TOEN: i in New York, een omgekeerde struisvogel Problemen in de Chinese winter Bankovervallers krijgen het moeilijk ersstaten - en antiekmarkt lertogenbosch waardige poort zelfmoord-kandidaten waarom zo hoog DOOR NORMAN WEBSTER 27 pensioen toekennen, >eroep te zwaar is voor (je ran bijvoorbeeld boven de recht op vervroegd pensioen gekoppeld worden aan de lar aan de aard van het ioppelen aan de seks zou j| nig zijn. Dan zou een ®aji ok niet meer tegenop fc®, moeten blijven werken eii w in dezelfde omstandighe. haar zestigste op mogen vergist zich dan ook danig, elt dat aüe werkende vroit is stellen op vervroegd pen- at is zeer zeker niet waar, 1 van de werkende vrouwen js op vervroegd pensioen, en daar hun redenen voor, ider deel (en dat zou we!- 1 groter kunnen zijn) stelt naai geen prijs op om eerder nannelijke collega naar huis sn gestuurd en nog minder, if de eerste dag aan een an- maal zo hoge ouderdom, te moeten betalen. Dat zijn wen, die niet alleen blij ndelijk dezelfde rechten hel le man, het zijn ook de vrou- van hun werk houden en er tele behoefte aan hebben on :r mee op te houden. Waar maar wil zeggen dat eea ie pensioensregeling voor ..ets genuanceerder bekeken orden dan ir. Vos dat doet. mmissies die dit vraa© pen, zullen zeer zeker ook zitting moeten hebben. En wen die toch blijven ijveren rvroegd pensioen ómdat ijn, zullen moeten bedenken een pensioensregeling een is van uit de lengte I of uit de breedte 1 komen en promotiekansen). m ook nog enkele enhalf jaar in beslag nemen, gen van een dergelijke repa- ouden zowel voor Groot-Brit- Ls voor Eire dramatisch zijn. !erse republiek telt momen- 00 werklozen. De terugkeer miljoen landgenoten zou een economische crisis veroorza- wijl de Engelsen plotseling e werk zelf zouden moeten en. eeste Ieren ln Engeland zij" arbeiders, verplegers en vet 's kellners, kruiers, treint* kaartjesknippers. bus- rs en busconducteurs, belangrijke functie die de Engeland vervullen, k® toevallige bezoeker afleiden, Engelsen ze slecht kunnen Naar schatting 45 op elke leegsters in de Britse zieken- ijn uit Ierland afkomstig. Ie strijdkrachten van Groot- zoud-en in elkaar storten, ren geen dienst mochten ne- te vechten voor hun vroe- oniale overheersers. Tijdens e wereldoorlog leverde 1®" verhouding tot zijn bevol' itheid méér vrijwilligers a® 1 strijdkrachten, dan om net ik deel van het imperin"1, reekt vanzelf, dat de Ier® 'ooral als ze een glaasje OP - betere soldaten achten dan Isen. Deze laatsten gev® dat de Ieren woeste veen- zijn. Ze wijzen er boven' dat de „paddies" zich m vaak schuldig maken aan en andere misdaden. volkeren koesteren 3®^® tveel vooroordelen als I®=j m, maar toch hebben ze lig, ook al denkt Enoch r°' anders over. lOGENBOSCH (ANP) ig 22 februari zal in de irabanthallen een kunst markt worden gehoudeu internationaal tintje KW anwezigheid van Belgisc'ie kunstenaars. oude te zien zijn zoals Potff? mattenvlechten, linosnu nailleren. De markt is r twee ondernemende J ne kunstenaars. pege. ie directeur van het 6^ ïseum in Arnhem zal enen. DC STEW Het 102 verdiepingen hoge Empire State Building zal door het wereld- Het wereldhandelscentrum in New York in aanbouw. In 1973 zullen 50.000 employees liet in gebruik nemen, handelscentrum als hoogste gebouw ter wereld worden onttroond. Zo zal het wereldhandelscentrum in New York er na zijn voltooiing uit zien. De twee torens zijn 411 meter en 110 verdiepingen hoog. (Van een onzer verslaggevers) NEW YORK, januari „Een aansteker? Welzeker, sir". De winkel staat aan Park Avenue, New Yorks spiegelende koopstraat. De gemanicuurde man achter de toonbank draagt een parelgrijs kostuum van gedistingeerde snit. De prijs is 20 dollar. Ik leg hem spijtig uit, dat dit bedrag in Nederlands geld neerkomt op 70 gulden, hetgeen pittig is voor een verchroomd niemandalletje. Hij ziet mijn punt en zakt tot 15 dollar. Nog te duur? Tien dan. Een kwartier en vele argumenten later zitten we op 5. Het Waterlooplein. De Souk van Tunis. De woensdag- markt van Luino. Park Avenue is dus, ondanks zijn behaagzieke praal, niet anders. Als de mens maar sjacheren kan. En daar hield de humane kant, voor zover ik die in New York ont dekken kon, wel ongeveer op. Sjou wen door kloven van straten tussen de houvastloze bergwanden van wolkenkrabbers het geeft je een soort omgekeerde hoogtevrees. Je voelt de onbedwingbare lust omhoog te springen, waar misschien nog een uitzicht is en een stukje hemel met een wolk. De mensen om je heen zijn stom me figuranten, hoe luidruchtig ze ook kauwen. Niets telt alleen de wolkenkrabbers. En kom me niet aanzetten met de door Wallstreet overlommerde Trinity Church, want die hebben ze alleen laten staan om te laten zien wat een krentenkak kers de kathedralenbouwers van vroeger waren. En ze gaan hoger, hoor. Jazeker. De ongebakken deegsliert van het Empire State Building was ze niet hoog genoeg. Nu bouwen ze op de westelijke oever van Manhattan een wereldhandelscentrum, dat nog hoger wordt. Hoogte maar liefst 1350 ver duivelde voeten, want je moet de buitenlanders aan het rekenen hou den, nietwaar? Ofwel 411 meter en 48 centimeter hoog worden de twee torens van het wereldhandelscen trum, en daarmee zullen de 30 me ter uitsteken boven het gebouw, dat tot dusver het hoogste ter wereld was: het Empire State Building. Nou, dat vinden ze wat. „Het is aan zienlijk minder dan de 52.600 vier kante meters massief graniet die de pyramide van Cheops beslaat", zegt de New York Sunday Times, „maar het is toch niet onaardig". En jubelt dan: „Vijfduizend ja ren scheiden het wereldhandelscen trum, dat nu in Manhattan verrijst, en de grote pyramide van Cheops in Giza. Vijf millennia moesten ver strijken voordat de mens, op de drempel van het jaar des heren 2000 een bouwwerk zou neerzetten, dat qua afmetingen en visie vergelijk baar is met de steenklomp, die een farao 3000 jaar voor Christus bouwde om zijn graf af te grende len. Als men louter het gewicht van de gebruikte materialen en sommi ge van de bouwkunstige en techni sche aspecten in aanmerking neemt, blijft Cheops de grootste architect van alle tijden, maar het wereldhan delscentrum is voor de mensheid een waardige poort tot de 21-ste eeuw". Kom daar in de Bijlmer meer eens om. Nou is het om de bliksem niet gemakkelijk, om zo hoog te bouwen. „U wilt natuurlijk weten", zegt Kay Monti, opzichter namens de stad New York bij de werkzaamheden, „of de torens niet zo zwaar zullen zijn, dat ze door hun eigen gewicht als conservenblik] es in elkaar zullen worden gedrukt. Een verstandige vraag. Inderdaad zou een mens door zijn benen zakken als hij op eens zes meter lang zou worden. Maar sinds de oorlog hebben ze staal leren maken met een verdrie voudigde spankracht. Dit materiaal met een groot gewicht en solide af metingen gebruiken we voor de on derste van de 110 verdiepingen. Naarmate we hoger komen, gaan we lichter materiaal aanwenden. De wind? Tja, als het stormt, zullen de torens 30 centimeter heen en weer wiebelen, maar dat mag van de ingenieurs en windtunnelproe- ven hebben aangetoond, dat de men sen er niets van zullen merken". Er komen, als het wereldhandels centrum in 1973 klaar is, 50.000 mensen in te werken, die 43.600 ra men hebben om door te kijken ais ze hun tijd willen verlummelen en die door 208 liften op en neer zullen worden gezeuld. Worden ze knetter gek, hetgeen niet ondenkbaar is, dan zullen ze niet naar beneden kunnen springen. „Daar is aan ge dacht," legt Ray Monti uit. „Zelf moord-kandidaten zullen een strate gie moeten ontwikkelen, heel uitge kookt moeten zijn en over een plat tegrond van het gebouw plus een se rie sleutels moeten beschikken en tenslotte zullen ze zich over een 2 meter 40 hoge balustrade moeten werken. Dat geeft ze plenty tijd om van gedachten te veranderen. De ramen kunnen natuurlijk niet open. Voor de luchtverversing en de kli maatregeling in de torens zorgt een air-conditioning, die iedere minuut 360.000 liter water uit de Hudson opslurpt. Alleen de hiervoor beno digde apparatuur al vergt 39 mil joen dollar van de 600 miljoen, waarop de bouwkosten worden ge raamd. Waar is het allemaal goed voor? En kom me niet aan met de smoes, dat het eiland Manhattan zo klein is, dat ze wel de hoogte in moeten, want daar geloof ik geen barst van. Als je per Cirkel Line een tocht er omheen maakt (drie uur, vooral doen) zie je ruimte genoeg. Je komt dan bijvoorbeeld langs „Wel fare Island", een godverlaten strook land van drie kilometer lengte in de East River. Als je het wereldhan delscentrum op zijn kant zou leggen, zodat je een bouwwerk van humane afmetingen kreeg, zou het er ruim zeven keer op passen, alleen in de lengte al. Maar niks: Welfare Is land, dat naar Newyorkse maat staven een grondwaarde van een miljard gulden heeft, ligt er al sinds mensenheugenis zonder excuus ongebruikt bij. Er heeft een tijdje lang een ge vangenis gestaan, waar misdadigers geketend aan een stoel, naar belie ven mochten uitdrogen of verhonge ren. Er is nu een ziekenhuis geves tigd. Maar voor de rest doen ze niets met deze lap grond, die slechts een steenworp verwijderd is van de wolkenkrabber, waarin de mensen van de Verenigde Naties zitten ver keerde struisvogel hun kop in de wolken. pakt. Ze steken liever als een omge- De contouren van New York te gen de hemel heten mooi te zijn. Ik weet het niet. Ten eerste hangen wolken-dweilen vaak om hun krab bers ter hoogte van de plaats, waar bij de mens het elastiekje van de onderbroek zit. Naar de rest mag je raden, zelfs op een heldere dag.. Met weloverwogen stadsplanning heeft het geen biet te maken. Ze bouwen hoog en verder valt er wei nig over te zeggen. Toen het TWA- toestel, waarmee ik in zeven com fortabele uren over was gevlogen, laag over deze gigantische bouw kunstige uitspatting daverde, waren de ah's en oh's te snijden en ik kir de mijn partij driftig mee. Maar toen ik er later in rondwandelde niet op mijn gemak, dat kan daar niet kreeg ik een stijve nek van het hoofdschudden en voelde ik hooguit respect voor dat schoenma kertje op Lexington Avenue, dat met zeventig verdiepingen vol ellen de boven zijn kop spijkertjes in een zool zat te rammen alsof de lijm nog niet was uitgevonden. Gekke stad. New York.... Waarom zo hoog? De vraag bleef me kwellen, terwijl TWA me als de gedienstigste aller gastheren van kust tot kust en terug pingpongde. Hij kwelde me te meer, omdat niet alleen New York aan het wolken complex lijdt, maar heel Amerika. In Tuscon bijvoorbeeld krabben ze even hard mee en die stad ligt, godbeterhet, midden in de op één na grootste woestijn ter wereld de Sonora. Je zou denken, dat ze daar horizontaal uit de voeten kunnen. Ik wil proberen, tot een proeve van antwoord te komen. Ten eerste, ge loof ik, heeft „this great nation", zoals alle Amerikaanse presidenten hun volk klef plegen te noemen, ruimtevrees en dat is begrijpelijk, als je de immense vlakten ziet, de verschrikkelijke bergruggen, die ze met hun ossekarren hebben moeten oversteken. Het zijn lappen die Iedere be schrijving tarten en al vlieg je er hoog en droog overheen het kost weinig verbeeldingskracht om de gebleekte skeletten te zien liggen van de slappelingen, die het niet haalden. Enerzijds vereisten deze pioniersreizen een groot gevoel van saamhorigheid. Je kon, met duizend gevaren op de loer, niet zeggen: je gezicht bevalt me vandaag niet, ik ga maar een eindje om. Anderzijds kun je je voorstellen, dat die pio niers eindelijk aangekomen op een plek met genoeg gras voor hun eeuwige koeien of genoeg edelme taal voor hun goudkoorts of genoeg olie voor de krijsende autofabrieken in Detroit genoeg hadden van al die ruimte en gewoon met een kluit op elkaar wilden kruipen. Hl PEKING „Hoe kan ik er voor zorgen dat ze het 's winters prettig vinden op de boerderij". Dit is in China ook een pro bleem. Recente berichten van het platteland maken duide lijk dat sommige van de enthousiaste mensen, die zich er gevestigd hebben, het winterseizoen liever niet in de „on beschaafde" plattelandsdorpen door willen brengen. Ze willen naar de steden terug. Het is nauwelijks verbazingwekkend dat sommigen er zo over denken. Een van de opmerkelijke resultaten van de Chinese culturele revolutie is het vertrek van miljoenen jonger ennaar het platteland. Het massale leeg lopen van de steden is in het verleden natuurlijk ook voorgekomen, maar n ognooit op een dergelijk grote schaal en met zo'n enthousiasme. Een reden van deze volksverhui zing, die door de politieke leiding krachtig wordt gesteund, is te vin den in één van Mao-Tse-Toeng's uit spraken. Deze luidt: „Het is noodza kelijk dat jongeren, die een weten schappelijke vorming genoten heb ben, naar het platteland gaan om daar een andere vorming te krijgen van de arme, eenvoudige boeren". De trek naar het platteland stopt de verdere groei van het aantal intellec tuelen in de steden, dat niets van het echte Chinese leven weet. Dit is niet de enige reden. De trek naar het plateland verlicht de be volkingsdruk, de werkloosheid en de voedselproblemen. De afgelopen ge bieden in het Chineese achterland worden nu bevolkt, met name de van strategisch belang zijnde provincies, die aan de Sovjet-Unie grenzen. Ver der zullen intelligente jongen men sen sleutelposities in landbouwdien- sten gaan vervullen of leraar, arts, accountant, technicus en dergeltike ïi op ^t Platteland. .Maar liet leven op het Chinese plat teland is geen pretje. Het werk is ™aar, het comfort van de steden is r met of nauwelijks en het klimaat ,E.UW' Daarom is het niet ver- wonderlgk dat sommige „kolonisten" begint verIanffen de winter mHl't aftjkelen in kranten alle- S, e"ch,ten die van het platteland larofL-iT hebben dit probleem on- ten o+ d' een van de kran- ionoSü .?-en. ard;ikel van een groep de ïmSI' in een produktie-briga- werKten in de provincie Iiaoning, die grenst aan Noord-Korea en Bin- nen-Mongolië. Hoewel de meesten van hen zich enthousiast in het avon tuur gestort hadden, schreven ze dat ooik enkele jongelui met plannen rondliepen de armé, eenvoudige boe ren te verlaten en de volksverhui zing de volksverhuizing te laten om de winter in de stad door te bren- gen. De schrijvers zeiden dat de trek naar het platteland een bewijs van trouw was aan voorzitter Mao. „We kunen de eenvoudige mensen hier geen ogenblik in de steek laten. We zijn vast besloten iniet naar de stad te gaan in de winter. We willen bij dragen aan de massale beweging van stijrd-kritiek-hervorming. We willen graag een nieuwe vorming ontvangen van de arme. eenvoudige boeren en ons blijvend vestigen op het platteland". Een ander artikel stond in een krant te Kwangming. Het was van een aantal jongeren die ergens in de provincie Hopeh werkten. In het ar tikel kon men lezen dat enkelen van hen hadden verklaard dat ze 's win ters best terug zouden kunnen gaan naar de stad, omdat er dan toch geen werk is op het platteland. De schrij vers van het artikel hadden kritiek op deze mening: „Het is een strate gisch plan van voorzitter Mao om ontwikkelde jonge mensen naar het platteland te zenden. Het is van het grootste belang voor het vestigen van de dictatuur van het proletariaat en voor de training en het naar voren brengen van een volgende proleta rische generatie in de revolutie. Het plan is niet alleen bedoeld om ar beidskrachten voor het werk op het platteland te werven. Beide groepen hadden voorstellen voor een winterprogramma. Deze voorstellen hielden een inten sieve studie van de uitspraken van Mao.Tse-Toeng in, met de nadruk op de praktische uitleg. Verder wilden de groepen bestuderen in hoeverre de vorming door de boeren in de laatste jaren resultaten had gehad, een plan voor persoonlijke vordering uitwer ken en een massale campagne begin nen om de revisionaire ideeën van Liu-Shao-Chi et verwerpen. Men stelde ook voor in de winter verschillende zaken klaar te maken voor de lente: bijvoorbeeld bevloei ingswerken, mestvergaring en werk aan projecten waaraan men in het drukke plant- en oogstseizoen niet toekomt. Volgens een bericht in een krant in de provincie Liaoning had een produktie-brigade er een werkgroep opgericht, die het leven van de jon geren in de winter gaat bestuderen. Deze werkgroep die als een voor beeld werd gesteld bestaat uit ver tegenwoordigers van boeren, leden van de hrigade en jongeren. Deze groep had ontdekt, dat on ervaren figuren uit de stad volko men onjuiste gedachten er op na hielden over het leven op het plat teland. Toen dit jaar een record- oogst van de velden kwam hadden sommigen gedacht dat het nu niet meer nodig was zuinig met graan om te springen. Er waren ook proble men geweest met het opslaan van graan en groenten.. De groep kwam tot deze bevindingen na intensieve bestudering van Mao's uitspraak, waarin hij zegt dat men zich moet „wapenen" tegen oorlog en natuur rampen door de jongeren toewijding en soberheid te leren. Er waren re gels vastgesteld voor het leven in de winter en voor het bewaren van het graan. Het aritkel vermeldde dat de jongeren van de brigade in de afge lopen twee maanden ruim honderd kilogram graan hadden gebruikt. „Nu hebben alle ontwikkelde jonge mensen hun leven in de winter goed ingericht. Ze zeggen dat ze nooit zul len vergeten hoe goed de arme, een voudige boeren voor hen gezorgd hebben en dat ze vastbesloten zijn op hun werkposten te blijven staan. Ze willen nooit meer naar de stad terug gaan en samen met de boeren een nieuw socialistisch platteland op bouwen". Vast niet helemaal toevallig bevat De Rode Vlag van deze maand een verhaal over een jong lid van de Rode Garde uit Shanghai, die Mao's bevelen opgevolgd had en in mei aan het werk was gegaan in de provincie Heilungkiang (ten noord-oosten van de grens met de Sovjet-Unie). De jongeman, Chin-Hsun-Hua, stierf de heldendood: in augustus verdronk hij in een bergstroom toen hij staats eigendommen wilde redden. Na zijn dood ontdekte men zijn dagboek. Het bevatte inspirerende gedachten óver het bestrijden van ontberingen en veranderingen, over dingen die de boeren hem geleerd hadden, over het voortzetten van de klassestrijd en het voorbereid zijn op de strijd tegen de Verenigde Sta ten en het Sovjet imperialisme. De Rode Vlag publiceerde enkele stukken uit het dagboek bij het com mentaar, waarin Chin-Hsun-Hua een voorbeeld werd genoemd voor de Chinese revolutionaire jeugd. Jongeren, die er wel eens afvallige ideeën op na zouden kunnen hou den, vinden het dagboek van Chin. Hsun-Hua misschien wel bij htm lec tuur voor de winter. (Copyright De Stein/The Globe and Mini) HAMBURG Kasgeld haalt men gewoonlijk van de bank of spaarbank, en de meesten hebben hiervoor gemaks halve een eigen rekening. Toch zijn er steeds meer lieden die het gemakkelijker vinden hiervoor een namaaksleutel, glas snijder, beitel of snijbrander te gebruiken. Vele bankinbraken zouden ver ijdeld of voorkomen kunnen zijn als men zich beter beveiligd had. Onlangs is in Duitsland van Sie mens het automatische alarmcon tact op de markt verschenen. Het apparaat bestaat uit een platte magneet die in een stapeltje bank biljetten verborgen wordt. Als de betreffende geldbundel weg genomen wordt, geeft een onder de geldla gemonteerde magneet schakelaar alarm. Tevens is het mogelijk aan dit alarmcontact een verborgen ca mera te schakelen, die dan de scène automatisch filmt.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1970 | | pagina 21