Herbenoeming mr. Huber in
Goes is niet uitgesloten
Huisjes moeten gesloopt worden
Verhaal van lief
en leed onder
oude kalklagen
I
elkprijs
Slecht weer oorzaak
geringe belangstelling
IN CLINGE LANGS ZESTIGVOETKREEK
nstuïf zeeland
Conventionele
groepering
nieuwe partij
Sas van Gent
F
Terneuzens kantongerecht
Sas van Gent-west heeft
PJZ-weekend
op Zilveren
Schor
Nog even dit
ingambtenaar
[x)ks viert
ig jubileum
dlenactie
ïsteen
geslaagd
steeds geen
wedstrijd
[.-Jansteen
ing jubileum
ïikant uitgesteld
[JZER WINT
5ELBEKER
IJSSCHIETING
ikauto geslipt
IJzel
stdorpe
Hoogwater
TOCH GRIEP IN
NEDERLAND!
Oogluikend
Gedupeerd
De zee
VAN MENSEN DINGEN EN DADEN
Hoge gast
onze correspondent)
In Hulst viert zaterdag
de heer A. A. Koks zijn
nbtsjubileum bij 's rijks
De jubilaris, assistent
1921 geboren te Gilze-
|n eerste standplaats was
vanwaar hij naar Nieuw-
erd verplatast. Zijn overige
isen waren achtereenvol-
^wacht, Kloosterzande en
st. Van half drie tot half
I gelegenheid de heer Koks
ijurchillweg 29 in Hulst, te
DE STEM VAN WOENSDAG 7 JANUARI 1970
|m onze correspondent)
VSTEEN De door de
Steense Karnaval gehou-
Lollenactie is een groot sue-
irden. In enkele uren tijds
1000 oliebollen aan de man
De kwaliteit van de oliebol,
dusdanig, dat er heel wat
Bngen kwamen, die echter
?k aan tijd niet meer ge-
konden worden.
onze correspondent)
SfSTEEN Reeds vele we
de voorbereidende werk-
llen voor het aanbrengen van
lichting op het gemeentelijk
rein ten einde en liggen de
op het terrein. De levering
armaturen schijnt echter een
-ge levertijd te vragen, zodat
eds de eerste lichtwedstrijd
l worden gespeeld.
ran onze correspondent)
ÏNT De door het feestco-
het vooruitzicht gestelde fees-
Sen bij de viering van het 40-
bileum van de onderwijzeres
Vael, zijn in verband met
nstandigheden van de jubiia-
een latere datum verscho-
(Vervolg van pagina 1)
De voorlichtingsdienst van dat
ministerie laat weten, dat momen
teel een onderzoek in de bedrijfstak
melkindustrie en -handel wordt in
gesteld. Mocht uit de feiten blijken,
I dat verhoging gerechtvaardigd is
dan volgt een prijsverhoging. Maar
voorlopig heeft men dat onderzoek
nog niet afgesloten. Overigens zei
de voorlichtingsambtenaar aan de
hand van zijn ervaring in de afge
lopen jaren dat de melkhandel ze
ker niet aan de grond zit.
Hoe lang wil de melkhandel be
rusten? „In april begint het nieuwe
melkprijsjaar", zegt Van Brenk.
„Dan zouden we om te beginnen
nodig hebben: 70 cent per 100 liter
voor de zuivelindustrie. En een hal-
i ve cent per liter voor de detaillis
ten, die daarmee hun bedrijf net
boven „de rode lijn" kunnen op-
I werken. Pas dan hebben we het
I prijspeil van 1969 genivelleerd".
„Van de onderhandelingen in
Brussel hangt het af", zo vervolgt
hij, „wat er met de melkprijs voor
het jaar 1970 moet gebeuren". Be
sluiten de EEG-delegaties de richt
prijs voor de boer te verlagen (een
onwaarschijnlijke mogelijkheid), dan
verandert de prijs voor de consu
ment niet of nauwelijks. In dat ge-
i val vangt de boer de klap op.
Mocht de richtprijs gelijk blijven
of stijgen dan betaalt de consument
zonder twijfel meer voor het liter-
tje melk Over de meerprijs kan
nog niets worden gezegd. Diei is af-
hankelijk op de eerste plaats van
de nieuwe richtprijs en op de twee
de plaats van de kostenverhogende
factoren (CAO onder andere) in
eigen land. Nu al kan op grond van
aan zekerheid grenzende waar
schijnlijkheid worden gesteld, dat
de consument opnieuw het kind
van de rekening is.
De heer Van Brenk zegt °ver het
I tijdstip, waarop de melkprysverho-
I ging zou moeten ingaan: „Wij prik
ken de eerste verhoging voorzichtig
op begin april. De tweede kan be-
t gin oktober worden ingevoerd. Dat
gebeurde vaker. Maar het blijft
mogelijk de prijscorrectie in juli al
in te voegen. Dat zou ook niet de
eerste keer zijn".
een onzer verslaggevers)
ÏST J. Kaijzer is op over-1
lie wijze winnaar geworden
e jaarlijkse wisselbeker bj
fentirum". Door in de fimali
laatste partijen te winnen
Taelman, waarin hij de laat-
■tij zelfs uitmaakte in één
|kwaim hij met drie punten
n>g op E. Taelman en M.
ood in hét bezit van de
ge beker. Laatstgenoemde
verspeelde zijn tweede piaab
en slechter balgemiddteMe.
stand finale eerste klas: 1 J-
r, 12 gespeeld, 9 gewonnen, 53
2 E, Taelman, 12-6-49; 3 M,
- 12-6-44; 4 G. Pölflié
Jan onze correspondent)
In café De Veelhandel bij
lert werd een grote prijs-
g gehouden op de liggende
'aaraan 46 schutters deelnamen,
d geschoten op een wip.
lag: Qe hoogvogel werd ge-
i door A. de Koek te Hulst;
ste zijvogel door Boussen te
ïsteen; de tweede zijvogel was
1. de Wit te Hulst. De meeste
vogels, vier stuks, werden ge-
i door P. Reyns te Kapelle-
(Van onze correspondent)
ELLE Door de gladheid is
inkauto, bestuurd door J. D. uit
Idinge op de weg Kapelle-We-
ige in een slip geraakt en in een
de weg gelegen sloot terecht-
en. De tank die geladen was
ie werd niet beschadigd,
auto liep aanzienlijke schade
(Van een onzer verslaggevers)
WESTDORPE Voor de komende
gemeenteraadsverkiezingen in het
nieuwe Sas van Gent, waarbij ge
voegd worden Westdorpe en Philippi
ne, heeft zich een nieuwe partij aan
gediend: de Conventionele Groepe
ring. Dit is een samensmelting van
initiatiefneemster De Katholieke Par
tij Sas van Gent, Gemeentebelangen
Westdorpe en Philippine en enkele
leden van de protestants-christelijke
groeperingen.
Lijstaanvoerder van de nieuwe
groep is de huidige wethouder van
Sas van Gent, de heer W. Colsen.
Door de, bundeling van groepen wordt
gehoopt op minstens acht van de in
totaal dertien beschikbare zetels. In
Sas van Gent doen behalve de Con
ventionele Groepering ook de P.v.d.A.
en de Lijst Gemeentebelangen mee
De kandidaten voor de Conventio
nele Groepering zijn: 1 W. Colsen, Sas
van Gent; 2 A. de Bleeir, Westdorpe;
3 E. van Hecke, Philippine; 4 J de
Rijk, Sas van Gent; 5 R. Spuesens,
Westdorpe; 6 L. Goense, Philippine;
7 J. de Braai, Sas van Gent; 8 P
Piessens, Sas van Gent; 9 J. Bock-
staal, Sas van Gent; 10 E. van Assche,
Sas van Gent; 11 A. de Hulsters,
Westdorpe-, 12 A. Ploegaert, Philippi
ne; 13 J. v.d. Abeele, Sas van Gent;
14 G. van Geetsum, Westdorpe; 15 J.
Rammeloo, Philippine; 16 M. Murre,
Sas van Gent; 17 H. Kerckhaert,
Westdorpe; 18 J. van Hoeve, Philippi
ne.
zeiler Blaskapelle Na de
:en die het bekende Ober
orkest „Die Westzeller Bias-
o.l.v. Walter de Causemae-
eft geboekt door optredens
schillende plaatsen in Beigtë 1
eland en in Noord-Brabant,
iet orkest nu een uitnodiging
gen om een optreden te ver-
in Gouda. De uitvoering al-
tal ongeveer half maart plaats-
gen, donderdag 8 jan. Bergen
om: 3.49 en 16.15 uur, Hans-
2.56 en 15.24 uur, Made e"
aelen: 6.23 en 18.59 uur, Ter-
2.18 en 14.46 uur, Vlissin-
1.48 en 14.13 uur, Wemeldinge:
a 16.05 uur.
Vooruitzichten
voor donderdag
en vrijdag,
opgesteld door
het K.N.M.I. op
dinsdag
om 18.00 uur:
Aanhoudend
winterweer
met tijdelijk sneeuw en later moge
lijk ook ijzel.
Weersvooruitzichten in cijfers ge
middeld over Nederland.
Voor donderdag: aantal uren zon:
1 to-t 5; min.-temp.: 3 of meer graden
onder normaal;.' max.-temp.: 3 tot 8
graden onder normaal; kans op een
droge periode van minstens 12 uur:
95 procent; kans op een geheel droog
etmaal; 80 procent.
Voor vrijdag:, aantal uren zon:
tot 3; min.-temp.: 3 of meer graden
onder normaal; max.-temp.: 4 tot 9
graden onder normaal; kans op een
droge periode van minstens 12 uur:
'0 procent; kans op een geheel droog
etmaal: 40 procent.
(Van een onzer verslaggevers)
GOES-MIDDELBURG Een her
benoeming van mr. F. G. A. Huuer
tot burgemeester van nieuw-Goes is
formeel niet uitgesloten. Er is niets
wat de minister van Binnenlandse
Zaken belet om de man die, na bijna
acht jaar lang „Goes-oude stijl" te
hebben gediend, voor benoeming aan
de koningin voor te dragen. Op aan
drang van vele prominenten in Goes,
waaronder enkele leden van de Twee
de Kamer, heeft mr. Huber gesollici
teerd naar de „vacature", die door
zijn onverwacht ontslag is ontstaan.
Hij is derhalve kandidaat voor het
burgemeesterschap in nieuw-Goes.
Op een ietwat ongewone manier is
men op dit moment in Goes feitelijk
bezig met een soort verkiezingscam
pagne ten gunste van burgemeesters
kandidaat: mr. Huber. Deze situatie
heeft uiteraard geen wettelijke basis
maai zij volgt wel uit het door de
minister van Binnenlandse Zaken ge
nomen besluit, de burgemeesterspost
Goes vakant te verklaren. De minis
ter heeft bij zijn oordeel ook de over
wegingen van een aantal Goese
raadsleden over de heer Huber be
trokken. Thans blijkt, dat de gekozen
volksvertegenwoordigers de mening
van hun kiezers niet ten volle hebben
kunnen vertolken. Er is overigens aan
het uitspreken van de mening: Nieuw
Goes heeft een ander burgemeesters
type nodig, dan de heer Huber is,
geen vooroverleg tussen de gekozen
volksvertegenwoordigers en hun kie
zers voorafgegaan. Nog veel minder
is er ooit sprake geweest van een mo
tie van wantrouwen tegen de persoon
van mr. Huber in de toch meestal niet
rimpelloos verlopende raadsvergade
ringen, van „oud-Goes".
Meer dan driehonderd inwoners
van Goes hebben totdusverre gevolg
gegeven aan de uitnodiging om een
adres aan de minister van Binnen
landse Zaken, ten gunste van mr. Hu
ber te ondertekenen. Een door de
heer C. W Vervest op gang gebrach
te briefkaartenactie, met de commis
saris der koningin in Zeeland als ge
adresseerde, heeft tot gistermiddag
toe toen de actie nog maar nauwe
lijks algemeen bekend was, een vijf
tigtal reacties opgeleverd.
Mr. Huber zelf blijft in deze uit
zonderlijke „verkiezingscampagne"
neutraai. Het ideaalbeeld dat in
spraak-eisende activiteiten voor ogen
staat, waarbij kandidaat-burgemees
ters aan „self-advertising" doen, om
hun kandidatuur met klem van argu
menten bij hun kiezers te bepleiten,
is dan ook niet aan de orde.
Wat wel gaande is, zo vertelt dr.
D. A. de Graaf uit Goes, lid van het
actiecomité ten gunste van mr. Huber
als burgemeester van nieuw-Goes, is
het opmaken van een balans over de
circa ach) jaar waarin mr. Huber eer
ste burger van Goes was. De hoofd
argumenten van mr. Huber staan in
ijgt, adrgs aan de minister van Bin-
Aènlandke Zakeft, dat r'eèds verzoii-
den is. (De adhesiebetuigingen zullen
later worden opgezonden).
Verschillende ieden van het actie
comité hebben, voorzover dit hen mo
gelijk was, de inwoners van de stad
gevraagd wat zij vóór of tegen mr.
Huber als burgemeester van nieuw-
Goes konden aanvoeren. Bij deze in
formele enquête werd duidelijk, al
dus dr. De Graaf, dat integriteit en de
wens om zijn gemeente te dienen bij
mr. Huber kenmerkende persoonlijk
heidstrekken zijn.
Men erkent o.a. dat hij zeer veel
heeft gedaan op het gebied van stads
uitleg en cultuur (Goes heeft bij
voorbeeld een eigen culturele raad)
en dat zijn kennis en kritische bena
dering van binnenvaartproblemen,
juist voor een gemeente als Goes hun
voordelen hebben afgeworpen.
Mr. Huber heeft niet het image van
een groot industriewerker te zijn. Een
schets van zijn persoon, op grond van
de informele enquête, ziet er onge
veer zo uit: Een sympathiek mens, al
tijd bereid om problemen vanuit de
menselijke gezichtshoek te benade
ren: altijd toegankelijk voor persoon
lijke contacten waarbij hij eerder de
geduldige, luisterende medemens is,
dan de magistraat die tempo boven
behoedzaamheid stelt.
Concrete bezwaren tegen zijn be
leid betreffen (zo bleek uit de reac
ties uit het publiek), hoofdzakelijk
deelproblemen.
„Elk straatje heeft zijn eigen wen
sen", zo typeerde dr. De Graaf de
toestand, „en elk straatje is teleurge
steld als die eigen wensen niet geho
noreerd worden". Op de vraag welk
alternatief men zich voorstelt als mr.
Huber niet wordt herbenoemd, bleef
practisch iedereen het antwoord
schuldig. In nog twee heringedeelde
Zeeuwse gemeenten zijn de burge
meestersposten vakant gesteld: Nw.-
Borsele en Oostburg. Acties, gelijk
aan die in Goes, worden uit deze ge
meenten niet gemeld.
(Van een onzer verslaggevers)
TERNEUZEN De hevige
sneeuwval en de onbegaanbaarheid
van de wegen op Zeeuwsch-Vlaande-
ren, kunnen er de oorzaak van zijn
dat de zitting van het kantongerecht
in Terneuzen slecht werd bezocht.
Welgeteld twee „zaken" kwamen in
openbare behandeling aan de orde.
Een Belgische vrouw en haar
vriendin uit Stekene probeerden op 3
september als hamsters een winter
voorraad van aardappelen aan te
leggen. Per auto begaf het tweetal
zich naar de Grooteilandenpolder in
Hulst.
Aan een boer die bezig was met
het verzamelen van uien werd ge
vraagd de achter gebleven „vruch
ten" te mogen rapen. Zelfs lieftallige
blikken konden de landbouwer niet
bewegen toestemming te verlenen.
De dames probeerden toen toestem
ming te krijgen de niet gerooide
aardappelen van het land weg te
mogen nemen. Daar kwam noch een
bevestiging noch een ontkennend ant
woord op. De boer had namelijk zijn
oogst verkocht en had dus geen zeg
genschap meer over de aardappelen.
Voor de beide Belgische dames be-
tèTcencfe dit geen énkel beletsel toch
de handen uit de mouwen te steken.
Voordat het tweetal goed en wel op
gang was, verschenen er enkele po
litiemannen, die het tweetal van
stroperij betichtten, nadat gebleken
was dat de dames geen toestemming
gekregen hadden. Slechts een ver
dachte had de sneeuw dinsdagmiddag
getrotseerd en verscheen voor de
Terneuzense kantonrechter. Met
moeite kon de vrouw wachten tot de
kantonrechter was uitgesproken. Vol
gens haar kon zij geen diefstal ge
pleegd hebben. „We hebben toch
eerst fatsoenlijk toelating gevraagd".
„Bovendien", zo zei de verdachte
verder, „toen die politiemannen
kwamen ben ik direct meegegaan
naar die boer".
De kantonrechter trachtte de
vrouw duidelijk te maken dat zij aan
de verkeerde toestemming had ge
vraagd, en daarom een poging tot
stroperij had ondernomen. De zaak
werd er niet duidelijker op toen de
kantonrechter een boete van 75 gul
den, gevorderd door de officier van
Justitie, veranderde in 50 gulden
voorwaardelijk en 25 gulden onvoor
waardelijk.
De automobilist I*. J. uit het Bel
gische Wildewijck werd voor het plot
seling stoppen op de kruising van
rijksweg 69 met de Absdaalseweg,
waardoor een botsing ontstond, ver
oordeeld tot een boete van 40 gulden.
De eis luidde 50.
De Belgische automobilist was op
weg naar Perkpolder en even voor
de kruising Absdaalseweg dacht hij
naar links te moeten. De man zette
zijn richtingaanwijzer uit, maar op
het laatste moment zag hij dat hij
toch recht door kon. Hij stopte,
waarna een Duitse weggebruiker
een aanrijding met zijn voorganger
niet kon voorkomen.
(ADVERTENTIE)
De Aziatische griep komt snel uit
3e buurlanden op ons af en is
lier en daar reeds waargeno-
nen.
Bescherm u tijdig en vraag van-
Jaag nog een gezinsverpakking
,ASPRO" bij uw apotheker of
Jrogist. „ASPRO" is uw trouwe
bondgenoot bij het voorkomen
en bestrijden van griep.
Neem bij de eerste verschijnse
len direkt 2 „ASPRO's" met een
zo heet mogelijke drank (grog,
kwast of thee) en doe dit drie
maal per dag.
Vertrouw op „ASPRO", want
„ASPRO" heeft in de reeds door
griep overvallen landen een bij
zonder gunstige rol gespeeld.
Als „ASPRO" u geen baat zou
geven, probeer dan geen andere
middelen, maar raadpleeg uw
huisarts.
(Van onze correspondent)
SAS VAN GENT Sinds kort is
er een r.k. kleuterschool in plan-West
te Sas van Gent. Men heeft het Ver
enigingsgebouw „St. Albert" genomen
als voorlopige verblijfplaats voor de
kleuters uit het nieuwe gedeelte, tot
dat men over een volwaardige nieu
we r.k. school kan beschikken.
Op het ogenblik gaan er een 26-tal
kinderen naar dit schooltje, maar er
is plaats voor 39 kinderen.
Er is een nieuwe vloer in het ver
enigingsgebouw gelegd en deze week
komt het nodige materiaal nog aan.
De enige handicap is. dat men ie
dere dag genoodzaakt is om alles leeg
te ruimen, omdat dit gebouw 's avonds
weer als verenigingsgebouw gebruikt
moet worden.
(Van onze correspondent)
GOES Van vrijdagavond tot
zondagmiddag 1 februari gaan leden
van de Plattelands Jongeren Zuid
zich bezig houden met het thema
Jeugd en Jongeren in beweging".
Dit gebeurt op „Het Zilveren Schor"
centrum voor jonge mensen te
Amemuiden.
De deelnemers zullen luisteren
naar eikaars opvattingen over onder
meer: wat betekent het lid-zijn
van een organisatie? wat betekent
het lid-zijn van een samenleving?
welke zijn de veranderingen, de
beweging in beiden? waar sta je
zelf; welke richting geef je aan?
Naast het praten met elkaar zijn er
mogelijkheden om met andere vor
men, zoals beweging, expressie, het
spelen met materialen, geluid en
licht, het onderwerp verder uit te
werken.
(Van een onzer verslaggevers)
CLINGE Binnen zes jaar
zullen langs de oever van de Zes-
tigvoetkreek in Clinge ongeveer
dertig geïmproviseerde vakantie
huisjes afgebroken moeten wor
den. De zomerverblijven zijn voor
namelijk eigendom van leden van
de Clingense hengelvereniging.
De maatregel is een resultaat van
het feit dat staatsbosbeheer dit na
tuurgebied in eigendom heeft over
genomen van het waterschap Hulster
Ambacht. Men wil de kreek zoveel
mogelijk in de oude toestand terug
brengen.
Het Hulster Ambacht heeft in prin
cipe in totaal 84 hectare natuurgebied
aan staatsbosbeheer overgedragen op
deze manier. Door de ingelanden is
daaraan op een enkele weken gele
den gehouden vergadering góed-keu
ring gehecht. Behalve de Zestigvoet
kreek en onmiddellijke omgeving met
een oppervlakte van 23 hectare, val
len daaronder de Vlaamse Kreek, en
de Graauwse Kreek. Ze zijn voor
f 240.000 verkocht
Niet alleen in de Zestigvoetkreek
is een bouwstop van kracht gewor
den. Datzelfde lot wacht ook de ove
rige natuurgebieden, waar volgens
verschillende wettelijke regelingen
geen bouwwerk meer mag verrijzen.
De klap komt evenwel voor de hen
gelvereniging van Clinge het hardst
aan, omdat de Zestigvoetkreek een
van die gebieden is, waarvan de unie
ke bouwmogelijkheden het meest in
tensief gebruik werd gemaakt. Aan
die voorrechten zal binnen de ge
stelde termijn nu een eind komen.
Huls-ter Ambacht heeft de min of
meer illegale bouwactiviteiten steeds
oogluikend toegelaten. Voor het wa
terschap had het betreffende gebied
toch geen enkele betekenis. Ook
staatsbosbeheer betreurt het blijkens
een woordvoerder om de vakantievie
rende hengelaars te moeten dwars
zitten. Deze instantie heeft echter op
de eerste plaats alleen belangstelling
voor de natuurlijk-historische as
pecten van de aangekochte gebieden,
en in die visie passen uiteraard geen
zomerhuisjes.
Uiteraard is het bestuur van de ge
dupeerde hengelvereniging niet en
thousiast over 't besluit van d-eze in
stelling. Men heeft van alles gepro
beerd om er verandering in te bren
gen, maar wat dat betreft heeft men
geen enkel resultaat bereikt. Het
enige wat er ten gunste is veranderd
naar aanleiding van de activiteiten
van de club is de gestelde termijn.
Aanvankelijk zouden de zomerhuis
jes binnen twee jaar moeten worden
afgebroken, en die periode is nu ver
lengd met vier jaar. Ook deze termijn
zouden de hengelprominenten nog
graag met een aantal jaren verlengd
zien. Staatsbosbeheer lijkt evenwel
onvermurwbaar.
Het behoud van het natuurschoon
ata-at op de eerste plaats, het ver
schaffen van recreatiemogelijkheden
op de tweede.
Degenen die zich het meest gedu
peerd voelen, zijn uiteraard de hen
gelende eigenaars zelf. Sommigen on
der hen hebben in de vakantiebarak
ken een klein vermogen geïnves
teerd.
Langs de kreekoevers staan naar
schatting dertig huisjes die in de
zomer onderdak verschaffen aan
hengelaars.
Onder de zomerverblijven zijn wel
iswaar veel onooglijke bouwwerkjes
die de omgeving ontsieren, maar er
zijn er ook die veel weg he-bben van
een eenvoudige bungalow. Ze staan
veelal aan het uiterste ranidje van de
oever, gedeelte-lijk zelfs nog in het
water. Zodat men vanaf de kleine
terrasjes rustig kan zitten vissen.
De betrokken hengelsportvereniging
pach-t het viswater al bij-n-a 25 jaar.
Medio dit jaar hoopt men het ju
bileum te vieren. In de afgelopen pe
riode heeft men kosten noch moeite
gespaard de kreek voor hengelaars zo
aantrekkelijk mo-g-elijk te maken on
der meer door regelmatig voor veel
geld aam vis uit te zetten. Geen won
der dat men de verkoop van de kreek
met argusogen heeft bekeken, al zal
ook onder beheer van staatsbosbe
heer het water waarschijnlijk wel
verpacht blijven als viswater. Bij het
bestuur leeft ondanks alles nog een
stille hoop dat staatsbosbeheer zijn
besluit no-g zal wijzig,en. Die kans is
echter erg gering.
Oude gebouwen zijn als oude
mensen. Als zij eenmaal over
vroeger aan het vertellen gaan,
dan weten zij van geen ophouden.
Maar je moet wel goed kunnen
luisteren en van tijd tot tijd be
hoor je met gepaste vragen te ko
men. Anders zwijgt het oudje op
eens en gaat over tot een onver
staanbaar gebrabbel.
Meestal zijn de historici en de
archeologen degenen die de stem
men van het verleden het best
verstaan. Maar noodzakelijk is dat
niet, zoals blijkt uit het relaas van
de heer J Schot B.W.-zn., die op
een dag de sleutels van het oude
Gravensteen in Zierikzee in be
heer kreeg, teneinde in dat oude
gebouw een visserij tentoonstelling
in te richten.
Aan het Gravensteen is te zien
dat zich daarbinnen in vroeger
eeuwen nogal wat moet hebben af
gespeeld.
De heer Schot vroeg zich dat
waarschijnlijk niet af, toen hij op
gewekt begon met het schoonma
ken van de wanden in de ruimten
waar de visserijtentoonstelling
moest worden ingericht. Die wan
den, bestaande uit dikke, eiken
planken, zaten onder een dikke
kalklaag, welke na de restauratie
van het gebouw in de jaren dertig
was blijven zitten. De kalklaag
moest verwijderd worden.
Tot zijn grote verwondering
vond de heer Schot onder de kalk
laag in de zogenaamde „gijzelka-
mer" van het Gravensteen, dat
uit 1524 dateert en tot 1923 als ge
vangenis is gebruikt, een menigte
inkervingen, als even zoveel be
wijzen van vaak benard leven in
vorige eeuwen.
Hier hebben mensen gevangen
gezeten. En het waren mensen die,
toen zij werden ingesloten, de
geur van de vrije zee in kleren en
haren hadden. In hun bekommer
nis combineerden zij hun wens
naar lijfelijke vrijheid met hun
verlangen naar de zee.
De eikehouten wanden, zo wordt
door de heer Schot in het Zeeuws
tijdschrift verteld, vertonen tal
Het Gravensteen moet vooral
tussen 1630 en 1646, de tijd dat
de kapers bijzonder actief waren,
nogal wat onvrijwillige bewoners
hebben geherbergd. De gijzelka-
mer is blijkbaar het verblijf ge
weest waar gevangen genomen
kapers, die hun bekomst vooral
kregen dank zij de geregelde jach
ten die door de Zeeuwse vloot op
hen werden gemaakt, moesten
wachten op het moment waarop
zij werden uitgewisseld tegen de
Zeeuwse zeelui die met de gekaap
te schepen waren verdwenen. Vi-
van scheepstypes uit vele eeuwen,
zoals Oostindiëvaarders, hoekers,
bommen en vele kleinere vissers
scheepjes. Sommige ervan zijn be
paald niet zonder meesterschap in
het taaie hout gekerfd.
De heer Schot, deskundige op
het gebied van de scheepvaart,
was in staat om uit de ingekerfde
afbeeldingen van schepen, een
conclusie te trekken die een stuk
Zeeuws verleden tot leven brengt.
Het viel hem namelijk op. dat er
nogal wat zeventiende-eeuwse fre
gatten in de eikehouten wanden te
zien waren; snel-zeilende schepen,
compleet met de zogenaamde Bou-
goense' vlag (wit, met een diago
naal rood kruis).
Volgens de heer Schot is het wel
zeker, dat de afbeeldingen van de
ze schepen werden ingekerfd door
Duinkerker kapers, die onder de
Spaanse admiraliteit opererend, in
Zierikzee in het gevang werden
gezet.
Van een groot aantal zijn de na
men bekend. Zij staan in het hout
gekerfd, ais ging het om een akte
van beschuldiging, die de eeuwen
moest trotseren. Bijzonder boet
vaardig waren zij overigens niet
en hun haat tegen degenen die hen
in het Gravensteen opsloten werd
dan ook onverbloemd in het eike
hout gesneden.
„De duvel moet se halen die ons
op Graveste haelden!" Onder die
wrokkige spreuk staat een aantal
namen, met als toevoeging „AU
van Dunckerke".
Er hebben, zo meent de heer
Schot, ook officieren op het Gra
vensteen gevangen gezeten, zelfs
een vice-admiraal van de Duin
kerkers, Matheus Rombout(s) Hij
staat zelf in het eikehout afge
beeld, compleet met een verrekij
ker voor het oog en met een hou
ten been. Het is niet onmogelijk
dat Rombout hiermee een zelf
portret aan het nageslacht heeft
willen aanbieden
ce-admiraal Rombout zal wel een
goede troefkaart geweest zijn
Het aantal namen in de solide
planken is niet te tellen. De heer
Schot trof ook honderden zoge
naamde „huismerken" aan, die in
feite te beschouwen zijn als de
handtekening van onze voorouders,
die de schrijfkunst lang met alle
meester waren.
Een interessant stukje verleden
blijkt ook uit de gekleurde teke
ningen van een groep soldaten
met hun tambour-maitre. De uni
formen die zij aan hebben, wijzen
erop dat de tekeningen in de acht
tiende eeuw zijn gemaakt. Waar
schijnlijk zijn het Pruisen, die de
ze inscriptie maakten, verklaart
de heer Schot.
Het oudste jaartal dat op de
door de heer Schot schoongemaak
te wand is gevonden is 1577. Er
staat een galg bij, met de tekst:
„Waecht onversacht men zalt
ghedencken zijner tyt/ breken
moeten sy hals en been, die het
mi deên".
Dank zij de heer Schot is het
moment van „ghedencken" nu ein
delijk aangebroken.
Van het verhaal dat het Graven
steen in Zierikzee vertellen kan
is, ondanks de nasporingen van de
heer Schot, nog slechts een deel
bekend. „De wanden zijn het
waard om nader door deskundigen
te worden bestudeerd", zegt de
ontdekker van de inscripties. Dat
zelfde kan van talrijke oude ge
bouwen in de provincie worden
gezegd.
Hiermee is weer eens aange
toond, dat de aanstelling van een
provinciale functionaris, die op
deskundige wijze de taal van het
Zeeuwse verleden kan lezen, geen
luxe is.
Een lezeres in Terneuzen, zond
ons onder het pseudoniem „Fran
ce een bespiegeling, getiteld:
„Als
Als ik in God geloofde
dan zou ik bidden, veel bidden en
vragen
God, laat alle mensen zich bewust
worden van hun egoïsme,
zodat er geen oorlog zal zijn.
Wel: vrede in Vietnam, genoeg
eten in Biafra.
God. geef ons een wereld
waar de rijken niet rijker worden
en de armen armer.
Als we in zo een wereld leven
en wij het niet waarderen,
laat een nieuwe zondvloed ons
dan verdelgen.
We waren dan toch niet waard
geschapen te zijn naar uw
gelijkenis
Het Gravensteen in Zierikzee.
De traliewerken wijzen op het
sombere doel dat dit gebouw in
de loop der eeuwen heeft ge
diend.
Een van de door de heer Schot
gevonden inscripties, waar
schijnlijk door een gegijzelde
kaper in liet hout gekerfd.