Ministerscrisis geen kabinetscrisis
Nacht
merrie
voor
brand
weer
smsM
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
SchmelzerDrie mogelijkheden voor opvolging De Block
grfaag
DE STEM
Geen snelle
uitspraak
over
celibaat
Pakje koffie
duurder
BRAND DEHNERT JANSEN N.V.
Geen stagnatie in de aflevering
editie voor
zeeland
weerbericht
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - Mr. L. de Block is gistermiddag afgetreden als minister
van Economische Zaken. Als gevolg daarvan heeft drs. L. van Son, staats
secretaris van Economische Zaken, zijn functie beschikbaar gesteld.
Commentaar
Te tenger gebouwd
„KWIEK"
ONGRIJPBARE VUURHAARD IN ROTTERDAMS
GROOTHANDELSGEBOUW: SCHADE 20 MILJOEN
- -
Een greep uit onze
vakantie gidsen
DE MAGNEET nu
Nog slechts
enkele dagen
laatste kans
tot f 80, voordeel
Groothandelsgebouw - Rotterdam
IlOe [aargang no, 2Ó319
Directeur: Dr. W. A- J. M. Harkx
Hoofdredacteur: L. Leijendekker
Hoofdkantoor: Breda, Reigerstr. 16
Telefoon 22341. Postgiro 1114111
STEM
woensdag 7 januari 1970
Opklaringen
Plaatselijk sneeuw, later opklarin
gen. Krachtige wind. Lichte tot ma
tige vorst.
KANTOREN ROOSENDAAL, MOLENSTRAAT 45, TEL. 37150
BERGEN OP ZOOM, ZUIVELSTRAAT 26, TEL. 6850
OOSTERHOUT, ARENDSTRAAT 14, TEL. 4957
GOES, KLOKSTRAAT 1, TEL. 8030
HULST, STEENSTRAAT 14. TEL. 3751
SCHMELZER
Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG KVP-fractieleider
lrs. W. K. N. Schmelzer heeft gis-
eren na het aftreden van minister
')e Block verklaard drie mogelijk-
leden voor diens opvolging te zien,
e weten
iemand „van buiten";
iemand vanuit de KVP-fractie of
iemand vanuit het kabinet-De
Jong zelf (een minister of staats
secretaris)
in ieder geval gaat men binnen de
KVP zoeken. Drs. Schmelzer zei
voor de opvolging mensen in ge
dachte te hebben die in 1987 bij de
formatie van het kabinet-De Jong
nog niet naar voren waren geko
men. Hij weigerde echter namen
te noemen. Drs. Schmelzer dacht
dat het vinden van een opvolger
misschien een kwestie van enkele
weken zou kunnen worden, maar
zeker niet van enkele maanden.
Drs. Schmelzer vond het „in de
gegeven omstandigheden" een juis
te beslissing van het kabinet om de
metaal-c.a.o. te laten passeren. Hij
betreurt het, dat minister De Block
zich niet met het kabinetsstand
punt heeft kunnen verenigen en
daaruit politieke consequenties
heeft menen te moeten trekken.
Hij verklaarde desgevraagd het
conflict tussen kabinet en minister
De Block niet te hebben zien aan
komen. Hij zei voorts dat de hoofd
kracht van minister De Block niet
in de presentatie van zijn beleid ge
legen had, maar dit ook niet als
eerste vereiste voor een minister te
zien.
Mevr. Brautigam (PvdA), die
zich scherp heeft opgesteld tegen
het prijsbeleid van ex-miAister De
Block, was enigszins verrast dat de
minister aftrad vanwege de metaal-
c.a.o. Volgens mevr. Brautigam
komt de inflatie op het ogenblik
niet uit stijgende lonen maar uit
stijgende prijzen en daar heeft mr.
De Block haars inziens te Iaat en
Jnvoldoendo maatregelen tegen ge
nomen.
In drs. Schmelzer als opvolger van
de heer De Block zou zij niet veel
meer vertrouwen hebben, omdat zij
in het hele kabinetsbeleid wat be
treft Economische Zaken het ver
trouwen heeft verloren. De KVP'er
Nelissen kenmerkte zij als conser
vatief, maar bekwaam.
De heer Nelissen liet als eni'
commentaar op de geruchten ove
zijn mogelijke kandidatuur voor d
opvolging van mr. De Block weten
dat hij begrijpt dat ook zijn naar
erbij wordt genoemd.
AR-fractieïeider mr. Biesheuvc
vond het aftreden van minister D
Block voor De Block zelf een „hel'
nare en vervelende zaak". „Er i:
geen conflict van de minister me
de Kamer, doch wel binnen het ka
binet. Maar daarvan ken ik niet
alle bijzonderheden", aldus mr
Biesheuvel.
DE BLOCK
MINISTER DE BLOCK AFGETREDEN
Stijgen de prijzen dan gaan ook
de lonen omhoog. Dit automa
tisme in de tweejarige c.a.o. voor de
groot-metaal is voor minister De
Block (Ec. Zaken) aanleiding gewor
den zijn ministerssteek aan de kap
stok te hangen. Mr. De Block ver
wacht, dat dit prijs- en loonmecha-
nisme zal leiden tot economisch on
verantwoord hoge loonsverhogin
gen en aangezien de metaal-c.a.o.
min of meer maatgevend is voor de
loonontwikkeling in heel Nederland
voorziet hij gevaarlijke ontwikke
lingen.
De heer De Block zou best gelijk
kunnen hebben. Bijvoorbeeld in het
geval dat de regering door een on
verstandig prijsbeleid zelf de lonen
omhoog zou jagen. Dat is in het re
cente verleden ook gebeurd. Onder
verantwoordelijkheid van de heer
De Block. Waarschijnlijk ligt er zelfs
een direct verband tussen zijn uit
de hand gelopen prijsbeleid en het
loon- en prijsmechanisme in de me-
taal-c.a.o.
De heer De Block is een aardige
man, maar hij is te tenger gebouwd
voor het politieke rugbyspel, dat op
het Binnenhof gespeeld wordt. Het
is bekend dat hij al eerder wilde op
stappen. Zijn K.V.P.-vrienden wisten
hem toen te bewegen aan te blij
ven. Het vooruitzicht opnieuw in
een felle prijzenslag gewikkeld te
zullen raken is de bewindsman ech
ter te veel geworden. Exit De Block.
Dit uittreden heeft, naar het zich
nu laat aanzien, geen kabinetscrisis
tot gevolg. De huidige regerings
partners kunnen het nog steeds aar
dig met elkaar vinden. Bovendien
zijn de grote politieke partijen niet
klaar voor de verkiezingsstrijd.
De heer De Block is van K.V.P.-
huize en dus zal de K.V.p. een nieu
we minister van Ec. Zaken moeten
leveren. Deze opvolging moet in
een paar dagen geregeld kunnen
worden. Zou dit niet het geval zijn,
zou de K.V.P., zoals in het verleden
meer is gebeurd, in alle hoeken en
gaten van het land naar geschikte
kandidaten moeten gaan zoeken,
dan zou er wel eens een moeilijke
situatie kunnen ontstaan. De heer
Schmelzer weet dit natuurlijk en za.
daarom wel voorzorgsmaatregelen
hebben getroffen.
En wat gaaf er nu met onze eco
nomie gebeuren? Niemand in Ne
derland is gebaat bij inflatie. Ais de
heer Schmelzer een prijsbewaker
weet te vinden van zwaarder ge
wicht dan mr. De Block, hoeft de
loonontwikkeling geen zorgen te
haren. Als dat niet zou lukken
Door de metaal-c.a.o- te aanvaarden
zijn kabinet en regeringspartijen pri
mair verantwoordelijk voor de ge
volgen. De beslissing van nu en het
verder te voeren beleid zullen van
invloed kunnen zijn op de komende
verkiezingen.
De 65-jarige mr. De Block heeft als minister ontslag geno
men omdat hij zich niet kan verenigen met goedkeuring van
de metaal-cao. Premier De Jong heeft het aftreden van minis
ter De Block na de kabinetsvergadering van dinsdagmiddag
medegedeeld.
Hij hoopt bij de KVP snel een opvolger voor de aftredende minister
te vinden. Politiek Den Haag houdt er rekening mee, dat drs. W. K.
N. Schmelzer, de huidige fractievoorzitter van de KVP in de Tweede
Kamer, mr. De Block op Economische Zaken zal opvolgen, als er geen
andere geschikte kandidaat binnen de KVP gevonden zou kunnen
worden. In dat geval is het waarschijnlijk dat drs. L. van Son als
staatssecretaris zal aanblijven.
Vier vergaderingen heeft het kabinet in totaal gewijd aan de c.a.o. voor
de groot-metaalindustrie. Uiteindelijk heeft het kabinet besloten tegen de
c.a.o geen bezwaren in te brengen. Het kabinet heeft deze beslissing met veel
pijn genomen. Met name de ministers Witteveen (Financiën) en De Block
(Economische Zaken) hebben zich tegen de tweejarige c.a.o. verzet.
Provisorische vakantiehuisjes in
Clinge moeten gesloopt wor
den. Pagina 3
Meterslange potvisdarmen op
de wal bij Breskens. Pagina 5
Minister Schut is er nogal trots
op dat hij in 1969 meer dan
125.000 woningbouwvergun
ningen heeft afgegeven.
Pagina 6
De PTT verstuurde in de 20 da
gen rond kerst en nieuwjaar
een kwart miljard poststukken.
Pagina 9
De eerste maanauto zal in 1971
zijn eerste kilometers op de
maan moeten afleggen.
Pagina 11
(Van onze speciale verslaggever)
NOORDW1JKERHOUT - Kardi
naai Alfrink heeft dinsdagmiddag op
het pastoraal concilie verklaard, dat
ook op 13 januari, de dag waarop de
bisschoppen van Nederland zullen
vergaderen, GEEN beleidslijnen ge
publiceerd zullen worden over de ce
iibaatskwestie.
De provinciaals van diverse con
gregaties en orden in Nederland had
den de bisschoppen gevraagd hen te
betrekken in dit beraad. Het overleg
met deze provinciaals zal na 13 ja
nuari geschieden. Uit een en ander
kan men dus opmaken, dat op het
pastoraal concilie geen duidelijke uit
spraak over de celibaatskwestie zal
komen.
(Vervolg op pagina 9)
De eerste, omdat volgens de z.g.
indexering alle prijsverhogingen in
eenzelfde percentage loonsverhogin
gen zullen worden gecompenseerd.
Dat geldt ook voor de verhoging van
de B.T.W. Minister Witteveen had er
bedenkingen tegen dat B.T.W.-ver-
hogingen volledig door loonstijgin
gen worden goedgemaakt.
De Block kooi weinig begrip op
brengen voor het standpunt van
werkgevers- en werknemersorgani
saties in de metaalindustrie dat de
tweejarige c.a.o. door zijn preven
tieve werking prijsverhogingen te
gengaat en dus past in de anti-infla-
tiepolitiek. Minister De Block vrees
de juist dat de metaal-c.a.o. de infla
tie waarvan de bestrijding dit jaar
centraal staat zal aanwakkeren.
Hij was bang dat ook in andere
c.a.o.'s een indexering zou worden
toegepast, waardoor uiteindelijk de
werknemers geen pijn meer van
prijsstijgingen zouden hebben en van
inflatiebestrijding weinig meer zou
komen.
In een brief aan de minister-presi
dent schrijft De Block dat de metaal-
c.a.o. zo zeer afwijkt van het S.E.R.-
advies over de inflatiebestrijding dat
hiervan weinig of niets terecht zal
komen. Hij vreest dat de te hoge
loonsverhogingen om zich heen zul
len grijpen. „Gezien de consequen
ties kan ik de verantwoordelijkheid
voor het economische beleid niet lan
ger dragen", aldus besluit De Block
zijn brief aan premier De Jong. De
minister-president acht door het
heengaan van minister De Block „de
politieke formule" van zijn kabinet
niet aangetast. Hü ziet dit als een
ministerscrisis.
De Jong heeft over de opvolging
nog niet met personen gepraat, maar
zal proberen „kwiek" te handelen.
„Het is duidelijk dat ik wakker ben
en niet uitsluitend aan bloemetjes
loop te denken", zei De Jong letter
lijk. Al eerder is er sprake van ge
weest dat De Block van het politieke
toneel zou verdwijnen. Zijn politieke
vrienden in het kabinet hebben hem
in ieder geval enkele keren kunnen
bepraten om aan te blijven. De nood
zaak hiervan was te meer duidelijk,
omdat het bij de formatie van het
kabinet-De Jong uitermate moeilijk
is geweest een K.V.P.'er voor Econo
mische Zaken te vinden.
Minister Witteveen (Financiën)
was in de laatste dagen met vakan
tie, maar heeft wel intensief telefo
nisch contact met premier De Jong
gehad. Hij zal nu onmiddellijk van
vakantie terugkeren. De Jong zal tij
delijk optreden als minister van Eco
nomische Zaken-ad interim.
(Zie ook pagina 9)
(Van onze correspondent)
ROTTERDAM De brand in het
Rotterdamse groothandelsgebouw
zal voor het Rotterdamse brand
weerkorps als een nachtmerrie de
geschiedenis ingaan. Na 24 uur ach
tereen gevochten te hebben met een
ongrijpbare vuurhaard, die aan de
noordwestelijke vleugel van het im
mense gebouw (foto) en de daar
opgeslagen voorraden voor 20 mil
joen gulden schade aanrichtte, kon
commandant B. Vossenaar gister
avond om 7 uur eindelijk mededelen
dat de brand onder controle was.
Precies een nacht en een dag had
den toen ruim honderd Rotterdam
se brandweeriieden (versterkt nog
met eenheden van de bescherming
burgerbevolking en de Schiedamse
brandweer) achter een vijand aan
gejaagd, die zich in dikke rookwol
ken verborg, die zich door lucht
kokers, liftschaften en voorts dwars
door muren en plafonds verplaatste
en altijd daar op dook, waar nie
mand hem verwacht had.
Gisteravond was de brandweer
ten lange leste zover dat het vuur
zover ingesloten was. dat het geen
kans meer kreeg de 80 procent van
het gebouw, dat niet aangetast was,
alsnog te bereiken. Dat was pure
winst, want tot twee keer toe had
de brandweerleiding de indruk ge
had de vuurhaard omsingeld te heb
ben om later tot de conclusie te ko
men, dat zij zich schromelijk ver
gist had.
De rook heeft het korps op on
gelooflijke wijze parten gespeeld.
Feitelijk was men maandagavond
om twaalf uur al vier aan het blus
sen zonder dat men werkelijk viuur
gezien had en men wist waar de
brand zich nu precies concentreer
de. Alles wat men wist was dat in
het magazijn van de groothandel in
woningtextiel Dehnert en Jansen
(begane grond en eerste verdieping)
voorraden linoleum, andere vloer
bedekkingen en gordijnstoffen
smeulden.
Het was niet alleen onmogelijk
om ook maar iets te onderscheiden
in het ingewikkelde groothandels
gebouw, maar ook kon men alleen
iets doen wanneer men uitgerust
was met een persluchtmasker. Met
van alle kanten aangesleepte uit
rustingsstukken was overigens nog
maar een beperkte inzet mogelijk.
Een brandwacht kon niet ianger
dan twintig minuten aan het blus-
singswerk deelnemen. Mensen die
lager doorgingen (zeven in totaal)
moesten onverwijld naar het zieken
huis gebracht worden omdat zij
kampten met ademhalingsmoeilijk
heden.
Dit was nog te voorkomen ge
weest wanneer de brandweerlieden
in eerste instantie ook maar een
idee hadden gehad waar zij de brand
effectief konden aanpakken. Zij wa
ren gedwongen tonnen en tonnen
water in het gebouw te gooien, in
de hoop, dat er ook wel een deel in
de vuurhaard terecht zou komen.
Deze taktiek heeft er trouwens toe
geleid, dat de waterschade buiten
sporige vormen zal aannemen.
Brandweercommandant B. Vosse
naar wijt de langdurigheid van de
brand vooral aan de aard van de
stoffen die bij Dehnert en Jansen
lagen opgeslagen. Daaronder waren
linoleum, viltpapier en tapijten, alle
in rojlen, die al smeulend tamelijk
lang intact lijken en die dan op een
gegeven moment verpulverd uiteen
vallen in een vonkenregen. Verder
waren er blikken kit in een kluis
van circa 20 m2 aanwezig en voorts
ook plastics (tafelkleden, douche
gordijnen en zonweringen).
(Vervolg op pag. 9.)
(Van onze correspondent)
AMSTERDAM Met ingang van
7 januari zullen de prijzen van ge
brande koffie, afhankelijk van de
soort, met 16 tot 27 cents per pak
van 250 gram worden verhoogd en
de prijs van oploskoffie met 14 cents
per 50 gram.
De zeer scherpe stijging van de prij
zen op de wereldkoffiemarkt en de
verhoging van het invoerrecht per 1
januari j.l. maakten deze prijsverho
ging noodzakelijk.
(ADVERTENTIES)
Ziet u maar: Per K.L.M.
MALLORCA 8-15-22 dg.
(vliegreis appart.) v.a.298,-
GARDAMEER 10-15-22 dg.
(vliegreis hotel) v.a. 318,-
per touringcar
TIROL 10-13-14 dg.
(touringcar hotel) v.a. 225,-
de vakantiegids
ligt voor u klaar.
het meest complete reisbureau
Hoofdkantoor Eindhoven, Stationsplein
24 tel. 040-62787/66780: Eindhoven,
Hoogstraat 183. tol. 040-24636; Brede,
Passage 2. tel. 01600-33552: 's-Hertogen-
boech, Kolperstraat 3, tel. 04100-42128;
Tilburg, Heuvelring 49, tel. 04250-34609.
ZIG ZAG NAAIMACHINE
lichtgewicht - vrije arm -
ingebouwde veiligheidsmotor
- alle mogelijkheden
Kompleet met naaiboxkoffer
PFAFF
NAAIMACHINEHUIS
Bergen op Zoom, Kortemeestr. 17
Goes Papegaaistraat 4
Vlissingen, Nieuwendijk 29
Terneuzen, Nieuwediepstraat 23
Hulst, B. F. v. Waesberghestr. 16
HET PARKET van Brugge heeft
dinsdag een viertal Belgen in arrest
gesteld die ervan verdacht worden
plannen voor de ontvoering van een
achtjarig kind te hebben gemaakt.
PRINSES MARGRIET en haar pas
geboren zoon, prins Bernhard, heb
ben gisteren het Radboud Ziekenhuis
in Nijmegen verlaten.
De verzenidng van onze goederen zal vanuit onze centrale magazijnen
VLAARDINGEN 010 34 37 39 DEN HAAG 070 60 68 06 GRONINGEN
normaal geschieden.
Uw orders kunt U als steeds via onze vertegenwoordigers en onze filialen opgeven.
Telefoonnummers: BEKLEDING 010 34 38 54; 010 34 58 62.
WONINGTEXTIEL 010 35 2015; 010 3516 81.
FOURNITUREN/LINO 070 1177 88; 070 60 68 06.
050 37 6 48