Winkelen in Peking BINNEN VIER JAAR GROEIDE SCHUURTJE ACHTER DOKTERSWONING UIT TOT „ZANDEWIERDE" s(sters) Paardrijden met gehandicapten ERK" Levensonderhoud :os BINATIE E MEUBELEN 45 BREDA LIJF S door Colin McCullough Grotere keus DE STEM AATS VOOR: pr (Afd. Fak- lt I turering) ime het onderhou takten met leden administratieve uterafdeling. JEE (Afd. Ma- "itr gazijn- admin.) mikatie met, de in- :lt goederen-uitle- reffende telefoni- en leveranciers, tafdeling kerij) ktie en aflevering Is e.d. mulo- of gelijk- eftijd: 20 tot 25 jr. 9MINISTRATIE) vele kollega's van verricht, is geen jk. Leeftijd: 15 tot rkkring met goede lere werkdag van 10 tot 17.00, kunt u en op ons kantoor etalen id /ssen en in uw PEKING Het heeft iets weg van „Au Printemps" in Pa rijs, of Macy's in New-York. Het lijkt misschien zelfs wel op het grote warenhuis Goem in Moskou: ik weet het niet want ik heb er nooit gewinkeld. Maar minstens eens in de zoveel reken ga ik met mijn vrouw en dochtertje winkelen in het grote warenhuis Bai Hua Dallo in Peking. Het is een rood stenen gebouw dat hetzelfde te bieden heeft als de meeste warenhuizen: je kunt er van alles en nog wat kopen. De neeste artikelen die in de 1700 kleine en 147 grote winkels jn Peking worden verkocht zijn ook te vinden op een van de vier verdiepingen van Bai Hua Dallo. Letterlijk vertaald betekent Bai Hua Dallo eigenlijk „Het grote gebouw dat 100 verschillende goe deren heeft". De beeldspraak zou meer met de werkelijkheid in over eenstemming zijn als hij sprak over duizenden. Het is altijd druk in Bai Hua Dal- nr-Trr -ihum,. lo maar niet door mensen die op een voordeeltje uit zijn. Koopjesja gers gaan vrijwel altijd met een lege ^boodschappentas naar huis, omdat de prijzen in Bai Hua Dallo precies Seven hoog liggen als waar dan ook in Peking, een kleine uitzondering daargelaten. Wat die uitzonderingen betreftBai Hua Dallo heeft soms bijvoorbeeld een kleine partij van een nieuw laag geprijsd produkt dat fbij wijze van proef is gefabriceerd, of een artikel dat in prijs is ver daagd omdat er te veel van is gepro duceerd. Maar deze koopjes wor den niet in de etalages aangekon digd. Als ik Chinees kon lezen (en dat kan ik niet) en als ik een krant mocht kopen (wat buitenlanders nret mogen) zou ik me de moeite van het bakijken van de advertenties kunnen Jjesparen om de doodeenvoudige re den dat er geen speciale aanbiedin gen naar Europese opvattingen zijn. De seizoenen komei en gaan zon der dat er een rimpeltje op de glad de zee van vraag en aanbod ont staat. In juni bijvoorbeeld waren de prijzen van dikke wanten en dassen, die toen nog steeds in de uitstalkas ten opgehoopt lagen, hetzelfde als vo rig jaar december". I Behalve in Bai Hua Dallo kunnen we ook inkopen doen in de „Win kel van de Vriendschap". Dat is een grote en moderne zaak, speciaal voor de buitenlanders, in de Wang Fu Ching straat de grootste winkel straat van Peking niet ver van Bai Hua Dallo. De meeste artikelen die in de „Win- !kel van de Vriendschap" te koop zijn kun je ook bij Bai Hua Dallo krij gen en de prijzen zijn gelijk. Maar de keus is er iets groter omdat cr sommige artikelen te krijgen zijn die alleen voor de export zijn be stemd. Bovendien heeft de „Winkel Jroor de Vriendschap" altijd artike- Slen in voorraad, die elders niet voorradig zijn, zoals bijvoorbeeld vuursteentjes voor je aansteker. Het grootste voordeel is echter dat de bedienden er een mondjevol Frans, Russisch of Engels spreken. Dat is voor de buitenlandse vrouwen in Pe king bijzonder belangrijk. Zij kunnen de kleermaker van de zaak tenmin ste zij het dan altijd nog met een onevenredige hoeveelheid gebaren taal duidelijk maken hoe zij hun japonnen gemaakt willen hebben. En dat is van niet gering belang omdat je in Peking niet zomaar een jurk uit een rek kunt grabbelen of ergens anders kunt gaan kopen. Ze zijn ge woon nergeng te krijgen. Soms vormt de taal een probleem in Bai Hua Dall0 maar de mensen, zowel de bedienden air de klanten, zijn er zo beleefd en behulpzaam dat het nooit al te grote moeilijkheden oplevert om je begrijpelijk te maken. Het enige dat in Ba: Hua Dallo soms echt vervelend is is dat de bedien den en andere klanten er dikwijls op staan dat ik eerst wordt geholpen. Lange rijen wachtenden zijn geen zeldzaam verschijnsel, maar gewoon lijk zie je die maar op twee afdelin gen. De eerste is op de begane grond waar vier van de twaalf groepen uit stalkasten gewijd zijn aan president Mao Tse Toeng. Er zijn gipsen en plastic beeldjes en busten, wit of goudkleurig, politieke pamfletten, fo to's van Mao alleen en samen met vice-president Lin Piao. en wand- bordjes met zijn uitspraken te koop. Er is ook een afdeling waar pennin gen die enige gelijkenis met Mao vertonen verkocht worden, en altijd wanneer een nieuwe penning wordt uitgegeven staat er een lange rij van gegadigden voor de toonbank. Een queue in de kleding- en stof- fenafdeling betekent gewoonlijk dat er een of ander artikel van syntheti sche vezel te koop is. Onlangs liep ik met mijn 9-jarig dochtertje in Bai Hua Dallo met een hele sliert Chi nese kindertjes met schitteroogjes achter ong aan, die altijd door haar gefascineerd schijnen te worden toen we op twee rijen van ongeveer dertig mensen stuitten. Zij stonden op hun beurt te wachten om een da- mesbloes of herenshirt met korte mouwen van acrylon te kopen, voor respectievelijk f 9,70 en f 14,40. Het was niet zozeer de prijs waar zij op afkwamen dan wel het feit dat de bloeses en shirts van lichtgewicht stof waren gemaakt. Katoen is de enige stof die op bon nen verkrijgbaar is. Een Chinees die in Peking woont krijgt genoeg bon nen om per jaar 10 meter katoen te kunnen kopen. Als hij in Kanton woonde, dan zou hij bonnen voor 6 meter krijgen waarschijnlijk om dat men in de zuidelijke provincie Kwantoeng, waar het klimaat veel warmer is, minder kleren draagt. Vermoedelijk krijgen de mensen, die in de koude noordelijke provincies ais Heiloenkiang en Sinkiang wonen een grotere hoeveelheid katoen toe gewezen. Andere druk bezochte afdelingen zijn de speelgoed- en horlogeafdeling. De speelgoedafdeling is vrij groot en men vindt er alles waar kinderen dol op zijn: poppen (sommige als ro de gardisten gekleed), krijtjes, kleur potloden, waterverf, geweertjes en kleine eendjes die aan een touwtje worden voortgetrokken en dan met hun kopjes schudden Een paar prij zen: een hamer met houten boutjes om te timmeren f 3,65, een Chinees schaakspel f 1,40, een plastic telraam f 1,30 een karretje f 25,50 Polshor loges vanaf f 146,- zijn duur, maar behoren evenals een nieuwe fiets (ongeveer f 234,-) tot de meest begeerde artikelen. Het valt moei lijk vast te stellen welke artikelen nu eigenlijk naar Chinese begrippen duur te noemen zijn. Het ligt voor de hand dat de enige Leica fotoca mera, die in Bai Hua Dallo voor de prijs van f 2062,25 te koop is. ver boven de middelen ligt van de ge middelde Chinees, maar zou hij zich de nieuwe Chinese camera's die van af f 164,25 kosten of het televisietoes tel van f 682,50 gemakkelijker kun nen permiteren? Veel Chinezen in Peking dragen polshorloges zelfs een paar bak fietsrijders zag ik ermee. Maar je moet niet vragen hoelang het voor iemand, die op zo'n bakfiets rijdt (in China zit de bak achter de fiets) duurt voor hij f 165,- heeft kunnen sparen als je weet wat hij per maand verdient. Men neemt aan dat het minimum maandloon in de industrie bij een 48-urige werkweek ongeveer f 142,50 bedraagt. Buitenlanders in Peking betalen echter een vrouw die de was doet en het huis schoonhoudt f 128,- en een vaste chauffeur f 182,50 per maand en het eten is vrij goed- larissen in het Westen natuurlijk wei nig maar men moet niet vergeten dat de kosten van levensonderhoud in China in verhouding lager liggen. In China bedraagt de huur van een ge zinswoning naar schatting f 7,50 per maand f 7,50 en het eten is vrij goed koop. Negen ons rijst van goede kwa liteit kost bijvoorbeeld f 0,62. Maar Bai Hua Dallo heeft ook heel wat goedkope „luxeartikelen". De prijs van een ons cold cream ligt tussen f 0,75 en f 4,75. Een eenvoudige aan steker kost ongeveer f 1,85. Dan is er ook nog de sportafde- ling. Voor de vissers zijn er haak jes voor een cent per stuk, een dob ber kost f 0,21 een net f 2,40 en een bamboe hengel f 1,95. Voor de meer dynamische typen zijn er badminton- rackets voor f 4,40 per stuk en een shuttle voor f 0,65. Er zijn zwemvlie zen voor f 14,40 spikes die f 28,30 kosten en een discu3 voor f 20,80. Ergens achteraf op een plank ligt een softbal van f 4,75 en een base- ballhandschoen van f 21,90 maar ba- seballslaghouten zijn nergens te be kennen. We] is er een hockeystick van f 12,40. Nog een paar prijzen van artike len in Bai Hua Dallo: kleine brom fiets f 1058,50, kleine radio f 58,40, grote radio f 231,-, draagbare tran- sistorradio f 133,22, wekker f 17,25, ballpoint f 0,40, vulpen f 1,95, zuig fles f 0,73, scheerkwast f 0,80, kam f 0,35, geparfumeerde toiletzeep f 0,62 tandenborstel van f 0,50 tot f 1,10, 78-toerenplaat f 0,80 koperen gong f 17,35, theeketel f 6,40, zes kopjes en schoteltjes f 15,70, eetstok van plas tic f 0,25, van hout f 1,-, zakmes f 1,05 ribfluwelen pet f 1,56, zwembroek f 3,20, badpak f 5,10. Copyright De Stem/Globe and Mail. Toronto. Bai Hua Dallo, Pekings grootste warenhuis, van buiten gezien. tel. 01850-37744 apendrecht ah' 'Van een onzer verslaggevers) HUMMELO Dokter Gerrit van Donselaar (49) sedert twintig jaar huisarts en „sedert tien jaar geboeid door het rijden met gehandi capten", initiatiefnemer van de stichting „Pony- en paardrijden voor minder validen" op Zandewierde, aangesloten bij de landelijke fede ratie paardrijdij gehandicapten, waarvan hij vice-voorzitter is, bracht zijn eigen kinderen al vroeg in contact met het paard. De omgang van het kind met de levende have, die een soort voortdurende aan passing van een toch strakke organisatie vereist, intrigeerde hem. Vier jaar na de eerste ponyritten van zijn kinderen was het ene schuurtje achter de riante dokterswoning „Het Zand" op de weg van Hummelo naar Keppel uitgegroeid tot zes fraaie boxen. van pharmaceutics, c°s' )and met de verbreding breiden met enige lige funktie zijn als volgt 'ervaring hade verkoop lining in een modern be ormen; zijn mede te we^'ieaide ie van de vastgestelde oaching en onderste^®ft >1 van propaganda de secundaire voorwa lg met de gestelde voo rden te voldoeijY^o- iven, met zo volledig tische ervaring, z ze i aan het adres van o indhoven). 0m- landeld: inlichtingen m na verkregen toesi Als vrijblijvenc en vriendelijk ex- eriment had hij zo nu en dan wel iens een enkel gehandicapt kindje dat hij door zijn praktijk ontmoette op de pony gezet en zodoende de sti mulans die er van het medium paard uitging tot het kweken van het gevoel van eigenwaarde en tot het verhogen van een prestatieleve- Fiug gadegeslagen Reizen naar En- ?eland braenten het doktersgezin in 'Ontact met er onder de bekoring van de New Forest pony's In 't cen trum Chigwel] buiten Londen gele gen werd al geruime tijd gereden met gehandicapte mensen. DaaT za gen mevrouw en dokter Van Donse jaar de aanpassingen van zadels -n 'Hgage het rijden op muziek, het toen van spelletjes en last but not |6ast de combinatie van rijden en swemmen Deze ervaringen werkten zo inspirerend op dokter Van Donsn- mar, dat hij zich niet alleen een rta] New Forest pony's aanschaf- maar ook een grote overdekte (ijruimte (manege vindt hij een be- ~st begrip) achter zijn woning liet tuwen, alsmede een overdekt vombad van vijf bij tien meter. Op )t complex, Zandewierde gedoopt, Uden van 1 januari 1969 bijna hon- Jord. gezonde en dertig minder vali de kinderen in de leeftijd van bene den de acht jaaT tot 15 jaar en ou der. De fysiotherapeuten, die het 'ij- jen begeleiden, geven ook vele uren vernies en zwemtherapie in het mvoudige, maar keurige en ver warmde zwembad. Met de groei van jet complex nam uiteraard de be- ioefte aan geschoold personeel toe Pr zijn thans twee rij-instructrices Sn twee meisjes, als stagiaire aan jandewierdt verbonden Deze meis jes hebben zowel theoretische als 'aktische nippische kennis opge ien tijdens hun opleiding, benevens ^agogische, psychologische en Indische kennis verworven opdat ze zo goed en deskundig mogelijk le hun toevertrouwde kinderen kunnen j>achen. Twee van hen zijn in het 'it van een getuigschrift van df jdelijke federatie Hummelo er Keppel Wij zijn re- "ïatief bezig. Maar WÜ kijken of en ilke therapeutische mogelijkheden es* binnen de cirkel var deze recrea nt liggen" Dat wi] dokter G van Donselaar fch wel accentueren als ik nem en- |6le vragen stel over „zijn" stich- "Pony- en paardrijden voor inder validen" zitten 'n zÜn spreekkamer waar hat late zomerlicht van een bijna «gebluste warme herfstdag eer Khte glans geeft aan de dingen okter Van Donselaar is een zwaar- 'bouwde man Een reus van een ferel, zoals - coral ook in figuurlijke zin de ouders van veel mindervali- den hem tn gedachten zullen noe men. Over de halve maantjes van zijn leesbril tuurt zijn scherpe blik tij dens ons gesprek vrijwel onafgebro ken naar buiten Naar het groene knolleknolleland dat doodloopt tegen het machtige geboomte van de land goederen. waarin Hummelo en Kep pel zo zeer grossieren. De handen van dokter Van Donse laar zijn fascinerend. Grote, forse handen. „Scheppende" handen, vooral als hij ze steeds met sierlijke bogen als het ware synchroon een afronding van een zin laat begelei den. In gedachten zie ik hoe deze handen een baby'tje „vangen" Het zullen er heel wat geweest zijn se dert de afgelopen twintig jaar in het Achterhoekse land, waar dokter Van Donselaar, afkomstig uit Heerlen, de praktijk overnam van zijn schoonvader, dokter Westerbeek van Eerten. „We hebber hier zo'n drie en vijftig jaar dezelfde families be handeld". derrevalidatiecentrum Charlotte-oord te Tilburg en Hummelo. Vertegenwoordigers van deze cen tra stichtten in 1966 een werkgroep onder voorzitterschap van dokter Van Donselaar. In 1968 kwamen on ze vijf tot een landelijk overkoepe lend orgaan, een federatie Hierbij zijn thans ook aangesloten een groe pering in Den Bosch, Bergen op Z., Bio-revalidatiecentrum te Arn hem en een Utrechtse groep. Als tiende hoopt men straks de onlangs opgerichte Twentse stichting op dit gebied te kunnen begroeten. De lan delijke federatie staat onder voorzit terschap van W. F. K. Bischoff van Heemskerck, opperstalmeester van H.M. de Koningin. „Kunt u iets zeggen over de oplei ding van de instructrices?" „De landelijke federatie organiseert een kadercursus voor deze meisjes Onze medewerkster mej. Stouten uit het Overijsselse Hengelo was een der eersten die de erkenning heeft gekregen. We ontvingen van de stich ting 150 iaar Raiffeisen een groot bedrag, bestemd voor de verzorging van de medische en hippische bege leiding. Het moeten beschaafde meis jes zijn, al hoeven ze nu ook weeT niet van zo'n hoge stoep te zijn ge vallen, meisjes Met een degelijke in slag die dol zijn op het paard en op de kinderen Hippische doorwinterde figuren zijn doorgaans niet geschikt 33 „aanzet" hoe beter het gaat. Het accent hebben we van meet af aan gelegd op de individuele lessen. Voor al in de avonduren komen hier kin deren van heinde en ver. In een straal van ongeveer 20 km". „Hoeveel gehandicapte kinderen Krijgen er les?" „Momenteel 32. Krijgen tweemaal per week les. Dat is dus 64 uur Maar we lessen ook graag wat ge zonde kinderen tussendoor. Want ons tweede ideaal is vooral de gehandi capten niet klassikaal te lessen, maar te mixen. We zijn uit op integratie. Dit is uit psychologisch oogpunt van gro t belang. Soms zijn de gehandi capten vooral theoretisch beter dan de gezonde kinderen Immers krijgen ze doorgaans vee] meer les dan de gezonden. En dat geeft de gehandi capten weer bijzonder veel voldoe ning. Vooral als ze als kopruitertje bijv. kunnen dienen". „Is hier ook gelegenheid voor meerdaags verblijf en observatie?" „Inderdaad. We hebben, behalve die kinderen die twee keer per week komen lessen hieT soms ook kinde ren voor longere tijd Vooral in de vakanties. Kinderen van buitenaf Soms kinderen die nog nooit hehbpr gereden. Zetfs zwaar gehandicap ten, bijv kinderen die incontinen zijn, die geen controle hebben over ontlasting en urine, die nergens met paarderug het bos in kan, mag niet onderschat worden". Een overdekte rijruimte is de eis vol gens dokter Van Donselaar, gezien 't kille klimaat waarop we hier ge abonneerd zijn- Spastische kinderen kunnen met kou helemaal niet uit de voeten. De rijruimte is een vierkan te „bak" van 15 x 15 meter, bijzon der geschikt voor de longelessen die men bij voorbaat hier geeft, om dat mep bij een vierkant sneller ter plaatse is als er iets bijzonders mocht gebeuren. Er is een film gemaakt die dokter Van Donselaars lezingen moet illustreren. Dat hij nogal eens moet spreken in het openbaar merk ik uit de vlotte woordenstroom die op mij toekomt. „Kunt u een bijzonder geval noe men?" „Een van de spectaculairste aan passingen is een speciaal stoeltje voor een kindje dat op driejarige leeftijd een dwarslesie (wervelfrac tuur) kreeg en dat dank zij deze „zit" in staat is geheel zelfstandig te rijden. Ze heeft afgelopen zomer haar ponydiplomaatje gehaald. De film illustreert hoezeer zij is vooruitgegaan. Het is voor de medi sche wereld het enige „bewijsmate riaal" Natuurlijk wordt iedereen niet beter Iemand wiens rupgemerg on herroepelijk is verwoest zal nimmer kunnen gaan lopen, ook al rijdt hij elke dag paard Revalidatie bete..ent toe. Extragevaren? Dat geloof ik niet als je ziet hoe wonderlijk het paard zich aanpast vooral de New Forest pony's die een bijzonder lief karakter hebben bij degene die zich op zijn rug bevindt. Je hoeft echt niet sentimenteel te zijn, maar het is wel ontroerend soms om dat te ervaren". Bijna ontroerd ook wordt dokter van Donselaar als hij een loflied op het paard ga-at dichten in deze tijd van wegwerpartikelen, een vertechniseer- de maatschappij. Hoeveel mensen functioneren er nog volkomen in hun werk, beperkt als 't wordt in tijd en mogelijkheden. En dat totaal-functio neren kan je nu juist op een paard. Het dier vraagt je totale inzet, het staalt je karakter, het leert je te leurstellingen incasseren, het schenkt je blijdschap, het doet je weer zor gend omgaan Met iets wat tegen woordig ook helemaal is verdwenen een paard vraagt je totale zorg en je totale aandacht. Da;rom geloof ik dat hier echt we] gesproken kan wor den van nieuwe therapeutische moge lijkheden. Maar een paard is ook voor een gezond mens, in een gezin bijvoorbeeld, van groot belang. „Een gehandicapte zal in vele ge vallen een paard niet de sporen kun nen geven. Hoe moet dat worden ge compenseerd?" „Ik vertelde u al over dat meis je met dat speciale stoeltje. Ze geeft ook aanwijzingen met haar ellebogen. Een spastisch kind maakt juist de fout van het klemmen en moet zich juist ontspannen. Ook het kind „Hoelang bestaat net rijden met ge handicapten al in ons land?" „Er gebeurde al enkele jaren wel wat, hier en daar „Wild", ongeor ganiseerd en zeker niet medisch ge- coached Na enkele bezoeken aan Engeland ben ik bij wijze van expe riment bier met enkele invalide kin deren uit mijn praktijk begonnen een spastisch meisje, een poliopa tiëntje. zo'n stuk of drie, vier er toen kwam piotseline in 1966 de uit nod ging vanuit Den Haag op het mi nuisterie var CRM om daar eens te kompn praten Er was namelijk door een agrarische instantie een bedrag beschikbaar gesteld voor het rijden met gehandicapte kinderen in den lande Dat veronderstelde een lande lijke coördinatie. Die er niet was. Dokter Van Donse laar werd toen voorzitter van een landelijke enquêtecommissie om te kijken wat er op het gebied van hei paardrijden met gehandicapten ge beurde. Van de 70 opgegeven adres sen bleven er vijf over, waarvan men meende dat er verantwoord werd gewerkt dat wil zeggen, onder medisch - fysiotherapeutisch toe zicht Die vijf waren in Den Haag (mevr. de Mol-van Otter' -o), Haar lem (mevr. Naessens), „.eidschen- dam (de ponyclub Hestar), het kin dat geduldwerk op te brengen, wal het rijden met gehandicapten vergt Ze moeten hippisch geschoold zijn en die scholing ook bij houden wat ook gebeurt. Nog steeds. Ze moeten de hippische instructies weten te ver talen in de kindertaal, aangepast voot hen die gehandicapt zijn. Ver der krijgen ze lessen op gebied van pedagogie, psychologie en ziekten- leer Ze moeten met een fysiotherapeut en een medicus kunnen praten We ten wat een cyvose (kromming in de wervelkolom) of een lordose (holte onder in de rug) of een scoliose (s- vormige bocht) is". „De coaching van de diverse inva- lider is verschillend?" „Daar gaat het juist om. Daar moeten onze instructrices juist op attent zijn De aanpak en lesmetho- diek van een spastisch kinden en een kind dat kinderverlamming heeft ge had zijn zeer verschillend. Al3 je een spastisch kind „opjut" wordt het hoe langer hoe spastischer ook voor wat de geest betreft. Je moet juist al tijd weer «sar de ontspanning toe werken. En bij een poliopatiënt voor zover er bij hem nog resten van spierkracht aanwezig zijn moet je denken hoe meer ik het vakantie kunnen gaan en die hier, zij het zwaar begeleid, toch kunnen rij den, en sedert nu een jaar ook zwem men in ons instructiebadje" Een zolderruimte van het grote doktershuis biedt niet alleen een jeugdherbergachtig verblijf aan hulp krachten het is een warme wacht ruimte voor de ouders als de kinde ren gaan rijden en zij dient tevens als clubruimte en logies in de va kantie voor tien kinderen. „V zoekt naar een combinatie van oaardrijden en zwemmen. Waarom?' „Het is steeds miji. ideaal geweest het zwemmen en rijden te combine ren. Het zijn beide tenslotte onbelas te bewegingen. We geven toch we) prioriteit aan het rijden, ook al door dat de kinderen het paardrijden fij ner vinden dan het zwemmen. Ook uit het oogpunt van de integratie waar wij het straks over hadden kan er naar Mijn mening bij het rij- den maer gebeuren dan bij het zwem men Waar ik nog op wil wijzen is dat de geestelijke ontwikkeling door het paardrijden wordt bevor derd. In Engeland heeft men dit zelfs uit de rapportcijfers kunnen vast stellen. De ervaring van zo'n kind dat bijvoorbeeld altijd in een rolstoel zit en dan straks gedragen door de per slot niet dat men weer honderd procent geneest, maar dat wat over is „ausnützen" en proberen optimaal op peil te brengen". „Weke gehandicapten komen hier rijden?" „Het is goed dat u dat vraagt. Wie spreekt over rijden met gehandicap ten denkt vaak en alleen aan het rij den met spastici. In Den Haag is een mogelijkheid waar cerebraal ge stoorde kinderen vertoeven en als verlengstuk van de fysiotherapie ook rijles krijgen. Wij hebben hier bij die 32 een veel groter scala van diagno ses dan alleen maar spastici. De han dicaps van onze ruitertjes vallen on der de volgende ziektebeelden: polio aangeboren heupluxatie. spina bifida spastisch syndroom, elepsie. aan geboren hartgebrek. astma en psychische stoornisen. De laatste tijd ook wel geestelijk gehandicap ten. Je moet toch wel kunnen appel- Ieren op hui gezond verstand. In het buitenland is men er echter ook mee begonnen- Mevrouw De Mol heeft nu een paar mongooltjes. We hebben er hier ook. Ook uit Twente hoorde ik dat men er daar mee wil begin nen. Maar het zal een nog moeiza- mep zaak_ zijn dan met de anderen, al juich ik het uiteraard van harte met een aangeboren heupluxatie heeft die contracturen. Er wordt een bepaalde scala van oefeningen ge daan. Een les wordt opgebouwd uit gedeeltelijk oefening, gedeeltelijk rijden en gedeeltelijk spel. Met de introductie van dat laatste onder deel hebben we nog wel moeite. En het moet toch in de eerste plaats een blij gebeuren blijven Het mag nooit gaan om de prestaties, al is het leuk als het kind het diploma tie haalt. Ik wil nooit horen: 't wordt niks met dat kind Het wordt altijd wat met dat kind. We hebben „ast ma" We hebben een dwerg Dal kind heeft neiging houdingsafwokin- gen te krijgen. Daarom rijdt het ook Maar vooral ook omdat eigenaardi ge lollige karakter er uit te halen waardooT het rechtstreeks de circus- pistt zou kunnen binnenrijden Dat eind moet zijn dwerg zijn accepte ren. Er zijn ook wel notarissen cr 'eraren dk klein zijn" „U sprak over astma-kinderen ■naar die zijn toch allergisch voor stof, hooi en stro etc." „Dat hebben grote deskundigen mij ook verweten. Alsof ik daar nooit van zou hebben gehoord! Maar ik heb deze ervaring in die tien jaar dat mijn astma-kinderen hoofdza kelijk psychogene astma's zijn. Kin® deren door inwoning e.d. vaak levend in conflictsituaties, waarbij van over® gevoeligheid als bovengenoemd he lemaal geen sprake is. Als dat wel het geval zou zijn, begin je er na tuurlijk niet aan". „Tenslotte zou ik nog graag iets horen over de kosten en mogelijkhe den voor subsidiëring." „Wanneer het op kosten aan gaat komen dan moet je wel onderscheid maken en daar attendeer ik ie der nieuw centrum ook van meet af aan op tussen de invalidensport en het „therapeutisch rijden". Hier in Nederland verstaat men onder therapie alleen maar de lichamelij ke therapie, psychische therapie dat kan ze niks schelen, de ziekenfond sen ook niet. Er is een groep waarvan je kunt zeggen, hier valt toch eigenlijk geen fysieke verbetering te verwachten. Dan hoort het tot de mindervaliden- sport En dan moet de betaling uit een potje komen van CRM, de sport organisaties of wat dan ook. Maar bij die andere groep, waar therapeu tische mogelijkheden in zitten door het laten rijden, zou je moeten zeggen dan moet het uit het potje van de zie kenfondsen komen. Maar om die in stanties over en weer niet te ver schrikken zal de medische indicatie scherp gesteld moeten worden". „Wat de subsidie betreft: ik ben alleen begonnen. Er is na enkele ja ren ontstaan de Stichting pony- en paardrijden voor mindervaliden op ..Zandewierde" die achter ons staat. Die probeert gelden te verzamelen door relaties donaties, door het ver tonen van onze propagandafilm. Ze krijgt subsidie door het lidmaat schap van de landelijke federatie. Maar he opvangen van de gehandi capten gebeurt nog steeds zeer par tieel door gebrek aan geld. We ho pen altijd nog op een officiële erken ning door de ziekenfondsen. Als we 5,30 gulden zouden krijgen voor een half uur wat de fysiotherapeut thuis ook krijgt, dan zijn we al 'n heel eind weg De verliezen worden minder sedert het vorig jaar. Maar daar voor moest ik er toch ieder jaar een 3.000 a 10.000 gulden op toeleggen. De enige faciliteit was dat ik dit bedrag sedert 1965 mocht aftrekken van de top van mijn inkomen. Doordat we het zwembad ook aan gezonden verhuren, kunnen we de verliezen op het rijden wat tep-emoet komen De pony's wor den weliswaar ook aan valide kinderen verhuurd, maar dat hrenPt onvoldoende op. Ook al omdat we de prijs voor gezonden al iaren od 4,50 gulden per uur bebhen gefixeerd. Waarom? Om dat we er geen snobistisch geheel van willen maken. We verheugen ons dat onze ruiters uit zeer on derscheidene milieus komen. Ook van de provinciale raad van ge- zondheiszorg zouden we een start subsidie krijgen. Is al twee jaar releden ingediend, maar de amb telijke molens malen langzaam. We zitten financieel altijd nog in grote zorgen".

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1969 | | pagina 7