1 i THIS IS MY SONG mm Lucky Luke: rechter Het symfonie-orkest (S)limmerick Limmerick Voor oordelen ariiuVi—i Trouwen ünz< 1 e culti is iiir door Greet Buchner „ree hts" Iriciteit Voorkeur Moeite lekker energie SUSKE en W1SKE 22 21 DE STEM VAN ZATERDAG 27 DECEMBER 1969 23 fit dee! in jingsfonds van ?nte-dragende de aandelen- jeifondsen en fonds némen Vin vloeit een Ingsvoordeel. Jen spaarder.De in de fondsen, fpij.Zijn aandeel |:r krijgt meer i zijn voordeel. nieuwe ia tussentijds Jn keert het jen spaar- I algehele sn zend hern"| Envelop aan: Den Haag- n i Breda gellagers Jappen en irdelen o.*.: ;lco-Remy, Boseh i Ducellier. ft {'j' Ég! TVOG maar een paar nachtjes slapen en dan is het zover. Dan zullen we weer een hele lie ve dag lang handje schudden om ieder die ons pad kruist een ge lukkig 1970 te wensen. Het hand je dat we schudden, zal per de finitie de rechterhand zijn. De linker doet niet mee. Die hoort er niet bij. Dat is de ver keerde hand, zoals we reeds in onze kleuterjaren geleerd heb ben. Alleen de rechterhand is „mooi" en „goed". Alleen de rechterhand telt mee. Waarom eigenlijk Ze onder scheidt zich in niets van de lin kerhand, die óók vier vingers en een duim telt. Het antwoord op dit waarom moeten we zoeken bij de oude Grieken, die in meer dan één opzicht ons huidige cul tuurpatroon beinvloed hebben. De oude Grieken ontdekten dat de Phoeniciërs prachtig konden schrijven. Prompt namen ze hun lettervormen over, maar om toch nog enige distantie te scheppen tus sen het Griekse schrift en dat van de Phoeniciërs, draaiden ze de schrijfrichting om. In plaats van rechts naar links, zoals de Phoeni ciërs, schreven de Grieken ineens van links naar rechts. Aan deze verdraaiing van een bestaand handschrift, hebben wij uiteindelijk het probleem van de linkshandigheid te danken. Met de voorkeur voor een schrijfrichting van links naar rechts, ontstond ook een voorkeur voor de rechterhand. Eerst alleen voor schrijven, later voor alle andere handelingen. Ten slotte werd niet alleen de rechter hand voor beter aangezien dan de linker, maar werd ook de rechter kant, rechts dus, in alle opzichten als fraaier en beter dan links be schouwd. Dat is heel goed merk baar in onze schilderkunst, waar het hoofdmotief bij voorkeur min of meer rechts in het beeld ge plaatst wordt. Een uitzondering hierop vormen sommige etsen (onder andere van Kembrandt), edoch dit is slechts een ogenschijnlijke uitzondering. De etsen zelf tonen ons immers ook een voorkeur voor rechts, alleen bij het afdrukken worden de rollen verdraaid. In de originele etsen ligt de klemtoon op de rechterkant. Ze passen daarmee volkomen in ons cultuurpatroon dat aan rechts de voorkeur geeft boven links. Het gevolg hiervan is dat links- handigen zich letterlijk „onthand" voelen in onze samenleving. Daarbij boffen ze nog dat ze in onze tijd leven en niet enkele tientallen ja ren geleden. Toen kon men hele maal geen begrip opbrengen voor de linkshandige. De strenge peda gogen uit die jaren veronderstelden dat linkshandigheid een vorm van dwarsdrijverij was, een bewust niet- willen-gehoorzamen. Ze pasten hun opvoedingstechnie ken aan deze veronderstelling aan en bestraften elke vorm van links handigheid op de toen gebruikelijke strenge wijze. Het gevolg hiervan was, dat de van aanleg misschien uiterst zachtzinnige linkshandigen, wel degelijk dwars en onverdraag zaam werden, of dat ze spraak- en leesmoeilijkheden kregen. Kortom ze gedroegen zich onaangepast en dat was dan weer koren op de mo len van de pedagogen die het alle maal zo goed wisten. Inmiddels is er menig wetenschappelijk onder zoek verricht naar het ontstaan van linkshandigheid en nu weten we met zekerheid dat dat niets met dwarsliggerij, nóch met frustraties in de jeugd te maken heeft. We weten zelfs dat linkshandig heid vaak gebonden is aan een vorm van „linksoogigheid". Een voorkeur dus voor het gebruik van het linkeroog. Ook dat is aangebo ren en niet aangeleerd. We weten nu ook dat ongeveer één op de tien kinderen linkshandig is. Opmerke lijk daarbij is, dat het aantal jon gens met een „linkse" aahleg iets groter is dan het aantal meisjes. Een op de tien is ook uitgespro ken rechtshandig. Maar die vallen niet op, omdat ze wonderwel pas sen in een samenleving die de voor keur geeft aan rechts. De resterende 80 procent zou in principe beide kanten uit kunnen, maar worden van jongsaf aan bewust getraind in het gebruik van de rechterhand. Ze worden dus rechts gemaakt en varen daar wel bij. Volgens de huidige stand van de wetenschap kunnen we pas rond het achtste jaar van uitgesproken linkshandigheid spreken. Tot ander half jaar gebruiken alle kinderen zowel de linker als de rechterhand. Daarna treedt er een voorkeur voor één van beide handen op. Mocht deze voorkeur uitgaan naar de lin kerhand dan wil dat nog lang niet zeggen dat het kind inderdaad links is. Waarschijnlijk kan het evenzo gemakkelijk met de rechterhand overweg. Tussen 6 en 8 jaar treden er nog wisselingen van rechts naar links op, maar dan is het pleit be slecht. Een kind dat na de achtste verjaardag nog uitgesproken links is, zal normaliter ook links blijven. Ouders en opvoeders doen er goed aan, om die aangeboren aan leg te respecteren anders lopen ze een niet geringe kans dat hun kind, nét als in vroeger jaren, „links" gemaakt wordt. De onderwijskrach ten weten dat ook wel, op enkele overjarige traditionalisten na. Ze geven het linkshandige kind niet alleen de kans om de linkerhand te gebruiken, ze helpen het ook om dat op een zo effectief mogelijke wijze te doen. Het valt namelijk niet mee zonder te vlakken met de linkerhand van links naar rechts te schrijven. Probeer het maar eens. Daar komt enig overleg aan te pas. Tekenen op school geeft meestal niet te veel moeilijkheden voor de tien procent linkshandigen van onze bevolking. Nu hun aanleg gerespec teerd wordt, groeien ze zonder lees- en spraakstoornissen op en lijden ze niet méér of minder aan com plexen, dan welke andere Neder lander ook. Desondanks hebben de linkshandigen het niet altijd even gemakkelijk als ze volwassen zijn. Alle gereedschappen, van de een voudige simpele schaar tot het neest gecompliceerde tekenapparaat toe, zijn gemaakt voor rechtshan- digen. Ze zijn vrijwel niet te han teren met de linkerhand en dat blijkt een voortdurende ergernis te zijn voor ieder die links is. Het wordt dan ook tijd dat we ons op dit probleem bezinnen. Als tien procent van de bevolking inderdaad veel beter overweg kan met de lin kerhand, dan zou dus 10 procent van de gereedschappen bestemd moeten zijn voor het gebruik van linkshandigen. Niets is minder waar. Het kost in ons land de grootste moeite een schaar voor linkshandi gen te bemachtigen. De goedkoopste die ik zag was geïmporteerd uit Engeland en kostte altijd nog een twintig gulden. Een aardig bedrag voor een schaar zou je zo zeggen. Je moet niet vragen wat gecompli ceerde apparatuur voor linkshandi gen dan wel gaat kosten. Fabrikanten van serieartikelen zouden best eens een serie speciaal voor linkshandigen kunnen maken. Als ze daarmee bijvoorbeeld de hele EEG bestrijken, dan is zo een serie de moeite van het maken waard. In Engeland is men al bezig met wat meer aandacht voor linkshan digen. In Londen is een winkel die uitsluitend apparatuur en gereed schap voor linkshandigen verkoopt. De eigenaar is zelf links. Misschien dat er meer vaart in deze kwestie komt, als Engeland eindelijk toe gelaten wordt tot de EEG. De links handigen zouden er op z'n minst bij winnen. DE SLIMME man in Putte heeft vele slimmeriokers kennelijk voor grote problemen gesteld. Het aantal nzendingen was namelijk minimaal en daarom drukken we alleen de pennevTUcht van de winnaar af. B. A. I. v. d. Vijver uit Etten- Leur ging met de prijs strijken. Een slimme man in Putte, een landelijk dorpje als De Latte, begon ee- seks-shop in zijn zaak: 'ongens, jongens, dat was raak! Jammer.... dat de burgervaar niet dutte!! Vrienden, de nieuwe regel luidt: Een schijvenschuurder uit Vlake LIMMERICK - SCHRIJVERS van Zuidwest-Nederland, opgelet'. Al enige tijd kunt u uw produkten kwijt bij Tussen Haakjes. Nu is het zover dat ook een ander medium, met name de radio, u kansen gaat bieden. De Nederlandse Christelijke Radio Vereniging (NCRV) zendt woens dagmiddag 31 december van drie minuten over drie tot drie minuten vóór vijf het programma Leentje buur uit. Tijdens deze uitzending krijgen luisteraars de gelegenheid een limmerick door te bellen over een facet van het afgelopen jaar. Als het rijmpje daarvoor genoeg kwaliteit bezit, zal het voorgelezen worden. De limmerick-doorbellers lopen de kans dat ze een prijs krij gen. Derhalve: oudejaarsdag, Hilver sum 2, van drie tot vijf. Het tele foonnummer van de NCRV is: 02150 - 13651. DE RUSSISCHE dichter Jewgeny Jewtoesjenko maakte een gedicht over de slachting door de Amerikanen in het Zuidvietnamese dorp Song My Lai. Hier volgt een bewerking uit het Engels Wees stil en luister, pers je lippen op elkaar, hoor dan de schreeuw van het dorp Song My. In Colorado, in Kentucky steken de handen van deze Vietnamese kinderen over de lanen als houtskool. In een wit avondkleed met bloemen erop stuit jij, miss Amerika, plotseling op een schedel. Oude aardbol kijk eens in jezelf hoeveel misdaden je bedekt. Strijk als een teken van schaamte alle vlaggen in het land. Hij die gehoorzaamde is een misdadiger, Hij die beval, is het zeker. Hij die beval, hij die doodde brandstichters van dorpen, leer af met je benen op tafel te heersen. Wees eerder bang dan zogeheten netjes, want het haar van dode kinderen kleeft aan jullie ziel. Een hel voor een hel en bij het gezag van een rechter, sta op in een zwart kleed van as, Pinkville. Bij het licht van hooggeheven kaarsen jij, Amerika, met een geweten, toon de waarheid aan de leugen die Amerika heet. Toon zonder toegeeflijkheid toon onomwonden, de gezichten van hen die schuldig zijn. Hef de kaarsen hoger, geschiedenis. Sputterend werpen ze hun licht, de kaarsen van Beecher-Stowe en de kaarsen van Lincoln. En met grijze haren van schaamte houdt het Vrijheidsbeeld haar toorts omhoog als een kaars bij een begrafenis. VOOROORDELEN JEGENS min derheden blijven bij de Oostenrijk se bevolking hardnekkig voortbe staan, zo blijkt uit een opiniepeiling die het sociaal-wetenschappelijk studiegenootschap in Wenen heeft verricht onder 1200 mensen in alle delen van het land. Zeventig procent vond dat de vervolgingen der joden geen toe val zijn geweest, maar „ten dele door de joden zelf" zijn veroor zaakt. Veertien procent krijgt een „lichamelijk onbehagen" bij het ge ven van een hand aan een jood. 74 procent is van mening dat men van kamerverhuurders niet mag verlangen, dat zij negers in hun wo ning opnemen. Voor negerstudenten zouden eigen internaten moeten worden gebouwd. Zeventig procent wil zijn dochter geen toestemming geven met Arabische studenten te dansen. Ook de gastarbeiders vallen bij de meerderheid niet- in de smaak: 62 procent voelt zich door hen „totaal" en 32 procent „gedeeltelijk" bena deeld. 92 procent verlangt lijfstraf fen voor sociale misdadigers. (ADVERTENTIE) mg DAT HOFFNUNG een tekenaar is met een bijzonder fantasierijke pen heeft hij de loop der jaren wel bewezen. In zijn laatste car toon-boekje, voor Nederland uit gegeven door Zomer Keuning, zijn de leden van een symfonie orkest de prooi van deze fantasie. Af en toe zij li,dp tekeningen een beetje gewild, vooral wanneer hij zich alleen heeft laten leiden door de vorm van een instru ment. In de meeste gevallen ech ter is er sprake van een subtiel evenwicht tussen het karakter van de musicus en het karakter van het instrument. Door een van deze twee gegevenheden iets ,op te blazen' geeft hij zijn cartoons kracht en spiritualiteit. Een leuk boekje om door te bladeren tij dens een slaapverwekkend con cert. Prijs f3,95. slechts 60ct EEN WEGGELOPEN Frans paar is deze week in Gretna Green ge trouwd waarschijnlijk het einde van een tijdperk. Gretna Green, dat eeuwenlang de vluchtplaats is ge weest voor tieners, die zonder toe stemming van hun ouders wilden trouwen, is door de Britse regering ten dele van zijn romantische rol beroofd. Op I januari wordt men in Engeland namelijk reeds op 18- jarige leeftijd meerderjarig, het geen betekent, dat men vrij is om te trouwen. Schotland houdt de huwelijksleeftijd op 16, maar Robert Hastings, de ambtenaar van de bur gerlijke stand in Gretna, verwacht, dat voor hem meer dan drie kwart van zijn werk zal vervallen. „Paartjes uit het buitenland zul len waarschijnlijk in het zuiden van Engeland trouwen, omdat het voor hen goedkoper is en de meeste En gelse paartjes zullen niet meer be hoeven te komen."

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1969 | | pagina 21