voor de lijn
se-
iel
Respect als principe bij
mevrouw Hilda Heinemann
BEKRONING
MEDICIJN
Uitleven
geen
nagelbijten
h De Haas&
rn
- I
informatie
voor ouders
Met gekke
rietjes
meer melk
vrienden
DE STEM VAN ZATERDAG 22 NOVEMBER 1969
eigenlijk een
brengt u nooit in
s U onverwacht een
rijgt met velé kleine
bril, waardoor de
ens aan duidélijkheid
laten, zit veilig in uw
I soms. Overigens
laaktheden typerend
ook niet anders meer
Onder het motto dat de Duitse
wijn o.m. thuis hoort in iedere
keuken, net als zout, peper en aller
lei kruiden, is de handel in dit ede
le vocht in de Bondsrepubliek be
gonnen met een nieuwe campagne
tot vergroting van de afzet der na
tionale wijnproduktie.
Daartoe is te meer aanleiding omdat
de oogst van dit jaar bepaald niet
onder de maat gebleven is en het
ernaar uitziet dat van het jaar 1969,
nadien door wijnkenners als van een
„uitgelezen jaargang" zal kunnen
worden gesproken.
De wijnfeesten zijn weer achter de
rug, de soorten die vroeg rijp plegen
te zijn liggen al in de kelders opge
slagen en men zegt dat de factoren
die een-wijn tot een zeer goede ma
ken, er dagelijks beter op worden.
De kwantiteit van de in 1969 gepro
duceerde Duitse wijn is wat minder
tan in voorgaande jaren, maar de
kwaliteit overtreft de verwachtin
gen; niet op de laatste plaats omdat
de fraaie nazomer er nog net datge
ne aan toegevoegd heeft, wat in an
dere jaren wel eens pleegt té ontbre
ken.
Vanzelfsprekend grijpt de Duitse
wijnhandel vooral de beste kwalitei
ten aan om de vrienden van de wijn
in binnen- en buitenland te benade
ren en hij doet dat met behulp van
een uitgebreide informatie vanuit
Mainz, waarbij kleurrijke folders en
geschriften in een grote variatie
over de potentiële consumenten wor
den uitgestort.
Ze zjjn geïnspireerd op de komende
feestdagen en natuurlijk gerelateerd
aan de Duitse culturele geschiedenis
die dat is bekend genoeg
reeds de Romeinen ertoe bracht
in Duitsland, in overvloed van het
geestrijke vocht te genieten.
Dat is door heel de geschiedenis
heen het geval gebleven en onze
oosterburen zijn bepaald vindingrijk
gebleken waar het erom ging de
wijncultures te verbeteren en het re
sultaat van hun inspanningen bij de
genieters ingang te doen vinden.
„De Duitse wijn belichaamt een stuk
cultuurgeschiedenis, waarin de beste
tradities en een steeds stijgende wel
vaart belichaamd zijn", zo stellen
zij.
rift-O-Matic en Swiitex
tig een
aanbeveling, maar li
dagen per week (don-
in overleg) werkzaia
ningswinkels van on
le huisvróuwen' belauf
merkartikelen als®
;s met volledige inï'
levensloop, enz. en t
afd.
-,e Apeldoorn.
oduktie
bruto week-
bruto WfSdk-;,-
>etalen»wij
oer vanaf Til-
om en Roosen-
Het recept dat WE u deze week
feeeft schijnt een lievelingsgerecht
van Picasso te zijn. Het heet in ie
der geval Picasso-rijst.
Dm het klaar ie maken hebt u no
dig:
4DQ gram yankenspouletzout pe-
I Per
50 gram boter
2 eetlepels suiker
H blik ananasschijven
50 gram pitloze rozijnen
gram rijst, zout
1 Hik doperwtjes zout suiker
50 gram boter
2 bananen paprikapoeder aroma
i peper zout aardappelmeel
knipte peterselie
Bereidingswijze:
De stukjes vlees met zout en peper
i bestrooien de boter warm maken en
bet vlees rondom mooibruin bak
ken daarna uit de pan nemen. De
suiker in de pan strooien en onder
Weren laten carameRiseren en hierin
de stukjes ui fruiten. Het vlees weer
in de pan doen het ananassap en de
wzijnen toevoegen en ales ongeveer
20 minuten zachtjes laten doorko
ken.
De rijst wassen 4 dl water met
zout aan de kook -brengen en de
pst hierin gaar laten worden. De
doperwten warm maken met iets
zout en suiker.
De boter in de koekepan bruin laten
avonden die bananen pellen en in de
engte doorsnijden en met de schij
ven ananas vlug aan weerszijden
bruinbakken daarna bestrooien met
iets paprika.
De saus op smaak brengen met aro
ma peper en zout en met een papje
van aardappelmeel en water bijbim
den tot de gewenste dikte.
De rijst opdienen op een platte scho
tel en garneren met de doperwten
Rananas en bananen. De peterselie op
de groente strooien. Vlees en saus er
zo warm mogelijk bij geven.
De Westduitse welvaartsstaat is er
ook niet afkerig van deze te cultive-
ren en dalt betekent natuurlijk meer mist" om met de bekende gour- interesserende uitspraken ten beste
mnnnUji .r/iAm rv-ionj-J TTianc/f o,r ervroiTroM ttrrtnfïon rrmcfotrori Tlo /Toicikninrliacr\
Dait ales onder het motto: „Na een De Duitsers kunnen dat en met na- woord'inigen weten heel wat oudere
overvloedige en goede maaltijd met me in hun bekende Weinstuben Duitsers de goede kwaliteiten van
vanzelfsprekend een goed glas Duit- waarbij voor outsiders vaak onbe- hun nationale wijnen te schetsen,
se wijn besproeid, ben ik altijd opti- grijpelijke, maar de insiders hevig waarbij opmerkelijk genoeg
vooral in Amerika, opgedane medi
sche ervaringen. Patiënten die een
goed glas wijn plegen te drinken,
kunnen het goeddeels zonder slaap
middelen en zenuwpiilen stellen.
Ook actieve sportbeoefenaren kun
nen er een voordeel mee doen, zoals
blijkt uit een uitspraak van dr. Ma-
t'hieu medisch expert van het Fran
se Olympische Comité. Zelfs aan ge
heelonthouders wordt het gebruik
van wijn, niet zonder succes, aanbe
volen omdat een beroep op de bete
kenis van een goede stofwisselings-
functie in het lichaam en op een
feilloos werkende maag nog altijd
meer gehoor vindt dan op de voor
delen van abstinentie.
En dat denkt u van een slankheids-
kuur door middel van een dagelijks
goed glas wijn dat in feiite onont
beerlijk is voor hen die meer dan 65
kilogram wegen En dat zijn er
nogal wat in de Bondsrepubliek.
Voor degenen die het niet zo ernstig
nemen met deze .medicinale" uit
spraken is er de overweging dat de
Duitse wijn eenieder goed bekomt.
En wanneer er al iemand des mor
gens, na overvloedig wijngebruik,
met een flinke hoofdpijn ontwaakt,
dan is er eerder aanleiding aan ma
nipulaties van deze of gene culinaire
•tussenpersoon te denken, dan de oor
zaak ervan aan de wijn zelf toe te
schrijven.
Meer nog komt men ertoe de kater
maar aan overvloedig nicotine-ge-
bruik toe te dichten, zonder ook
daarvan echter de consequenties te
aanvaarden.
Volgens de verklaring van de betref
fende instrumenten hebben weten
schappelijke onderzoekingen uitge
wezen dat 't genot van én glas wijn
tijdens de maaltijd absoluut onscha
delijk is en dat het gebruik van wijn
in de avonduren nadien, de meeste
mensen ook uitstekend bekomt.
Het alcoholpercentage van de Duitse
wijnen bedraagt in de goede oogstja
ren 80 tot 100 gram per liter, in de
voortreffelijke oogstjaren tot 120
gram per liter. Hoe zoeter de Ausle-
se-wijnen zijn, des te minder alcohol
bevatten ze en over het algemeen
komt dat dus neer op 9 tot 12 pet.
culinaire genietingen waarbij voor
de wijn (en de daarbij behorende ge
varieerde kaassoorten) een ruime
plaats moet worden ingeruimd.
Wijn bij het genot van voorgerecht,
Wijn om diverse soepen een nog ex-
quiser aroma te verschaffen, wijn bij
het gebruik van vis en vlees, niet
minder overvloedig bij het genot van
mand Farst Pacfaler te spreken.
De Duitse wijn neemt, net als alle
andere, een belangrijke plaats in bij
het gezelschapsleven. Niet iedereen
is dn de gelegenheid zijn gasten tot
een bezoek aan zijn wijnkelder uit
worden gegeven. De deskundigen
daarbij hebben in de loop van de
jaren, onder het motto dat iedereen
ooit als beginneling moet starten,
menig glas Sylvaner, Traminer of
Riesling verschalkt.
te nodigen, maar een goed glas op
ztn tSjd in de- familié- of Vrienden- moet Zwemmen-zal Wél hit Frank- Wijn is zo
!en eveneens wijn ais be- kring,-thuis, of .in-een restaurant, moet rijk stammen» maar'ze heeft zd^ wffiöfVOöf 1
Icronlfijf Van een voortreffelijke er toch wel af kunnen om althans in Duitsland algemeen inigapig en in- mensen. Bij deze slogan van de laat- produkt stellig ook m onze samen-
maaltijd, naar buiten, stand op te houden. stemming gevonden. In lyrische BH- ste tijd" wbfidt teruggegrepen op leving verder geïntegreerd worden.
ALCOHOLARM
Dat betekent in feite dat de Duitse
wijn, in tegenstelling tot de meeste
andere uit Zuideuropese landen, be
trekkelijk alcoholarm is en derhalve
bijna niemand kwaad kan doen.
Mogelijk dat hierin mede de verkla
ring ligt dat ook de Duitse wijn in
de samenleving daar zo'n belangrijke
ploaats is gaan innemen. En nade-
maal meer Nederlanders onze oost- -
-Ü -%HS®u.grens overrijden q^met hek edqte
móderne en sportieve druivennat kennismaken, zal dit
ook tal van jongeren er hun uiter
ste best voor doen, althans in dit
opzicht, zeker niet ongunstig bij de
oudere generatie af te steken.
Verhuizen is altijd' een nare zaak.
Wekenlang zit je vaak in de
troep heb je iets nodig dan is het
nergens te vinden. Gordijnen van het
oudehuis blijken vrijwel nooit in
het nieuwe te passen dat betekent
dus stof kopen knippen naaien. Of
je al niet genoeg te doen hebt
Er zijn nu sinds kort opbangklare
gordijnen in de handel iets wat al
jarenlang het geval is in Zweden
Engeland en Amerika. Ze zijn ver
krijgbaar in verschillende lengtema
ten 142, 158, 175, 200, 230, 250 en
280 cm. Deze maten zijn gekozen op
grond van een enquête die gehouden
is onder bewoners van na 1960 ge
bouwde huizen.
De plöoïbreedite kunt u zelf bepalen
njet behulp van synthetisch plooi-
barfdl
De zomen aan onder- en zijkant van
deze Up to Day" ophangklare gor
dijnen zijn op bïindzoomimaöhines
gemaakt.
Ze zijn verkrijgbaar in vier dessins
en vijf kleuren.
(Van onze redactie buitenland.)
Wanneer men in kort bestek me
vrouw Hilda Heinemann, echtgenote
van de Westduitse bondspresident,
omschrijven en toch een wezenlijk
kenmerk voor haar karakter geven
wil, moet men teruggrijpen op het
woord respect.
Niet gezien als vaag uitvloeisel van
wat in harder tijden moraal heette,
maar als principe, dat gedestilleerd
is uit hechter grondstoffen.. Uit een
beleefd christendom met name.
Mevrouw Heineann, 72 jaar en
sinds juli van dit jaar echtgenote
van de bondspresident is niet opge
leid voor de uitoefening vah dit
ambt,hoewel men nauwelijks beter
fundament meebrengen kan dan zij
een leven lang heeft opgebouwd.
Mevrouw Heinemann is de dochter
van een graanhandelaar en van een
Zwitserse domineeisdochter, Vanzelf
sprekend studeerde ze onder meer
theologie voordat zij in 1926 met
Gustav Heinemann huwde. De bijbel
heeft zoals zij het zelf formuleert
haar leven geïnspireerd en dat van
haar man niet minder. Haar eerste
bezoek aan Nederland dateert van
1948. Met haar man ging zij naar de
inmiddels befaamde conferentie van
de Wereldraad van Kerken. Onder
de oorlog toen kleur bekennen in
welke betekenis dan ook verboden
en staatsgevaarlijk was heeft haar
man in de kelder van zijn huis -
hij was lid van de Bekennende Kir-
che een drukkerij ingericht
waarin onderduikers een plaats von
den en vlugschriften gedrukt en
vandaaruit verspreid werden. Zij en
haar man deelden de arbeid en de
zorgen. Haar gehele leven heeft zo
in het teken van de theologie en de
bijbel gestaan. Haar interpretatie
van het respect voor ieder en alles
valt daaruit te verklaren.
Wanneer men vraagt naar haar
standpunt ten opzichte van- de drie
oorlogsmisdadigers die nog in Breda
gevangen zitten en blijven zitten
komt haar oordeel: Men zou er ge
lukkig mee geweest kunnen zijn als
de drie gratie hadden gekregen
maar ik vind dat je de Nederlandse
beslissing moet respecteren. Amnes
tie is iets wat het betrokken land
zelf moet willen en waar buiten
staanders zich niet mee mogen be
moeien". Het moet een moeilijk ant
woord geweest zijn voor haar die de
bijbel ,als realistische basis voor de
christen" ziet. Ook moeilijk voor
haar als theologe en als bescherm
vrouwe van Amnesty International
een organisatie die zich over de hele
wereld bezighoudt met het lot van
politieke gevangenen en hun familie.
Dat het antwoord meer inhoudt dan
een aan het ambt verplicht diploma
tiek gezegde daarvoor staan de non-
conformistisch denkende Heine-
manns zelf borg alsmede het feit
d-ait zij persoonlijk bevriend zijn met
ds. Stempel uit Saar brücken die één
van de geestelijke verzorgers van de
Bredase drie is. Daartoe kan ook de
uitspraak dienen van Gustav Heine
mann -die mini-ster van justitie was
ET KINDEREN
■lijk Administraties
aai kantoor te Breóa, i
TIFVE KRACHTEN
van sociale verzekerd
opleiding,
jaar.
f594,— tot 9™^grin
■lang leeftijd en
bt t 1.120,- P[j
len niet vergoed.
ties te richten aan.
Er zijn zo langzamerhand al heel
wat spelletjesboeken op de
arkt en dat is een uitstekende
aak. Niet elke vader en moeder
lebben na hun normale dagtaak nog
r-gie en fantasie genoeg om., een
flik spelletje te bedenken, In het
t Porwoca-d van „Wie spéélt er
mee wordt aangegeven höe be-
ngrijk spelen voor kinderen wel is:
■nieren die om welke redenen dan
k niet of onvoldoende spelen, kun-
len ernstige storingen in hun ont-
eling gaan vertonen.
'e techniek neemt een steeds grote-
ie plaats in ons leven in, ook in het
ven van de kinderen. Waar de
moeder vroeger ging voorlezen, zet
zij nu een grammofoonplaatje op of
de televisie aan. Maar grammofoon
plaat en televisie kunnen het echte
voorlezen nooit vervangen. Het sa
men met de moeder beleven en her-
peleven van een verhaal kan door
Seen apparaat, hoe goed ook, zelfs
maar benaderd worden.
En ook: Stimuleer méér het spelen
Van de kinderen en speel vooral zélf
>ok eens mee. Geef de kinderen de
lodige spel-sugigesties en toon uw
belangstelling voor de spelende kin
deren.' 1 1 1
Kkïi in staat te zijn voldoende sugge-
Postbus 276.
sties te geven heeft bijna iedere, ou
der wel wat extra- inspiratie "nodig.
Gelukkig verschijnen er steeds riïèer
boeken op dit 'terrein en een drietal
dat pas verschepen i-s, komt hier aan
de orde. Allereerst „Hoe, houd 'ik ze
bezig;?", samengesteld - door. leden
Van dé medische Staf van een kin
derziekenhuis .in Boston. Het. boek
bevat 600 aan de praktijk- getoetste
speltips voor kinderen tot vijf "jaar,
dat staat althans op de covèr. in
werkelijkheid bevat het böek* vëel
meer. Het is in feite eert opvóëdton-
deboek, de ontwikkeling van hét
jonge, kind ..wordt er zeer systema
tisch in gevólgd. ïe zou hethóek
eigenlijk op elke bruiloft moeten
kunnen aanbieden. De jonggehuwden
zouden er al in-hebben moetent neu
ten -vóór het eerste kindje zich'- a'ab-
dient, ze hebben er dan ook-Spg'tide
tijd voor. Van het prille begin af
geeft -het boek uitstekende sugg'e-
stie's. Er wórdt-kort em bondig adn-
gegeven waarom een kind rrioet spe-
jen, "waarofri hét aandacht, nódig
'heeft en hoe men het kind aan het
- spëleiï krijgt; Geld hoeft het sH-e-
méal niet of nauwelijks te kosten,
''Simpele voorwerpen uit huis, tuin of
keuken zijn'.voldoende.'Het boêk be-
vat grappige Fiet Westen dorp-acht i-
getekeningen:
"ri-A"-
Er zijn, zoals gezegd, al .heel Wat
boeken op dit terrein verschenen,
maar geen enkel boek beperkte zich
zo tot de eerste levensjaren en was
zo deskundig van opzet. Niet voor
niets bevat het dan Ook een aanbeve
ling van prof. Wilhel-mina Blader
groen uit Groningen die zelf al tien
tallen jaren op het belang van goed
spelenwijst.
Achterin het door Cantecleer uitge
geven boek is nog een schat van an
dere informatie bijeengebracht. Er is
een aanhangsel met aanbevolen kin
derboeken om voor te lezen, weer
zeer overzichtelijk ingedeeld naar
de verschillende leeftijden. Ook-is er
een lijst van leuke grammofoonpla
ten voor kinderen. Er is bovendien
nog een overzicht -van goede ideeën
voor een kind dat uit zijn balans is,
voor moeders die ten einde raad zijn
en voor groepjes kinderen. Kortom
een boek dat U moet kópen als U
kleine kinderen hebt of ze spoedig
hoop te krijgen.
«j
De andere twee boeken zijn wat
meer van het al bekende soort, maar
daarom nog niet minder bruikbaar:
„Wij spelen met kinderen" en „Wie
speelt er mee Het vinden van goe
de titels voor dergelijke boeken
wordt zo langzamerhand wel een
toer. Het vorig jaar verscheen „Spe
len metkinderen" (ook heel goed)
en nu komt er een uitgever met één
woordje ervóór: „Wij spelen met
kinderen". Suggesties voor volgende
jaren: „Wij spelen ook met kinde
ren",etc.
Hanna en Saskia Veenendaal zijn
verantwoordelijk voor „Wij spelen
met kinderen" dat bij uitgeverij In
den Toorn in Baarn verscheen Ze
ze-ggen hun boekje te hebben' ge
schreven voor moeders die kinderen
hebben van 3 tot 12 jaar en ik vind
het sympathiek dat ze er geen .ou
ders" van gemaakt hebben al besef
ï'k dat ze daar de werkelijkheid
goeddeels geweld mee aan zouden
doen. In elk geval hoeft geen enkele
moeder met dit boekje op de plank
nog met haar handen in het haar te
zitten als er weer eens een kinder
verjaardag of vakantie in zicht is.
Er staan enorm veel spelletjes in dit
boek en ze worden kort en duidelijk
uitgelegd. J
J. M. Kaïmps en A. C. W. Tjoelker
schreven: ,Wie speelt er mee en
dit boek verscheen bij Zomer
Keuning in Wageningen. Er staan nog
meer spelletjes in dan in het hier
voor genoemde boek. De spelletjes
van Kamps en Tjoelker hebben ech
ter bijna allemaal een wedstrijd-ele
ment (individueel of estafette) en
■daardoor is dit boek meer geschikt
om de wat grotere kinderen bezig te
houden (zo van de vijfde Ma-s af).
Wel staan er ook 14 bladzijden in
met de aloude kinderspelletjes die
geschikt zijn voor de kleintjes. Met
één hoofdstuk van dit overigens ook
uitstekende boekje heb ik wat meer
moeite. Het betreft het spelen met
verhaaltjes en daarbij wordt bitter
weinig aan de fantasie van de kinde
ren zelf overgelaten. De tekeninge
tjes van P'hia Gubbels zijn wel ver
duidelijkend.
Hoe houd ik ze bezig" 600 aan
de praktijk getoetste s-peltips voor
kinderen tot 5 jaar. (Uitg. Cante
cleer De Bilt).
Wij spelen met kinderen" door
Hanna en Saskia Veenendaal.
(Uitg. In den Toren BaaTh).
Wie speelt er mee door J. M.
Kamps en A. C. W. Tjoelker.
(Uitg. Zomer Keuning Wage
ningen).
Melk drinken, is voor veel kinderen
een -elke dag terugkerende ramp.
Moeders krijgen het vaak maar met
de grootste moeite voor elkaar ze de
hele beker te laten leegdrinken.
Met een beetje psychologie is er wel
wat aan te doen, meende een Britse
fahrikant. Hij bracht rietjes in de
handel met allerlei gekke bochten en
figuren, die hij dan ook „Crazy
Straws" oftewel gekke rietjes, heeft
gedoopt.
Het blijkt een succes: de kinderen
volgen de loop van de vloeistof door
al die bizarre figuren en de meesten
rasten niet voor ze hun glas tot de
bodem geleegd hebben. De rietjes
worden in vier kleuren verkocht.
in de Bondsrepubliek en tegen de
verjaring van oorlogsmisdaden. Een
standpunt dat mevrouw Heinemann
deelt.
Het echtpaar Heinemann heeft drie
dochters en een zoon. Zij is groot
moeder van 13 kleinkinderen. Haar
oudste dochter heeft een zomerhuis
je in Zeeland. De vele vrienden die
zij hier bezitten en haar liefde voor
dé Noordzee maken dat Nederland
en die gewoonten hier haar niet on
bekend zijn. Nederland is één van
de favoriete landen van het echtpaar
Heinemann geworden en wellicht
mede daarom dat de eerste reis van
de nieuwe bondspresident naar Ne
derland gaat. Een nieuwe officiële
band met een lanid waar oude vrien
den wonen.
Nagelbijten, een onder kleine kinde
ren maar ook tieners veel voorko
mend euvel, komt voort uit een on
voldoende gelegenheid om de „ex-
pansiezucht uit te leven". Geef het
kind de ruimte, en het bijten zal
spoedig verleden tijd worden.
Helpt dat niet bij uw tienerdochter
of -zoon: krachtig verbieden helpt
ook niet. Een beroep op de ijdelheid
(tegen de dochter: je wordt er niet
mooier op; te-gen de zoon: het staat
onmannelijk) zal het beter doen.