Kamerleden bekijken
schade hei Oirschot
Vakbonden gaan
opnieuw praten
met VMF -directie
PONTIAC
KRITIEK VAN IR. II. WITTE'
lOP VLIEGVELD EINDHOVEN
„In dit teken zullen wij overwinnen"
1
„Aftreden Cabot-Lodge
is een waarschuwing"
PONTIAC TIJD JUISTE TIJD
ei
P.v.d.A. pleit voor ,Mij.'
Stewart: Griekenland
nil Raad van Eurepa
Blije gezichten, fijne horloges
MR. VAN DER STOEL:
Amerika maakt
zich niet
druk om
Griekenland
ïeuwe jager
luchtmacht
vloog weer
Kritiek
ZUID-VIETNAM:
Verbod cyclamaat
in S verzacht
Onderzoek naar
Rijn-problemen
AGNEW: NU AANVAL OP PERS
Jongeren
I Je^eiyci
Eerste giro
betaalkaarten
in circulatie
17
DE STEAA VAN ZATERDAG 22 NOVEMBER 1969
SCHIPHOL (ANP) Mr. M. van
der Stoel, die als rapporteur van de
,aad van Europa in New York tien
igen heeft gepraat over zijn be-
irgdheid over het regime van de
riekse kolonels, is op Schiphol te-
uggekeerd met de ervaring, dat
merika slechts één grote zorg heeft
Vietnam en dat het zich over
de situatie in Griekenland niet erg
nik wenst te maken.
Vooral op het Pentagon spelen mi.
ire overwegingen een grotere rol
lan de politieke. Het is deze houding
ran het ministerie van defensie, waar
ien voorop laat staan dat Grieken
van grote strategische beteke-
iis is voor Amerika en waar men
>orts vast wenst te houden aan de
litaire bases, die mi. Van der Stoel
[gerust hebben gemaakt.
„Ik zou het een bijzonder ernstige
..ak vinden", zo zei hij op Schiphol,
|als tot volledige hervatting van de
wapenleveramties aan Griekenland
zou worden besloten". Deze leveran
ties werden, voor wat betreft het
are materieel, ten dele geschorst
na de staatsgreep.
(Van een onzer verslaggevers)
EINDHOVEN/OIRSCHOT Wat er van bos en hei overblijft als men er
tanks doorheen laat rijden, hebben gistermiddag een twintigtal Kamerleden
gedeputeerden en statenleden van ARP, CHTJ en KVP met eigen ogen gezien.
Zjj werden door de jonge C.C.P. - Eindhoven (Combinatie Christelijke Par
tijen) in een militaire helikopter gezet om vanuit de lucht de verwoesting
rond de legerplaats Oirschot te aanschouwen. De CCP heeft, zo bleek uit de
gesprekken, met deze actie gepoogd <*n geprikkelde achterban tevreden te
stellen in de Eindhovense agglomeratie.
De excursie diende tevens als gene
rale repetitie voor de ontvangst van
de speciale Kamercommissie voor
militaire oefenterreinen, die in janu
ari op bezoek komt.
De helikoptervluchten vanaf de le
gerplaats Oirschot waren verzorgd
door luchtmachtmajoor Van Banning
(KVP) uit Breda.
's Morgens had schepen drs. G. van
der Kruys van de agglomeratie Eind
hoven een instructieve toelichting ge
geven op het adres van de agglome-
ratieraad aan minister Schut, waarin
een uitbreiding van het oefenterrein
Oirschot wordt afgewezen. De minis
ter, aldus de schepen, hecht in zijn
motivering voor de uitbreiding van
het oefenterrein Oirschot onvoldoen
de waarde aan de wooneisen, de vei
ligheid en de behoefte aan dagrecre
atie van de straks meer dan een half
miljoen inwoners tellende agglome
ratie Eindhoven. i
Hij onderstreepte ook met nadruk
de opmerkingen van het Tweede-Ka
merlid W. Assmann (KVP) uit Roo
sendaal. Deze vroeg zich af of het zin
heeft nu na te gaan hoe het oefen-
terreinbeleid in het verleden is ge
weest. „Moeten wij niet primair de
belangen van de sterk groeiende stad
Eindhoven naar voren brengen Past
een oefenterrein nog wel in de hui
dige situatie van de aglomeratie
vroeg hij.
Wethouder Van der Kruys viel hem
bij met zijn verklaring dat een oefen
terrein by een grote stad om psy-
hcologische redenen ongewenst is.
Burgemeester ir. H. Witte van Eind
hoven' completeerde het klachtenlijst-
je door kritiek uit te oefenen op het
passeren van Eindhoven bij de toe
kenning van de achtste medische fa
culteit, alsook op de geluidshinder en
het gevaar dat het militaire vliegveld"
Eindhoven voor de bevolking (met
name in het stadsdeel Woensel) op
levert.
Burgemeester mr. Cappetti onthaal
de gisteravond de volksvertegen
woordigers in het gemeentehuis van
Oirschot, waar zij een Oirschots stoel
tje met de stickers „Brabant laat niet
met zich sollen" kregen aangeboden.
(Copyright De Stem/Het Parool)
(Van een onzer verslaggevers)
ENSCHEDE Kolonel J. M. 3.
lort en luitenant kolonel W. Voge-
aar van de vliegbasis Twenthe heb-
ien gistermiddag omstreeks half twee
iet de Northrop NF-5 boven Oost-
Nederland gevlogen.
Daarmee ontzenuwden zij een be-
icht, als zouden de nieuwe jagers
egena een technisch mankement
aan de tweede eockpitkap aan de
•ond moeten blijven. In het bericht
wam tot uiting dat op het ogenblik
op de vliegbasis Twenthe hard ge-
'erkt wordt om de storing zoveel
logelijk te verhelpen. „Hoe men
aarbij komt is ons een raadsel" zei
het plaatsvervangend hoofd van de
ichtmachtvoorlichtingsdienst te
'en Haag, majoor A. P. de Jong.
(Die tweede eockpitkap is inderdaad
nagekeken op advies van de North-
rop-fabriek, maar dat is van de week
in Groenland gebeurd, en daar zijn
toen meerdere onderdelen gecontro
leerd".
Bij te hard taxiën zou de eockpitkap
los kunnen laten. Maar bij
het vliegen is daar toetaai geen spra
ke van. De toestellen zijn donderdag
aan de grond gebleven, omdat ze door
de douane moesten worden inge
klaard. Vrijdagmorgen is men hier
mee gereed gekomen. Men besloot
pen meteen een vlucht met de toe-
Jtellen te maken.
,.lh het aglomeratiegebied ten wes
ten van Eindhoven heerst een voort
durende oorlogsstemming", zei hij.
„Er leeft dan ook een groot onbeha
gen bij de bevolking. Hou rekening
met de achterban", waarschuwde hij
de volksvertegenwoordigers.
De G.S.-leden ir. H. Steenbergen
en Van den Eerenbeemt, verklaarden
dat het provinciaal bestuur de Eind
hovense acties volledig zal steunen,
aangezien Brabant al overbedeeld is
met militaire vliegvelden en oefen
terreinen die respectievelijk 40 en 22
procent van de militaire terreinen in
Nederland uitmaken.
(Van onze redactie binnenland)
UTRECHT De vijf vakbonden in de metaalindustrie gaan op'
nieuw praten met de directie van VMF-Stork/Werkspoor. Zij zijn
niet tevreden over het protocol van vorige week. De daarin ge
noemde aantallen werknemers, die zouden moeten afvloeien ten
gevolge van de herstructureringsplannen, dienen uit dit protocol
te worden geschrapt.
EEN GROEP van 24 Indonesische
parlementariërs heeft van de regering
geëist een onderzoek in te stellen
naar verduisteringen gepleegd door
oud-president Soekarno en zijn Ja
panse vrouw, Ratna Sara Dewi. Het
zou hier gaan om een bedrag van
65,25 miljoen dollar.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Bij de begrotings
behandeling van Economische Zaken
volgende week in de Tweede Kamer
zal de Partij van de Arbeid een plei
dooi voeren voor een „ontwikkelings
maatschappij voor regionale indus
trialisatie".
Een publiekrechtelijke maatschap
pij, die regionaal zo zelfstandig moge
lijk kan optreden in gebieden waar
reeds een aanzet is voor de industria
lisatie. Deze maatschappij, de ,,0ri'
is vooral bedoeld voor Zuid-Neder
land, voor de Twentse stedenband en
voor Noord-Nederland, aldus een no
ta van de socialistische Tweede Ka
merleden dr. ir. A. P. Oele en de heer
H. Wierenga.
De Tweede Kamerfractie van de
PvdA ziet deze ontwikkelingsmaat
schappij als een noodzakelijk lichaam
om een nieuwe impuls te geven aan
de regionale ontwikkeling. Het moet
de activiteiten in de regio die op de
economische groei gericht zijn, bun
delen en beter structureren.
(ADVERTENTIE)
In de kantine bij Werkspoor in Utrecht deed de directie ook nog enkele
nadere mededelingen.
chroom f59,50
goud f 174,—
doublé f 115
F dameshorloge vanaf f69,50
(Van onze redactie buitenland)
SAIGON/MOSKOU Radio-Mos
kou heeft het aftreden van Henri
Cabot-Lodge ais hoofd van de Ame
rikaanse onderhandelingensdelegatie
in Parijs beschreven als een „tacti
sche manoeuvre, die veroorzaakt
wordt door de storm van anti-oorlogs-
betogingen in Amerika". Een Zuid-
vietnamese regeringswoordvoerder
heeft het ontslag van Cabod-Lodge
zowel „van betekenis als zinvol" ge
noemd. „Wij menen dat het ontslag
een waarschuwing is van de Verenig
de Staten aan de communisten in
verband met hun stijfkoppige hou
ding op de Parijse besprekingen. Wij
willen dat Hanoi en het Bevrijdings
front serieus met ons spreken opdat
er vrede tot stand komt in het be
lang van ons volk".
„Het vredesplan van president
Nixon is praktisch, uitvoerbaar ei\,
wat belangrijker is, het wordt thans
toegepast", aldus heeft de Ameri
kaanse onder-minister van defensie,
David Packard, gezegd tijdens een
bezoek van een week aan Vietnam.
„Het is duidelijk, dat de Zuidviet-
namese strijdkrachten elke dag ster
ker worden en dat het mogelijk zal
zijn voor president Nixon, het ritme
van de evacuatie der Amerikaan-se
troepen te handhaven. Ik koester niet
de geringste twijfel, dat de Zuidviet-
namezen in staat zullen zijn, bin
nen een redelijk tijdsverloop hun
taak te vervullen met veel minder
WASHINGTON (AP) Robert H.
Finch, de Amerikaanse minister van
volksgezondheid, onderwijs en sociale
zaken, heeft zijn verbod tot gebruik
van het kunstmatige zoetmidde] cy
clamaat verzacht door het gebruik 'in
levensmiddelen en als vervangings
middel voor suiker in vloeibare of ta-
bletvorm toe te staan.
Op levensmiddelen met cyclamaat
moet de hoeveelheid vermeld wor
den. Deze levensmiddelen zullen ech
ter zonder recept in de hande ver
kocht kunnen worden. De minister
benadrukte echter, dat cyclamaten
alleen op advies van een arts ge
bruikt behoren te worden.
Amerikaanse troepen naast zich."
Voor zijn vertrek ui.t Saigon naar
Bangkok, bevestigde Packard, dat
„nieuwe instructies" waren verstrekt
aan generaal Abrams, de opperbe
velhebber van de Amerikaanse troe
pen in Vietnam. Deze instructies had
den „de regels van het spel gewij
zigd." Aan generaal Abra-ms was ge
vraagd, het accent te leggen op de
pacificatie en op „het groeiende ver
mogen" van de Zuidvietraamese troe
pen, geve chtsveran twoo rdelij khe id te
aanvaarden.
Het Noordvietnamese departement
van buitenlandse zaken heeft ont
kend dat de Verenigde Staten en
Noord-Vietnam via een derde land
„diplomatieke contacten" hebben on
derhouden. De Amerikaanse minis
ter van buitenlandse zaken, Rogers,
had op 19 november gesproken over
„indirecte contacten" met de tegen
partij.
De ouders van een Amerikaanse
marinier van 22 jaar, die op 30 okto
ber 1968 in Vietnam sneuvelde, heb
ben een proces aangespannen tegen
het Amerikaanse ministerie van de
fensie. Zij eisen een half miljoen dol
lar schadevergoeding in verband met
de dood van hun zoon, die naar de
mening van de ouders het leven heeft
verloren in een „krachtens de Ame
rikaanse grondwet illegale en met-
verklaarde oorlog".
DE ZES- koppen tellende bemanning
van de Noorse kustvaarder Sand-
bjoern is bij een schipbreuk bij de
zuidwestkust van Noorwegen om het
leven gekomen.
BIJ ONTPLOFFINGEN en branden
in de olieraffinaderij te Madero
(Mexico) zijn tien mensen om het
leven gekomen en 89 gewond.
DE URUGUESE bankier Gaetano
Pellegrini, die 73 dagen geleden door
„Tupamaros"-opstandelingen werd
ontvoerd, is vrijdag vrijgelaten.
DE AMSTELVEENSE politie heeft
vijf Amsterdammers aangehouden op
verdenking van diefstal en heling
van textiel ter waarde van 20.000.
TURKIJE heeft de plaatsvervangend
consul-generaal van Bulgarije in Is-
tanboel; Iwan Koezmonov, gelast het
land binnen 24 uur te verlaten.
MAASTRICHT (ANP) In Maas
tricht is gisteren een buitengewone
interne vergadering gehouden van
de internationale commissie ter be
scherming van de Rijn tegen veront
reiniging. Aanleiding tot de vergade
ring vormde de onlangs gesignaleerde
ernstige verontreiniging van de Rijn
door de gevaarlijke stof endosulfan,
waarvan de herkomst niet bekend is.
De vergadering besloot tot oprich
ting van twee werkgroepen. De eer
ste werkgroep zal zich bezighouden
met de problemen die ontstaan zijn
rond de toenemende behoefte aan
koelwater. De tweede werkgroep
heeft de opdracht gekregen een ad
vies uit te brengen over (le vorm
van een overeenkomst tussen de
Rijnlanden om het zout van de kali.
mijnen niet in de Rijn te brengen.
De besprekingen over de vergiftiging
van de Rijn door endosulfan zullen
morgen worden voortgezet.
MONTGOMERY (Reuter) Na
de vorige week een aantal te heb
ben gedaan op de mensen die het
voor het zeggen hebben in de Ame
rikaanse radio- en televisiewereld,
heeft de Amerikaanse vice-presi
dent Spiro Agnew de Amerikaanse
pers onder handen genomen. In een
toespraak tot de kamer van koop
handel te Montgomery in de staat
Alabama zei Agnew dat men het
Amerikaanse volk de neiging moet
leren onderkennen naar monopoli
sering van de grote publiciteits
media en de concentratie van steeds
meer macht over de publieke opi
nie In handen van een steeds klei
ner wordend aantal mensen.
„De commentators moeten de me
ningen van een bredere laag van de
publieke opinie weergeven en er
moet een duidelijke scheiding zijn
tussen het nieuws en het commen
taar". Over de wijze waarop de
nieuwsmedia hem persoonlijk be
handelen, merkte Agnew op dat het
nu niet zo prettig is 's morgens
wakker te worden en dan te ont
dekken dat een of andere vooraan
staande persoon of instelling te
kennen had gegeven dat hij een
kwezel, racist of dwaas Is.
„Mijn politieke en journalistieke
tegenstanders bekritiseren mij niet
alleen, maar schijnen het soms ge
munt te hebben op wat ik mijn „re
torische vrijheid" zou willen noe
men. Dit terwijl zij zichzelf op dit
punt geen enkele beperking opleg
gen. Ik wil de pers niet intimide
ren", aldus Agnew, „maar de tijd
'Oor een blinde aanvaarding van
'ïaar meningen Is voorbij".
De leiders van twee grote tele
visiemaatschappijen lieten weten
dat Agnew probeert zowel de pers
«Is de radio en de televisie te inti
mideren. „Wij zijn niet ingenomen
met dit soort interventie van de
regering".
De vakbonden verklaren zich hier
mee solidair met het Werkspoor-
personeel, dat tijdens in het Utrecht
se bedrijf van Werkspoor gehouden
discussiebijeenkomsten dit verlangen
tot uiting brgcht. „Eerst willen we
de rapporten izien", aldus het perso
neel. n
Bedrijfsdirecteur ir. E. van Rhede
van der Kloot deelde gistermiddag
tijdens een kantinebijeenkoimst mee,
dat de afdelingen gieterij en rollend
materieel brandpunten waren. Maar
hij ontkende dat het concernverlies
van ongeveer 15 miljoen gulden dit
jaar voor het belangrijkste deel is toe
te schrijven aan de wagenfabriek in
Utrecht, zoals minister De Block
donderdagavond in de Tweede Ka
mer had meegedeeld.
De vice-voorzitter van St.-Eloy, de
heer H. Bode, begon met enige zelf
kritiek. „We dachten dat het protocol
duidelijk was, maar we weten nu dat
we er niet in zijn geslaagd alles dui-
dleijk over te brengen". De heer
Bode zei dat de bonden thans van
mening zijn dat de in het protocol
genoemde aantallen arbeiders die
ontslagen zouden moeten worden, als
niet geschreven dienen te worden
beschouwd. De situatie van 't moment
bij het rollend materieel en de giete
rij is dus weer volledig open, aldus
de heer Bode. „We gaan eerst de toe
gezegde rapporten van de VMF be
studeren en zullen erop aandringen
deze niet binnen zes maar bijvoor
beeld over drie weken te verstrek
ken". De heer Bode was het ook eens
met opmerkingen uit de discussie
bijeenkomsten, dat uit het protocol
niets blijkt over het voortbestaan
van Werkspoor. Hij beloofde dat met
grote spoed zal worden aangedron
gen een einde te maken aan deze
onduidelijke situatie.
De werkende jongeren In Utrecht
zijn boos op de vakbonden, die geen
enkele van de specifieke eisen van
deze groep op de onderhandelingen-
Hjst heeft geplaatst in het overleg
met de directie van Werkspoor-
V.M.F.
Sinds de staking bij Werkspoor ligt
de opleiding stil. Daarom eisen de
werkende jongeren van de vakbon
den, dat zij zullen pleiten voor ont
koppeling van de bedrijfsschool uit
Werkspoor, zodat ze bij staking en
ontslag toch kunnen doorgaan met
hun opleiding. Vorige week al heb
ben zij in een pamflet, dat door de
vakbonden niet enthousiast werd
ontvangen, aandacht voor deze ma
terie gevraagd. De katholieke wer
kende jongeren-beweging in Utrecht
deelde gisteren mee, dat de vakbon
den er tot op heden niet op zijn in
gegaan.
LONDEN (Rtr.) De Britse mi
nister van buitenlandse zaken, Ste
wart, heeft in een bijeenkomst met
diplomatieke vertegenwoordigers van
Zwiedien, Noorwegen en Denemar
ken het standpunt verdedigd, dat
tenzij de Griekse regering snel over
gaat tot herstel van de democratie,
of dat zij haar lidmaatschap va-n de
Raad van Europa opzegt, op de eerst
volgende vergadering van de raad
van ministers moet worden besloten
Griekenland uit deze organisatie te
verwijderen.
Zoals er mensen zijn die rechts en
mensen die links denken, zijn er ook
mensen die rechts en mensen die
links kauwen. Beide categorieën
waarderen hun getoiteelementen ech
ter veel te weinig. Sterker, er is spra
ke van een onderwaardering van het
kauwapparaat. Meent prof dr. C. O.
Eggink, die zelfs een inaugurale re
de benutte om dit den valke kond te
doen.
Het is vooral een gevolg van mi
lieufactoren, zei hij. Waaruit men
zou kunnen, of zelfs mogen conclu
deren dat in hogere milieus vooral
rechts, in lagere milieus daarentegen
in sterkere mate links wordt ge
kauwd.
Met bijna zesduizend personen In
dit land, die men tot de best-gesitu
eerden mag rekenen, zijn we een
miljonair-conditioned land aan het
worden.
De jeugd van heden beleeft waar
lijk gouden tijden. Behalve de wer
kende, nietwaar?
Agnew, (juist Spiropilopoudopilou-
pidos!) heeft nu na de aantijgingen
aan het adres van de Amerikaanse
t.v.-maartsohappijen en aan de or
ganisators van de amti-Vietoam-mio-
ratorium-acties, boze woorden aan de
pers gericht. En, ik spreek hier even
uit ervaring, dat iis bijna alitijd een
veeg teken. Want zelden heeft ie
mand, ook in ons land niet, iets aan
te merken op de pers als er te vrien
delijk geschreven en gezegd wordt,
maar wel als «r, naar zijn zin, on
vriendelijk geschreven of gezegd
wordt.
Daar zou ik trouwens dictat-uren
lang over kunnen door praten!
En nu hebben zelfs Vaticaanse au
toriteiten, notabene verkondigers van
de blijde BOODSCHAP, tegen jour
nalisten die niet precies schrijven
wat zij willen, maatregelen genomen.
Er waait na al die eeuwen toch nog
heel wat Grieks erfgoed over naar
Rome.
Bij fusies is het nooit zo eenvoudig
er achter te komen wie er nu het
meest op toelegt, maar in eik geval
van de nieuwe combinatie AKZO is
het mij wel duidelijk. Een groot pro
bleem bij fusies is m.1. dat op alle
bedrijfsgebouwen, jjrfetfpapier, ver
pakkingsmateriaal enz. de naam ver-
andend moet worden. Nu is dte Ko
ninklijke Zout-Ot'ga non vrij goed
koop uit, want daar hoeft alleen maar
een A voor, terwijl AKU er de Z en
de O bij moet maken en de U niet
meer nodig heeft.
Daar kunnen de chefs misschien
het personeel mee gaan aanspreken.
En dan de doordnaver van de week.
Ik kan echt geen grotere vinden dan
die van vorige week, namelijk Bies
heuvel, want hij heeft het toch wel
erg bont gemaakt. Maar het zit er in
dat hij nu wat gekalmeerd is.
Bahlrend.
Vrienden en vriendinnen, het Is
weer zover. Twee dagen moogt ge
uzelf weer heer en meester voelen
Ge hebt het verdiend. Maar bedenkt
wel: hij, die 's maandagsmexrgens
„ja zegt, mag vrijdagsavonds „amen"
roepen. Zo leven wij in deze tijtcL
MERIJN.
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Dezer dagen
zullen de eerste giro-betaalkaar
ten in circulatie komen. Deze
kaarten onderscheiden zich in
zoverre van de blauwe girokaar
ten, dat de postcheque- en giro
dienst uitbetaling van de betaal
kaarten garandeert tot een be
drag van honderd gulden per
kaart. De girodienst heeft thans
circa 600.000 houders van een
postgirorekening schriftelijk in
de gelegenheid gesteld, betaal
kaarten aan te vragen. Meteen
hebben meer dan 11.000 reke
ninghouders een aanvrage inge
diend. Meer dan een miljoen an
dere rekeninghouders krijgen in
de komende maanden nog aan
vraagformulieren toegezonden
met een tempo van 25.000 per
dag. Omstreeks maart zal de he
le operatie voltooid zijn.
De postgiro werd tot het in
troduceren van gegarandeerde
betaalkaarten gedwongen, omdat
de handelsbanken dit al eerder
deden.
De postrekeninghouder krijgt
op aanvrage twintig betaalkaar-
AIs hij er 18 heeft verbruikt
krijgt hij automatisch 20 nieuwe
tenzij hij een negatief saldo
heeft. Op de betaalkaart mag,
in overleg tussen winkelier en
klant, een hoger berag dan hon
derd gulden worden ingevuld,
maar de girogarantie beperkt
zich tot honderd gulden per
kaart. De winkeliers is snelle
afwikkeling toegezegd via bij
schrijving op diens postrekening.
