OUDE RIVALITEIT
OMGEBOUWD
TOT GEZAMENLIJKE
GRATIE VAN DE
DOLLY SISTERS
STEMlIlft***"
Joan en Sjoukje in
Holiday on Ice
STEM
BOEK
Het grote kerstboek
Rivalen
Hard
Avontuur
Kerstmis op Urk
Handel - Christmas
Russisch kerstfeest
Vedette
DE STEM VAN WOENSDAG 24 DECEMBER 1969
Bij alle tradities van het kerstfeest
door de eeuwen heen horen blijkbaar
ook de echte vertel- en voorleesver
halen over het kerstgebeuren en de
gloedvolle fluisterbare gedichten, die
de litteratuur ons door de (christe
lijke) eeuwen heen heeft opgeleverd.
Uitgeverij Bosch en Keuiünjg N.V.
in Baam komt daar volop aan te
gemoet door de uitgave van Het Gro
te Kerstboek, een fraaie uitga/ve, sa
mengesteld door D. van der Stoep.
Daarin is namelijk een groot aantal
verhalen en gedichten van allerlei
leeftijd over en rond de geboorte van
Christus bijeengebracht.
Boeiend is vooral te zien, hoe men
steeds getracht heeft dit hoogtepunt
in de christelijke heilsgeschiedenis
naar zlin eigen tijd en zijn eigen be
hoefte toe te vertalen. Iets wat we
ook nu nog, of weer doen. Waarbij
we dan alleen maar kunnen hopen,
dat we er, al doende, voortdurend
een duidelijker visie op krijgen. Het
boek is mede aantrekkelijk door de
fraaie illustreriing.
Het Grote Kerstboek. Samenge
steld door D. van der Stoep. (Uitge
verij Bosch en Keuning, Baam. f.
18.50).
(Van onze showredactie)
HILVERSUM Een nieuw
facet in de wereld van het
vermaak, een fascinerend,
onvergetelijk en briljant
schouwspel van schoonheid,
een spektakel van kleur,
gratie, durf en vrolijkheid,
extravagante schittering,
bigger and better than ever
before. Dit zegt de overal en
altijd gewiekste glimlachen
de Amerikaan Morris Chal-
In dit 's werelds grootste spekta
kel op de glij-ijzers, om nog maar
even de directionele superlatieven
aan te houden, spelen Joan Haanap
pel en Sjoukje Dijkstra de hoofdrol
len. Althans zij werden naar voren
geschoven in de Europese tournee,
die door Engeland, Frankrijk, Duits
land en enige Balkanstaten voerde.
De Haagse Joan, viervoudig Ne
derlands kampioene, minder succes
vol in de Europese en wereldkampi
oenschappen, steekt in deze show
nochtans Sjoukje de loef af. Sjoukje
plukte jaren achtereen de ene titel
na de andere en werd zesmaal uit
geroepen tot sportvrouw van het
jaar, maar reikte uiteindelijk niet
aan wat mede de glorie bepaalt van
de vrouw in een op gratie gestoelde
sport. Joan wel, want Joan werd
destijds in Squaw Vallev uitgeroe
pen tot miss Olympia.
Jarenlang zijn zij eikaars grote
rivalen geweest, maar opgenomen
in het internationale gezelschap van
de Hol'icers delen zij zusterlijk één
kleedkamer. Daar was ook niet aan
te ontkomen, want dat heeft de
Amerikaans, 'breed denkende mijn
heer Morris Chalfen zo bepaald.
Wist hij veel, dat er zo iets ais een
zelfstandig koninkrijk Nederland
bestond, dat boordevol gevuld is
met persoonlijke belangenstrijd] es.
Hij had-het op school nooit hoeven
leren, dus veel kan het niet geweest
zijn.
Sjoukje en Joan hebben hem met
hun pirouettes uit de droom gehol
pen, maar dat je in zo'n klein land
je ook nog ruimte hebt om ruzie te
maken, dat wilde er bij hem niet
in. En daarom reserveerde hij in
alle tourneeplaatsen één kamer voor
de beide meisjes. Het kwam in zijn
business-brains eenvoudig niet op
het anders te doen en daarom staat
Joan nu rustig haar face te liften
met Sjoukje d'r lipstick en vraagt
Sjoukje zonder blikken of blozen
aan Joan om het rugbandje van
haar beha wat nauwer aam te ha
len. En de vroegere juffrouwen
Dijkstra en Haanappel gaan nu als
Sjoukje en Joan met elkaar om.
„Zal ik een worstje voor je meene
men bij de patat, Sjoukje"? „Nee,
liever een nassibal, Joan".
En toch ligt er een nieuwe reden
voor rivaliteit avond aan avond voor
de hand, want de directie heeft in
overleg 'met de showereator Ted
Shufle uitgemaakt, dat Joan in deze
show in de sierlijkste rollen naar
voren wordt geschoven. Sjoukje is
er voor de dubbele rietbergers, de
axels en de wervelende pirouettes,
het louter sportieve gebeuren met
gewaagde sprongen. Joan mag stra
len in het glitterwerk met haar
ranke leden.
Een Hol'ice-meisje heeft niet al
leen maai- te schaatsen, nee, zij
dient ook mooi te zijn. Zo'n directie
speelt dat natuurlijk wel diploma
tiek Je moet je dure sterren te
vriend houden en daarom mogen
Joan en Sjoukje samen de show
openen als de „Dolly-sisters", ge
schapen voor de polka, die flitsend
met de beentjes van .de ijsvloer
gaan.
Achter de grote, kleurige voor
hang, waaruit een jaarproduktie aan
babydolls te snijden zou zijn, staan
de Hol'ice-meisjes met bibberende
beentjes van de eeuwige tocht in
tussen gereed voor het „Oogstfeest
in de USA", een opgefruite brok
folklore, waarin de Noorse kampi
oen Per Larsen zich samen met
Sjoukje op glad ijs begeeft. Per
staat zich afzijdig in een hoek te
concentreren op zijn zware karwei.
Met een precies vingertje veegt
Pavel een spatje slagroom van zijn
grijze rever. En Eva strijkt nog
even met de vingers over de tule.
De kleedster heeft er een apart
plekje voor in de kast. maar de
hulpjes van de kleedster zijn minder
zorgvuldig en slieren met het kant
werk door het vloervuil, alsof een
Spaanse schaatsdroom daartegen
bestand zou zijn.
Hun „Malaguena" met vervoe-
rend glijwerk moet vederlicht uit de
voeten komen. Dat vraagt concen
tratie. Dit wordt verstoord als je je
over een vlek moet opwinden, ter
wijl een vlekkeloos optreden van je
wordt verwacht. En dat is een hele
toer met al die beweeglijke, gemak
kelijk levende Hol'ice-meisjes om je
heen.
De tableau de la troupe, kernach
tig aangeduid met de Hol'icers, be
staat uit enige tientallen jongens en
meisjes uit Amerika ein geheel Eu
ropa, waarvan de meesten uit Oost-
Europa, uit Tsjeeho-Slowakije alleen
ai tien. Buiten de sterren vangen
deze jongelui geen grote gages. Zij
krijgen alle onkosten vergoed en
moeten het verder stellen met een
niet al te royaal zakgeld, waarvan
het moeilijk is om iets over te hou
den. Voor het geld hoeft men het
niet te doen als men geen vedette
is. Maar wie de lust bezit tot rei
zen en trekken en wie de zin voor
avontuur is ingeboren zal na een
ballet- en schaatsopleiding juist in
deze internationale show vrijelijk uit
de voeten kunnen. Zo zijn de jongens
en de meisjes nu op weg naar Zuid-
Amerika. waar men enige maanden
blijft.
De jongelui tekenen voor twee
jaar. In het eerste jaar blijft er niet
veel vrije tijd over. Dagelijks moeten
de nummers worden ingestudeerd en
moet er 's avonds, zoals niet 's mid
dags worden opgetreden. Veelal valt
men 's avonds doodmoe in bed neer.
Voor dit zware leven schijnen weinig
Nederlandse jongens en meisjes de
aanleg te hebben. De verleden
maand, in Amsterdam gehouden au
dities om de tableau de la troupe
aan te vullen hebben een karige in
teresse aan het licht gebracht.
Slechts één meisje uit Amsterdam
en een jongen uit Voorburg konden
tot de rijen der globetrottende
schaatsers worden toegelaten.
Deze show op glad ijs ontleent zijn
Levendigheid vooral aan de snelheid,
die op de schaats te bereiken is,
maar niet minder aan de zwier en
gratie, die aan losse lendenen ont-
springt en de vrucht is van voortdu
rende training.
Dat geldt trouwens voor de gehele
show, die door costumering, decors,
licht en vlot verloopt als een feeëriek
feest voor de ogen komt. Aan de
wieg hiervan stonden vele vaklieden
met erkende bekwaamheden uit A-
merika en Europa, die lang hebben
gedubt om de stugge materie van de
opbouw van een show te verheffen
tot een sprookje, waarvan televisie
kijkend Nederland zaterdagavond
kennis kan nemen.
Het voormalige visserseiland Urk
werkt druk aam een ander image.
Het beeld van de stoere vissers ver
vaagt en daarvoor komt terug dat
van de visvangende christelijke zan
gers. Het koorleven maakt, gelet
op de regelmaat waarmee de twee
Urker korein op de platenmarkt ko
men, een duidelijke bloeiperiode door.
Philips is verantwoordelijk voor de
uitga/ve van „Kerstmis op Urk" door
het visserskoor „Crescendo" onder
leiding van Meindert Kramer. Een
langspeelplaat die weliswaar een
ruim aantal bekende voor-reforma
torische kerstliedjes bevat, maar die
toch geen twijfel laat over de voor
keur van de dirigent voor het genre
Joh an de Heer, kerkmuziek. Het
merkwaardige blijft met deze lang
speelplaat, dat niettemin „Crescen
do" in de uitvoering van dit genre
het sterkst ein eerlijkst voor de dag
komt. Hat koor, dat gesteund wordt
door Jan Bonefaas op het orgel en
met solistische medewerking van
Teun Schenk, komt wat stijfjes om
de hoek als het gaat om kerstliede
ren die Martin Koekelkoren 's Maas-
treechter Staiar zo vlotjes weg op de
plaat spoelt.
Datzelfde geldt in nog meerdere
mate voor het Urker Mannenkoor
„Halleluja" onder leiding van Simon
Pluister, dat via Bovema een lang
speelplaat op de markt bracht onder
de titel „Leeft in blijdschap". Er is
een fijne begeleiding maar de slepen
de zang van „Halleluja" laat er zich
op een enkele uitzondering na niet
door imponeren. Johan de Heer blijft
ook hier favoriet en als een mens
daarvan houdt moet hij erkennen dat
„Halleluja" zijn liederen eerlijk en
zonder valse trileffecten uitvoert.
Anders is dat met populaire Angel
saksische en andere composities (de
len uit de mis van Jean Rédon) waar
in het koor geen raad weet met de
veaudeville-achtige trillertjes en uit
halen die ingelast zijn om een lekker
sfeertje te bewerkstelligen. Zolang
dit koor eerlijke kerkmuziek zingt,
zoals men dat in reformatorische ker
ken al vele eeuwen op benijdenswaar
dige wijze doet, dan valt er met ple
zier naar te luisteren.
Het koor van de Kings College uit
Cambridge en de Academy of St.-
Martin in the Fields hebben weer
een indrukwekkende opname aan de
geweldige produktie van de laatste
jaren toegevoegd met Christmas Mu
sic from Messiah. Deze plaat bevat
praktisch het hele eerste deel van de
ze oratorium, die werkelijk en te
recht tot de beste tradities gerekend
moet worden. Beide ensembles krij
gen bij deze prachtig afgewogen uit
voering van deze profetieën over de
Messias en die geboorte van Chris
tus assistentie van de so!isten Gloria
Jennings, Robert Tear en John Carol
Case.
Onder leiding van David Wilcocks
wordt zo doorzichtig en feestelijk ge
zongen, dat deze plaat een rijk be
zit moet zijn voor allen, die in deze
kersttijd deze muziek van Handel bij
zonder op prijs weten te stellen.
Handel: Christmas Music from
Messiah (HMV-Emi-SSD 3369,
ƒ19.90).
„De commerciële toer" is voor een
aantal muziekliefhebbers een kwali
ficatie, waarmee overigens heel ple
zierige beluisterbare muziekuitingen
onmiddellijk in de hoek worden ge
zet van onwaarachtigheid en dus
minderwaardig zijn. Voor dit soort
muzikofielen is „Russische Weih-
nacht mit Iwan Rebroff" niet be
stemd.
Want de wijze waarop deze Russi
sche zanger omspringt met een aan
tal geliefde kerstliederen is zo bere
kend op het uiterlijk van het formi
dabel stemgeluid van Rebroff, dat
men zich af en toe gaat afvragen
waar eigenlijk de kerstliedjes zijn
gebleven.
Daaruit de conclusie trekken, dat
het dus een slechte plaat is gaat te
ver. Iwan Rebroff heeft nu juist die
stem, die men alle Russen toedicht:
zijn technisch ve-mogen lijkt onbe
grensd; het ge.uidsdécor, waarvoor
het Kammerehor Hausen onder lei
ding van Robert Pappert zorgt is
heel muzikaal, de opnamekwaliteit
voortreffelijk en al heeft dat met
de plaat dan niets te maken de
hoes is zeer fraai. Wie verwacht door
deze plaat in een romantische kerst
sfeer te komen, moet hem niet ko
pen. Wie wil genieten van prachtige
zang ©n bereid is de commerciali
teit op de koop toe te nemen, moet
het wel doen.
Russische Weihnacht mit Iwan
Rebroff CBS S 63 825.
fen zelf van zijn Holiday on
Ice-show; de zesde al, waar
mee hij in Europa volle za
len versiert en momenteel
op weg is naar Zuid-Ameri
ka.
Men kan voor deze eigen
roem de ogen sluiten, maar
niet het feit ontkennen, dat
overal lang tevoren alle
voorstellingen zijn uitver
kocht, zoals vorige maand
nog in Schiedam, zelfs op de
Hij moet Sjoukje een. gracieuze bal-
letlift verschaffen, maar heeft al
zijn zeven kampioenschappen als so
list behaald en voelde zich daar al
tijd wel bij. En dan nu dit, avond
aan avond Hij acht de vrouw hoog,
maar als het je dagwerk wordt om
ze op handen te dragen, ga je er
toch even anders over denken.
Dat gaat de Tsjech Jan Sramek
een stuk gemakkelijker af. Hij komt
met zijn zus Bohunka Sramkova op
het ijs. Dat moest hij heel jong al
van zlin moeder, die in haar kinde
ren Europese top zag. Moeders wil
is. Jan zijn wet geworden en daarom
zwiert hij nu nog dag in dag uit
met zijn zuster rond. Heel in het
begin liet hij haar wel eens vallen,
maar dat haalde niets uit, want Bo
hunka is een keiharde meid, die
blauwe plekken met schmink toe
dekte en het masker van de glim
lach opzet met hetzelfde gemak als
een ander zijn bril. Wat zij van haar
broertje verwacht zie je met een
oogopslag achter de ijsvloer, wan
neer zü een bedenkelijk kijkende
Jan opgetogen wijst op de Australi
ër Sadler en de Brit Mike Course,
die de circuspiste hebben geruild
voor het waterstolsel en voor elk op
treden nog even een handstandje
plegen op eikaars handen. Van dit
soepele staaltje Hand in hand kame-
Joan Haanappel in een spectaculaire showseene uit de Roaring Twenties,
avond van het Milan-echéc
in de Feijenoord-kuip. Om
dit ijzingwekkend ijsgebeu-
ren voor öns land nog even
vast te houden, heeft de
KRO er opnamen van ge
maakt en de hoogtepunten
van deze show in een 50 mi
nuten durend tv-program-
ma samengevat. Dit zal za
terdag 27 december van
20.20 tot 21.10 uur worden
uitgezonden.
raden, kan Feijcnoord nog hot nodi
ge leren.
J MM
MammËËtÈmMKÊÊÊKÊÊÊi
Joan Haanappel en Sjoukje Dijk
stra, de eeuwige rivalen op het ijs,
hebben elkaar als „Dollysisters" ge
vonden.
Die heren hebben in de loop der ja
ren in alle landen ter wereld al heel
wat slagroom uit hun ogen staan
wrijven. Je doet wat voor een goe
de boterham, desnoods met een
aardbeitje, maar dan wel zonder
slagroom graag.
En terwijl bij dit gooi. en smijt
werk de spetters in het rond vlie
gen staan hoofds en waardig in een
hoekje tussen de coulissen Eva Ro
manovs en Pavel Roman, broer en
zus uit Praag, gereed voor de „Ma
laguena", een Spaanse dans, die
gratie verlangt en niets van smijt-
jolijt mag hebben.
Als de super-sierlijke vedette glo
rieert Joan aan het slot in „Halle
lujah", waarin het hele corps de
ballet uitzwermt over het ijs om tot
randwerk te dienen voor de flitsende
Haagse schone, die het beentje-
over van huis. uit meegekregen
heeft. Maar dan heeft Sjoukje al
vaart gezet achter het opdiepen uit
de historie van de „Legende van
koning Arthur en de ridders van de
ronde tafel", een gedramatiseerd
schouwspel rond liefde en ridder
eer.
Heel deze show is gebaseerd op
betovering en zinsbegoocheling.
Achter de schermen werkt dit feno
meen niet. De gulden schittering
van de mobiele decors en zetstuk
ken wordt daar met gedempte kre
ten van woede en gefluisterde sor-
ry's ontdaan van de koffie en
etensresten, die onverschillige ijs-
sterren en podiumpersoneel er in
het nerveuze gedrentel op hebben
achtergelaten. De maillotmeisjes
volgen deze verrichtingen met af
grijzen, want straks moeten zij er
in vol ornaat, maar uiteindelijk
toch met een aanzienlijk stuk blote
bips prinsesheerlijk op plaats ne
men, en dit alles met een stralen
de glimlach, want het publiek is ko
ning. Maar wie gaat er zomaar in
het gras zitten als je weet, dat er
een addertje of een losse spijker on
der schuilt? En zijn dat aapje en
dat hondje wel helemaal zindelijk,
waarmee het Britse paar Eva en
Jack Graham voor de komische
noot zorgen? Hup, daar gaat alweer
een achterpoot omhoog. Kan zo'n
beest toch ook niet helpen als het
zo uit zijn warme hok op het kou
de ijs wordt gezet. En dan vinden
die meisjes, dat ze nog goed af zijn
als ze zien, wat van de Duitse ko
miek Herman Rider en de Britten
Peter Jones en Robert Young wordt
verwacht. Die spannen elkaar op
het ijs listen, en lagen met behulp
van emmers water en slagroom.
i
