Smartlap, blijf toch bij mij 'ELANGRIJKE,MAAR VAAK GEMINACHTE CATEGORIE IN DE MUZIEK' p dragline iet aravan EKOOP Zon Gee Kaa-elpee Vrijheid Klasse Contact Recept Neusaar Recruten 1 Nesten «xxxxxxx*** enWISKE KRAI" Dromen diefstal del- in elstaaf. ,STAAF m Rein de Vries Gruwelijk Een stevige maaltijd en een goede nacht- SUSKE ï<j vin beiden ië/ed.. mar., fr werd ons een be ticht van onze planeet dooieeseind..Uooivlieeen ïlwoili liet spijt m,ma\ibza\ jullie moeten opsluiten... v De vel is bevel! y~ l Snik, snik.-. Ie zullen ons daat houden dooit iullen we tante, de piofessot of r Hooit meer die idiote X moed houden en ioediak van een l anOlaf wachten, Wlshe! bik zien...Mt n DE STEM VAN DONDERDAG 20 NOVEMBER 1969 voor vader, achtig. De maten? ,m breed en 50 cm eeft een enorme ij de hoogte, natuurlijk draaibaar dragline op anden. Verder is astic en metaaL in Balama met vlieg- ig. En daarachter.- wooncaravan. Met ieur. Het dak kan eraf unnen open. De auto irden gebmikt. En voor- kunnen open. r vakantie te gaan! 'en belangrijke, maar vaak geminachte categorie in de muziek vormt het tragische lied, de smartlap. Het is moeilijk te leggen, wat een smartlap nu ei genlijk is. In de tijd van Dirk Witte, Eduard Jacobs, Koos Speenhoff en ook nu onder lief hebbers van Hoes es. sprak men van spontane, oprechte volks kunst. Laten wij, voor deze keer, maar werken met een aan alle kanten danig rammelende type ring: bij smartlappen gaat het om een eenvoudige, aan grove sentimenten appellerende tekst, die,' voorzien van een slepende, theatraal aangedikte melodie, een, klaaglijke, soms huilerige indruk achterlaat. Ook de pop-muziek kent smar telijke liederen. Pop-muziek is nu eenmaal een massaprodukt, bestemd voor jongeren, die a) gek zijn op vaart (ritme) en ge dreun en b) in hun „rijpingsja- ren" het vaak te kwaad hebben met hun gevoelens, die broos en kwetsbaar zijn. Ze worstelen met huizenhoge problemen rond prille liefdes: een uitgeraakte verkering, miskende genegen heid, brandende verlangens. In de tweede helft van de jaren vijftig ontstond naast de ruige rock het, meer tedere werk, dat aan in vloed won, toen de industrie zich met „tienermuziek" bezig ging hou den en liever de zoete koek steun de dan het jungle-lawaai. „I had a girl, Donna was her na me. Since she left me, I've never been the same, cause I love my girl, where can she be, where can she be. .p.", zong Ritchie Valens en de 1 toenmalige tieners zaten stil 'op de vloer te luisteren, een opkomende snik in het keelgat. In Canada klaagde Paul Anka dat hij een „Lonely boy" was en ver klaarde daarna zijn vurige liefde aan „Diana" met geprangde stem (waarschijnlijk omdat de mensen zeiden, dat Diana te oud voor hem was. De tekst laat aan duidelijkheid te wensen over, Paul). Daar was verder de piepjonge Brian Hyland «Ginny come lately" en „Sea- i j a fhij meot zijn meis- led with a kiss" (hij moet zijn meis- haaf daarom brieven, die hij voor alle zekerheid verzegelt met een kus). Naast pakweg „Take good care of my baby" van Bobby Vee en „Sad movies always make me cry" van, ik meen, Linda Scott, moeten we natuurlijk ook nog het fameuze „Oh, Carol'van Neil Sedaka (en onze urn? Diamonds) noemen. Freddy: „Junge, komm bald wieder." Dit is een smartlap pur sang met jankerige meisjeskoren en het be kende „gesproken middenstuk": „Oh, Carol, I am but a fool, darling, I love you, though you treat me cruel, you hurt me and you make me cry and if you leave me, I will surely die". Die voorgedragen tekst maakt het geheel échter en geeft de mogelijk heid de woorden emotioneel te la den, een procédé dat we kennen van de Zangeres zonder naam en Fred dy, maar dat ook in de pop ge bruikt wordt. Denk maar aan Elvis (de King, de Pelvis) in „Are you lonesome tonight", die in zijn korte voordracht zijn relatie met een meisje vergelijkt met een toneel stuk en eindigt met and if you won't come back to me, than they can bring the curtain down". torbende zich op vreselijke wijze te pletter rijdt. Iets later (1964) bezong in Enge land het meisje Twinkle het even droeve lot van haar held en Rocker „Terry". Men kan hier om lachen, maar een feit is dat bekende pop sterren bij dergelijke ongelukken het leven lieten. Ritchie Valens, Buddy Holly, Eddie Cochran en la ter Otis Redding zijn allen veron gelukt, terwijl hun platenomzetten daarna sterk stegen. Het gaat in deze pop-smartlappen om eenvoudige begrippen als „boy", „girl", „broken heart" en „love", zodat je je eigen problemen ge woon kon invullen. Ook in Neder land waren deze Engelse teksten begrijpelijk en wisten 15- en 16- jarigen heus wel wat „darling" en „honey" betekende en was ook al om bekend dat met het veelvuldig voorkomende „baby" niet een spra- telend borelingske bedoeld werd. Nederlandstalige smartlappen heb ben het nooit gedaan, misschien om dat in de popwereld de voertaal Engels ia. Maar het is niet alleen liefdesver driet wat de klok slaat, tegen het einde van de vijftiger jaren. In on ze dynamische tijd van snelverkeer en straaljagers zijn tederbeminden soms het slachtoffer van gruwe lijke ongelukken. De eerder ge noemde Ritchie Valens bezingt de tragische dood van een autocoureur, die een vriend nog net op tijd een boodschap meegeeft: „Teil Laura, I love her". In „Eboney eyes" van de Everly Brothers staat een jon geman te wachten op de aankomst van het vliegtuig van 3 over 12, waarin zijn geliefde zit. Het vlieg tuig komt maar niet en de speaker zegt dat het verongelukt is zonder dat iemand het overleefde. De ge sproken tekst neemt een groot deel van de plaat in, net als in „Leader of the pack", waarin een paar meis jes, de Shangri-la's, staan te praten en plotseling de leider van een mo- AHeen Rein de Vries oogstte met zijn „Patsie", dat overigens een vertaling is van „Patchen" enig suc ces, een paar jaar na het eerste ver schijnen van de plaat. Ook Patsie brengt het er trouwens niet le vend af, ze verzuipt zich in een rivier en Rein geeft dan als com mentaar: „Patsie, 'k hoor toch bij jouw, nooit wil 'k een ander als vrouw, ons geluk is voorbij, jij bent niet meer bij mij, Patsie straks kom ik bij jou Zuivere smartlappen vinden we vandaag de dag ook nog wel, maar dan als gecultiveerd en gekoesterd cliché bij de Beatles (b.v. „Oh darling" op Abbey Road), de Mo thers of Invention (de gehele el pee „Ruben and the Jets"), de Bonzo dog band, de Moby Grape en de Flying Burrito Brothers. De ze laatste groep, die aangepaste country and western brengt, heeft een zeer melancholieke elpee ge maakt, waarop het geheel gespro ken nummer „Hippie boy" in ieder geval een aanstellerige hartekreet is. Het gevoelige, theatrale lied hoort er bij, vroeger, maar ook nu nog. Want: smartlap ga niet bij mij van daan, ik weet niet waar ik heen moet gaan, zonder jou, want ik hou van jou en blijf je trouw, oh voor ik helemaal afknap, blijf bij mij, smartlap. DIRK VELLENGA „Democratie is niet gemakkelijk. Zij is luidruchtig." (Hubert Humphrey, vroegere Amerikaanse vice-president) VOOR de Engelse krantelezers is een nieuwe zon opgegaan. In Fleet- street, het Londense kramteeentrum (te vergelijken met de Reigerstraat in Breda), is de nieuwe Sun ver schenen. Het is het eerste nieuwe nationale dagblad in Groot-Britan- nië sinds vijf jaar. De Sun is de opvolger van de oude Sun, dat door Rupert Mur doch, een Australische uitgever, werd gekocht. Hij heeft het blad een grondige verandering doen on dergaan: hij kromp de staf in, stel de nieuwe directeuren aan en wij zigde het formaat van de krant. De nieuwe Sun lijkt wat uiterlijk betreft op de Daily Mirror of het Duitse blad Bild. Het moet volgens de plannen een grote concurrent worden van de Daily Mirror, dat een oplage heeft van ruim vijf mil joen. Murdoch streeft naar een op lage van zes miljoen voor de Sun, maar hij wilde niet zeggen in hoe veel exemplaren het nieuwe dag blad van de persen is gerold. Over de koers van het blad zegt Murdoch: „De Sun is radicaal, on afhankelijk en bewust." GERARD Kornehs van het Reve luirat u vamaf volgende week in de huiskamer draaien en beluisteren. „Ik bak ze bruiner" heet de gram mofoonplaat, die de Bovema N.V. uit Heemstede uitbrengt met sprookjes van de burger-schrijver. Van het Reve leest ze zelf ook nog voor. De sprookjes heiten „Kwak, kwak", DE jongere medewerkers van de Westduitse en Nederlandse radio- en televisie-organisaties vinden dat steeds meer maatschappelijke groeperingen invloed proberen uit te oefenen op de programma-pro- dukties. Dat betekent dat de vrij heid van meningsuiting in gevaar komt. Bovendien wordt dit gevaar ver groot door de hiërarchische op- oouw van de omroeporganisaties. De eerste pogingen om het gevaar te bestrijden worden ondernomen door het opstellen van redactie statuten. Maar deze statuten heb ben geen invloed, als het medebe slissingsrecht van de medewerkers niet bij wet is vastgelegd. De Nederlandse deelnemers wa ren van mening dat er binnen het zuilensysteem evenmin waterdich te garanties bestaan voor een vol ledige vrijheid van informatie en meningsuiting. „Kwak, kwak kookt zijn eigen pot je", „Schraalhans keukenmeester", „Het geheim van de smid" en „Een goede les". De prijs van de mini- elpee zou 4,90 bedragen. IN de 19e eeuw kon men een vrouw nog „klassebewust" aan spreken, blijkens een schema, dat we grasduinend in een oud boekje, vonden: femme de chambrs: ka menier; femme de charge: huis houdster; femme de journée: werkster in dagloon; femme du mondeeen fatsoenlijke vrouw, ge schikt óm mee uit te gaan; fem me honnette: fatsoenlijke vrouw zonder meer; femme pot-au-feu: huishoudelijke vrouw, huismoeder; femme entretenue: bijzit; femme publique: publieke vrouw. In het rijtje mist u de „femme fatale" omdat die onvertaalbaar Elvis, de pelvis: „Are you lone some tonight?" DE ongeregeldheden in Noord-Ier- land hebben een stijging van het aantal recruten voor het Britse le ger tot gevolg gehad. Al 18 maan den was het aantal aanmeldingen voor het Britse leger aan het dalen (in Engeland bestaat geen dienst plicht). Tot augustus waren de Britse troepen non-actief geweest, totdat de rellen in Noord-Ierland uitbraken, aldus een Brits zondags blad. Men constateert dait, wanneer een oorlog grondig via kraint en televi sie wordt verslagen, het aantal re cruten stijgt. Een Engels lagerhuis- lid: een lekker oorlogje is de beste propaganda voor het leger. Als er geen moeilijkheden zijn, is het niet aantrekkelijk voor de men sen, die bij de infanterie of de ca valerie willen." Eerst was het ministerie van de fensie nog pessimistisch over de gevolgen van de onlusten in Bel fast. Deze keer niet, zo dacht men. „Dit is een vies oorlogje tegen ei gen mensen. Het is oorlog zoals in Aden." Maar twee weken de recruteringsbureaus door mensen die de kans aan wil den grijpen vrienden en magen te bestrijden. In september meldden S385 Engelsen zich aan, twee maal zoveel als de maand ervoor en 1500 meer dan een jaar terug, aldus een zegsman van het ministerie van de fensie. IN ee; stad van „laddertorens" zui len 30.„00 mensen gaan wonen. Het is het project Neusaar van de Stutt- gartse architect Horst P. Dollinger, dat komt te liggen in de buurt van Saarbrücken. Dollinger wil alle moderne bouwvormen in deze sa tellietstad toepassen, onder andere zijn „kabin-etorens" en „zwevende tuinen". Zijn nieuwste idee zijn „l'addertorens", waarbij de wonin gen tussen drie masten op hoog ten tussen 60 en 130 meter hangen. De foto toont een laddertorengroep, met op de achtergrond een maquet te van Neusaar. UIT Zuid-Californiëë komt deze variatie op de traditionele ham burger: Hamburger Pie. Voor dit Amerikaanse vierper- soons gerecht hebt u nodig: aard appelpuree (vrij dik), een blikje tomatensoep zonder balletjes, 4 ons boontjes, 4 ons gehakt, 4 uien, zout, peper, paprikapoeder en Ore gon. Eerst moet u de aardappelpuree bereiden en de boontjes koken. De uien snijden en bakken, het gehakt erbij doen en kruiden toevoegen. Gehakt met een vork losmaken en bruin braden. Dan moet u een vuurvaste schaal invetten en de tomatensoep, boontjes en het vlees mengen in de schaal. Dit afdekken met een laag je aardappelpuree van één centi meter dik. Wat klontjes boter en peterselie er bovenop en dan 20 a 30 minuten in een hete oven zetten. Bij de Hamburger pie sla met stukjes sinaasappel en stukjes ge roosterd stokbrood geven. Om het helemaal Amerikaans te doen kou de melk of koude rosé schenken. DE vier levensbeschouwelijk ge richte huwelijksbureaus in ons land gaan een fusie aan. Zij zuilen een landelijk centrum voor huweüijks- contacten oprichten. De hervormde synode heeft besloten haar huwe lijksbureau op te heffen, mede door een suggestie van de gezinsraad, die in een studie zei dat het de kwaliteit van het werk en van de efficiëntie gediend zou zijn met een combinatie van de vier levensbe schouwelijke (r.-k., hervormd, ge reformeerd en humanistisch) hu welijksbureaus. Uit in een in 1967 gehouden en quête van de vier bureaus bleek dat men sterk pleitte voor een ver ruiming van de mogelijkheden om ook met mensen uit andere levens beschouwelijke richtingen in con tact te komen. De andere bureaus hebben besloten zich met ingang van 1 januari op te heffen. ZOÖLOGEN van de universiteit van. Leicester in Engeland hebben maandenlang stadie gemaakt van de nesten van in Enigeland inheem se vogels» Conclusie: het zijn on zedelijke en overspelige dieren, bi gamie is in dat wereldje het nor maalste van het normale. En de rietgors maakt zich zelfs voortdu rend schuldig aan trigaimie. m - -nur —E., GD0(? DEZELFDE DAGHEEMTBlSGIESZJMINTREKiHHET ClDRCK HOVEL it! BEHAREs\

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1969 | | pagina 27