Geeft Joegoslavië voorbeeld
van democratie in bedrijf?
REIZEN NAAR
INDONESIË
TE GOEDKOOP
D
Markten en veilingen
Slechte dag voor Kon. Olie
amsterdamse
effectenbeurs
Scheepsberichten
Ter zake
Decentralisatie
Zelfbestuur
Participatie
Bundesbank1 krediet
beperking
niet noodzakelijk
Roolvink: niet tegen
Afspraak bank-
directies bij
onderlinge
sollicitaties
Vakbonden zijn
boos op V D
Vakcentrales
kritiek op wets
ontwerp FMO
VM[atet standen
y®
11
DE STEM VAN VRIJDAG 16 JANUARI 1970
11
ACTEON 16 Bangkok verw.
CONGOKUST 14 v Luanda n
Freetown
HOLLANDSDUIN 15 te Gela
HOUTMAN 16 Kuwait verw.
NEDEREEMS 16 Bandarshapoer
verw.
STRAAT AGULHAS 15 te Kaapstad
ARTEMIS 15 te Rotterdam
CARBOTIGER 14 te Rotterdam
DAHOMEYKUST 15 te Rotterdam
DOMBURGH 14 te Rotterdam
DORDRECHT 15 v Amsterdam n
Seven Island
GAASTERDIJK 15 v Rotterdam n
Gulfports
GIESSENKERK 15 te Rotterdam
ISIS 15 v Rotterdam n Ashdod
LIBERIAKUST 15 te Rotterdam
OLDEKERK 14 te Rotterdam
PALAMEDES 14 v Amsterdam n
Georgetown
SEROOSKERK 15 v IJmuiden n
Kaapstad
THEMIS 14 v Amsterdam n
Alexandrië
ZAANKERK 15 v Amsterdam n
Antwerpen
ALGORAB 15 te Rio de Janeiro
CHEVRON ROTTERDAM 15 te
St. John
DINTELDIJK 15 te Los Angeles
DORESTAD 15 te Helsingborg
MIJDRECHT 15 v Labrea n Hovic
NIEUW AMSTERDAM 14 v
New York n Norfolk
PERICLES 15 te Supe
PHILIDRA 14 v Pto Miranda n
St. Croix
PHILINE 14 te New York
SEROOSKERK 15 v Adam n
Kaapstad
ACHILLES 13 nm v Callao n
Matarani
ALIOTH 14 nm te Hamburg
ANGOLAKUST 15 te Pointenoire
DALLIA 14 v Dakar n Pt. Gentil
KLOOSTERKERK 14 v
Bremerhaven n Antw.
MUSILLOYD 14 nm te Vera Cruz
ULYSSES 15 te Pto Cabello
VLIST 14 v Calao n Matarani
ANNENKERK 15 te Lourenso
Marques
CHIRON 13 v Miami n
Oranjestad
KELLETIA 16 te Rio de Janeiro
verw.
LIBERIAKUST 14 v Antw. n
R'dam
MARATHON 15 te Pt au Prince
MEERDRECHT p 14 Keywest n
New Orleans
STRAAT FRANKLIN 15 te Kobe
STRAAT FREETOWN 14 v Singapo
re n Hongkong
STRAAT RIO 15 te Kaapstad
THUREDRECHT 15 te Wilmington
TJ1LUAWAH 15 te Kaoshiung
VLIELAND 14 te Willemstad
ANNE CHRISTINA pass 13 Vlissin-
gen n Antwerpen
BASTIAAN BROERE 13 v Lavrion
n Istanbul, 16 Brindisi verw
ELIZABETH BROERE 14 te
Grangemouth
PLANCIUS 14 te Middlesboro
BILLITON 13 200 zw v Saigon n
Labuan
CAPILUNA 13 430 ono v St. Helene
n Mena
DIADEMA 13 340 z v Ceylon n
Mena
NIJKERK 14 te Antwerpen
PATRO 13 180 z V Dakar n
Port Gentil
PHILINE 14 te New York verw.
PHILIPPIA 13 200 nw v
Fort Aleza n Curacao
ROTTERDAM 14 verw. te Barbados
SCHELDELLOYD 13 1200 wnw v
Luanda n Penang
STAD UTRECHT 13 285 no v
Sao Luis n Santos
STEENKERK 13 410 no v
Mauritius n Barcelona
AMSTELMOLEN 15 vn Durban nr
Singapore
ARISTOTELES 15 te Antwerpen
ATYS 15 vn Saigon nr Miri
CHEVRON ARNHEM 15 te Kopen
hagen
CHEVRON MADRID 15 te Sidon
COPPENAME pass 15 Gibraltar nr
Tripoli
DILOMA pass 15 Rhodos nr Taranto
GAASTERKERK 15 t.a. Douala
GROOTEKERK 15 te Dakar
ISIS pass 15 Dover nr Malta
KOPIONELLA 15 te Gothenburg
KOUDEKERK 15 vn Genua nr
Tripoli (Libië)
LAARDERKERK 15 vn Bandar
Abbas nr Rotterdam
MAINLLOYD 15 te Barcelona
MEERDRECHT 15 te New Orleans
verw.
MINOS 15 te Ashdod
ROTTERDAM 15 te Fort de France
SLOTERKERK 16 te Kobe verw.
SOLON 15 vn Genua nr Rotterdam
STR.AAT COLOMBO 16 te Brisbane
verw.
STRAAT MOZAMBIQUE 15 vn
Osaka nr Yokohama
ITREA 15 vn rede Bukom nr Mena
al Ahmadi
DE BRITSE maatschappij Godfrey
Lavis heeft Holland Rent-a-Car N.V.
te Amsterdam overgenomen. God-
Ttoy Davis Ltd is de grootste auto
verhuurmaatschappij in Groot-Brit-
lanme.
®DIA zal binnenkort alle verzeke-
"Jptoaatschappijcn nationalise-
en, heeft minister Govinda Menon
neegedeeld. De verzekeringen zijn
W handen van meer dan 140 maat
schappijen. waarvan 60 buitenland-
De helft van de buitenlandse
maatschappijen zijn Brits.
(Van onze financieel-economische medewerker)
TILBURG Is het sociaal-politieke systeem van Joego
slavië een voorbeeld voor het democratiseringsproces in
West-Europa, met name voor het bedrijfsleven? Deze vraag
is onlangs aan de orde geweest op een symposion in Amster
dam waarop een aantal Zuidslaven hun ervaringen aan be
langstellende Nederlanders overbrachten.
De structuur van de Slavische maatschappij-ordening is gebaseerd
op de leer van het communisme volgens Tito. De elementen hiervan
zijn: decentralisatie, participatie en democratisering. Het doel van
deze processen is uiteindelijk de democratie op de werkplaats voor
zover de arbeidsverdeling en leidinggevende deskundigheid dat mo
gelijk maken. Het streven naar zo groot mogelijk zelfbestuur op het
niveau van de onderneming, maar ook in het besturen van gemeen'
ten, in het onderwijs en op het gebied van de sociale voorzieningen,
mag niet verward worden met het vage idealisme en utopisme waar
van we de laatste tijd, en ook vroeger, zoveel hebben gehoord.
Het uitgangspunt is zelfs zeer
reëel: men mag er niet van uitgaan
dat de massa ooit zelf in staat is op
allerlei terreinen en op allerlei ni
veaus beslissingen te nemen langs
directe wijze. Binnen de Joegosla
vische economie wordt uitgegaan van
de noodzakelijke en gewenste rol van
management die echter een struc
tuur schept waarin het in meerdere
of mindere mate mogelijk is demo
cratisering en zelfbestuur te regelen.
De communistische maatschappij -
ordening is steeds gekenmerkt ge
weest door een strakke centrale lei
ding aan de top die in handen is van
een bureaucratisch partij-apparaat.
Met name in Oost-Europa treffen we
de verschijnselen van centralisatie
aan die het meest naar voren komen
in de drang naar centrale planning
door de overheid vain het gehele eco
nomische en sociale gebeuren. De
Joegoslavische leider Tito heeft in '48
dit communisme de rug toegekeerd
en heeft een eigen conceptie van de
inrichting van de maatschappij vol
gens socialistische beginselen gerea
liseerd.
Zelfbestuur is slechts te verwerke
lijken indien tot decentralisatie wordt
overgegaan. Dit betekende dat moest
worden afgezien van de centrale
planning door de staat en dat zoveel
mogelijk naar andere niveaus moest
worden afgestoten. Wat in bedrijven,
scholen en in gemeenten door de
betrokkenen zelf geregeld kan wor
den, behoeft niet door de staat ge
daan te worden. Langs deze Weg van
zelfbestuur worden de werknemer,
de leerling en docent en de burger
betrokken bij het dagelijks gebeuren.
Hij draagt tevens verantwoordelijk
heid voor de produktie, de investe
ringen, de winstverdelang, het onder
wijs en het wel en wee van zijn
woonplaats. Hierdoor maakt de staat
als centrale regulator van het maat
schappelijk gebeuren zich vanzelf
overbodig.
De planning in Joegoslavië wordt
niet langer dwangmatig aan het be
drijfsleven voorgeschreven. Dit heeft
tot gevolg gehad dat bepaalde eve
nementen van het westerse econo
mische stelsel zoals onderlinge con
currentie van ondernemingen, be
perkt winststreven en afstemming
van de produktie op de behoeften
van de consumenten moesten wor
den ingevoerd. Dat betekent in con
crete dat de Joegoslavische onder
neming ais geheel zich gedraagt als
een kapitalistische onderneming die
evenals in het Westen moet concur
reren met andere bedrijven om de
gunst van de klant te krijgen en te
behouden.
Decentralisatie, participatie en de
mocratisering maken uiteindelijk de
klasseloze maatschappij zonder een
bureaucratisch totalitaire staat mo
gelijk omdat het maatschappelijk be
wustzijn van de burger zorgt voor
samenwerking en voor een harmoni
euze maatschappelijke ontwikkeling,
aldus de leer.
De basis voor de democratisering
van de werknemers in het bedrijfs
leven ligt in het zogenaamde arbeids
collectief. Dit nogai juridisch begrip
omvat de totaliteit van alle werk
nemers van een bepaalde onderne
ming die de beslissingsmacht in het
bedrijf bezitten. Om deze macht en
hun bevoegdheden tot uitdrukking te
brengen is een bepaalde structuur
nodig. Deze is gezocht in een slui
tend systeem van vertegenwoordi
gende organen. Men ziet dus af van
het utopische systeem van directe
democratie op basis van volstrekte
autonomie.
De aanwezige besturende organen
zijn de arbeidersraad en het bestuurs-
comité. De arbeidersraad telt mini
maal 15 en maximaal 120 leden af
hankelijk van de omvang van de on
derneming die door alle werknemers
worden gekozen. De taak van deze
raad is voornamelijk gelegen op het
gebied van beleidsbepaling waarbij
elke beslissing die van belang kan
zijn voor de onderneming aan de or
de kan worden gesteld.
Het bestuurscomité minimaal 3
en maximaal 11 leden die gekozen
worden door de arbeidersraad is
voornamelijk belast met beleids
voorbereiding en beleidsuitvoering.
Verder oefenen zij het toezicht op de
directie van de onderneming uit om
er op te letten dat het voorgestelde
beleid ook daadwerkelijk wordt uit
gevoerd.
De vraag rijst of in grote onder
nemingen de werknemer het gevoel
heeft wel bij het beleid betrokken te
zijn. Als hij periodiek slechts zijn
stem kan uitbrengen op kandidaten
voor de arbeidersraad die hem ver
tegenwoordigen,' is de kans groot dat
snel een apathisering optreedt, zo
als wij dat ten aanzien van het func
tioneren van het parlementaire stel
sel kennen. De werknemer zou het
gevoel kunnen krijgen uiteindelijk
machteloos te staan.
Uit een aantal onderzoekingen
blijkt evenwel dat de roulatie van
nieuwe leden van de arbeidersraad
snel verloopt, zodat ruim 70 procent
van de werknemers in kleine en
middelgrote ondernemingen recht
streeks deelneemt aan de besluitvor
ming. Men heeft daarbij gesteld, dat
elk jaar eenderde van de arbeiders-
raadsleden moet aftreden. Zij kun
nen niet direct herkozen worden om
zodoende voor nieuwkomers plaats
te maken, terwijl toch de continuï
teit in het college behouden wordt.
In grote ondernemingen bestaan
bovendien afdelingsraden die ten
aanzien van de afdeling vergaande
bevoegdheden hebben. Bovendien
worden ten aanzien van specifieke
zaken en deskundigheden speciale
commissies gekozen uit de werkne
mers.
Er zijn dus diverse mogelijkheden
om de werknemer daadwerkelijk te
betrekken bij de besluitvorming en
de beleidsbepaling van de onderne
ming waardoor de participatie ver
zekerd is.
Dit alles neemt niet weg, dat er
zich dikwijls vele moeilijkheden in
de ontwikkeling van ondernemingen
voordoen. Doch het experiment als
variant van het orthodoxe commu
nisme belooft veel goeds voor de toe
komst van het Joegoslavische be
drijfsleven en de maatschappij-orde
ning.
In een volgend artikel zullen we
ingaan op de vraag in hoeverre een
dergelijke structuur voor de wes
terse modem-kapitalistische
maatschappij en haar bedrijfsleven
aanknopingspunten biedt om de me
dezeggenschap concrete vormen te
geven.
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM De rijks
luchtvaartdienst heeft drie reis
bureaus, die dit jaar goedkope
reizen organiseren, schriftelijk
gewaarschuwd dat deze reizen
niet gemaakt mogen worden te
gen de aangeboden tarieven, om
dat die beneden het voorgeschre
ven IATA-tarief liggen. Van de
goedkoopste 19-daagse reis van
de betrokken reisbureaus be'
draagt het tarief f 1583,
Een van de directieleden verklaar
de ons desgevraagd dat het voorge
schreven tarief ruim f 1.000,hoger
ligt namelijk „ongeveer f 2.600,
maar een woordvoerder van de K.L,
M. verzekerde ons dat het IATA-ta
rief ruim f 1.700,hoger ligt en voor
een dergelijke reis f 3.300,bedraagt.
De directeur van de Zuid-Europa
Stichting, de heer Hogendoorn, ver
klaarde niet in het minst in paniek
te zijn geraakt. „De reizen waarvan
de eerste 8 mei starten en die voor
90 pet. zijn volgeboekt gaan in ie
der geval tegen de door ons gepu
bliceerde tarieven". De reizen, die tot
24 juli op het programma s an, zul
len worden gemaakt met vliegtuigen
van de Russische Luchtvaart Mij.
Aeroflot, die weliswaar niet is aan
gesloten bij de IATA, maar voor wie
bij reizen vanuit Nederland de be
trokken IATA-bepaling wel geldt.
De heer Hogendoorn houdt de mo
gelijkheid open, dat de reizigers aan
vankelijk meer zuUen moeten beta
len, maar dat die extra kosten in
Indonesië zullen worden gecompen
seerd door waardecoupons. „Op die
manier hebben we wel meer gewerkt
om soortgelijke problemen op te lós
sen", aldus de heer Hogendoorn. „Bij
andere reizen hebben we wel cou
pons verstrekt, waarmee onze reizi
gers souvenirs konden kopen, maal
tijden konden betalen of auto's kon
den huren".
„De zaak is wel duidelijk", aldus
de heer Hogendoorn, „de rijkslucht
vaartdienst moet aan de ene kant de
K.L.M. beschermen en aan de andere
kant wat aan sociaal toerisme doen.
Wij hebben al eerder moeilijkheden
gehad met onze prijzen voor reizen
naar achtereenvolgens Oost-Afrika,
Mexico en de V.S. Nu komt daar dus
Indonesië bij, maar we winden ons
beslist niet op. We hebben nog nooit
een passagier op een intercontinen
tale reis gehad, die niet vertrokken
is, hooguit een dagje eerder dan was
afgesproken of een paar uur later".
STEENBERGEN, 15 januari 1970
Bintje 35 op: 29,4029,90.
ZWIJNDRECHT Andijvie 115
117; Rodekool 4849; Gelekool 22
33; Boerenkool 20; Prei 6378; Uien
64; Veldsla 100—120; Witlof Al 122—
128, A2 88—121, B2 73—93; Spruiten
A 82—90, B 92—106, C 65, D 55—86;
Sla Al 28—36, C1.12—18; Knolselderij
3051; Selderij 719; Peterselie 12
13.
OUDENBOSCH, 15 januari 1970
Spruiten D 1 126—132, D 2 69—80,
D afw. 48, AA 1 106—120, AA 2 40—
50, A 1 81, A 2 41, A afw. 41, B 1 79,
B 2 41, ongeschoond 26; Jonathan 75
-80 24—28, 70-75 21, 65-70 11; Goud
renet 80 op 41, 75-80 37, 70-75 36,
65-70 25; Cox Orange 75-80 74, 70-75
50, 65-70 34; Golden Delicious 75-80
19—26, 70-75 20—28, 65-70 16—26;
Lombart 75 op 20—26, 70-75 16—21,
FRANKFURT (REUTER) De
Deutsche Bundesbank heeft bekend
gemaakt dat de raad van bestuur
van de Westduitse Centrale Bank en
vertegenwoordigers van de handels
banken van mening zijn dat een bij
zondere regeling lussen de Bundes
bank en de handelsbanken om uit
breiding van de kredietverlening te
beperken niet noodzakelijk is. Beide
partijen zijn het er over eens dat de
steeds krapper wordende liquiditeit,
zoals deze zich de laatste maanden
heeft voorgedaan, zal leiden tot ver
mindering van de krediettoeneming.
AMSTERDAM (ANP) Ook gisteren is het voor het aandeel Kon. Olie
een slechte dag geweest. Evenals woensdag moesten in deze hoek wederom
koersverliezen worden geïncasseerd. De stemming voor Kon. Olie was dan
ook flauw met een eerste verhandeling op 140.40 tegen een voorgaand slot-
niveau van 142.90. Een schrale troost was dat deze koersdaling tot stand
kwam met weinig zaken. Het geringe Amerikaanse aanbod had echter toch
weer de overhand. Verder sloot Kon. Olie woensdag in Wallstreet bijna een
dollar lager hetgeen moeilijk een stimulans betekende voor Amsterdam. De
stemming voor de internationals was overigens verdeeld. Aandeelhouders
AKU hebben van de fusie AKU en de Kon. Zout-Organon tot op heden
nog niet veel plezier gehad aldus de beurs. AKZO moest gisteren opnieuw
terrein prijsgeven op 103 (104). Hoogovens deed het beter met een koers
winst van 1.20 op 103.80. Philips bleef goed prijshoudend op 64. De uitgifte
buiten Nederland van de f 100 min. 8 pet. notes Philips tegen 100 pet. is in
één dag volgetekend. Unilever verraste evenals woensdag met een hogere
koers. Gedaan werd 119.80 (119.10) volgens de beurs heeft Engeland be
langstelling voor Unilever. Later moest AKZO nog verder terrein afstaari
tot 102.10 terwijl Hoogovens iets inzakte tot 103.20 en Philips tot 63.80. Kon,
Olie daalde tot 139.80. In al deze fondsen verliep de handel zeer kalm.
Wallstreet was woensdag lusteloos en sloot iets gemakkelijker, de New
Yorkse beurs wacht kennelijk op „The state of the Union" die president
Nixon volgende week donderdag zal uitspreken.
Van de cultures was Amsterdam Rubber een punt lager op 45 en HVA
ruim een punt op 60. Ook de scheepvaartsector was gemakkelijker. In de
stqatsfondsenhoek vond een klein technisch koersherstel plaats na de af
brokkelingen van de voorgaande beursdagen.
Van de overige tape fondsen waren Nat. Ned., Alg. Bank Ned., AMRO-
bank, Rolinco en Robeco gemakkelijker.
Van de internationale waarden verliet AKZO de markt op circa 102.40,
Hoogovens 103.40, Philips 63.90, Unilever 119.80 en Kon. Olie 139.90. KLM
daalde, f 2 op 149. Nat. Ned. verloor f 2 (20 punten). Alg. Bank Ned. was
f 3.50 lager op 258.50.
14/1 15/1
Actiën obligaties
Staatsleningen
Ned '60 8% (7-J)
Ned '60 8% (25-j)
Ned. 1969-7
1966-1 7%
1966-2 7%
1969-7
1988-6%%
'68 2-8%%
1968-3
1968-4
1966-0*$%
1987-6*4%
1967-6
1965-1
'65 2-5%
1964-5*4
'64 2-5*4
1964-5
1958-4%
1959-4%
'60 1-4%
'60 2-4%
1963-4%
1964-4%
1959-4*4
1960-4*4
1961-4*4
'63 1-4*4
'63 2-4*4
1961-4
1962-4
Ned,
Ned.
Ned.
Ned.
Ned.
Ned.
Ned.
Ned.
Ned.
Ned.
Ned.
Ned.
Ned.
Ned.
Ned.
Ned.
Ned.
Ned.
Ned.
Ned.
Ned.
Ned.
Ned.
Ned,
Ned.
Ned.
Ned.
Ned.
107 101.10
99.70 99.905
96.70
90.60
90.50
90.60
86.80
86.80
86.20
86.20
87.30
84.50
83.50
84.50
84.40
82.40
82.20
79
81.70
78.80
81.40
77.40
76.40
94.60
80.20*
75
75.30
74.30
74.30
76.90
73.50
Ned. 1963-3%% 72
Ned. Staff '47-3% 68.505
Ned.
Ned.
Ned.
Ned.
Ned.
Ned.
Ned.
Ned.
1951-3%
1953 1 2-3%
1956-3%
1948-3*4
1950 1 2-3*4
195412-3*4
19551-3*4
1935 2-3*4
Ned. grootb.obl. 3
Ned. 1937-3
Ned. Gr.b. 1946-8
Ned. Doll. 1917-8
Indië 37 a
88.50
79
76.10
65.10
66.60
68.50
67.20
74
78.10
78.50
88.80
90.30
90.90
90.80
90.80
87
86.90
86.30
86.30
87.30
84.70
83.70
84.70
84.60
82.50
82.30
79.10
81.70
78.80
81.90
77.50
76.40
94.60
80.20
75
75.30
74.30
74.30
76.90
73.50
72
68.50
88.70
79
76.10
65.10
66.60
68.50
67.20
74.20
40
78.20
78.50
89.10
90.30
Bank- en kredietwezen
B. Ned. Gem. '17 6 89
Id. 30 3. '58/'» 4% 77
Id. 25 j. '50/1-3 4% 80.40
Id. 251.'60/3-6 4% 80.10
89.25
77.20
80.60
80.10
Actieve aandelen
Handel, Industrie Petr.(-oleum)
Scheepvaart en Luchtvaart
AKZO 104,10 102.50
ABN 654 261.80 259
AMBO "«8 654 58.70 58.50
A'dam Rubber 455 45*
Dell Mfl teert. 47.80 48.40$
Dortache Ptr. 870 855
Dortsche Ptr. 774 869 854
Henefc. bel en beb 184 184
Heineltene Bier 186.80 186.50
HAL 87.5 87
Hoogov. Bj.tji. 101.80 103.40
HVA MtJen ver. 61.6 60.5
Java-Chlna PUrJc. 175.5* 177
KLM teert. 151 149
Kon. Petr. 143.10$ 140.40$
KNSM h.b. 105* 104 5
Mat. Ned. eert. 109.40 108.90
Stv. Mil Ned. 111.5 113
v. Ommeren v.«. 203.1 203.5
Philips Gem. Bet 63.80 63.90
Robeco f60 245.30 244.70
Boltnco 226.50 225.908
Rotterd. Uoyd 153 155
Scheepv.-ünle 141.5 143.5
Unilever c.v,a. 118.70 119.70
Handel Industrie en diversen
AKZO f 1000 85.70 85.20
A. Hettnw.o 56 4
Blauwhoed '66 754 92.50 92
Blauwh. '91654 82.60 82.60b
Blauwhoed 054 82.30 82
Blauwhoed 4% 83.70 83.501
Bltfdenat,-W. '63 5
Bredero vjj. '05 6
Bred. v.b. '60 7%
Bred. v.b. 5
Brit. Petr. '06 7*4
Brit. Petr. '65 6 88
Bijenkorf beh, 6 96.30
Co-op Ned. agb 7 101
Co-op Ned. r.sp. 163b
Co. m.ctr. *66 7%
Co. m.ctr, *67 6%
Hoogovens '66 6
K. Zout/K. '65 6 88.50
M.N. Bak '46 3% 93.50
14/1 15/1
65.50 65.50
90.10
83.50b
93.90
83.50
N. Gr.bez. '96 5
N. Gaaun. '60 7%
N. Gasunie '66 7*4
N. Gasunie '66 6%
Ned. Gasunie 5%
Nyma 4
Overz. Gas 5%
Philpis dir. '514
Philips dir. '48 3%
Pegem 1-2 '57 6
Pegem '58 5%
Pegem '58 5
Pegem 1-3 52 4%
Pegus 1-2 '57 6
Rottr-RJjn 5*4
Rott.-Rijn 4%
Schiphol 6
Scholten-H '65 5%
Scholten-H 5*4
Scholten-H
Scholten-H
Scholten H 63 4%
Unilever
Ver. Glas 5
Ver. Mi. '58 5
Ver. Mi. '62 5
84
96
95.10
89.30
88.70
47.50
95.20
77
92.70
86.70
83
86
94.70
95.70
91
82.20
83.50
93.10
4% 98.50X
4% 94b
80.50
84.50
84
83
76.50
Luchtv., spoorw, prem.-obl.
KLM '68 7 88.80
KLM 15-jarig 5 92.50
KLM 20-jarig 4% 87
idem '62 4*4 94.50
Ned. S. '57-1-2 4% 83.30
Alkmaar '56 2% 63.40
A'dam '33 3 us
ld. pr.-obl. '512% 61.50
ld. '56-12% 63.70
id. '56-2 2% 70.30
td. '56-3 2% 70.10
ld. '59 2% 62.75
Breda '54 2% 60.50
Dordrecht '56 2%
Eindhoven '54 2%
Enschede *54 2% 60.60
's-Gravh. '52.12% 71.05
ld. '52-2 2% 71.10
Ned. R.K, *67 2% 61
R'dam '52-12% 71
ld. 52-2 2% 71.20
id. '57 2% 72.05
Utrecht '52 2%
Z.-Holland '57 2% 72.60
Z^Holland '59 2% 71.80
Converteerbare obligaties
AKZO 4%
Alg. Bank Ned.
AMRO-bank
Bammens
Berh papJ. 4%
Beried patent 5
Gelder Zn., v. 4%
Glat/Broc '69 5%
Grass fcjn J. 5%
Hoe It's m7z
Hoogovens
Indola
Intsrlas
81.50b
90.10
83.70
93.50
88.10
96x
101
163b
83b
87.50
88.30
93.50
96.20
95.10
89.20
88.70
47.50
95.20
76.30
92.90
86.50
83.20
86
94.60
95.70
90.50
82.10
82.50b
84b
93.20
98x
94
80.50
84.10
84
83.30
77
92
86.80
94.50
83.10
121
60.30
64.10
70.80
70.50
63.50
61.25
61.30
61.50
71.50
71.50
70.10
71.50
72.05
97x
71.50
74.30
86
84
126.50
125
98x
98
154
152.50
94.10
95
84
84
86.60
86.30
109
109
87b
143
143
en
108.50
0Q
oif
75.90
OO
75.70
91
90
Inventum 8
Kempen-Begeer
KLM 5%
KoudJJs 4%
K.Z./Organon
M.N. Bak. '66 6*4
Meteoor bet. 5%
Nederhorst
v. Ommeren 5%
Philips Gl.f. 4%
Schuitema
Pont Houth. 5%
Stokvis en Zn. 4%
Th.-Dx.-Ver. 4%
Tilburg water 5%
Ver. Mach. F. 6%
Vette winkel
Vihamij 8
Wyers
Niet-actleve aandelen
Banken
AMEV N.R.-cert.
Amfasgroep
Cultuurbank
Delta Lloyd Cert
le Ned. Nillmy.
Kas associatie
NIB Pref.
Ned. Crediet B. 184.5 185
Ned. Midd.st. B. 110 109.50
Slavenburg's B. 210 211
Handel, Industrie en diversen
14/1
15/1
72
72
91.50
91.50
82.50
82.30
86b
83.5
83.50
101
101b
77
78
100.30
100.20
106.50
106.50
81
81
92x
81.20
82
100.50
100.50
84
84b
81.50
81.50
100
100
82
82
80
80.50
181.80 128.50
117.40 116.50
56 54.5
94 93.80
149.90 150.50
116 116.5b
Alb. Heljn
Alg. Hmij. Onr. G.
American Hotel
A'dam Droog. Mi)
A'dam Rijtuig Mij
ANIEM nat. be2.
Arnh. Schsb. cert
Ball. Ned am Gr.
Beers en Zn.
Befo „b"
Begemann
Bensdorp Intern.
Bergh-Jurg. 250
Bergh-Jurg
Bergosa
Berkei's Patent
Biydenst. Will.
Bols, Lucas
Borsumtl Wehry
Braat Bouwstoff,
Brakke Grond
Bredero vastgoed
B. v. G. n.r. cert.
Bredero Ver.bedr
B. V. B. n.r. c.a.v.
Bührmann Tetter
Bijenkorf beheer
Bijenk B 6% pref
Calvö
Calvé Dft n.r. eva
Calvé cum. pref.
Carps Garenfabr.
Centr. Suiker Mfl
Cindy - Key 8t K
Crane Nederland
Cur. Handel My.
Dagra
Dess. taplltenfabr
Dikkers en Co.
DJR.U.
Emba
17-50 173.80
132 133
65.2 67
126 x 125x
55.5 56
98
135
112 x
145
178
67 66
399.5 393
155 157.5
98.5
85.20
252
135
110
114
178
Gelder-Papier
Gelder Pap Pref.
Gelderl. Tielens
14/1 15/1
166.2 116.2
163
88x
163
Gero fabr. Cert. 1Q0.5 b 100.5
Erdal Mt).
Etna-D Holding
Europe CL) Hot
Figee maehJabr
Fokker
Ford
Gazelle vQwjfabr.
53.5
219
157
230.2
20 b
177.5
505
505
481
520
74.6
758
117.5
395
88
86 b
140
138 x
123
72
406
134
159
862
47
269 b
151
53
217.50
159.5
231
21b
179.2
178
510
510
512
75
754
397
86.50
85
140
123
71.5
407.5
139
159
857
46.30
269
151
408.5 408.5
129.5 129
Geveke en Co.
Gist en Brocades
Grasso machJabr
Grinten, v.d.
Gruyter en Zn 5%
Hagemeljer en Co
Halberg mjfabr.
v. Hattura Bl.v
Hellingman
Hero-cons.
Hoek's machJabr
Holl. Beton Mij.
Holl. Melksuiker
Homburg
Hoogenbosch scb.
Hooimeyer en Zn
I.H.C Holland
Industriële my.
IBB/Kondorgr.
Internatio
Int. Coating M.
Int. gew. betonb.
Inventum
Jongeneel houth
Kemo
Kempen Begeer
Key houthandel
Kiene Suikerw.
Kluwer
Kon. fabr. vh Alex
Kon. Paplerfabr.
K.N. Tex. Unie
Korenschoof
Koudys voed.
Krasnapolsky
Kon. Ver. Tapyt
Kwatta choc.
L./Gllnderman
Leidse Wolsp.
Llndeleves
Llps en Gispen
Lijm en gelatine
Macintosh
Meel Ned. Bakk.
Mees bouwmat B
Meteoor Beton
63
124
165
364
64.50
124.50
166
364
70
125
46.6
93.50
222
194
557
83.40
126
46.5
93
222
195
555
83.50
173.5 174x
190 x 177
191.5 191
89.1 90
169 170
237 240
212 213.50
278.2 273
250
315 317
142 x 140x
254 257
192 195
88b
225 225
172.5 172
255 257
72.5
165
38.1
100
92.1
51.60
147
102
125
173 b
137.5
128
72.5
116
37
100
92.2
52b
145
102
122.5
173
137.5
127
108.5 106.5
470 470
Mulder's fabr.
Muller en Co.
Muller en Co *5%
Mynbouw werk
N aard en ChrJabi
Nedap
Ned. Dagbl, Unie
N. exp. Pap. fabi
Ned. Kabelfabr
Ned Springstof
Nelle wed. v.
Netam
Nlerstrass
Norit
Nutrtcla
Ny verdal Cate
Overzeese Gas
Ovtng
Pa kb nold cert,
Palemb Ind. Mh
Palthe
Parkhotel
Philips g. p. 6%
Pietersen auto's
rteestnk en Co.
Relneveld Mach
Riva
Rubaak en Co
Ryn-Scheldo
124
73.5
215 x
299
105
340
345
875
141
216
76 x
121
74
213
298
106x
335
346
885
141
75x
277
278
152
149
338
336
108.6
108.5
88
88.5
95.20
96
314
310
79.5
79
86.70
86.50
170
170
85
85
60
60
45
46.2
390x
90 x
90x
135x
135x
92x
90
205b
205b
150
149
109
110.1
Sehev. «xpl. My.
Schokbeton
Scholten Karton
Scholten Honig
Simon de Wit
Simon's emb.fabr
Stokvis Zn.
Stoomap Twenthe
Synres Chem.
Tabak Phil. c.v.
Tech. Unie
Texoprint
Texoprint 6% pr.
Thom-Dr-Verblifa
Unilever 7%
Idem 0%
Idem 4%
Utermöhlen
Veneco
Ver. Glaabr. n.b.
Ver. h.ond. Schev
Ver Mach.fabr.
Ver. NL.ultg.bédt 245.20
V.N.U3. Pref.
Ver. Touwfabr.
Vezelverw.
Vihamy.
Vredesteln
Vulcaansoord
Wegener's CC
Wereldhaven
Wernlnk's Beton
W ess an en
Wyers Ind. 8t 8.
Zaalberg
Mijnbouw en petroleum
B1111 ton le rubi.
Billlton 2e rubr. 144 143 60
Moeara Enlm 2230 2200
Id. cert. opr. 1/10 3725b
Id. 1 winstbew. 4050b 4050
ld. 4 winstbew. 4000b 4000b
14/1
15/1
20.60
22.50
170
174
160
160
53.20
54
225
220
77
77
78
76
71
70
147
148
46.5
48
327
328
239.2
241
100
98.2
98
99.70
76.2
76.6
51.1
51
250
254
138
138
140
137.5
41
84.80
83.20
245.20
250
16.10
16
126
127
78
79
132
145
145
44
45
118
116.50
499
120.5
120.2
71
71
112
112
74
73.5
Scheepvaart
Oostzee
Participatie-bewijzen
Alg FondsenDezJt
Convert© 1-1 bp
HBBbeldepl 1-2 bp
Interbonds 1 bp
Intergas 6 part.
Binnenl. vast g.
Breevast '67
Beleggingsfondsen
A'dam.belmü f 60
Dutch Int.
ika belegg. my.
Nefo 180
Protector
Unitas 10
Utillco
Concentla 10 pet
Europaf 1-10 pb
Buitenlandse fondsen
Union Minière 1 1350 1380
Dollarfondsen
803
870
604
371
112.50
90.50
152.50
161.50
201
74.50
145.50
100
119.20
353
514
lOOx
1135
803
870
605
371
112
90
152
161
200
74
144.50
100
118.70
351
512
Anaconda
Bethlehem Steei
General Electric
General Motors
N.-Am. Phillpe
Occidental Petr
Prot and Gamble
Republic Steel
Shell OU
US Steel 10 cert
Rijn/Schelde 7%
30.50
25.60
77.65
67.60
52.5;.
25.80
110.75
33.50
43.50
34.50
82.60
36
26
79
68
52.10
25
112.50
34
42.25
34
83.50
gedaan en bieden
x m laten
I m gedaan en laten
fe Meden
■•1 elatn
I w dividend
65-70 15; Prei 14—67; Breekpeen 6—
16; Knolselderij 2228; Witlof 49
103; Boerenkool 10; Rodekool 39;
wittekool 1634; Waspeen 3034;
Savooiekool 1035; Spinazie 5163;
Schorseneren 5357.
(Van onze parlementsredactïe)
DEN HAAG Er bestaat inder
daad een afspraak tussen bankdi-
recties waarbij sollicitaties van per
soneelsleden pas in onderling over
leg in behandeling worden geno
men. Dat antwoordt minister Rool
vink (Sociale Zaken) aan het Twee
de-Kamerlid Wieldraayer (PvdA).
Pas als blijkt dat een personeels
lid bij een andere bank zijn positie
kan verbeteren, mag de verande
ring van werkkring niet worden be
let. Maar salarisverhoging alleen
wordt niet als positieverbetering
beschouwd.
Minister Roolvink acht dergelijke
afspraken tussen werkgevers niet
strijdig met de bepalingen van het
buitengewoon Besluit Arbeidsver
houdingen 1945. Wel erkent hij dat
dergelijke afspraken de mobiliteit
van werknemers afremmen. Over
een onbillijke beperking van de so
ciale vrijheid en de mobiliteit van
werknemers bij de banken zijn de
minister geen gegevens bekend.
Hij vraagt zich echter af of het
uit een oogpunt van modern perso
neelsbeleid niet beter is bij dergelij
ke afspraken de vakorganisaties en
voor wat betreft de uitvoering
de betrokken werknemers zelf te
betrekken. De minister zal dit
standpunt aan werkgevers en werk
nemersorganisaties in het bankbe
drijf laten weten. Mocht de vrijheid
van de werknemers door het con
currentiebeding worden belemmerd,
dan kan altijd een beroep op de
rechter worden gedaan. Er bestaan
geen plannen, aldus minister Rool
vink, om de wetgeving over het
concurrentiebeding te wijzigen.
UTRECHT (ANP) Bij de in de
Decom, de samenwerkingscommis-
sie van de werknemersorganisaties
in de detailhandel, verenigde vak-
bonden, heerst felle verontwaardi
ging over de eenzijdige maatregel
van de directie van Vroom en
Dreesmann, met welk bedrijf de
vakbonden een collectieve arbeids
overeenkomst hebben. Daarbij zijn
ongeveer 20.000 mannen en vrouwen
betrokken.
De directie vam V D heeft be
sloten aan het verkopend en admi
nistratief personeel per 1 februari
a.s. een salarisverhoging toe te
kennen van 6,5 procent, Waarvan
2,5 procent in de tweede helft van
het jaar zal worden uitbetaald.
Hierdoor betekent de door V D
bekendgemaakte maatregel op jaar
basis in 1970 nog geen verhoging
van het inkomen van 4 procent, al
dus de bonden. Bovendien nemen de
vakbonden het V D kwalijk dat
er geen aanpassingsbepaling is in
verband met de stijging van de
kosten van levensonderhoud.
UTRECHT (ANP) De drie vak
centrales zijn indertijd betrokken ge
weest bij de voorbereidingen tot het
oprichten van een Financierings
maatschappij voor Ontwikkelingslan
den, de FMO. Zij hebben thans do
leden van de Tweede Kamer een
aantal kritische kanttekeningen doen
toekomen bij het onlangs ingediende
wetsontwerp inzake de FMO.
Het overlegorgaan van de drie
vakcentrales wijst er in een brief
aan de leden van de Tweede Ka
mer op, dat de regering blijkens
haar toelichting op het wetsontwerp
wel de voordelqn, doch niet de na
delen van particuliere investeringen
(door westerse bedrijven) in ontwik
kelingslanden noemt.
De vakbeweging onderkent die na
delen wel degelijk, zoals een onver
antwoord grote westerse invloed,
een eenzijdige economische ontwik
keling en te grote besteding van
winsten in het buitenland. Het gaat
er echter om voor- en nadelen van
particuliere investeringen objectief
tegen elkaar af te wegen, opdat de
belangen der ontwikkelingslanden zo
veel mogelijk worden gediend.
Een onafhankelijk wetenschappe
lijk onderzoek, liefst samen met an
dere donorlanden, zou volgens het
overlegorgaan zeer gewenst zijn.
DEN HAAG (ANP) Konstanz
263 1); Rheinfelden 187 1);
Straatsburg 200 10); Plittersdorf
348 (—8); Maxau 396 (—14); Plo-
chingen 140 4); Mannheim 240
6); Steinbach 126 (onv.); Mainz
237 (+5); Bingen 156 (+3); Kaub
158 (+5); Trier 386 (—43); Koblenz
216 1); Keulen 190 4); Ruhrort
356 10); Lobith 957 (+39); Nij
megen 743 (+44); Arnhem 748
(+35); Eefde IJssel 304 (+24); De
venter 198 (+22); Monsin 5494 (—2);
Borgharen 4026 (—9); Belfeld 1202
(+20); Grave beneden de sluis 510
10).
Ai/'