De „gilles9' vechten tegen namaak
Orgaan moet
toekomstvisies
bundelen
tot één geheel
IEL
Honger
deur van (mijn)stakers
PARIS
28000
O
OEROUD FEEST IN BELGISCH VESTINGSTADJE BINCHE
Raad maatschappelijk
welzijn geeft rapport uit
Aantal gedetineerden
in ons land het laagst
„PLAT JUMBOOP
c'est
RESERVES GEZINNEN RAKEN OP
Opsporing misdrijven via t.v. in studie
'§m
¥mmm
ppswes
P&US'SLAS
SMMNOre
w
BASTERDfi}
MÖtfDN
DWEIL
s
MGSkWtm
we®.
OAC hermans
mmmm
WEER ZtfN
pakketten j
te
si
Geen Biafra
Dr. Albreclit
directeur Hoogovens
Maasvlakte
U£cRALTSM$
NEREN K#
SOKKEN
opxsoam. Mm.»
IN FRISSE KLEUREN
ffKOSlTA
SUPS
WWA
P rotestver gaderin g
tegen onderwijsbeleid
14
GULDENS
met klemfittin-
ïg aan. Gasketeifl
vanai f V795-— I
en bruikleen ge- If
15
DE STEM VAN VRIJDAG 6 FEBRUARI 1970
15
Ireda, Acaciasti-
en zaterdagmor-
BRUSSEL. „Mas bravas que
las fiestas de Bins", geen mooiere
feesten dan die van Binche, zegt een
oud Spaans spreekwoord, en dat ook
heden ten dage nog met carnavals-
tijd door dit vroegere vestingstadje
in het zuiden van Henegouwen wordt
waargemaakt. Op vastenavond cul
mineert het zes weken lang duren
de ritueel in een massaal ballet op
het marktplein van honderden „gil
les". Getooid met een wonderlijke
hoofdtooi een hoge hoed dik on
der lange struisvogelveren, het ge
zicht bedekt door een masker van
groen beschilderde was, gehuld iri
een veelkleurig narrenpad met belle
tjes bewegen zij zich onafgebro
ken in hetzelfde ritme dansend, in
slingers dooreen. Het vormt een
uniek schouwspel, en waarbij de toe
schouwers ook op merkwaardige wij
ze worden betrokken doordat de nim
mer verpozende dansers hen met
sinaasappelen bekogelen. De sullige,
bange hansworsten, want dat is "e
betekenis van het woord „gilles", wil
len zich kennelijk aldus de boze om
geving van het lijf houden.
De „gilles" zijn uitsluiten^ burgers
jong en oud, van het stadje. De kost
bare dracht is een familiebezit, want
bij de meesten is deelname een tra
ditie van generaties. De stad be
schermt het bezit vandit eeuwen
oude vermaarde gebeuren door het
verbod „gilles" van Binche om elders
op te treden. Helaas bestaat er geen
wet, die iets dergelijks tegen namaak
beschermt. In de nabij gelegen indu
striestad La Louvière hebben bewo
ners zo niet hun dagelijks brood, dan
toch wel een vette kluif gezien in de
recreatie van een eigen gezelschap
„gilles" en listig genoeg zonder de
naam van hun plaats in de banier
te voeren-
In de plaatsen, die carnavalsstoe
ten met groepsdeelname organiseren
had men graag geld over voor die
van La Louviere. Het stadsbestuur
van Binche riep tevergeefs de hulp
in van gedeputeerde staten en een
protest bij de minister van binnen
landse zaken hielp evenmin. Er viel
niets tegen dit misbruik uit te richten
en Binche moest het zelfs beleven, dat
het gezelschap van La Louvière bij
de wereldtentoonstelling in Montreal
opvoeringen van het schouwspel
ging geven. De bewoners van de ba
kermat kunnen "r zich mee troosten
dat de Belgen, als zij er op uit trek
ken om de „gilles" te zien „La Lou
vière links laten liggen.
Over de oorsprong van dit bewon
derenswaardige vastenavondballet
heeft men lang in het ongewisse ver
keerd. De vreemde dracht, die met
geen enkel bekende kostumering in
Europa te vergelijken was, werd ver
klaard als overgenomen van de Im-
ca's in het Zuid-Amerikaanse Andes-
gebied. Het schouwspel zou eigenlijk
ontstaan zijn uit de grandioze feesten,
die Margaretha van Oostenrijk in 1540
haar broer Keizer Karei zou hebben
aangeboden in Binche ter gelegenheid
van de verovering van Peru. Blijk
baar werd een kritisch onderzoek van
deze theorie maar nagelaten, om
dat het exotisch karakter geen kwaad
kon voor de reclame. Enige jaren ge
leden heeft echter een archiefpluizer
in het stadje de hand gelegd op do
cumenten, waarbij bleek dat reeds in
1394 sprake was van de „gilles" dus
(ADVERTENTIE)
toen Columbus nog niet geboren was
en de Imca's ergo evenmin wisten
wat de „blanke beschaving" beteken
de.
Zeer zeker kunnen die van I-l Lou
vière een dergelijk bewijs van ruim
zes eeuwen oud niet overleggen. Zij
geven echter niets om het verwijt
dat het stadsbestuur van Binche hen
heeft gedaan. Zij zijn trouwens niet
de enige in dit domein van volksver
maak om van andermans fortuin sier
te maken. Een meer dan een eeuw
oude zgn. huwelijksmarkt in het
plaatsje Ecaussinnes heeft eveneens
een concurrent gekregen. Het plaats
je Trazegnies, waar de negotie klaag
de over het gemis van een trekpleis
ter, organiseert nu ook jaarlijks een
dag, waarop vrijgezellen en „jonge
dochters" zoals men hier zegt, elkaar
kunnen keuren en kiezen of niet.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Allerlei instellingen houden zich op het ogenblik
op hun terrein bezig met toekomstdenken, toekomstonderzoek en
lange termijn planning. Het zijn bijvoorbeeld universiteiten, politieke
partijen, de rijks-planologische dienst, het bureau voor de statis
tiek, het centraal planbureau, onderzoeksafdelingen op ministeries
en bedrijven, de werkgroep 2000 en andere werkgroepen. Tussen al
I dit denk- en planwerk onderling en tussen de toekomstwetenschap
en het politiek bestel bestaan nauwelijks verbindingslijnen.
De nationale raad voor maatschap-
I pelijk welzijn heeft gisteren een rap
port gepubliceerd, waarin wo-rdt
I voorgesteld een nationale pla-no-nt-
wikkelingscaad (NPR) in te stellen
1 die deze verbindingslijnen moet
creëren. De nota, samengesteld door
een commissie onder leiding vain prof.
I dr. J. Godefroy, is aangeboden aan
j minister-president De Jong en minis-
ter Kl-ompé (C.R.M.)
De NPR moet behalve het toe
komstonderzoek stimuleren en eoör-
UTRECHT (ANP) Op basis van
de in november 1969 bekende cijfers
Tos het totaal aantal gedetineerden
m Nederland vergeleken met andere
Europese landen het laagst. Vooral
v»rig jaar is het aantal sterk gedaald.
Eer 100.000 inwoners zaten ruim 25
Nederlanders in de „bajes", ruim 63
Belgen, bijna 12 Denen, ruim 72 En-
Seis™ en 10 Fransen, zo blijkt uit het
Maandblad voor berechting en re
classering".
Wat het aantal preventief gedeti-
I teerden betreft waren de cijfers 10-8
voor Nederland, 13.2 voor België, 17.4
voor Denemarken, 9.9 voor Engeland
en 20 voor Frankrijk.
I m rond ^800 gedetineerden
wrbleven er in november 1900 of 68
I Tmn"' -n bu'zen van bewaring (de
oKs nje[ meegerekend). Ruim 70
procent van de gedetineerden, dat wil
ggen preventieven en zeer kort ge-
VJ5 komt tijdens de detentie niet
Va j dan be' blds van bewaring,
n de ongeveer 1900 inwoners van
3 uizen z'Jn rond 1400 of 74
of 9i~ Preventief gedetineerden, 400
viif Procent kort gestraften en plm.
lijL procent „geheehten", vreemde-
n. passanten en gegijzelden.
dineren, de toekomstvisies die op de
verschillende terreinen van de sa
menleving ontstaan, samensmeden tot
één groot geheel, tot een nationaal
ontwikkelingsplan. Ook zal de NPR
als onafhankelijke buitenstaander de
toekomstvisies uit de samenlevings-
sectoren moeten onderzoeken op de
eraan ten grondslag liggende waar
den en uitgangsstellingen. Het kan
voorkomen dat bepaalde vooraf ge
stelde doeleinden in feite met elkaar
in strijd blijken te zijn. Vaak zijn on
derzoekers niet in staat zelf die uit
gangswaarden expliciet te maken, zo
staat in het rapport. Het versprei
den onder de bevolking van de aldus
verkregen toekomstvisies en tioe-
komstkennds valt ook onder de taak
van de NPR. zo meent het rapport.
Om al deze taken goed te kunnen
vervullen moet de NPR een staf van
veelzijdig wetenschappelijk geschool
den bezitten, die onder leiding van
een directeur als teamleider en bij
gestaan door tijdelijke adviseurs met
een speciale deskundigheid al naar
gelang het onderwerp dat wordt be
studeerd, samen een werkgemeen
schap vormen. De NPR moet onaf
hankelijk zijn van beleidsorganen.
Overheidsinstellingen zouden moe
ten worden verplicht hun informatie
ter beschikking te stellen van de NPR
en ook het particuliere bedrijfsleven
zou vrijwillig al haar informatie voor
uitwisseling met de NPR in aanmer
king moeten laten komen. Waar de
overheid gelden uittrekt ter stimule
ring van allerlei onderzoek, zou de
NPR inspraak moeten hebben. Om de
financiële onafhankelijkheid van de
NPR te waarborgen zou de financie
ring het best niet uit jaarlijkse sub
sidies van overheid en/of particuliere
instanties moeten geschieden, maar
uit de opbrengst van een doelvermo
gen, dat speciaal voor de NPR ge
sticht zou kunnen worden. Aldus kan
de continuïteit van het werk van de
NPR behoorlijk gegarandeerd wor
den.
Over de toekomstplannin-g zal de
nationale raad voor maatschappelijk
welzijn nog een tweede rapport uit
brengen dat zich zal toespitsen op de
mogelijkheden tot sociale planning,
ook wel welzijnsplanning in engere
zin genoemd.
ROME „Plat jumbo" zou dit gerecht kunnen heten. Een Italiaanse fotograaf zag de Boeing 747
het reusachtige jumbo-straalvliegtuig als op een presenteerblaadje op het vliegveld Fiuminicine bij
Rome. De kelner zal er wel een tip aan hebben over gehouden.
(Van onze speciale verslaggever)
ZWARTBERG In het Belgisch-
Limburgse mijngebied heerst een bij
na tastbare spanning. Na de weige
ring van minister Eijskens om aan de
eisen van de mijnwerkers tegemoet
te komen, beginnen de stakers eerst
goed te beseffen, waaraan ze zijn be
gonnen. Ze hadden tijdens de afgelo
pen weken van de staking steeds een
goede hoop, dat zij de geëiste 15 pro
cent loonsverhoging ineens zouden
krijgen. Het verlies van enkele we
ken loon was het wel waard. Daar
tegenover wisten ze de eindejaars
premie af te dwingen, terwijl de vak
bonden 100 franc per week voorschot
ten op het stakingsgeld betaalden.
Nu Brussel keihard „neen" heeft
gezegd, realiseert men zich plotseling
dat eir geen einde vain het conflict
in zicht is. De stakers, waaronder
duizenden gastarbeiders (en waarvan
velen met gezinnen) willen niet toe
geven, maar de honger staat drei
gend voor die deur. studente- en sta
kingscomités houden overal inzame
lingen van levensmiddelen.
Er werden reeds broden aan de
stakers uitgedeeld, maar is dat vol
te houden? In de meeste gezinnen
lijdt men nog geen honger, maar de
uiterst bescheiden reserves van de
Belgisch-Limburgse mijnwerkerege-
zinnen raken op.
De staking duurt te lang.
We maakten een tocht door het
mijngebied. We troffen mijnwerkers
aan, die bereid bleken voor minder
dan de geëiste 15 procent weer iin de
schachten af te dalen. En nu, na de
Brusselse weigering, zelfs de staking
willen opgeven.
Ze moeten toch wat geld binnen
krijgen. Maar ze durven niet. Werk
willigen „ratten" worden ze hier
genoemd hebben in dit grauwe
land geen leven. De leiders van de
wilde staking, die niet bij de bespre
kingen in Brussel werden betrokken,
zijn niet van zins toe te ge-ven. Ze
blijven ageren.
in Eysden, waar men een week
later met de staking begon is de toe
stand nog het meest normaal, alhoe
wel de banketbakker, de slager en
supermarkt ook daar hun omzetten
danig zien teruglopen. In de dorpen
zien de kleine winkeltjes hun omzet
ten stijgen.... Dat betekent: de
„boekjes-klanten" nemen in aantal
toe. Velen deden voor kort hun inko
pen in de supermarkten en het shop-
pingcentre in Genk.
Daar wo-rdt echter niet gepoft en
zo zie je de 'madammekes' weer te
rugkeren naar de vanouds vertrouw
de kruidenderswinkeltjes. Nu echter
het harde „neen" in Brussel heeft ge
klonken, is het de vraag of die be
reidheid tot het geven van krediet
nog een lang leven is beschoren.
(Va
n onze parlementaire redactie)
titkn,p3tAG Minister Polak (jus-
leera een werkgroep geïnstal-
ile hehnfr, moet adviseren over
t» aan en de wenselijkheid
ri"^doeleinacndinSen V°°r °PSP°"
1 at ie "U' aN heeft bii de instal-
in on, nf'J1'' dat de criminaliteit
toeneemt (le'aatste jaren vrij sterk
taten on 3de opsporingsresul-
2 worden. De werk-
et liezten hoe de gehele bur
gerij bij de opheldering van een be
paald misdrijf betrokken kan worden-
De burger kan veel doen om misdrij
ven te voorkomen en een waardevol
le bijdrage Ieveren aan opsporing
van reeds gepleegde misdrijven. Ge
tuigen zijn zich echter helaas niet al
tijd bewust van de waarde van wat zij
weten.
Volgens de minister is het bewezen
dat de televisie een machtig hulpmid
del kan vormen om de burgerij te ak-
tiveren. Reeds tien jaar lang worden
in samenwerking met het t.v.-jour
naal opsporingsberichten uitgezonden
met niet onbevredigend resultaat.
Van negatieve bij-effecten is niet ge
bleken.
In West-Duitsland en Engeland zijn
andere vormen ontwikkeld („police
five" en „Aktenzeichen XY onopge
lost') waarop wel kritiek gekomen
is en die de werkgroep zal moeten
gaan, hoe dergelijke programma's
onderzoeken.
De werkgroep zal voorts na moeten
verenigbaar zijn met de bescherming
van de privacy, waarop ook de ver
dachte in 'n strafzaak aanspraak hee
Wat blijft er voorts over van een be
ginsel, dat een verdachte voor on
schuldig wordt gehouden zolang hij
niet onherroepelijk is veroordeeld. In
zake de eventuele vormgeving hoeft
de werkgroep zich ï>iet te beperken t
een keuze uit thans bekende vormen.
De minister acht het zeer goed denk
baar dat men tot een programma
komt, dat is aangepast aan de Neder
landse behoeften en afgestemd op
„het Nederlandse volkseigen".
Voorzitter van de werkgroep is mr.
W. A. baron van Feltz, procureur-
generaal en directeur van politie te
Leeuwarden.
Belgisch-Limburg is geen Biafra,
maar er zullen toch de nodige lief-
dadigheildsinstelllingen a-an te pas
moeten komen om hot Belgisch-Lim
burgse mijnwerkersvolk op d-e been
te houden. De mijnwerkers weten
het, maar toegeven? Het zit er niet
in.
Er speelt nog een andere factor
dan de gevraagde 15 procent loons
verhoging mee. Zoals steeds speelt
hier ook weer de tegenstelling Wa
len-Vlamingen een rol. „Waarom", zo
vragen d-e Limburgse mijnwerkers
zich af, „moeten wij kolen produce
ren tegen afbraakp-rijzen, waardoor
het onmogelijk is ons behoorlijke lo
nen te betalen, om de Waalse staal
industrie winstgevend te houden?
Zoals bekend draait de Waalse
staalindustrie voor 70 procent op de
„goedkope" Limburgse kolen.
Ook in d-e vakbondssfeer speelt
vermelde tegenstelling. Het alge
meen christelijk vakverbond, dat ove
rigens de staking evenmin erkent als
de socialistische ABVV, staat dichter
bij de sta-kers dan het ABVV. Deze
laatste bond stelde ook bij de c.a.o.-
besprekingen in december lagere
eisen dan het ACV.
Het ABVV telt het grootste deel
van zijn leden in Wa-llonië onder de
sta-alarbeiders, die hun betere sociale
positie mede danken aan de goed
kope Limburgse kolen. Het ligt voor
de hand, d-at het ABVV in een vi-
cieuise cirke-l geraakt het niet
waagt de toorn van het grootste deel
van zijn leden op de hals te halen.
AI deze factoren, vermeerderd met
het feit, dat Brussel geweigerd heeft
met de stakingsleiders te praten, ver
oorzaken een onverzoenlijke houding
van de Belgisch-Limburgse mijnwer
kers. Momenteel ziet het er niet na'ar
dat indien de regering in Brussel geen
andere hardere maatregelen zal tref
fen, waarschijnlijk de honger na ver
loop van misschien één a twee we
ken de staking zal breken.
(Van onze correspondent)
LUCAS KLEYN
PARIJS. Het komt niet vaak
voor dat een medicus wegens moord
op de bank der beklaagden zit. Dat
was deze week het geval in Parijs.
Het medelijden ging wel meer uit
naar de dader, dan naar het slacht
offer, die drie kinderen heeft nage
laten.
De voorgeschiedenis is de volgen
de: dr. Parat, medicus van beroep,
wilde in Limoges zijn huis, zijn prak
tijkkamers en aanverwante apotheek
verkopen en daarvoor nam hij vijf
jaar geleden een makelaar in de arm,
di ena de verkoop 100.000 frank te
weinig afrekende. Wat de medicus
ook deed om dat bedrag alsnog te
ontvangen, niets hielp. Bij collega's
en apothekers won hij inlichtingen
in over de makelaar maar de ene
informatie was nog slechter dan de
andere. De makelaar kwam uit de
verf als een man die het ene gat
dekte met het andere en er diverse
namen op na hield. Volgens ingewij
den is dat laatste een bekende truc
in de Franse makelaarswereld. Was
de medicus verstandig geweest, dan
had hij alles overgelaten aan de
justitie, maar dat heeft hij niet kun
nen opbrengen.
Hij had oogkleppen en zag alleen
maar de makelaar die hem zijn
100.000 frank niet wilde betalen. Die
makelaar werd voor hem een ob
sessie. Hij zag niets anders meer, zijn
praktijk begon er onder te lijden en
hij at en sliep niet meer. Ondertus
sen speelde de makelaar met hem kat
en muis. Toen naderde het fatale
ogenblik, waarop de dokter het be
sluit nam om naar de villa van de
makelaar in Parijs te gaan. Omdat
de makelaar bekend stond als een
man die altijd met een revolver in
zijn zak rondliep, pakte dokter Parat
in zijn koffer eveneens een revolver
en nodigde vier vrienden uit met
hem mee te gaan naar Parijs. Maar
de een na de andere liet het afwe
ten en dus reisde de arts alleen naar
de hoofdstad. Toen het nog donker
was belde hij 's morgens bij de villa
aan. Riep een paar maal „hallo".
Kreeg geen antwoord en liep naar
binnen, waar hij de makelaar in het
schemerdonker zag zitten. Een ge
vecht ontstond met als gevolg het
fatale schot. De makelaar was dood.
De arts meldde zich aan bij de po
litie, zat 16 maanden in voorarrest
en werd, een wrak geworden, in
voorlopige vrijheid gesteld.
De officier van justitie wilde ver
zachtende omstandigheden ernstig in
overweging nemen maar eiste niet
temin vier jaar gevangenisstraf. De
advocaten van de vermoorde hielden
't op moord met voorbedachten rade.
De advocaten van dokter Parat hiel
den de juryleden voor dat dokter
Parat geschoten had uit wettige zelf
verdediging. Aangezien hij zich door
de gewapende makelaar tijdens de
vechtpartij bedreigd voelde. Het laat
ste woord was aan dotker Parat zelf,
„Ik heb", zei hij, „vijf jaar op u ge
wacht. Luistert u dan vijf minuten
naar mij. Nooit in mijn leven is het
in mij opgekomen dat ik eens terecht
zou staan wegens moord. Als ik gelo
gen heb, veroordeel mij dan tot tien
jaar gevangenisstraf. Als ik de waar
heid heb gesproken, laat mij dan vrij.
In de naam van de. Vader, de Zoon
en de Heilige Geest, amen".
Het was doodstil in de zaal toen
de voorzitter van de rechtbank het
uonnis uoorlas. „Vier jaar gevange
nisstraf voorwaardelijk". Als vrij
man kon dokter Parat naar huis
gaan, maar aan de kinderen van het
slachtoffer moet hij als schadeloos
stelling 140.000 frank betalen. De
100.000 frank waar hij recht op had,
krijgt hij nooit terug.
IJMUIDEN ANPDe raad van
bestuur van Hoogovens deelt mee
dat dr. M Albrecht vanaf 1 maart
1970 vrijgemaakt zal worden om zijn
nieuwe functie te gaan vervullen in
het kader van het op de Maasvlakte
te stichten staalbedrijf. Zodra deze
onderneming zijn juridische vorm
zal hebben gekregen, zal de heer
Albrecht worden benoemd tot direc
teur.
ONZe INKÖPBS
KONDEN Z06R
VOORDEUG
(J/2 BUKoe^
BfTÉtFON"
IN HET BUITENLAND
KOPEN,
JAC.HERWANS
LAAT U HIERVAN
PRDFIT6RENÜ
FLACON „OARlA"a«$k
El OF 60UD w
„DIEPVRIES"
PER2SQ6&M
róNPSPAK
\WITK365L OFBRUlbl WW
STEVIGE ■rtriffl
pQs pOCVr
PöVAUE
6RUZS
50x60ow.
£U<5 V&CA6AV0ÜD
W2n*6EOPBND
ONZE FILIALEN TE:
'AXEL- SOMMELSDDK
HOO6ERH0OB- ETTEN
MADE- KAATSHEUVEL
SCHUNDEL <ÖV NOf
OOK
AUEEN V6RKR06BAAR1
w omamoMemt/-
mm&J Mer vou-eo/ee
TexTieLAFDeumf
mden 38^48
t/OOK D& PEM7&ZS'-
meKWiw
enteesb
Ater
A/OT£LSCW7/M5>J
PEI3SCÖMS JQJO
ROTTERDAM (ANP) Het actie
comité „Kleinere Klassen" houdt op
dinsdag 10 februari in de Rivièra-hal
in Rotterdam een protestvergadering,
waar onder meer de voorzitter van
de Algemene Nederlandse Onderwij
zers Federatie zal spreken over „klas
segrootte en onderwijsbeleid".
Het actiecomité is hevig teleurge
steld over het resultaat van het pe
titionnement van 800.000 Nederlan
ders voor kleinere klassen in het jaar
1968. Het verzoek werd afgedaan met
„geen geld", aldus het comité dat
pleit voor massale druk en massale
actie om een eind te maken aan
stampvolle schoolklassen.
