„WAT ZIJN DE
MOTIE YEN?"
PLEASE SIR, HET
TY-PROGRAMMA
MAANLANDINGEN: BELANGRIJKSTE GEBEURTENISSEN VAN HET JAAR 1969
Daverend succes
Sportman van
het jaar
Wim van Hanegem:
STIMULANS
ALS PUBLIEK
ACHTER
JE BLIJKT
TE STAAN"
iLOTEN
nventarisatie j
Handelsbureau I
ente Axel
amm
tapijt:
Ion Bidim.
geeft U rust j
serene stilte
hebben A
Minister Bouke Roolvink:
laar
warmte
DE STEM VAN WOENSDAG 31 DECEMBER 1969
2 JANUARI 1910
7g Terneuzen
Kantoormeubelen
in Axel maakt bekend, dat
zijn openbare vergadering
9 heeft bepaald, dat de vast-
stemmingsplan, resp. een
van het bestemmingsplan
d voor het op de bij dit be-
ïing aangegeven gebied, dat
begrensd door de spoorlijn
iet inbegrip van de zuide-
Irenzende percelen,
lit ligt voor een ieder op
Tie ter inzage.
er voornoemd,
aert) wnd.
8 modellen
f 6.294,—
3.T.W. 5.620,—)
NEIL ARMSTRONG MAN VAN HET JAAR
(Van een onzer verslaggevers)
BREDA Nog nooit hebben Ame
rika en de Amerikanen zo in het
centrum van de belangstelling ge
staan bij een „man-vrouw van het
jaar-verkiezing" (en wat daar aan
vast zit) van De Stem als in het
jaar 1969. Dat daarbij de landingen
op de maan van twee Amerikaanse
maanvaavtuigen het meest op de
voorgrond zouden treden, lag voor
de hand. De betreding van een ge
heel nieuwe wereld kil, onher
bergzaam en ruw spreekt enorm
tot de verbeelding. Het technisch
vernuft en de enorme precisie van
mens én instrument heeft grote in
druk gemaakt op de lezers van De
Stem, die hebben geantwoord op de
vijf vragen die wij hen voorlegden.
Tot man van het jaar koos u: de
Amerikaanse ruimtevaarder Neil
Armstrong, de eerste mens die de
maan betrad. Hij behaalde een to
taal van ruim 27 procent van de
stemmen die bij De Stem binnen
kwamen. De mannen uit ons eigen
land bleven evenwel bij Armstrong
niet zo vreselijk ver achter. NVV-
voorzitter Kloos blijkt ook indruk
op u gemaakt te hebben in zijn
strijd voor betere arbeidsvoorwaar
den en lonen en salarissen van de
werknemers. De man die nog niet
zo lang geleden heeft gezegd dat hij
best premier van Nederland zou
willen worden, behaalde zeventien
procent van de stemmen. Uiteraard
kon Luns ook niet uitblijven; ruim
tien procent werd zijn deel. Op het
lijstje komen we verder nog mensen
tegen als Bernadette Devlin, de vu
rige strijdster voor gelijke burger
rechten in Noord-Ierland, de Tsje-
choslowaakse student Jan Palach,
die zich uit protest tegen de bezet
ting van zijn land in brand stak en
om het leven kwam. Maar ook: G.
K. van 't Reve, Johan Cruyff, Henk
Terlingen en prins Claus.
Duidelijker waren de zaken bij de
belangrijkste gebeurtenis van 't jaar,
onze tweede vraag. De maanlandin
gen lagen daar met 72 procent ver
„op kop". Een andere gebeurtenis
waar ook Amerikanen bij betrok
ken waren, kwam op een tweede
plaats. De massa-moorden in het
Vietnamese dorpje Song My, een
zwarte bladzijde in de geschiedenis
van de V.S., „kregen" 6 procent van
de stemmen. De zelfverbranding
van Jan Palach kwam hier op de
derde plaats; de lezers van De
Stem hebben zijn verzetsdaad van
begin dit jaar niet vergeten.
De verkiezing van de sportman
van het jaar was de „spannendste"
strijd in het geheel. Er waren drie
serieuze kandidaten, van het begin
af aan: Wim van Hanegem, Kees
Verkerk en Johan Cruyff. Alle drie
Nederlandse topsportsterren, die
zich in het nu achter ons liggende
jaar op hun gebied hebben onder
scheiden. Uiteindelijk bleek Wim van
Hanegem toch de meeste indruk ge
maakt te hebben. De enorme wed
strijden tegen AC Milan, dat door
Feijenoord uitgeschakeld werd, ble
ken tenslotte doorslaggevend. Hij
verwierf 19 procent van de stem
men. Johan Cruyff en Kees Verkerk
(weliswaar geen titels dit jaar, maar
toch nog zeer populair) behaalden
ieder 14,9 procent. Ook Eddie
Merckx (8,4 pet.) en Piet Keizer
(6.3 pet.) behoorden nog tot de kop
groep. Van de rest noemen we Tom
Okker. Harm Ottenbros, Emile Za-
topek, Fedor den Hertog, Rini Wagt
mans en zelfs radio-reporter Theo
Koomen.
Ook over het beste t.v.-program-
ma van 1969 bleek vrij veel over
eenkomst te bestaan. Please Sir
haalde de eerste prijs met vlag en
wimpel' 32 procent. Strange Re
port, de Engelse politie-serie kwam
met ruim 10 procent nog het dichtst
in de buurt. Farce Majeure, de Fa
beltjeskrant en Dubbel Zeskamp be
haalden niet veel minder. Van de
rest kan gezegd worden dat er even
veel programma's bestaan als voor
keuren, De rij is enorm lang en be
vat uitersten als de huldiging van
G. K. van 't Reve tot aan de Flint-
stones en Floris.
De politici zijn er bij de vraag
aan wie u zich het meest heeft ge-
ergerd het slechtst af gekomen. Mi
nister van Sociale Zaken Bouke
Roolvink was de grootste „boosdoe
ner" dit jaar. Zijn loonwet, weige
ring om de aow, aww per 1 januari
te verhogen kwamen hem op 15
procent van de negatieve stemmen
te staan. Ridder van Rappart, vorig
jaar nog man van het jaar, heeft
het dit jaar duidelijk verbruid met
zijn vaak eigenmachtige en regentes
ke optreden: met 10 procent komt
hij op de tweede plaats. Het dichtst
bij hem bevindt zich PvdA-fractie-
leider in de Tweede Kamer Den Uyl
én diverse niet met name genoemde
leden van de Tweede Kamer aan
wie velen zich kennelijk geërgerd
hebben. Schmeizer, Biesheuvel,
Kloos, Luns, Schut, Beernink, Polak
en Gerda Brautigam komen ook op
het „ergerniswekkende" lijstje voor.
Een verrassing daarop is de man
die voor De Stem de Terugblik
maakt. N. R, kreeg altijd nog 4,2
procent van de kritiek te verwer
ken. Ook de „leraar, broer en zus"
ontbraken niet op het lijstje.
Als we alles nog eens op een rijtje
zetten, krijgen we het volgende
beeld:
MAN VAN HET JAAR
1. Neil Armstrong 27,6 pet,
2. André Kloos 17 pet,
3. Joseph Luns 10,6 pet.
BELANGR3KSTE GEBEURTENIS
1. Maanlandingen 72 pet,
2. Massamoorden Vietnam 6 pet,
3. Zelfverbranding Jan Palach 4,2 p.
SPORTMAN VAN HET JAAR
1. Wim van Hanegem 19 pet,
2. Kees Verkerk 14,9 pet,
3. Johan Cruyff 14,9 pet.
BESTE TV-PROGRAMMA
1. Please Sir 31,9 pet,
2. Strange Report 10,5 pet,
3. Farce Majeure 8,4 pet.
MEEST ERGERNIS
WEKKENDE MAN
1. Bouke Roolvink 14,9 pet,
2. Ridder van Rappard 9,6 pet,
3. Joop den Uyl 6,3 pet.
„De Eagle
is geland"
(Van onze redactie buitenland)
BREDA „Dit is Tranquillity Base, de Eagle is geland". Met deze
koele woorden omschreef de Amerikaan Neil Armstrong de eerste
landing van een bemand ruimtevaartuig op de maan. De datum van
deze historische gebeurtenis: 20 juli. De tijd: 21.17 uur Westeuropese
tijd.
Op maandag 21 juli om ongeveer 03.56 uur zette Neil Armstrong als eerste
mens voet op een andere planeet. Na urenlange voorbereiding in de maan-
Sloep Eagle, daalde hij de trap af en waagde, na een ogeniblik om zich heen
te hebben gespeurd, de eerste voetstap in het onbekende krater-landschap.
„Dit is een kleine stap voor een mens, maar een reusachtige sprong voor
de mensheid", waren zijn eerste woorden op de maan.
Deze maanlanding én de landing van de Apollo-12 op 19 november, heb
ben op de lezers van De Stem al een even grote indruk gemaakt als op de
meest direct betrokkenen. Met een overgrote meerderheid werden deze ge
beurtenissen tot de belangrijkste van het jaar 1969 verheven. De eerste mens
op de maan, Neil Armstrong, werd gekozen tot man van het jaar en daar
mee bewezen de lezers van De Stem een enorme eer aan deze unieke tech
nische prestaties.
Want landde de maansloep van de Apollo-11 nog op geruime afstand van
zijn geplande doel, de „Intrepid" van de Apollo-12, met aan boord Pete
Conrad en Alan Bean, kwam midden in de roos. Het gestelde doel, 200 meter
van de eerder gelanceerde én gelande Surveyor een onbemand maan-
vaartuig werd precies bereikt. Toen Pete Conrad als eerste de maansloep
Intrepid verliet, kon hij de Surveyor met het blote oog waarnemen. Het
onbemande maan vaartuig stand in een ondiepe krater. Op 20 november, tij
dens hun tweede maanwandeling,bereikten Bean en Conrad de Surveyor.
Zij brachten onderdelen van dit ruimtevaartuig mee terug naar de aarde na
een evenals bij de Apollo-11 precisie-Ianding in zee.
Er waren enige verschillen tussen de twee maanvluchten, behalve de meest
voor de hand liggende. De Apollo-12 volgde een veel riskantere koers naar
de maan, waarbij zelfs een „point of no return" werd bereikt. Maar daarvoor
zouden alle motoren hebben moeten uitvallen. En dat gebeurde u weet
het niet. De landing van de Intrepid, was ook in een moeilijker gebied,
maar werd toch met meer precisie uitgevoerd. Dan was er nog het verschil
1 tussen de bemanningen. Armstrong en Alidrin vervulden -hun missie in diepe
ernst. De eerste woorden van Armstrong wezen hier al op. Conrad en Bean
werkten zingend de programma-onderdelen af. Conrad begon al met: „Voor
Neil was dit een kleine stap, nou voor mij een hele grote". En dat tekende
het verschil, tussen het haast jongensachtig plezier dat de Apollo-12-maan-
vaarders in hun werk hadden en het enigszins gespannen werk van Arm
strong en Aldrin.
Ook dit jaar zullen maanlandingen warden uitgevoerd. De eerste twee
zijn in ieder geval door cle lezers van De Stem op hun waarde geschat.
(Van onze sportredactie)
ROTTERDAM De Feije-
noordspeler Wim van Hanegem
is door de lezers van De Stem
uitgeroepen tot sportman van het
iaar. Van de vele inzendingen
behaalde hij de meeste stemmen.
Van Hanegem (25) werd even
itil toen hij het nieuws hoorde.
„Wel leuk, zeg", klonk het even
later met een bescheiden stem,
alvorens hij zijn verkiezing aan
zijn vrouw Truus meedeelde. „Er
zijn al veel sportmannen uitge
roepen dit jaar, maar voor mij is
het de eerste keer", zei Wim blij,
terwijl zijn zoontje Alies van zes
en dochtertje Gretje aan zijn
lippen hingen.
„Het is toch wel fijn als je
weet dat een heleboel mensen
achter je staan", meende de trot
se vader. „Dat heb je ook met
het publiek op de tribunes. Voor
al in de tweede wedstrijd thuis
tegen AC Milan was dat een
enorme stimulans. Trainer Kurt
hinder heeft me bij Xerxes/DHC
geleerd het publiek te negeren,
maar dat doe ik dan wel in uit
wedstrijden, als het publiek te
gen je is. Ik denk dan altijd maar
dat ze vóór me fluiten en joelen."
Wat betreft de strijd om de
Europa Cup is Wim van Hane
gem al even bescheiden als in
zijn vorige opmerkingen. „Ik
hoop dat we de volgende ronde
halen", zegt hij, „dan zijn we al
een heel eind. Daarna kijken we
wel weer verder. Ja, ik had na
de loting tegen Vorwdrts Berlin
toel een dikke feestsigaar in mijn
mond, maar dat lag alleen aan
het feit dat we niet mochten ro
ken. Ik dacht toen bij mezelf,
maar opsteken mag natuurlijk
wel. En toen heb ik die sigaar
maar gepakt. En dat is ook wat
ik nu ga doen. Opsteken een
feestsigaar, maar roken nee,
sorry, maar dat is bij ons verbo
den
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Bouke Roolvink,
de anti-revolutionaire beheetrder
van de portefeuille van Sociale
Zaken en Volksgezondheid, weet
dat hij het bij zijn vroegere vak-
bondsaanhang heeft verkorven,
niet alleen daar. Ook de lezers
van De Stem blijken deze minis
ter niet zo bijster goed gezind te
zijn. Hij kwam uit de bus als de
man aan wie men zich in het af
gelopen jaar het meest geërgerd
heeft.
Maar hij vindt dat hem daarmee
geen recht wordt gedaan. Nog
onlangs zei hij „Er is geen mens
die een kwetsbaarder positie in
neemt dan een vakbondsbestuur
der die minister van Sociale Za
ken wordt. Ik wil best aanvaar
den dat ik kritischer wordt be
keken dan iemand die niet uit
dat milieu komt. Maar ik geloof
dat ik wel degelijk zie waar de
belangen van de werknemers
liggen".
De man, die door bepaalde de
len van de (buitenparlementaire)
oppositie ook wel „de knevelaar"
wordt genoemd, begrijpt niet he
lemaal hoe het komt dat zijn oud-
collega's uit de vakbeweging en
al die andere mensen hem niet
zo bijster „mogen". „Het is moei
lijk te beoordelen waar precies
de motieven liggen. Ik kan wel
zeggen wat mij betrelt heb ik
niets met Kloos. Of dat voor hem
ook geldt, weet ik niet. Mijn deur
staat echter altijd open".
(Vain een onzer verslaggeefsters)
HILVERSUM De voorkeur
van de Stemlezera gaat duidelijk
uit naar luchtig amusement. Met
een wry grote meerderheid werd
namelijk de dioor de NCRV op
het 'scherm gebrachte; televisie
serie „Please Sir" gekozen tot
„hèt televisieprogramma vam het
jaar".
Dat is natuurlijk voor een
groot deel te danken aan de ma
nier waarop Johin AMertom de
rol yam klasseteraor Hedges ver
tolkt. Hij bevalt de Stem-kijkens
net iets beter dan Adam Stran
ge, die voor de AVRO-televisde
zijn Strange Report uitvoerig aan
het Nederlandse, op spanning en
misdaad beluste, Idjkbuispubliek
mag laten inzien.
„Please Sir" is misschien min
der spannend, maar er valt wei
meer in te lachen. In Engeland
was de eerste serie zo'in daverend
succes, dat er snel dertien nieu
we afleveringen (waarvan u in
middels aan het genieten bent)
op taftel moesten komen. Dat was
voor de schrijvers John Esmon
ds en Bob Larbey geen pro
bleem. Volgens hen lag de hu
mor in de klas en er kon nog
heel wat gebeuren in 5c, die de
optimistische kilter se leraar Ber
nard Hedges onder zijn hoede
heeft. Niet alleen moet Hedges
een voortdurende strijd voeren
met zijn leerlingen, hij heeft ook
heel wat te stelten met zijn
aartsvijand Potter, de concierge,
en met de rest van de sehoolstaf.
Hoofdrolspeler John Alderton
is dank zij „Please Sir" meteen
gaan behoren tot Emgefemds be
langrijke jonge acteurs. Voor de
zeer geïnteresseerde Stemlezers
'nog wat persoonlijke gegevens:
John Alderton is gebaren op 27
november 1940, is 1.86 lang, heeft
grijze ogen, bruin haar, houdt
vain golf- en tennisspelen en
luistert graag naar klassieke
platen.
lm Is natuurlijk motecht en vrij van
n. Het onderhoud is gemakkelijke
(vloerbedekking. U legt het feilloos
Lrgrond. Het wordt gelijmd. Naden
Iste vloerbedekking kunt U Z'c
lnselijk is, rust verschaffen. In e
pollokaal, In winkels en kantoren,
Lerpleeginrichtingen.
rijs die voor niemand een bezwaa
■strekkende meter.
begonnen. Tretford Nylon Bidim
Igoede woninginrichters.
Nylon Bidim zijn bovendien natuur-
ïls mooi tapijt behoort- te zijn.
Iweet warmte vast te houden. Een
fTretford Nylon Bidim.