegaan
aan enige vermeende zwakke plek in
het idee; zij zijn. altijd vermorzeld
onder het gewicht van de kapitalis
tische of, zoals in Hongarije '56, ge
wapende macht".
Opgewonden taal? Misschien Maar
ook een gedachten-ontwikkeling die
veel duidelijk maakt in hedendaagse
revolutionaire acties. Want het was
deze gedachte, het samengaan van
studenten en arbeiders, die enige ja
ren geleden in Frankrijk werd nage
streefd en die het heersende maat
schappelijke systeem tot de rand
van de afgrond bracht. Ze werd voor
al getorpedeerd door de communis
tische partij en sterke krachten in de
vakbeweging.
Het boek bevat twee stukken die
ontroerend zijn. Die mogelijk door
generaties die na ons komen zullen
worden beschouwd als „grote doku-
menten" van deze tijd. Het eerste
stuk is de verklaring die de Franse
journalist en revolutionair Regis De-
bray in Bolivia veroordeeld tot 30
jaar gevangenisstraf voor zijn ,hulp'
aan de guerrilla's aflegde voor het
militair tribunaal aan het eind van
zijn „proces".
Het is de filosofie van een man die
diep gelooft in de strijd tegen de
machten die honderden miljoenen
rustig in armoede laten leven, opdat
zij de rijkdom en welvaart vast in
handen kunnen houden. Het is de fi
losofie van een mens die eerbied
heeft voor het leven, maar die bereid
is het te geven om zijn ideaal te ver
wezenlijken. Het is ook het .verhaal
van de man die trots is, omdat hij
heeft gekozen voor de „verworpenen
der aarde" en die volledig bereid is
de consequentie daarvan in al haar
verschrikkelijkheid te ondergaan.
Een document humain waaruit men
niet kan citeren zonder het geheel
onrecht aan te doen. Men moet het
rustig lezen. Het laat u beslist niet
meer los.
Van heel andere aard, nederiger en
ook devoter, is de tekst van de ver
klaring die Fidel Castro aflegde toen
Cuba op een grootse manifestatie in
Havanna de in Bolivia omgekomen
revolution-air Che Guevara herdacht.
Hier herdenkt een man meer dan een
vriend met wie hij vele malen de
dood in de ogen heeft gezien. Castro
getuigt in die rede van zijn overtui
ging dat alles waarvoor „de" revolu
tie zegt te staan in C-he is te vinden.
Met Che stierf een mens die hij lief
had, en kreeg de revolutie voor Zuid-
Amerika haar legendarische held.
Daarom zegt Castro dat toekomstige
generaties zullen zeggen „laten we
zijn ails Che". „Che is het model ge
worden van wat de mens zou moe
ten zijn, niet alleen voor ons volk,
maar voor het gehele volk in Latijns-
Amerika. Hij stond klaar om zijn
bloed spontaan te vergieten voor het
volk, voor ieder volk".
Diezelfde mystiek vindt men terug
in Eldridge Cleavers „bericht uit de
gevangenis", waarin deze Ameri
kaanse militante negerleider vertelt,
hoe hij tot de Zwarte Panters kwam.
„Onmiddellijk na mijn eerste kennis
making werd ik verliefd op de
„Zwarte Panter Partij voor Zelfver
dediging". Het was letterlijk liefde
op het eerste gezicht". Cleaver is een
van de markante linkse figuren in de
Amerikaanse negerbeweging, voor
zitter van de Zwarte Panters. Het
zelfde mystieke, maar volop gekruid
met een merkwaardig soort humor,
vindt u in het verhaal van de West-
duiitse maoïstische student Fritz Teu-
fel, een jongeman die in zijn land
herhaaldelijk terecht moest staan
voor politieke en culturele vergrijpen
Hij legt zijn „geloofsbelijdenis" neer
in een soort zelfbeschuldiging. Zoon
uit een burgerlijk milieu. Hij gaat
studeren, krijgt belangstelling voor
allerlei maatschappelijke en politie
ke gebeurtenissen en wordt gegrepen
door de geschriften van de grote re
volutionairen. Daarover schrijft hij,
als het ware als een buitenstaander:
„T. (dat is hijzelf) begon dingen te
begrijpen, waar hij tevoren slechts
een vaag vermoeden van had: bij
voorbeeld dat in een bourgeoismaat-
schappij eigendom en vrijheid iden
tiek zijn; dat vrijheid óf als vorm
bestaat, als de vrije keuze tussen
twee kwaden (zoals een student die
een kamer zoekt), óf als inhoud, als
particuliere eigendom, hetgeen bete
kent: bevoorrecht zijn". De ontboe
zeming van Teufel geeft ons de kans
bijna op de voet het geestelijke pro
ces te volgen dat hem, de student,
tot links-radicaal maakte. Een boei
end proces dat in grote trekken niet
zoveel zal verschillen van wat heel
wat studenten ervoeren en nog steeds
ervaren. En dat heel duidelijk maakt
wat vele hunner bezielt.
Belangwekkend ook is de bijdrage
van de Britse jood Tony Cliff over de
strijd in het Midden-Oosten. Cliff is
in 1930 door de zionisten uit Palesti
na gezet. Hij is uit overtuiging soli
dair met de honderdduizenden Ara
bieren die Palestina zijn uitgezet.
Cliff is marxist en een expert op het
gebied van zaken die het nabije Oos
ten betreffen. Zijn solidariteit brengt
hem aan de kant van de armen in de
wereld, dus ook aan die van de Ara
bische boeren, de kleine mensen die
in elk politiek systeem tot nu toe het
loodje moeten leggen. Hij kant zich
niet tegen de Israëli, maar wel tegen
het „imperialistische zionisme". Hij
eindigt zijn opstel: „De enig moge
lijke oplossing voor de noden van het
Midden-Oosten is de revolutie van de
arbeiders en boeren, gericht op het
stichten van een socialistische repu
bliek met volledige rechten voor jo
den, Koerden en alle nationale min
derheden".
In dit boek vindt men de neerslag
van het groeiende internationale ver
zet tegen een maatschappij die orga
nisatorisch de antwoorden niet kan,
of wil, geven op de uitdaging van
technologie en politieke dictatuur.
Het verzet tegen de eenzijdig uit
groeiende kapitalistische welvaarts
maatschappij en een in bureaucratie
en partij dogma's verstard commu
nisme. De meeste bijdragen beschrij
ven achtergronden en oorzaken van
regionale revolutionaire bewegingen.
Maar wat wordt beschreven zijn
symptomen die men over de hele
wereld vindt. Men kan stellen dat de
ideeën die overal ten grondslag lig
gen aan de linkse oppositie in deze
studies hun regionale gestalten krij
gen. Die ideeën zijn volop op mars.
Dat maakt dit boek waard gelezen
en herlezen te worden. Het vertelt
veel over onze eigentijdse geschiede
nis.
JACQUES LEVIJ
TARIQ ALI. „Nieuwe revolutionai
ren, linkse oppositie". (.Vitg. P. Brand
304 pag f 16,90).
BREDA Wat is er aan de
hand met de medische stand?
Wat speelt er af in de verborgen
heid. Verborgenheid die wordt
opgeroepen door dat deel van de
ambtseed, dat de arts verplicht
„de vakbroeder tegen de buiten
wereld te beschermen".
Is het juist, dat artsen een col
lega, die wordt aangeklaagd „dek
ken"? Is het juist, dat de medi
sche stand gemaakte fouten „re
gelt" onder de striktste geheim
houding? Is het juist, dat de bui
tenwereld blijft geloven in het
„wat dokter doet is welgedaan",
wat hij ook doet?
Of zou het nog juister zijn, wanneer
de buitenwereld vertrouwd raakte
met het idee, dat artsen mensen zijn,
wier vakbekwaamheid gerespecteerd
wordt en aanvaard, evenals hun
menselijke beperkingen? Maar wier
integriteit evenzeer ter discussie kan
staan als die van rechters, politie
agenten, politici, sociale werkers,
journalisten of werkgevers, die zich
tot taak hebben gesteld andere be
langen van de mens dan zijn zuiver
lichamelijk zijn te dienen.
Vragen, die je jezelf stelt, wan
neer je het boek hebt gelezen, dat
de vader van Mia Versluis heeft ge
schreven en dat nu is verschenen.
Mia Versluis, nu bijna 25 ja>ar oud,
werd op 14 april 1966, in het zieken
huis Ziekenzorg te Enschede geope
reerd. Zij had knobbels aan haar voet
die zij wilde laten weghalen. Tijdens
de operatie traden complicaties op.
Door zuurstofgebrek werden zodani
ge beschadigingen aan haar herse
nen aangericht, dat zij werd „gede-
celebreerd", onthersend.
Zjj bleef in leven, maar slechts
als vegeterend lichaam, het bewust
zijn was verdwenen, ze moet kunst-
tig in leven worden gehouden. Ze
haalt adem door middel van een
buisje door mond en luchtpijp. Ze is
niet in staat zelf haar speeksel door
te slikken zou het buisje verwij
derd worden dan zouden haar longen
vollopen met speeksel, waarna ze zou
stikken. Haar vader heeft twee jaar
lang gevochten om zijn recht te krij
gen. Recht, waaronder hij verstaat:
veroordeling van de man, die door
een onjuiste behandeling de toestand
van zijn dochter heeft veroorzaakt.
(De narcotiseur werd door het Me
disch Tuchtcollege te Zwolle veroor
deeld tot duizend gulden boete, waar
tegen de inspecteur van de Volksge
zondheid in beroep gaat bij het Ge
rechtshof te Arnhem, dat de narcoti
seur tot een half jaar schorsing uit
het medisch ambt veroordeelt, waar
tegen deze arts weer in beroep gaat
bij de Hoge Raad. Deze gelast een
nieuw onderzoek door het Amster-
se Gerechtshof, dat de man weer tot
1000 gulden boete veroordeelt). Hij
verstaat onder recht ook: veroorde
ling van de leiding van 't ziekenhuis.
Ziekenzorg wegens een onzorgvuldi
ge behandeling van Mia Versluis,
waardoor ernstige doorligwonden zijn
ontstaan, ten gevolge waarvan het
rechterbeen van het meisje moest
worden geamputeerd, evenals onher
stelbare vergroeiingen.
De veroordelingen werden uitge
sproken, omdat de rechters tot de
overtuiging waren gekomen, dat de
narcotiseur zich in ernstige mate had
schuldig gemaakt aan fouten tijdens
de narcosetoediening. De toestand
van Mia Versluis toen de narcose
werd toegediend was al zo alarme
rend, dat de operatie had moeten
worden gestopt. Dat is niet gebeurd.
Nadat de opgetreden hartstilstand
door massage en het toedienen van
zuurstof was opgeheven werd zelfs
de tweede voet geopereerd Dat de
narcotiseur een fout had gemaakt
werd dus als vaststaand erkend
hij werd er bovendien voor ontsla
gen door de directie van „Zieken
zorg".
Maar voor de rechters stond het
niet vast, dat er een oorzakelijk ver
band was tussen de fout van de nar
cotiseur en de onthersening van Mia
Versluis, zoals die na de operatie
werd geconstateerd. Er werd door
één getuige-deskundige gewezen op
de mogelijkheid van een onbekende
overgevoeligheid voor de narcose, op
de mogelijkheid van een longcollops
op de mogelijkheid van verborgen
hartafwijkingen, zeldzaam voorko
mende zaken, maar voor de rech
ters voldoende motivering om niet
aan te nemen, dat de fout van de nar
cotiseur de oorzaak van de onttake
ling van Mia Versluis was
Deze uitspraak maakte het de offi
cier van justitie onmogelijk een
strafrechtelijke procdure te begin
nen tegen de narcotiseur. De aan
klacht van vader Versluis tegen de
leiding van het ziekenhuis Zieken
zorg over onvoldoende verzorging
werd niet in behandeling genomen.
Officieel, omdat een onderzoek door
de officier van justitie had aange
toond, dat er geen strafbare feiten
waren gepleegd. Een onderzoek
waarbij vader Versluis niet was ge
hoord, waarbij niemand van de jus
titie de toestand van Mia Versluis
zelf had onderzocht: er is nooit ie
mand bij haar geweest.
Officieus zo mag met het privé-
onderzoekje van vader Versluis wel
noemen werd de klacht gesepo
neerd, omdat drie artsen van Zieken
zorg zich tegenover de officier van
justitie bereid verklaarden onder ede
te bevestigen dat de doorligwonden
niet werden verzorgd, omdat dit hen
door de ouders van Mia verboden
was!
En dat nadat diezelfde ouders er
pas na heel veel moeite in slaagden
om hun dochter uit Ziekenzorg weg
te krijgen en in een ander ziekenhuis
te laten opnemen, waar de doorlig
wonden werden genezen
Nadat vader Versluis na twee jaar
vechten door zijn werkgever ontsla
gen werd, omdat hij niet meer vol
deed.
Nadat vader Versluis voor geeste
lijk inspannend werk volslagen onge
schikt was verklaard, omdat hij was
leeg gevochten
Nadat de familie Versluis een jaar
lang in een verbouwde varkensstal
heeft gewoond om maar dicht in de
buurt van Mia te kunnen zijn..
En daarmee was voor vader Ver
sluis de zaak ten einde. Hij was op
alle fronten verslagen door een
machtig apparaat, dat geheel legaal
dwarsliggers de nek kan breken.
Want zelfs het voorstel van de nar
cotiseur om het luchtbuisje bij Mia
weg te halen om zo een eind aan
haar leven te maken werd door het
Amsterdamse Gerechtshof niet ver
werpelijk of strafbaar geacht. „Hij
heeft met dit voorstel de grens van
het oirbare niet overschreden", al
dus het hof. Een verregaande uit
spraak, zeker wanneer datzelfde Hof
tegelijkertijd erkent, dat het hier
gaat om een „uiterst moeilijke pro
blematiek, die zich in een stadium
van ontwikkeling bevindt en nog al
lerminst is uitgekristalliseerd".
Wie het boek van vader Versluis
leest houdt een bittere nasmaak in de
mond. De lezer heeft niet alleen ken
nis genomen van het (met een hele
boel feiten gestaafde) relaas van de
vader; hij heeft ook de reprodukties
gezien van dreigbrieven van de ad
vocaat van de narcotiseur, toen de
ze had vernomen dat er een boek zi i
komen, zowel aan de vader als aan
de VARA, die het plan had een inter
view met hem uit te zenden.
Wie het boek van vader Versluis
leest gaat zich de vragen stellen, die
aan het begin van deze bespreking
zijn vermeld. Want ook al erkent
men met kille rationaliteit, dat het
boek niet best is geschreven, dat va
der Versluis soms doet denken aan
Shylock, die ten koste van alles het
pond vlees van zijn slachtoffer wil,
dat hij soms bijna irritant rechtlij
nig eist wat hij als recht ziet, dan
nog blijft er een document over, dat
je huiverend doet vragen of al die
ziekenhuisverhalen over slechte be
handeling, raadselachtige sterfgeval
len, vreemde „ongelukjes" mis-
Mia Versluis en liaar verloofde Geert,
kort voor de fatale operatie.
schien toch niet zo onzindelijk waren
als je altijd had verondersteld, om
dat ze afkomstig waren van onoor
deelkundige buitenstaanders. Bui
tenstaanders tegen wie de artsen el
kaar dienen te beschermen.
Wellicht, dat dit boek over deze
spectaculaire affaire, die enige ja
ren lang de gemoederen van velen
heeft beziggehouden, eir toe bij
draagt dat de ideologen van de me
dische stand zich nader bezinnen op
de plaats van de medische stand in
de gemeenschap. Een gemeenschap,
die niet ten onrechte openheid en
duidelijkheid eist. Ook van degenen,
die zich met 's mensen lichamelijk
welzijn beziggehouden.
HANS LUTZ
„Mia Versluis", geschreven door va
der Versluis. Uitgeverij Het Medium
Epe.