Commentaar
uw
□□0
Papandreou: kolonels gebruikten NAVO-plan
vs. i m
Lani
I
Totale verandering
DR. CORN. VERHOEVEN:
99
Stem die telt" in wezen
een bitter lachertje
kunififil,NGDÊf. peilingen peilingen peilingen peilingen peilingen peilingen peilingen peilingen peilingen peilingen peilingen 1k.^J|JNGen
Averechts effect
Kwalijke gevolgen
LScheepsberich
12
DE STEM VAN ZATERDAG 14 FEBRUARI 1970
13
13
;EN PFILINrFW DciiiM^I^,NGDE^i.K.^ILMNGnEN PEILINGEN PEILIIGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILNGEN PEILINGEN lk PEILINGEN |M PEILINGEN |NPEILtNGEN PEIll
peiiiw^CM .^'LINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEIL NGEN PEILINGEN
PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEIILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEI1
JJet is moeilijk aanneembaar, dat de Israëlische bomaanval op Egyptische
burgers opzettelijk is uitgevoerd, 't Is immers duidelijk, dat aanvallen
op Arabische bevolkingscentra vergeldingsacties zullen uitlokken. Rusland,
de beschermheer van Nasser, wordt op deze wijze als het ware gedwon
gen de geleide projectielen en nieuwste vliegtuigen te leveren, waarom
al zo lang gevraagd wordt. Aan de andere kant wordt het voor Amerika
wel bijzonder moeilijk Israël nog aan meer vliegtuigen te helpen.
Israël wijt deze luchtaanval, die bijna honderd doden heeft geëist, aan
een „technische fout". Het risico van dit soort „foutenwordt groter naar
mate luchtaanvallen dichter bij grote steden worden uitgevoerd. De Israëli's
hebben dit risico aanvaard. Zij zijn dus ook aansprakelijk voor de gevolgen.
Erkend moet overigens worden dat Israël in een uitermate moeilijke
positie verkeerd. Niet zozeer militair gezien maar financieel-economisch.
Dit kleine land met z'n paar miljoen inwoners draagt nu al maanden de
enorm zware last van een oorlogssituatie. Dat is niet onbeperkt vol te hou
den. Begrijpelijk dus, dat de Israëli's al het mogelijke proberen om de
Arabische landen te dwingen vredesonderhandelingen te beginnen. Bij
deze dwangprocedure werken aanvallen op bevolkingscentra echter ave
rechts.
1VTA alles wat er om de loonwet van minister Roolvink is gebeurd is het
nauwelijks voorstelbaar dat dit „knevel"-instrument door de rege
ring zal worden gehanteerd- Zoals de kaarten nu liggen heeft minister
Roolvink een wapen in handen gekregen, dat hij niet kan gebruiken ten
zij hij politieke zelfmoord zou willen plegen.
De heer Roolvink heeft de goedkeuring van zijn wet verkregen ten
koste van een fikse ruzie met de vakbeweging. Dat is een hoge prijs.
Handhaving van de arbeidsvrede veronderstelt een goed overleg tussen
regering en werkgevers- en werknemersorganisaties en dat kan alleen weer
functioneren als de vakbeweging het vertrouwen heeft van haar achter
ban.
De loonwet-Roolvink werkt hier verstorend. Dat kan vooral in een tijd
van hoogconjunctuur gevolgen hebben.
"Pen alternatief is volgens het
woordenboek „een stel van
twee mogelijkheden waaruit een
keuze moet gedaan worden". Dit
zelfstandig naamwoord en het ge
lijkluidende bijvoeglijke naam
woord hebben onlangs een nieuwe
betekenis gekregen. De alterna-
tieven zijn degenen die gekozen
hebben voor de „andere" moge
lijkheden b.v. voor links tegenover
rechts, open tegenover gesloten
etc. De snelle opkomst van dit
woord suggereert niet alleen een
snelle verscherping van tegenstel
lingen in onze maatschappij,
maar ook een betrekkelijke volle
digheid in de te kiezen mogelijk
heden, zodat ze gelijkwaardig zijn
en evenveel kana beloven. Dat zou
dan een grote vooruitgang zijn
vergeleken bij de veelbesproken
eendimensionale samenleving die
juist gekenmerkt is door de afwe
zigheid van alternatieven. Daar
is alleen plaats voor een vage on
rust, niet voor werkelijke veran
deringen-
Blijkbaar komen die veranderin
gen niet vanzelf. De eendimensio-
nele samenleving dient zich aan
met een grote vanzelfsprekend
heid en als een gesloten systeem.
Veranderingen moeten bevochten
en afgedwongen worden. Hierbij
doen zich problemen voor van al
lerlei aard. De alternatieve viae
op zich is een probleem omdat
zij in systematiek niet lijkt te kun
nen concurreren met het bestaan
de; de methode is een probleem,
omdat zij soms in de richting van
het geweld lijkt te gaan, en de
publiciteit is een probleem. Om
daarmee te beginnen: het is van
methode niet efficiënt en dus niet
juist is. Het is dan geen methode
maar geweld.
Ik ga nu even uit van de laatste
veronderstelling, waaraan ik een
grote mate van waarschijnlijkheid
toeken Dan is er maar één moge
lijkheid: de methode is niet effi
ciënt en glijdt af in geweld of lo
ze liturgie omdat het doel te ruim
gesteld is of zelfs niet zichtbaar
te maken valt. Dat doel heet dan:
totale verandering. Hiervan be
weer ik: totale verandering kan
eventueel wel bereikt worden,
maar zij kan niet als doel gesteld
worden. Wie haar als doel stelit,
probeert van zich zelf een onver
anderbare buitenstaander bij de
veranderingen te maken, een
soort van onbewogen godheid.
Doet hij dat niet, dan wordt hij
zelf bij de verandering betrokken
op een manier die hij niet kan
voorspellen en waaraan hij dus
niet te voren een inhoud kan ge
ven. Hij kan haar dus niet tot doel
stellen, hij kan haar alleen wagen
riskeren. Tenzij- hij tot doel heeft
niets te veranderen en alleen iets
tot uitdrukking te brengen. Een
pijl treft alleen feilloos en onder
alle omstandigheden de roos,
wanneer die roos aan de pijl vast
zit. Maar treft hij haar dan? Er
moet er dan nog geschoten wor
den?
Om uit deze tegenspraak bevrijd
te worden verwijs ik naar wat de
orde zeggen. Zij beschouwen die
als een systeem. Welnu, een sys
teem wordt hierdoor gekenmerkt,
dat alle onderdelen met elkaar
samenhangen en elkaar beïnvloe
den. Wie een onderdeel verandert
belang dat de alternatieven hun
beslissingen in het openbaar ne
men. Dat hoort ook zo. Maar er
zijn twee soorten openbaarheid:
beslissingen kunnen genomen wor
den ten overstaan en met inspraak
van alle betrokkenen en zij kun
nen voorbereid worden door pu
bliciteitsmedia die een veel gro
ter publiek bereiken. Soms kan
het laatste het eerste tegenwer
ken. Een rommelige en ruzieach
tige discussie op de t.v. kan weer
standen oproepen bij een groot pu
bliek en daardoor ook het kleine
re publiek ongunstig beïnvloeden.
Dan is er mijns inziens sprake
van een misplaatste openbaarheid
die aan de zaak zelf te kort doet
en waaraan die zaak zelfs bezwijkt.
Dat is dan niet slim, want het
gaat niet om de publiciteit, maar
om de openbaarheid.
Wat de methode betreft: alter
natieven zeggen graag, dat ie
mand die kritiek heeft op hun me
thode het niet met hun doel eens
is, of dat hij dan maar een betere
methode moet leveren. Deze be
handeling van de kritiek doet mij
sterk denken aan ouderwetse
baasjes die ook best bereid zijn
kritiek te dulden, mits die maar
„opbouwend" is. Dat is een ma
nier om kritiek te verbieden en
de gekozen methode te propageren
als de enige. En ais zij de enige
is, zo gaat dan de redenering ver
der, is zij ook efficiënt. Maar dat
is natuurlijk een vergissing: het
kan heel goed zijn dat de gekozen
methode niet de enig mogelijke
is en dat zelfs de enig mogelijke
beïnvloedt het systeem. De tota
liteit van het systeem kan ver
nietigd worden, maar veranderd
kan zij alleen worden via verande
ring van delen. Wie middelen
zoekt om het hele systeem ineens
te veranderen, komt ofwel tot ver
nietigend geweld ofwel hij dra
matiseert alleen maar zijn eigen
onrust en wil in werkelijkheid
geen verandering, maar publici
teit, algemene zenuwachtigheid,
wakkerschudderij of zoiets vaags.
De kunst van de totale veran
dering berust op het vinden van
de juiste delen, die het snelst te
veranderen zjjn en waarvan de
verandering de grootste invloed
heeft. Dit deel hoeft helemaal niet
spectaculair belangrijk te schijnen.
Een voorbeeld: toen enige jaren
geleden in de kerk de liturgie ge
wijzigd werd, beschouwden velen
dit als een onbelangrijke en reac
tionaire restauratie aan de gevel,
een doekje voor het bloeden.
MaaT het is meer dan waarschijn
lijk dat deze restauratie het begin
is geweest van veel radicalere en
zelfs totale veranderingen. De keu
ze van dit onderdeel was even on
schuldig als raak. En naargelang
een systeem beter in elkaar zit,
doet het er minder toe waar de
verandering begint en is het ge
makkelijker een revolutie te ver
kopen als revisie- In dezelfde ma
te kan een methode tegelijk effici
ënter, minder gewelddadig en ge
ruislozer worden. Als iedereen het
erover eens zou zijn, dat ook dit
laatste een voordeel kan zijn, zou
de discussie over dit onderwerp
niet zo moeilijk zijn.
NEDERLANDSE
KIEZER
HEEFT
NIETS
TE
ZEGGEN
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Nauwelijks driekwart procent van de Nederlandse
kiezers heeft iets te zeggen. Misschien ligt er straks niemand van
wakker, maar een feit is, dat slechts rond 55.000 Nederlanders wer
kelijk uitmaken welke personen voor de 7,5 miljoen kiesgerechtigden
de politieke dienst uitmaken in de Tweede Kamer. Voor de Provin
ciale Staten zijn het er iets meer, voor de gemeenteraden nog wat
meer. Het blijft toch altijd nog maar een handjevol Nederlanders,
die het voor het zeggen hebben. De democratie heeft ons allemaal
lelijk te Iqjk gezet, in nuchtere cjjfers, in koele percentages. De „stem,
die telt" (zoals de PvdA in 1967 uitriep) is in wezen een bitter lacher
tje geworden. En dat is hoogstwaarschijnlijk onze eigen schuld ook
nog.
Dat maakt het juist zo'n lachertje, als we er goed over nadenken.
We laten het gewoon aan die 55.000 Nederlanders over om 150 kan
didaat-kamerleden op een lijst te zetten (en dus ook de regering),
685 leden van de Provinciale Staten (en straks door deze staten ook
de Eerste Kamer) en zoveel duizend gemeenteraadsleden (met daan-
bij de wethouders, die het in de gemeenten vooral moeten doen). Zo
staan we dan bijna allemaal op het toneel van onze vaderlandse
politiek in ons land.
1 - 'T jH
In Nederland gaat het niets of nie
mand zo slecht als de politieke par
tijen. Ze hebben te weinig geld. Ze
staan zoals de politieke leiders
beweren bijna voor een financieel
bankroet. De actieve belangstelling
voor de partij loopt sterk terug, of
is nog sterker verdeeld. De leden
verschijnen nauwelijks meer op de
partijvergaderingen, welke bekende
politicus ook komt of hoe men de
bijeenkomst ook opsiert.
Nauwelijks tien procent vain de le
den neemt werkelijk deel aan de po
litieke actdvitedten van de partij. Ten
minste als men de afdelings-, kring
en landelijke besturen geloven wil.
Zij blijven in hun uitspraken echter
altijd aam de optimistische kant. De
praktijk leert echter, dat de actieve
belangstelling nog lager ligt, althans
bij die meeste partijen. D'66 en de
PPR vormen een tamelijk gunstige
uitzondering, hoewel ook bij deze
jonge partijen het signaal een enkele
keer op rood begint te staan.
Ruw, maair zeer optimistisch be
rekend, tellen de dertien politieke
partijen, die in de Tweede Kamer
vertegenwoordigd zijn (en die straks
waarschijnlijk ook zitting krijgen in
de Provinciale Staten), rond 550.000
leden.
Voot de belangrijkste partijen is
het aamtal leden
De cijfers geven geen zuiver beeld
van het werkelijke aantal. De par
tijen zelf schilderen uiteraard graag
het zonnigste van hun sterkte. Bo
vendien loopt de telling van het
leden-bestand meestal gelijk met de
afdracht vain het lidmaatschapsgeld.
Het aantal leden kan op papier dus
van de ene op de andere dag sterk
verschillen. Het is een ruwe bereke
ning, die in totaal genomen toch wel
vrij dicht bij de werkelijkheid komt.
De Boerenpartij is, zoals bekend, na
1967 in drieën gesplitst, zodat de
partij-Koekoek, de groep Binding
Rechts en de eenmansfractie Kro
nenburg gedrieën wel een deel van
de 3.000 leden uit de oorspronkelijke
Boerenpartij meegenomen hebben.
De PPR, die thans na afsplitsing van
de KVP met drie man in de Tweede
Kamer zetelt, telt ongeveer 3.000 le
den, maar de drie kamerleden ver
tegenwoordigen in feite ongeveer
135.000 kiezers. Wie dit in 1967 dan
ook geweest mogen zijn.
Van deze 550.000 leden zijn er
misschien 55.000 actief werkzaam in
de partij, misschien iets meer, maar
waarschijnlijk minder. In theorie
kiezen dus 550.000 Nederlanders 150
KVP
PvdA
WD
ARP
CHU
DOD
i Oi
Boerenpartij
Ö'66
PPR
175.000
175.000
30.000
90.000
30.000
5.000
3.000
5.500
3.000
andere Nederlanders uit, die op de
kandidatenlijsten voor de Tweedie
Kamer op een verkiesbare plaats
komen. In de praktijk echter beslis
sen zo'n 55.000 zeg desnoods 60.000
Nederlanders, welke 150 Neder
landers Tweede Kamerlid zullen wor
den, 685 leden van de Provinciale
Staten en zoveel duizend gemeente-
Partijen
KVP
PvdA
WD
ARP
CHU
CPN
PSP
SGP
Boerenpartij
D'66
GPV
Kamer-
Stemmen zetels
1967 1967
raadsleden. Al zuilen vooral voor de
verkiezingen van de gemeenteraden
wel wat meer partijleden in actie
komen: op de afdelinigsvengaderin-
gen, in actiegroepen, met schrifte
lijke propaganda of wat ook.
Desondanks blijft er een weinig
zonnig beeld van deze „proeftuin der
democratie" over, zoals sommige po
litici onlangs zo lyrisch stamelden.
Feit is daartegenover toch ook weer,
dat zo'n 55.000 Nederlanders in staat
zijn om ruim 7 miljoen Nederlanders
naar de stembus te krijgen. De bijna
200.000 Nederlanders, die al of niet
bewust hun stem ongeldig uitbren
gen, niet meegerekend zijn het er
dan toch nog altijd 6,9 miljoen, die
zich door de 150 namen van de 55.000
mede-vaderlanders laten meeslepen
en de kandidaten kiezen.
Zo kon het in 1967 gebeuren, dat
de bijna 6,9 miljoen Nederlanders op
advies van hun 55.000 landgenoten
voor de Tweede Kamer als volgt
stemden
1.822.904 42
(nu 39 na afsplitsing
van groep-Aarden met
3 zetels)
1.620.112 37
738.202 17
681.060 15
560.032 12
248.422 5
197.206 4
138.069 3
327.953 7
(nu gesplitst in 3 frac
ties)
307.810 7
59.156 1
Intussen gingen bij deze verkiezin
gen 177.207 stemmen verloren op 12
partijen, die geen van allen de kies
deler haalden. Deze kiezers hadden
dus in feite voor niets gestemd.
De politieke partijen maken zich
zorgen over deze gang van zaken.
Niemand kan namelijk zeggen, hoe
op een gegeven ogenblik de werke-
lijke politieke situatie is. Ontevre
denheid met wat een bepaalde rege
ring wei of niet gedaan heeft, ge
makzucht bü het bepalen van de
keuze, psychologische omstandighe
den spelen een grote rol bij de ver
kiezingen.
Mr. B. Biesheuvel is jarenlang de
mooie jongen in de politiek genoemd.
Maar mr. Toxopeug kon nauwelijks
iets goeds doen. Mir. Hains van Mierlo
kan met bierglas en al enthousiast
gefotografeerd worden. Maar André
v. d. Louw mag op een congres niet
dansen, dan spreekt men er schande
van. Mr. Luns kan doen, laten en
zeggen wat hij wil, hij blijft voorop
liggen in de race om de kiezersgunst.
Maar drs. Schmelzer krijgt de merk
waardigste bijnamen. Mr. De Block
deed het niet en mr. Nelissen doet
het weer wel. Ga zo maar door. Niets
is ondoorzichtiger, dan het psycholo
gisch effect van bepaalde politieke
figuren op de kiezer. En dat blijft
waarschijnlijk toch ook weer een
boeiend neven-effect in de politiek.
Hoewel het toeval, uitgedrukt in
55.000 actieve Nederlanders, een
grote rol blijft spelen, een toeval dat
tevoren dikwijls opgeroepen wordt
door allerlei belangen, pressiegn*
pen, actiecomités en dit soort anjf;
rijpbare aangelegenheden. Bjjna
miljoen zouden daaraan natuurlij!
iets meer kunnen doen, dan 55.i
actieve partij-politieke Nederland®
Maar krijg ze aMe zeven miljoa
maar eens zover.
De openheid ook en vooral ffiif
partij-politieke aangelegenheden wi
den al heel wat verbeteringen i
n-en aanbrengen. Openheid van
collega's bijvoorbeeld, die advies uil-
brengen over kandidaten voor 4
Tweede Kamer, de Provinciale S3-
ten, de gemeenteraden. "Want W
begint in feite in politiek Nederlais
de inquisitie over andere Nederl»
diers en waar treedt het algen®
belang naar voren? Waar begip®
de „combines", zonder dat de te®
er iets van weet en waar eindigen
werkelijke politieke bedoelkS0,
Waar oefenen ai of niet kleine pr®'
siegroepen de werkelijke macht i"
en \/aar heeft ook de gewone kies1
a-Hes te zeggen, zoals het hoort"
deze democratie? Hij kan alleen W
stemmen, maar dan wel op de kat
didaiten die anderen voor hem in
dacht hebben.
't Is maar, dat we er af en toe een'
over nadenken. Anders doet de
kleine groep werkelijk politieke
tivisten het opnieuw.
Het is intussen kort dag:
voor 18 maart Statenverkiezingf
maar nog niet voor 3 juni (GemtfJ
teverkiezingen) en mei 1971 (Tivw1
Kamerverkiezingen)
(Door AP-correspondent Patrick
O'Keefe)
ROMF Andreas Papandreou,
de in ballingschap levende vroege
re Griekse minister, beweert, dat
de door het leger gesteunde staats
greep van 1967 op een gecompute
riseerd plan berustte, dat in Was
hington geprogrammeerd was.
In een interview zei hij dezer da
gen: „Het was een verbijsterende
staatsgieep. Het feit, dat zij de
eerste paar dagen overleefde was
een hulde aan de computer".
Kort nadat de kolonels het be
wind in handen hadden genomen,
kwamen er al betrouwbare be
richten uit Griekenland, dat ze ge
bruik hadden gemaakt van een
NAVO-plan, „Prometheus" gehe
ten, bestemd om een communisti
sche overneming van de macht te
beletten
Papandreou vertelde, dat hij zes
weken geleden had vernomen, dat
dit plan gecomputeriseerd was. De
Griekse militairen die de staats
greep uitvoerden, beschikten over
een jonge Griekse computerexpert,
die de gegevens van het program
voor hen „vertaalde". Deze expert
wps afgestudeerd aan een Ameri
kaanse universiteit en leeft nu in
ballingschap in Europa, zei Pa
pandreou, maar hij wilde zijn
naam niet noemen.
De 5I-jarige Papandreou die aan
het hoofd staat van de pan-helleen-
se bevrijdingsbeweging, welke
naar afzetting van de kolonels
streeft, zei, dat het computerpro
gram de namen bevatte van „alle
mensen die gearresteerd zonden
worden". Ook voorzag het in alle
mogelijke eventualiteiten. De com
puter, zo vertelde Papandreou, kan
bijv. vertellen wat er gedaan moet
worden als er in een bepaalde
stad een opstand uitbreekt".
Drie of vier maanden voor de
uitvoering was de staatsgreep ge
programmeerd door officieren van
de Amerikaanse en Griekse in
lichtingendienst, aldus Papand""
De oorspronkelijke bedoeling
om het plan in werking te steil
bij de onderdrukking van een
ministisrhe opstand of een Tip
koionne-beweging in GriekenIM"
Papandreou is 20 jaar A*"L
kaans staatsburger geweest.
1964 deed hij hiervan afstand
na zijn verkiezing in het Gne
parlement weer Grieks staatslw
ger te worden. Als minister i»
regering van zijn vader, rij'
George Papandreou, en sinds
verbanning heeft hij steeds
Amerikaanse politiek ten <>PzlC
van Griekenland bekritiseerd.
H to
ARCHIMEDES 12 v San An
Arica
BALONG 13 te Antwerpen
BENGKALIS 13 te Hamburg
CHEVRON AMSTERDAM li
Maracaibo n St. John.
DÏNTELDIJK 12 v Londen n
Hamburg
GEERTJE BUISMAN 13 te
Marseille
GEESTSTAR 12 v Roseau n
Preston
ICAMPERDIJK 12 v Seattle
Vancouver
KARA 13 v Ardrossan n Wh|
KOSSMATELLA 12 v Calcutl
Perz. Golf
KOUDEKERK 13 v Hamburg®
Bremen
LALIBELLA 12 v Cristobal 1
Punta de Palmas verw
LEUVELLOYD 12 v Hamburg
Antwerpen
LOIRELLOYD 13 v Noumea
Auckland
NEPTUNUS 12 v Santo Domii
Antwerpen
PHILIDORA 13 te Skaramang
STATENDAM 12 v MazaitJlian
Balboa
STRAAT JOHORE 13 te Dune
THERON 12 v La Gu-aiira n
Port of Spain
ESSO ROTTERDAM 12 v Antvs
n Bonny
HILVERSUM 12 te Miami
JASON 12 v Philadelphia n
New York
KATELYS1A 12 v Bonny n Ba
KATENDRECHT 13 te Durbar
KELLETIA 12 te Curacao
LADON 13 te New Orleans
NEDER EBRO 13 te Kaapstad
NEDER LEK 13 te Balboa
ORANJE NASSAU 12 v Barba
Punta Délgada
PARKHAVEN 12 v Rio de Jam
Santos
ROTTERDAM 12 v Kaapstad i
Durban
SEINELLOYD 12 te Balboa
SINON 12 v Port au Prince
Kingston
STRAAT HONGKONG 12 te Sal
TJIBANTJEK 12 v Tamiga n
Dar es Salaam
ACILA 13 te Abidjan
ADONIS 12 v San Lorenzo n
Cristobal
ARISTOTELES 13 te Cristobal
BENGALEN 13 rede Kaapstad
BLITAR 13 te Belawan
GREBBEDIJK 12 v Antwerpen
Rotterdam
HOUTMAN 12 rede Dar es Si
ISIS 12 te Antwerpen
MISSISSIPPILLOYD 13 te
Abudhabi
NEVERITA 12 v Taranto n
Tripoli
OSSENDRECHT 12 te Brake
SKADI 12 v Leixmoes n Bordeau:
STRAAT ALGOA 13 te Durban
STRAAT HOLLAND 13 te
East London
TJIMANUK 13 te Dar es Salaan
ZAANLAND 14 te Vera Cruz vei
1
ACTEON 14 te Miri verw.
ALCOR p 13 Ouessant n Antwer
BOVENKERK 15 te Yokohama
verw.
ESSO DEN HAAG 13 te Ras Tan
HERCULES 13 te Bremen
OVERIJSEL 13 dw Port Elizabeti
Leixoes j
RONDO 13 v Bombay n Rangooqj
ANNE CHRISTINA 11 te Lissabi
ASUNCION II 130m zzw Ouess;
Buenos Aires
BASTIAAN BROERE 11 te Rottd
dam
ELIZABETH BROERE 12 te
Rotterdam
MARIJKE IRENE 11 300m zw
Sao Thomé n Takoradi
PLANCIUS pass 12 IJmuiden n A
BILLITON 11 240 zw v Sabang n
Barcelona
CAPILUNA 12 te Singapore very
DAHOMEYKUST 11 v Dakar n
Freetown
DIADEMA 11 110 w v Greytown,
Sydney
DïNTELDIJK 12 v London n
DOSINA 11 220 nno v Las Pal:
Escravos
KAAP HOORN 11 800 zzo v
Madagascar n "Walvisbay
MARNELLOYD 12 verw te
Los Angeles
PATRO 11 42 zo v Wight n Bonn;
PHILIPPIA 11 300 nw v Flores n
Tranmere
RADJA 11 670 o v Ascension n
Antwerpen
STRAAT FREMANTLE 11 v
Monrovia n Freetown
STRAAT LE MAIRE 11 800 zw v
Perth n Portland aus.
DELTADRECHT 13 te Amsterdan
DOMBURGH 12 v Rotterdam n
Harwich
PARMSUM 13 te Amsterdam
GREBBEDIJK 13 te Rotterdam
KINDERDIJK 12 v Rotterdam n
Vera Cruz
OUWERKERK 12 v Rotterdam
Rouaan
SCHIEKERK 12 v Amsterdam n
Antwerpen
WILLEMSKERK 13 v Rotterdam
Hamburg i I
Hamburg j
ABBEKERK 12 v Dakar n Freetot
CAPULONIX pass 13 Gibraltar n
Hamburg
CERES 13 te Georgetown verw
DAHOMEYKUST 13 v Freetown
Pointe Noire
FOREST HILL 13 v Falmouth n
Swansea
FOREST TOWN pass 13 Bari n
Venetië
KONINGSWAARD 13 te Ardirosse
vCAON pass 13 Pentiandfirth n
Liverpool
DER LINGE 13 v Timaru n
.Napier
a^RWESER 13 v Hongkong n
nmm^L12 v Beiroeth n Izmir
STn ,E,R5ERK 13 te Rouen
FLORIDA 13 te Nagoya
&AT FRANKLIN 13 te Luanda
Vm°K4uST 12 v Rouen n Dakar1
EA 13 te Kharg. EiL veirw
